Book Title: Trikalik Atma Vigyan
Author(s): Pannalal Jagjivandas Gandhi, Bansilal Hiralal Kapadia
Publisher: Girishbhai Tarachand Mehta
View full book text
________________
૧૮૫ ધારણકારણ છે તે કરતાં કરતાં કષાયને સર્વથા ક્ષય કરવાને હેય છે.
૬૭ બોલની સજઝાયમાં તથા આઠ ગ દષ્ટિની સજઝાયમાં મહામહોપાધ્યાય યશવિજયજીએ દેવ અને ગુરુનું મહામ્ય ગાયું છે કે....
સંમતિ દાયક ગુરુ તણો પથ્યવયાર (પ્રતિ ઉપકાર)
ન થાય ભવ કેડા કેડે કરી કરતાં સર્વ ઉપાય.’-૬૭ એલ. “પશુ ટાલી સુરરૂપ કરે જે સમક્તિને અવદત રે;
એ ગુણ વીર તણે ન વિસારૂં....
-સ્થિરાદષ્ટિ ઉપર સજઝાય. જ્યાં કાર્ય-કારણની પરંપરા ચાલે છે તેમાં કારણ કાર્ય માટે છે. અને તે થયેલ કાર્ય આગળના કાર્ય માટે કારણ બને છે. પરંતુ પૂર્ણ યાને કે અંતિમ કાર્ય થયા પછી આગળનું કાર્ય હેતું નથી. તેમજ કૃતકૃત્ય થયેથી પહેલાં ના કારણને જોવાની અને હોવાની જરૂર નથી. કારણ-કાર્ય ની પરંપરાને ત્યાં અંત આવે છે. કારણ– કાર્યના ભાવમાં ત્રિકાલાબાધિત નિયમ છે કે... “અંતિમ કાર્યનું કાર્ય ન હાય અને મૂળ કારણનું કારણ ન હોય” આ જ વિધાનમાં પેલી કાળજૂની સમસ્યા “મુરઘી પહેલી કે ઈંડું પહેલું ?” ઉકેલ મળી જાય છે. કે મુરઘી ઇંડા સાપેક્ષ છે અને ઈંડું મુરઘી સાપેક્ષ છે. યાદ રહે કે કર્યું તેને કહેવાય કે જે કર્યા બાદ કઈ કરવાપણું જ રહે નહિ, અને થયું તેને કહેવાય કે જે થયા બાદ ટળે નહિ, વિનાશ પામે નહિ, ઓછુંવતું થાય નહિ, ફેરફાર થાય નહિ. ન બગાડપણું હોય કે ન સુધરવાપણું હોય, કે તે તેનાથી કયાંક, કશું