________________
વિષય - ૧૨ સતતાભ્યાસાદિ વિચાર
(તસ્તા પૃ. ૧૭૬) " આ અવલોકનમાં મુખ્યતયા તો તમે મહાત્મન્ ! શાસપાઠો ટાંકીને તેનો અનુવાદ જ કર્યો છે, માટે મારે વધારે લખવાનું ન હોય પણ તેમ છતાં, તમે એ પરથી જે તાત્પયર્થ કાઢ્યો છે તે જાણીને, મુનિવર ! તમારા લયોપશમની વિચિત્રતાનું મને અકથ્ય દુઃખ થાય છે. યોગબિન્દુના શ્લોક ૧૧૫ની વૃત્તિમાં જે કહ્યું છે કે “માતાપિતાદિ ગુરુજનના અલંકારાદિ દ્રવ્યને તીર્થસ્થાનમાં વાપરી દેવું. અન્યથા જો તેને પોતાના વપરાશમાં લે તો ગુરુજનના મૃત્યુ વગેરેની અનુમોદનાનો દોષ લાગે.” આવાં વચનો પરથી તમે તાર્યાર્થિ કાઢ્યો છે કે (તન્યા. પૃ. ૧૭૮) xxx આ પરથી સમજી શકાશે કે પ્રારંભિક કક્ષાના સતતાભ્યાસમાં કરાતી માતા-પિતાદિ ગુરુજનની સેવા પણ નિરાશસ ભાવે કરવાનું શાસ્ત્રકારો ઉપદેશ છે. xxx યોગનિવૃત્તિનાં ઉક્ત વચનો પરથી આવો તાત્પર્ય તો તમે જ કાઢી શકો ! અન્ય સાજન નહિ; કારણ અહીં કાંઈ એવું. કા નથી કે “અન્યથા જે તેને પોતાના વપરાશમાં લે, તો પોતે ગુરુજનની સેવા કરી છે તે આશંસાવાળી થઈ જવાનો દોષ લાગે? આવું કઈ હોત તો તમે કહો એવો અર્થ નીકળી શકત. ગુરુ
જનનાં અલંકારાદિને તીર્થસ્થાનમાં વાપરી દેવાં, પોતાના વપરાશમાં ન * લેવાં, ઈત્યાદિ વચન પરથી તમે જે કરે છે - xxx “પ્રારંભિક કક્ષાના - સતતાભ્યાસમાં કરાતી માતા-પિતાદિ ગુરુજનની સેવા પાત્ર નિરાશસભાવે કરવાનું શાસકારો ઉપદેશે છે? xxx એના પરથી નીચેની બે વાતો ફલિત થાય છે: (૧) ગુરુજનની વસ્તુઓને વાપરવા માત્રથી પૂર્વે કરેલી સેવા - આશંવાળી બની જાય છે, અને (૨) તેવી આશંસાવાળી સેવા શ્રીજિનારાને માન્ય નથી.
હવે, આ તમારી વાતમાં શાનો વિરોધ શી રીતે થાય છે તે જોઈએ...
યોગશિનુમાં “મૃત્યુની અનુમોદનાનો દોષ ન લાગે એ માટે વપરાશનો નિષેધ કર્યો છે. તેના પરથી ફલિત એ થાય છે કે “આવો દોષ ન લાગતો હોય તો એ નિષેધ નથી (જેમ કે માતા-પિતાએ દીક્ષા લીધી હોય, તો પછી એમનાં અલંકારાદિ વાપરવામાં એ દોષ નથી);તેમ છતાં તમારા અતિપ્રાય પ્રમાણે તો એ રીતે પણ કોઈ ગુરુજનની ચીજ વાપરે, તો એની પૂર્વે કરેલી
