________________
પ્ર. પચ્ચકખાણ લેતી વખતે વિશેષ શું ધ્યાન રાખવું જોઈએ?
પચ્ચખાણ લેતી વખતે જ્યાં-જ્યાં પચ્ચખાણ શબ્દ આવે છે, ત્યાં લેવાવાળાએ પચ્ચકખામિ બોલવું જોઈએ તેમજ જયાં વોસિરઈ શબ્દ આવે છે, ત્યાં વોસિરામિ બોલવું જોઈએ. એકાસણું, બિયાસણું તથા આયમ્બિલમાં કેટલી વાર પચ્ચખાઈ શબ્દ આવે છે? અને ક્યાં ક્યાં આવે છે? ત્રણ વાર આવે છે. ૧. ઉગ્ગએ સૂરે નમુક્કારસહિયે, પોરસીં, સાઢપોરસી, મુઢિસહિયં પચ્ચખાઈ. ૨. વિગઈઓ, આયમ્બિલ પચ્ચક્ખાઈ. ૩. એગાસણું, બિયાસણ પચ્ચકખાઈ. કયા-કયા પચ્ચકખાણ સૂર્યોદયથી પહેલા લેવા જરૂરી છે? નવકારસી, પોરસી તેમજ સાપોરસીના પચ્ચખ્ખાણ સૂર્યોદયના પહેલા જ લેવા જોઈએ. નવકારસી વગેરે પચ્ચકખાણ જે સૂર્યોદયના પછી લેવામાં આવે છે, તે અશુદ્ધ માનવામાં આવે છે. તથા સવારે નવકારસી લીધી હોય, તો નવકારસી આવ્યા પહેલા પોરસીનું પચ્ચક્ખાણ લઈ લે તો દોષ નથી. તેમજ પહેલા પોરસી લીધી હોય તો પોરસી આવ્યાં પહેલા પૂર્વ સાઢપોરસીનું પચ્ચખાણ લઈ શકાય છે. પરંતુ પછી લેવાથી પચ્ચખાણ અશુદ્ધ માનવામાં
આવે છે. પ્ર. સૂરે ઉગ્ગએ અને ઉગ્ગએ સૂરેમાં શું અંતર છે? જ. અર્થમાં કોઈ અંતર નથી, બંનેનો અર્થ સમાન જ છે સૂર્યોદયથી લઈને. પરંતુ જે પચ્ચખાણ
સૂર્યોદયની પહેલાં લેવું જોઈએ એની આગળ “ઉગ્ગએ સૂરે લગાવવું તેમજ જે સૂર્યોદયના પછી
લઈ શકાય છે એની આગળ “સૂરે ઉગ્ગએ પદ લગાવવાની શાસ્ત્રીય વિધિ છે. પ્ર. સૂર્યોદય પછી કયા-કયા પચ્ચખ્ખાણ લઈ શકાય છે? જ. પુરિમુઢ, અવઢપૂર્વક કરવામાં આવેલા પચ્ચકખાણ સૂર્યોદય પછી લઈ શકાય છે.
નવકારસીથી લઈને આયંબિલ સુધીના પચ્ચખ્ખાણ એકીસાથે આપવામાં આવે છે, તો નવકારસીવાળા બિયાસણા વગેરેના પચ્ચકખાણવાળા સાથે હાથ જોડવાથી તેઓ આ પચ્ચક્ખાણમાં આવી તો નથી જતાં ને? નહીં! કેમકે આપવાવાળા નવકારસી વગેરે સાથે જ આપે છે, છતાં પણ લેવાવાળાને એને જે પચ્ચક્ખાણ લેવું હોય એનો ઉપયોગ રાખવો જોઈએ. તેમજ એના જ અનુસારે પચ્ચખામિ પણ બોલવું જોઈએ. માટે જો ભૂલથી બોલવામાં તિવિહારના બદલે ચઉવિહાર બોલી દીધું
