________________
કલ્પસૂત્ર. અર્થ: તે ઇન્દ્ર પિતાના વિપુલ અવધિજ્ઞાનથી સંપૂર્ણ જંબુદ્વીપને જુએ છે. તે સમયે તે શ્રમણ ભગવાન મહાવીરને જંબુદ્વીપની અંદર ભારતવર્ષના દક્ષિણાર્ધ ભારતના બ્રાહ્મણકુંડનગરમાં કોડાલ ગાત્રીય, ષભદત્ત બ્રાહ્મણની ભાર્યા જાલંધર ગોત્રીયા દેવાનંદા બ્રાહ્મણીની કક્ષામાં ગર્ભરૂપે ઉત્પન્ન થયેલા જુએ છે. તેનું હૃદય દુષ્ટ, તુષ્ટ, આનંદિત, પરમાનંદિત અને પ્રીતિવાળું બની જાય છે. પરમ સદ્વિચારવાળું બને છે, હર્ષથી તેનું હૃદય પ્રફુલ્લિત થઈ જાય છે. મેઘધારાથી સિંચિત કદંબ વૃક્ષના સુગંધયુક્ત વિકસિત કુસુમોની માફક રોમાંચિત બની જાય છે. ખીલેલા ઉત્તમ કમળની જેમ નેત્ર તથા મુખ ખીલી ઊઠે છે. શ્રેષ્ઠ કડાં, પહોંચી, કેયુર (બાજુબંધ) મુગટ (શિરનું આભૂષણ) કુંડળ (કાનનાં ભૂષણ) તથા હારથી સુશોભિત વક્ષસ્થળવાળા, લાંબા, લટતા વારંવાર ડોલતાં એવાં આભૂષણો ધારણ કરેલાં એવા સુરેન્દ્ર સહસા શીધ્ર સિંહાસનથી ઊઠીને ઊભા થયા. ૧૦૯ પાદપીઠથી નીચે ઊતર્યા, નીચે ઊતરીને ઉત્તમ વેઠ્ય વરિષ્ઠ, રિષ્ટ, અંજન વિગેરે રત્નોથી યુક્ત, જાણે કુશળ કારીગરોથી નિર્મિત હોય એવા ચમક દમકવાળા મણિ અને મોતીઓથી મંડિત, પાદુકા (ચાખડી) ઉતારી દુપટ્ટાથી ઉત્તરાસન કરીને (મોઢાની યતના કરીને) અંજલિથી બિડાયેલા અગ્ર હાથવાળા તે ઇન્દ્ર તીર્થકર સન્મુખ સાત આઠ કદમ આગળ ચાલીને જમણા ઘૂંટણને ભૂમિ ઉપર રાખીને ત્રણ વાર મસ્તકને પૃથ્વી ઉપર લગાડી નમન કરી પછી સીધા થઈ કડાં અને ત્રુટિતથી યુકત ભુજાને સંકેચે છે. બંને ભુજાઓને સંકોચીને દસેય નખ એકાબીજાથી જોડાયેલા રહે એ રીતે ભેગા કરીને માથે અંજલિ અડાડી આ રીતે બોલ્યા : મૂલ્સ:
. नमोत्थु णं अरहंताणं भगवंताणं ॥१॥ आइगराणं तित्थगराणं सयंसंबुद्धाणं ॥२॥ पुरिसुत्तमाणं पुरिससीहाणं पुरिसवरपुंडरियाणं पुरिसवरगंधहत्थीणं ॥३॥ लोगुत्तमाणं लोगनाहाणंलोगहियाणं लोगपईवाणंलोगपज्जोयगराणं॥४॥अभय
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org