Book Title: Trikalik Atma Vigyan
Author(s): Pannalal Jagjivandas Gandhi, Bansilal Hiralal Kapadia
Publisher: Girishbhai Tarachand Mehta
View full book text
________________
૧૨
‘નિક્ષેપેા છે. નિરાલંબન-અનુપતિ અમૂ તત્વ તા પરમાત્મતત્વ છે. જેનું શેાધન પરમાત્માની પ્રતિમા દ્વારા થવું જોઈએ. મૂર્તિનુ મૂલ્ય એટલાં માટે છે કે જીવને દ્રવ્ય-ક્ષેત્ર કાળ આશ્રિત ભાવ આવે છે ભગવાનની પરમાત્માની મૂતિ દ્વારા જે પુણ્યખંધ થાય છે તેનાથી પરમાત્મા ખીરાજમાન હાય તેવાં દ્રવ્ય ક્ષેત્ર કાળ અને ભાવ જીવને પ્રાપ્ત થાય છે.
અરૂપીમાં વાસ કરી શકાય છે. આકાશમાં અવગાહના લેવા રૂપ-અરૂપી એવાં આકાશમાં વાસ કરીએ છીએ. અરૂપી એવાં પરમાત્માતત્ત્વનું જ્ઞાન કરી શકાય છે. પરંતુ અરૂપી એવાં પરમાત્મતત્વનું વેદૈન સ્વયં પરમાત્મા અન્યા સિવાય થઈ શકતુ નથી, ઈન્દ્રિયા દ્વારા ભાગ પુદ્ગલદ્રવ્ય જે રૂપી છે તેના જ થાય છે. કારણ ઈન્દ્રિયા રૂપી એવાં પુદ્ગલની ખનેલી છે, રૂપીનું બધું જ રૂપી હાય.
ભગવંતની પ્રતિમાની પ્રાણ પ્રતિષ્ઠા કરીને એમાં પ્રદેશેાની સ્થિરતાના ભાવ સમજવાના છે. અને તે પ્રતિમાના આકાર તેવા ને તેવે જ રહે છે તેમાં અવિનાશી પર્યાયના ભાવ સમજવાના છે. આમ સિદ્ધ પરમાત્માના અરૂપીપણાની જે વ્યાખ્યા છે કે પ્રદેશ સ્થિરત્વ અને પર્યાય અવિનાશી’’ એની સ્થાપના પ્રભુ પ્રતિમામાં ભાવવાની છે. જિન પ્રતિમા જિન સારીખીની ભાવના આ સદમાં ભાવવાની છે. ભગવાનની મૂર્તિ' (જડ) ને ચૈતન્યમાનીશું' તેા તરી જઈશું જ્યારે દેહ (ચેતન)ને ચૈતન્ય માનીશું તે! ડૂબી જઈશું. દ્રવ્ય નિક્ષેપો :જે અનામીનું નામ લઇ નામ નિક્ષેપાથી પૂજા કર વાનું ઠરાવ્યું અને જે અરૂપીનું રૂપ મૂતિમાં નિહાળી
