________________
ઉપદેશમાળા
परियच्छंति अ सव्वं, जहट्ठियं अवितहं असंदिद्धं । तो जिणवयणविहिन्नू, सहंति बहुअस्स बहुआई || ८३ || जो जस्स वट्टए हियए, सो तं ठावेइ सुंदरसहावं । वग्घी छावं जणणी, भद्दं सोमं च मन्नइ || ८४ |
૨૪
मणिकणगरयणधणपूरियामि भवणंमि सालिभद्दोवि । अन्नो किर मज्झ वि सामिओ त्ति जाओ विगयकामो || ८५ ॥ અથવા ‘અપ્પફલો = અપિ અફલો' ઇષ્ટ નહિ કિંતુ સંસાર રૂપી અનિષ્ટ ફળદાયી હોઈ નિષ્ફળ છે. (૮૨)
(સર્વજ્ઞના ઉપદેશથી જીવાજીવાદિ) સર્વ તત્ત્વોને યથાર્થ સ્વરૂપમાં જાણે છે. નિઃશંકપણે સદહે છે, તેથી જ તે શ્રી જિનવચનના વિધિના જાણ (યાને સર્વજ્ઞ આગમના વિચારવાળા મુનિવરો) ઘણાઓના ઘણા ઉપસર્ગોને (દુર્વચનોને) સમ્યગ્ રીતે સહન કરે છે. (કેમકે ‘આ મારાં જ અશુભ કર્મનું ફળ છે, આમનો દોષ નથી' એવી ભાવના કરે છે.) (૮૩)
(તેમાં કારણ એ છે કે મોહથી કે બીજા કારણથી) જે જેના હૈયે વર્તે છે તે (ખરાબ હોય તો પણ) તેને પોતે સુંદર સ્વભાવવાળો માને છે. વાઘણ માતા પોતાના બચ્ચાને પણ ભદ્ર અને શાંત સ્વભાવવાળું માને છે. (તેમ મંદબુદ્ધિવાળા આવા અજ્ઞાન તપસ્વીને જે સારા માને છે, તે અવિવેકવશ છે. માટે જ વિવેકની આવશ્યકતા છે.) (૮૪)
વિવેકથી જ મણિ, સુવર્ણ, રત્ન અને ધન વગેરેથી ભરેલા ઘરમાં પણ શાલિભદ્રજી ‘મારે માથે પણ બીજો સ્વામી ?’ એ વિચારે વિષયોની અભિલાષાથી રહિત થયા. (૮૫)
