________________
સ્વામીનારાયણ પરંપરાના પૂ.ગોપાલાનંદ સ્વામી ગામે ગામ સત્સંગ યોજે. એક ગામમાં સત્સંગ વેળા સદાશિવ નામના એક ભકત આવ્યા અને કહ્યું કે, સ્વામી મારી હવેલીમાં પગલાં કરો, આજુબાજુના સાત ગામમાં મારા જેવી સુંદર અને વિશાળ હવેલી કોઈની નથી. તેમની વાતોમાં પોતાની હવેલીનાં મોંફાટ વખાણ અને મમતા પ્રગટ થયા વિના રહે નહિ. જ્ઞાની સંત સમજી ગયા કે ભક્ત, હવેલીની આસક્તિમાં અટવાઈ ગયા છે. ગોપાલાનંદસ્વામીએ સદાશિવ ભક્તને કહ્યું કે, હમણાં થોડા દિવસ સત્સંગ કરો, પછી જરૂર તમારી હવેલીમાં પગલાં કરીશ. આસક્તિ છોડાવવા ખૂબ સુંદર પ્રતિબોધ આપ્યો. સત્સંગમાં બેઠા હતા ત્યાં ચિઠ્ઠી આવી. સ્વામીએ ચિઠ્ઠી વાંચી ગાદી નીચે મૂકી દીધી. સત્સંગ પૂર્ણ થતાં સ્વામીજીએ સદાશિવને પૂછયું, કેમ લાગે છે ? આટલા દિવસના સત્સંગ પછી આસક્તિ કાંઈ મોળી પડી, તો કહે, 'ગઈ તમારી હવેલી તમારી પાસેથી ચાલી જાય તો તમને દુઃખ થાય ? તો કહે ના. સ્વામીજીએ ચિઠ્ઠી ગાદી નીચેથી કાઢીને વાંચી તમારી હવેલી બળી ગઈ છે. સદાશિવે ખૂબજ સ્વસ્થતાથી કહ્યું કે, મારે માટે તો એ ક્યારનીય બની ગઈ છે. આસક્તિ જ દુઃખનું મૂળ છે માટે જ્ઞાનીઓએ કહ્યું છે કે આસક્તિ જતાં દુ:ખ જાય છે.
દેહાધ્યાસ-દેહની આસક્તિ ઘટે તો મુક્તિની યાત્રા સરળ બને. દેહ અને આત્મા બન્ને અલગ છે. એ જ્ઞાન, દેહની આસક્તિ ઓછી કરાવી શકે. દેહની વ્યાધિ કે પીડા સમયે જે વ્યાધિ છે તે શરીરને છે, આપણાં અશાતા વેદનીયકર્મના ઉદયને કારણે આપણને આ પીડા છે. આત્મા તો અનંત સુખ અને પરમ આનંદનો ઘણી છે. દેહ-શરીર પ્રત્યેનો અનાસક્ત ભાવ પીડાને સમતા ભાવે સહન કરવાનું બળ આપશે જેનાથી કર્મ નિર્જરા થશે. તેમજ આર્તધ્યાન અને રૌદ્રધ્યાન ન થવાથી અને પરમતત્વ સાથે ચિત્તનું અનુસંધાન થવાથી નવા કર્મ બંધાશે નહિ.
ઇન્દ્રભૂતિ ગૌતમ ભગવાન મહાવીરના શિષ્ય, ભગવાનના તે પરમભક્ત, હજારો સાધુઓ અને પ્રભુના અગિયાર ગણધરોમાં તે પ્રધાન સ્થાને હતાં. ચરમ તીર્થંકર મહાવીર પોતાના જ્ઞાનને કારણે જાણતા હતા કે મારો અંતિમ સમય નજીક છે. મારો શિષ્ય ગૌતમ મને અતિશય પ્રેમ કરે છે, મારામાં રહેલી આસક્તિ દૂર કરવા તેણે એક ઉપાય વિચારી આગલે દિવસે ગૌતમને બોલાવી કહ્યું કે, પડોશના ગામમાં દેવશર્મા નામના બ્રાહ્મણને
તે વિચારમંથન F
૧૩૧
