Jainism Course Part 04

SR No.: 006050
Original Sutra Author: N/A
Author: Maniprabhashreeji
Publisher: Adinath Rajendra Jain Shwetambara Pedhi
Publication Year: 2011
Total Pages: 222
Language: Gujarati
Classification: Book_Gujarati
File Size: 10 MB

Page 56

• એકાસણા વગેરે તપસ્યામાં સચિત્તનો ઉપયોગ ન કરી શકાય.
કોઈ વસ્તુમાં નાખેલું મીઠું જો પીઘળી જાય તો ચૂલા ઉપર રાખ્યા વગર જ ૪૮ મિનિટમાં અચિત્ત થઈ જાય છે. જો ન પીઘળે તો સચિત્ત જ રહે છે. જેમકે સીંગદાણાની સૂકી ચટણીમાં નાખેલું મીઠું. નમકીન, પાપડી, વેફર વગેરેમાં ઉપરથી કાચું મીઠું નાંખ્યું હોય તો એકાસણા વગેરેમાં ઉપયોગમાં ન લઈ શકાય, સાધુ-સાધ્વી ભગવંતને પણ વહોરાવી શકાય નહી. આખું જીરૂ સચિત્ત છે. કાચા ટામેટા-કાકડી સચિત્ત છે, કાકડીનું શાક પૂરી રીતે સીઝયું ન હોય, અડધું કાચું હોય તો સચિત્ત
હોય છે. સ્થાવર જીવોની ચિત્તતાઃ પ્ર. સ્થાવર વસ્તુમાં સચિત્ત-અચિત્તતા સમજાવો? ઉ. સ્થાવર વસ્તુ જયાં સુધી જીવ સહિત હોય ત્યાં સુધી સચિત્ત છે; પછી અચિત્ત થઈ જાય છે. પ્ર. સ્થાવર વસ્તુ અચિત્ત કઈ રીતે બને છે? ઉ. સ્થાવર વસ્તુ ત્રણ પ્રકારના શસ્ત્ર-સંયોગથી અચિત્ત થાય છે
(૧) સ્વાય શસ્ત્ર એક માટી બીજા પ્રકારની માટી માટે, ભિન્ન-ભિન્ન કુવાઓના પાણી પરસ્પર મળવાથી, કુવા તથા નળનું પાણી મિશ્ર થવાથી; આ પ્રમાણે ગેસ તેમજ ચૂલાની અગ્નિ પરસ્પર મળવાથી, તેમજ અલગ-અલગ વાયુ, અલગ-અલગ વનસ્પતિ પરસ્પર મિશ્રિત થવાથી એકબીજાના માટે શસ્ત્ર બને છે એટલે કે એકબીજાના ઘાતક બની જાય છે. જીવોના મરી જવાથી વસ્તુ અચિત્ત બની જાય છે. પરંતુ સંપૂર્ણપણે અચિત્ત નથી બનતી. માટે વિવેકી સજ્જનોએ આવું મિશ્રણ કરવું ઉચિત નથી અને આવું કરવાથી દોષ લાગે છે.
(૨) પરકાયશસ્ત્ર એક કાય બીજા કાયની સાથે મિશ્રણ થવાથી અચિત્ત થાય છે. જેમકે પાણીનો અગ્નિની સાથે સંયોગ થવાથી પાણી અચિત્ત બને છે.
(૩) ઉભયકાય શસ્ત્ર બે જાતિના મિશ્રિત પાણીને ચૂલા ઉપર ચઢાવવું. એમાં પાણી પરસ્પર (સ્વકાય શસ્ત્ર) તેમજ અગ્નિ (પરકાય શસ્ત્ર)થી અચિત્ત બને છે. પ્ર. પાણી ઉકાળીને પીવું જોઈએ એ પ્રમાણે કહ્યું છે પરંતુ ઉકાળવાથી તો પાણીના જીવ મરે છે? ઉ. પાણીમાં પ્રતિ સમયે જીવ ઉત્પન્ન થાય છે અને મારે છે. કાચા પાણીમાં આ ક્રિયા સતત નિરંતર)
ચાલુ જ રહે છે. પાણીને ઉકાળવાથી એકવાર તો જીવ મરી જાય છે. પછી એના કાલાનુસાર નિશ્ચિત સમય સુધી પાણીમાં જીવ ઉત્પન્ન થતાં નથી. એ પાણી અચિત્ત રહે છે. માટે પાણી, ઉકાળીને પીવું જોઈએ.