Book Title: Yatidincharya Vachna 1
Author(s): Abhaysagar
Publisher: Agamoddharak Pratishthan
Catalog link: https://jainqq.org/explore/004822/1

JAIN EDUCATION INTERNATIONAL FOR PRIVATE AND PERSONAL USE ONLY
Page #1 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama vizArada pU. paMnyAsa gurUdevazrI abhayasAgarajI ma.dvArA apAyela yatidinacaryA graMthanI yonI 13 6 1 41 (bhAga - 1) 00000 10. saMpAdaka pU.A.zrI hemacandrasAgara sUri ma.nA ziSyaratna mani nayacaMdrasAgarajI ma.sA. 1 ' Page #2 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pU.A. bhAvadevasUri ma. guphIta 'yatidina caryA' graMthanI CID : ja vAcanA dAtA ja Agama vizArada, namaskAra mahAmaMtra ArAdhaka pU. paMnyAsa gurUdeva zrI abhayasAgarajI ma. ja avataraNa ja pU.sA.zrI vizvajyotizrIjI, pU.sA. zrI priyadarzanAzrIjI ma. pU.sA. zrI amIdarzanAzrIjI ma., pU.sA. zrI amIrasAzrIjI ma. mArgadarzaka che pU. AcArya zrI jinacaMdrasAgarasUri ma. ja saMyojaka-saMpAdaka che pU.AcArya zrI hemacaMdrasAgarasUri ma.nA ziSyaratna munizrI nayacaMdrasAgarajI ma.. ja prakAzaka ja AgamoddhAraka pratiSThAna Jain Education tonal Eater Use Only Page #3 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prakAzaka : zrI AgamoddhAraka pratiSThAna AvRtti : prathama-1000 - mUlya :pU. sAdhvI bhagavaMtone adhyayana-parizIlana-AcaraNa maiM prakAzaka-prApti sthAna AgamoddhAraka pratiSThAna C/o. bipInabhAi esa. zAha vANIyAvADa, mu. chANI. ji. vaDodarA * zaila enTaraprAijha 22/24, zAmazeTha sTrITa, trIje mALe, rUma naM. 19, chIpI cAla, muMbai-400 002. * rAkezabhAi Ara. zAha e-103, sukti phaleTasa, sonala cAra rastA, gurUkula roDa, amadAvAda. phona H 7489081 mahezabhAi ema. mAraphatIyA 402, hirAmoti epArTa., meina roDa, nANAvaTa, surata. phona H 419385 jignezabhAi zAha (mAMDalavAlA) sunitA epArTa., enI besanTa hola pAse, hindu milana maMdira, sonI phaLIyA, surata. * sumerU-navakAra-tIrtha po. miyAgAma, tA. karajaNa, jI. vaDodarA. jaina AryatIrtha ayodhyApuram po. navAgAma, tA. valabhIpura, jI, bhAvanagara. dharaNendra ema. zAha A.ka. bloka (navA), jamAlapura polIsa cokI sAme, amadAvAda. mudraka : rAjula ArTas, muMbaI-400 077. phona : 2514 9863, 2511 0056 For Private & Personalice Only Page #4 -------------------------------------------------------------------------- ________________ yati-dinacaryA? graMtha upara na kevala vAcanAdAtA ja kintu tasvarUpa samAcArIne jIvanamAM utArI suvizuddha saMyama-jIvana jIvanArA paramatAraka AgamavizArada paMnyAsa-pravara pUjya gurUdevazrI abhayasAgarajI ma.nA. karakamale... -nayacandra III Page #5 -------------------------------------------------------------------------- ________________ -oooooooo suzrutA sahabhAgI copATI jaina saMgha muMbai mATuMgA jaina saMgha kIMgasarkala muMbai sumerU TAvara jaina saMgha bhAyakhalA muMbai aMdherI (ve) jaina saMgha zAMtAvADI muMbai uparokta zrI saMghonA TrasTI gaNoe pU. sAdhu-sAdhvI bhagavaMtonA adhyayana parizIlana mATe zrI saMghatA jJAta khAtAmAMthI pustaka chapAvela che. CCC (Geo in Educalon kena tio al For Primate & Personal use only www.jainelibrary org Page #6 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 7 zrI AgamoddhAraka pratiSThAnanuM suvAcya supAtya sAhitya * pUjya gurUdevazrI (hindI) * bhAvanAnA sathavAre zikharajInI pagathAre * japayoga * tIrtha mAMDavagaDha * bhakti dIpikA * pUjA tatvArtha sUtranA * * bheda miTe bhaya jAya * virAganA darpaNamAM . * vIra acalakumAra gAvuM tArA gIta pUjA karIe sAcI sAcI nI (pAMcamI AvRtti) * pUjya gurUdevazrI (3jI AvRtti) * navapada dhyAna sadA sukhadAi * samajavA jevuM sAmAyika - 18000 zIlAMga ratha * bhAgyadazA aba jAgI * aSTAhnikA vyAkhyAna * prANa jAya arU vacana na jAya * zrIpAla kathA (saMskRta) * garavo girirAja . upadhAnanuM suMdara svarUpa (bIjI AvRtti) * sAgara kinArethI... zAsananA dvAre * bRhad yoga vidhi.. * A che mahAmaMtra navakAra * navakAra zaraNaM mama * taleTImAM besI vAMco cothI AvRtti * jhabake jhabUka vijaLI * jaya bhaTevA pArasanAtha * vicAra paMchI * AnaMdanAM ajavALAM * sAgaranI saragama * sAgarajInuM zilpa sAgaranuM sauMdarya * AnaMdanA puSpo... AnaMdanI keDIe... pUjana kaise karUM ? (hindI) UjalA sUraja dhUMdhalA prakAza * navakAra dhyAna mATenA (hindI) suMdara nAnA paTo. 38 kartA koNa ? Jain Education Inte * ArajhU * navakAra ! tAre bharose... * jinAgama zaraNaM mama... * yatidinacaryA-vAcanA * suvAkyonA suMdara 20 paTono seTa For Priva&Pel al t =s& wwwminelib y.org Page #7 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saMpAdakIya vAcanA" e zAsana sthApanA kALathI cAlI AvatI zAstrIya paraMparA che chellI sadImAM pU. sAgarajI ma. e A paraMparAne jIvatadAna ApyuM che, to pU. paMnyAsa gurudevazrIe te paraMparAne pAMgarI che. pU. gurudevazrI vyAkhyAna karatAM vAcanAne vadhu mahatva ApatA hatA. comAsuM ke zeSakALamAM pratidina pAMca-cha kalAka pUjyazrInI vAcanAo cAlatI te ja vAcanA-vaTa vRkSanuM eka nAnuM phaLa A pustikA che. - pU. gurudevazrInuM saMvata 2040nuM cAturmAsa pAlItANA Agama maMdiramAM thayuM. te comAsAnI vAcanA daramyAna pratidina bapore 1 thI 2 vAge mAtra sAdhu-sAdhvI bhagavaMtone 'yatidina caryA' graMthanI vAcanA ApI. 400 thI 450 jemAM jeTalA sAdhu-sAdhvI bhagavaMto lAbha levA umaTatA hatA. A vAcanA dvArA zAstrANA ane sAmAcArImAM zramaNa saMghane vadhu draDha karavA pUjyazrIno praghoSa vAcanA biMduomAM spaSTa jaNAya che. kALa prabhAvathI tathA pAzcApta saMskRtithI saMdigdha (saMmizra) thatA saMdhIkALamAM apAyelI vAcanAo che, tathA pAlItANA kSetramAM A vAcanA thaelI che, tethI kALajanya ane kSetrajanya doSothI bacavA mATe pUjyazrIno nirdeza-Azaya vAcanAomAM taravaLe che. te uparAMta samaSTigata AcArone dhyAnamAM rAkhI zrI zramaNasaMghane AcAra maryAdA tarapha dhyAna doryuM che. pU. AcArya bhAvadevasUri ma. saMkalita "yatidina caryA' graMthanI pU. matisAgara ma.nI avacUrNa svarupa mULagraMthane saMpUrNa vaphAdAra rahIne sAnubaMdha A vAcanA zreNI cAlI che. graMthanA viSayone spaSTa karavA pUjyazrIe aneka Agamo-prAkaraNika graMtho-jainettara graMtho-zAstro. vedo, vartamAna vijJAnanI vigato, vyavahArika draSTAMto, zAstrIya kathAo, kahevatono Thera-Thera upayoga karyo che. tathA Ayurveda graMtho ane sAdhu caryAno samanvaya, vedoccAra rucA ane sUtroccAra paddhattinA mAdhyame pUjyazrInI jJAna garImAnuM darzana thatAM sahaja bhAve mastaka jhUkI jAya che. Edtation International nelibrary.org Page #8 -------------------------------------------------------------------------- ________________ koipaNa zabdano vyatpatti ke niyukti artha karavAmAM pUjyazrInI AgavI hathoTI hatI jenA pariNAme vividha sthAne zabdanA edaMparyAya artha sudhInI aMtara sparza yAtrA vAcakone vAraMvAra thaze. pU.A. zrI jinacaMdrasAgarasUri ma. e pUjya paM. gurudevazrInI A vAcanAne vyavasthita saMkalanA saMpAdana karavAnI javAbadArI mAre zIra lAdI, tene ahobhAgya mAnI kArya zIdhra pUrNa karavAnI bhAvanA sAthe kArya prAraMbhya. te mATe pU.A. kezara sUrima.nA samudAyanA pU.sA. zrI vizva jyotizrIjI ma., pU.sA. zrI priyadarzanAzrIjI ma., pU.A. zrI ArAmoddhArakazrInA samudAyanA pU.sA. zrI amIdarzAzrIjI ma., pU.A. zrI bhaktisUri ma. nA samudAyanA pU.sA. zrI amIrasAzrIjI ma. ema cAra sAdhvIjI ma. pAsethI vAcanA avataraNanI noMdha samaye-samaye prApta thai jenA AdhAre pustaka deha sarjana thavA pAmyo che. pU.paM. gurudevazrIno vAcanA pravAha ghaNo vegavaMto hato...jethI vAcanA noMdhanArane ghaNI vAto chUTI gayelI ke utAvaLathI lakhavAmAM azudhdhi paNa rahevI jeno artha-matalaba khyAla na Ave, to kyAreka bIlakula viparIta vAta lAge. paNa, sarva Agamika-prAkaraNika adhyayana sAthe 1 lAkha hasta lekhIta prAcIna pratonuM vAMcana, rAmAyaNa cAraveda, purANa, bAibala kurAnagItA jevA ittara graMtho saMpUrNa kaMThastha, vartamAna sAyansa, khagoLa-bhUgoLanA 70 kabATa jeTalAM daradALa pustakonuM adhyayana, to nyAya-sAhitya-vyAkaraNa jevA viSayomAM to bAlamuni avasthAmAM paraMgata pUjyazrInI A vizALa jJAna garImA najara sAme hovAthI pratyeka zabda pAchaLa kAMine kAMi rahasya hovuM joie, tevI zraddhAeja samaja na paDe, tyAM saMzodhana mATe draDha banAvyo. pariNAme saMkalana kArya vilaMba pAmyuM, te vilaMbe ghaNA rahasyo kholyA, jenI AcherI noMdha ahIM anucita nahIM gaNAya. | 'divase ke rAtre saMnidhi doSa lAge' traNa noMdhamAM A paMkti maLI. rAtrIno saMnidhi doSa prasiddha che, divase kevI rIte ? ghaNA AcAryogItArtho pAse samajavA prayatno karyA paraMtu spaSTatA na thai, chevaTe-chelle in E cation International www.jain librat Page #9 -------------------------------------------------------------------------- ________________ maLI Avela vAcanAnI cothI noMdhapothImAMthI utAro malyo-traNa prahara oLaMge to sthUla saMnidhi ane AhArAdI lAvIne thoDo samaya paNa rAkhe to...sukSma saMnidhi lAge. 'rAtre nakSatra ane vAMsavAthI gItArtho porasIno samaya jANatA 'vAMsavA' eTale zuM ? ghaNI mahenatanA aMte eka gAmaDIyAbhAi pAsethI tenI spaSTatA malI, je TIpaNImAM noMdha karI che. A 0 prathamAlikanA adhikAramAM 'gAyakavADanA daphataramAM dAhaDAnuM nAma na hatuM' A bAbate ghaNA vRddhone pUchyuM, paNa javAba na maLyo. chevaTe gAyakavADanA copaDe tArIkha nahIM lakhatA hoya tevuM anumAna koie karyuM paraMtu gAyakavADI noMdhomAM tArIkhanI noMdha maLe che, chevaTe vihAramAM eka jagyAe ati purANuM, phATeluM, bodhakadraSTAMtonuM pustaka hAthamAM AvyuM temAM dasADAnA bApunI vAta ! dasADAnuM dahADA apabhraza-gAmaThI bhASAmAM thAya. pUjyazrInA gAmaThI bhASAno Tona koipaNa samajI na zakyA hoya ane vAcanAnoMdhamAM 'dAhaDA' dIvasa arthamAM lakhAyuM hoya. je vAtano te sthAne TIpaNamAM ullekha che. avasmRta snAna, nAgadaMti, zabdanI gati, kathAnakonA adhikAro vagere ghaNI bAbatonA saMzodhana-parimArjana mATe AcArAMga, oghaniryukti, Avazyaka- niryukti, bhagavati sUtra, cheda sUtra, ThANAMga, pratikramaNa garbha hetu, paMcasaMgraha yogazataka adhyAtmakalpadruma Adi aneka Agamo-graMtho, jainetaragraMthono sahAro lIdho che tathA aneka AcArya gItArtha bhagavaMto, pUjyo, saMyamavRdhdha zramaNIo, jaina-jainetara paMDIto, prophesarono paNa sahayoga sAMpaDyo che. jenA pariNAme pUjyazrI dvArA apAyelI pa8 vAcanAonuM saMkalana kArya sAkAra thayuM che. te paikI prathama bhAgamAM 28 vAcanAo prakAzita thai rahI che. vAcanA noMdhanI jherokSa nahIM ja karAvAnI ane noMdha karIne paNa mAtra traNaja dIvasamAM mULa kopI-be noTo pAchI ApavAnI, evo pU. eka zramaNI bhagavaMtano Agraha hovonA kAraNe nUtana muni zrI padmacaMdrasAgara ma. in Education national WW aineli aryo Page #10 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tathA nUtana muni zrI AgamacaMdrasAgara ma. (banne mAMDali) e sUryodayathI sUryAsta sudhI satata Alekhana karI trIjA dIvasanA saMdhyAkALa sudhImAM to vAcanAnI banne noTonI kopI karI A pustaka prakAzana kAryanA zrI gaNeza karanAra banne munivaronI dhagaza, kAryarUcI, ane pU. vAcanA dAtA pratyeno ahobhAva atyaMta anumodanIya gaNAya. cAra noMdhapothInuM saMyojana ane parImArjana karatAM taiyAra thaelI presakopI karavAmAM pU. AgamoddhAraka samudAyanA ghaNA zramaNI bhagavaMto tathA cANasmA zrI saMghanA gItArtha gaMbhIra ArAdhakonI sahayogI anumodanA. prUpharIDIMga tathA anya kAryomAM sahayoga dAkhavanAra suvinita munizrI RRSabhacaMdrasAgara tathA bAlamuni zrI ajitacaMdrasAgara ma. nI smRti paNa svIkArya che. sidhdhahasta lekhaka pU.A. zrI pUrNacaMdrasUri ma. e prastAvanA TuMkAgALAmAM lakhI ApI...te paNa anumodanIya che. UMDA A pustakanA vAMcana-parizIlana dvArA vAcanA mArgano vadhune vadhu vistAra thAya ane khapI puNyAtmA pU. sAdhu-sAdhvIjI bhagavaMtone AcAravicAra zudhdhinA mAdhyame Atma sAdhanAno mArga maLI rahe temAMja samaya ane zramanI sArthakatAmAnI viramuM chuM. aMte saMpAdana kAryamAM jeonI avirata preraNA-mArgadarzana ane utsAhane TakAvI rAkhavA hUMpha maLatI rahI te pU.A. zrI jinacaMdrasAgarasUri ma. nI kRpAdRSTi huMphamAM sadAya ramato rahuM ane pUjyazrInA zruta-sAhityano AsvAda mAnuM e ja bhAvanA saha. Hist FABIO nefajciar Ja Edation International pU.A. zrI hemacaMdrasAgarasUri ziSya muni nayacaMdrasAgara IX jan ary.org Page #11 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prastAvanAnA pagathAre ka -siddhahasta lekhaka pU.A.zrI pUrNacaMdrasUri ma. sAdhanAno saMdeza ane sAdhanA-sUtro jaina bhUgoLa-khagoLanA kSetre ThIka ThIka UMDA utarIne enI sarvajJadarzitAne savizeSa rIte siddha karavAnuM jeozrInuM kAryakSetra jaiina ajaina jagatamAM jANItuM-mANItuM rahyuM hatuM, e pU.paMnyAsapravara zrI abhayasAgarajI gaNivaranA zrImukhe "zrI yatidinacaryA' nAmaka graMtha para apAyelI vAcanAo kharekhara zramaNa-zramaNIone sAdhanAno saMdeza suNAvavA pUrvaka sAdhanA-sUtronuM zaMbala baMdhAvI janArI hovAthI khUba khUba upakArI ane upayogI banI raheze, ema A vAcanAsaMkalananuM siMhAvAlokana karatA lAgyA vinA nathI rahetuM. A zrI kAlabhAcAryanI paraMparAmAM thayelA zrI bhAvadevasUrijI mahArAja 'yatidinacaryA' graMthanA racayitA che. A graMtha para pU. AcAryadeva zrI matisAgarasUrijI mahArAje avacUrI racI che. sArthaka nAma dharAvatA A graMthamAM yatinI dinacaryA suMdara rIte varNavAi che. AnA AdhAre Agama vizArada pU.paM. zrI abhayasAgarajI gaNivare ApelI vAcanAo be vibhAgamAM prasiddha thanAra che, eno prathama bhAga AcArya zrI hemacandrasAgarasUrijInA ziSyaratna munizrI nayacandrasAgarajInA suMdara saMkalana sAthe Aje prakAzita thai rahyo che. pAlitANAthI vihAra karIne 'ayodhyApuram' AvavAnuM thayuM, tyAre to koi kalpanA na hatI ke, A rIte yatidinacaryA graMtha AdhArita vAcanAono rasAsvAda pAmavAno aNadhAryo | aNaciMtavyo lAbha maLaze. ayodhyApuramAM AcArya zrI hemacaMdrasAgarasUrijI sAthenA vArtAlApanI paLomAM emaNe prastuta vAcanA' para prastAvanA lakhI ApavAno prastAva mUkyo enA phala samI phalazruti eTale mane samagra pustakane vAMcavAno maLelo lAbha Jain Essen Intex kAnanie & Pers E ary.org Page #12 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ane phoramasamI phalazruti eTale ja e vAMcana daramiyAna AMkha aMtaramAM vasI cUkelI ciMtanadhArAnA thoDAka aMzanI vAcako samakSa mukta hAthe lhANI karavA rUpa prastAvanA lekhanano A lAbha ! hUM.paM. zrI abhayasAgarajI mahArAja cAritranA custa pAlaka ane pakSakAra hatA. emanA A guNanI madhamadhatI suvAsa A vAcanAnA pAne pAne ane paMktie paMktiemAMthI mANavA maLe ema che. potAnI jAtane je gamyuM hatuM, e gamatAno gulAla saune gamADavA mATeno prayAsa vAcanA jevA mAdhyamathI emaNe karavAmAM jarAya kacAza rAkhI nahotI, ema A vAMcanAnuM vAcana karatAM karatAM jaNAi AvyA vinA nahi rahe. AgamajJAna, anubhavajJAna guruparaMparAthI prApta jJAnanI emaNe AmAM chUTe hAthe lhANI karI che A pustakamAM emaNe je vicAradhArA vahetI mUkI che. e sAdhanAno saMdeza suNAvI jAya evI ane sAthe sAthe sAdhanA sUtronuM pradAna karI jAya evI hovAthI, enA AdhAre karelI thoDIka tAravaNI :: sAdhakone mATe jarUra A pustaka vAcavA utkaMThita karI janArA nIvaDaze, ema mAnIne thoDIka tAravaNI nIce prastuta karavAno prayAsa asthAne nahi ja gaNAya. sAdhunuM jIvana sUtrArtha-porisImaya hoya. sUtra karatAM arthaporisI mahattvanI hovA chatAM sUtrone jarAya gauNa karavAnA nathI. 'gItArtha' zabdathI A sUcita thAya che. arthone rahevAnuM sthAna sUtra che. sUtranA gharamAM arthano vasavATa thato hoya che. mATe ghara svarUpa sUtra upara mAlikI hovI joie. sUtra kaMThastha hoya to ja teno bhAvArtha-paramArtha barAbara pAmI zakAya. mahAnizIthasUtramAM sAdhune mAtra tIrthayAtrA mATe ja vihAra karavAno niSedha che. grAmAnugrAma vihAra karatAM vacce tIrtha Ave ke jinAlaya Ave, to enA darzana-vaMdana na karanAra mATe Jain Eden l Private&Personal Use Page #13 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bRhatkAmAM sAdhu-sAdhvI-gItArtha-sthavira vagere AzrayIne alaga alaga prAyazcitta darzAvavAmAM AvyuM che. yAtrA mukhyatve to viSayakaSAyamAM rakta evA gRhastha mATe che. sAdhune mATe to gAme gAmanA derAsara tIrtharUpa che. sAdhunuM jIvana ja bhAvatIrtha rUpa che. saMyama khAMDAnI dhAra para cAlavA samAna che. emAM ja kharo AnaMda anubhavavAno che. gulAbanI zayyA jevA saMyamamAM je AnaMda anubhavAya e sAco AnaMda nathI. sAco AnaMda to kaSTane iSTa mAnavathI ja anubhavavA maLe. utAvaLA, jhaDapI ane kAryakrama lakSI vihArathI jJAna-darzanacAritranI ArAdhanA DahoLAi jAya che. vihAramAM AvatA gAmaDAomAM zrAvakone ArAdhanA na karAvIe, to saMyamI tarIke sAdhune chApa kayI paDe ? sAdhu pratyenA emanA bhAva paNa kai rIte Take ? pachI eone sAdhu sAdhvInI bhakti veTha rUpa na lAge to zuM thAya ? Ano doSa amuka aMze sAdhune paNa lAge. gAmaDAnA zrAvakonI bhakti TakI rahe, e mATe upadezanuM siMcana karatA rahevAnI ApaNI pharaja che. sAdhu vividha prakAranA abhigrahano dhAraka hoya, paNa koi cIjanA tyAgano abhigraha e rIte na levAya che, jethI ApaNI eSaNA-samiti khaMDita thai jAya. ApaNA pAtrAmAM gurUo je cIja mUke, emAMthI tyAga karIne bIjAnI bhakti karavI joie, A sAco abhigraha gaNAya. bAkI amuka cIjano abhigraha karyo hoya, to bIjI cIja meLavavA mATe ja pharavuM, eno zo artha ? pUrve A rIte abhigraha thato. pAtrAmAM je cIja AvI hoya, eno tyAga karIne munio bIjAnI bhakti karatA. Jain Ede intes & perse lelib Page #14 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mAtra AMkho mIMcIne besI javuM e dhyAna nathI. AvuM dhyAna to bagalAmAM, jhADamAM ke bilADImAM paNa saMbhavI zake che. paNa e azubha dhyAna che. navakArazIno samaya jovA ghaDIyALa tarapha Tagara Tagara najara karavI, e azubha dhyAna che. gRhasthanI rAha jovI e ya ArtadhyAna che. vyavahAranaya bIjAne cakAsavA mATe che. nizcayanaya jAtane cakAsavA mATe che. vyavahAra-nayathI bIjAne mUlavIe, to guNAnurAga pragaTe che, tathA nizcayanayathI jAtanuM avalokana karIe to ApaNA doSono khyAla Ave. 1510 JJ sAcA tapasvInI najara aNAhArI-pada tarapha hoya. tapasvI tapa karatA pAraNAmAM vadhu nirjarA karI zake. tapasvInuM pAraNuM eTale mohanIya-karmI sAme pracaMDa moraco ! zuddha gocarI na maLe ne sAdhu upavAsa kare, to te upavAsa mAsakSaNa karatAMya vadhI jAya. gocarI na maLI hoya ne bhUkhanuM duHkha sahana karavuM paDyuM hoya, e saMbhavita gaNAya, paNa zuddha bhikSA na maLI hoya, ane bhUkhanuM duHkha sukhapUrvaka sahana karyuM hoya, evuM kyAreya saMbhavita banyuM che kharuM ? US 195 20 UCbH pAMcame jJAnanI ArAdhanArthe upavAsa kare ane caudaze ekAsaNuM kare, AmAM bhagavAnanI AjJAno Adara kyAM rahyo ? temaja dhyeya zuddhi paNa kyAM rahI ? caudaze upavAsa karavo e bhagavAnanI AjJA che, enA pAlanathI mohanIya karma tUTe. jyAre A AjJAnI upekSA karIne pAMcame upavAsa karavAthI jJAnAvaraNIya karma tUTe. toya eno zo artha ? sau prathama mohanIya tUTe e jarurI che. vAdaLA khasyA na hoya ane bArI bAraNA kholI devAmAM Ave, to keTalo prakAza Ave ? mohanIya karma khase e vAdaLA khasavA jevuM lcatics ajI ad18 Porsonal use only Page #15 -------------------------------------------------------------------------- ________________ che. jJAnAvaraNIya karma khase e bArI bAraNA kholavA jevuM che. sAdhue dhAtunA vAsaNa vAparavAnA nathI. dhAtu vAparavAnI asara ApaNA adhyavasAyo para paDe che. Aje A maryAdA mAtra jogamAM ja sacavAya che. Ayukta mAnaka eTale AuTTavANuM lokhaMDa Adine aDAya nahi, A maryAdA che. A maryAdAno Aje keTalAne khyAla haze ? | guru eTale bhAre ! kyA kAraNe bhAre e samajavA jevuM che. javAbadArIthI je bhAre hoya e guru ! ziSya ane Azrito taraphanI bhAre javAbadArIne je barAbara vahana kare e guru. gurunI gurutA A arthamAM samajavAnI che. karmanI gADI mananA AdhAre cAle che. dharmanI gADI jinAjJAnA AdhAre cAle che. karmanI gADIno DrAivara mana che. dharmanI gADIno DrAivara jinAjJA che. jinAjJA sAthe saMbaMdha daDha banAvavA saMyama svIkAravAnuM che. mATe saMyamI to vAte vAte jinAjJAno vicAra karyA vinA na rahe. kaDA vigainA atiAhArathI "udharasa' thAya che. AhAra pAcana na thatAM rasa AMtaraDAmAM jyAM javo joie, tyAM na jatAM Urdhva banI zvAsanADImAM Ave. A jAtanA urdhvarasano aprabhraMza prayoga eTale ja udharasa ! AhAra barAbara na pace ethI vAyu thAya, kusvapna-duHsvapna paNa Ave. ethI kusumiNa-dusumiNano doSa paNa lAge. lAlasA para kAbu Ave to ja AhAra para ne kaDA vigai para niyaMtraNa rahI zake. mATe to sAdhu lIlotarI ne vigaino lagabhaga tyAgI ja hoya. Jairs on h & Perse elib Page #16 -------------------------------------------------------------------------- ________________ phAve nahi, bhAve nahi, A be 'nakAra' no jIvanamAMthI bahiSkAra karI devAmAM Ave, to sAdhu jIvana samujjavaLa banI jAya. ghaNA kharA dUSaNo A be 'nakAra'ne ja AbhArI che. mAkhI paNa na bese evo nIrasa AhAra to dUra rahyo, paNa saheja kaDavuM Ave to mukha bagaDI jAya che ane moLuM Ave to mana bagaDI jAya che. A vipAka bhAve nahi eno che. 66 saMthArAporisInI maryAdA barAbara jALavavAmAM Ave to, savAre sahajatAthI uThI javAya. saMthArAporisI bhaNAvyA pachI sarvathA mauna rAkhavAnuM che. pachI svAdhyAya paNa karavAno nathI. pratikramaNa karyA bAda eka prahara svAdhyAya karIne pachI saMthArA porisI bhaNAvavAnI che. tyArabAda sAdhanAmAM AgaLa vadhavAnA uddezanI pUrti mATe nidrA levAnI che. porisI bhaNAvyA bAda nidrA na Ave evuM bane nahi. nidrA na Ave to samajavuM ke, khAvA-pIvAmAM garabaDa thai che. porisI bhaNAvyA bAda nidrA na le ne svAdhyAya kare to prAyazcitta Ave. Avo svAdhyAya AlocanAmAM na gaNAya. sAdhue ArAma mATe nahi, punaH 6 praharanI ArAdhanAmAM AgaLa vadhavA nidrA levAnI che. Velhin svAdhyAya eTale zuM ? jenA dvArA AtmAnI aMdara javAya te svAdhyAya. e pAMca prakArano che. temAM vAcanAdi cAra prakArano svAdhyAya to pUrNa thAya. paNa anuprekSA svAdhyAya to kyAreya pUrNa na thAya. anuprekSAno aMta ja na Ave. svAdhyAya sAdhu jIvanano prANa che, pAyo che. mALAnA dareka maNakAmAM jema doro hoya, ema sAdhunI dareka kriyAmAM svAdhyAya hoya. mttttu Aje paccakkhANa pArIne gocarI javAya che, pUrve to gocarI jaine AvyA bAda paccakkhANa pAravAnI maryAdA hatI. an Educator interns XV rary Page #17 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 'gRhidehopakArAya' gocarI