Book Title: Trikalik Atma Vigyan
Author(s): Pannalal Jagjivandas Gandhi, Bansilal Hiralal Kapadia
Publisher: Girishbhai Tarachand Mehta
View full book text
________________
૧૨૩ જે મૂંઝાતું નથી. શાતાને જે તે નથી અને અશાતાથી જે ડરતા નથી, એવો ચારે અધાતિકર્મો, આયુષ્યકર્મ, ગોત્રકર્મ, નામકર્મ અને વેદની કર્મની પુણ્યપ્રકૃતિની લાલસાને જે ત્યાગી છે તે સાધુ છે.
(૧૩) જેણે રસગારવ. રિદ્ધિગારવ અને શાતાગારવ ઉપર વિજય મેળવ્યું છે તે સાધુ છે. સંન્યાસી –
જેણે પોતાના માટે કાંઈ જ ન રાખતાં પિતાનું બધું જ દુનિયાને દઈ દીધું છે તે સંન્યાસી છે. મુનિ:
(૧) મન વચન-કાયાના ત્રણે યોગને અકિય બનાવવા ની ધુનમાં જે મગન છે તે મુનિ છે. જે માટે થઈને તે પંચ સમિતિ અને ત્રણ ગુપ્તનું પાલન કરે છે.
(૨) મુનિ એટલે મન અક્રિયતાનો સાધક. (૩) પાપ–વૃતિ અને પાપ-પ્રવૃત્તિમાં જે મૌન છે
(૪) મન (અસ-બેટી ઈચ્છા) નથી તે મુનિ છે. જીતેન્દ્રિય :
(૧) શરીરમાં રહેલ ઈન્દ્રિયનું ભાન હોય એટલે શરીરનું ભાન હોય ઈન્દ્રિયેના સુખ-દુઃખનું લેશ માત્ર ભાન ન રહે તે ઈન્દ્રિય અને દેહનું ભાન ભૂલાય. જીતે ક્રિયતા આવે એટલે દેહાતીતા આવી કહેવાય.
માત્ર રસાસ્વાદ નહિ પરંતુ પાંચે ઈન્દ્રિયેના વિષય સુખના સ્વાદને જીતવું તે જીતેન્દ્રિયતા છે.
