________________
અગ્નિકુંડમાંથી બચેલી કળીનો ક્ષમાભાવ
ક્ષમાપના એ જૈનધર્મની વિશ્વને અણમોલ ભેટ છે. બે હાથ જોડી મિચ્છામિ દુક્કડં બોલીએ “ખમાવું છું તે દ્રવ્યક્ષમાપના થઈ એ વહેવાર પણ જરૂરી છે, એ ક્રિયા થઈ પરંતુ એ ક્રિયામાં હૃદયના સાચા ભાવ ભળે તો જ એ ક્રિયા સાર્થક, નહિ તો નિરર્થક કસરત માત્ર.
જ્ઞાનીઓએ કહ્યું છે કે ભાવક્ષમાપના જ સાચી ક્ષમાપના છે. ચંદનબાળા, મૃગાવતીજી, ચંડરૂદ્રાચાર્ય અને તેનો શિષ્ય, સાધ્વીજી પુ૫ચુલા આ બધાં ભાવક્ષમાપનાનાં ઉત્કૃષ્ટ દ્રષ્ટાંત છે.
મૂકીને જીતવાની કળા એટલે ક્ષમાપના, ક્ષમાપના એટલે પશ્ચાત્તાપના ભાવો, ક્ષમાપના એટલે ક્રોધ અહંકાર આદિ કષાયોના ભારથી આત્માને મુક્ત કરવાની ક્રિયા.
આપણા દોષોનો અને બીજાને આપેલ પીડા દુઃખોને પશ્ચાત્તાપ કરવાનો આ પ્રસંગ છે. આપણી ભૂલોનો એકરાર કરી ક્ષમા માગવાનો અને બીજાની ભૂલોને ભૂલી જઈ ક્ષમા આપવાનો આ અવસર છે.
ક્ષમાના ભાવ, હૃદયપરિવર્તન કરાવે છે. વિયેટનામના યુદ્ધનો એક પ્રસંગ છે. બીજા વિશ્વયુદ્ધ પછી જ્યારે પૂર્વ એશિયામાં ફ્રેન્ચ સામ્રાજ્યનો અંત આવ્યો ત્યારે વિયેટનામના બે ભાગલા પડી ગયા. ઉત્તરમાં સામ્યવાદની સરકાર અને દક્ષિણમાં અમેરિકા તરફી હકુમતનું સામ્રાજ્ય એક જ દેશના બે ભાગ વચ્ચે લડાઈ ચાલતી હતી, ત્યારે અમેરિકાનું રાક્ષસી શસ્ત્રબળ દક્ષિણ વિયેટનામની પડખે હતું.
૧૯૭૨ના જૂનમાં ઉતર વિયેટનામમાં કીમણૂક નામની બાલિકા તેના કુટુંબ સાથે એક બૌદ્ધમંદિરમાં આશરો લઈ રહી હતી. ત્યારે દક્ષિણના વિમાનોએ આવીને અગનગોળા વરસાવતો બોંબ મંદિર પર નાખ્યો. બાલિકા કીમનો ભાઈ તત્કાલ મોતને શરણ થયો. પોતાના કપડાનેય આગ લાગી. મંદિર તો શું જાણે આખું ગામ અગ્નિકુંડ
| વિચારમંથન
