________________
બુધ્ધિ, ચાતુર્ય વ.ને કારણે યુવાનોનો એક મોટો વર્ગ તેના પ્રતિ આકર્ષાયો હોય અને કેટલાંક વર્ષના સંયમજીવન પછી એકાએક એ યુવાન સાધુ દીક્ષાત્યાગ કરી સંસારમાં પરત થાય ત્યારે એ યુવા વર્ગને જોરદાર આંચકો લાગે છે અને તેને ધર્મમાંથી જ શ્રધ્ધા ઊઠી જાય છે. આનાથી ધર્મશાસનને મોટું નુકશાન થાય છે.
યુવાનીમાં સાધુપણું ટકાવી રાખવું ઘણું અધરું કામ છે. ભગવાન મહાવીરે પણ કહ્યું છે કે : દુર કરે ને તારુને સમત્તિમાં “યુવાનીમાં સાધુપણાનું પાલન કરવું દુષ્કર-કઠિન છે.”
जहा अग्गिसिहा दित्ता, पाउं होई सुदुक्करा। तहा दुक्करं करेउं जे, तारुण्णे समणत्तणं।।
“જેમ અગ્નિની શિખાનું પાન કરવું દુષ્કર છે તેમ તરુણ વયમાં સાધુપણાનું પાલન કરવું દુષ્કર-કઠિન છે.”
સંયમનો માર્ગ એટલે તપ્ત સહરાના રણમાં ચાલવા કરતાં કઠીન માર્ગ છે પરંતુ, વીતરાગમાર્ગનો શ્રધ્ધાળુ સહરાના રણ જેવા દુષ્કર સંયમજીવનમાં દ્વીપકલ્પરૂપ જેવા આનંદની અનુભૂતિ કરી શકે છે.
સાધુ-સંતના અમ્માપિયા ગણાતા ઠરેલ બુધ્ધિના શ્રાવકો, સંઘો અને મહાજન સંસ્થાઓએ સમયના બદલાતા પ્રવાહ અને પોતાના પરિસરમાં બનતી દીક્ષાભંગની ઘટનાનું નિરીક્ષણ અભ્યાસ કરી અને આવી ઘટનાનું પુનરાવર્તન ન થાય તેની કાળજી લેવી જોઈએ. આવી ઘટનાનાં મુખ્ય કારણો તપાસવા જોઈએ.
દીક્ષા પહેલાની પૂર્વ તૈયારીનો અભાવ આમાં કારણરૂપ બને છે. ઓછામાં ઓછો પાંચ વર્ષનો ધાર્મિક અભ્યાસ અને સાધુસંતો સંગે સંયમજીવનનો પાંચ વર્ષ અભ્યાસ (સાધુ જેવું જીવન જીવવાનો મહાવરો) જરૂરી ગણાય. અપરિપક્વતા, વાતાવરણ અને ધ્યેયનિષ્ઠાની ઢીલાશ અને ક્વચિત બાળદીક્ષા પણ દીક્ષાભંગ માટે = ૩૮ E
| વિચારમંથન