________________
જતાં જ એ બેહોશ થઈ ગઈ. અને જયારથી હોશ આવ્યો છે ત્યારથી તમારા નામનું રટણ કરે છે. વિનયઃ ભાભી ! માઁ ના નાટકથી તો તમે સારી રીતે પરિચિત છો. શું તમે ભૂલી ગયા. તમારા લગ્નના શરૂઆતના દિવસોમાં માઁ એ તમને કેટલા હેરાન કર્યા હતા. આ રડવું પણ એમનું એક નાટક જ છે. મોક્ષા: વિનય ! સંભાળીને બોલ! શું તને ખબર છે કે તું કોના વિશે બોલી રહ્યો છે. એ તારી માઁ છે. શ્રેયાઃ હૉ, હોં, ભાભી! તમે તો કહેશો જ કારણ કે એમનું મન તમારા ઉપર જે છે. અમારી સાથે શું થઈ રહ્યું છે એ તો અમે જ જાણીએ છીએ. જ્યારે અમારી આંખોની સામે આટલું બધું થઈ રહ્યું છે તો અમારી પીઠ પાછળ તો ખબર નહીં શું-શું થતું હશે. મોક્ષા: વિનય-શ્રેયા ! ચાલો, એક મિનિટ માટે હું માની પણ લઉં કે મમ્મી તમારા લોકોની સાથે અન્યાય કરી રહ્યા છે. પણ શું તમે પોતાની માઁના ઉપકારોને ભૂલી ગયા? વિનય કયા ઉપકારોની વાત કરી રહ્યા છો તમે ભાભી? આજ સુધી મમ્મીએ મારા માટે જે કંઈપણ કર્યું છે તે તો એમનું કર્તવ્ય જ હતું. મોક્ષા: વિનય ! પત્નીના કહ્યામાં આવીને તારી ઉપર ગેરસમજનું ભૂતસવાર થઈ ગયું છે, જે માતા- . પિતાના ઉપકાર પણ તને કર્તવ્યના રૂપમાં દેખાઈ રહ્યા છે. શ્રેયાઃ એ કોઈ મારા કહ્યામાં નથી આવ્યા. મેં એમને એ જ બતાવ્યું છે જે સત્ય હતું. વિનયઃ હૉ ભાભી ! શ્રેયા બિલકુલ સાચું કહી રહી છે. એણે તો મારી આંખો ખોલી છે. અત્યાર સુધી હું જેને માઁ-બાપના ઉપકાર માની રહ્યો હતો, આજે મને ખબર પડી કે એ કોઈ ઉપકાર નહોતા. પરંતુ એમાં તો માત્ર સ્વાર્થ જ હતો. મોક્ષા વિનય! તું મૉના ઉપકારોની વાત કરી રહ્યો છે ને, તો સાંભળ જન્મથી જ નહીં પરંતુ માત્ર તારા ગર્ભમાં આવતાંની સાથે જ તારી મૉએ તારી ઉપર અનેક ઉપકાર કર્યા છે. તું જ બતાવ વિનય શું તું એક નાની-સરખી પથરીને પોતાના પેટમાં નવ દિવસ કે નવ સપ્તાહ સુધી સંભાળીને રાખી શકે છે? બિલકુલ નહીં! પથરીની ખબર પડતાં જ તું તરત એને કઢાવવા માટે ઑપરેશનનો ઇંતજામ કરીશ. અને એ માઁ છે, જેણે તને નવ-નવ મહિના પોતાના પેટમાં સંભાળીને રાખ્યો. ગર્ભમાં કોણ જાણે તે કેટલીય વાર પોતાની માં ને લાત મારી હશે. છતાં પણ તારી આ હરકતોને મૉએ હસતાંહસતાં સહન કરી લીધું. તે ઇચ્છતી તો તને બોઝ સમજીને ગર્ભપાત કરાવીને તને કચરાના ડબ્બામાં ફેંકી શકતી હતી. પરંતુ નહી, તારી મૉએ આટલા બધા કષ્ટ સહન કરીને પણ તને જન્મ આપ્યો. તો તું જ બતાવ જન્મ આપીને તારી મૌએ તારી ઉપર ઉપકાર કર્યો કે પોતાનું કર્તવ્ય નિભાવ્યું? તને