kahI che. indriyonA rasapoSaNa mATe nahi, paNa gRhasthonA ane sAdhu dehanA upakAra mATe gocarI javAnuM che. pUrvakALamAM gocarI maLe to saMyama vRddhi mAnIne ane zuddha gocarI na maLe to tapovRddhi mAnIne munio tapa japamAM khovAi jatA. paccakakhANa pArIne ja gocarI javAya, to A rIte tapovRddhi kyAMthI thai zake ? vi upasarga pUrvaka dara zabdanA saMyojana pUrvaka vihAra zabda bane che. vizeSa rIte haraNa karavuM, dUra karavuM, e vihAra, vizeSa prakAre gRhasthanA ajJAna Adine dUra kare, e vihAra. A vihAranI vyAkhyA Aje ghaTe che kharI ? gAyakavADa rAjyamAM jema ghoDe savAra, Teksa mAgIne gAmegAmathI ravAnA thai jato, ema Aje ApaNe gocarI-pANI vahorIne AgaLa cAlyA javAnuM rAkhyuM che. gRhasthanA bhaktinA bhAva vadhAravA ke TakAvI rAkhavA ApaNe zuM karIe chIe ? pratIkane ja pUrNa mAnavAnI bhUlanA ApaNe bhoga banyA chIe. paccakakhANa pAryA bAda svAdhyAya karavAno che. bhUkha asahya bane tyAre ja vAparavAnuM che. A svAdhyAyanA pratIkarUpe dhammomaMgalanI 17 gAthA gaNavAnI paripATI goThavAi che, paNa A pratIkane ApaNe pUrNa mAnI beThA chIe ane pratIka rUpa 17 gAthA paNa kai rIte gaNAya che, enuM avalokana karavA jevuM che. la suzruta nAmanA Ayurveda graMthamAM lakhyuM che ke, dUdha-ghI Adi vigaio auSadhanI jema pramANasara upayogamAM levAmAM Ave, to ja khorAkanI pacana-kriyAmAM sahAyaka bane. A bhUlAi gayuM che ane auSadha AhAra rupe levAi rahyo hovAthI rogoe zarIramAM ghara ghAlyuM che. Jain on Lione TiDirat EAna , PerSON : 9 Page #18 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jJAna-AgamanI zAsanamAM mukhyatA che. A batAvavA mATe ja vihAra samaye muninA khabhe AgaLanA bhAge pothI ne pAchaLa pAtrA rAkhavAmAM Ave che. AgaLa pAtrA-tarapaNI na rakhAya. AgaLa to pothI-jJAna ja rAkhavuM joie. padArtho jotAM AMkhamAMthI pANI jhare to samajavuM ke jJAna pacyuM che, paNa jo padArtho joine jIbhamAMthI pANI chUTe to samajavuM ke jJAna pacyuM nathI. prabhunA zAsanamAM gItArtha gurunuM mahattva ghaNuM ghaNuM che. vartamAnamAM gItArthonI maryAdA mujaba zAsana cAle che. joganI kriyA, pratikramaNa vagerenI vidhi Aje jItakalpanI maryAdAnusAra cAle che. hAla pAMca vyavahAramAMthI cAra viccheda pAmatAM jItakalpa mujaba zAsana cAle che. zruta-AjJA-dhAraNA vyavahAra vagere Aje nathI. Aje gItArtho dvArA niyata thayela sAmAcArInuM pAlana karavAnuM che. SD SIST mobhane mAthe be khIlI vadhu' A kahevata mujaba sAmAnya sAdhu karatAM padasthonA zire vadhu javAbadArI sopavAmAM AvI che. ekanuM eka pApa judI judI vyakti kare ane padastha kare, to prAyazcittamAM paNa pharaka paDe. Tophils bis s rathayAtrA eTale zuM ? rathayAtrAne zAstramAM 'cala caitya' tarIke oLakhAvavAmAM AvI che. rathayAtrAmAM nisIhI kahIne praveza karavo joie. emAM vAtacIta na thAya, zrAvakathI joDA caMpala na paherAya, ucita vastro zrAvake paheravA joie. maMdiranI jema rathayAtrAmAM prabhunA guNo ja gavAnA hoya. Aje benDavAjAno ghoMghATa sarajIne 'rathayAtrA'nI pUrNatA manAya che. jUnA vakhatamAM vAjAgAjAnI nahi, prabhunA guNo gAvAnI mukhyatA hatI. in Education terna XVII & PISSILK O Page #19 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kAmaLI; kapaDo nAkhIne pachI ja oDhavI joie. kAmaLI mAtra tamaskAyanI virAdhanA-kilAmaNAthI ja bacavA mATe nathI. kAmaLI apakAya, teukAya, vAukAyanA jIvonI rakSA mATe paNa che. vaMToLa caDe tyAre vAyukAya sacitta bane che. ne cArebAju chavAi jAya che. sacittavAyu ghaDA, pAtarA, gocarI. upadhi Adine aDe, to te sacitta rajavALA banI jAya, mATe varasAdanA chAMTAthI bacavA jema bArIbAraNAM baMdha karAya che. tema vaMToLa caDe tyAre paNa bArI bAraNA baMdha karIne ane kAmaLI oDhIne besavuM joie. jayaNA mATe je kAmaLI che, e Aje zobhA mATe banI gai che. paramAtmAnA zAsanano muni mATe je veza keTalAya varSothI cAlyo Ave che, e vezane palaTAvanAra mahAprAyazcittano bhAgIdAra bane. munivezamAM manaphAvato palaTo lAvanAra ApaNe zUravIra (!) pAkyA chIe ane rezamI, tAravALI, sAdI vagere jAtajAtanI kAmaLIo oDhatA thai gayA chIe. pUrve paherAtI pAlInI kAmaLI ApaNA zarIra parathI to vidAya thai ja gai che, paNa have to bajAramAMthI paNa alopa thai jaze ema lAge che. A rIte parivartana karatA rahIzuM, to kyAM pahoMcI javAze, e vicAratAM AMkhe aMdhArA AvI jAya che. saMgha sAdhunI bhakti dila mUkIne kare che, e bhakti phuTI na nIkaLe e mATe sAdhue saMyamanI bhISma sAdhanA karavAnI che. sAdhanA nahi thAya, to A bhakti phuTI nIkaLaze. laukika duho yAda Ave che. dharmAdAkI roTIyo, jIsakA laMbA laMbA dAMta, dharma kare to ugare, nahitara kheMcI kADhe AMta, jaba mAMgegA hisAba, taba chUTa jAyegA pizAba. cobwe uslap vAcanAnA A prathama vibhAgamAM A ane AvA aneka ciMtano One tonal fe ersongse Only Page #20 -------------------------------------------------------------------------- ________________ camakI rahyA che. A ciMtano evA che ke je 'vAcanA' pustakane vAMcavA mATe AturatA-jijJAsA jAgRta kare ! << amerikAmAM utpatti thai hovAnA kAraNe ajANyuM ane abhakSya phaLa gaNIne TAmerAnuM varjana karavAnI vAta saMghamAM sarvamAnya na bane, tyAM sudhI ene pU.paM. zrI abhayasAgara gaNivaranI aMgata mAnyatA gaNIne saMghe enI para gaMbhIra vicAraNA karavI Avazyaka gaNAya, eTalI spaSTatApUrvaka ApaNe A prathama bhAgane AvakArIne ane bIjo bhAga vahelI take prakAzita thAya, evI apekSA rAkhIe. dhaMdhukA poSa vada 7 . AcArya vijaya pUrNacandrasUri tA. 24-1-2003 * prastAvanAnA aMte pU. AcArya bhagavaMte TAmeTA varjananI vAtane pU.paM. zrI abhayasAgarajI ma. nI aMgata mAnyatA ghaNI che. paraMtu zrI saMghano amuka bhAga choDIne mahadaMzanA samudAyomAM TAmeTAM varra gaNAya che. (2) TAmeTAnI amerikAmAM utpatti thai hovA mAtranA kAraNe ajANyuM ane abhakSyagaNI varjana hota to sapharajana paNa paradezathI AveluM phaLa che chatAM, tenuM varjana nathI gayuM...kemake TAmeTAM to rIMgaNAnI eka jAta tarIke koSagraMthomAM 'vinati vaivA' rUpe spaSTa che. je tAmasika vanaspati che. je vAcanA naM. 23 mAM prastuta che. (3) pU. AcArya bhagavaMtanA Avazyaka nirdeza anusAra zrI saMgha gaMbhIra vicAraNA karI spaSTa nirNaya upara na Ave tyAM sudhI "vappA ruppani saM'i ' (vasa vaiza. 5) "kalayu ke akalayunI zaMkA thAya to varksa karavuM'' e paramAtmAnI AjJAne zIrodhArya mAnI saMpUrNa zrI saMgha TAmeTAMne tyAjya gaNe te ja zAsana maryAdA che. -saMpAdaka Jain Belacation Interie Dvere a Bersonal use XIX Sorary.org Page #21 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (amArA prakAzananI pustaka paraba kalyANa eja sahunuM dhyeya... zAsana vinA nahIM kalyANa.... zramaNa vinA nahIM zAsana.... vAcanA vinA nahIM zramaNa..... ApaNA tamAma AcArya-upAdhyAya-gaNI-paMcAsa-muni paraMparAe, zAsanane TakAvI rAkhavA ane zramaNonA jIvataranA ghaDatara kAje A vAcanAsAdhanAne barakarAra rAkhI. Agama-vizArada navakAraniSTha pU.paM. gurUdevazrI abhayasAgarajI ma. A vAcanA-sAdhanAnA eka aitihAsika RSi hatA. - emanuM AcAra-suMdara jIvana ane Agamarasa bharapUra vacanathI zrI saMghane ghaNo lAbha thayo ane thaze. teozrIe ghaNA ghaNA AgamagraMtho, AcAra graMtho, tatvagraMtho para dezanA pharamAvI che. hAla aneka zramaNonA jIvana zrAvaka saMghonA karyo ane keTalIya noMdhapothI enI gavAhI che. emAMya eka sAco zramaNa, sAcA zramaNa thavA mATe zuM karI zake eno eka bahumUlya dastAveja A graMtha banI raheze. pU. A. zrI hemacaMdrasAgarasUri ma. nA ziSya munizrI nayacaMdrasAgarajI ma.nI jaMgI mahenata ane pUrI kALajI bAda amArA pratiSThAna taraphathI prakAzita thai rahI che te amArA mATe gauravanI ghaTanA che. pustaka parabane khullI mukavA sAtha-saujanya-sahakAra ApanAra sahunA ame sadAnA traNI chIe. jeone arpavA A pustakanI amane bheTa maLI, e zramaNa saMghanA caraNomAM vaMdana laLI laLI...! li. AgamoddhAraka pratiSThAna Jain education interations private & Perso Page #22 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pArtha darzana * vAcanA-1 pR. 1 thI pR. 9. bhUmikA-AcAra graMthonI jarUrIyAta graMthakArono paricaya * maMgalAcaraNa-prabhune namaskAra * dinacaryA eTale... ? * pAponI zAMti karanAra zAMtinAtha - pApa eTale ? * mana vinA paNa sAmAcArI pAlana (bhavadeva)* AjJA virUddha te avadha vAcanA dAtAno karUNA bhAva- duppasahasUri mohanIya toDavA prabhAvazAlI kezI mahArAjA mohane ghaTADe te artha aidaMparyAya * sAmAcArIno aidaMartha bhAvanIdrAmAMthI jagADanAra sAmAcArI. vAcanA-2 pR. 10 thI pR. 15. * AcAra caryA eja zrutamAM mukhya * zrutinuM phaLa * veSAdi nimitto palaTAvavAnA che * sAmAcArInI vyAkhyA sAmAcArInA bheda graMtha prAraMbhe vIra prabhune namaskAra naMdiSaNa muninI eSaNA * graMthakAra zrutAnusAre ja kahe * zalyarahita buddhi. * * vAcanA-3 pR. 16 thI pR. 20. 1234 * yati-sAdhu haMmezA jAgRta hoya * elopathI davA * gItArthanI zAstrIya vyAkhyA * gItArthanA traNa prakAra vajrasvAmIne vAcAnAcArya na banAvyA... ? File vAcanA-4 pR. 21 thI pR. 27. sarva munio jAge* mAMDalA bAraNAvALA upAzrayamAM prAyazcitta* saMthAro pAtharI rAkhe to doSa * pramAdathI patana, addhAkSaya-bhavakSaya * navakAra bolato uThe. vAcanA-5 pR. 28 thI pR. 36. niMdrA tyAga pachI kartavyanI vicAraNA * durgati; dravya-bhAvathI * rAga-dveSa vyAkhyA * jainettaromAM avabhRta snAna sudhI kartavya pAlana * abhigraha eTale... ? * tIrthayAtrA sAdhune nahIM * apratibaddha * vaiyAvacca ane veTha * para pravRttimAM sAdhu 'badhIrAMdha mUka'. vAcanA-6 pR. 37 thI pR. 45. . niMdrA tyAga pachI moha tyAgano uddeza * thaMDIla mAtru paNa niyata * AvasahI eTale zuM... ? * sthaMDIla eTale... ? * paraThavavuM eTale...? * mAtrakanA adhikArI * sAdhu kyAM vicare-upadeza kevo... ? * tapamAM AjJA-zAsana prabhAvanA virAdhanAthI bacavA AhAra maryAdA AvasahImAM kArya dhAraNA zrAvakane nisIhImAM bhinna-bhinna bhAvo laukIkalokottara kriyAbheda navakArazImAM=prathamAlikamAM AhAranuM pramANa* sAdhune vigai na vaparAya * yogyatA mujaba kAmanI soMpaNI sAdhune AvasahI-nisIhInuM rahasya. vAcanA-7 pR. 46 thI pR. 51. * . iriyAvahInuM rahasya pAtratAno vikAsa mohanA kSayopazamathI ayogya=kAcA ghaDAnA jala jevo jJAna ane jJanAcArano bheda* AcAra vinA jJAnanI kIMmata nahI* sAdhuveSanuM gaurava joie... * aimuttAnI ane ApaNI iriyAvahIyA * kriyA karatAM upayoga kevo rAkhavo ekendrIya ane paMcendrIyamAM mohanIyanI sthiti baMdha-nirjarAmAM taphAvata kema... ? * azubhabhAva ane azubha adhyavasAya eTale ? * bhAva eTale ?* avidhi @ 0 Use Only XXI * Page #23 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karavA karatAM na karavuM sArUM, ema na bolAya kriyAmAM bhAva kevI rIte pragaTe pratikramaNa. zAnuM karavAnuM ? vAcanA-8 5. pa2 thI pR. 55. sarva sthAne prathama iriyAvahIyA Atma ciMtana, vihAra, saMnidhi-mudrA-plAsTIka vigere * anuttarane TapI jAya tevuM sukha kyAre...? * paudgalika AnaMda che * vAsanA nigrahanuM sukha nathI... vAcanA-9 pR. pa6 thI pR. 61. * iriyAvahIyA dravya-bhAvathI * iryApatha= sAdhuno AcAra* ekendrIyanuM mauna * sahajamaLA * pAMca kSamA * ArtadhyAna cAra prakAre * ArAdhanA-virAdhanA eTale ? * atikramAdi-4 vAcanA-10 pR. 62 thI pR. 69. pUrvAcAryamAM katRtvabhAva nahI * karmodaya baMdha-udaya-udIraNA vigere dravya-kSetra-kALabhAva * bALakanuM draSTAMta * sAdhe te sAdhu * iriyAvahI anaMtara karavI * gamanAgamana artha tribhaMgI zuddha AhArathI bhakti karavI * bhAva vihAranI vyAkhyA * zithIlAcArI * avasagna vihArI * bhAva na hoya to dravya kriyA karavI * dravyanI vyAkhyA * dravya kriyA bhAva kyAre bane * cAlatAM paMtha bheda na karAya * tapasvI sAdhunuM draSTAMta * dravyakriyAnI traNa vyAkhyA * pApAnubaMdhI vigere caubhaMgI. vAcanA-11 pR. 70 thI pR. 76. * samyaga jJAna-darzana cAritra * sva-samyagadarzananI parIkSA nizcayanayathI * dravya bhAva tyAga * dravyanI traNa samaja * 'dIkSA' zabdano niryukti artha * azubhabhAva zubhabhAva * gurUtattva ane samarpaNa * svakalyANaja mukhya che * nijazAsana te jinazAsana * tapa karatAM pAraNAmAM anaMtI nirjarA * mudrAnI mahattA * svacchedabhAvathI baMdhAyela mohanIya anuSThAnamAM paNa na * iriyAvahIyA vinA kriyA na thAya. vAcanA-12 pR. 77 thI pR. 88. * mohane toDavA savAre prathama kAussagga mohanIyane vosarAvavo tenuM nAma ja kAusagnasUtra * aNasaNa saparikarma-aparikarma * kAussagnamAM AgAro zA mATe...? * kAussagnamAM AjJA eja plaga che * dhAtunA vAsaNa na vaparAya (AuttavANaya) * vartamAna maryAdA chatAM apavAda e apavAda * ziSyane mULamArga batAvavo te gurUnI javAbadArI * cAra prakAranA kAussagna * kAussagnamAM zvAsocchavAsanI gaNatrI * AlocanAnI vyAkhyA * doSa-zuddhInA mArgo * jIvanamAM AjJAnI pradhAnatA. * ohaDAvaNAI eTale... ? udharasanuM kAraNa kusumiNa-dusamiNa nivAraNa uNodarIthI * kharAba svapnamAM mana ane zarIra kAraNa * kAussagnamAM zuM karavuM ? * svapna na Ave to paNa kAussagna * darzanAvaraNIya tIvra kyAre na bane.. ? * 0 8 navakAra kema..? * svAdhyAya vadhu asara kare. Jain Education Intemational For Private al personal use only Page #24 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ola KISING vAcanA-13 pR. 89 thI pR. 91. svAdhyAyathI mohanuM jhera utare* saMhItA eTale... ? * sUtra vaijJAnika dRSTie avAjanI gati * vedoccAranuM baMdhAraNa. vAcanA-14 pR. 92 thI pR. 101. . * * * mohane dUra karavo te sAdhunuM lakSya * sUtra zabdonI saMracanA* svAdhyAyano artha-lakSya AtmasparzI svAdhyAya * saMthArAporisI kyAre... ? * gRhasthanA upakAra mATe gocarI * gocarI pUrve svAdhyAyathI paribhAvita thavuM * AlocanAmAM kyo svAdhyAya thAya...? Tabo eTale... ? * jJAnanI cAra bhUmikA-aidaMparyAyArtha ja upodaya* kAMbaLano upayoga tamaskAyanuM svarUpa * vihAranI vyAkhyA. * * FID bolatAM dravya-bhAva skhalanA vAcanA-15 pR. 102 thI pR. 108. vAparavuM eTale... ? * vidhi-avidhi bhojana (siMha Adi) * sAdhu prAyaH lIlotarI na vApare * svAdhyAya-saMyamano saMbaMdha-AjJAnI upekSAmAM karmabaMdha vadhu * bhASAsamiti anupayoga rajjAArya * svAdhyAya ane vedAMtionI lInatA * svAdhyAyanI mudrA * vaktAnI bhAvanA * sAdhvIjIne svAdhyAyanI mudrA. . vAcanA-16 pR. 109 thI pR. 112. 6519 * * dharmI jAgatA sArAM dharmInI vyAkhyA dravya-bhAva brahmacarya dravya bhAva nidrA jAgatA mANasanI buddhi vadhe. vAcanA-17 pR. 113 thI pR. 118. . . sUto anartha pAme-anartha dravya/bhAva * 13 me guNaThANe ja vitarAgatA * dravya-bhAva mana, dravya-bhAva icchA * vAsanA rakSaNa mATenA be tattvo * sAdhune AMtara nirIkSaNa * daphatara, vihArapothI AgaLa, khIMTI-nAgadaMti * kuragaDu muninI chaMdanA. vAcanA-18 pR. 119 thI pR. 125. . dravya-bhAva jAgRti-mohanIya kSayopazama * audayika kSayo. * bhAvanI kriyA * cAritra mohanIya kSayopazamathI darzana mohanIyano kSayopazama* pramAdanuM phaLa* uMghatAnuM zrutajJAna uMghe * nizrAno artha * kriyA eTale... ? * gurvAjJA pAlana = moha hAsa. . vAcanA-19 pR. 126 thI pR. 132, ogho muhapatti kema rAkhavA* dravya bhAva pracAra* pApI jIvo na jAge tema sAdhu uThe-jIve * ajayaNAthI virAdhanA (AcArya ma.-mAchImAra). vAcanA-20 pR. 133 thI pR. 136. sAvadha pravRtti eTale... * ArAdhanA eTale...? sAdhue gRhasthane na uThADAya * asajjhAya kALa-kALa grahaNa vAcanA-21 pR. 137 thI pR. 143. * pratikramaNa paMcAcAra zuddhi mATe paMcAcAra eTale... ? paDhamaM nANuM...no artha zarIranA aMgomAM AcAranI upamA * gurU eTale... ? gurU nizrAnuM mahattva * pratikramaNa vidhi - jitakalpa pramANe... Page #25 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vAcanA-22 pR. 144 thI 5. 151. * AcArya, glAnane 4thA prahare ArAma * glAna eTale... ? * dravya-bhAva puca * devagurU pasAya eTale * puNya-pApanI nirjarA, kai game... ? * ekendriyamAM bhAva puNya * bAMdhe-bhogavenI caubhaMgI.. * upAzraya rAtre khullo ja hoya * divase na suvAya * rAtre gocarI nathI to AlAvo zA mATe...?* rAi pratikramaNano samaya koNa kyAre jAge... ? * uMghamAM paNa AtmA jAgRta. vAcanA-23 pR. 152 thI pR. 163. pratikramaNa samaye AcArya-glAna paNa jAge Avazyaka eTale pratikramaNa dravya, kSetra, kALa, bhAva * kusvapna duHsvapna * azuddha parigRhid-paraThavuM * TAmeTAM * pratikramaNa eTale... ? * niMdrAnA prakAra-thiNaddhinuM svarUpa-daSTAMta mAgu thaMDIlanI maryAdA * gocarImAMDalInI paddhati * kAusagnanuM svarUpa-rakSA sAthvInuM draSTAMta * sImaMdhara svAmIe Apela cAra cUlikA. vAcanA-24 5. 164 thI 5. 171. * savAre jApanA traNa prakAra * prabhAte sAdhune namaskAra mitthaNa vaMdAmi na bole emanI bhAvadayA bharaphesaramAM badhAne vaMdana-smaraNa kema ?* Aje vihAranI sthiti vihAramAM prazna paddhati * bharakhesarathI guNAnurAga daSTi (vaMkacUla) * jJAna pariNati * guNadarzana(yudhiSThira). vAcanA-25 pR. 172 thI pR. 179. * 'dinacaryA' ja zabda kema...? zAsana-jinanI vyAkhyA prabhAvanA eTale... ?* dravya bhAva prabhAvanA * rathayAtrA * bahupaDipunnA porisI eTale... ? * gRhasthane vidhi bhojana * 100 DagalAM bahAra paraThavavuM... rathayAtrA sAvadha eTale... ? * guNasthAna pramANe kartavya * pUjAmAM sAdhu suparavAijara che vAcanA-26 . 180 thI pR. 186 * pratikramaNa ThAvavuM ADa eTale...? * gihijoga * kAMbaLInI sAmAcArIthI jayaNA * kriyAmAM upayoga-bAlamuninuM khamAsamaNuM * gurU pratye bahumAna-bappabhaTTasUri * gurU eTale... ? * grahaNa-Asevana zikSA.. vAcanA-27 pR. 187 thI 5. 192 nidrAnA kAraNo * saMyama dravya-bhAva * be ghaDAthI cAra karma baMdhAya * sAdhunA vezamAM pheraphAra na thAya * cAra khamAsamaNa guNAnurAga mATe * mohanuM khaMDana kare te saMpradAna * gurU lopaka (hajAma). vAcanA-28 5. 193 thI 5. 200 mahApurUSonA bahumAna mATe bharasara * 'satva' zabda kema ? * sAdhuomAM taramatamatA * maMgala mATe paNa cAra khamAsamaNa * cAra khamAsamaNa kevI rIte pratikramaNanA - 3 prakAra * pratikramaNamAM mudrAo * yathAjAta mudrAnuM svarUpa * sUtromAM zakti saMcAra * kriyAmAM ullAsa * mudrA paddhatithI keTalo lAbha... ? * svAdhyAya AdinI mudrA * devo kema nathI AvatA... ? For Private & Personal use only , Page #26 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vAcA=1 prAmya khAvAnandra0....a. ||1|| paramAtmA zrI mahAvIra prabhunA vartamAna zAsanamAM prakRSTa puNyayoge cAritra prApta thayA pachI dravya-kSetra-kAla-bhAva pramANe saMyamajIvanamAM AjJAnusAra viziSTa prayAsa karavAthI paraMparAe zIghra mokSa pAmI zakAya che. 4 mULasUtramAM saMyamajIvananuM vAstavika svarUpa yathAyogya rIte Apela che. e graMthono abhyAsa zakya na hoya to jJAnI-bhagavaMtoe saMkSepamAM AcAra graMthonI gUMthaNI karI che. AcAra graMthomAM saMyamanI maryAdAo che, paraMtu te AcAragraMthonA paNa abhyAsanI anukuLatA prApta na thai hoya to saMyamajIvananuM ghaDatara kema karavuM ? te samasyA thAya. enA nivAraNa mATe pU. AcArya bhAvadevasUrijI ma.e A 'yatidinacaryA' nAmano graMtha banAvyo che. prabhunI vANInA pravAhane bALajIvonA haiye ThAlavavA teozrIe A graMthanI racanA karI che. graMthanA aMte teoe potAno paricaya kAlakAcArya vaMzodbhava tarIke Apela che. (1) indranA AyuSyanuM ane nigodanuM svarUpa kahenAra. (2) saMvatsarI parvanI ArAdhanA cothanI karanAra paNa e *kAlIkAcArya hatA. emanI paraMparAmAM thayela pU. AcArya zrI bhAvadevasUri ma.e 14mI sadImAM A graMtha saMkalita karyo ane matisAgarasUri ma.e te graMtha upara avacUrNI karI. * tA. ka.-kAlakAcArya 4 thayA che. temAM kyo prasaMga kayA kAlakAcArya bha.nA samayamAM banyo teno spaSTa ullekha itihAsavido nakkI karI zakyA nathI. alaga alaga prasaMgo judA judA kAlakAcArya bha.nA nAme khatavAya che; to bIjA mate ekaja kAlakAcArya bha.nA nAme badhA ja prasaMgo khatavAI rahyA che.