Updesh Mala

Author(s): Dharmdas Gani, Bhuvanbhanusuri
Publisher: Divyadarshan Trust

Page 156

ઉપદેશમાળા
૧૪૩
* अरिहंतो भगवंतो, अहियं व हियं व नवि इहं किंचि ।
वारंति कारवेति य, चित्तूण जणं बला हत्थे ।।४४८।। * उवएसं पुणतं दिति, जेण चरिएण कित्तिनिलयाणं ।
देवाणऽवि हुंति पहू, किमंगपुण मणुअमित्ताणं ।।४४९।। वरमउडकिरीडधरो, चिंचइओ चवलकुंडलाहरणो । सक्को हिओवएसा, एरावणवाहणो, जाओ ।।४५०।।
સંયમરક્ષા સંયમ-યતના જ નથી કરતો ! (આવાને તીર્થકર ભગવાન કેમ રોકે નહિ? તો કે).
૪૪૮) અરિહંત ભગવાન પણ માણસને બળાત્કારે હાથમાં પકડીને સહેજ પણ અહિતથી રોકતા નથી કે હિત કરાવતા નથી. (“વા” શબ્દથી ઉપેક્ષણીય વસ્તુની ઉપેક્ષા કરાવતા નથી.)
(૪૪૯) અલબત્ (ભગવાન) એવો ઉપદેશ આપે છે જે આચરીને એ કીર્તિના આશ્રયભૂત દેવતાઓનો પણ સ્વામી બને છે; તો પછી મનુષ્યમાત્રનો (સ્વામી રાજા બને એનું) પૂછવું જ શું?
(૪૫૦) (હિતોપદેશ અવશ્ય સકલ કલ્યાણ-સાધક છે, દા. ત. કાર્તિક શેઠ) હિતોપદેશ આચરવાથી (ઉચ્ચરત્નમય) શ્રેષ્ઠ અગ્રભાવથી શોભતા મુગટને ધારણ કરનાર બાજુબંધાદિથી શોભતો, “ચપલ'=તેજપ્રસારી કંડલના આભૂષણયુક્ત તથા ઐરાવણ હાથીના વાહનવાળો શક્રેન્દ્ર થયો.