________________
૧૪
-
ઉપદેશમાળા * कोडीसएहिं धणसंचयस्स, गुणसुभरियाए कन्नाए । नवि लुद्धो वयररिसि, अलोभया एस साहूणं ॥४८॥ अंतेउरपुरबलवाहणेहिं, वरसिरिधरेहिं मुणिवसहा । कामेहिं बहुविहेहिं य, छंदिजंता वि नेच्छंति ॥४९।। . * छेओ भेओ वसणं, आयासकिलेसभयविवागो अ।
मरणं धम्मब्मंसो, अरई अत्था उ सव्वाइं ।।५०।। * दोससयमूलजालं, पुव्वरिसिविवज्जियं जई वंतं ।
अत्थं वहसि अणत्थं, कीस अणत्यं तवं चरसि ? ॥५१॥ * (ઘનાવહ પિતાવડે) સેંકડો ક્રોડના ધનરાશિ સહિત અને ગુણગણભરેલી રૂપાળી કન્યા અપાવા છતાં આર્ય વજસ્વામી તેમાં લોભાયા નહિ. સાધુઓએ આવી નિર્લોભતા રાખવી. (૪૮)
અંતઃપુરો, નગરો, લશ્કર, હાથીઓ વગેરે વાહનો, પુષ્કળ ઘનના ભંડારો અને ઘણી જાતના શબ્દાદિ વિષયોથી વિનવાવા છતાં ઉત્તમ મુનિવરો તે ઇચ્છતા જ નથી. (કેમકે પરિગ્રહ અને વિષયો એ અનર્થનું કારણ છે.) (૪૯) - પરિગ્રહમાં અનર્થો,-શરીરનું ખગાદિથી છેદન, ભાલાદિથી ભેદન, ચોરાદિથી ચોરી, તેની પ્રાપ્તિ અને રક્ષા માટે આયાસ, બીજાઓ તરફથી ક્લેશ-ઉપદ્રવો, રાજાદિનો ભય, રગડા-ઝગડા, પ્રાણનાશ, જ્ઞાન-ચારિત્રાદિ ધર્મથી ભ્રષ્ટતા, ઉગ-સંતાપ વગેરે સહન કરવા પડે છે. (૫૦).
અર્થ એ સેંકડો દોષોનું મત્સ્યજાળની જેમ મૂળ કારણ છે. અને તેથી જ પૂર્વ ત્રષિઓએ ત્યજેલ તથા દીક્ષા લેતા તે પણ વમી નાખેલ એવું ધન એ અર્થ નહિ પણ નરકાદિ-સર્જક હોવાથી