-saMpAdaka vAnA-1 Page #27 -------------------------------------------------------------------------- ________________ avacUrNa eTale ? mAtra gAthAnA zabdono artha jaNAve te avacUrNa kahevAya. prAkRta gAthAnuM jemAM uddharaNa kareluM hoya te avacUrNo. cUrNa gadyAtmaka ane prAkRta bhASAmAM hoya. mahisAgarasUri ma. avacUrNa graMthanA prAraMbhamAM maMgala kare che. temAM sAMyogika ke paugalika AnaMdathI rahita je maulika AnaMda che, tene utpanna karanAra evA zrI pArzvanAtha prabhune namaskAra karyo che. namaskAra karavAthI AnaMda rUpI kaMdanuM poSaNa thAya che. prazna : prAraMbhamAM paramAtmAne namaskAra zA mATe ? javAba : samyagujJAna-darzananI saphaLatA cAritramAM che. ane e zuddhacAritranI bhUmikAe pahoMcADanAra bhagavaMta che. mATe maMgalarUpe prAraMbhamAM paramAtmAne namaskAra karyo che. maMgala svarUpa namaskAra karI graMthakAre nirdha-vyAraNyAM vase' zabdo dvArA abhidheya jaNAvyuM che. A abhidheyamAM graMthakAra svayaM dinacaryAnI vyAkhyA karavAno saMkalpa kare che. ahIM dinacaryA eTale zuM ? (1) dine bhavA caryA - dinacaryA (2) dine caryA - dinacaryA (3) dinasya caryA - dinacaryA artha : (1) divasamAM thanArI kriyA - AcaraNa te dinacaryA. (2) divasamAM karAtI kriyA-AcaraNa te dinacaryA. (3) divasa saMbaMdhI kriyA-AcaraNA te dinacaryA. ahIM graMthakAra yati=sAdhunI caryA jaNAvI rahyA che. saMyamajIvana meLavI sAdhue divasa kevI rIte pasAra karavo ? sAdhue vivekapUrvaka samaya saphaLa karavAno che. divasamAM paramAtmAnI AjJAnuM pAlana karavAnuM che, ane e dvArA mohanIya karmane ukheDI nAMkhavAnuM che. rina zabdamAM to dhAtu che. saMskRtamAM je dhAtu khaMDana karavAnA arthamAM che. mohanuM khaMDana thAya te divasa ja divasa che; anyathA virAdhanA che. sAmAcArIno | vAcanA-1 Page #28 -------------------------------------------------------------------------- ________________ abhAva vizeSa hovAthI dina hovA chatAM kAjaLagherI rAta ja che. carcA zabdamAM var` dhAtu che. A `var' dhAtu gati lakSaNArthe che. jenA vaDe AtmA mokSamArga para cAlI zake te caryA. arthAt mohanuM khaMDana karI mokSamArgamAM cAlavuM te dinacaryA. ``rituM yogyA carcA'' ahIM caryA zabdamAM va pratyayathI vidhi eTale ke AjJAne jIvanamAM utA2vAno prayatna karavAnuM sUcave che. paNa te prayatna gurunizrAe karavAno che. paramAtmAnI AjJA=Agamano niSkarSa sAra zuM ? jahajaha rAgadosAlahuM vilijjaMti taha taha payaTTiyavvaM / jema jema rAga-dveSa ghaTe tema tema ArAdhanA-pravRtti karavI emAM potAnI vicAradhArA AgaLa na karAya paNa yogya gurugama jarurI che. davA levAmAM jema vaidyanI salAha ja upAdeya bane che; tema sAmAcArInA pAlanamAM gItArtha guru mAnu sAnidhya upAdeya che. vakSe zabdamAM var dhAtu che. vak dhAtu 'kahevA' arthamAM che. e dravyathI artha che ; paNa bhAvathI ``var'' dhAtuno artha kahelI AjJAne zAstrane budhdhimAM utAravuM.'' tema thAya, kahelI carcAne budhdhimAM ante AcaraNAmAM utAravAnI che; mAtra sAMbhaLavAnI nathI. avacUrNIkAra potAnI matikalpanAthI dinacaryA jaNAvatA nathI. paraMtu ``sasUtrAta'' sUtra anusAre kahevAno chuM ema spaSTa nirdeza karyo che. (TIkA gAthA-2) zAnti tanotu satataM. IIII zAMtinAtha bhagavAna satata zAMti karo. e zAMti zAnAthI thAya ? jinAjJA pAlanathI. zAMtinAtha bhagavAna ``tapApa-zAntiH' pAponI zAMti karanAra che. pApa eTale ! nAma-sthApanA-dravya bhAvathI pApanI vyAkhyA thAya temAM nAma sthApanA to sarala che-gauNa che. bAkI rahI dravya ane bhAva pApanI vyAkhyA temAM mana-vacana-kAyAnI vAcanA-1 Page #29 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pravRtti te dravyapApa ane emAM je adhyavasAya bhaLe te bhAvapApa kahevAya. khATalAnA cAra pAyA hoya che; tema karmano baMdha paNa cArathI thAya ane nirjarA paNa cArathI thAya. traNa yoga ane eka upayoga. yoga = mana, vacana, kAyA upayoga = AtmAno upayoga. yoga ane upayoga maLyA vinA karma baMdha thAya nahIM. tema karmanI nirjarA paNa thAya nahIM. (prasannacaMdranuM dhruSTAMta samajavuM) pApanI darakAra karatAM vadhu da2kA2 bhAvapApa mATe rAkhavI jarUrI che. kemake indriyonI phasAmaNamAM vadhu bhAvapApa baMdhAya. ovaniryuktinI 731mI gAthAmAM che-jayaNAthI cAlatA sAdhune kadAca baMdha thAya to adhyavasAyanI zuddhi hovAthI te nimitte baMdha nathI. taMduliyA matsyane manathI thatI virAdhanA sAtamI narakamAM laI jAya che. jo ke emAM mana-vacana-kAyAnI sAthe AtmAno upayoga bhaLyo che, mATe 7mI narakamAM jAya che. prasannacaMdrane tanimittano baMdha nathI, kemake temane AtmAno upayoga bhaLyo nathI. AthI garlA-niMdA pazcAttApathI karmonuM ulana karyuM. mana-vacana-kAyAmAM AtmAno upayoga na hato, to pAchA vaLI zakyA. mana na hoya to paNa AjJAnA cokaThAmAM rahevAthI jarUra lAbha thAya. bhavadevanuM mana nAgIlAmAM hovA chatAM varSo sudhI saMyamamAM sthira rahevAmAM kAraNa zuM hatuM ? mAtra vacana-kAyAno kaMTrola ane sAmAcArInuM pAlana mahattvanuM hatuM tethI te sthira rahI zakyA. AthI mohanIyano baMdha na paDyo. mana vagara paNa thatuM sAmAcArInuM pAlana mohanIyanA baMdhathI aTakAve - bacAve, jyAre sAmAcArInA ApalApathI mohanIyano baMdha thAya ane cAritra durlabha thAya. bhavadevane mAtra vacana-kAyAthI sAmAcA2InuM pAlana hatuM. A sAmAcArInA pAlane carama kevaLI banavA jevuM virATa sarjana karyuM. ATalI prabaLa tAkAta mAtra mana vinAnI sAmAcArInA pAlanamAM che. AthI sAmAcArInA pAlanamAM haMmezA ullAsa rahevo joIe. vAcanA-1 Page #30 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ullAsa be prakAre che : (1) dravya ullAsa (2) bhAva ullAsa. (1) dravya ullAsa = jJAnAvaraNIyakarmanA kSayopazamathI thAya. (ra) bhAva ullAsa = mohanIyakarmanA kSayopazamathI thAya. mana vagaranA ullAsathI thatuM sAmAcArInuM pAlana paNa bhAvapApa=mohanIya karmathI bacAve che. dravyapApa ane bhAvapApanI vAta cAlI rahI che. AjJA viruddha pravRtti karavI te bhAvapApa che, sAvadya | avadya che. avadya eTale ? na vadituM zakya iti "avadya" je bolI na zakAya te avadya. zuM bolI na zakAya ? paramAtmAnI AjJA viruddha bolI ja na zakAya AthI AjJA viruddha te mavA sAdhue dravyathI pakAyanI virAdhanAnA paccakakhANa karyA ja che; paNa bhAva virAdhanA eTale ke mohanIyanA saMskAra toDavAnI pravRtti jarUrI che. te mATe svadoSanI samAlocanA karavI jarUrI che. A samajavA mATe ja vAcanA che. jinazAsananA zramaNajIvananI A caryA paMcama ArAnA aMta sudhI rahenAra che. mATe ja duSpasahasUri vigere mahApuruSane ArAdhaka kahyA che. prazna : zAstrIya rIte jene (duSpasahasUri ma.ne) yugapradhAna kahyA che, to zuM emanI sAthe bIjA sAdhuo nahI hoya ? uttara : sAdhuo to haze paNa teomAM mAtra dravyapAlana haze. e cAra ja 1sAdhu, 1 sAdhvI, 1 zrAvaka, 1 zrAvikA ArAdhakone heye AjJAnuM baMdhAraNa haze. AjJAnuM baMdhAraNa samajavA mATe ja vAcanA che. vAcanA ApanAra guru ma. nA haiye...paNa satata karuNAbhAva kayo hoya ! "AvA AcAra graMthonuM ciMtana-manana nididhyAsana na hoya to saMyama jIvana paramAtmAnI AjJAne anurUpa kyAMthI banaze ?" e bhAva karuNA hovI joie. guru chatI zaktie ziSyane-sAdhune munimArga na batAve to jJAnAvaraNIya ane mohanIya karma bAMdhe. bhAvapApane zAMta karanArA zAMtinAtha bhagavAna che. bIjuM vizeSaNa agatya vAcanA-1 Page #31 -------------------------------------------------------------------------- ________________ RSinuM ApyuM che. 'gadha-M7 saMtatisAra rAtri:arthAt pAparUpI pANInA samudrane khalAsa karanAra agatya munirUpa zAMtinAtha paramAtmA che. mohanIya rUpI samudra athavA bhAvapApane prabhu dUra kare che. - dareka tIrthakaronI Atmazakti sarakhI hovA chatAM amuka kAraNothI amuka prabhunI mahattA vadhu che. zAMtinAtha prabhunA puNyaparamANu khUba ja saumya che. ThaMDIthI garamI dUra thAya tema A prabhunA nAmathI satata mohanIya karma zAMta thAya evI asara (vaijJAnika) che. mATe ja satata zAMti vistAravAnI prArthanA graMthakartAe zAMtinAtha prabhune karI che. zAMtinAtha prabhu zAMtine karanAra che. tevI khyAti dharmI mANaso ke buddhizALI vyaktiomAM prasarelI che. "mohanIya karmano kSayopazama te dharma ane mohanIyanA udayamAM jJAnavaraNIyano kSayopazama te buddhizALI'. dharmI zradhdhAthI mAne. buddhizALI tarkathI mAne, banne jAtanA vyakti prabhune zAMti karanArA mAne che. yatrImUvuM nAmRt pramAnidhimRt...ll3II, graMthakAre sApekSabhAve. ahIM kezI mahArAjanI stuti karI che. jeo ujjainIka nagarInA rAjakumAra hatA. videzI munithI pratibodha pAmI jena banyA hatA. videzI muninA mukhethI ja pUrvabhava sAMbhaLatAM jAtismaraNa jJAna thayuM. AthI vairAgya pAmI mAtA tathA bIjA 500 mumukSuo sAthe dIkSA lIdhI hatI...jemaNe zvetAMbikA nagarInA pradezI rAjA vagere nAstikone paNa zAsananA rAgI karyA hatA...evA prabhAvazALI gaNanAyaka *kezI mahArAjA hatA. mohanIyanI maryAdA toDavA mATe A sAmAcArI graMtha che. AthI ApaNA gADha mohanIya karmane toDavAmAM sahAyaka bananArA zrIkezI mahArAjane graMthanA prAraMbhamAM yAda karyA che. temanuM smaraNa karavAthI ApaNuM mohanIya karma DhIlu paDe che. A emano viziSTa prabhAva che. AthI ja satsacavatva guNAtijJapti pavRta" e vizeSaNa TIkAkAre jaNAvyuM che. satsacavatva = samyagdarzana TUMti = guNonA sthAnabhUta cAritra tathA ja AkhA zarIra uparavALa (keza) hovAthI teozrInuM hulAmaNuM nAma kezI' ma. thaeluM; mULanAmato bIjuM hatuM evo ullekha cANasmAnA ha.lI. jJAna bhaMDAranI pratamAMthI pUjyazrIne prApta thayela-saMpAdaka vAcanA-1 Page #32 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jJapti = jJAna pavRt = sthAnane karanArA kezI gaNadhara ApaNA darzana, jJAna ane cAritra guNanA sthAnane pragaTa karanAra che. pradezIrAjAnA jIvanamAM cAritra mohanIya tathA darzana mohanIyano prabaLa udaya hovA chatAM kezI gaNadhara mahArAjAe prayatna dvArA eno kSayopazama karyo, ane 1ra vratadhArI zrAvaka banAvyo. zrAvaka banI evI ArAdhanA karI darzana zuddhi karI ke eNe maratI vakhate aparAdhInuM paNa pratikULa na citavyuM. bhavAMte rAjA devalokamAM jAya che. Ama kezI mahArAjA darzana-jJAna-cAritranI sAthe sAthe svarganI saMpattinA dAyaka hatA...teonI smRtithI mohano kSayopazama thAya. AthI ja matisAgarajI ma.e teonI stuti karI che. zrI pArzvanAtha bhagavAna, zrI zAMtinAtha bhagavAna tathA zrI kezI gaNadharanI stuti karI. matisAgara mahArAja A graMthanI vyAkhyA kare che. AnA dvArA mAtra zabdAryAdinuM jJAna nahIM paNa audaMparyAyanuM jJAna meLavavAnuM che. zabdArtha-vAkyarthanuM jJAna kadAca vyAkaraNathI maLI jAya; mahAvAkyarthanuM jJAna kadAca paMDito pAsethI maLI jAya; paNa, daMparyAyanuM jJAna to gurucaraNomAMthI ja maLe. "mohanIya karma ghaTADavAnA uddezathI A kahevAnuM che" te aidaMparyAya che. sAdhunI badhI ja pravRtti mohane toDavA mATenI che. yatna kare te yati e zabdArtha thayo. paraMtu...mohane ghaTADavAno yatna kare te "yati' te "daMparyAya artha thAya. ApaNe sukha zAMti bolIe chIe, mAMgIe chIe paNa sukha tAtkAlika hoya, paraMparAe pahoMce te zAMti kahevAya. jIvanikAyanI rakSA karavAthI sukha-zAMti maLe che. A sAmAcArInuM phaLa che. "sAmAcArI' zabdamAM san + 3nA upasarga sahita cara dhAtu che. san = samyag eTale mohanIyanA kSayopazamanuM lakSya TakAvI rAkhI, = maryAdApUrvaka, *--* . vAcana-1 Page #33 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vara = AjJAnA mArgamAM cAlavuM. arthAt mohanIya karmanA kSayopazamanuM lakSya rAkhI maryAdApUrvaka paramAtmAnI AjJAnA mArge cAlavuM te sAmAcArI ema Avazyaka cUrNamAM lakhyuM che. te sAmAcArInA jitakalpamAM traNa bheda che : 1) vRtta = sAmAnya. 2) pravRtta = dhArA cAle che. 3) anuvRtta = eTale paraMparA cAle che. AmAM gItArtha puruSo bAdhA-niSedha na kare ane zAstramaryAdA pUrvaka ja hoya te sAmAcArI ApaNane mAnya che. AthI ja TIkAkAra pU. mahisAgarajI ma.e varasya, sutrata:' zabdathI gaNadhara bhagavaMtonA sUtrono havAlo Apyo che. A vRtti=TIkAmAM mAruM potAnuM kazuM ja nathI. zAsananI sthApanA thaI tyAre prabhue Apela tripadImAMthI dvAdazAMgInI racanA gaNadhara bhagavaMto dvArA thaI, temAM sAdhumaryAdAnI sAmAcArI paNa nakkI thai...ane sUtromAM sthita thaI. te anuvRtta=paraMparAmAM AvelI sAmAcArI jaNAvuM chuM. e bhAva vyakta karyo che. paramAtmA e ne mAve patI vI paviyA vA'' je karmabaMdha toDavAnA bhAvathI prarUpaNA karI che. te ja bhAva te ja zraddhAthI pAlana karavAnuM che. kemake, sAmAcArInAM rahasyo bahu gaMbhIra che. AthI je sAmAcArImAM lakSya pharI jatuM hoya, jJAna, darzana, cAritranI ArAdhanAmAM upaghAta thato hoya to, gItArtha gurU mahArAjanI pAse samajavuM joIe ane thatI bhUlone sudhAravI joIe. gaccha ane samudAyanA bhede sAmAcArImAM bheda hoya che. AthI ja bhinna-bhinna sAmAcArIvALA sAdhuone eka ja sthAnamAM UtaravAno utsarga mArge niSedha jaNAvelo che. gaNa=samudAyamAM bAla zaizya-aparipakva sAdhu paNa hoya, tene sAmAcArInI bhinnatAthI vibhrama na thAya, te mATe A maryAdA che. alaga-alaga gacchamAM bhinna-bhinna sAmAcArI hovA chatAM ahIM je sAmAcArI kahevAze te "sarvane mATe ekarUpa hoya te kahe che. 'ta vara' eTale kezI gaNadharanI paraMparAnI sAmAcArI. 'Rkza' eTale svagacchanI sAmAcArI. 'kanya' eTale anya gacchonI sAmAcArI. vAcana-1 Page #34 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Ama, pArzvanAtha paramAtmAnI paraMparAmAM AvelA sAdhugaNa, vIra prabhunI paraMparAmAM svagaccha ane anya gacchonI je eka ja jAtanI sAmAcArI che te `mavinaM vinavRttta'=saMpUrNa dinakRtyanI A graMthamAM vyAkhyA kare che-jaNAve che. A sAmAcArI=dinakRtya e kevuM che ? lodhi nindvandhanam#bodhinuM kAraNa che. bodhi eTale... lodhi: ratnatrayA: vApti: bodhiH jinadharmAvAptiH ratnatraya ke jinadharmanI prApti karAve te bodhi. vuk' dhAtu jAgRta thavAnA arthamAM che, arthAt nidrAmAMthI jAgRta kare te vodhi: nidrA be prakAre che : 1) dravyanidrA - uMgha Ave te. 2) bhAvanidrA - te mithyAtva rUpI. bhAvanidrAmAMthI jAgRta thavAnuM che. bhAvanidrAne dUra karavAnI che. paNa A bhAvanidrA dUra kyAMthI thAya ? bhAvanidrA ratnatrayInI prAptithI, jinadharmathI dUra thAya. dareka karmo bhogavavAM ja paDe, e vAta apekSAe che. bAkI to be ghaDInI samatA basa che. be ghaDInI samatAmAM game tevAM cIkaNAM karmo paNa tUTI jAya. jJAnI bhagavaMtono TaMkAra-garjanA che ke 'game tevuM karma hoya to zAsananI ArAdhanAthI dUra thAya ja.'' 12 prakAranA tapathI karmano kSaya kare ema 'zrI dazavaikAlika'mAM kahyuM che. ArAdhanAno puruSArtha purepuro joie. maMdiSaNane hajI puruSArthanI khAmI hatI mATe ja teo vezyAnA rAgamAM phasAyA. game teTalA zAstra vacano jANI-gokhIne bolanArAnA jIvanamAM jJAna-darzana cAritranuM kanekazana na hoya-pariNati na hoya to tenI kAMI kiMmata nathI. na jIvanamAM pariNata jJAna-darzana-cAritra khUba ja jarurI che. A graMthamAM cAritra ja mahattvanuM che. tene samajI AjJA sAmAcArIne jIvanamAM utAravAnuM che. zrutajJAna karatAM paNa sAmAcArInuM jJAna mahattvanuM che, e vAta AgaLa jaNAvaze... vAcanA-1 Page #35 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dinacaryAM zrutadhuryAM kRtvaan...||4|| avacUrI pU. bhAvadevasUri ma.e AgamonA niSkarSa svarUpa zramaNajIvananA AcA darzAvato A 'yatidinacaryA' graMtha banAvyo. tenA para pU. matisAgarajI ma.e avasUri banAvI, temAM teozrI jaNAve che ke-'zrutaryAM''- CHAGI-3 zrutajJAnamAM ravAn A dinacaryAno graMtha che. pUrAne je dhAraNa kare te puravAnuM saMyamamAM AjJA e ja pUrA-dhUsarI che. A bAbatone na jANe te paramAtmAnI AjJA sAmAcArIne jIvanamAM utArI na zake. kadAca Agama bhaNe kharA, paNa AjJA pramANe jIvanaghaDatara na thAya. zruta bhaNavuM e judI vAta che ane enA dvArA mohane dUra karavo e judI vAta che. AthI ja paramAtmAnA zAsanamAM jJAna karatAM samyajJAnanI mahattA che. samyajJAna banyA pachI te bhAvanA, ciMtanamAM jAya. maLelA jJAnathI... (1) javAbadArInuM bhAna, (2) kSatinI oLakhANa, (3) rAgAdi dUra thavA jarUrI che. paraMtu, te kyAre thAya ? sArAM nimittomAM rahI prayatna karAya to thAya. kemake jevAM nimittomAM ApaNe rahIe tevI asara thAya che. mATe saMsAranA badhAM nimitto haTAvI devAM joIe kAraNa ke tenAthI-tevA nimittothI mohanIyakarma baMdhAya che. jema-jema AjJApAlanano prayatna karIe tema-tema rAgAdino hrAsa thAya. vAcanA-2 10 Page #36 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jJAnI bhagavaMtanI AjJAne amalamAM mUkI rAgAdi dUra karavA e ja zAsanano, saMyamano sAra che. saMsAramAM koIpaNa cIja dvArA game te kSetre pravINatA prApta karI zake, paNa zAsanamAM saMyama ja mukhya che. saMyama eTale "ApaNI vRttione bhagavAnanI AjJA sAthe bAMdhavI." nimittA palaTAvavAthI jAgRti rahe che. mATe ja zAsanamAM veSanI mahattA che. mAtra veSa ja nahI badalavAno, saMsArI nAmanuM nimitta paNa badalavAnuM che, badhuM ja navuM saMyamamAM badhAM ja nimittone pheravI nAMkhavAnAM che. saMsArI UThatAM ja saMDAsamAM jAya, jyAre saMyamI prabhanuM smaraNa kare. emanI caryA ja judI che. mohanIyanI gaTara sApha na thAya to prabhunuM Agama-zrutajJAna zuM karaze ? aSTa pravacana mAtAnuM pAlana, AjJAnI vaphAdArI na hoya to mohanIya dUra na thAya. vaphAdArInI jIvanamAM pakkaDa lAvavA paramAtmAnI AjJAnI bhAvukatA utpanna karavI. - 1 gaMgAnuM pANI gaTaramAM maLatAM tadrupa-gaMdu thAya. tema mohanIya gaTaranA gaMdAM pANImAM uparokta (kRta) gaMgA pravAhathI zuM thAya ? mohanIyanAM paDalothI AtmA pUrNa avarAyela hovA chatAM AtmA tadavartI (gurvAjJAnuvartI) sAmAcArInA pAlanathI vikAsa sAdhI zake che. mATe ja pU. mahisAgarA ma. taravarti pada dvArA potAnuM vizeSaNa mUkIne pUrvAcArya (pU. bhAvadevasUri ma.)nI zAstra parikarmita matine anusaravAnuM spaSTa jaNAve che. sAmAcArInA pAlanathI teonA jIvanamAM namratAno guNa utpanna thayelo che. AthI pote samartha hovA chatAM graMthakAra potAnI laghutA batAvavA 'pas" (matisAgara) mUke che. A graMthamAM keTalAya AgamonI sAkSI che. vIra naUiT viUT... (1) mULa gAthA. pU. A. bhAvadevasUri ma. graMthanI zarUAtamAM maMgalAcaraNa rUpe vIprabhune namaskAra karI sAmAcArI jaNAve che. sAmAcArI eTale zuM ? 'saca maryate-priyate ti sAmAvari'' je samyagU rIte AcaraNa karAya te sAmAcArI kahevAya. saca = (1) - je hoya te rIte karavuM te. vAcanA-2 ka Page #37 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (2) - tad paddhatithI karavuM te. AcaraNa eTale kArya pravRtti; kArya to badhAM kare che. paNa samyam zabdathI saMsArI ane saMyamInI mAnyatAmAM bheda jaNAya che. saMsArInI mAnyatA = indriya manane sAruM lAge te sAruM. saMyamInI mAnyatA = indriya mana jaDa che. eno saMcAlaka AtmA che. AtmAne sAruM lAge te sAruM. saMsArIne AtmA karatAM mananI kiMmata vadhu che. saMyamIne AtmAnI kIMmata che. indriyane game paNa AtmAne nukazAnakartA hoya to te saMyamI na vApare. saMyamIne AtmAnI ja mahattA hoya. bAhirAtmAne baMdha-nirjarAnI samaja nathI. jyAre aMtarAtmAne A samaja che. AthI ja te paramAtmAne anusarIne ja cAle che. saMyamI mAne ke - bhagavAnanI AjJApUrvaka hoya te sAruM; ane bhagavAnanI AjJA rahita hoya te kharAba.' AjJAne samajavA mAdhyama-guru joIe anyathA zAstra zastra bane. apekSAe tIrthakara karatAM guvAkza mahAna che, guru paNa aviruddhapaNe ja nirdeza kare che. viziSTa AtmAne ApaNuM jIvana samarpaNa na karIe to ApaNane ja nukazAna che. daradI vaidyane ekavAra nADa batAve pachI te svabuddhi na vApare. bhalene pachI te Dabala grejyueTa hoya. ane jo te tarka kare to vedya rajA ja daI de. kAraNa ke enuM kSetra juduM che. tema adhyAtmanA kSetramAM ApaNI buddhino saMkalpa-vikalpa na karAya. cAra jJAnanA dhaNI gautamasvAmI paNa prabhunA kahevAthI zrAvakane khamAve che. "bhagavaMta huM zA mATe khAvuM?" ema gautamasvAmIe na pUchavuM. A vinayane ApaNA jIvanamAM Adarza banAvavAnI jarUra che. sAmAnya rIte jIvone zarIra, indriya manathI ja gulAmI che. A sthitimAM AtmAnI jALavaNI karavA mATe zAstra ane guruno Azraya pAmavo paDe, ane teonA mAdhyame. 'gAzrayanta kriyanta' sAmAcArIno Azraya karavA jevo che. vAcanA-2 [2] vAcanA-2 ra Page #38 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sAmAcArI aneka hovA chatAM mukhyatve traNa prakAranI che. 1) ogha sAmAcArI 2) dazavidha sAmAcArI 3) padavibhAga sAmAcArI 1) "sAmAnya ATaluM to karavuM ja'-e ogha sAmAcArI che. A sAmAcArI ogha niyuktimAM che. - 2) dazavidha sAmAcArI be prakAre che. icchA micchAdika dazavidha tathA cakravAla daza vidha. icchAkAra, micchAmi dukkaDa vigere kArya paDe pAlana karavAnI daza prakAranI sAmAcArI te icchAmicchAdika tathA Avazyaka paDilehaNa vigere ja eka pachI eka ema kramathI (cakranI jema) cAlyA kare te cakravAla sAmAcArI A banne dezavidha sAmAcArI che. 3) utsarga-apavAdanuM jJAna tathA pAlana te padavibhAga sAmAcArI. A badhIja sAmAcArI- saMyamanA hitarita. sAdhuone hitakArI che. A sAmAcArInuM pAlana ja Azravane aTakAvavA dvArA saMvara ane nirjarAmAM pariNAma pAme che. negeTivamAM Azrava tyAga ane pojhiTIvamAM saMvara che. navAM karmone aTakAvavA dvArA hita sAdhe te sAdhu. saMyamI UThatAM ja AzravonuM sevana na kare; paraMtu nirjarAnA utkRSTa koTinA sAdhanarUpa parameSThi bhagavAnano jApa kare; pachI paNa saMvarAdinAM kAryo kare, kemake sAmAcArI te rIte goThavAyelI che. Ama sAmAcArI sAdhuone hitakArI che. prazna : A graMthanA prAraMbhe maMgalarUpe vIprabhune namaskAra kema? uttara : paramAtmA vIra prabhunA zAsanamAM ApaNe chIe. punaH vIra prabhunuM jIvana ApaNA jIvanamAM viziSTa preraNA Ape che ke "saMyama siMhanI jema le ane siMhanI jema pAlana kare." kemake thoDA samayamAM vadhu ne vadhu pAmavuM che. saMyamamAM karmo khatama karavAnI tAkAta che. ane e tAkAta meLavavA mATe "vIra'ne namaskAra che. prazna : graMthakAra zrI graMthamAM vardhamAna' nAma na mUkatAM vIra' kahI, vIra zabda kema mUke che ? uttara : vi + {ra dhAtu che. vAcanA-2 Page #39 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jaiva = vizeSa yaMti - preyati - gadaLa ta vora ) vizeSa karIne=preraNA karIne AThe ya karmone jemaNe kADhI mUkyAM che evA vIra. tIrthaMka2 5ramAtmA zrI vIprabhune chadmastha avasthAmAM upasargo thayA e ja Azcarya che. ATalA upasargo thayA chatAMya dIkSA pachI kevalajJAna pAmyA tyAM sudhI kyAMya beThA nathI. karmonA saMpUrNa bhUkkA bolAvI dIdhA tyAra pachI samavasaraNamAM birAjamAna thayA. Aje ApaNe to sAva gaLiyAbaLada jevA thayA chIe. koI eSaNA karavAnI vRtti ja nathI. pAtarA bharavAnI ja vAta che. naMdiSaNamuninI eSaNA keTalI zuddha hatI ? devalokamAM indra mahArAjAe paNa emanI prazaMsA karI, teo vaiyAvacca paNa nirdoSa pANIthI ja kare. traNa paripATImAM zudhdha pANI na maLe to apavAde doSita pANI le. sAdhujIvanamAM anAdikAlIna saMskArone pheravavAnI ja pravRtti karavAnI che. ane e mATe vIprabhunI ghora sAdhanA yAda ka2vAnI che, ane AjJAyukta jIvana jIvavAnI pravRtti karavAnI che. vIranA saMtAna-vArasadAra chatAM ApaNI pravRtti kevI ? emAM preraNA meLavavA A graMtha che. kadAca avasare doSasevana karavuM paDe, to paNa doSa sevyA pachI vANImAM pazcAttApa na Tapake to ''sAmAcArInI vaphAdArI paNa khatama thaI che'' ema samajavuM. sAmAcArInuM pAlana paNa mana marajIthI nathI karavAnuM, AjJA pramANe ka2vAnuM che. tethI ja graMthakAra svayaM spaSTatA kare che ke huM paNa ahIM je kahuM chuM te mArI manokalpita matithI nathI kaheto, paraMtu sujJAnusAreLa' zrutanA anusAre kahuM chuM. ApaNane svacchaMda bhAvamAM jatA rokavA jJAnIo keTalI jAgRti-upayoga rAkhe che. AthI ApaNI dareka pravRttimAM vicAraNA hovI joie ke...''mArI pravRtti AcaraNA paramAtmAnI AjJA ke'' sAmAcArI virUddha to nathI ne ?'' ``zrutAnusAre' zabda ApaNA mATe reDasignala svarUpa che. ahIM zrutano artha 'paMcAMgI Agama' che. 