________________
૭૨
કલ્પસૂત્ર
બની ગયા. વરસાદની સેાહામણી વેળા હતી. આકાશમાં ઊભરાઈ ઊભરાઈને ધનધાર ઘટાઓ આવી રહી હતી, ચારુ ચપલા ચમકી રહી હતી, વનમાળાની સાથે સમ્રાટ આમેદ પ્રમાદમાં તલ્લીન હતા, પિચકારી થૂંકવા માટે ગવાક્ષમાં જેવું મેાઢું કાઢયું તેવું જ નીચે ઊભેલા વીરકની યાજનક દશા જોઇને તેનું હૃદય દ્રવિત થઈ ગયું. વિચાર્યું —,ધિક્કાર છે અમેાને! અમે વાસનાના કીડા છીએ.’ એવા વિવેકના પ્રકાશ જાગ્યા જ હતા ત્યાં તે આકાશમાંથી વીજળી પડી અને જોતજોતામાં બન્નેનાં પ્રાણ પંખેરું ઊડી ગયાં. વીરકે જ્યારે તે સાંભળ્યું ત્યારે તેનું મગજ સ્વસ્થ થઈ ગયું' અને સંસારના વિનશ્વર સ્વભાવને સમજીને તે એક એકાંત શાંત વનમાં જઈ તપ કરવા લાગ્યા, પ્રશસ્ત ભાવનાથી સન્મુખ અને વનમાળા’ ત્યાંથી હરિવ` ક્ષેત્રમાં યુગલિયા બન્યા, અને વીરક પણ તપના પ્રભાવથી આયુષ્ય પૂર્ણ કરીને સૌધર્મ કલ્પમાં ત્રણ પલ્યોપમની સ્થિતિવાળા કિવિષિક દેવ બન્યા. ૧૬ તે યુગલને ક્રીડા નિમગ્ન જોઈને તે દેવનું પૂ વેર જાગૃત થઈ ગયું. તેણે વિચાર્યું - અહીં પણ તે સુખના સાગરમાં તરી રહ્યાં છે અને અહીંથી દેવલાકમાં જશે, ત્યાં પણ આ રીતે આનંદ કરશે તેથી એવા પ્રયત્ન કરું કે જેનાથી તેમનુ ભાવિ જીવન દુ:ખમય બને. દેવશક્તિથી બે ગાઉની ઊંચાઈને સા ધનુષ્યની કરી દીધી, ૧૩૯ ત્યાંથી બન્નેને ઉપાડીને ભરત ક્ષેત્રની ચંપાનગરીમાં લાન્યા, ત્યાંના ઈશ્વાકુ કુળના સમ્રાટનુ નિધન થઈ ગયું હતું તેથી તે ‘હિર' ને ત્યાંના સન્માનનીય સમ્રાટ બનાવ્યા અને ‘હિરણી’ ને રાજરાણી બનાવી, કુસગતિથી બન્નેએ સાતે વ્યસનાનું સેવન કર્યુ કે જેને લીધે તેઓ ત્યાંથી મરીને નરકમાં ગયા. યુગલિયા વ્યસનાનું સેવન કરતા નથી અને નરકમાં જતા નથી પણ તે ગયા તેથી તે આશ્ચર્ય છે.
(૮) ચમરેન્દ્રના ઉત્પાત – અસુરરાજ ચમરેન્દ્ર પૂર્વભવમાં ‘પૂરણ’ નામના એક ખાળતપસ્વી હતા. તે છઠ છઠનું તપ કરતે અને પારણાને દિવસે લાકડાના ચાર પડવાળા પાત્રમાં ભિક્ષા લાવતા, પ્રથમ પડની ભિક્ષા મુસાફરોને આપતા, ખીજા પડની ભિક્ષા પક્ષીઓને નાખતા, ત્રીજા પડની ભિક્ષા જળચરાને આપતા અને ચાયા પડની ભિક્ષા સમભાવથી
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
