Book Title: Trikalik Atma Vigyan
Author(s): Pannalal Jagjivandas Gandhi, Bansilal Hiralal Kapadia
Publisher: Girishbhai Tarachand Mehta
View full book text
________________
૧૨૯ સ્વરૂપથી તરૂપ છે અને સિદ્ધિને પ્રાપ્ત કરી ચૂક્યાં છે તે પરમાત્મા છે. •
(૬) જે પોતાના સ્વરૂપને પૂરેપૂરું જાણે છે અને સંસારીઓના પણ બધાં જ સ્વરૂપને અને વિરૂપને પૂરેપૂરાં જાણે છે તે પરમાત્મા છે.
(૭) જે જ્ઞાનસ્વરૂપ (ચેતનતત્ત્વ છે, જે જ્ઞાનેશ્વર (કેવલજ્ઞાન સર્વજ્ઞતાની શક્તિરૂપે) છે અને જે જ્ઞાનાનંદ (આનંદવેદન ગુણથી) છે તે પરમાત્મા છે.
(૮) જે સાદિ-અનંત ભાંગે સ્થિર છે, અરૂપી, છે, નિત્ય છે તે પરમાત્મા છે.
બહિરાત્મા, અંતરાત્મા અને પરમાત્માની ઓળખ કર્યા બાદ હવે એને તુલનાત્મક અભ્યાસ કરીએ.
(૧) બહિરાત્મા, એટલે પહેલાં ગુણસ્થાનકને મિથ્યાદષ્ટિ અજ્ઞજન અંતરાત્મા એટલે ચેથાથી બારમાં ગુણસ્થાનકને મુમુક્ષુ સાધક એ સમકિતિ વિવેકી આત્મા.
જ્યારે પરમાત્મા એટલે તેમાં અને ચૌદમાં ગુણસ્થાનકે રહેલ સાકાર સગી અને અગી (ગકિયા અભાવ) અરિહંત ભગવંતે, તીર્થકર ભગવંતે તથા સામાન્ય કેવલિ ભગવંતે તેમજ સિદ્ધશીલા સ્થિત, સિદ્ધ સ્વરૂપી, શુદ્ધ સ્વરૂપ, આત્મ સ્વરૂપી, અશરીરી, અરૂપી એવાં નિરંજન, નિરાકાર સિદ્ધપરમાત્મા! સિદ્ધ ભગવંત!
(૨) રાગ ભાવ એટલે બહિરાત્મા! વિરાગ ભાવ એટલે અંતરાત્મા! અને વીતરાગતા એટલે પરમાત્મા !
(૩) અધર્મ આચરે છે તે બહિરાભા! ધર્મ આચરે