________________
ઉપદેશમાળા
साहू कंतारमहाभएसु, अवि जणवए वि मुइअम्मि । વિ તે સરીરપીડ, સહતિ ન નહં(i)તિ ય વિરુદ્ધં ||૪૧|| जंतेहिं पीलिया वी हु, खंदगसीसा न चेव परिकुविया । विइयपरमत्थसारा, खमंति जे पंडिया हुंति ॥ ४२ ॥ जिणवयणसुइसकण्णा, अवगयसंसारघोरपेयाला । बालाण खमंति जई, जइ त्तिं कि इत्थ अच्छेरं ? ||४३|| न कुलं एत्थ पहाणं, हरिएसबलस्स किं कुलं आसी ? | आकँपिया तवेणं, सुरा वि जं पज्जुवासंति ॥ ४४ ॥ નું
૧૨
સાધુઓ અટવીમાં કે મહાભયમાં હોય તો પણ અનેષણીય નં લઈને શ૨ી૨પીડા સહી લે છે, કિન્તુ માર્ગ- વિરુદ્ધ લેતા નથી. અટવીમાં પણ ગ્રામવાસની જેમ નિર્ભય રહે છે. (શરીરપીડા કહીને માનસપીડા- અસમાધિમાં યતનાથી ગ્રહણ કરે એમ સુચવ્યું.) (૪૧)
યંત્રમાં પીલાવાની પીડા પામ્યા છતાં સ્કંધકસૂરિના ૫૦૦ શિષ્યો ક્રોધિત થયા જ નહિ. પંડિતજન પરમાર્થ તત્ત્વના સારને જાણતા હોવાથી સહન ક૨વાનું જ રાખે છે. (આપત્તિમાં પણ ધર્મ ન છોડવો.) (૪૨)
જિનવચનમાં શ્રોત્રનો ઉપયોગ કરનારા સાવધ અને તેથી જ સંસારની ભયંકરતાનો વિચાર કરનારા સાધુઓ બાલિશ જનોનાં દુષ્ટ વર્તાવ સહન કરે એમાં શું આશ્ચર્ય ? (૪૩)
‘ધર્મ કોણ કરી શકે' એ મુખ્યપણે કુળ ઉપર આધારિત નથી. હરિકેશિ મહામુનિનું ક્યાં ઊંચું કુળ હતું ? (છતાં) તેમના