'guru paraMparAthI cAlI AvatI paramAtmAnI vANIno pravAha' e artha che. mAtra jJAnAvaraNIya karmanA kSayopazama svarUpa sAmAnya zrutanI vAta ahIM nathI karI. Agama e zruta ja che; to zruta (sAmAnya) ane AgamamAM zo phera ? zruta karatAM AgamanuM mahattva vadhu che. vAcanAra * Page #40 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama zabdamAM mA + + ghAtu che. na = maryAdApUrvaka T-jANavuM. arthAt vinaya maryAdApUrvaka gurucaraNomAM besIne prApta karavuM te Agama. bhASAntara vigere vAMcIne hoMziyAra (?) thavAvALA ke karavAvALAnu je zruta te zruta kahevAya. A rIte hoMziyAra thavAnI vRtti e yogya nathI. zrata karatAM Agama mahattvanAM che. A yatidinacaryA' kahevAmAM graMthakAranA haiyAmAM koI zalya nathI. "zuddha sAmAcArInI jANakArI thAya to bhavabhIru AtmAo AtmakalyANanA mArge AgaLa vadhI zake." A karuNA buddhi emanI che. satyamArganA saMsthApaka saMvegI sAdhuo haMmezA koInA zithilAcAranI sAme paDakAra karavA mATe ke svAbhimAna, garva mATe kahetA nathI. jagatanA jIvonA upakAranI dRSTithI A graMtharacanA hovAthI graMthakAra bhAvasUri ma.e gAthAmAM "zuddhabhAvena' kahyuM che. paramAtmAnA zAsananA zrutamAMthI ja udhRta karela A sAmAcArI graMthanA adhyayana dvArA hitakArI sAmAcArI jANI-samajI AcaraNa kare ane AtmavizudhdhinA mArge AgaLa vadhI paraMparAe mokSapadane pAme tevo maMgala Azaya graMthakAra bhAvadevasUri ma.no che, tema spaSTa jaNAya che. ATalI maMgala Adi bhUmikA bAda sAmAcArIne jaNAvavAnI zarUAta kare che. sAdhu savAre kyAre jAge? jAgavuM eTale zuM? ane jAgIne sAdhu zuM kare te adhikAra agra vartamAna. vAcanA-2 - Page #41 -------------------------------------------------------------------------- ________________ quad=3 kapha voDali muni...gArA carama zAsanapati zrI mahAvIra prabhunA zAsanane zobhAvanAra pUjya. A. zrI bhAvadevasUri ma.e AgamonuM dohana karI "yatidinacaryA' graMthanuM saMkalana karyuM che. yati eTale ? : yatate sa: yati" bhagavAnanI AjJA tarapha jIvanane doravAno prayatna kare te yati' arthAt...mohanIyanA saMskArone kAbUmAM levAno prayatna kare te "yati'. saMyama rUpI kavaca paheryA pachI mohanIya rAga-dveSAdi zatruonAM tIra vAgavA chatAM lAgatuM nathI. AtmakalyANano sAdhaka muni haMmezA jAgRta hoya. hA, mokSamArganI ArAdhanA mATe sAdhue je zarIra pAsethI kAma lIdhuM che, te zarIrane ArAma Ape. paNa aMtarathI to svayaM jAgRta ja hoya. jAgRti be prakAre che : (1) kartavyano bodha te AMtara jAgRti. (2) jAgatA rahevuM te bAhya jAgRti. ahIM graMthakAra nA zabdathI jAgRtinI vAta kare che. bAhya jAgRtinI vAta che. sAdhunI nidrA zvAna jevI hoya. pUM.A. devasUri ma. ne UMghamAM paNa jAgRti hatI. paDakhuM pheravatAM pahelAM ovAthI prArthanA kare che. devasUri ma.ne mAravA mATe mANaso rAtre upAzrayamAM chupAyA che. upAzrayamAM bilakula aMdhakAra che. upAzrayamAM lAiTa-phAnasa na rakhAya. vAcanA-3 nI 6 16 DI Page #42 -------------------------------------------------------------------------- ________________ "masjidanAM dIvo nahIM ane upAzrayamAM phAnasa nahi' samiti-gupti-jJAna vagereno prakAza hoya to pelA sthUla prakAzanI zI jarUra che ? e prakAza ocho hovAthI ja ApaNane phAnasanI jarUra paDe che. upAzrayanA aMdhakAramAM mArAo chupAyA che. AcArya ma. nI uMdhamAM paNa thatI pramArjanA joine mArAonA aMtaramAM prakAza thAya che. "AvA nAnA nAnA jIvonI ciMtA karanArane ApaNAthI marAya kema ? duzmananA haiyAne DhIlAM karanAra e mahAtmAnI jayaNA keTalI ? muni bhagavaMta jAgRta draSTivALA hoya. satata AjJA-sAmAcArInA pAlanathI karma nirjarAnuM lakSya draSTi jAgRta hoya. paraMtu te adhyAtma-sAmAcArI vigerenuM jJAna maLyuM hoya to draSTi jAgRta banI zake. Aje dIkSArthIne saMyamanI sAmAcArInuM jJAna keTaluM apAya che ! AnA ja kAraNe vaDIlonI vaiyAvaccamAM ahobhAva kyAM che ? saMyamanuM lakSya ochuM thayuM che. sArI gocarI Ape, ALa-paMpALa kare te gurudeva sArA, temanA pratye bahumAna, te sivAya kAMi guru pratye bahumAna nathI. aMtaranI khabara pUchanAra gurunI bhakti keTalI thAya che ? aMtara draSTi jAgRta karavAnI khUba ja jarUra che. kemake... zAsanamAM yoga-yoge nirjarA che. sAdhune mAtra bhaNavAnuM lakSya na hoya. vaDIlonI bhakti bahumAna paNa kare. pUrvanA munio keTalA apramatta hatA ? sAMje pratikramaNa pachI eka prahara (poNo prahara) svAdhyAya ciMtana kare. pachI saMthArA porisI bhaNAve A porisI pachI sAdhu svAdhyAya kare to prAyazcita Ave. sAdhu porisI bhaNAvI saMthAro kare te samaye nidrA Ave ja. porisI pachI nidrA na Ave e khAvAnI garabaDa che. AhAranI garabaDanA kAraNe nidrA aniyamita thAya. tathA rogo thAya sAdhu varge "carakasaMhitA" nuM trIjuM adhyayana bhaNavAnI jarUra che. jethI naimittika rogothI bacI zakAya. Aje davAkhAnAmAM sAdhu-sAdhvInI bhIDa thAya, emAM ApaNuM sTAnDarDa zuM rahyuM ? jagatanA jIvone vyAkhyAna ApanAra sAdhu Ama davAkhAne jAya ? "AhAranI aniyamitatA paNa na keLave, ane karmodayane paNa sahana na kare." tene sAdhu kahevAya ? Aje ApaNAmAMnI keTalAka elopathI davA tarapha vaLyA che e vAcanA-3 Page #43 -------------------------------------------------------------------------- ________________ barAbara nathI lAgatuM. kemake "Eico" elo = parAvartana kare. cha DIgrI tAvane traNa DIgrImAM lAve paNa darda maTADavAnI tAkAta enAmAM nathI ja. rAtre sAdhune porisI pachI uMgha na Ave to jApa kare. paNa porisI pachIno jApa lakSabaddha na hoya. mAtra gaNatarI vagara smaraNa rUpe jApa kare. jethI nidrA AvI jAya. A sarva sAdhAraNa niyama che. koI viziSTa AtmA dhyAna kare, paNa sarva nahIM. porisI pachI svAdhyAya na karAya, kadAca kare to te AlocanAmAM to na ja gaNAya. porisI pachI vAto na karAya, vAto karanAra mahAdoSita che. ema "jitakalpa' ane vyavahAra sUtramAM che. "zrI mahAnizItha sUtra'mAM che ke-rAtre nidrA na AvatI hoya to navakAramaMtrano jApa kare; to tarata ja nidrA AvI jAya. te jApa paNa spaSTa uccArapUrvaka (maMdasvare) navakAra bole. A uMgha mATeno prayAsa nathI, paNa jinAjJA che. sAmAnya rIte sAdhue bIjA-trIjA pahoramAM saMthAro karavo e jinAjJA che. samaya thatAM nidrA AvavI ja joIe, anyathA doSa che. gItArtha sivAya bIjAnI be praharanI nidrA hoya ema bRhatkalpamAM che. upAzrayamAM badhAM ja sUtA hoya evuM na bane. sarva sAdhu sUI jAya to paNa gItArtha jAgRta rahe. gItArtha koNa ? bhagavaMtanI AjJA-zAstrane jIvanamAM tANAvANAnI jema vaNI le te gItArtha. "kartha gIta-thatuM, paththata-dhirAte muktittva cena ti tA." arthAt kahelA mukti tatvane jANe te gItArtha jenAthI AtmA karmabaMdhanathI chUTe. mokSamArge AgaLa vadhe te gItArtha artha eTale paiso ema samajavAnuM nathI; ahIM to artha eTale zabdano artha ema samajavAnuM che. gItArtha zabdamAM sUtra artha na kahetAM gIta-artha kahyA che kemake - gItamAM mAtra moDhAthI bolAtA zabdo-akSaro nathI hotA. paddhati tAla-saMgItathI zabdane AkhA zarIramAM ramADe che. tema gItArtha bhagavaMtane mokSamArganI prAptino mArga samajAI gayo che; te paNa mAtra popaTiyuM jJAna nahIM; paNa "artha-gIta eTale zAsanavrutano edaMparyAya artha aMtaramAM AtmAnA pradeza pradeze ramI rahyo hoya te gItArtha'' ema jaNAvavA gIta-artha kahyA. vAcanaJ-3. Page #44 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paramAtmAnI atizaya yukta vANI 3 kalAka satata vahe, pachI gaNadhara bhagavAna e vANIne zabdamAM gUMthe. sUtra porisI karatAM artha porisI mahattvanI che. te vAta gItArtha zabdathI samajavAnI che. paNa sUtrone goNa nathI karavAnA. arthone rahevAnuM sthAna sUtra che. sUtra ghara che. tenA upara potAnI mAlikI hovI joIe. badhAM sUtro kaMThastha hovA joIe. te sUtranuM rahasya bhAvArtha-paramArtha arthathI maLI zake. mokSa, Azrava, saMvara tattva samajAI gayuM hoya te gItArtha. te gItArtha traNa prakAre zAstromAM jaNAvela che. 1) paryAyathI gItArtha-20 varSanA paryAyavALA hAla 10 varSavALA. 2) vayathI gItArtha - 60 varSanI vayavALA vayasthavira. ) jaghanya gItArtha-yoga vagerenI maryAdApUrvaka nizItha sUtranuM parizIlane karyuM hoya te jaghanyasthavira. vajasvAmi pAraNAmAM 11 aMga bhaNyA. paNa guru mahArAja pAse adhikAra meLavyo na hato. AthI vAcanA ApavAno adhikAra na maLyo. ekavAra guru mahArAja bahAra gayA che tyAre vajamunie Avazyaka niryuktinA AdhAre vidhi karI ane Asana pAtharyuM. sAme badhA sAdhuonAM Asana mUkI jANe vAcanA ApatA hoya tema besI gayA, ane aMga-AgamanA pATha bolavA mAMDyA. guruma. vasatI najIka Ave che. vajamuninA avAjane oLakhe che. chUpI rIte juve che ke koNa bole che ? vajamuni ja bole che; vAcanA Ape che. pachI khUMkhAro khAine dAMDo khakhaDAvI thoDIvAre upAzrayamAM praveza kare che. avAjathI vajamunie laghu lAghavI vidyAnA prabhAve phaTAphaTa badhuM ja goThavI potAne sthAne besI jAya che. upAzrayamAM praveza karatAM vaDIloe avAja karavo, dAMDo khakhaDAvavo vigere sAmAcArI che. ekavAra AcArya ma. koi kAmanuM bahAnuM kADhI vihAra kare che. vAcanAnuM kAma vajamunine soMpe che. vajamuni nAnA hovA chatAM guru nirdiSTa hovAthI badhAe vaMdana karyuM ane pATha lIdhA-vAcanA lIdhI. ochA kSayopazamavALA paNa suMdara rIte pATha kaMThastha karI zakatA hatA. AvI viziSTa zakti vajamunimAM hatI. guru mahArAje A mAtra parIkSA mATe ja karyuM hatuM. guru pAchA Ave che tyAre badhA sAdhuoe vajamuni pAse ja vAcanA-3 Page #45 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhaNavAnI AjJA mAMgI. paNa; vajamunie vidhivat guru ma. pAse yogohanapUrvaka bhaNIne adhikAra meLavyo na hato; AthI vAcanA ApavAnI rajA na ApI. vidhivatuM teone teyAra karyA ane anujJA ApIne vAcanAcArya banAvyA. yogodvahananI vidhi AtmAnI yogyatA banAve che, mohanIyane toDe che tenA dvArA sUtranI-zAsananI AtmAnI ramaNatA satata rahe che, tene ja bhAva jAgRti kahevAya che. gItArtha sarvakALe bhAvathI jAgRta hoya. ahIM dravya jAgRtino adhikAra cAlu che, te aMge AgaLa vicArIzuM. vAcanA-3 20 Page #46 -------------------------------------------------------------------------- ________________ @ vori muLI... zA anaMta upakArI zAsana nAyaka zrI mahAvIra prabhunA zAsanane zobhAvanAra pU. kAlakAcArya bhagavaMtanI paraMparAnA pU.A. bhAvadevasUrijI ma.e racela "zrI yatidinacaryA : graMthane anulakSI pU. mahisAgarasUrijI ma.e vRtti banAvI te graMthanI vAta cAle che. jAga' zabda sApekSa che. AjJApUrvaka, vidhipUrvaka, dravyathI sUtA hovA chatAM bhAvathI sAdhu satata jAgRta ja hoya che. TriA vA rAgo vI, paramAtmAnI AjJA mujaba ja jayaNApUrvaka pravartanAra sAdhu divasa hoya ke rAtri hoya, paNa bhAvathI jAgRta ja hoya. ahIM graMthakAra gAvuM zabdathI dravya jAgRtinI vAta kare che. bRhatkalpamAM che ke pUrvanA mahApuruSo rAtre paNa jAgRta hoya. samudAyamAM bALa-vRddha-glAna-tapasvI-gItArtha-AcArya-avacchedaka vagere badhI jAtanA sAdhu hoya. sAMje sUrya aDadho DUbe tyAre *mAMDalA Ave ane savAre kAjA vakhate sUrya aDadho bahAra hoya te rIte rAI pratikramaNa thAya...maMDala= kSetra, paraThavavAnI bhUmi jovAnI, upAzrayathI vadhu dUra, madhyamAM ke najIkamAM paraThave. te paNa zAsananI niMdA, laghutA na thAya ema paraThavavuM. * "sUrya aDadho DUbe tyAre vaMdItu Ave". A vAta zrAvako mATe hoya tema jaNAya che. jyAre sUryAsta samaye mAMDalA Ave te vAta zramaNa pratikramaNa vidhi aMge che. AthI zrAvaka-sAdhunA pratikramaNano samayabheda (bhinna) thAya che. sAdhu ane zrAvaka judA judA pratikramaNa kare, te paraMparA Aje paNa acala gacchamAM jaLavAI rahI che. sthAnakavAsI saMpradAyamAM paNa AnI asara Aje paNa jovA maLe che. -saMpAdaka. vAcanA-4 Page #47 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Aje mAMDalAnI pravRttimAM khUba ja pramAda sevAya che. bhUmi joyA pachI mAMDalA kare. ema thavAthI viveka ane AjJA jaLavAya. mAMDalA pachI tarata ja pratikramaNa kare. pratikramaNa pachI svAdhyAya kare. (mAMDalImAM) je je sAdhu je je bhaNyA hoya teno svAdhyAya poNo prahAra kare. pachI sthavira Adeza laIne porisI bhaNAve. pachI saMthAro kare. vizrAma mATe nahIM paNa puna: cha prahAranI ArAdhanA karavAnI che. mATe saMthAro karavAno che. pUrvakALe *bAraNAvALA upAzrayamAM rahevAnuM prAyazcitta hatuM. Aje bAraNAvALA upAzrayamAM na rahevAthI doSa lAge. bAraNA baMdha karavAthI prArthanA karavA chatAM hiMsAno saMbhava che. ApaNe e prAcIna mahApuruSone savAranA bhAvabharI vaMdanA karavI. e kevA nigraMtha hatA ? Aje cArasonI kAmaLI, ghaDiyALa, peno AvI eTale tALA-cAvI rAkhavI paDe. AthI maryAdA keTalI lopAya che ? "mAyA hoya tyAM bhaya hoya' prAcIna mahApuruSo je jIvana jIvatA hatA, emanA jevuM zuddha pAlana karavA mATe dararoja savAre emane bhAva pUrvaka vaMdana karavA, jethI bhavAMtaramAM ApaNane evuM zuddha cAritra maLe. "have to kALa badalAyo che." "A kALamAM ema na cAle" ema bolavAthI paNa emanI e mahApuruSonI AzAtanAnuM mahApApa lAge che. sakalatIrtha Ave tyAre sAmAnya ajavALuM thAya te samaye..."Aje zuM tithi ? zuM tapa karavo ?" e ciMtana karavuM. aDhI traNa vAgye pratikramaNa karavAthI A kyAMthI vicArI zakAya ? A vidhi ja batAve che ke moM dekhAya te samaye A tapa citavaNIno kAusagga Ave che. rAtrInA pahelA praharamAM badhA sAdhu jAge rAtrInA bIjA praharamAM gItArtha sAdhu jAge rAtrInI trIjA praharamAM AcArya bhagavaMta jAge rAtrInA cothA praharamAM badhA sAdhu jAge, AcArya bha. sUI jAya. * ahIM bAraNA zabda kamADa arthamAM che. daravAjAnA arthamAM nathI. vAcanA-4 Page #48 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AcArya bhagavaMta sUrimaMtrano jApa trIjA prahare kare, ane cothA praharamAM suve. bIjA badhA sAdhu cothA praharamAM svAdhyAya kare. sUryodayanI be ghaDI bAkI rahe tyAre AcArya bhagavaMta jAgI jAya pachI badhA sAdhu bhagavaMta pratikramaNa kare. dareka sAdhu pazcimayAne"=rAtrinA chellA prahare jAge. vyavahAracUrNamAM che ke tyArapachI cothA praharamAM saMthAro pAtharI rAkhe to doSa lAge, pramArjanA karIne saMthAro vALI de. saMthArAmAM besI rahevAno ke sUI rahevAno paNa doSa che. kadAca glAni hoya to gurvAjJA laine Asana para suve. atizaya glAna hoya to gurvAjJAthI apavAde saMthAro vApare, te sIvAya cothA prahare saMthArA para sUve to mahAdoSa che. samAcArIthI ajJAta chIe, mATe pAlanamAM khAmI Ave che chellA prahare suvAya ja nahIM, bIjA-trIjA prahare suvAnuM ja che. AjJApAlana-maryAdA khUba ja mahattvanI vastu che. matikalpanA pramANe pravRtti AcaraNA na karAya. zistanA AdhAre jJAnInI AjJA pramANe cAlavuM temAM pramodAgnajarAya. caudapUrvadhArI AtmAo paNa nidrAdi pramAdane vazathI nigodamAM anaMto kALa kADhe che. (joke badhA mATe evuM nathI, kAraNa agiyAramA guNaThANathI patana pAmavAnAM kAraNo be che : (1) addhAlaya ane (2) bhavakSaya. jo devAyu bAMdhIne upazamazreNi prAraMbhe te agiyAramA guNasthAnake bhavakSaye mare. paNa ArAdhanAnuM baLa keLavIne AThame apUrvakaraNa kare A apUrvakaraNa kula be vAra kare. (1) darzana mohanIyanI gAMTha toDavA ane (2) cAritra mohanIya toDavA. Ama be vAra apUrvakaraNa thAya. ahIM kSAyikabhAvanA kSayopazamanI vAta che. bIjA bheda emAM samAI jAya che... kSapakazreNimAM ja kharuM apUrvakaraNa kare. tyAM saMjavalananA lobhanI asaMkhya kITTI kare, ane upazama kare. thapaka zreNivALo to Atma ullAsathI kSaya ja kare. ' agiyArame udayAgata moha na hoya. paNa sattAgata moha hoya. gaTaranA DahoLAM pANImAM phaTakaDI nAMkhI hoya, tethI te pANI svaccha lAge, ane gaMgAnuM pANI paNa svaccha lAge chatAM banne pANI vacce taphAvata che. pelA phaTakaDIvALA pANIne halAvo vAcanA-4 ja Page #49 -------------------------------------------------------------------------- ________________ to azuddha thAya. agIyArame guNasthAnake phaTakaDIvALAM pANI jevI sthiti hoya che. cauda pUrvadhArI vizALa zrutajJAnanI samRddhinA svAmI hovA chatAM agyArame guNasthAnake aMtarmuhurtanA pramAdanA kAraNe patana thAya. agiyArame guNasthAnake kyo pramAda hoya ? agiyArame guNasthAnake bhAva pramAda hoyaajJAna, anAda2, saMzaya, viparyaya, mithyAtvanA kAraNe mana, vacana, kAyAthI AjJAnuM pAlana na karavuM. te chatI zaktie AjJA na pALe te mahAdoSa che. lobha e pramAdanA peTA bheda che. lobhanA TukaDA karyA, enI paNa kITTI karI. AvI sthitimAM zuM emane gocarI vastra para moha haze ? nA...nA... 'saMvara upAdeya che. Azrava sarvathA heya che.'' je AjJAno dhruva tAraka che. AjJAno Adarza che. A siddhAMta emanA jIvanamAM che. AtmasAt thayela che. chatAM lobhanA udayathI muhapatti, oghAmAM, sAmAnya rekhA jevo camakAro utpanna thAya. (ApaNI jema gADha rAga nahIM) basa ahIM ja saMjvalana lobhano udaya thAya. (kammapayaDI) ane patana thAya. jhaverInuM nukasAna moTuM che. zAkabhAjIvALAne nukasAna sAmAnya che. ApaNane pAinuM nukazAna che. bhale te sAmAnya che, paNa te calAvI levAya nahIM. pAI-pAI jALave to rUpiyAnA nukasAnathI bacI zake. A nukasAnathI bacavA mana-vacana-kAyAthI ApaNe satata AtmAnuM pAlana karavAnuM che. AjJAnuM pAlana na karavuM te ja moTo pramAda che. kAyAthI kadAca pAlana ochuM thAya, paNa vacanathI to ''AjJA e ja sAra, AjJA pALavI ja joie.'' vagere kahe manathI pUrNa vaphAdArI-tameva sardhva nisaMyiM no bhAva satata haiye ramato hoya. kAyAthI paNa zakya pAlana karavuM. ApaNe AmAM khUba ja zithIla chIe. ane ApaNI zithIlatAne chupAvavA ApaNe ja kALa-kSetranA nAme DhAMka pichoDI karI AjJAnuM ullaMdhana karIe chIe. kharekhara ! AjJA ja AcaravA / pALavA yogya che. vAcanA-4 4 Page #50 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dIkSA zA mATe ? cAritra mohanIyanA udayathI chUTavA mATe dIkSA che. A bhAvanA roja aMtarathI bhAvavAthI tapa, vaiyAvacca, svAdhyAya vagerenuM pAlana thaze. mATe lakSya keLavavAnI khAsa jarUra che. jIvanamAM AjJAnuM pAlana na thAya tyAre haiyAmAM DaMkha rAkhavo. rAtrinA chellA cothA prahare sAdhue jAgavAnI AjJA che. sAdhu be prahara nidrA le. te dravyathI nidrA le. bhAvathI to satata jAgato hoya. be prahara pachI sAdhu dravya-nidrAno tyAga kare. te paNa kevI rIte ? sAdhune satata paramAtmAnI AjJA-smaraNa adhyavasAyonI ramaNatA hoya ja. AthI sAdhu UThe to ``parameTTi LamuvAro maLato'" navakAra bolato..bolato uThe. sAdhune uMdhamAM koi bolAve tA ''hA'' na kahetAM zrIpAlanI jema ``khamo arihaMtAj'' yAda Ave. paNa zrIpALa vagere ArAdhaka AtmAnuM jIvana sAMbhaLI ApaNane phaLa game che. phaLanAM kAraNo nathI AcaratAM. AjJAnI vaphAdArInA mAdhyame jinazAsana rome-rome vaNAI jAya to AvA prabhu smaraNanA sAtatyanI paristhiti sahaja bane. paMcaparameSThi bhagavaMto jIvanano pAyo che. ghAtIkarmono mULamAMthI nAza ka2vA A odho lIdho che. enI vaphAdArI paMcaparameSThinI tanmayatA vinA Takaze kevI rIte ? paMcaparameSThinuM baLa haze to ja A vaphAdArI Takaze. paMcaparameSThi ja trANa rakSaka che. zreSTha AlaMbana che. saMsAranuM AlaMbana khoTuM che. ghAtIkarma e to AtmaguNono zatru che. e zatruno kSaya karavA namaskAra mahAmaMtra che. zvAnavRtti choDI daI siMhavRtti prApta karavA mATe paMcaparameSThine namaskAra karavAno che. azubha nimitto maLatAM ArtadhyAna na thAya, paNa AtmAmAM svakendrIya banAya te mATe zrI navakAra mahAmaMtra che. ArtadhyAnathI Azrava thAya che. saMvarabhAva e napho, AzravabhAva e nukasAna che. A nukasAnathI bacavA mATe savAre UThI. jApa kare. navakAravALI gaNatAM vAto na kare ane navapadanA 68 akSaromAM otaprota thAya. 'navakAra e ja trANa-rakSaka che, tAraka che, karmabaMdhathI choDAvanAra che.'' e dRSTithI navakAra gaNI mohanIyano udaya ghaTe te mATe puruSArtha kare. mohanA kSayopazama vinA sAcI samajaNa jacatI nathI. te samajaNa-bhAva keLavavA vAcanA-4 25 Page #51 -------------------------------------------------------------------------- ________________ savAramAM UThatAM ja 'cAritra zA mATe lIdhuM ? viM rtavyuM ! vagere'' vicAravuM. cAritra e jhaverInI dukAna che. eka jhaverAta paNa oLakhAi jaze to jIvananuM dAridraya pheTai jaze. ''cAritrI avazya mokSa pAme ja. anyathA vaimAnika mAM ja jAya'' ApaNe aMtaramAM dRSTi karIe to khabara paDe ke nirgodamAM paNa jagyA maLaze ke kema ? gRhasthapaNA karatAM ahIM viSaya kaSAya pramAda vadhyA ke ghaTavA ? aMtara tapAsavAthI khabara paDe. kadAca doSa sevavo paDe to haiye DaMkha hoya che ? te jAte tapAsavAnI jarUra che. gharamAM zAka vinA calAvI levAnI vRtti hatI, ahIM jarAka ochuM Ave to mana dubhAi jAya, A mohanIyanI prabaLatA vadhI ke ghaTI ? sArI gocarI, pANI-havAanukuLatAnI ja vAta hoya to te saMyamajIvanamAM kema cAle ? adhAtI karmanI paLojaNamAM ja jIvana pUrNa thAya, ane jIvanamAM dhAtIkarmanA kSayanI vAta na hoya to kai gati thaze ? AthI kartavyane najara sAme rAkhI jAgRta rahevAnuM che. te mATe paMcaparameSThinI kRpAnuM baLa meLavavAnuM che, AthI jAgRta thatAM ja navakArano jApa kare. ''jinAjJAnI vaphAdArImAM khAmI te pramAda cauda pUrvadhArI paNa pramAdamAM phasAya to anaMtokALa nigodamAM pasAra karavo paDe.'' A vAta najara sAme rAkhI sAmAcArI pAlanamAM satata jAgRti rAkhavAnI che. 'jo cUkyA to ApaNuM zuM thaze ?' ema vicArI nidrAdi pramAdabhAvane dura karavAno che. nidrA paNa pAMca prakAranI che. zvAna nidrAvas sUve-udha ochI hoya, gaherI na hoya. A sthiti zvAnane jAti svabhAvathI hoya che. ApaNe prayatna karI upayogapUrvaka nidrA ochI karavAnI che. UThatAM koI kaMTALo na Ave. sukhethI jAgI javAya te 'nidrA.' uThatAM kaMTALo Ave UThyA pachI paNa ghena rahe te bIjo prakAra 'nidrA-nidrA'. ubhA-ubhA uMgha Ave te 'pracalA.' tethI paNa karmodayanI prabaLatA hoya to cAlatAM-cAlatAM paNa UMgha Ave Ane 'pracalA-pracalA' kahevAya. jyAre divase jAgatAM vicAreluM kAma rAtre UMdhamAM karIle tene khyAla paNa na hoya A thiNadhdhI nidrAno prakAra che. AvI nidrAvALAne dIkSAmAM rakhAya nahIM. pramAdamAtra sAdhujIvana mATe nukasAnakAraka che. savAre sAdhu ``pamiTTi namuvAra pamaLato'' navakAra gaNato gAto jAge. uThatAM navakAra gAvAno prayatna na hoya. paraMtu sAdhunI pariNati ja evI thaI gaI. vAcanA 4 26 Page #52 -------------------------------------------------------------------------- ________________ hoya, saMskAra paDI gayA hoya ke game tevI sthitimAM navakAra ja yAda Ave. UMghamAM paNa anakonziyasa (avacetana) manamAM paNa navakAranuM raTaNa cAlu hoya. AthI UThe tyAre paNa navakAra gaNatAM-gaNatAM ja UThe. UThIne paNa upayoga pUrvaka navakAra gaNe. sAdhu jApa pachI vItarAga deva vagereno vicAra kare. vItarAga ApaNA deva ! niSkAraNa vAtsalya bhAvavALA gurUnI vicAraNA karI tithinI vicAraNA kare. A rIte sAdhune savAre UThavAnuM vidhAna jaNAvyuM che. nidrAtyAga pachI sAdhue zuM karavuM te agre... vAcanA-4 Page #53 -------------------------------------------------------------------------- ________________ hiM nAparAmi vivyuM ? .i.