________________
જયણા ઃ આનું મૂળ કારણ છે વિભક્ત પરિવાર. પ્રાચીનકાળમાં દરેક જગ્યાએ સંયુક્ત પરિવાર હતા. પરિવારના બધા જ કાર્યોની જવાબદારી નણંદ, સાસુ તેમજ દેરાણી-જેઠાણી અંદર-અંદર વહેંચી લેતી હતી. એવા સમયે પડોસણો પણ સહાયક બનીને પરસ્પરના કાર્યમાં સહાયક બનતી હતી. એકબીજાની સુવિધાઓનું ધ્યાન રાખી નારી જાતિ ઋતુધર્મના નિયમોનું કડકપણે પાલન કરતી હતી.
વર્તમાનની આ વિડંબણા છે કે આધુનિક નારીને સંયુક્ત પરિવારમાં રહેવું પસંદ નથી. અરે, મહેંદીનો રંગ ઉતર્યા પહેલા જ પારિવારિક સુખ-શાંતિના રંગમાં ભંગ પડી જાય છે અને જોરુનો ગુલામ પતિદેવ હંમેશા માટે માતા-પિતાને અકેલા, નિરાધાર છોડીને શ્રીમતીજીના ઇશારા ઉ૫૨ ચાલીને અલગ ફ્લેટમાં રહેવા જતા રહે છે. હાય રે કિસ્મત ! કોને શું કહેવું ?
પછી મિયા-બીબીનાં સ્વતંત્ર જીવનની શરૂઆત થાય છે. હસી-ખુશીમાં એક મહિનો કેવી રીતે વીતી જાય છે કોઈને ખબર જ નથી પડતી. પછી આવે છે - ‘‘ઋતુધર્મનો સમય’’ અને જોતજોતામાં જ ઋતુધર્મનો ગઢ તૂટીને ટૂકડે-ટૂકડા થઈ જાય છે. બીબી બધી મર્યાદાઓને તોડીને રસોઈ બનાવે છે અને પતિદેવ બહુ શોખથી એના બનાવેલા દરેક વ્યંજનનો સ્વાદ લેતાં લેતાં ભોજન કરે છે. પરંતુ એ બિચારાને ક્યાં ખબર છે કે આ પાપનું પરિણામ કેવું ભયંકર અને અકલ્પિત હશે ?
જે રાષ્ટ્રની નારી-સમુદાય ઋતુધર્મના નિયમોનું સાચા દિલથી પાંલન કરતી હતી એ જ રાષ્ટ્રની સ્વચ્છંદનારીઓ આજે એમ.સી.માં હોવા છતાં પણ સર્વિસ કરવા જાય છે, કૉલેજ જાય છે, ૨સોઈઘરમાં આઝાદ બનીને રસોઈ બનાવે છે અને વગર કોઈ જાતની શરમ-હયા અને હિચકિચાટે જ્યાં ઇચ્છે ત્યાં ખુલ્લેઆમ મટર ગશ્તી કરતી ફરે છે.
દિવ્યા : મમ્મીજી ! હવે જો વર્તમાનમાં એમ.સી.નું પાલન પૂર્ણપણે કરવું હોય તો આપણે શું કરવું જોઈએ ?
જયણા : દિવ્યા ! તમે બધા સર્વપ્રથમ –
જો તમે સંયુક્ત પરિવારના અવિભાજ્ય અંગ છો તો પરસ્પર સહાયક બનીને એમ.સી.કાલમાં હોય ત્યારે આશાતના ટાળવાની કોશિશ કરો અને ઋતુધર્મનું દૃઢતાપૂર્વક પાલન કરવાનો નિશ્ચય કરો.
જો તમે તમારા પરિવારથી વિભક્ત થઈ ગયા છો તો પડોસીની-સંબંધીઓની સહાયતાથી એમ.સી.ના ત્રણ દિવસ ગમે તેમ કરીને પણ ચલાવી લો. નાની-મોટી કઠિણાઈઓ થવા છતાં પણ એમ.સી.નું પાલન ન કરવાથી થવાવાળી બિમારી અને ઉત્પાતથી ઘર પરિવારને બચાવી લો.
97