________________
જેણે રાગ અને દ્વેષને નિર્મળ કર્યા તે સુદેવ છે. જે જીવનમાં સમતા રાખવાનું સૂચન કરી વિશ્વકલ્યાણની વાંછના કરે તે સુધર્મ અને જે પોતે તરે અને અન્યને તારે તે જ કલ્યાણમિત્ર સગુ. આ ત્રણમાં શ્રદ્ધા દઢ થવાથી જીવનમાંથી મિથ્યાત્વ જશે.
એક નૌકા સમુદ્રકિનારે લાંગરી હતી. રાત પડી એટલે સફર શરૂ કરવા નાવિકે નૌકામાં બેસી હલેસાં મારવાનું શરૂ ક્યું. આખી રાત હલેસાં માર્યા. સવાર પડયું નાવિકે જોયું તો આશ્ચર્ય ! નૌકા ત્યાંની ત્યાં જ હતી, બંદરગાહથી જરા પણ આગળ વધેલ નહિ. કારણ...લંગરથી નૌકા છૂટી પડી ન હતી. કિનારે લંગર સાથે બંધાયેલ જ હતી. આપણો જીવ મિથ્યાત્વનું લંગર છોડે તો જ આત્મા તરફથી સફર શરૂ થાય.
વળી કેટલાંક મિથ્યાત્વને આપણે આ મિથ્યા છે. એમ જાણતાં હોવા છતાં છોડતા નથી કારણ કે એમાં આપણો સ્વાર્થ હોય છે. આપણી અનુકૂળતા અને મમત્વને કારણે આપણે મિથ્યાત્વને પોષતા હોઈએ છીએ. મિથ્યાત્વના ચશ્માં ઉતારી ખુલ્લી દષ્ટિથી જોવાની આપણી હિંમત નથી. આ વાતને જ્ઞાની પુરુષે સુંદર દષ્ટાંતથી સમજાવી છે.
એક ગામના શેઠને પોતાની ઉમરલાયક કન્યાનો વિવાહ કરવો છે. પુત્રી કુરુપ છે. કોઈ મુરતીઓ તેને પસંદ કરતાં નથી. શેઠ ઉપાય વિચારે છે. એક અંધયુવાનને કહે છે તારે લગ્ન કરવા છે ? અંધયુવાન કહે, શા માટે મશ્કરી કરો છો ? હું અંધ છું, મારી સાથે કોણ પોતાની કન્યા પરણાવે ?
શેઠ કહે હું મારી પુત્રી જોડે તારો વિવાહ કરું. સુરદાસ ખુશ....!
પુત્રી અને અંધજમાઈ શેઠને ઘરે સુખેથી રહે છે. આંખ નથી એટલે રૂપફરૂપનો તે યુવાનને ભેદ નથી તે તો પોતાની પત્નીને પ્રેમ કરે છે. એક વાર શેઠને ત્યાં તેનો મિત્ર પરદેશથી આવે છે. કહે છે કે હવે તો તબીબી વિજ્ઞાન એટલું આગળ વધ્યું છે કે હું ઉપચાર કરી તારા જમાઈને દષ્ટિ અપાવી શકું છું. શેઠ કહે જરૂર નથી. મિત્ર કહે કેમ ? શેઠ કહે મારો જમાઈ દષ્ટિહીન છે ત્યાં સુધી મારી પુત્રીને વાંધો નથી. તે
૧૪૪
| વિચારમંથન