||3|| dina=paramAtmA mahAvIra prabhunA zAsananA sAdhuone paDatA kALamAM saMyamanI sAmAcArInuM vyavasthita pAlana thaI zake te mATe pU. bhAvadevasUri ma. e 'yatidina caryA' graMtha banAvyo temAM graMthanA prAraMbhe ja savAre sAdhunI utthAna vidhino adhikAra cAlI rahyo che. cApa rAtrinA cothA prahare sAdhu nidrA-tyAga kare pachI deva-gurunuM smaraNa karI. odhAne namaskAra kare. tyAra bAda gurucaraNomAM zaraNAgati bhAvathI mastaka samarpaNa kare. pramAdamukta thayA pachI nidrA hoya ane kadAca kyAMya ajayaNA na thAya, te mATe vicAraNA kare. nidrAnA tyAga pachI muni ` inAcarani vizva' meM kayuM kRtya na karyuM ? vagere bAbato vicAre. kRtya eTale karavA lAyaka. sAdhune karavAlAyaka je vidhAna che te ka2vAM joie. sAmAnyathI ka2vAlAyakakArya SaTkAyanI jayaNA che. ane vizeSathI ka2vAlAyaka pratikramaNa paDilehaNa gaucarI, darzana, vaiyAvacca, svAdhyAya vagere che te upayogapUrvaka kare. aMtaranI dhAraNAthI eTale bahumAnapUrvaka phare. arthAt kRtya eTale dharmakArya-jenAthI AtmA AzravanA dvArothI pAcho phare, durgatimAM paDatAne bacAve te dharma ane te saMbaMdhI kAryapravRtti eTale dharmakArya. durgati eTale ? vAcanA-5 28 Page #54 -------------------------------------------------------------------------- ________________ durgati be prakAra che : (1) dravyathI ane (2) bhAvathI. dravyathI durgati eTale duHkha. bhAvathI durgati eTale duHkhanAM kAraNo yA saMkliSTa adhyavasAya, te bhAvathI durgati che. bhAvadurgati AzravanAM dvAromAM paDatA AtmAne A dharma ja aTakAve che, saMvaramAM lAve che. ane saMva-saMyamabhAvathI Ave. saMyama eTale ? paramAtmAnI AjJAnA khIle AtmAne rAkhe te saMyama. e saMsAratyAga saphaLa tyAre ja thAya ke durgatinAM kAraNono bhAvathI tyAga thAya. ApaNe cUlo vigere na saLagAvIe paNa anyane na rokIe to bhAvathI doSa lAge. kemake vRtti gaI nathI. AzravanA dvAre jatI vRtti aTakAvIne jinAjJAnA khIle baMdhAi javuM te saMyama. saMyamamAM svataMtratA hoya; saMsArInI parAdhInatAnA kAyadA na hoya, paNa svacchaMdatA to na ja hoya. svacchaMdatAnA doSane TALavA gurvajJA-gurunizrA to joIe ja. gurunizrA yogyatA ghaDe che. yogyatA eTale mohanIyamAMthI chuTakAro. dareka ArAdhanAnI pAchaLa eja lakSya hoya-mAre mohanIyathI chuTavuM che. rAga-dveSa rUpe mohanIya anAdithI lAgeluM che. rAga = paudgalika bhAvanuM kheMcANa. *dveSa = paulikabhAvanA kheMcANamAM virodhAbhAsa. saMsArIne rAga-kaMcanAdimAM (kaMcana, kAminI, kuTuMba, kAyAmAM) vaheMcAyelo che. strIno rAga hovA chatAM kaMcana mATe prayatna kare. jyAre sAdhu traNe kakkAno tyAga hovAthI e badhA rAgano pravAha kAyAmAM paudgalika bhAvanA kheMcANamAM virodha thavo te vairAgya che. dveSamAM virodha nathI, paraMtu virodhAbhAsa che. bahArathI kaMTALo lAge che, paraMtu mAtra AbhAsa che. AMtarika rAga paDelo che. vAcanA-5 20. Page #55 -------------------------------------------------------------------------- ________________ DhaLe. AthI jAgRti na rAkhe to sAdhune kAyAnI paLojaNamAM ja samaya pUro thAya. gocarI, ThaMDu pANI, ThaMDo pavana, emAM ja sAdhu otaprota rahe. AtmanirIkSaNa, svAdhyAyanI vAta ja nahIM. vyAkhyAna paNa lokopacAra mATe ja che, aMdaranI jAgRti nahIM. kevI vikaTa sthiti che ? nIka dvArA pANI na maLe to upavana lIluM kyAMthI raheze ? jinavANI e pANI che. vyAkhyAnanI asara potAnA aMtaramAM thavI joIe. saMsAra choDyo.. haju kAyAnI paLojaNamAM samaya pUro karIe, to ApaNuM karavAnuM rahI jAya...ApaNuM kartavya zuM che ? tenuM lakSya rAkhI te kartavyane pUrNa karavA satata taiyArI rAkhavAnI. jainetaromAM moTAM yajJAdi karma hoya temAM yajamAnane pATale besADe, maMtrapATha kare. karmanA prAraMbhe yajJa karavAno saMkalpa karAve ke "ATalA divasamAM ATaluM kArya karavuM." A saMkalpane dIkSA kahe. DhIlA vapha vIrdhazatramukhetIti vecanAta'' A dIkSA thayA pachI jyAre yajJAdi karma pUrNa thAya te pachI devonuM visarjana karI navakRta snAna kare. A snAnamAM/snAna yajJanI bhasma upayogamAM levAnI hoya che. te amRta snAna na thAya tyAM sudhI potAnA kAryamAM satata taiyAra rahe...game tevA kAmakAja Ave paNa A karma pUrNa karavuM te ja tenuM kartavya che. kriyAkarmane pUrNa karavA kamara kasIne taiyAra thAya. A jainetaronI dIkSA che. tema ApaNe saMpUrNa saMsAra choDIne AvyA, mohane choDIne AvyA chIe. to ahIM zuM karavAnuM? tenI satata jAgRti rAkhavAnI che. te mATe ja sAdhu savAre UThI roja potAnA kartavyano vicAra kare. sAdhu rAtre sADAnava vAgye sUI jAya, ane bAra vAgye mAtra karavA uThe A Ayurveda vihita che. te pachI dharmajAgaraNa kare. vyavahAramAM paNa kahevAya che-"soyA so khoyA'' 'dazavaikAlika'mAM (adhya-8 gA-42) "nid ca na va6 manniSNa'' sUtramAM paNa A ja vAta jaNAvI che. nidrA bahu mAne nahIM, gaNakAre nahIM, vizeSa ArAdhanAmAM zarIra pAse sahAya meLavavAnA Azaye ArAma Ape. traNa kalAkanI nidrAthI saMtoSa thai jAya to dharma-jAgaraNa kare, anyathA sUI jAya. trIjA praharamAM dharmajAgarikA vizeSAtmAapramAdI ja kare. zeSa sAdhuo cothA praharanA prAraMbhe UThI dharmajAgarikA kare. temAM vicAravAnuM ke kaI ArAdhanA karI ! kaI ArAdhanA na karI ! mArA AtmAmAM haju vAcanA-5 Page #56 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kayA doSo rahelA che ?' ema AtmAne DhaMDhoLe. haMmezAM ApaNA karatAM ApaNA zatruone ApaNI bhUla vadhu jaNAya che, emanA dvArA jANI sAdhu potAnI bhUlonuM ciMtana karIne bhUlo sudhAre. svAdhyAya to cothA prahare UThayA pachI dharmajAgarikA karI bharahesaranI sajjhAya pachI kare. mukhya mArga bharahesaranI sajjhAya pahelAM svAdhyAya thAya nahIM. sAMje mAMDalA karyA pachI savAranI sajjhAya sudhI sAdhu mauna rahe. muneH mAva rUti mauna (munino bhAva te mona) ahIM mona eTale ekendriyanuM mauna nahIM paNa yogonI pravRtti pudgalamAM na thAya te ja sAcuM mauna che. e mona sAdhu bhagavaMtane satata hoya ja rAtre to sAdhuoe mauna ja rAkhavAnuM. svAdhyAya paNa viveka-maryAdApUrvaka kare. ja anuprekSA, vairAgya-bhAvanA vagerenI vicAraNA kALa samaye kare. paMcavidha svAdhyAyamAMthI cAra svAdhyAyane kALaveLA naDe, anuprekSAmAM kALaveLA nathI. tapa dvArA manane vadhu keLave. mohanI gulAmIthI mukta thAya. AjJA mujaba ekAsaNuM kare. vigaI tyAga kare, abhigraha ghAre. abhigraha eTale ? mitra = Jami = sAme, graha = pakaDavuM... ''huM saMyamI chuM'' mAre Azrava dvArothI aTakavAnuM che. A mATe sAdhu pratidina vividha abhigraho kare. sAdhue tyAga, saMyamadharmano sAme cAlIne svIkAra karavAno che. ,, AjJA mujaba vRttio laI javI te saMyama. zAsananuM amuka baMdhAraNa che ja ke ''Ato na ja karavuM'' Azrava aTakAvavo e to AjJA che ja-paNa vizeSa ullAsa pUrvaka anuprekSA-vairAgyanA baLe AgaLa vadhe, ane "huM; aMze to Azrava aTakAvuM ja.'' e bhAvanAmAM sthira thAya, te mATe sArI cIja jaladI na mAMgavI. mAMgIe tethI Azrava dvAro vadhu khUle che. mohanuM poSaNa thAya che. A ja lakSya che vividha abhigraho dvArA tyAga karI saMyama keLavavAno. abhigraho saMyama ane saMvarabhAvane vadhAranAra hovA joIe. temAM bAdhaka na banavA joIe. AthI ja sAdhu-sAdhvIe tIrthayAtrA mATe tyAga karavo hitAvaha nathI. vAcanA-5 31 Page #57 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saMyama to AzravanA dvAro aTakAvavA mATe ja che. tIrthayAtrAnA bahAne ApaNA nAme ja hiMsA thAya, asaMyama thAya, to saMyama kyAM rahyo ? jIvaDo jAya pachI raMgaDAnI zI kiMmata ? saMyama, mahAvrata-AraMbha-samAraMbhanA paccakkhANano uddeza khovAI jAya, ane tIrthayAtrA thaI jAya, enI kiMmata keTalI ? sAdhune speziyala yAtrA mATe 'mahAnizIthamAM niSedha' che. grAmAnugrAma vihAramAM vacce tIrtha Ave to darzana, vaMdana kare. bRhatakalpamAM vihAramAM AvatA jinAlayanAM darzana na kare to sAdhu-sAdhvI, gItArtha, sthavira vigere darekanuM juduM juduM prAyazcitta che. yAtrA, e to viSaya-kaSAyamAM rata evA gRhastha mATe che. tyAM tIrthamAM patraphona, AraMbha-samAraMbha tathA bhogavilAsanAM sAdhano vagere na hoya. AthI viSayakaSAya AsaktinAM nimitto ochAM maLe. AthI ArAdhanAmAM ekAkAra banAya. jyAre sAdhune to gAme gAmanAM derAsaro tIrtha rupa che. AraMbha-samAraMbhanA baMdhanothI mukta hovAthI game te derAsaramAM ekAkAra thavAya. vaLI sarvavirati dharo to sadAkALa bhAvapUjAmAM ja sthira hoya che. sAdhune apratibaddha vihAra hoya. poTalAvALAnA kAraNe vihAra baMdha raheto pratibaMdha kahevAya. saMyama khAMDAnI dhAra samAna che. emAM ja kharo AnaMda che. gulAbanI zayyA jevA saMyamamAM je AnaMda (ti) che te kharo AnaMda nathI. saMyamanI ArAdhanAmAM doSApatti lAge te tIrthayAtrA sAdhupaNAne ucita nathI. utAvaLA vihArothI jJAna-darzana-cAritra DahoLAi jAya. gAmaDAomAM gRhasthane ArAdhanA na karAvIe to saMyamInI chApa kevI paDe ? temanA paNa bhAva kevI rIte TakI rahe ? pachI eone bhakti veTharUpa lAge. grAmAnugrAma vihAra karatAM tIrtha Ave, tenI yAtrAsparzanA karI lye...bAkI sAdhunuM jIvana ja bhAvatIrtha svarupa che. tIrthayAtrA mATe niyama karyo pachI te bAju jaladI javAnuM pahoMcavAnuM lakSya rahe, temAM AjJAmaryAdA ke sAmAcArI kai rIte paLAya ? maryAdApUrvaka grAmAnugrAma vicaraNa kare, temAM tIrthayAtrA thAya e vAta judI, paNa A mATe niyama na kare. abhigraha=niyama eTale ? vAcanA 5 32 Page #58 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AzravanAM dvArA, mohanAM kAro jaldI khUlI jAya tevI pravRtti na ja karavI te niyama. (1) cAlu mAMDalImAM koI cIja na mAMgavI. (2) gRhasthane tyAMthI koI cIja na mAMgavI. A niyama khAsa jALavavA jevo che. AthI jinAjJA sacavAya che. sAdhuno abhigraha e hoya ke vaDIlonI vaiyAvacca-vinaya karavo. AthI vaDIlonuM bahumAna keLavAya. gocarI-pANInI bhakti kare. bAhubalie pUrva bhavamAM 500 sAdhu bhagavaMtonI bhakti karI. cakrI paNa hArI jAya evuM baLa maLyuM. cakrI kyAMya hAre nahIM, chatAM hAre che A Azcarya che; bhaktino prabhAva che. Avazyaka niryuktimAMnI 1023mI gAthAmAM nAsA vanti paMca saya" e pAThathI 500 Azcarya Adeza batAvyA che. emAM 50to spaSTa kahyA che. bIjA vRddho pAsethI jANavA ema kahyuM che. bhakti-vaiyAvaccathI bAhubalIne A Azaya rupe phaLa maLyuM. kAma karavuM, gocarI, pANI lAvavA, mAtru paraThavavuM A vaiyAvacca che. vaiyAvaccathI guNAnurAga vadhe, moha ghaTe. AthI karmano kSaya thAya. vaiyAvacca apratipAtI guNa che. AthI vaiyAvacca karavAnA prasaMge jJAnAdi badhu ja goNa kare, ane ullAsathI vaiyAvacca kare. kemake : vaiyAvacca ullAsapUrvaka kare to te vaiyAvacca che. vaiyAvacca ullAsarahita kare to te veTha che. eSaNIya gocarI-pANIthI bhakti karavI te ja kharI vaiyAvacca che. daza-paMdara ghara pharIne zuddha AhAranI gaveSaNa karavI ane na ja maLe to pachI apavAde duHkhatA hRdaye doSita le. upadeza karatAM AcAranI chApa vadhu suMdara paDI zake che. pote ja sArIgarama gocarI vApare ane anyane AdhAkarmI doSane choDavA mATe samajAve to konA gaLe Utare ? saMyamano kaTTara pakSapAta hoya to tenA vyAkhyAna upadezanI asara tIvra thAya. sAdhu-sAdhvIne A khape, A na khape, teno viveka hoya, temAM paNa yuvAna-baLavAna sAdhune vigaI vAparavAnI manAI che. Aje vigaI vAparyA vinAno divasa Ave che ? vAcanA-5 Page #59 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nA, sAmAcArInuM pAlana na hoya to saMyama kyAMthI Take ? sAmAcArIpUrvaka jinAjJA sAme javuM te saMyama che. AzravonAM dvAro khullAM na rahe te mATe sArI cIjo gRhastha yA guru pAsethI na mAMge. mi eTale sAme prajJa eTale pakaDavuM AjJAne sAmethI pakaDavuM eTale abhigraha Azravane choDavo te ja AjJA. koI cIjonA abhigraha na karavA. kemake ethI eSaNA pharI jAya. paraMtu gaucarI mAMDalInA je vaDIlo hoya, te ApaNA pAtramAM je mUke, temAMthI tyAga karavo. bIjAnI bhakti ka2vI. 'pAtarAmAM je Ave te vAparavuM', ema mAnIe to kacaro, kAMkaro vAparIe ? nA, mana, AMkha ane rasanendriyane game te vAparIe temAM jayaNA ke tyAganI vAta kyAM ? pelA munie kaDavI tuMbaDI paNa vAparI hatI. Aje nIrasa, arasa AhAranI gaveSaNA ja nathI. te keLavavAnI jarUra che. sAdhue bhUlI na javAya te mATe sAmAcArI-saMyamane poSaka abhigrahone=niyamone savAre uThI yAda kare. ``mama jhonigraha'' AcArAMganI TIkAmAM guru mahArAjanA guNo che. temAM niyamano paNa guNa che. saMyama sAmAcArIne poSaka vividha niyamo sAdhu dhAre. sAdhune badhAM dvAro mokaLAM na hoya. A khape-na khape, A vAparavuM A na vAparavuM. A Ama thAya A Ama na thAya vigere viveka pUrvakanI paddhati jarUrI che. ''gappA parovi pAsapha ima ?'' 'mArI pratyeka pravRtti mAro AtmA tathA bIjA mANaso jue che.'' te vicAra dvArA sAdhu potAnI AcaraNA AtmakalyANanA lakSyathI ja zuddha rAkhe. te joI bIjA dharma pAmI jAya. paraMtu bIjA loko adharma pAme tevI pravRtti sAdhunI na hoya. sAmAcArI-maryAdAnuM pAlana kare to paradharmIo paNa pAmI jAya-prabhunA varaghoDAmAM ApaNe koI paddhati jALavIe chIe ? nA, jyAre polIso vAcanA pa * Page #60 -------------------------------------------------------------------------- ________________ keTalI paddhatisara cAle che ? sAdhuone vihAranI AjJA thAya tyAre game tema nahIM cAlavAnuM, prathama vaDIlo cAle, pachI gItArtho, sthaviro. chelle sAdhuo cAle Ama krama hoya. odha niryukti Adi graMthomAM vihArano krama-paddhati jaNAvI che. sAdhune parimita upadhi hoya, ethI jenetaro pAmI jAya ``jhappA'' 'potAnAmAM jJAnAdi che'' e sau jANe A vRttie ja abhimAna che. paNa mArAmAM zuM nathI ? e svayaM nathI jANatA. AthI kSatinA bhAnanA abhAve ApaNe AgaLa vadhI zakatA nathI. mohanIyano paDado hovAthI ApaNane ApaNA doSa nathI dekhAtA. maLatAvaDA ke mitra to ApaNane thAbaDe ja che. paNa virodhI pAse ja ApaNA doSonuM lISTa che. enI pAsethI doSo jANI levA. AthI doSa dUra thAya. jJAnI tapasvI vagerenA guNo jovAthI ApaNuM mohanIya karma ghaTe che. ane te te guNo ApaNAmAM Ave che. savAre svadoSonuM nirIkSaNa karavAthI mahAtmA banAya; ahiM AtmA e vRtti svarUpa che. guNAnurAgInI vRtti hoya te AtmA ! svadoSadarzananI vRtti hoya te AtmA ! ''doSa lava nija dekhatAM'' potAno thoDo paNa doSa dekhAya, to potAnI jAtane nirguNI mAne bIjAmAM nAno paNa guNa dekhAya-saMbhaLAya, to haiyAthI harSa thAya. Ane mahAtmA kahevAya. Aje mohanIyanA udayathI guNAnurAga sAva ja nathI. koIne utArI pADavAnI vRttithI bIjAnA achatA asadbhUta doSo kahevAthI mohanIya baMdhAya. te dhyAnamAM rAkhavuM enAmAM guNa hoya ke na hoya, chatAM enA guNo gAvAthI ApaNA mohanIyano kSapopazama thAya. guNAnurAga draSTithI guNo gAnAra haMmezA sadbhAvanAmAM hoya che; AthI moha ghaTe, mazkarIthI guNa gAya to mohanIya karma baMdhAya. para-bIjo yA duzmana paradoSadarzanathI tIvra karma baMdhAya AthI ja papravRttI dharAdhamULa: banavuM. vAcanA-pa 35 Page #61 -------------------------------------------------------------------------- ________________ para pravRttinA be artha 1. anyanI-bIjA vyaktinI pravRtti 2. paudgalika pravRtti AmAM badhira aMdha ane mUka banavuM paDe, to ja emanA guNo dekhAya. anyathA ethI aMtarAya mohanIya vagere baMdhAya. bIjAnA chatA ke achatA guNo bolavAthI mohanIya karma khape che. ane bIjAnA chatA ke achatA doSo bolavAthI mohanIya karma baMdhAya. bolavuM to paranA guNo ja bolavA. koInA paNa doSo jovA, bolavA ke sAMbhaLavA nahIM A rIte aMtaranI vRtti mahAna hoya te mahAtmA ! svadoSa jovAthI AtmA AgaLa vadhe che. paradoSa jovAthI AtmA nIce Utare che. AthI ja sAdhue savAre svadoSadarzana karavAnuM che, AtmanirIkSaNa karI AtmAne DhaMDhoLavAno che. AtmavikAsamAM zuM khAmI che ? ArAdhanAmAM haju vega kema nathI Avato...? AjJA ane sAmAcArI pAlanamAM mArI bhUlo kaI kaI che ? mAre karavA yogya kyuM sukRtya nathI karyuM ? Atma guNanI prApti mATe Aje mAre kyo abhigraha dhAravo ucita che ? parama tAraka paramAtmAnuM zAsana maLyuM che. ArAdhanAnI taka malI che to...pramAdanA kIcaDamAM phasAto to nathI ne ? mArA AcAro kevA che ? AjJA pramANe AcAro paLAya che ke kema ? mArA AcAro Atmazuddhino vikAsa karanAra tathA anya jIvone AlaMbanabhUta bane che ke nahIM? zuddha AcAramAM chatI zaktie pramAda karIza to mArA AtmAne to nukazAna che ja. bIjAne paNa khADAmAM pADavAnuM nimitta banIza. mATe sAmAcArInA pAlanamAM khAmI to nathI ne ? Ama sAdhu nidrAtyAga karI vicAraNApUrvaka dharmajAgarikA kare. A ciMtavanA karavAthI Atmazuddhi thAya. UMghanuM ghena hoya te paNa dUra thAya...svastha banI...bAdhA TALavA sAdhu kaI rIte vasatI bahAra jAya...vagere adhikAra agre vartamAna... vAcanA-5 - ja ja " ***********'+'A', ' ', ' ** * * Page #62 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vAcanA da AvassiyAe thaMDilladese...0 ||4|| pU.A. zrI bhAvadevasUri ma.e aneka AcAra sAmAcArInA graMthonuM dohana karI 'yatidinacaryA' graMtha banAvyo che. temAM prAtaHkAlanI sAdhu-sAmAcArIno adhikAra cAlI rahyo che. rAtrinA pazcima praharamAM nidrAtyAga pachI sAdhu mohane kAbUmAM levAnA udezathI deva-guru-tIrthanuM smaraNa kare. karavAlAyaka pravRtti na karI hoya, na karavAlAyaka karyuM hoya vagere jIvananI kSati dU2 ka2I zudhdha banavA prayAsa kare. UMghanA ghenamAM asaMyama na thAya te mATe 'Atma nirIkSaNa kare. pachI bAdhA TALavA jAya.' saMyamInuM jIvana niyata hoya, AthI te te niyata samaye sthaMDila mAtru thAya. AyurvedanA niyama pramANe pAcanataMtranA avayavo barAbara cAle to amuka samaye maLa visarjana, amuka samaye nidrA tathA mAtrAnI zaMkA paNa niyata samaye thAya. AthI jIvana svastha bane. pazune jema niyama che ke dohavAnA samaye jharaNa thAya ja, tema ApaNA zarIramAM niyamita sthaMDila mAtru hovA joIe. *pU. gurUdevazrI upAdhyAya dharmasAgarajI ma.nA jIvanamAM mAtra sthaMDilanA samaya niyata hatAM. mAtra cAra ja dravyo te ekAsaNAmAM vAparatA hatA. AthI zarIranA sarva taMtro upara kAbU hato... malotsarjana kyAre thAya ? e AyurvedamAM batAvyuM che, e ApaNA jIvanamAM vAcanA dAtA pU.paM. abhayasAgarajI ma.nA gurUdeva (pitAzrI) vAcanA-6 30 Page #63 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nathI, mAtra pustakamAM che. sAdhu cha kAraNe AhAra vApare ane cha kAraNe na vApare. ApaNe ApaNA zarIranA nAme indriya-mananA saMskAra poSIe chIe. AthI AhAra-nihAranI prakriyA niyata thatI nathI. kAyikI-laghunIti, mAtra. cha kalAkanA ArAma pachI kiDanInu DAyajezana thAya ane savAre mAtrAnI zaMkA thAya. tyAre jayaNAne pradhAna rAkhIne, tamaskAyathI bacavAnA prayatnapUrvaka jAya. te mATe 'gAvasiyAye'no artha batAve che. avazya mavA= JavazyI kahevAya. gurumahArAja jinAjJAnuM pAlana karavAnuM batAve che, tene karavuM te ja AvazyakIno artha che. jinAjJAne vyakti vizeSa amalamAM mUkavAnI paddhati guru mahArAja batAve che. 'vasatInI bahAra Avazyaka kAma mATe jAuM chuM.'' te bhAva sUcavavA mATe 'gAvassI' zabdo bolI bahAra = sthaMDila bhUmimAM jAya. 'thaMGinnaveze' sthaMDila, mAtraka vigere keTalAka evA zabdo che ke je jayaNAsUcaka che. ziSTapuruSo haMmezA sArI bhASA kahe. 'jhADe javuM' e ya saMpUrNa sabhyatAsUcaka zabda na kahevAya. sAdhu 'sthaMDila javuM chuM' ema bole...sthaMDila eTale... gAya vagerenA mala-mUtrathI yA sahaja je acita bhUmi hoya jIvajaMtu rahita hoya tene sthaMDila kahevAya. gRhastha saMDAsamAM jAya. AthI keTalI hiMsA thAya ? sAdhue sarvathA sAvaghanA paccakkhANa karyA che. emanI malavisarjananI kriyA paNa jayaNA ane vivekapUrNa hoya. e mATe pAriSThApanikA samiti che. paristhApanAnuM apabhraMza 'paraThavavuM' thAya. paristhApana eTale ? pari + sthApanA be zabda che. virAdhanA na thAya tema vidhipUrvaka maryAdApUrvaka cakSuthI paDilehana karIne prAsuka vAcanA-6 3. Page #64 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhUmimAM sthApana karavuM, te paristhApana kahevAya. paraMtu jema tema nAMkhe te pheMkyuM kahevAya. prAsuka, sacita bhUmimAM sahaja acita thayela yA DhoranA malamUtrathI acita banela te IMDila bhUmi kahevAya. vigaIno sImita upayoga hoya to caMDilanuM kArya niyata bane. aMDila jaI AvyA pachI "vosire" kahevuM. jethI samaicchima jIvono doSa na lAge. bahAra gayA hoya to doSa na lAge paNa vADAmAM gayA hoIe to doSa lAge kemake; bhaMgI be ghaDImAM ja Avaze evuM nathI, bAMdhelA vADA karatAM krUDImAM jai bahAra paraThavavA javuM ThIka che. sApha karavAnI ALasathI yA durgacchAthI kuMDImAM na jAya ane vADAmAM jAya te ucita nathI. caMDiza = prAsuka bhUmi; ahiM mAtra "paraThavavA yogya jagyA". e artha levAno che. mAguM' zabda mAtraka uparathI Avyo che. mAtraka eTale *mAtru nahIM paNa; mAtra tIrya pAtra = mAtraka potAnA peTanA mApanuM mAtraka. eka samaye AyurvedanA niyama pramANe jeTaluM laI zake tenuM mApa te mAtraka. je dvArA acchera ne poNAzera mala bahAra nIkaLe te AyurvedanI draSTie mAtraka.. AgamamAM vividha mAtraka jaNAvyA che : (1) gocarInuM mAtraka = jIvajaMtu ke kacaro ke sacitta na AvI jAya te mATe AhArane prathama mAtrakamAM le, pachI pAtramAM le. (2) pANInuM mAtraka=pANI mATenuM mApasaranuM pAtra (3) khera mAtraka=NUMkavA mATe asamAdhi TALavA garamImAM kadAca zaMkA thAya, to uccAra mAtraka ane prAsavaNa mAtrakanuM paNa vidhAna che. paraMtu A gItArtha mATe che. khela, prasavaNa tathA uccAra mAtrakano kvacit upayoga karavAno, prathama be mAtrakano upayoga haMmezA karavAno che. badhA mAtrakanuM paDilehaNa karavAnuM. Aje paDilehaNanI vidhimAM sApa gayA lisoTA rahyA jevuM che. mAtrAnI kuMDI, pANI karavAnI pATanuM paDilehaNa prAyaH nathI thatuM. "paDilehaNa-sivAya sAdhune kAMI na khape." A zAstravacana che. mATe ja ThaMDImAM apavAde vaparAtA dhAbaLA vagere badhAnuM * vartamAnamAM je arthamAM zabda vaparAya che te nahi. vAcanA-6 Page #65 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paDilehaNa karavAnuM che. kadAca; jarUra jevuM lAge to paDilehaNa karI rAkhavA. mAMDalA pachI muhapatti khovAi jAya to paDilehaNa kare paNa prAyazcitta levuM paDe paNa; paDilehaNa karyA vinA upakaraNa vaparAya nahIM. mAMDalA pahelAM khovAi jAya to anya sAdhu pAse paDilehaNa karAve pachI ja vApare. vAsaNa' zAstrIya nathI mATe parAta vigerenA paDilehaNamAM bolanuM vidhAna nathI. kuMDIne zAstrIya bhASAmAM mAtraka ane apabhraMzamAM mAtariyuM kahevAya che. savAre paDilehaNa pachI iryAvahI karI dAMDAnuM paDilehaNa kare. pachI vasatI tathA mAtrAnI bhUmimAM kAjo le te samaye judI caravaLIthI kuMDI paDilehe. anyathA mAtra aNapUjyu lIdhuM e aticAra lAge. sAdhune bhAvazucinI pradhAnatA che. paNa; pratiSThA aMjanazalAkA adhivAsanA vigeremAM dravyazuci kare. paNa; e gItArtha AcArya bhagavaMta mATe ja che. dareka mATe nahIM ! teo hAtha-paga dhoI zuddha vastra paherI 14 rAjalokanA cheDe rahelA siddhatattvanuM maMtro dvArA ahIM pratimAmAM avataraNa kare. vadhu ThANA hoya ane samRdghima jIvonI paraMparA na thAya te mATe kaMDIne pANIthI svaccha kare. ''mAtraka pariSThApana bhUbhAge gatvA'' vinA kAraNe mAtrakanA upayogathI AyaMbilanuM prAyazcitta che. glAna, AcArya rAjaputrAdine ja mAtrakano upayoga hoya. sarva sAdhuo to upAzrayanI pAchaLa khullI bhUmimAM mAtru kare. - vartamAna zaheromAM evuM nathI, saMkaDAza vadhu hoya che, mATe zaheramAM rahevuM ucita nathI. jyAM parijhApanikA samiti na jaLavAya. upadezAdino lAbha na thAya. tyAM sAdhue kevI rIte rahevuM ? A khAsa vicAraNIya che. sAmAcArIthI jema dUra jaIe tema saMyama durlabha bane che. zaheramAM rahevAthI saMyama duSita bane che. "paraThavAne yogya bhUmi hoya tyAM vasavuM joIe." ema paMcavastumAM pU. haribhadrasUri ma.sA. kahe che. haiyAmAM virAdhanAnI kamakamATI na hoya to saMyama Takaze kyAMthI ? saMyamanI vAcanA-6 * * * ** ** * Page #66 -------------------------------------------------------------------------- ________________ anukULatA jALavavA mATe upadeza Apavo. utsavo vageremAM paisA kharce enA upadeza karatAM saMyamInI tathA pauSadhavALAnI samiti jALavavA upadeza Apavo joIe. saMyamIne ArAdhanA thAya. virAdhanAthI bacAya enI kALajI hovI joie. ekAsaNAmAM Thalle javuM paDe mATe upavAsa kare. AmAM virAdhanAthI bacavAnI buddhi che. AvI budhdhi ja tapa che. tapa karavAthI tabiyata kadI bagaDatI nathI. tapamAM AjJA pAlana hoya to zAsananI prabhAvanA thAya. hiMsaka akabarane dharma pamADanAra caMpA zrAvikA hatI. rAjyamAM jenI pahelI khurazI paDe, akabara paNa jene mAna Ape, evA thAnasiMga, ToDaramala e zrAvikAnI pAlakhI upADe che. AthI rAjAne vismaya thAya che. A zuM ? tapAsa karAvI caMpA zrAvikAne pUche che "ATalA upavAsa kai rIte karyA ?' zrAvikAmAM paNa sAmAcArInuM pAlana keTaluM uttama rItanuM hatuM ? bhASAmAM namratA keTalI ? caMpA zrAvikAe javAba Apyo: "deva-guru-dharma pasAya.'' A javAbanuM pariNAma kevuM suMdara AvyuM ! upayogapUrvaka sAmAcArInA pAlanathI bhayaMkara, hiMsaka rAjA paNa dharma pAmI jAya che. vadhu aMDila mAtru na thAya te mATe upavAsa kare. ochI AhArathI zarIra TakatuM hoya to vadhu AhAra na kare. kAraNAbhAva" nAme doSa sAdhu zA mATe lagADe ? uttarottara vadhu tapa kare. AthI virAdhanAnA pApathI bacAya. savAre jAgRta thayela sAdhu dharmajAgarIkA karI "AvasahI" bolavApUrvaka prAsuka bhUmimAM jaI laghukAyikI kare. zAstrIya bhASAmAM mAtrune laghukAyikI ane aMDilane vaDIkAyikI kahevAya. vasatImAMthI bahAra jatA sAdhu AvasahI bole, tyAre niyata Avazyaka kAryanI dhAraNA kare che. te sivAya temAM bhegAbheguM bIjuM kAma na karAya. darzananI sAthe to pANI-gocarI vagere kAryanI dhAraNA na ja karAya anyathA guru ziSya baMnne doSita che. savAre uThyA pachI A rIte jayaNA pUrvaka Avazyaka kArya kare pachI... 