________________
ઉપદેશમાળા
૧૩૩
पव्वायणविहिमुट्ठावणं च, अज्जाविहिं निरवसेसं । ગુસ્સાવવાયવિહિં, અવાળમાળો હૈં ? નયઽ ||૪૧૮|| सीसायरियकमेण य, जणेण गहियाईं सिप्पसत्थाइं । નાંતિ વહુવિહારૂં, ન વવુંમિત્તાણુસરિયાડું ।।૪૧૧|| जह उज्जमिउंजाणइ, नाणी तव संजमे उवायविऊ । तह चक्खुमित्तदरिसण- सामायारी न याणंति ॥ ४२०॥
(૪૧૮) દીક્ષા-પ્રદાન વિધિ, ‘ઉપસ્થાપના’ મહાવ્રતારોપણ (વિધિ) ‘અજ્જા-વિધિ’ = સાધ્વીગણપાલનવિધિ ને સંપૂર્ણ ઉત્સર્ગ -અપવાદ વિધિ (દ્રવ્યાદિની અપેક્ષાએ કર્તવ્યાકર્તવ્ય માર્ગ)ને નહિ જાણનારો અલ્પજ્ઞ કેવી રીતે (શુદ્ધ સંયમનો) પ્રયત્ન કરી શકે ? (તેથી જ્ઞાનનો પ્રયત્ન કરવા જેવો. જ્ઞાનના અર્થીએ ગુરુ આરાધ્ય છે.)
(૪૧૯) (લોકોત્તર સાધુ તો પછી, પણ લોકમાં ય તેવા વિવેક વિનાના) જન સામાન્ય વડે વિદ્યાર્થી-કલાચાર્યના ક્રમથી જ (ચિત્રાદિ) શિલ્પો અને (વ્યાકરણાદિ) શાસ્ત્રો ગ્રહણ કરાયા છે, ત્યારે જ એમને એનું ‘નતિ’=યથાર્થ જ્ઞાન થાય છે, કિન્તુ માત્ર આંખેથી બહુ પ્રકારના શિલ્પો અને શાસ્ત્રો જોયા અર્થાત્ સ્વબુદ્ધિથી ગ્રહણ કર્યા તેથી યથાર્થ બોધ નથી થતો. (તેથી આ આવ્યું કે,-)
(૪૨૦) જ્ઞાની અને તપ-સંયમને વિષ ‘ઉપાયવિઉ’=તેથી આરાધનામાં કુશળ જેવી રીતે ‘ઉમિઉં’=સમ્યગ્ અનુષ્ઠાન (આરાધના) કરવાનું જાણે છે, એવી રીતે માત્ર ચક્ષુથી (બીજાની ક્રિયા) જોઈ સામાચારી આચરનારા (સમ્યક્ અનુષ્ઠાન કરવાનું) જાણતા નથી. (આમ જ્ઞાનની પ્રધાનતા સાંભળી જ્ઞાનમાત્રથી સંતોષ નથી વાળવાનો. કેમકે,-)
=
