________________
૧૭૬]
[[ધર્મ શા માટે કરવો? મોક્ષ માટે જ બતાવવાને પ્રસન્ન થાઓ, જેથી હું વૈભવ પામું. કામભોગોની તૃષ્ણા વગરનો ન થયેલો હું આ લોકના સુખને ઈચ્છું છું.” પછી અગડદત્ત મુનિએ કહ્યું, જિનશાસનમાં મેં વિદ્યાફળ, દેવતા-પ્રસાદ વગેરે ઘણા ઉપાયો (કહેલા) જોયા છે. એમાં ઉપવાસો વડે અને ભક્તિથી આરાધાયેલા દેવતાઓ દ્વારા ચિંતવેલાં ફળ મળે છે અને વિદ્યાઓ પુરશ્ચરણ અલિવિદ્યાઓથી સિદ્ધ થાય છે. ઉપવાસની વિધિઓ પણ અનેક પ્રકારની છે, જે આલોક અને પરલોકમાં ફળ આપે છે. તેમાં અમોઘ સાધન ઉપવાસ છે, એવું સાધુઓ કહે છે. જે છ મહિના આયંબિલ કરે છે તેને આલોક સંબંધી ઈષ્ટ ફળની સંપ્રાપ્તિ થાય છે.'
આ પછી એ પ્રમાણે તપ વગેરે કરવાથી એ ઘણી વૈભવત્રદ્ધિ વગેરે પામે છે અને છેવટે... પછી સાધુ પાસેથી તે વચન સાંભળીને ઈહા અપોહ.. વગેરે કરતા ધમિલને જાતિ-સ્મરણશાન થયું.જાતિ-સ્મરણશાનથી દ્વિગુણિત થયેલ તીવ્ર સંવેગ અને શ્રદ્ધાવાળો અને આનંદાશ્રુ પૂર્ણ આંખવાળો થયેલો તે . મનુષ્ય-પણાને અનિત્ય અને બહુ દુઃખદ તરીકે વિચારીને તેમ જ સંયોગવિયોગને મહાદુઃખદ વિચારીને કામભોગો પર નિર્વેદવાળો થયો.તે જ સાધુ પાસે દીક્ષા લીધી. સામાયિક વગેરે અગિયાર અંગો તે ભણ્યો. પછી વર્ષોનો પર્યાય પાળીને માસિક સંલેખનાપૂર્વક ૬૦ ભક્ત અનશન કરીને અમ્રુતકલ્પમાં દેવેન્દ્ર સમાન ર૨ સાગરોપમની સ્થિતિવાળો દેવ થયો. તે દેવ લોકમાંથી અવીને મહાવિદેહ ક્ષેત્રમાં ઉત્તમ માનવ અવતાર પામી સિદ્ધ થશે.
આમ, આ પ્રસિદ્ધ દષ્ટાંત પરથી આપણને જાણવા મળે છે કે સુવિહિત ગીતાર્થ મુનિ ભગવંતે આ શ્લોકમાં કામ-ભોગો અને વૈભવ મેળવવાની ઈચ્છાથી તેના ઉપાય પૂછનાર ધમ્મિલને ઉપાય તરીકે પણ તપ વગેરે દેખાડેલાં છે; તેમ જ એ રીતે ફળ તરીકે વૈભવાદિની ઈચ્છાવાળા એ તપ
१. ततो धम्मिल्लस्स साहुसगासाओ तं वयणं सोउं इहा-उपुहमग्गणगवेसणकरेमाणस्स सण्णिस्स पुग्वजाइसरणे समुप्पण्णे ।ततो सो संभारियपुव्वजाइसरणो दुगुणाणि य तिव्व-संवेगजायसद्धो आणंदस्सुपुण्णनयणो अणिञ्चयं बहुदुक्खयं च माणुस्सं संजोगविप्पओगे य चिंतिऊणं निविण्णकामभोगो तस्सेव पायमूले पब्वइओ, सामाइयमाइयाणि एक्कारसअंगाणि अहिजिओ । ततो बहूणि वासाणि सामण्णपरियागं पाउणित्ता मासियाए संलेहपाए अप्पाणं झोसेत्ता सर्व्हि भत्ताइं अणसणाए छेदित्ता अचुए कप्पे देविंदसमाणो बावीससागरोवमट्टिइओ देवो जाओ । तओ य देवलोयाओ चइत्ता महाविदेहे वासे सिज्झिहिति ।
