Book Title: Trikalik Atma Vigyan
Author(s): Pannalal Jagjivandas Gandhi, Bansilal Hiralal Kapadia
Publisher: Girishbhai Tarachand Mehta
View full book text
________________
૧૧૦
અવિનાશી વ્યક્તિને પકડવી તે ભક્તિ છે જ્યારે - સ્વરૂપપદનું જે લક્ષ્ય છે તે જ્ઞાનયોગ છે. અને વિનાશી પ્રતિની અરુચિ વૈરાગ્ય ભાવના છે એ ત્યાગપૂર્વક કામગ છે. આ ભક્તિયોગ જ્ઞાનગ અને કર્મવેગ એ ત્રણે એક્ષપ્રાપ્તિની સાધનાના પાયા છે. ત્રણમાંથી એક હોય તે તે બીજ બેને ખેંચી લાવે છે અગર તે ત્રણમાંથી એક હોય અને બીજા બે ન હોય તે જે એક હેાય તે તેય ટકે નહિ. ત્રણમાં કેઈ એકબીજાની અપેક્ષાએ ગૌણપ્રધાન હોય પણ ત્રણેય હોય ત્યારે જ વિનાશીથી છૂટેલે, અવિનાશીથી જોડાયેલ-અવિનાશીના લક્ષ્ય સ્વયં અવિનાશી બની સર્વથા બંધનમુક્ત થઈ શકે.
સાંભળવું, જેવું અને અનુભવવું એ જીવ માત્રને વ્યવહાર અને ચાલ છે. છેવટે અનુભવમાં અર્થાત વેદનમાં સહુ સરખા છે માટે અનુભવતત્ત્વને લઈને મોક્ષની સિદ્ધિ સહજ છે કારણ કે બંધન અને દુઃખ સર્વને પ્રત્યક્ષ છે. એની સામે મુક્તિ અને અનંતસુખ સહજ સિદ્ધ છે.
જીવ માત્રની માંગ સાચી છે પણ માગ ખોટો છે. જીવ માત્રની માંગ સાચી છે પણ મથામણ બેટી છે.
ચાલે ત્યારે અવળી ચાલથી સને અસત્ સાથે અને ચિદને અચિદ્ર સાથે જોડી આનંદને સુખદુઃખ રૂપે પરિણમાવ્યો છે તેને સવળી ચાલે ચાલી ચિને સત સાથે જોડી સુખદુ:ખના ચકવાને ભેદીને સચ્ચિદાનંદ સ્વરૂપને આપણે સહુ પ્રાપ્ત કરીએ!
સંકલનકાર ઃ સૂર્યવદન ઠાકરદાસ ઝવેરી