Book Title: Trikalik Atma Vigyan
Author(s): Pannalal Jagjivandas Gandhi, Bansilal Hiralal Kapadia
Publisher: Girishbhai Tarachand Mehta
View full book text
________________
૧૩૦ છે તે અંતરાત્મા! જ્યારે જેણે ધમ પૂર્ણ કરી લીધું છે અને હવે ધર્મ કરવાનું રહેતું નથી તે પરમાત્મા છે.
(૪) કર્મના ઉદયને આધીન થાય છે તે બહિરાત્મા છે. કમના ઉદયને આત્મબળ (પુરુષાર્થ)થી ક્ષપશમ (સુધારે) કરી કર્મને જે આધીન કરે છે તે અંતરાત્મા છે. જ્યારે કર્મ અને તેય ખાસ કરીને ધાતિકર્મના ઉદયને સર્વથા. ખાતમે બોલાવે છે. ક્ષય (નાશ) કરે છે તે પરમાત્મા છે.
(૫) બહિરાભા છે તે ઉપદેશ ઝીલનાર છેતા છે. શ્રાવક શિષ્ય કે ભક્ત છે જે દેશનું દેશતત્વ છે.
અંતરાત્મા છે તે પરમાત્માના પ્રતિનિધિ એવાં પરમાત્માના ચાહક અને વાહક ઉપદેશ દેશના) દેનારા ગુરુ ભગવંતે છે જે દેશતત્વ છે. - જ્યારે પરમાત્મા તો દેવ અને ગુરુ ઉભય એવાં સવ તત્વ છે. અદ્વૈત તવ છે. પૂર્ણ છે. જે બહિરામા અને અંતરાત્માનું લક્ષ્ય (સાધ્ય) છે.
(૬) જેણે મોહને સર્વથા હણી નાંખ્યો છે તે વીતરાગી પરમાત્મા છે. જે મેહને હણી રહ્યો છે તે વૈરાગી અંતરાત્મા છે. જ્યારે જે મોહથી હણાયેલ છે તે રાગી બહિરાત્મા છે.
(૭) બહિરાત્મા અસાધક છે. અંતરાત્મા સાધક છે અને પરમાત્મા સિદ્ધ છે.
(૮) પરમાત્મા પોતાના સ્વરૂપને પૂરેપૂરું જાણે છે અને સંસારીઓના ય બધાં જ સ્વરૂપ અને વિરૂપને પૂરેપૂરાં જાણે છે.
જ્યારે સંસારી આજ્ઞાની જીવ પરમાત્માના સ્વરૂપને ય
