________________
૮૬.
ઉપદેશમાળા * धम्मपि नाम नाऊण, कीस पुरिसा सहति पुरिसाणं?
सामित्ते साहीणे, को नाम करिज दासत्तं ? ||२८८|| * संसारचारए चारए व्व आवीलियस्स बंधेहिं ।
उव्विग्गो जस्स मणो, सो किर आसन्नसिद्धिपहो ।।२८९।। * आसन्नकालभवसिद्धियस्स, जीवस्स लख्खणं इणमो । वियससुहेसु न रज्जइ, सव्वत्थामेसु उज्जमइ ।।२९०।।
(૨૮૮) (માટે એવા એવા દુ:ખ ભરેલા સંસારના ઉચ્છેદક સર્વજ્ઞ-કથિત) ધર્મને ઓળખીને પણ માણસો અન્ય માણસોની રાહ જ શા માટે જોતા હશે? (કે એ ભવ ક્ષય કરી રહેલા પુરુષો અમને ઉપકાર કરે પછી અમે ધર્મ કરશું? તત્વજ્ઞ પુરુષ એવી આશાએ વિલંબ ન કરે.) સ્વામિપણું સ્વાધીન હોય તો દાસપણું કોણ કરે?
(૨૮૯) જેલની જેમ સંસારરૂપ કેદખાનામાં કર્મમય બંધનોથી પીડાવાને લીધે (અર્થાતુ બંધનો પીડારૂપ લાગીને) જેનું મન ત્રાસ પામી ગયું હોય કે ક્યારે આમાંથી છૂટીશ') એને મોક્ષમાર્ગ નજીક છે. કિર'= કિલ'=એમ આપ્ત પુરષો કહે છે.
(૨૯૦) નજીકના કાળમાં સંસારમાંથી જેની સિદ્ધિ=મુક્તિ થવાની હોય તેવા જીવનું આ લક્ષણ છે કે તે વિષય-સુખોમાં આસક્ત ન થાય. અને (મોક્ષ-સાધક તપસ્યાદિ) સર્વ સ્થાનોમાં ઉદ્યમ કરે. (વિશિષ્ટ સંઘયણ શારીરિક બળ વિના ઘર્મ શી રીતે થાય ? એમ બચાવ નહિ કરવો; કેમકે).