'nizIhive mato visa" nizIhi kahI sAdhu vasati-upAzrayamAM praveza kare. | vAcanA-6 Page #67 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nisIhi eTale ? nisAhi=inkAra, vAraNa, niSedhathI utpanna thatI kriyA te nisahi. gRhastha jina maMdire praveza kare tyAre nisIhi' bolavApUrvaka pApavyApArano tyAga kare che. jyAre ApaNe to (sAdhu) niyamamAM ja chIe, to zAno tyAga ! sAvadya tyAga che ja ! to nitIti zA mATe ? zabdono eka ja artha thAya che evuM nathI. bhinna-bhinna prakaraNo-graMthonA AdhAre artha judo judo thAya, tema vyakti vizeSa athavA sthAna vizeSe paNa bhinna arthe thAya che. gRhasthane paNa traNa nisAhimAM pahelI nisAhithI pApa vyApArano niSedha thAya. bIjI nisAhithI derAsara saMbaMdhI kAryano tyAga thAya che. e derAsara saMbaMdhI kAryamAM pApa to nathI; paNa have manane dravyapUjAmAM kendrita karavAnuM che te mATe bIjI nisAhi che. have; dravyapUjA pUrNa thayA pachI bhAvapUjAmAM dAkhala thavAnuM che. zAMtisnAtra pachI devavaMdana vagere prabhunI bhAvapUjA svarUpa mahattvapUrNa anuSThAna che. e dvArA vItarAga prabhunI vItarAgatA oLakhavAnI che, ane te dvArA du:khakSaya, karmakSaya, samAdhimaraNa, bodhilAbha vigere pAmavAnuM che. vItarAga kAMI na Ape evuM nathI emanI bhakti dvArA mohanIyano kSaya karavAno che. Ama; dravyapUjA pachI bhAvapUjAmAM javA mATe trIjI nisAhi kahe. AmAM prathama nizIhithI pApa vyApArano tyAga thAya che. bIjI nisIhithI derAsara saMbaMdhI kArya no tyAga thAya che. tathA trIjI nisAhithI dravya pUjAno tyAga thAya che. Ama dareka sthAne nizIhi zabda ekaja hovA chatAM judA-judA bhAvo temAM samAyelA che. arthAt je pravRtti mATe taiyAra thayA chIe te eka ja anuSThAnamAM upayoganI jAgRti rAkhavA mATe A "nisIhi' arthAt niyama che. nisAhi sAvagha yogane aTakAvavA mATe che. sAvaghayoga aTakAvavA mATe AjJApAlana jarUrI che. paramAtmAnI AjJA zI che ! "Azrava heya che ane saMvaranA kAryo upAdeya che." A paramAtmAnI AjJA zaMkA thAya tyAre spaMDila javuM, bhUkha lAge tyAre vAparavuM, tRSAmAM pANI pIvuM e vAcanA-6 Page #68 -------------------------------------------------------------------------- ________________ lokika che jemAM nimittane AdhIna banIne kriyA karAya te laukika che, paNa jemAM nimittane AdhIna thayA vinA rahevuM te lokottara che. sAdhune nimitta to Ave paNa nimittane AdhIna na thAya, AjJAne AgaLa kare... sAdhue pANInI tRSAmAM gurune nivedana karavuM ke-"he gurudeva ! tRSA lAgI che, huM zuM karuM ?" sAdhune ATalI badhI parAdhInatA zA mATe ? - rasAyaNAdi vagerenA upayoga pahelAM DokTara-vaidyanI salAha levI paDe. ApaNe to enA karatAM paNa vadhu Denjara chIe. cAritra mohanIya ane darzana mohanIyanA ukaLATamAM ApaNe jo koIne samarpaNa na thaIe to zuM dazA thAya ? gurune parAdhIna thavuM te parAdhInatA nathI. karmano roga samajAyato guru rupI DaoNkTara ke vaidyane samarpaNa thAya gurunI AjJA lokottara che. nimittone palaTAvavA mATe AjJA mujaba kriyA karavAnI che. prabhunI AjJA zAstramAM che, zAstrAjJA gurumAM che, mATe gurvAjJA paNa lokottara bane DaoNkTara eka dardIne anAjanI sarvathA nA kahe che ane te ja DaoNkTara bIjA dardIne anAjanI chUTa Ape che tema, mohanIyanA udayanI bhinna-bhinna avasthA che tene DAmavA guru mahArAja koine jJAnanuM kArya karavA kahe to koIne pANInuM kAma karavA kahe emAM ApaNe vikalpo na ja karAya guru pratye vizvAsa keLavavoja paDe. tRSAmAM ThaMDA pANInI icchA thAya, to ziSya-gurune nivedana kare tyAre jJAnI guru yogyatA pramANe uttarAdhyayanAdino svAdhyAya karavA vagere kahe. ethI mohanIyano kSayopazama thAya, AthI emanI icchA zAMta thAya. AjJA ane sAmAcArI pAlananI tatparatA jIvanamAM hoya to mohanA ghaNA nimittothI dUra thavAya. "aSTAMgahRdaya' nAme graMtha che, temAM pravAhIra moLI savA niru" ema kahyuM che. eka vakhata vAparavAthI game tevuM paNa pacI jAya. ApaNe to pAko nAsto to navakArasImAM ja karIe chIe, rasanendriyanI vAsanAno koi aMta ja nathI. zAstramAM navakArazIne paCHItiyA' prathamAlikA kahevAya che. "A prathamAlikAmAM jaghanyathI 1 koLiyA madhyamathI ra koLiyA utkRSTathI 3 koLiyA AhAra navakArazImAM le" ema vAcanA-6 Page #69 -------------------------------------------------------------------------- ________________ odhaniryukti AdimAM che. sAdhune savArathI koI bAdhA-niyama na karAya, anyathA gaveSaNA pharI jAya, gocarImAM je vastu Ave arthAt pAtramAM AvyA pachI ja tyAga karAya. anaMtakALanA mohanIyanA baMdhanamAMthI chUTavA paccakkhANa che. sAdhune vigai vAparavAnI che ja nahIM, apavAde guru ma.nI AjJAthI vApare tyAre vigai-visarjananI kriyA kare. je kriyA hAla jogamAM che te vidhi pUrva kALe vigaI vAparavAnI rajA mAMge tyAre karatA hatA. nIvi eTale nAka baMdha karIne vaparAya evuM hoya, baLelA loTamAM dUdha hoya. AjanuM nIviyAtuM ghI hoya che te vaparAya ja kema ? khAsa jarUra hoya to ya mAMDa mAMDa vaparAya tevuM nIvimAM hoya. jogamAM zarIra rUpI ghoDA pAsethI kAma ghaNuM lIdhuM che. mATe joga pachI ekAda maryAdita vigaInI chUTa le. A uparathI samajI zakAya che ke sAdhune roja vigaI vaparAyaja nahIM apavAde-kAraNe gurvAjJApUrvaka vApare, te paNa mohanA vadhArA mATe nahIM, ghaTADo thAya te rIte vApare. sAdhu gocarI jAya tyAre guru ma. pAse Adeza mAMge...hAlanI sAmAcArI pramANe savAre sajjhAya pachI Adeza mAMge...temAM paNa anAdi mohane toDavAno kevo spaSTa mArga batAvI dIdho che ? ziSya Adeza mAMge...``phALAre saMvisajja mAvanuM ?'' guru ma. kahe : ``nAma''. AmAM jJAna-darzana-cAritrano lAbha pAmavAno che. A `tAma' zabdamAM rasakasa yukta vigaio vALA AhAranI vAta nathI. rasanendriyanA poSaNanI vAta zAsanamAM kyAMya nathI. lulIbAIne kAbUmAM levAnI che. jJAna-darzana-cAritranA lAbhavALI vastu paNa mana marajI mujaba levAnI nahIM. ''nara jAhIya pUrva sUrir'' pUrvAcAryoe je-je maryAdAo sAcavI hoya te maryAdA-sAmAcArIpUrvaka ja grahaNa karavAnuM. mohano ghaTADo ka2vo ke mohane dU2 ka2vo te mukhya kArya che. dareka AtmAne mohanIyanI bhUmikA judI judI che. mATe tene dhyAnamAM rAkhI guru ma. ArAdhanA paNa judI judI batAve. sajjhAyanA Adeza pachI guru ma. koine xx vAcanA-6 Page #70 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tapamAM pravRtti karAve, koIne jJAnamAM, dhyAnamAM, vaiyAvaccamAM pravRtti karAve. jenAmAM jene ci hoya ane jenAthI mohanIya karma maMda paDe tema hoya temAM guru mahArAja pravRtti karAve. dareka pravRtti guru ma.nI AjJAne Adhina rahI karavAnI che. upAzrayanI bahAra paNa gurvAzAnA pAlana mATe javAnuM, te sivAya svayaM bahAra na jAya. AjJAnuM baMdhAraNa e ja anAdinA bhavabhramaNane toDavAnuM prabaLa kAraNa che. gurvajJAthI jJAna-darzana-cAritra aMgenA Avazyaka kArya mATe vasatInI bahAra 'AvazyahI' kahIne gayA hatA, je kArya mATe gayA hatA te kArya pUruM thaye upAzrayamAM praveza karatAM 'nisIhi' kahe. je kArya cAlI rahyuM hatuM te kAryathI nivRtta thavAnuM che. vasatInI bahAranAM kAryo sAdhue choDavAnAM che. gurvAzA sAmAcArI viruddha kArya karavuM te sAdhune mATe sAvagha kArya che...vasatI bahAranuM kArya have sAdhu mATe sAvagha bane che, mATe 'nisIhi' kahI tene tyAgavAnuM che. savAre sAdhu UThI laghunItinAM Avazyaka kArya mATe AvasahI bolI upAzraya vasati bahAra jAya...kArya bAda 'nisIhi'=te pravRttino niSedha karavAnA saMkalpapUrvaka upAzrayamAM praveza kare, pachI; iriyAvahI paDIkkame...te adhikAra agre vicArazuM. vAcanA-6 45 Page #71 -------------------------------------------------------------------------- ________________ T= AssiyApu... .||4|| paramAtmAnA zAsanane zobhAvanAra pU. A. zrI bhAvadevasUri ma. sAdhu sAmAcArIno adhikAra 'yatidinacaryA' graMthamAM jaNAvI rahyA che. temAM ``visarpha riya pattivamAni'' laghunIti karI nisIhI kahI vasatI=upAzrayamAM praveza karI, iriyAvahiyA kare te vidhAna ``riya paDimaD'' zabdathI jaNAve che. iryA=gamana, teno patha te iryApatha. temAM thayelI virAdhanA te iryApathikI kriyA mArgamAM cAlatAM ja koI jIvonI virAdhanA thai te iryApathikI kriyA kahevAya...iriyAvahiyA karI eTale mArge lAgelA doSonuM pratikramaNa karavAnI kriyA ema vyavahArathI artha thai gayo che. paNa eka iriyAvahiyA bhavobhavanA doSonuM pratikramaNa karAve. ApaNe kriyA kevI karIe chIe te mahattvanuM che. zAsananI kriyA ane sUtromAM to anaMtA bhavonA karmone toDI nAkhavAnI zakti che. yogya pAtranA hAthamAM Ave to lAbha uThAvI zake. apAtranA hAthamAM Ave ane bedarakAra rahe to nukazAna kare. pAtra eTale zuM ? pAtra=jJAnane rahevAnuM bhAjana pAtratA hoya to jJAna apAya. jJAnAvaraNIyanA kSopazamathI yogyatAno vikAsa thato nathI. paraMtu mohanIyanA kSayopazamathI yogyatAno vikAsa thAya che. temAM paNa darzana mohanIyanA saMskArono kSayopazama thavAthI ekAnte vikAsa thaI zakato nathI. yogyatAno vikAsa thayA pachI AtmavikAsa mATe cAritra mohanIyanA kSayopazamanI jarUra che. vAyanA ha } Page #72 -------------------------------------------------------------------------- ________________ cha AvazyakanI kriyAne paddhatipUrvaka AcaraNAmAM mUkI na zakIe ane cAritra mohanIyano kSayopazama na karI zakIe to jJAna mATe pAtratA na AvI zake. jJAna mATe paNa yogyatA upara bhAra mUkyo che. 'paMcasUtra'nA pAMcamA sUtramAM pAchaLanA bhAge jaNAvyuM che ke Ame ghaDe nihitaM jahA jalaM taM ghaDaM viNAsei / iya siddhaMta rahassaM appAhAraM viNAsei || kAcA ghaDAmAM mUkeluM pANI ghaDAne = potAnA AdhArane khalAsa kare che tema AgamanuM jJAna alpa AdhArano vinAza kare che. ahIM 'alpa'no artha tuccha che. tucchaalpa eTale gaMbhIratArahita vyakti ema samajavAnuM che. jenA jIvanamAM mohanA saMskAro ghaTyA nathI tene gaMbhIratA kyAMthI Ave ? gurunA caraNomAM besIne vinayapUrvaka sUtrAdi na levAya to te jJAna pariNamana pAme nahiM kemake. sUtramAM thoDA zabdomAM ghaNo bhAvArtha mUkyo che. ane samajavA ja anuyoganI ArAdhanA che. anuyoganI ArAdhanA mATe eka logassano kAusagga ka2vAno che. vinaya mATe traNa khamAsamaNA devAnAM che. jJAna e mAtra zabdone bhaNavA rUpa che. jyAre jJAnAcAra e jJAnAvaraNIya ane mohanIyanA saMskArono kSayopazama karavA mATe che. jJAnAcAramAM jJAna + Ja + jIr dhAtu che. jJAna = zabdo bhaNIne Ja = jJAnInI maryAdAmAM s= cAlavA samartha banAve. te jJAnAcAra. jinazAsanamAM paMcAcAra sivAyanA jJAnanI phUTI koDInI paNa kiMmata nathI. jJAna bhaNatAM kAla, vinaya, bahumAna, upadhAna ane aninheva A pAMca AcAra jALavavA jarurI che. (mAtra) 'jJAna' e bhayaMkara che. mATe enI eka bAju samyagdarzana ane bIjI bAju sabhyacAritra mUkyuM che. e be vinAnA=enA saMbaMdha vinAnA jJAnanI kiMmata nathI. vAcanA 7 Page #73 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pharsTaklAsanA DabbA jevA jJAnano saMbaMdha enjina jevA darzana ane gArDa jevA cAritra sAthe joDavo joie. jJAna e navatattvanA nirNaya mATe che. jJAnae Azrava choDI, saMvara AdaravA mATe che. jJAnathI thAya ke "saMsAra bhayAnaka che, viSaya-kaSAyathI mukta thavA mATe saMyama che." viSaya-kaSAya na vadhe tenI kALajI rAkhavAnI che. jJAna bedhArI talavAra che. jo pakaDatAM na AvaDe to potAnuM gaLuM ke hAtha kApI nAkhe. mUTha bAjuthI pakaDe ane calAvatAM AvaDe to bacAva thAya. mAtra paisAthI kharIdelI vidyA pariName kevI rIte ? vinaya bahumAna sevA bhakti vinAnuM jJAna mAtra jJAna ja rahe. AtmAnI jAgRti na lAve. mATe ja jJAna meLavavAnuM to kharA paraMtu kAlAdinA AcArapUrvaka jJAna levuM joIe. senTIMgamAM paDelA DabbA jevuM jJAna anumodanIya nathI. jJAna AcaraNAmAM Ave tyAre ja te vAstavika jJAna banI zake, AtmA ane zAsanane lAbha thAya bAkI... ajJAna avasthAmAM sAdhuvezane lAMchana lagADanArI pravRtti dukAne UbhA rahevuM Adi pravRttio Aje keTalI thAya che ? - indro paNa sAdhune namaskAra karIne sabhAmAM bese. Avo uttama sAdhuno veza paheryAnuM gaurava joIe. abhimAna nahIM. dukAne UbhA rahevAthI sAdhupaNAnI-zAsananI laghutA thAya. sarvotkRSTa paramAtmAnuM zAsana maLyuM. jagat pUjya banyA. AvA sAdhune jIvanamAM dInatA-hInatA na hovI joIe. A vezanuM mahattva keTaluM ? te samajavuM jarUrI che. je khAIne jIvananI mULabhUta zakti gumAvI de, te khAvuM zuM kAmanuM? dhULa, aphINa, kAMkarA khAvAnI cIja che ! dIkSA lIdhI che, zAsana maLyuM che. saMsArane toDavAnI zakti meLavavAnI che. ArAdhanA karavA chatAMya bhavabhramaNa ubhuM rahe to ArAdhanA zA kAmanI ? eka iriyAvahIyAthI amuttA munine kevaLajJAna meLavyuM, jyAre ApaNane divasamAM keTalI vAra iriyAvahiyA karIe chIe. ghaNIvAra iriyAvahiyA karavA chatAM upayoga keTalo ? je thayelI virAdhanA ke doSanI zuddhi mATe kriyA karIe chIe te [vAyanA-7 ka - 8 Page #74 -------------------------------------------------------------------------- ________________ virAdhanA ke doSa paNa yAda Ave che ? jyAre e bALaka munine iriyAvahIyAnI kriyA karatI vakhate paUTT-' zabdo AvyA tyAM pANInI virAdhanA dekhAI. lIla phUganI virAdhanA keTalI thaI ? teno pazcAttApa thayo tyAM kevaLajJAna thayuM. iriyAvahiyA ke koipaNa kriyA karatAM bolAtA zabdomAM upayoga rAkhavo. bhASA vargaNAnA pudgalonA upayogamAM dhyAna rAkhavuM. jJAnI bhagavaMtanI AjJA bahAra bolIe, saMsAranI vAto karIe to te kAmaNa vargaNAne lAve, ane vidhi pUrvaka prabhunI AjJA pramANe bolatAM darzana-mohanIya ane cAritra-mohanIyane zithila banAve. A zabda-varNanI tAkAta che. viSaya-kaSAya vAsanAnA saMskArone kADhavA mATe iriyAvahiyA karavAnA che. paNa te saMskAro kyAre jAya ? kerI uparathI kevI hoya ane aMdarano rasa kevo hoya ? te vicAraNA thAya che, tema sUtra bolatAM A sUtrano garbhita artha kevo che ? te vicAravuM.. zAstrIya paddhatithI iriyAvahiyA karavAthI mohanIyanA saMskAro ghaTe to jJAnanI pAtratA vadhe. nigodanA jIvane jJAnAvaraNIyano kSayopazama maMda hoya. mohanIyano udaya tIvra hoya. ekendriya mohanIyanI sthiti eka koDAkoDI sAgaropama bAMdhe, paMcendriya jIva sittera koDAkoDI sAgaropama bAMdhe. azubha bhAva ane azubha adhyavasAya dvArA mohanIyanI sthiti 70 koDAkoDI sAgaropamanI baMdhAya. ekendriya jIva anAdikALathI mAtra eka koDAkoDI sAgaropamanI sthiti bAMdhe ane toDe, paraMtu cAritra mohanIyanI tIvratA vadhAre hovAthI nirjarA thatI nathI. jyAre paMcendriya jIva karmanI sthiti vadhu bAMdhe. sAthe-sAthe yogyatAvALo AtmA nirjarA paNa vadhu karato hovAthI (bhagavAnanA zAsanane jANanArA jIvane) tenI sthiti ochI thatI jAya che. karma je baMdhAya te azubhabhAvathI, azubha adhyavasAyathI baMdhAya che. mUDa, bhAva, ullAsa, Urmi A mAnasika che. azubhabhAva ane azubha adhyavasAya eTale zuM ? jemAM jJAnAvaraNIya karmano kSayopazama ke udaya hoya ane mohanIyano udaya hoya, paNa tenI mAtrA ochI hoya tenu nAma azubhabhAva. jemAM jJAnAvaraNIyano vAcanA-7 Page #75 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kSayopazama ke udaya ocho hoya, mohanIyano udaya vadhu pramANamAM tIvra hoya tenuM nA azubha adhyavasAya. mohanIyanA tIvra udayanI asara nigodamAM lAge. jyAre mohanIya tIvra bAMdhe, tene bhogavavA nigodamAM jAya. tyAM vipAkoda pragaTAvavA vacana-mana nathI. mAtra sparzanendriya che, sparzanendriyanI paNa zakti ala che, paNa mohanIyatI tIvratA che. azubha adhyavasAyathI tIvra mohanIya karma bAMdhe. ekendriyamAM goLo jIro pAvarano che. paNa aMdara mohano pAvara tIvra che paMcendriyamAM karmabaMdha vadhAre thAya to nirjarA paNa vadhu karI zakAya. jAgRti hoya to keTalI badhI nirjarA karI zakAya ? paramAtmAnI vItarAgatA sAme najara jAya to mohanIya karmanA bhukkA bolAvI zakIe. ApaNe kriyA karIe chIe; paNa temAM bhAva bhaLe tyAre A sthiti Ave. - jJAnInI AjJA pramANe jJAnInI nizrAmAM vidhipUrvaka sAmAcArInuM pAlana karavuM ! A badhuM sacavAya to bhAvapUrvaka karyuM kahevAya. manane dhakko lAgyA pachI vicAravuM ke "AnAthI AtamarAmane zuM lAbha ?" A bhUmikAe ja aImuttAmunie zreNI mAMDIne kevalya meLavyuM. bhAvollAsanA abhAve avidhi thAya. AvA samaye "avidhithI karavA karatAM na karavuM sAruM e bolatAM doSa vadhu lAge. kemake temAM to mArga cUkI javAya che. tenuM prAyazcitta vadhu Ave. avihi kayA varamakayaM ussuavayaNaM vayaMti savvannu / pAyacchitaM jamhA akae gurua kae lahuaM / / "avidhithI karavA karatAM nahIM karavuM sAru e usUtra vacana che, ema sarvajJa kahe che. kemake ArAdhanA kriyA na karanArane guru (moTuM) prAyazcitta ane avidhie. karanArane laghu prAyazcitta Ave." bhAva Avaze tyAre darzanAdi karIza ema karIne darzanAdi karavA na jAya to roja chaTTanuM prAyazcitta Ave. traNa divasa pachI aTTamanuM prAyazcitta Ave. ane te pachI pratidina pAMca upavAsanuM prAyazcitta Ave. derAsara, yAtrA, paDilehaNa, zAstraadhyayana, vinaya, vaiyAvacca vageremAM ApaNane bhAvanAM kAraNo keTalAM che ? te potAnA bhAvomAM tapAsavA joie. vidhipUrvaka thatI kriyA mohanIyakarmane maMda kare che. pariNAme bhAva pragaTe che. vAyanA che. . E Page #76 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vidhipUrvaka karAtI kriyA ja bhAvano AdhAra che. iryApatha eTale bhagavAnanI AjJApUrvaka mokSamArgamAM AgaLa cAlavuM te iryApatha eTale saMyamamArga temAM... parisidhdhA ne - pratiSidhanuM karavuM. eTale chakAyanI virAdhanA karavI. vikhyA gavaro - prathama porisImAM sUtra, bIjI porisImAM artha, trIjImAM gocarI, vihAra, spaMDila, cothImAM sUtra porisI karavAnuM jaNAvyuM che. te pramANe na kare to "vithvI paranuM pratikramaNa karavAnuM che. apavAdika prasaMge, sApekSa bhAve baLatA hRdaye sAmAcArIne gauNa karavI paDe, paNa nimitta cAlyuM jAya to pAchA sAmAcArImAM AvI jAya, to doSa ocho lAge. sAmAcArIno bhaMga moTAmAM moTuM prAyazcitta che. dravyakAraNa-zarIranuM, bhAvakAra-lUlIbAI-jIbhanuM. Ama be kAraNe navakArazI kare. paNa te lUlIbAinA kAraNe navakArazI kare te sAcuM kAraNa na kahevAya. A AjJA viruddha che. AvAM je je atikramaNo thayAM hoya tene iriyAvahiyAnI kriyAthI pratikramaNa karavAnuM. te iriyAvahiyA kevI rIte karavA vagere AgaLa vicArIzuM. vAcanA-7. hi - che : - , , Page #77 -------------------------------------------------------------------------- ________________ @AthaG]= sAvaliyANa hiteze...In. prabhunA zAsanane zobhAvanAra pU.A. zrI bhAvadevasUrijI ma. sAdhu sAmAcArI jaNAvatAM iriyAvahiyAnI kriyApara prakAza karI rahyA che. iryApathikI pratikrAmati iriyA eTale cAlavuM patha eTale rasto. raste cAlavAmAM je hiMsA thai hoya tenI zuddhi mATe iriyAvahiyA che. dareka kriyAnI pahelAM iriyAvahiyA karavAnA che. ArAdhanA vigerenA kAussagna karavAnI pahelAM iriyAvahiyA karavAnI pratikramaNa pUrve iriyAvahiyA karavAnA, mAMDalA pachI tarata pratikramaNa karavAnuM che; to paNa iriyAvahiyA karI pratikramaNa karavAnuM. je tIvra bhAvathI pApa karyo che, tene TALavA tIvra saMvega bhAvathI pazcAttApathI iriyAvahiyA kare. "mohanIyanA kAraNe, meM kevA pApa karyA?? ene TALavA eka ja iriyAvahiyAthI kAma na thAya. paNa vAraMvAra iriyAvahiyA karavA paDe. evA bhAvapUrvaka sAdhu iriyAvahiyA kare. "zerane mAthe savAzera joIe" |0| -6 kahetAM aImuttAne kevaLajJAna thayuM. araNikAputrAcArya, sAgArIka aNasaNa karI nAvamAM bese che tyAre je bAju bese che te bAjuthI nAvaDUbe teoe vArApharatI jagyA badalI chatAM nAva DUbe che. AthI nAvike "AmanA kAraNe ja nAva DUbe che;" ema mAnI araNikAputrAcAryane darIyAmAM pheMkyA te samaye pUrvanI vairiNI vyaMtarIe trizUla dvArA vedanA ubhI karI. eka to dariyAmAM paDayAnI vedanA, bIjI trizula dvArA thatI vedanA hovA chatAM potAnA lohInAM TIpA vAcanA-8 TakA para Page #78 -------------------------------------------------------------------------- ________________ akAyamAM bhaLavAthI tIvra saMvegabhAva thayo ane apakAyanA jIvo sAthe kSamApanA karatAM kSapakazreNi mAMDI. tyAM ja kevalya pAmyA. kevaLajJAnanI bhUmikA ahIM paNa taiyAra thAya che. 99 paisA bhegA karyA hoya to 1 paiso maLatAM rUpiyo thaI jAya. guNAnurAga e zAsananI prANabhUta vastu che. guNAnurAga e mohanIya karmane toDe che. anupamAdevI hAla mahAvidehamAM kevalapaNe vicare che. e anupamAdevInA jIvanamAM guNAnurAga mukhya guNa hato. A guNa keLavavA parapravRtI vadherAMdhamUva:" banavuM. A guNAnurAganI prApti iriyAvahiyAthI thAya. ApaNe sAdhujIvanamAM je gocarI-pANI mAna-sanmAna svIkArIe chIe; tethI devAdAra thai chIe. e gRhasthanA guNAnurAgamAM ApaNe nimitta banIe chIe, paNa ApaNe jIvana na keLavIe to ApaNI dazA kevI thaze ? Aje saMyamajIvanamAM AjJAnI pradhAnatA keTalI ? ane saMyamanI bedarakArI keTalI ? te AtmasAkSIe ciMtana karavA jevuM