________________
મgષ્યના ૧૪ અશુચિ સ્થાનઃ
૧. વિષ્ટા ૨. મૂત્ર ૩. કફ-ઘૂંક ૪. નાકનો મેલ પં.ઉલ્ટી ૬. એ પાણી અથવા ભોજન ૭. પિત્ત ૮. લોહી (ખૂન) ૯. વીર્ય ૧૦. વીર્યના સૂકા પુદ્ગલોના પલળવાથી તેમજ શરીરથી અલગ રાખેલા ભીના પરસેવાવાળા કપડામાં ૧૧. રસ્સી ૧૨. સ્ત્રી-પુરુષના સંયોગમાં ૧૩. નગરની ખાળોમાં (ગટરોમાં) ૧૪. મનુષ્યના મડદામાં.
મનુષ્યના શરીરથી અલગ થયેલા આ ૧૪ સ્થાનોમાં ૪૮ મિનિટ પછી સતત અસંખ્ય સમૂચ્છિમ પંચેન્દ્રિય મનુષ્ય ઉત્પન્ન થાય છે, મરે છે. ઉત્પન્ન થાય છે મરે છે. આ પ્રમાણે નિરંતર ઉત્પત્તિ તેમજ મરણ ચાલું જ રહે છે. આ જીવોની રક્ષા માટે આ અશુચિ પદાર્થોની બરાબર જયણા કરવી જોઈએ. જય માટે કાયમઃ • એંઠા વાસણ ૪૮ મિનિટ થયા પહેલા ધોઈ લેવા. • ઉકાળેલું પાણી ઠંડું થયું છે કે નહી એ જોવા માટે એના અંદર હાથ ન નાંખવો. પરંતુ બહારથી
થાળી સ્પર્શ કરીને જાણી લેવું. •. થાળી ધોઈને પીવી અને કપડાંથી લૂંછવું. • પરસેવાવાળા કપડાં ઉતારીને ડુચો કરીને બાથરૂમમાં ન રાખવા, પણ સુકાવી દેવા. • કપડાને ૪૮ મિનિટથી વધારે પલાળીને નહી રાખવા. • રસોઈઘરમાં ડબ્બા વગેરેને ભીના અથવા જેવા-તેવા હાથ લગાવ્યા હોય તો બરાબર લૂછવા. • પેશાબ-સંડાસ શક્ય હોય તો બહાર ખુલ્લામાં જવું. • કફ અથવા ઘૂંક વગેરેને રાખ અથવા ધૂળમાં ભેળવી દેવું અથવા કપડામાં લઈને મસળી દેવું. ગર્ભજ તિર્યંચ પંચેન્દ્રિયની જયણા (રક્ષા) માટે ઝિયમ • કુતરા, બિલાડી, ઉંદર, સાંપ, સુઅર, ચકલી, મરઘી, ગાય, ભેંસ, ગરોળી વગેરેની હિંસા ન
થાય એની સાવધાની રાખવી. . • એમના માંસ અને હાડકાંથી મિશ્રિત ટૂથ-પેસ્ટ વગેરે વસ્તુ ન વાપરવી. • ફેશનની બધી વસ્તુઓ લિપસ્ટિક વગેરે નિર્દોષ પ્રાણીઓની હિંસાથી બને છે. માટે એનો ઉપયોગ
ન કરવો. ગર્ભજ મgષ્યઃ
એકવાર પુરુષની સાથે સંયોગ થયા પછી સ્ત્રીની યોનિમાં ૯ લાખ ગર્ભજ પંચેન્દ્રિય મનુષ્ય, ૨ થી ૯ લાખ વિકલેન્દ્રિય તથા અસંખ્ય સમૂર્છાિમ જીવોની ઉત્પત્તિ થાય છે. માટે વધારેમાં વધારે બ્રહ્મચર્યનું - પાલન કરવું જોઈએ.