Book Title: Trikalik Atma Vigyan
Author(s): Pannalal Jagjivandas Gandhi, Bansilal Hiralal Kapadia
Publisher: Girishbhai Tarachand Mehta
View full book text
________________
૧૩૩
કહેવાય. પદ્મપ્રભુ સ્તવન આનંદધનજી મહારાજ સંસારી ત્રણ પ્રકારે છે. દેહ સ ́સારી માહસ સારી અને પરિગ્રહ સંસારી એમાંથી તીર્થંકર પરમાત્મા—અરિહન્ત પરમાત્મા-સામાન્ય કૈલિ ભગવંત પરમાત્મા દેહસ’સારી છે. પણ મેહસ’સારી અને પરિગ્રહ સ’સારી નથી.
સાધુ ભગવંતા પણ માહુના નાશ કરવા માટે સાધના કરે છે અને જયાં સુધી મેાહના સર્વથા નાશ નથી કર્યાં ત્યાં સુધી મેહ છે અને સિદ્ધ થયાં નથી તેથી તેઓ દેહસં સારી અને માહસ સારી છે પણ પરિગ્રહ સ`સારી નથી.
જ્યારે મહિરાભા ગૃહસ્થી સ'સારી છે જ. એ ત્રણે ભેદે સ‘સારી છે. કેડ છે એટલે દેડસ'સારી મેહુ છે. માટે માહસ સારી અને મેહ રમવાના રમકડાં પરિગ્રહ છે,તેથી પરિગ્રહ સ`સારી.
સિદ્ધ પરમાત્મા અદેડી છે તેથી એકે ભેદે સ’સારી નથી. (૧૩) અહિરાત્મા સંસારી જીવ એટલે આત્મા મન શરીરનું એક ક્ષેત્રે એકીકરણ. ત્યારે સિદ્ધ પરમાત્મા એટલે માત્ર આત્મા! અને કેવિલ ભગવંત અરિહંત પરમાત્મા એટલે માત્ર આત્મા અને શરીર ! પણ દશા ગડગડિયા નાળિયેર જેવી. મન (ઈચ્છા) તે તેમને છે જ નહિ એટલે સંસાર નથી. માત્ર દેહ છે ત્યાં સુધી દેહના કલ્યાણ વ્યવહાર છે.
(૧૪) સંસારી જીવ-હિરાત્મા એટલે શરીર +મન+ આત્માનું મંડલ (સમૂહ) જેમાં શરીર એ પાંચભૂત + પાંચ પ્રાણ + પાંચ ઈન્દ્રિયે! + સાત ધાતુનું ખડૂડલ છે તેમાં વળી મન એ ઈચ્છા - રાગ + વિકલ્પ (વિચાર) + વાસનાનુ અડલ છે. જ્યારે આત્મા એ જ્ઞાન + દર્શન + ચારિત્ર્ય +
