________________
બેઈજય એને સ્પર્શ અને રસ આ બે ઇન્દ્રિયો હોય છે. જેમ કે શંખ, અળસીયા, લટ, જૉક, ચંદનક, જૂનાગ, કૃમિ, પોરા, અભક્ષ્ય વસ્તુઓમાં ઉત્પન્ન થવાવાળા જીવ વગેરે.
તેઈન્દ્રિયઃ એમને સ્પર્શ, રસ અને થ્રાણ આ ત્રણ ઇન્દ્રિયો હોય છે. જૂ, કીડી, ઇયળ (ધાનમાં ઉત્પન્ન થવાવાળા જીવ), કાનખજૂરા, ઉધઈ, છાણના, કીડા વગેરે.
ચઊંરક્રિયઃ એમને સ્પર્શ, રસ, પ્રાણ તેમજ ચક્ષુ આ ચાર ઇન્દ્રિયો હોય છે. વીંછી, ભમરા, મચ્છર, ડાંસ, માખી, મકોડા, વાંદા વગેરે.
આ ત્રણેય ને વિકસેન્દ્રિય પણ કહેવાય છે. એના પર્યાપ્ત તેમજ અપર્યાપ્ત આ બે ભેદ છે. પર્યાપ્ત બેઇન્દ્રિય અને અપર્યાપ્ત બેઇન્દ્રિય ૨ પર્યાપ્ત તે ઇન્દ્રિય અને અપર્યાપ્ત તે ઇન્દ્રિય પર્યાપ્ત ચઉરિન્દ્રિય અને અપર્યાપ્ત ચઉરિન્દ્રિય આ પ્રમાણે વિકલેન્દ્રિયના કુલ ભેદ
ત્રસ
. બેઇન્દ્રિય (૨)
તેઇન્દ્રિય (૨)
ચઉરિન્દ્રિય (૨).
પંચેન્દ્રિય
ه
પર્યાપ્ત અપર્યાપ્ત પર્યાપ્ત અપર્યાપ્ત પર્યાપ્ત અપર્યાપ્ત
વોન્દ્રિય એમને સ્પર્શ, રસ, પ્રાણ, ચક્ષુ અને શ્રોત્ર આ પાંચ ઇન્દ્રિય હોય છે. પંચેન્દ્રિયના નરક, તિર્યંચ, મનુષ્ય, દેવ વગેરે ચાર ભેદ હોય છે.
કારક: આ પાપ ભોગવવાનું સ્થાન છે. સાત નરક પૃથ્વી હોવાથી નરકના સાત પ્રકાર છે. સાત નરકોના પર્યાપ્ત તેમજ અપર્યાપ્ત બે-બે ભેદ હોવાથી કુલ ૭ x ૨ = ૧૪ ભેદ છે.
રત્નપ્રભા પર્યાપ્ત, અપર્યાપ્ત - : ૨ શર્કરપ્રભા પર્યાપ્ત, અપર્યાપ્ત - વાલુકાપ્રભા પર્યાપ્ત, અપર્યાપ્ત - પંકપ્રભા પર્યાપ્ત, અપર્યાપ્ત - ધૂમપ્રભા પર્યાપ્ત, અપર્યાપ્ત - તમઃ પ્રભા પર્યાપ્ત, અપર્યાપ્ત - તમસ્તમઃ પ્રભા પર્યાપ્ત, અપર્યાપ્ત - આ પ્રમાણે કુલ
૧૪ ભેદ થાય છે.
ه
ه
ه
ه
ه
ه |
8 )