che. (1) aMdhArAmAM vihAra, yAtrA, paDilaheNathI ajayaNA keTalI thAya ? yAtrAnA nAme doDAdoDa karIe tyAM iryAsamiti kevI rIte sacavAya ? cha mahinAno mAMdo mANasa jema paga muke, tema sAdhu mahArAja iryAsamiti pUrvaka cAle. (2) rAtre ke divase AjJA uparAMta je vastu rAkhe temAM saMnidhi doSa lAge. (sAdhune 14 vastra, sAdhvIne 25 vastra hoya) vastra, davA, pANI ke dareka cIjamAM saMnidhi doSa lAge. A AjJA sAme keTalI bedarakArI sevAya che ? " saMvarnansa" e sAdhunuM vizeSaNa che. eka vAra kukSimAM-udaramAM samAya teTalo AhAra pANI vahorI zakAya. tethI vadhu nahIM. pANInI paNa jarUra paDe tyAre lAve. gocarI vadhAre vahorI DhAMkIne mUkI rAkhe, to saMnidhi doSa lAge. A utsarga mArga che. AvuM jIvana jIvavAnuM che. apavAde traNa praharanI maryAdA nakkI karI. divase paNa traNa pradarathI vadhu rAkhe, to vyavahAra, apavAda mArge paNa saMnidhi doSa lAge. (3) pariNAmanI dhArAmAM paramAtmAnI AjJAnuM svarUpa jenAthI Ave te mudrA. vAcanA-8 For Private & Personal Use'Only Page #79 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 100 DagalAnI bahAra javuM hoya to kAMmaLI-dAMDo joie. Aje kAMmaLI marAThIyana sADInI jema oDhAya che. mAtra aDadhuM mAthuM ja DhaMkAya che, zAstramAM che ke ThaMDIthI bacavA jema sarakhI rIte kAMmaLI oDhe tema tama skAyanA jIvonI hiMsAthI bacavA kAMmaLIo oDhe. gRhastho jema reinakoTa oDhe tema upayogapUrvaka kAMmaLI oDhavI. tethI jIvonI hiMsA na thAya. mATe ja oghaniryukti'mAM yaSTi-viyaSTi vigere pAMca jAtanA dAMDA batAvyA che. jema vidaDa nAmano daMDa varSARtu vageremAM kapaDA-kAmaLImAM rAkhI lai jai zakAya tevo hoya che. jethI apakAyanI virAdhanA na thAya. (4) "nadhdha vi TTi " eTale akalavya meLavavAno to vicAra paNa karavAno nathI. kalpaHkhape tevuM male, teno paNa sAdhue tyAga karavAno che. jyAre ApaNI Aje saMyamajIvanamAM keTalI zithilatA ? Aje plAsTIka, phensI cIjo, blenkeTa, vigere vaparAya che. zAsanato 21 hajAra varSa cAlaze ja, paNa kayA kSetramAM cAlaze e nakkI nathI. bharatakSetramAMnA ApaNA vibhAgamAMthI zAsana nAmazeSa thaze to gunegAra ApaNe kahevAIzuM. (5) gocarI AdimAM sAmAnya sAdhu maLe, to mastaka namAve paNa, gurnAdi maLe to triaMga namAve, derAsara Ave to paNa triaMga namAve. jamaNA hAthamAM muhapatti hoya, DAbA hAthamAM dAMDo hoya, A sAmAcArI che. A sAmAcArInuM pAlana keTaluM thAya *gRhasthanA dekhatAM bAhya sAmAcArI sArI rAkhe, paNa jJAnI bhagavaMtanI draSTimAM to ApaNe doSita ja chIe. sarvakAle sAmAcArInuM pAlana sarakhuM ja karavuM joIe. oghaniyuktimAM che ke eka sAdhu bIjA sAdhunI sAmAcArInI guptapaNe parIkSA kare, pachI vaMdana kare. saMyama lIdhA pachI sAmAcArInA pAlana dvArA mohanIya karmano kSayopazama-kSayakaravAno prayatna na kare, to bhavabhramaNa cAlu ja rahe che. (pApa karavuM saheluM che paNa pApane oLakhI niMdA, gaha, pazcAttApa karavo e duSkara che.) *ahIM pUjyazrIno Azaya-gRhasthanI sAme bAhya sAmAcArI bagADavAno ke zithIlatAno nathI paNa; gRhasthanI gerahAjarImAM paNa sAmAcArI zuddhino Azaya che. vAcanA-8 Page #80 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bRhatkalpanAM 6 pustaka jitakalpanAM 1 ane nizIthanAM 5 pustaka-A-12 graMthonI gurucaraNomAM besI vAcanA le te ja gItArtha banI zake. A uparokta graMthanI vAcanAthI sAyakolojInI daSTie e sarva bALa glAna, vRddha, zaramALa vagere sAdhunuM anuzAsana karI zake. sAdhvIjI ma. paNa Avazyaka oghaniryukti, dazavaikAlika uttarAdhyayana, AcArAMga vigere graMthono adhikAra mujaba abhyAsa kare. dazavaikAlikanA 10mA adhyayanamAM dazeya adhyayanano sAra che tene gurugamathI samajavA prayatna karavo. plAsTikathI sAmAcArIno bhaMga thAya. mAsakSamaNanA pAraNe mAsakSamaNa kare, paNa AjJAbhaMga kare to vyartha che. viTAmina 'E' enimala prosesathI taiyAra thAya che. pUrve baLadanA AMtaraDAnA rasathI banatuM, hAla DAmaramAMthI prosesa bane che. je DAmaramAMthI plAsTIka taiyAra thatAM keTalAya mANaso mRtyu pAme che ane roga vadhe che. pakAyanI mahAbhayaMkara hiMsA thAya che. AmAM jayaNA kyAM sacavAya ? jayaNA to mAtA che. AthI mATI, tuMbaDu ane kASTa-A traNanAM ja pAtra sAdhune khape. Aje saMyamInA jIvanamAM ullAsa kema nathI thato? svacchadaMtAnuM jhera ghoLAyeluM che mATe ja AvI sthiti che. te dUra karavA dareka kriyAmAM AjJA, sAmAcArInuM amRta bheLavavAnI jarUra che. sAmAcArInuM amRta bhaLe to ja sAdhune bAra mAsanA saMyamaparyAyamAM anuttarane TapI jAya tevuM sukha che. hA; peno, ghaDiyALa, Asana, gocarI vagere suMdara maLe, ethI paugalika AnaMda che, paNa temAM vAsanA nigrahanuM sukha ane sAmAcArIno AnaMda nathI maLato. sAmAcArInuM pAlana karavA dvArA guNAnurAga daSTi keLavavAnI che. ApaNuM jIvana paNa guNAnurAgI tathA karma nirjarAnuM kAraNa bane tevuM hovuM joIe. A bhUmikA sAmAcArInA pAlanathI Ave. vidhimaryAdApUrvaka iriyAvahiyA karavAthI guNAnurAganI prApti thAya, mohanIya maMda paDe. AthI vidhipUrvaka bhAvapUrvaka iriyAvahI karavAnI che. iriyAvahI be prakAre thAya-dravyathI ane bhAvathI te AgaLa vicArIzuM. vAcanA-8 Page #81 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AvansiyA thahinnaveze... 0||4|| prabhunA zAsanane zobhAvanAra zrI bhAvadevasUrijI ma. saMkSiptamAM sAdhucaryA batAvI rahyA che. CHRIGII-G iriyAvahiyA be prakAre thAya : (1) dravyathI iriyAvahiyA ane bhAvathI iriyAvahiyA. dravyathI-rastAmAM cAlatA je hiMsA thaI hoya tenI zudhdhi karavI te dravya iriyAvahiyA. mokSamArgamAM AjJAmujaba cAlavuM te bhAva iriyAvahiyA. temAM sAmAcArI mukhya che. tenuM yathAzakya pAlana na karyuM hoya, to tenI zuddhi ka2vI te bhAva iriyAvahiyA. AthI ja iriyAvahiyAno bIjo artha kare che. iryApatha-sAdhvAcAraH`dhyAna maunAdikaM bhikSuvrataM" iryApatha eTale sAdhunA AcAra. dhyAna mona e sAdhujIvananuM phaLa (vrata) che. dhyAna cAraprakAranAM temAM ArtadhyAna, raudradhyAnane dUra kare ane dharmadhyAna, zukladhyAnamAM AgaLa vadhe. mauna traNa prakAre : vacanathI mauna, kAyAthI mauna ane AjJA virudhdha vicAra paNa na kare te mananuM mona che. vAyanA 56 Page #82 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vANIno avyApAra, te to skUla mona che. 'jJAnasAra'mAM jaNAvyuM che ke AvuM mauna jo uttama hoya to tevuM ekendriyamAM anaMtakALathI che. temane mona che paNa *sahajamalathI karmabaMdha kare che. vacana, kAyAthI, karmabaMdhano, pradezabaMdha ane prakRtibaMdha thAya paNa sthiti ane rasabaMdha to manayogathI thAya che. kAyayogathI moghamapaNe mohanA saMskArone poSaNa ka2vAnuM kAma kare che. ekendriya eka sAgaropamanI sthiti ja bAMdhe. teo bAMdhe ochuM ane bhogave vadhAre. ema akAmanirjarA karI AgaLa Ave. pudgalanI vRttimAM manane jatuM aTakAvavuM te mauna che. prasaMge nimitta maLatAM pratyuttara ApavA samartha hovA chatAM pratyuttara na vALe, te sAcu mauna, saMyama lIdhuM tyAM kapaDAM badalyAM pachI jAti-svabhAva badalavo ja joie. mANasa polIsanAM (khAkhI) vastra pahere tyAre enI pha2ja keTalI sArI rIte bajAve che ApaNe veza paheryA pachI sahanazIla to banavuM ja joIe koI game tevuM kahe to ya uttara na ja vALavo, kSamAzIla banavuM. kSamA pAMca prakAranI che (1) upakAra kSamA, (2) apakAra kSamA, (3) vipAka kSamA, (4) vacana kSamA ane (5) asaMga = dharma kSamA. : AmAM asaMgakSamA upAdeya che. are ! caMdana to ekendriya che. chatAM ene bALe to ye duzmanane sugaMdha Ape. jyAre anaMta zaktinA mAlika ApaNe paMcendriyapaNuM pAmyA ane prabhunA zAsanamAM dAkhala thayA; pachI paNa jema tema bAjhIe ane vAgbANa pheMkIe, to ApaNAmAM ane gRhasthamAM zo phera ? kSamA khAsa AcaravI joIe. mATe ja ahIM dhyAna mauna vrata che. kSamApradhAna zramaNa hoya mATe 'kSamAzramaNa' kahevAya che. ahIM madhyamapadalopI samAsa che. 18 hajAra zIlAMgarathamAM kSamA prathama che. gRhasthane dhAryuM na thAya to kAyAmAM, vacanamAM dhamadhamATa thAya. manamAM gusso Ave. paraMtu AvuM na thAya to te sAcu sAdhupaNuM che. tattaggahaNa sahAvo Ayagao itya satyagArehiM / sahajo malutti bhaNNai bhavvataM vakaravao eso ||6|| AtmAmAM rahelA te te pudgala grahaNa karavAnA svabhAvane zAstrakAroe sahaja mala kahyo che. A sahaja malano kSaya te ja Atmagata bhavyatva che. viMzativiMzIkA 4/6 vAcanA-9 na Page #83 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zukladhyAnanA pAyAmAM dharmadhyAna che. dharmadhyAnanA pAyAmAM anityAdi bAra bhAvanA ane maitrAdi cAra bhAvanA che. A bhAvanA na hoya ane sAmAnya vyaktine cAra zabdo saMbhaLAvIe, te kSamA che ? nA...maitrAdi bhAvanAo dharmadhyAnanA mULamAM che. mAtra AMkho mIMcIne besavuM te dhyAna nathI. evuM dhyAna to bagalAne, jhADane bilADIne paNa che. paNa A dhyAna azubha che. navakArazI vakhate ghaDiyALamAM najara jAya, te ya azubha dhyAna che. gRhasthanI rAha jovI te ArtadhyAna che. ArtadhyAna cAra prakAre che : (1) iSTasaMyogamAM AnaMda te ArtadhyAna. (2) aniSTanA viyogamAM AnaMda te ArtadhyAna. (3) vedanA nivAraNa mATe mananI nizcalatA, sAmAnya tAvamAM upAzraya gajAve te trIjo pAyo. (4) bhaviSyanI ciMtA karavI te cotho pAyo. ApaNe cAreya dhyAnanA pAraNAmAM jhUlyA ja karIe chIe. sAdhue satata dhyAna-mananI pravRtti karavI. sAdhue A pravRtti dvArA satata ArAdhanA karavAnI che. ArAdhanA eTale? + rAdha - dhAtu che. rAdha dhAtu dIpti prakAzamAna thAya te arthamAM che. mA = maryAdApUrvaka bhagavAnanI AjJA pramANe mokSa pratye pravRtti te ArAdhanA. arthAt ApaNI vRttione AjJAmAM laI javI te ArAdhanA. vi = viparItapaNe=AjJAviruddha pravRtti karavI te virAdhanA ApaNI icchA pramANe pravRtti karavI. zarIrane paMpALavAnI vRttinA kAraNe AjJAthI viruddha thatI pravRtti te virAdhane. vAcana)-9 kI 58 Page #84 -------------------------------------------------------------------------- ________________ arthAt svacchedabhAvathI=ahaMbhAvathI ApaNI vRttione goThavavI te virAdhanA. jemake vagara kAraNe pratikramaNa beThAM beThAM kare te virAdhanA che. je azubha karmano baMdha ke udaya thavAnA nimitto che. zubhakriyA jAgRti-bhAvapUrvaka kare to azubha karmano udaya paNa TaLI jAya=zubha karmamAM saMkramaNa thaI jAya. udaya thavAno hoya te aTakI jAya. karmano udaya kyAre thAya ? dravya, kSetra, kALa bhAva, bhava, anukULa thAya, tyAre karmano udaya thAya. baMdha, udaya, udIraNA, nirjarA vageremAM dravyAdi pAMce ya anukULa joIe udayamAM AvatAM pahelAM dravya, kSetra, kALa, bhAva, bhavane pheravI nAMkhe to te karmo udayamAM na Ave. e ka mANasane khUba ja garamI thAya ekane sAmAnya ja udaya thAya. kALa eka ja che. garamImAM erakaMDizana ke mahAbaLezvara jAya, to azAtAno udaya na thAya. kALa eka ja che. ahIM kSetra pharI gayuM. dravya, kSetra, kALa, bhAvane pheravI nAMkhe, to karma udayamAM na Ave... eka nimitta karatAM bIjuM nimitta caDiyAtuM che. te dravyAdi nimittomAM jo bhAvane pheravI nAMkhe to mohanIyanA bhukkA bolAvI de. odhaniryuktinI 657mI gAthAmAM che ke ATalA kAraNe sAdhu-sAdhvI AhArano tyAga karI de. temAM rogAdi kAraNe paNa AhAra tyAgavAnI vAta che. bhautika padArthonAM nimitto pheravI nAMkhe. eTale odiyaka bhAvamAM pharaka paDI jAya kaSAya ArtadhyAna-azAtAnA prasaMge derAsaramAM cAlyA jAva eTale te te karmano udaya zAMta thAya. mohanIya karma jatAM azAtA vagere ApoApa dUra thAya, to paramAtmA mATe Ama kema nahIM ? sAme caDI upasargo kema sahana karyA ? hA, emano kalpa judo che. teo jinanAmakarma bAMdhe tyArathI temanuM icchAcakra baMdha thAya che. 'yogabiMdu' nAmanA graMthamAM che ke jinanAmanI nikAcanA thAya pachI 'savi jIva karuM zAsanarasI''nI bhAvanA pravRttimAM Ave. icchA na hoya, hA; baMdha thAya paNa pradezodaya baMdhAya ! emAM mana bhaLyuM na hoya, bhAvanAne ghUMTavAnI na hoya. teone bhAvanA sahajapaNe ghUMTAI gaI hoya, kemake... vAcanA 19 Page #85 -------------------------------------------------------------------------- ________________ icchA mohanIyakarma, pravRtti te sivAya bIjA sarva karma. paramAtmA game tevA prasaMgomAM bole ja nahIM lAkho rUpiyAnI dhIkatI peDhI che. e 25 paisAnuM devuM na kare. Atmazakti prabaLa anaMta che. mATe dravya, kSetra, kALa, bhAva, bhavane haTAvavA prayatna na kare. ApaNAmAM zakti nathI, mATe svAdhyAya, dhyAna vagere karIe ane na ja rahevAya to davA vigere paNa karIe. vAtavAtamAM davA-bAmano upayoga na ja karAya. chevaTanA upAyamAM upayoga karavo ane te pachI tenuM prAyazcitta levuM. Aje mAMdagI pachI prAyazcitta lenAra keTalA ? saMyama jALavavAnI darakAra hoya to mAMdagI ochI Ave. zarIranI sAcavaNI mATe saMyama gauNa na karAya. sAjA thayA pachI prAyazcitta levuM joIe. mAMdagInA kAraNe paNa AdhAkarmAdi lAgelA doSonuM prAyazcitta karavA dvArA zuddhi na thAya tyAM sudhI e sAdhu mAMDalImAM gocarI, svAdhyAya, vaMdana na karI zake. AmAM kAMI azakya nathI ke prathama saMghayaNanI jarura paNa nathI. chatAM AjJA-sAmAcArInI upekSA ja khUba thAya che. saMyama jALavavA jeNe jIvanane hoDamAM mUkyuM che, e namaskaraNIya che. saMyama jIvanamAM ArAdhanA karavAnI che. ArAdhanA eTale ? A AjJApUrvaka, maryAdApUrvaka je kriyA sevanA thAya te ArAdhanA. vi viparItapaNe = maryAdAnA bhaMgapUrvaka je kriyA-sevanA thAya te virAdhanA. maryAdAne oLaMgIne kArya karavAnI cAra bhUmikA che : (1) atikrama-maryAdA viruddha vicAra karavo. (2) vyatikrama-maryAdA oLaMgavA taiyArI karavI. (3) aticAra-maryAdA viruddha pravRtti prAraMbhavI. (4) anAcAra-maryAdA viruddha pravRtti karI nAMkhavI te. A cAre ya bhUmikAne daSTAMta rUpe samajIe. (1) atikrama-gRhastha AdhAkarmI doSita gocarInI vinaMtI kare ane sAdhu hA" kare te. | vAcanA-9 - - - - vAcanA-9 Page #86 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (2) vyatikrama-DAbhaLo-tarapaNI laine AdhAkarmI gocarI vahoravA jAya te. (3) aticAra-AdhAkarmI gocarI lAve te. (4) anAcAra-AdhAkarmI gocarI vApare che. ahIM AjJAnA cokaThAmAMthI nIkaLIne saMkliSTa pariNAma thAya che. AthI mohanIyano baMdha thAya che. sAmAnya AlocanA to karIe chIe paNa iSTa-aniSTa saMyogamAM mAMDalImAM saMkaleza vagere thAya, mAna-mAyA IrSyA thAya, tenI AlocanA laIe to ja saMyamanI zuddhi thAya, ane AgaLa vadhI zakIe. mATe ja bhAva iriyAvahiyAnuM lakSya jAgRta rAkhavAnuM che. iriyAvahi=sAdhu AcAra-sAmAcArI, AjJA vageremAM khAmI Ave, tenI zudhdhI karavI te bhAva iriyAvahiyA, savAre mAtra jaI AvI dravya-bhAva iriyAvahIyA karI zuM karavuM te agre.. vAcana-9 * Page #87 -------------------------------------------------------------------------- ________________ quod=20 vanamAnoya... pAvaII paramAtmA zrI mahAvIra prabhunA zAsanamAM saMyamajIvana svIkAranAra bAlajIvo paNa saMyamajIvananI maryAdA sahajatAthI samajI zake, te mATe Agama graMthonuM dohana karI yatidinacaryA' graMthanI racanA karI che. pUrvAcArya bhagavaMta kadI kyAMya kartutvabhAva batAvatA nathI. svaya racanA kare chatAM "saMkalana karyuM che ema batAve. Ama teozrInI zrutajJAna nI pariNatI keTalI ? emano mohanIya karmano keTalo kSayopazama ? ApaNe saheja racanA karIe chatAM ahaMbhAva Ave che, kAraNa ? mohanIya karmano udaya che, pAyo nabaLo che. mohanIyano udaya thAya tyAre e jJAna bacAvanAra nathI banatuM. mohanIyano kSayopazama na hoya, to jJAna pachI viveka jAge ja. jethI svamAM kSati jaNAya. anyanA guNadarzana ja thAya. mohanIyanA kSayopazama vinA jJAnagaMgAnA pANImAM gaTaranuM pANI bhaLe tema jJAna ajJAna bane che. je prApta nathI thayuM, te prApta karavA saMyama che. kaThiyArAe bhale poSaNa mATe saMyama lIdhuM, paNa; mohanIya kharAba lAge. pAMca indriyonA viSayonI gulAmI vagere kharAba lAgyuM. ATaluM ApaNA jIvanamAM paNa thavuM jarUrI che. indriyonA viSayamAM AtmA na phasAya, mATe ghara, kuTuMba, kabIlo vagere choDyuM che. kemake viSaya-kaSAya AnAthI vadhe che. dravya-kSetra-kALa-bhAva-bhavathI karmano kSaya, baMdha, udaya, udIraNA vAcanaJ-10 Page #88 -------------------------------------------------------------------------- ________________ thAya. karelAM karmono kSaya bhogavyA vinA nathI e to jagata AkhuM kahe che. emAM paramAtmAe zuM kahyuM ? tevA vA DrosaDrajJA" "tyAga tapa dvArA paNa karmano nAza thAya che temAM bAkI rahelAM karmo bhogavavAM paDe che' A daSTi prabhuzAsanamAM che, je sAdhana thI karmabaMdha thAya te ja sAdhanathI nirjarA thAya. eka bALaka AMgaLI para dorI bAMdhe che tethI AMgaLI duHkhe che. te bALakane DaoNkTara pAse laI jAya che. DaoNkTara AMgaLI para davA lagADe che, chatAM bALaka raDe ja che. e bALakanA pitA jue che ke davA lagADyA pachI paNa A bALaka kema raDe che ? AthI tenI AMgaLI joi bolyA: "Ato AMgaLI para dorInA avaLA AMTA che. mATe duHkhe che. jo te dorInA savaLA AMTA kare to duHkhAvo maTI jAya." dorI ja khUlI jAya pachI dukhAvo kyAMthI rahe ? Aja sudhI ApaNe avaLo puruSArtha karyo che. A ApaNA avaLA puruSArthane savaLo karavAnI jarUra che. savaLo puruSArtha eTale paramAtmAnI AjJAnuM pAlana. je je samaye AjJApUrvaka (bhagavAnanI) kArya kare che te samaye nirjarA thAya. 'kriyA e karma A ekAMtika vAkya nathI. e ja kriyAmAM upayoga bhaLe to nirjarA thAya anyathA karmano baMdha thAya. vepArI "paiso...paiso" bolato nathI, paNa enA zvAse zvAse paiso ghUMTAyo che. tema ApaNe paNa Adarza vepAra karavAno che. ApaNe sAdhu chIe. sAdhu kone kahevAya? sAdhe te sAdhu. zuM sAdhe ? je nathI maLyuM te meLavavA prayatna kare. zuM nathI maLyuM ? anaMtakALathI indriyonA viSayo, mAtA pitA vagere maLe che. paNa jinazAsana nathI maLyuM. pAMcamA ArAmAM ApaNane A zAsana maLyuM che paNa; cAritra mohanIyanI divAla ADI Ave che tethI purUSArtha aTakI jAya che. ApaNe jinazAsananI sAdhanA karavAnI che. mAtra kriyArUpa zAsana nahIM paNa AtmazuddhinA bhAvarUpa zAsananI ArAdhanA karavAnI che. jagatanA jIvo zAsana na maLavAthI bhautikavAdamAM phasAIne tIvra ArtadhyAnAdi kare che. jyAre ApaNane zAsana maLyuM, enI saphaLatA mATe prayatna karavAnI jarUra che. te prayatna AjJA-sAmAcArInA pAlanathI thAya che. sAmAcArInuM jJAna meLavavA mATe A vAcanA-10 Page #89 -------------------------------------------------------------------------- ________________ graMtha che. "iryApathikyA anaMtaraM gamanAgamana Alocayati" mAtru jaI AvI nisAhi kahI vasatImAM praveza karI iriyAvahiyA karavAnI sAmAcArI jaNAve che. pathikya manaMtara maUTTYTU nAnovata'' kAyikI kriyA patAvI vasatImAM AvI ganaMtara' = tarata ja iryAvahI karavAnI che. iriyAvahI karavAmAM vilaMba na karAya. pachI karazuM...ATaluM kAma karI bhegI iryAvahI karIzuM tema vicAra na karAya. doSanuM zIdhra prAyazcitta iriyAvahI che. kadAca caMDila mAtru paraThavIne tarata ja derAsara-gocarI-vihAra vagere javuM hoya tyAM bhegI iriyAvahI thaI jaze ema ikonomI' na karAya. iriyAvahI AvI ke turaMta ja karI levI joie. anyathA rastAmAM kALadharma pAme to AlocanAnI zuddhi karavAnI rahI jAya...mATe prathama iriyAvahI karavAnI...ahIM paNa anaMtara' zabda laghuzaMkA nivAraNa bAda tarata ja iriyAvahI karavAnuM sUcave che. bahAra jatAM-AvatAM ke mAtra paraThavatAM doSo lAgyA hoya, tenI zuddhi karavAnI che. prazna : gamanAgamana na karyuM hoya, to paNa iriyAvahiyA zA mATe ? uttara : gamanAgamana eTale javuM-AvavuM. temAM thayelI virAdhanAnI AlocanA karavAnI che. javuM-AvavuM e to sAmAnya artha che. paraMtu viziSTa avabodha mATe nikSepAthI vyAkhyAna thAya. darekanA ochAmAM ochA cAra nikSepo thAya. nAma-sthApanA dravya-bhAva e cAramAMthI chellA be nikSepAno artha vicAravo. dravya gamanAgamana kAyAthI thAya. tema bhAvathI gamanAgamana eTale... mana ke adhyavasAyathI AjJA-sAmAcArInI bahAra keTalA gayA te jaNAve che. bhAva gamanAgamana AjJAnA baMdhAraNa mATe che. mohanIya karmathI thatI mananI je caMcaLatA te ja bhAva gamanAgamana che. gamanAgamananI tribhaMgI thAya che. AjJA pramANe mohanA udayane AdhIna na thavuM te Agama ane mohanA udayane AdhIna thavuM te gamana. gamana-Agama baMne hoya te gamanAgamana. ahIM iriyAvahiyAmAM gamanAgamana bhAMgo levo. tenuM pratikramaNa iriyAvahiyA dvArA che. vAcanA-10 Page #90 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gamanAgamana bhAMgAno vicAra karavo jarUrI che. bhAva tarapha lakSa rAkhavAnI jarUra che. ArAdhanAmAM bhAvanI kiMmata che. vyavahAramAM paNa bhAva vadhu che, mATe sonAnI (dravyanI) kiMmata che. pUrve bhAva (sonAno) ocho hato, mATe kiMmata ochI hatI. hIro paththara che chatAM lAkha rUpiyA maLe zAthI ? bhAva vadhu che mATe dravyanI kiMmata che. mana karatAM AtmAnI vadhu kiMmata che. rAga-dveSanI pariNati che, te AtmAnI vibhAvadA che. lezyAno upayoga bhAva=adhyavasAya thI svabhAva dazAmAM javAnuM che. mana yoga che-AtmA upayoga che. ApaNo upayoga zemAM rahe ? tapAsavAnI jarura che. upayoganuM parAvartana te gamanAgamana che. vepArIne hisAbamAM mana, vacana, kAyA che. upayogamAM pagAra vadhu maLaze evo bhAva che, mATe ene nirjarA nathI. e munIma zeThanA bhalA mATe nathI karato, paNa kuTuMba mATe kare che. zuddha-doSarahita gocarI vAparavI te paramAtmAnI AjJA che. chatAM mohAdhina thai doSita gocarI vAparavI te gamana kahevAya. AdhAkarmI gocarIthI mohanIya baMdhAze. AdhAkarmImAM prathama mahAvrata kyAMthI raheze ? ApaNI gocarI e bIjAne bodhanuM nimitta bane che. ApaNe bIjAne kevA nimitta ApIe chIe, te svayaMnA AtmAne ja pUchavAnI jarura che. upadeza karatAM vyAkhyAna vadhu gaMbhIra che. 'nizIthacUrNI'mAM kahyuM che ke--AcArAMganI pAMcamI cUlikA, nizItha sUtrane zabdathI, arthathI vyAkhyAnathI sthira karyuM hoya te ja pATe besI zake. pATa lAkaDAnI nathI, prabhu vIranI pATa che. pariNatIne vicAravAnI jarUra che. gocarI vAparatAM AhAra `muzbu sALa' mokSanuM sAdhana lAge che ke svAdanuM sAdhana lAge che ? AdhAkarmI doSita vAparIe, TesTathI, vAto karatAM-karatAM vAparIe to cAritra durlabha thAya, bhavAMtaramAM cAritra na maLe. joke A niyama sarvathA ekAMte nathI, glAna vigere mATe judI vastu che. indriyanI sAme AtmA joie. bhakti karavAnI che; paNa AMdhaLI-kamabhakti nahIM. naMdiSaNa kevI gaMbhIra sthitimAM paNa bhakti mATe zuddha pANInI gaveSaNA kare che...? Adarzo najara sAme rahe to utsAha TakI rahe. vAcanA-10 65 Page #91 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bAhubali ane bharatanI jema bhakti haMmezA nirdoSa AhArathI ja karAya, AdhAkarmI gocarIthI bhakti na karAya. paramAtmAnI AjJA anusAra gocarI karavAnI che tema vihAra paNa paramAtmAnI AjJA anusAra ka2vAno che. gItArthanI nizrAmAM vihAra kare. vihAra eTale ? eka gAmathI bIje gAma javuM te vihAranI vAta nathI. paraMtu vihAra zabdamAM vi + dUra dhAtu che. 