________________
(પેટ્રોલ) જેટલી ઉર્જા વેડફાય છે. અમેરિકામાં ઘર વપરાશથી લઈ ખેતી અને ઔધોગિક કારખાનામાં જેટલું પાણી વપરાય છે તેટલું જ પાણી માંસ ઉછેરતા પશુઓ પાછળ વેડફાય છે. અમેરિકામાં ગોમાંસના ઉત્પાદન માટે બાવીશ કરોડ એકરમાં પથરાયેલા વિશાળ જંગલોમાંથી અડધો અડધ જંગલોના વૃક્ષોનો ખાતમો બોલાવવામાં આવ્યો છે. આ તારણોથી માત્ર અમેરિકનો જ નહિં જગતના કેટલાય દેશો ચોંકી ગયા છે. અન્નાહારી અને શાકાહારી કરતા માંસાહારીઓ કુદરતી સંપતિનો આડેધડ વાપરીને અનેક ગણી રીતે વેડફે છે.
ભોગ-ઉપભોગનું આ બિહામણું અને વિકૃત સ્વરૂપ છે.
પશ્ચિમમાં થયેલી ઔધોગિક ક્રાંતિ પછી ઉપભોક્તાવાદી સંસ્કૃતિ ફૂલીફાલી તેનો કાતિલ અને ઝેરી પવન આપણા દેશને પણ સ્પર્શી ગયો છે.
બ્રશ અને દાઢી કરતાં સતત વોશબેસીનનો નળ ખુલ્લો રાખતી વખતે, વસ મીનીટ કે અડધો કલાક સુધી ટબ બાથ કે શોવરબાથ લેતા, સ્વિમીંગપુલમાં કલાકેક ગાળતાં, વોટર પાર્કમાં વોટર ગેઈમ કે વોટર રાઈડમાં કલાકો માણતાં, આ જગતમાં પીવાનું પાણી સુલભ રીતે ન મળવાને કારણે કેટલા માનવીઓ અને કેટલા પ્રાણીઓ તરસ્યા રહી જાય છે તેનું જરૂર એકાદીવાર સ્મરણ કરી લેવું જોઈએ.
વર્તમાન પત્રો નહોતા ત્યારે સમાચારોની જાણકારી ગામનો ચોરો, અને બહેનો માટે પનઘટ જીવંત વર્તમાન પત્ર બની રહેતું અમેરિકામાં રવિવારે ૬૦ થી ૧૦ પાનાની પૂર્તિઓ છપાય છે. અમેરિકામાં પ્રગટ થતા આ છાપાઓની ખાલી એક જ રવિવારની આવૃત્તિ માટે જોઈતો કાગળ બનાવવા માટે પાંચ લાખ ઝાડ કાપવા પડે અને કરોડો લીટર પાણી વાપરવું પડે તેના ઔચિત્ય અંગે વિચારણા કરવી રહી.
આપણે ત્યાં પણ આ સભ્યતાના મંડાણ થઈ ચૂક્યા છે.
શિષ્ટ સાહિત્યના પુસ્તકો કે વર્તમાન પત્રો ઉપયોગી છે પરંતુ કાગળનો બીનજરૂરી ઉપયોગ ટાળવા જાગૃતિની જરૂર છે.
વિચારમંથન
