Book Title: Trikalik Atma Vigyan
Author(s): Pannalal Jagjivandas Gandhi, Bansilal Hiralal Kapadia
Publisher: Girishbhai Tarachand Mehta
View full book text
________________
* સ્યાવાદ પં, પનાલાલ જગજીવનદાસ ગાંધી પૂશનની પ્રાપ્તિ અંગે સમ્યગ્ગદર્શન હોવું જરૂરી છે. એ સમ્યગદર્શનની પ્રાપ્તિ માટે અસ્યા એવા પૂર્ણ પરમાત્મા સર્વજ્ઞ તીર્થકર ભગવંતોએ મુમુક્ષુ સાધકને સ્યાદ્વાદર્શનની અંત્યત મૂલ્યવાન બક્ષિસ આપી છે.
સ્યાદવાદદન એટલે એકાંગી દર્શન નહિ પણ સર્વાગી દર્શન, અથવા તે સ્યાદવાદદશન એટલે સર્વાગ સંપૂર્ણ એવાં સર્વ તત્ત્વને અનુલક્ષીને અંશતત્વ અર્થાત્ દેશતત્વનું દર્શન.
એક હાથી અને સાત સુરદાસની હાથીદર્શન અંગેની વાત વિશ્વવિખ્યાત છે. એ વાત સ્યાદવાદદર્શનના સંદર્ભમાં જ કહેવાયેલ છે. સમગ્ર હાથીનું સર્વાગ સંપૂર્ણ દર્શન કરવાને સક્ષમ નયને જેને મળ્યાં છે તેવી સમર્થ વ્યક્તિએ નયનહીન એવા સાત સુરદાસને સમગ્ર હાથી કે હોય તેનું શબ્દદશન કરાવ્યું. કે જે સાત સુરદાસોએ માત્ર સ્પર્શેન્દ્રિયના જ્ઞાનથી હાથીના જે જે અંગને સ્પર્શ કર્યો તે હાથી પિતપોતાની દષ્ટિએ કલ્પી લીધો હતે. એ જ પ્રમાણે સમગ્ર સંસાર અર્થાત બ્રહ્માંડના સર્વક્ષેત્રના, સર્વ દ્રવ્યોને તેમના સર્વ ભાવ એટલે કે ગુણપર્યાય સહિત દર્શન કરવા સમર્થ એવાં કેવલદર્શન-કેવલજ્ઞાનના સ્વામી સર્વજ્ઞ તીર્થંકર પરમાત્મા ભગવંતે એ આપણે સહુ છદ્મસ્થ (અપૂર્ણ)નું દર્શન સમ્યમ્ બની રહે તે માટે તથા રાગ-દ્વેષ