________________
ઉપદેશમાળા
रायकुलेसु वि जाया, भीया जरमरणगब्भवसहीणं । साहू संहति सव्वं, नीयाण वि पेसपेसाणं || ५६ || पणमंतिय पुव्वयरं, कुलया न नमंति अकुलया पुरिसा । पणओ इह पुव्वि जइ - जणस्स जह चक्कवट्टिणी ||५७ || जह चक्कवट्टिसाहू, सामाइयसाहुण निरूवयारं । भणिओ न चेव कुविओ, पणओ बहुयत्तणगुणेणं ॥ ५८॥
૧૬
મોક્ષ પામ્યા. (માટે મોક્ષાંગભૂત અને સકળ સિદ્ધિદાયિકા ક્ષમા રાખવી.) (૫૫)
રાજકુળોમાં જન્મેલા સાધુઓ હલકા દાસના પણ દાસોનું દુર્વચન-તાડનાદિ બધું સહન કરે છે. (પણ ક્રોધાદિ કરતા નથી.) કેમકે તે જરા મરણ ગર્ભવાસથી ડરતા રહે છે. (૫૬)
વિશિષ્ટ કુળના આત્માઓ પહેલાં નમે છે, અકુલીન નમતા નથી, એટલા માટે જૈનશાસનમાં ચક્રવર્તી સાધુ પણ એક નાના સાધુને સર્વ સાધુની પહેલાં નમ્યા. (૫૭)
જેમકે, એક સામાયિક માત્ર-ઉચ્ચરેલા (અજ્ઞ નાના) સાધુએ ચક્રી સાધુને વિનયાદિ મર્યાદા રહિત શબ્દોમાં કહ્યું (કે ‘તમો માની છો-મુનિઓને વંદન કરવું જોઈએ') ત્યારે તેની ઉ૫૨ કોપ તો ન કર્યો પણ તે ચક્રી મુનિએ ઉમદાગુણથી સૌ પહેલાં તેને વંદન કર્યું. (કેમકે કુલાભિમાન અને કોપ એ તુચ્છ છે, જ્યારે પ્રણામ અને ક્ષમા એ ઉમદા ગુણ છે.) (૫૮)
