________________
ઉપદેશમાળા
૭૫ काऊण संकिलिटुं सामण्णं, दुल्लहं विसोहिपयं । सुज्झिज्जा एगयरो, करिज जइ उज्जम पच्छा ॥२५३।। उज्झिज्ज अंतरि च्चिय, खंडिय सबलादउ व्व हुज्ज खणं । ओसन्नो सुहलेहड, न तरिज्ज व्व पच्छ उज्जमिउं ।।२५४।। अवि नाम चक्कवट्टी, चइज्ज सव्वं पि चक्कवट्टिसुहं । न य ओसन्नविहारी, दुहिओ ओसन्नयं चयइ ॥२५५।।
(૨પ૩) પહેલાં સાધુતાને સંક્લેશવાળું (દૂષિત) કરીને પાછળથી આત્માને વિશુદ્ધિ સ્થાન પ્રાપ્ત કરાવવું દુર્લભ છે. છતાં “એકતર: =કોઈક (કર્મ-વિવર મળવાથી) પાછળથી જો ઉદ્યમ કરે તો પુનઃ વિશુદ્ધિ પ્રાપ્ત કરી શકે છે. (પરંતુ ઉદ્યમ વિના નહિ. માટે આત્માર્થીએ ચારિત્રમાં પહેલેથી જ દૂષણ ન લાગવા દેવું. કેમકે ચારિત્ર આમ દુષ્કર છે.).
(૨૫૪) ચારિત્ર (ગ્રહણ કરીને) વચ્ચે જ છોડી દે યા એકાદ વ્રતનું ખંડન કરે, નાના નાના ઘણા અતિચારોથી ચારિત્રને શબલ (કાબરચિતરું) કરે, અથવા “આદિ'-પદથી ચારિત્રને તદ્દન છોડી દે, તેથી અવસગ્ન (શિથિલ સાધુ) વિષયસુખમાં લંપટ બની ગએલો પછીથી ચારિત્રમાં ઉદ્યમ કરી શકતો નથી.
(૨૫૫) હજી ચક્રવર્તી ચક્રીપણાના (છ ખંડ આદિ) સર્વ સુખોને તજી દે છે, પણ શિથિલ-વિહારી દુઃખી થાય તો પણ શિથિલતાને છોડી દેતો નથી! (કેમકે મોહપરવશ બની ગયો છે.)