Book Title: Trikalik Atma Vigyan
Author(s): Pannalal Jagjivandas Gandhi, Bansilal Hiralal Kapadia
Publisher: Girishbhai Tarachand Mehta
View full book text
________________
૩૨૦
મલિનતાને કારણે વિનશી, નિમત્તિભૂ, પરાધીન, વિકારી, અપૂર્ણ, ખાધ્યમાધિત (બાધા પામનાર ને ખાધા પહેાંચાડનારુ રસહીન અને શક્તિહીન થઈ ગયેલ છે, આવી સ્વરૂપલક્ષણની દશા તે જ દુઃખ !
આવા સ્વરૂપલક્ષની દશા સુધારવા માટે પરમકૃપાળુ પરમ ઉપકારી તીથંકર પરમાત્મ ભગવ તાએ આપણી ઉપરની કરુણાએ કરીને છ સ્વરૂપલક્ષણેાને તેના મૂળ શુદ્ધ સ્વરૂપમાં લાવવા માટે જે ધમ પ્રરૂપ્યા જે ધમ સ્થાપ્ય તે આચાર ધમ છે અને તે આચારધર્મોને પણ જીવના લક્ષણ સાથે જ જોડીને જીવ માત્રને સ વ્યાપક એક સામાન્ય ધર્મ આપ્યા તેનું નામ ૫'ચાચાર પાલનાધમ છે. એ પાંચ આચાર ધર્મના નામ છે. (૧) દશ નાચાર (૨) જ્ઞાનાચાર (૩) ચારિત્રાચાર (૪) તપાચાર અને (૫) વીર્યાચાર.
આ પાંચ આચારમાંના દર્શન-જ્ઞાન-ચારિત્ર-તપ-વીય એ જીવની પાંચ શકિત છે. આ પાંચે જીવશક્તિનું અયાગ્ય વન છેડી ચેાગ્ય વર્તનનું પાલન કરવું તેનું જ નામ આચાર’.
ખીજી તરફ લક્ષમાં વપરાયેલા આવા જ શબ્દો. ત્રણેય કાળમાં મહાન મંત્ર અને ચત્ર રૂપ છે. એને નવપદ અથવા તા સિદ્ધચક્ર યંત્ર તરીકે ઓળખાવામાં આવે છે. એ સિદ્ધચક્ર યંત્રના નવપદમાં પાંચ ગુણી અથવા પાંચ ધમી છે જ્યારે ચાર ગુણ એટલે કે ચાર ધમ અર્થાત્ ચાર ગુણ તે દન-જ્ઞાન–ચારિત્ર અને તપ છે.
પંચાચારના પાલન વડે પાંચે લક્ષણરૂપ ગુણ્! શુદ્ધ થાય છે અને પૂર્ણ શુદ્ધિની પૂર્વાવસ્થા આવે છે ત્યારે તેને નિશ્ચ ચથી ગુણ અને ધમ કહેવાય છે.
