________________
૨૬ ]
[[ધર્મ શા માટે કરવો? મોક્ષ માટે જ વિધાનો કર્યા છે અને (એ વિધાનોને અનુસરીને)અમે આવો ઉપદેશ આપીએ છીએ.]
મુનિવર ! આ તો સપ્રસંગ તમારા સાતમા અવલોકન અંગે કંઈક કહેવા યોગ્ય કહી દીધું. તમારી પદ્ધતિનો એક બીજો નમૂનો દેખાડે. પૃષ ર૪ર પર તમે લખ્યું છે કે xxx પોતાની ઉપર મુજબની વિચારધારાના સમર્થન માટે તેમના દ્વારા શ્રી યોગબિન્દુના કેટલાક શ્લોકોનો આધાર લેવામાં આવ્યો છે; પરંતુ પ્રામાણિકપણે વિચારતાં શ્રીયોગબિન્દુના તે શ્લોકો તેમની વિચારધારાને લેશ પણ પુષ્ટિ આપતા નથી.**મુનિવર !તમે આ પ્રમાણે જણાવ્યું છે, પણ શ્રીયોગબિન્દુના જે શ્લોકોનો આધાર લેવાયો છે એ શ્લોકો આપીને સામી વ્યક્તિ પોતાની વિચારધારાનું એના આઘારે કઈ રીતે પ્રતિપાદન કરે છે. એમાં કયાં ભૂલ થાય છે કે જેથી એ વિચારધારા અપ્રામાણિક ઠરે, અને એ અપ્રામાણિક છે તો એ શ્લોકો પરથી તમને પ્રામાણિક તરીકે અભિપ્રેત. વિચારધારા કઈ રીતે નીકળે છે? આ બધું તો તમે કાંઈ જ દર્શાવ્યું નથી.આનો અર્થ શું એવો ન થાય કે તમે જે કહેવા માંગો છો એ શાસ્ત્રાધારિત નથી, માટે તમે શાસ્ત્રાધાર લઈને નિરૂપણ કરવાનું ટાળ્યું છે?
આપણી પ્રસ્તુત વાત એ હતી કે “અર્થકામ માટે પણ ઘર્મ જ કરવો જોઈએ, આવો ઉપદેશ આપી શકાય નહીં. આવી જે તમારી માન્યતા છે તે અધિકૃત શાસ્ત્રવચનો પરથી કઈ રીતે સિદ્ધ થાય છે? તે દર્શાવવાની કોઈ જવાબદારી જ તમે સમજતા નથી ને એ વચનોને તો હવામાં અધ્ધર જ ઉડાડી દો છો, એ એક ભારે ખેદજનક બીના છે!
ત્રીજા પંચાશકની ૪લ્મી ગાથા -“આરોહકની વૃત્તિનો અર્થ કરતાં તમે પણ પૃ.૧૯૦ પર જણાવ્યું છે કે xxx માત્ર વિચારણાથી તત્ત્વબોધ થઈ શકતો નથી. તત્ત્વના બોઘ માટે પૂર્વાપર કયાંય બાધ ન આવે તે રીતે વિચારણા કરવાની આવશ્યકતા રહે છે. xxx આમાં, પૂર્વાપર કયાંય બાધ ન આવે તે રીતે વિચારણા જે કરવાની છે, તે કોની વિચારણા પૂર્વાપરના સંદર્ભોની તો નહીં જ, કેમકે એને તો એની સાથે વિરોધ આવવાનો પ્રશ્ન જ હોતો નથી.એટલે - એ વિચારણા તો અધિકૃત વચનો પરની જ જોઈએ ને? એ તો તમે કરતા જ નથી ! તો તત્ત્વબોધ શી રીતે થશે? અસ્તુ.