Book Title: Agam 06 Ang 06 Gnatadharma Sutra Part 01 Sthanakvasi
Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
View full book text
________________
१०४
ज्ञाताधर्मकथाङ्गसूत्रे
भितत्वेन श्रुतिसुखदाभिः रिभिताभिः = मधुरस्वरालापनेन संगीतसदृशाभिः गम्भीराभिः अर्थगौरववतीभिः सश्रीकाभिः =शोभासम्पन्नाभिः 'वग्गूहि' वाग्भिः 'अणुबू हेमाणे २' अनुवृंहयन् २ मुहुर्मुहुः प्रशंसयन् उत्साहयन्नित्यर्थः एवं वक्ष्यमाणप्रकारेण अवादीत्, तदेवाह - हे देवाणुप्रिये ! उदारःखलु त्वया स्वमोदृष्टः, कल्याण: खलु त्वया हे देवानुप्रिये ! स्वप्नो दृष्टः, एवं शिवः = निरुपद्रवः सुखरूप इत्यर्थः, धन्यः = प्रशंसनीयः, माङ्गल्यः = मङ्गलमयः, सश्रीकः = शोभासंपन्नः खलु रिभयगंभीर सस्सिरीयाहिं वस्गृहिं अणुवहेमाणे२ एवं वयासी) राजाने धारिणी देवी की इष्ट आदि विशेषणोंवाली वाणी द्वारा बार२ प्रशंसा की। यहां जो 'यावत्' पद आया है उससे 'इट्ठाहिं कंताहिं पियाहिं मणुन्नाहिं, मणामाहिं, उरालाहिं, कल्लाणाहिंसिबाहि, धन्नाहिं, मंगल्लाहिं, सस्सिरीयाहि,' इतने और पीछे के पाठका संग्रह हुआ है। इन पदों का अर्थ ७ सूत्रकी व्याख्या में किया जा चुका है । राजाने जिस वाणी द्वारा रानी की प्रशंसा की थी वह पूर्वोक्त विशेषणों वाली होने के साथ२ सुकोमल वर्ण तथा पदों से युक्त होने के कारण श्रुति सुखद् मधुरस्वर और आलापवाली होने के कारण संगीत सदृश एवं अर्थ गौरववाली होने के कारण सभीक - शोभा संपन्न थी । बार बार प्रशंसा करना अथवा उत्साहित करना यह 'अणुबूहेमाणे' पद का अर्थ है । राजाने कहा (उराले तुमे देवाणुप्पिए सुमिणे दिट्ठे) हे देवानु मिये ? तुमने बहुत ही उदार स्वप्न देखा है । (कल्लाणेणं तुमे देवाणुप्पिए सुमिणे दिट्ठे सिवं
हिं अणुवहेमाणे २ एवं वयासी) शन्नमे धारिणीदेवीना ईष्ट वगेरे विशेषणवाणी वाणी वडे वारंवार वषाणु उर्जा सहीं ? 'यावत्' यह भाव्यु छे, तेनाथी "इहाहिं, कंताहि, पियाहिं, मणुन्नाहिं, मणामाहिं, उरालाहिं, कल्लाणाहिं, सिवाहि, धन्नाहिं मंगल्लाहि, सस्सिरियाहि" आटो वधारानो पाछना चाहना સંગ્રહ થયા છે. આ પદોના અર્થ સાતમાં સૂત્રની વ્યાખ્યામાં કરવામાં આવ્યા છે. ત્યાંથી જાણી લેવા જોઈએ. જે વાણીવડે રાજાએ રાણીનાં વખાણ કર્યાં હતાં, તે પૂર્વ કહેલાં વિશેષણાથી યુકત હાવાની સાથેસાથે તે સુકામળ વણુ તથા પદવાળી હોવાને કારણે, કર્ણ સુખદ મધુરસ્વર અને આલાપવાળી હોવાને કારણે, સંગીતની જેમ અને અથ ગૌરવવતી હાવા બદલ શાલા–સંપન્ન હતી. વારવાર વખાણ કરવા અથવા તે उत्साहित २ "अणु बृहे माणे" येव। આ પદના અર્થ છે. રાજાએ કહ્યુ(उराले तुमे देवापिए सुमिणे दिट्ठे) डे हेवानु प्रिये ! ते બહુજ આશ્ચર્યકારક स्वप्न लेयुं छे. (कल्लाणे णं तुमे देवाणुप्पिए सुमिणे दिट्ठे सिवं धन्ने, मंगले,
શ્રી જ્ઞાતાધર્મ કથાંગ સૂત્ર ઃ ૦૧
