________________
૨૨
ઉપદેશમાળા उव्विलणसूअणपरिभवेहिं अइभणियट्ठभणिएहिं । સત્તાહિયા સુવિદિયા, વેવ fમતિ મુદરા II૭૭ના ** माणंसिणोवि अवमाण-वंचणा ते परस्स न करंति ।
सुहदुक्खुग्गिरणत्यं, साहू उयहिव्व गंभीरा ।।७८।। * मउआ निहुअसहावा, हासदवविवज्जिया विगहमुक्का ।
असमंजसमाइबहुअं, न भणंति अपुच्छिया साहू ॥७९॥ કોઈ પણ કર્તવ્યમાં લાગે નહિ, તે ગુરનો શિષ્ય નહિ પણ આળરૂપ છે. (દુશ્મન છે.) (૭૬).
ક્રોધાદિ નિગ્રહ કરવાના સત્ત્વની વિશેષતાવાળા સુવિહિત મુનિઓ, કોઈ પોતાના વચનની અવગણના કરે, પોતાની ચાડી કરે, કે પરાભવ અપમાન કરે તથા કોઈ આડું અવળું બોલે કે કર્કશ-કઠોર વચનો કહે તો પણ મોં બગાડતા નથી. (કેમકે એવાની એ કરુણાદિ વિચારે છે.) (૭૭).
(ઈદ્રાદિને પૂજ્ય) માનવંતા એવા પણ સાધુઓ બીજા (દુષ્ટ કરનારા)ના પણ અપમાન કે ઠગાઈ કરતા નથી; કેમકે એ શાતા-અશાતાની વિટંબણા ફગાવી દેવા માટે (કર્મ નિર્જરાની અંતરગત શાતા અશાતાના હેતુભૂત પુણ્ય-પાપના પણ ક્ષયની પ્રવૃત્તિવાળા હોય છે); તેમજ સમુદ્રવતુ ગંભીર એમનો ઉમદા આંતરભાવ બીજાં ન પામી શકે એવા ગંભીર હોય છે. અથવા પોતાના સુખ દુઃખ બીજાને કહેવા માટે તૈયાર નહિ એવા ગંભીર હોય છે. જેમ સમુદ્ર પોતાના રત્નો બહાર ફેંકવા તૈયાર નહિ.)(૭૮) | મુનિઓ મૃદુ-નમ્ર (નિરભિમાની), “નિબૃત' એટલે નિર્ચાપાર યાને પ્રવૃત્તિની ધાંધલ વિનાના (સંયમ પ્રવૃત્તિ છતાં ઉપશાંત હોવાથી નિભૃત; જેમ સૂર્ય), હાસ્ય-મશ્કરીથી રહિત,