Trikalik Atma Vigyan

Author(s): Pannalal Jagjivandas Gandhi, Bansilal Hiralal Kapadia
Publisher: Girishbhai Tarachand Mehta

Page 311

૨૯૨
"Nothing is produced nothing is distroyed but everything change it's froms. આ દ્રવ્યદષ્ટિ છે. દ્રવ્ય નથી તે ઉત્પન્ન થતું કે નથી તે નાશ પામતું. જે ઉત્પન્ન થતું અને નાશ પામતું દેખાય છે--જે ઉત્પાદ અને વ્યય દેખાય છે તે તો દ્રવ્યને આધારે જ દ્રવ્યમાંથી–ઉત્પન્ન થતા અને પાછા દ્રવ્યમાં જ લય પામતા તે તે દ્રવ્યના પર્યાય છે. આથી તે વીતરાગ સર્વજ્ઞ તીર્થકર ભગવંતેએ ત્રિપદી ફરમાવતાં કહ્યું કે “રવા ચચ ધ્રુવ યુદ્ધ સત્” ! દ્રવ્ય તે અનાદિ અનંત, અનુ ઉન્ન, અવિનાશી સ્વયંભૂ છે.
વ્યવહારમાં આપણે ઘાસને, દૂધ-દહીં–માખણ-ધી. આદિને ગેરસ પદાર્થોથી ઓળખીએ છીએ, પરંતુ ઘાસને અગર તો દૂધ-દહીં-માખણ-ઘીને મૂળ પુગલ પરમાણુ તરીકે નથી નિહાળતા ઘારતને ઘાસ તરીકે, દહીંને દહીં તરીકે અને માખણ-ઘીને માખણ –ધી તરીકે જ જોવાની જે આપ દરિટ છે તે કયાંયરુટ છે. એ આપણી ભેદરટિ છે.
જ્યારે સર્વજ્ઞ-વલિ ભગવંતે તે સર્વને પુદ્ગલ દ્રવ્ય તરીકે પણ જુએ છે.
કર્તા કતાભાવમુકત જે પદાર્થને તેના મૂળ મસ્તિકાય રૂપે જોતા નથી. માટે જ અજ્ઞાન અને હવા તેઓ કર્તાભાવ, ફતાભાવ રાખે છે. કેમકે દ્રવ્યદ્રષ્ટિ (મૂળ દ્રષ્ટિ અભેદદ્રષ્ટિ) ન રાખતાં પર્યાય દ્રષ્ટિ (ભેદદષ્ટિ) રાખે છે.
આપણે આપણા આત્માને તેમજ અન્ય અને સિદ્ધ સ્વરૂપે (પરમાત્માના સ્વરૂપે) કે જીવાસ્તિકાય તરીકે નિહાળતા નથી. તેમ અચિત (જડ) પુદ્ગલને પુગલ પરમાણુરૂપે જોતાં નથી. આપણામાં આ મૂળદ્રષ્ટિ-દ્રવ્યદ્રષ્ટિ વર્તતી