________________
૧૪૨
ઉપદેશમાળા अहियं मरणं अहियं च जीवियं पावकम्मकारीणं । तमसम्मि पडंति मया, वेरं वटुंति जीवंता ।।४४४।। अवि इच्छंति अ मरणं, न य परपीडं करंति मणसाऽवि । जे सुविइयसुगइपहा, सोयरियसुओ जहा सुलसो ।।४४५॥ मूलग कुदंडगा दामगाणि, उच्छूलघंटिआओ य । पडेइ अपररितंतो, चउप्पया नत्थि य पसूवि ॥४४६।।
तह वत्थपायदंडग-उवगरणे जयणकज्जमज्जत्तो । - जस्सऽट्टाए किलिस्सइ, तं चिय मूदो न वि करेइ ।।४४७।।
(૪૪૪) પાપકર્મો (ચોરી વગેરે) કરનારાને મરણ પણ અહિતરૂપ અને જીવન પણ અહિતરૂપ છે. કેમકે મરે ત્યારે નરક સ્વરૂપ અંધકારમાં પડે છે, અને જીવતાં થકા વૈરને-પાપને વધારે છે. (બંનેમાં અનર્થ. તેથી એ સમજીને વિવેકી મોત આવે તો ય પાપ નહિ કરે. વિવેક આ,-).
(૪૪૫) (જે વિવેકમાં મોક્ષગતિના માર્ગોને સારી રીતે સમજ્યો છે. તે વિવેકી જીવો જરૂર પડ્યે) હજી મોતને પસંદ કરે છે, કિન્તુ મનથી પણ બીજાને પીડા કરવાનું વિચારતા નથી; જેમકે કાલસૌકરિક કસાઈનો પુત્ર સુલસ (હવે અવિવેક આ-) " (૪૪૬) (જેમ અવિવેકી માણસ જો કે પાસે એક બકરી જેવું) ચોપગું પશું ય નથી છતાં એને ગાંઠવાનો ખૂંટો, હંકારવાની દંડી, નાથવાની લગામ, ગળે લગાડવાની ઘંટડી...વગેરે અવિશ્રાન્તપણે એકઠું કરે છે.
(૪૪૭) તે પ્રમાણે મૂઢ જાણે જયણા કાર્ય માટે સજ્જ વસ્ત્ર પાત્ર દંડ વગેરે ઉપકરણ અવિશ્રાન્તપણે એકત્રિત કરે છે, પણ એ એકત્રિત કરવાનો કલેશ (કષ્ટ) જેના માટે અનુભવે છે, એ