Book Title: Trikalik Atma Vigyan
Author(s): Pannalal Jagjivandas Gandhi, Bansilal Hiralal Kapadia
Publisher: Girishbhai Tarachand Mehta
View full book text
________________
૧૧૨
આતમબુદ્ધે કાયાદિક ગ્રહ્યો બહિરાતમ અઘરૂપ 'સુન્ની.... સુમતિનાથ ભગવાનના સ્તવનની આ કડી દ્વારા શ્રી આનંદ ધનજી મહારાજે આ જ વાત કહી છે.
આવા બહિર્મુખી જીવા પુદ્ગલામિની એટલે કે ભૌતિકવાદી કહેવાય છે. જેએ કેવળ દેહભાવથી જીવનારા દંહાધ્યાસમાં જ રાચનારા હાય છે. તથા મનથી શરીરને જ જોનારા અને સર્વસ્વ માનનારા હોય છે. ગુણસ્થાનકની દૃષ્ટિએ વિચારીએ તે તે પહેલાં ગુણસ્થાનકના મિથ્યાર્દષ્ટિ અનજના છે, તેએ શરીર સહિત શરીરના કામમાં આવતી સઘળી ખાદ્ય સામગ્રીને પેાતાના સવ સ્વરૂપે માને છે, અને રાગભાવે વર્તે છે, જેમાંથી જ બધાં દોષોની ઉત્પત્તિ થાય છે, જેને અધમ કહેવાય છે. પરમાં સ્વવષ્ટિ કરી એ પર નૈમિતિક સુખને માણનારા છે. જે સુખની આગળ અને પાછળ દુઃખ હાય છે, તે અસત્, વિનાશી, અનિત્ય અવસ્થા છે. એમાં આસક્તિ છે. માહ છે, વાસના છે, તૃષ્ણા છે મૂઢતા છે, અજ્ઞાન છે અને તેથી રાગ અને દ્વેષ છે. આ મેાહ અને અજ્ઞાનવશ આત્માનું દેહ પ્રત્યેનુ મારાપણુ, એટલે કે દેહભાવ-દેહમમત્વ છે તે જ માહિરાત્મપણું છે અથવા તે જીવ પેાતાની સ્વરૂપ અભાનતાએ પર એવાં પુદ્ગલમાં સ્વરૂપ બુદ્ધિથી—સચ્ચિદાનંદ બુદ્ધિથી-સત્ય-શિવમ્-સુન્દરમ્ બુદ્ધિથી પુગલ (ભૌતિક પદાર્થો) દ્વારા સુખ ઈચ્છે છે તે જ તેનું બહિરાત્મપણું છે. જે સંસાર છે કેમકે એમાં સરવા પણું છે. સરિત ઇતિ સંસાર ! એક વસ્તુ પરથી ખીજી વસ્તુ પર, એક વ્યક્તિ પરથી બીજી વ્યક્તિ પર, એક ઈચ્છામાંથી ખીજી ઈચ્છામાં, એક અવસ્થામાંથી બીજી અવસ્થામાં અને
