________________
ધર્મ એટલૅસ્વભાવમાંસ્થિર રહેવું તે
મુશ્કેલીથી એને ઘસડતો ઘસડતો બીજા માળ સુધી લઈ આવ્યો. પછી એણે વિચાર્યું કે કદાચ મુલ્લાની પત્ની જાગતી હશે અને મને જોઈને વિચારશે કે આ પણ એનો સાથી લાગે છે, એટલે નકામી કોઈ ભાંજગડ ઊભી થશે, એમ ધારી એણે મુલ્લાને પૂછ્યું, “આ જ તારા ઘરનો દરવાજો છે ને?” મુલ્લાએ કહ્યું, “હા.” એટલે એણે દરવાજામાં મુલ્લાને ધક્કો માર્યો અને દાદર ઊતરી ગયો. જેવો એ નીચે પહોંચ્યો તો એણે જોયું કે મુલ્લા જેવો જ કોઈ માણસ મુલ્લા જેવી જ હાલતમાં ફરીથી દરવાજો ખોળી રહ્યો છે. એવો જ માણસ જોઈ એને આશ્ચર્ય થયું. પોતાની આંખો ચોળીને ખાતરી કરી લીધી કે એ પોતે તો નશામાં નથીને? પરંતુ મુલ્લા જેવી જ હાલતમાં એ માણસ હતો. એની નજીક જઈ એણે પૂછ્યું, “શું તમે પણ ખૂબ દારૂ પીધો છે?' પેલા માણસે કહ્યું, “હા. “આ જ મકાનમાં રહો છો?' પેલાએ કહ્યું, “હા.” “કેટલામે માળે રહો છો?' પેલાએ કહ્યું, “બીજે માળે.” સાંભળી, પેલો ભલો માણસ ખૂબહેરાન થયો. પૂછ્યું કે, શું ઉપર જવું છે?” પેલાએ કહ્યું, “હા.” આ વખતે ઉપર બીજે માળે પહોંચાડવામાં જરા વધારે તકલીફ પડી. કારણકે પેલા માણસ કરતાં આ માણસ વધારે ઢીલો થઈ ગયો હતો. ઉપર પહોંચીને પૂછ્યું, “આ જ દરવાજો છે તમારા ઘરનો?” પેલાએ કહ્યું, “હા.' પેલા ભલા માણસને થયું કે, શું હું પણ આદાડિયાઓના સંસર્ગથી થોડીવારમાં નશામાં આવી ગયો? એણે ફરી એક ધક્કો મારી પેલાને દરવાજામાં ઘકેલી દીધો અને ઝડપથી નીચે ઊતરી ગયો. નીચે ઊતરીને જોયું તો એક એવો જ ત્રીજો માણસ, જરા વધારે ખરાબ હાલતમાં, રસ્તો ખોળતો ફાંફાં મારી રહ્યો છે. બિલકુલ એવો જ, એવાં જ કપડાં પહેરેલો. એને થયું કે આ તો બહુઝંઝટનું કામ છે, એ પરેશાન થઈ ગયો. એણે પૂછ્યું, “ભાઈ તમે આ જ મકાનમાં રહો છો?' પેલાએ કહ્યું,
હાં.” “કેટલામે માળે રહો છો?” “બીજે માળે.” “બીજે માળે જવું છે?' પેલાએ કહ્યું, “હા.” પેલા ભલા માણસને થયું કે આ કેવી મુશ્કેલીમાં હુંફસાયો! છતાં એને પણ, એ ઊપર લઈ ગયો. દરવાજો જોઈ એમાં ધક્કો માર્યો અને દાદર ઊતરી ગયો, એજ વિચારમાં કે હવે કોઈ ચોથોન મળી જાય! પરંતુ ચોથો નીચે હાજર હતો. એનામાં તો હવે હાલવા-ચાલવાની પણ શક્તિ ન હતી. એની પાસે જઈને જોયું તો પેલા માણસે મોટેથી બૂમ મારી, “બચાવો, બચાવો, આમાણસ મને મારી નાખશે.” ભલા માણસે કહ્યું કે, હું તને મારવા નથી માગતો. પણ તું છે કોણ?' પેલાએ કહ્યું કે, “તું મને વારે ઘડીએ લિફ્ટના દરવાજામાં ધક્કો મારી નીચે ફેંકી રહ્યો છે.' પેલા ભલા માણસે કહ્યું કે, “તને ત્રણ વાર ફેંક્યો, પણ તું બોલ્યો કેમ નહીં?’ મુલ્લાએ કહ્યું કે, ‘એમ વિચારીને કે હવે આ વખતે તું ધક્કો નહીં મારે.”
જ્યારે કોઈ બીજું પટકાતું હોય ત્યારે આપણે હસીએ છીએ. પરંતુ આપણે આપણી જાતને વારંવાર પટકીએ છીએ. એના એ જ આપણે, દરવખતે, થોડી વધારે ખરાબ હાલતમાં, પટકાઈએ
