________________
૧૩૧
સ્વપ્નફળનું કથન: રાજ્યથી, રાષ્ટ્ર (જનપદ) થી, તેનાથી, વાહનથી, કેશથી, કેષ્ઠાગાર (ધાન્યગૃહ) થી, નગરથી, અંતઃપુરથી, જનપદથી, યશ અને કીર્તિથી વૃદ્ધિ પામવા લાગ્યું,
તેજ પ્રમાણે વિપુલ ઘન, સેનું, રત્ન, મણિ, મોતી, દક્ષિણાવર્ત શંખ, શિલા, પ્રવાલ, પદ્મરાગ, માણેક વગેરે સારભૂત સંપત્તિથી પણ જ્ઞાતૃકુળમાં લેકમાં પરસ્પર પ્રીતિ, આદર અને સત્કાર સદ્દભાવ વધવા લાગ્યો.
વિવેચનઃ પ્રસ્તુત સૂત્રમાં જે ધન શબ્દ વપરાયેલ છે તે ધનના ચાર પ્રકાર છે (૧) ગણિત-જે વસ્તુ ગણીને આપવામાં આવે છે જેવા કે ફળફળ વગેરે (૨) ધરિમ- જે વસ્તુ તેળીને આપવામાં આવે-જેવાં કે-સાકર ગેળ વગેરે (૩) મેય જે વસ્તુ માપ કરીને આપવામાં આવે જેવાં કે કપડાં વગેરે. (૪) પરિચ્છેદ્ય જે વસ્તુની પરખ કરીને આપવામાં આવે– જેવાં કે હીરા, પન્ના વગેરે ઝવેરાત.
ધાન્ય શબ્દની અંદર ચોવીસ પ્રકારનાં ઘાને લેવામાં આવેલ છે. તે ધાન્ય આ પ્રમાણે છેઃ
(૧) ઘઉં (૨) જવ (૩) જુવાર (૪) બાજરો (૫) ડાંગર (૬) વરી (૭) બંટી (૮) બાવટી (૯) કાંગ (૧૦) ચિણ (૧૧) કોદરી (૧૨) મકાઈ. આ બાર પ્રકારનાં ધાન્ય છે જેની દાળ બનતી નથી.
(૧૩) મગ (૧૪) મઠ (૧૫) અડદ (૧૬) તુવેર (૧૭) વાલ (રાજગરા જેવું એક જાતનું અન્ન) (૨૩) મસુર અને (૨૪) અળસી, આ બાર જાતના કઠેળ કહેવાય છે. મૂજ –
तए णं समणस्स भगवओ महावीरस्स अम्मापिऊणं अयमेयारूवे अज्झथिए चिंतिए पत्थिए मणोगए संकप्पे समुप्पज्जित्था-जप्पमिइं च णं अम्हं एस दारए कुच्छिसि गब्भ
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
