________________
પલ્યોપમઃ ૧ યોજન લાંબો, પહોળો તેમજ ઉડો એક કુવાને સાત દિવસની ઉંમરના યુગલિના એક-એક વાળના અસંખ્ય ટુકડાઓથી એવી રીતે ઠાંસીઠાંસીને ભરવામાં આવે કે એના ઉપરથી ચક્રવર્તીની વિશાળ સેના પણ નીકળી જાય તો પણ એના ઠાંસપણાને લગાર માત્ર ફરક ન આવે. એમાંથી સો-સો વર્ષના અંતરે વાળનો એક-એક ટુકડો કાઢવામાં આવે અને જ્યારે એ કુવો પૂરો ખાલી થાય ત્યાં સુધી જેટલી અવધિ લાગે એ અવધિને સૂક્ષ્મ અદ્ધાપલ્યોપમ કહે છે.
૧ પલ્યોપમ = અસંખ્ય વર્ષ, ૧૦ કોડા-કોડી પલ્યોપમ = ૧ સાગરોપમ. ૧૦ કોડા કોડી સાગરોપમ = ૧ અવસર્પિણી અથવા ૧ ઉત્સર્પિણી. અવસર્પિણી + ઉત્સર્પિણી = ૧ કાલચક્ર, અનંત કાલચક્ર = પુદ્ગલ પરાવર્ત.
હવે આ જીવોના શરીરની ઉંચાઈ, આયુષ્ય, સ્વકીય સ્થિતિ, પ્રાણ તેમજ યોનિ આ પાંચેય દ્વારોને જોઈએ.
હ પહેલો અને બીજે દ્વારઃ જીવોની અવગાહના (શરીરપ્રમાણ) અને આયુષ્ય
[
જીવ પૃથ્વીકાય અપૂકાય તેઉકાય વાઉકાય પ્રત્યેક વન. સાધા.વન. બેઇન્દ્રિય તે ઇન્દ્રિય ચઉરિન્દ્રિય
ઉત્કૃષ્ટ અવગાહના (ઉંચાઈ) અંગુલનો અસંખ્યાતમો ભાગ અંગુલનો અસંખ્યાતમો ભાગ અંગુલનો અસંખ્યાતમો ભાગ અંગુલનો અસંખ્યાતમો ભાગ સાધિક ૧,000 યોજના અંગુલનો અસંખ્યાતમો ભાગ ૧૨ યોજના ૩ કોસ ૧ યોજન
ઉત્કૃષ્ટ આયુષ્ય ૨૨,૦૦૦ વર્ષ ૭,૦૦૦ વર્ષ ૩ અહોરાત્રી ૩,૦૦૦ વર્ષ ૧૦,૦૦૦ વર્ષ અંતર્મુહૂર્ત ૧૨ વર્ષ ૪૯ દિવસ ૬ માસ
તિર્યંચ પંચેન્દ્રિય | ગર્ભજ શરીરની ઉંચાઈ | આયુષ્ય સમૂર્છાિમ શરીરની ઉંચાઈ) જલચર ૧,OOOયોજન કોડ પૂર્વ વર્ષ
૧,૦૦૦ યોજન ઉર-પરિસર્પ | ૧,000 યોજના કોડ પૂર્વ વર્ષ
૨-૯ યોજન ભુજ-પરિસર્પ | ૨-૯ કોસ ક્રોડ પૂર્વ વર્ષ
૨-૯ યોજન ચતુષ્પદ | ૬ કોસ
૩ પલ્યોપમ
૨-૯ કોસ ખેચર ૨-૯ ધનુષ્ય પલ્ય.નો અસંખ્યાતમો ભાગ ૨-૯ ધનુષ્ય
