________________
૪૦
.
ઉપદેશમાળા * अक्कोसणतज्जणताडणा य, अवमाणहीलणाओ य । मुणिणो मुणियपरभवा, दढप्पहारि व्व विसहति ।।१३६।। अहमाहओ त्ति न य पडिहणंति, सत्ता वि न य पडिसवंति। मारिजंता वि जई, सहति सहस्समल्लु व्व ।।१३७।। दुजणमुहकोदंडा, वयणसरा पुव्वकम्मनिम्माया । साहूण ते न लग्गा, खंतिफलयं वहंताणं ।।१३८||
(૧૩૬) દ્રઢ પ્રહારીની જેમ. મુનિઓ પોતાની ઉપર આક્રોશ (વચનથી ટોણાંમેણાં), નિર્ભસ્ત્રના, (દોરડેથી) તાડના, અપમાન-તિરસ્કાર અને હાલના સમભાવે સહન કરે છે, કેમકે એ (ન સહતા સામનો કે હાયવોય કરવામાં પરલોકના) પરિણામને જાણે છે.
(૧૩૭) (અધમ માણસોએ) મને (મુદ્ધિ વગેરે) મારી એમ કરી મુનિઓ સામે નથી મારતા. પેલાઓ શ્રાપની ભાષા નથી બોલ્યા છતાં આ સામે શ્રાપની ભાષા નથી બોલતા. (અધમો વડે) મુનિઓ માર ખવાતા છતાં શાંતિથી સહન જ કરે છે (ઊલટું દયા ખાય છે કે આ બિચારા મારા નિમિત્તે ટુતિ ન પામો.)જેમ કે સહસ્ત્રમલ્લ મુનિ.
(૧૩૮) દુર્જન-મુખ એ ધનુષ્ય છે, એમાંથી કુવચન-રુપી બાણ નીકળ્યા તે પૂર્વકૃત કર્મથી નીકળ્યા. પરતું સાધુઓને એ ભોકાયા નહિ, કેમકે એ ક્ષમાની ઢાલ વહતા હતા. (ક્ષમામાં આ વિવેક હોય છે કે દુર્વચનરૂપી બાણને મૂળ ફેંકનાર કે પૂર્વ કર્મ તેના પર દષ્ટિ જાય છે.