________________
ઉપદેશમાળા
* देवाण देवलोए, जं सोक्खं तं नरो सुभणिओऽवि । न भणइ वाससएण वि, जस्सऽवि जीहासयं हुज्जा ||२७८।। नरएसु जाइं अइकक्खडाइँ दुक्खाईं परमतिक्खाइँ। को वण्णेही ताई? जीवंतो वासकोडीऽवि ||२७९।। कक्खडदाहं सामलि-असिवणवेयरणिपहरणसएहिं । जा जायणाउ पावंति, नारया तं अहम्मफलं ॥२८०।।
એ અહીં નથી, તો ઠીકરા જેવા સુખમાં રાચી ધર્મ કાં ગુમાવવો?)
(૨૭૮) દેવલોકમાં દેવોને જે સુખો હોય છે તે કુશળ વક્તા મનુષ્ય, જેને સો જીભ હોય, તે એક સો વર્ષ સુધી (વર્ણવવા બેસે, તો પણ) ન વર્ણવી શકે. (કેમકે એ સુખો એટલા બધા અમાપ હોય છે ! એથી ઊલટું,)
(૨૭૯) નરકોમાં જે (શારીરિક) અતિ કઠોર અને (માનસિક) અતિ તીક્ષ્ણ દુઃખો (ભોગવવાના) હોય છે, તેને એક ક્રોડ વર્ષના આયુષ્યવાળો પણ જીવન પર્યંત વર્ણવે છતાં કોણ પૂર્ણ વર્ણવી શકે ? (કેમકે એ દુઃખો અપરિમિત હોય છે.
હવે ગાથા ૨૮૭ સુધી ચારે ગતિના દુઃખ કહે છે.)
(૨૮૦) નરકોમાં નારકો (તીવ્ર અગ્નિના) આકરા દાહ, શાલ્મલી વન અને અસિપત્રવન, વૈતરણી નદી અને સેંકડો શસ્ત્રોથી જે પીડાઓ પામે છે, તે અધર્મ (પાપકાર્યો)નું ફળ છે.