________________
૨૧૨
કલ્પસૂત્ર
–* આર્યવ્યક્ત
ત્યારબાદ આર્યવ્યક્ત આવ્યા. “સ્વનોપમ વૈ સfમવ પ્રવિષિરજ્ઞતા વિવ વગેરે કૃતિવાક્યોથી તેઓ બ્રહ્મવાદ તરફ વળેલા હતા. પરંતુ “ચાયાવૃથિવી” તથા “પૃથિવારેવતા, ગાવો દેવતા' વગેરે વચનોથી દશ્ય જગતને પણ મિથ્યા માની શકતા ન હતા. આવી વિવિધ વેદવાણી વાયુભૂતિને શંકાશીલ બનાવી રહી હતી. ભગવાન મહાવીરે તેમની પ્રચ્છન્ન શંકાનું વેદપદોનું સમન્વયપૂર્વક દૈતની સિદ્ધિ કરી સમાધાન કર્યું. સમાધાન થતાં જ તેઓ પણ છાત્રગણુ સહિત પ્રવૃજિત થયા. – સુધર્મા -
તેમની પછી સુધર્મા આવ્યા. પુરુષ વૈ પુરાવમતે શવ: પશુવર્કર વગેરે કૃતિવચનથી સુધર્માની વિચારધારા 18 સાદરાવાઢ ની તરફ હતી પરંતુ હૃાો વૈ ણવ નાયતે : સપુ0ો રાતે' વગેરે વાકયોથી તેઓ જન્માન્તરના પૈસાદયનું ખંડન કરી શકતા ન હતા. આવા વિવિધ વેદવચનોથી તેઓ શંકાગ્રસ્ત હતા. ભગવાન મહાવીરે પ્રસ્તુત વેદવાકયોને સુંદર સમન્વય કરી, સુધર્માની શંકાઓનું નિરાકરણ કર્યું. સમાધાન થતાં જ તેઓ પણ પ્રવ્રજિત થયા. – * મંડિતઃ
તેમના પછી મંડિત શાસ્ત્રાર્થ માટે આવ્યા. તેઓ સાંખ્યદર્શનના સમર્થક હતા. વિાળો વિમુને વયત સંઘરત , ન મુદતે મોરાતિ વા, ન વા ga વાચનશ્વેતાં વાવે” વગેરે કૃતિવા તેમના મંતવ્યની પુષ્ટિને માટે હતા પરંતુ તેથી વિપરીત “ર ટુ વૈ શરીચ રિયાબિયરપતિરતિ ચશરીર વા વસન્ત કિયા રાત:* ૩૨૮ આ શ્રુતિવાકયથી તેઓ બંધ અને મેક્ષના અસ્તિત્વના સંબંધમાં પણ વિચાર કરવા લાગતા હતા અને તેથી કોઈ નિશ્ચય ઉપર પહોંચવા પામ્યા ન હતા. ભગવાને વેદવાક્યને સમન્વય કરી આત્માનું સંસારિત્વ સિદ્ધ કર્યું. સમાધાન થવાથી સાડા ત્રણસે છાત્રોની સાથે તેમણે પણ પ્રવ્રજ્યા લીધી.
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org