Book Title: Agam 06 Ang 06 Gnatadharma Sutra Part 01 Sthanakvasi
Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
View full book text
________________
२४०
ज्ञाताधर्मकथाङ्गसूत्रे
'जाव' यावत् 'सव्वंग सुंदरंग' सर्वाङ्गसुन्दराङ्ग तत्र - सर्वाणि - समस्तानि अङ्गानि = शीर्षोदर पृष्ठौरूद्रयभुजद्वयोरोरूपाणि उपलक्षणात कर्णनासिका चक्षुर्हस्तपादजंधा नखकेशमां सरूपाण्युपाङ्गानि तैः सुन्दरम् अङ्गं शरीरं यस्य तं यद्वा-सुन्दराणि अङ्गानि शरीरावयवाः हस्तादयो यस्य तं सकलशरीरावयवसौन्दर्य सम्पन्नं 'दारगं' दारकं - दारयति = विदारयति पित्रादि चिन्तां यः स दारकः = पुत्रः तं 'पयाया' प्रजाता = प्राजनयत् । 'तरणं' ततः खलु बालक जन्मानन्तरं, 'ताओ ' ताःधारिण्याज्ञाकारिण्यस्तदभिप्रायशाश्च 'अंगपडियारिओ' अङ्गपरिचारिकाः सेविका: धारिणीं देवं 'नवहं मसाणं' नवसु मासेषु 'जाव' यावत् 'दारगं पयायं' दारकं प्रजनितां=दारकजन्मदात्री 'पासति' पश्यन्ति 'पासिता' दृष्ट्रा मध्यरात्री के समय में - ( सुकुमालपाणिपायं जात्र सव्वंगं सुदरं दारगं पायाया) सुकुमार हाथ और पैर वाले ऐसे सर्वाङ्ग सुन्दर पुत्र को जन्म दिया । मस्तक उदर छाती पृष्ठ, दो जांधे, दो भुजा कर्ण नासिका ये आठ अङ्ग हैं, चक्षु, हस्त, पाद जंघा, नख, केश, और मांस ये उपाङ्ग हैं । ये अंग और उपांग दोनों ही उस बालक के अति कोमल थे। यहां जो यावत् शब्द आया हैं वह पूर्व में कथित पाठ का सूचक है। दारक शब्द का यह व्युत्पत्तिलभ्य अर्थ है कि जो पिता माता आदि की चिन्ता को दूर करें वह दारक है। (तरणं ताओ अंगपडियारियाओ धारिणीं देवीं नवण्ड मासाणं जावदारगं पासंति, पासित्ता सिग्धं, तुरियं, चवलं, वेइयं जेणेव - सेणिए राया तेणेव उवागच्छंति) इसके बाद नवमास पूर्ण होने पर दारक (पुत्र) को जन्म देने वाली उस धारिणीदेवी को जब उसकी अंगपरिचारिकाओंने देखा तो देख कर वे शीघ्र ही उस पुत्र जन्म के वृत्त को पाणिपायं जाव सव्वंग सुंदरं दारंग पायाया) सुझेभा हाथयगवाणा भने सर्वा सुंदर सेवा पुत्रने ४न्भ आयो. भाथु उहर, छाती, पीड, मेधागो, मने मे बुन्नमा स्याह मंगो छे. अन, नाऊ, मांगो, हस्त, चाह, गंधा, नथ, देश, भने मांस खा ઉપાડ઼ો છે. તે બાળકના આ અદ્ભો અને ઉપાડ઼ો અને સુંદર હતાં. અહીં જે ‘યાવત્’ શબ્દ આવ્યા છે તે પૂર્વ કથિત પાઠના સૂચક છે. દારક શબ્દની વ્યુત્પત્તિલક્ષ્ય અથ मे छे से ? भाता पिता वगेरेनी चिंता भटाडे ते हा२४ छे. (तएणं ताओ अंगपडियारियाओ धारिणीं देवीं नवहं मासाणं जाव दारगं पायायं पासंति, पासित्ता, सिग्धं तुरियं, चवलं, वेइयं जेणेव सेणिए राया तेणेव उवागच्छंति) त्यारमाह નવ માસ અને સાડાસાત રાત્રિ પૂરી થયા પછી જ્યારે ધારિણી દેવીએ દારક (પુત્ર)ના જન્મ આપ્યા ત્યારે તેમની અંગપરિચારિકાઓએ તે જોઇને સત્વરે આ પુત્ર
શ્રી જ્ઞાતાધર્મ કથાંગ સૂત્ર ઃ ૦૧