'vyavahAra sUtranA' bIjA uddezAmAM 21mI gAthAnI TIkAmAM che ke... vividha niyate ratna: nineti' karmanI nirjarAnA mArgamAM eTale paramAtmAnI AjJAnA mArgamAM AgaLa vadhe te vihAra kahevAya. 20/25 ke tethI vadhu ki.mI.no vihAra kare paraMtu temAM AjJA sAmAcArIno lopa hoya to te vihAra na kahevAya. nirjarAnA badale AzravanuM kAraNa bane. dravyathI bhale ApaNe beThA chIe, paNa bhAvathI AjJAmAM vihAra cAlu che. gItArtha bhale eka ja sthAne rahe, chatAM mokSamArgamAM cAlatA kahevAya. AjJA-saMyamane ja mukhya rAkhe te bhAva. sadAkAla pratyeka pravRtti AjJA pramANe karavAnI vRtti te ja bhAva vihAra che. 'zithilAcArI' zabda navo che. paNa zAstrIya paribhASAmAM vasatravihArI che. Javasanna eTale ? sAmAvAriviSaye Davasiti-pramAghati ca: sa Javasatra:, sAmAcArInA pAlanamAM je kaMTALe, pramAda seve te avasanna kahevAya. vihAra eTale ? vi + haiM dhAtu che. vi = vizeSa = vinaya-vivekapUrvaka hAra-pheMkI devuM, paudagalika bhAvone dUra karavA, Atma bhAvanAne vadhAravI padyatta vihAra=vizeSa prakAre karma-pudgala bhAvone dUra karavA prayatna karavo, tenuM nAma uddhata vihAra. ApaNA AtmAmAM asaMyamanI-pramAdanI-ajayaNAnI khIMTI che tenA upara pAMca mahAvratone TIMgADI na devAM; paraMtu gurunA caraNomAM besIne tenuM rahasya samajavuM. dravya karatAM bhAva nikSepAthI vyAkhyA samajavAnI jarUra che. kemake... dravya boksa che bhAva e mAla che. boksanI kiMmata mAlathI che. to enA dasa vAcanA-14 ex Page #92 -------------------------------------------------------------------------- ________________ lAkha rUpiyA Ave che. dravyajaMjIra ane bhAvajaMjIra ema be jaMjIra che. karmajaMjIranI gulAmI eja sAcI bhAvagulAmI che. bAkI ekanI-dravya(jaMjIra)nI parataMtratA tUTe, to bIjAnI parataMtratA Avaze. AthI karmajaMjIra toDavAno ja prayatna karavAno che. prazna : bhAva na hoya to dravyakriyA-iriyAvahiyA vagere na karavI ? javAba : bhAva na hoya to kriyA choDavAnI jarUra nathI. bhAva lAvavAno che. te bhAva paNa kriyA-sAmAcArInA vAraMvAra zuddha pAlanathI AvI zake che. Avazyaka sUtramAM dravyanA traNa artha che : (1) bhAvano hetu thAya te dravya arthAt mokSanA kAraNabhUta te (bhAva hetu dravya=mAve 3 valve) (2) upayoga rahita kriyA te dravya. (3) apradhAna kriyA te dravya (avinI kriyA) bhavadeve lajjAthI dIkSA lIdhI, paNa tene nAgIlAnuM satata raTaNa hatuM. chatAM vidhipUrvaka sAmAcArInA dravya pAlanathI kevuM suMdara pariNAma AvyuM ? aMtima bhave carama kevalI jaMbusvAmI banyA. keTalAne tAranArA banyA ? jAvajIvanuM cothuM vrata laI ghoDe caDyA ane bIje divase AThe kanyA, te ATha kanyAnA mA bApa ane potAnAM mA-bApa tathA pAMcaso cora kula para6nI sAthe dIkSA lIdhI ane zAsananI javAbadArI vahana karI mokSe gayA. korA zuSka adhyAtmavAdI kriyAne uDAve che. paNa vidhivat kriyA kare to vahelo moDo bhAva Ave ja. ApaNe 6ThThI-7mAM guNasthAnakanA mAlika chIe, bALaka nathI. ApaNI drakriyA bhAva lAvanArI bane, kyAre ? koipaNa kriyAne bhAvakriyA banAvavA cAra vastu joIe : 1) jJAnInI nizrA 2) vidhi 3) AjJA 4) zAstrIya maryAdA. A cAra hoya to ja ApaNI kriyAo nirjarA ane bhAvanuM kAraNa banI zake. jJAnI-gItArthanI nizrAmAM kriyA thatI hoya to vidhi AjJA-maryAdAmAM lAgatA doSonI zudhdhi karAve. iriyAvahiyA UbhA-UbhA ja karAya. temAM pramAda ALasa Ave te guru vAyanA-10 Page #93 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ma. samajAvI pramAda dUra kare. zAsananI nAnI kriyAmAM paNa tAkAta keTalI ? aimuttAjI ne araNikAputra AcArya bhagavaMtane, iriyAvahiyAthI kevalajJAna thayuM hatuM. piMDaniryuktimAM jaNAvyuM che ke iryAsamitipUrvaka cAlatA sAdhue chAyAmAM cAlavA mATe paMthabheda na karAya. jIvahiMsAthI bacavA mATe karI zake. bAkI to sApanI jema ja sIdhesIdho potAnA mArge cAle. iryAsamitipUrvaka cAlatA sAdhu bhagavaMtanI prazaMsA devalokamAM indre karI, to tyAMthI; devo parIkSA karavA Ave che. mAsakSamaNanA pAraNe te tapasvI sAdhu ma.sA. gocarI mATe jatA hatA, tyAM sAdhunA mArgamAM deva deDakIo vikurve che. chatAMya A tapasvI sAdhu jayaNAthI cAle che. paraMtu paMthabheda rasto nathI badalatA. paga mUkavAnI jagyA na hovAthI aDadhuM DagaluM mAMDIne cAle che. jayaNAno upayoga keTalo ? deva vadhu parIkSA ka2vA mATe hAthI vipurvI te tapasvI sAdhune sUMDhamAM pakaDI uchALe che. sAdhu nIce paTakAya che, chatAM muni bhagavaMta potAnA zarIrano vicAra nathI karatA paNa potAnA paDavAthI je deDakIonI virAdhanA thai te jIvo prati AMtara viveka sAthe bhAvapUrvaka 'micchA mi dukkaDam' kahe che. AvA sAdhu bhagavaMtano Adarza sAme joIe. Aje to bIjAnA bhakto keTalA che ? enA Adarza (?) sAme rAkhIe chIe. AvA audiyakabhAvamAM rahe enuM sAdhupaNuM kadI na Take. kSAyopamika bhAvamAM rahe enuM ja sAdhupaNuM Take. navakAramaMtrathI kSAyopazamikabhAva pedA thAya. A bhavamAM anuttavimAnavAsI devanA sukhane paNa TapI jAya evA sukhanI anubhUti thAya. AthI amRtakuMDamAM snAna karatA hoIe evI majA Ave. paNa navakAranI nIce saMyama joIe, saMyamanI nIce gurunizrA hoya. AthI AjJA ane sAmAcArInuM pAlana vyavasthita thaI zake. gurunizrA hoya to AjJA-sAmAcArI vageremAM upayoga rahe. jemake gocarI vidhipUrvaka na AlovIe, gocarI doSavALI vAparIe...paDilehaNa, pratikramaNamAM vidhi, samaya na sacavAya, to guru mahArAja dhyAna dore, Takora kare, AyaMbila jApa vagerenI AlocanA Ape. Ama jJAnI gurunI nizrAe thatI kriyAmAM vAraMvAra upayoga TakI rahe. jethI te dravyakriyA bhAvakriyAno hetu banI zake. dravyakriyA 3 prakAranI : (1) upayogapUrvaka thatI je dravyakriyA arthAt bhAvano hetu thAya, te pahelI kriyAthI nirjarA thAya. vAcanA-10 6. Page #94 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (2) anupayogathI thatI bIjI dravyakriyAthI puNyabaMdha thAya. badhI kriyA zAstrIya maryAdA-vidhi pramANe kare, paNa temAM AtmAno upayoga na hoya to puNya baMdhAya. temAM paNa svacchaMdavAdathI thatI kriyA dvArA to pApabaMdha thAya. (3) apradhAna dravya trIjI drakriyAthI mAtra pApabaMdha ja thAya. abhavya mAtra pApa ja bAMdhe. (pApanI vyAkhyA AgaLa che.) mokSanuM lakSya na hoya ne kriyA kare, te mAtra pApabaMdha kare. hA, te praveyakamAM jAya, paNa te mAtra pApAnubaMdhI puNya hoya che. puNyAnubaMdhI puNya to niyamA nirjarAnA hetuthI kriyA karatAM ja baMdhAya. kriyA karatAM puNyano Azaya hoya, to niyama pApa ja baMdhAya. ahIM pApa eTale mohanIya karma samajavuM. (1) pApAnubaMdhI puNya eTale mohanIyanA anubaMdhavALu puNya. (2) puNyAnubaMdhI puNya eTale mohanIyanA kSayopazamavAnuM puNya. (3) puNyAnubaMdhI pApa eTale mohanIyanA kSayopazamavALuM pApa. pApa kare paNa baLatA hRdaye kare, to mohanIyano kSayopazama thAya. (4) pApAnubaMdhI pApa mohanIyanA anubaMdhavALu pApa. doSonuM sevana thAya temAM pApa lAge, pachI tene AdhAre potAnA bacAva mATe bole "pAMcamo Aro che...pAlitANA che" AvuM bolanArano kyAreya chuTakAro na thAya. vAsanAmAM pIDAyA, mohanIyathI kacarAyA, rAga-dveSa thayo vagere AlocanA na laIe to lAkhonuM nukazAna che. mohanIya karmano kSayopazama te bhAvapuNya che. ane mohanIya karmano udaya te bhAvapApa che. je AtmAnI svabhAvadazA ane zAsanathI ApaNane dUra rAkhe che. paramAtmAnA zAsananI, AjJAnI, vaphAdArI vinA anaMtA oghA niSphaLa gayA che. te ovAnA prabhAve anaMtIvAra navagrevayakamAM gayA paNa temAM saphaLatA zAnI ? Atma zuddhino bhAva keTalo jAgyo ? AjJAnI vaphAdArIthI A bhAva pragaTa karavAno che. bhAva vinA dravyanI kiMmata nathI. bhAva "Azrava choDavAlAyaka, saMvara AdaravA lAyaka lAge.'' samaje ane Azravane choDavA prayatna kare. sAmAcArInA pAlana mATe prayatna kare. sAmAcArInI jANakArI tathA jIvanamAM thatA pramAdane haTAvavA mATe gurunizrA jarUrI che. bhAvakriyA-iriyAvaDiyA mATe gurunizrAe nimitte kAraNe che. vizeSa vicAraNA agre vartamAna. vAcanA-10 Page #95 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gamanAgamAnoya...||9|| mULa paramAtmA zrI mahAvIra prabhunA zAsanamAM thayela bhAvadevasUrima. e 'yatidina carcA' graMthanI saMkalanA karI che. te graMthanI vAcanA cAlI rahI che. ApaNI dravya kriyAone bhAvakriyA banAvavAno vicAra karIe chIe. prAthamika bhUmikAe kriyAno AdhAra nimitto upara che. calA=99 nimittone pAmIne mohanIya karma udayamAM Ave che. khAnapAna vagere dravya nimitto che. yogya gurugama ke keLavaNInA abhAve je udaya thAya te bhAva nimitto che. jJAna, darzana vinAnuM cAritra nathI. samyagdarzana pAyo che. samyajJAna caNatara che. sabhyazcAritra zaNagAra che. mATe ja samyagdarzana arthAt mohanIyano kSayopazama ke kSaya khAsa jarUrI che. enA vinA caNatara na thAya. samyagdarzana pAyo che. jainakuLamAM janma maLI gayo mATe samaje ke samyakatva che...athavA to samyakatvanAM traNa liMga dhare che, mATe samyaktva'' eno vyavahAra naya che. vyavahAra nayano apalApa na thAya, paNa; vyavahAra naya bIjAne cakAsavA mATe che. e dvArA guNAnurAga keLave. potAnA samyagadarzananI parIkSA to nizcayanayathI karavAnI che. nizcayanayathI potAnA AtmAmAM rAgadveSano ghaTADo keTalo thayo ? vagere tapAsavAnI jarUra che. vRddha sAdhu-sAdhvI bhagavaMtanA jIvanamAM 'jIvana sUtra' khUba ja nizcita hoya che. jJAna kadAca bhale ochu hoya, paNa maryAdAonA vAcanA-11 a Page #96 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pAlanamAM niyamita hoya che. ApaNe saMsAra choDI paramAtmAnuM zAsana pAmyA chIe paNa saMsAra eTale zuM? dravyasaMsAra narakAdi gati athavA to bhAva saMsAranuM kAraNa te paNa dravyasaMsAra kahevAya. te kuTuMba kabIlo vagere. bhAvasaMsAra eTale...rAga-dveSa mohanA bhAvo... saMsArano tyAga karyo te tyAga paNa be bhede che : (1) dravyatyAga ane (2) bhAvatyAga. vAstavamAM bhAvathI tyAga jarUrI che. paNa bhAva=nizcayanaya je aMtaradRSTigamya che. aMtara draSTi jeTalI nirmala banatI jAya teTalo tyAga ane jAgRti vadhatI jAya AthI bAhyathI paNa thato tyAga jarurI che. bAhyatravyavahAranayathI sAmA AtmAnI samiti, gupti vagerenuM pAlana dekhAvAthI tenA ArAdhaka bhAvano khyAla Ave. dravyasaMsArano tyAga vinA bhAvasaMsArano tyAga ja na thAya. dravya vinA bhAva nikSepa na ja hoya. kadAca bhAvatyAga vinA dravyatyAga hoya paNa kharA. uttarAdhyayana sUtra'mAM che ke-ghaNA gRhastha sAdhu karatAM paNa vadhu tyAgI hoya che. paNa emAM mohanIyane toDavAno puruSArtha saphaLa thato nathI. mATe saMsAramAM rahyA che. apekSAe ApaNA karatAM gRhasthamAM dravyatyAga vadhu hovA chatAM ene bhAvatyAga kema nathI thato ? e saMsAramAM ATalI prakRSTa ArAdhanA kare, chatAM chakAyanI virAdhanAthI kema jIve che ? saMsArano tyAga kema nathI karato ? e mATe e tyAgI gRhasthane saMsAranI vimukhatA keTalI che ? AzravanI heyatA keTalI che ? te tapAsavuM. saMsArIno viziSTa tyAga joIne ApaNe khoTA chIe ema na vicAravuM. enI pAchaLa AjJAnuM baLa che ke nahIM ? saMyama pratye bahumAna che ke nahIM ? e tapAsavuM e ja sAcuM che, sArA che ema ekAMte na manAya, temano game teTalo tyAga to paNa pAMcamA guNasthAnakanI bhUmikA ja che...gRhastha avasthAmAM rahI ATalo tyAga kare che, tenI anumodanA jarUra karavI paraMtu ApaNA karatAM- sAdhu karatAM paNa vadhu tyAgI che tevuM na vicArAya temano tyAga dravyatyAga che ke bhAvatyAga, te AjJAnA baMdhAraNathI vicAravuM. dravya bhAMgAnI vAcanA-11 Page #97 -------------------------------------------------------------------------- ________________ traNa vyAkhyA vicArIe chIe. bhAvanuM kAraNa dravya, anupayoga dravya, apradhAna dravya temAM bhUtakALa bhAvanuM kAraNa hatuM athavA bhaviSyamAM bhAvanuM kAraNa hoya te dravya. khAlI kerosIna Dabbo paNa Dabbo ja kahevAya. kemake bhUtakALamAM emAM kerosIna hatuM, ane je ghI vADhI khAlI che, temAM bhaviSyamAM ghI bharAze. Ama jemAM bhUtakALa ke bhaviSyamAM bhA Avyo hoya ane Avaze e dravya bhAvanuM kAraNa dravya hoya, te dravyane niSphaLa kahevAya. anaMtA oghA niSphaLa gayA; te apradhAna dravya hatu mATeja traNa dravyakriyAmAMthI kai dravyakriyA AdaraNIya che ? e samajavAnI jarUra che. dravyanI prathama vyAkhyA bhAvanuM kAraNa bane te dravya" A vyAkhyA samajAya ane te pramANe prayatna thAya te lAbha che bAkI, AjJAno bhAva ja na sparze to dravya paNa khoTuM che. UMdhI dizAmAM cAlIe to taLATI kema pahoMcAya ! ApaNe drakriyAnA cokaThAne paNa jALavI zakyA nathI, mATe ApaNo bhAva Takato nathI. dIkSA lIdhI che, paNa dIkSA eTale zuM ? e samajAya to dravyakriyA paNa sacavAya ane bhAva Ave te mATe dIkSA zabdano niyukti artha guru caraNe besI gaMbhIra rIte samajavo. dIkSA zabdamAM vA ane phI dhAtu che. temAM ghAtu = AjJAmAM jAtane samarpaNa karavAnuM jaNAya che. jAtanuM samarpaNa thAya pachI paramAtmAnI-guru mAnI AjJAnuM pAlana kevuM hoya? miliTarInA sainikone najaramAM rAkho. sainika AjJAnuM pAlana keTaluM kare che ? AjJA e AjJA, pachI khADA Ave to ya AjJAnuM akhaMDa pAlana kare che. pApI peTa mATe e ATalI vaphAdArI jALave che ane ApaNane bhAva-vAtsalyanA sAgara guru ApaNA ja AtmakalyANa mATe kAMI kahe to sahana na thAya. A kevuM samarpaNa ! kharekhara bhAvasamarpaNanI jarUra che. bhAvanA e manano viSaya che. bhAva e AtmAno viSaya che. mana e to mAtra insTamenTa che. vAcanA-11 f Page #98 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhAvanAone keLavanAra to bhAva che. bhAva be prakAranA che : (1) azubhabhAva ane (2) zubhabhAva. mohanIyanA udayane AdhIna thayuM te azubhabhAva. mohanIyanA kSayopazamane AdhIna thavuM te zubhabhAva. paNa e zubha ke azubhabhAva parakhAya kema ? AjJAnI ke gurunI parAdhInatA gamatI hoya, te mohanIyano kSayopazama, arthAt zubhabhAva samajavo, ane jyAM svacchedabhAva hoya, paugalikabhAvanI lAlasA hoya, te mohanIyano udaya, arthAt azubhabhAva samajavo. pratikramaNamAM mudrAo jALave, AjJA mujaba kare, te mohanIya to kSayopazama paNa zAMtithI beThA-beThA (pramAdathI) pratikramaNa kare te mohanIyano udaya. reDiyomAM aMdara (vAyaralesa dvArA) bolAya che. guru mahArAja e to reDiyAnI peTI che. emAM AjJAnuM vAyaralesa joDIe to e gurutattva sArthaka bane. gurutattva samajAya to samarpaNa thAya. cothA "paMcasUtramAM che ke-'kho mAM paDigna se guruM tti tAT" paramAtmA kahe che ke "je mane mAne che te gurune paNa mAne che." guru eTale gItArtha guru. guru eTale jemanAmAM prabhunI AjJA vaNAyelI hoya. paMcavastumAM gurunA 14 ane ziSyanA 16 guNo kahyA che. Aje to eka-be ziSya thAya, eTale guruthI svataMtra vihAra kare che. AdhAkarmI AhAra na ja levAya, paNa amuka kAraNe levAya. 47 pAnA bRhatkalpamAM che. A apavAda guru mahArAja jANatA hoya, temanI AjJA anusAra ja jIvana jIvavAnuM che. parakalyANa mATe nIkaLI paDavAnuM nathI. mahAnizItha'nA pamA adhyayanamAM che ke "he bhagavaMta ! svakalyANa ane parikalyANamAM vadhu sAruM zuM ? ane baMne prasaMga eka sAthe AvI jAya to zuM karavuM ?' ema gautamasvAmI bhagavaMtane pUche che tyAre bhagavate javAba Apyo che: "svakalyANamAM vAMcanA-11 ane nI I 03 Page #99 -------------------------------------------------------------------------- ________________ parakalyANa samAyeluM che. parakalyANa-bahujana kalyANane AgaLa karI sva-AtmAne gauNa nathI karavAno." Aje parakalyANa karavAmAM sva-kalyANa gauNa thayuM che. anadhikArIne pATa ApavAthI khuba ja nukazAna thAya che. dravyasaMsArano tyAga pachI bhAvasaMsAra tyAgavo e prANa che. svakalyANa che Adeya che. baMne sAthe-sAthe hoya to paNa svakalyANa ja kare. AtmAnuM zAsana te je zAsana che. nijazAsana te ja jinazAsana che. jinazAsana te ja nija zAsana che. AnA marmane gurugamathI samajavo. 'zAsana' zabdamAM zAn dhAtu kaMTrola arthamAM che. jenAthI mohanIyano (kaMTrola) kSayopazama thAya te zAsana. jenAthI sAmA AtmAnA mohanIyano kSayopazama thAya evI bhUmikA ApaNe. keLavavAnI jarUra che. kalyANanI bhUmikAno artha ja e che ke AjJA mujaba ArAdhanAmAM sthira thavuM joie. mohanIyano kSayopazama thavo joie. ATalA varSonA dIkSA paryAya pachI paNa prabhunA darzanamAM sthiratA kema na thAya? eksa-re mAM sIdhu ja aMtardarzana thAya. to ApaNe paNa "eksa-re' jevA kema na thaie ? AMkho baMdha karyA pachI AjJAno dhodha-prabhunA vAtsalyano dhodha kema na varase ? ane mukAma kema yAda Ave ? darzana karanAre vacamAM na ubhA rahevAya e vAta sAcI, paNa; ApaNe kema ekAgra na banI zakIe. vAstavamAM haju pugala bhulAyo nathI. AtmAnA guNonI pratiti thai nathI, tethI ApaNI draSTi paNa vibhAvadazAmAM ramyA kare-bIjAnA guNonA badale doSo ja joyA karIe chIe. ApaNI sAmAcArInu yathArtha pAlana thAya to ya guNAnurAga pragaTe. guru ma. tathA sahavartI saMyamIo pratye ahobhAva pedA thAya. chaMdanA ane nimaMtraNA sAmAcArImAM guNAnurAga kevo jharahare che ! chaMdanA sAmAcArI = gocarI jatAM pUchavuM. nimaMtraNA sAmAcArI = gocarI AvyA pachI sArI cIja bIjAne premathI ApavI. A kyAre bane ? saMyamI pratye ahobhAva guNAnurAga hoya to ! Aje ApaNane bIjA pratye niMdA, kUthalIno bhAva ja kema sparze che ? saMyamI pratyeno dRSTikoNa kema nathI ? guru mahArAja pratye ahobhAva kema nathI ! emanA doSo ja kema dekhAya che ? emaNe to pUrve potAnI ArAdhanAnI mUDI jamA karI che. atyAre zAsananAM | vAcanA-11 Page #100 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kAryo kare che. ApaNI zI dazA? e vicAravuM...koIpaNa graMthanuM vAMcana gurunizrAmAM ja karAya. ApaNe to svayaM vAMcI ApaNI buddhithI khatavaNI karIe jyAre gurumahArAja bhASya, curNi vigere graMthonA badhA daSTikoNathI samajAve. bhAvasaMsArano tyAga na thAya to dravyasaMsArano tyAganI koI kiMmata nathI. A vAkya dvArA ullAsa jagADavAnI jarUra che. ugratAnI dIvAla TakatI nathI. kAraNa-pAyo nabaLo che. tapasvInA jIvanamAM bAhyatapa, uNodarI, rasatyAgAdi jarUrI che. tapasvIne tapa karatAM pAraNAmAM anaMtI nirjarA thAya. jo tapa karatAM AvaDe to tapathI AtmAnI keLavaNI kare, pachI pAraNuM kare. pAraNuM eTale mohanIyanI sAme moraco mAMDavAno che. AdhAkarmI tyAga, rasatyAga, vagere to pAraNAmAM khAsa jarUrI che. zuddha gocarI na maLavAthI upavAsa kare to te mAsakSamaNa karatAM ye vadhI jAya. grahaNa zikSA, Asevana zikSA guru ma.sA. pAsethI maLe che. AthI gurune ja hitakArI mAne. ane jJo di tata ttimanna' e bhAva rAkhe. guru ma. karuNAbhAve sAmAcArInuM dhyAna rAkhe, jemake....upAzrayanI AjubAju-cArebAju dasa-dasa DagalAM avagraha jItakalpamAM che. tenI bahAra javuM hoya to kAMmaLI-dAMDo vigere laine javuM. (so DagalAMno avagraha zAstrIya maryAdA pramANe che.) pANI vahoravA jatA paNa dAMDo-kAmaLI joIe. davA paNa joganI jema gRhasthanA tyAMthI vahorIne lAvavI joIe. sAdhu ma. ane sAdhvIjI mahArAjane kAmaLI vinA bahAra na vAya. vAcanA sAMbhaLatAM paNa vinayamudrA = khabhe kAmaLI ane DAbo paga ubho rAkhI vAcanA sAMbhaLavI. raste jatA vAhanane paNa mudrA sAcavavI paDe che. ApaNI dareka kriyAmAM mudrA che. mudrAthI Azravano rodha ane saMvarano Adara karavAno che. mudrAthI karmarAjA dhrUjI jAya. mAtra polIsanI mudrAthI keTalI asara thAya che ! gocarI pANI jatAM paNa mudrA sAcavavI. te mudrAmAtrathI karmarAjA dhrUjI jAya. AjJApAlanathI mohanIya tUTe, varaccheda bhAvathI mohanIya baMdhAya...tenA pariNAme vadhu ne vadhu pramAda, sustI thAya ane saMyama / sAmAcArI pratye durlakSa pedA thAya. potAnA aMtara bhAvonuM nirIkSaNa karavuM ke..gocarI doSavALI maLe ane na vahorI hoya evuM bane kharuM ? "doSavALuM vAparIne mArA saMyamane zA mATe jarjarita karuM ?'' evo bhAva Ave ? DhaMDhaNamuni roja ekAsaNAnuM paccakakhANa laine gocarI nikaLe zuddha gocarI na maLavAthI samaye ja pAchA AvIne upavAsa kare. vAcanA-11 Page #101 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sAdhu-sAdhvI to lIDara che. duniyAmAM Adarza rUpa che. emanA upara to ghaNuM AdhArita che. chatAM bekALajI kema ? svaccheda bhAvathI karela kriyAnA kAraNe mohanI bAMdhyuM che, te ahIM dareka anuSThAnamAM naDe che. A mohanIyane dUra karavA mATe AjJApAlana jarUrI che. vidhipUrvaka, maryAdApUrvaka AjJApUrvaka je kriyA kare, te bhAvakriyAne pAme ja. taLeTInA raste cAlanAra taLeTI pahoMce ja, bhale vahelo-moDo paNa pahoMcaze to kharo ja. tema ApaNe AjJAnA mArgamAM cAlavA dIkSA lIdhI che ke svacchedabhAvane poSave dIkSA lIdhI che ? te tapAsavAnI jarUra che. ApaNI drakriyA bhale dravyakriyA hoya, paraMtu prathama naMbaranI bhAvanA kAraNe rUpa dravyakriyA bane te mATe gurunizrAe rahI AjJA-sAmAcArI mujaba mahApuruSonI AcaraNAnuM AlaMbana lai iriyAvahiyA pUrvaka kriyA karavAnI che. iriyAvahiyA vinA koIpaNa anuSThAna | kriyA karavI khape nahIM A AjJAnuM baMdhAraNa che. "mahAnizItha sUtramAM jaNAvyuM che ke riyATiyA, kavitA, vivi kapUru gherUya vaMdu | saMglAya gAvasmayA 3 caityavaMdana, svAdhyAya, pratikramaNa kAMIpaNa karatA pUrve iriyAvahiyA karavAnA che. iriyAvahiyA dvArA ApaNA bhAva / adhyavasAyo sthira thAya. adhyavasAo gamana-gamana karI rahyA che, tenuM A prAyazcitta che. iriyAvahiyA pachI kusvakha-dusvapna ane rAtrika prAyazcitta mATe kAussagna karavAno che. savAre sau prathama kAussagga kema ? tenI vicAraNA have pachI karIzuM.... vAcanA-11 vAcanA-11 - [+] Page #102 -------------------------------------------------------------------------- ________________ QUUM=12 mAnoiya...|| 9 || carama tIrthapati zrI mahAvIra prabhunA zAsanamAM saMyamanI maryAdA sahelAIthI samajI zakAya te mATe "yatidinacarcA' graMthanI vAcanA cAlI rahI che. savAre UThI iriyAvahI sudhIno adhikAra vicArI gayA...iriyAvahI pachI kusvapna-dusvapna ane rAtri prAyazcitta saMbaMdhI kAusagna karavAnuM vidhAna che. savAre prathama kAusagga zA mATe ? pratikramaNa prathama kema nahIM ? daza prakAranA prAyazcittamAM kAusagga che, je prAyazcittano cotho bheda che. mohane / pApane chede te prAyazcitta. pApa eTale mohanIya karma, jJAnAvaraNIya toDavAno ApaNo prayatna thAya che, paNa mohanIyane toDavAno prayatna keTalo ? - jJAnAvaraNIya karmano udaya che paNa enI pAchaLa mohanIya karmano dorIsaMcAra che. vAdaLAM na khase to bArI kholavA chatAM prakAza keTalo Ave ? tema mAtra, kAusagga, khamAsamaNa, jApa karavo, eto bArI kholavAno prayatna karavA jevuM che. mohanIyano kSayopazama thAya e vAdaLa khase to zudhdha jJAnano prakAza Ave. jJAnAvaraNIya karmanA kSayopazama mATe pAMcame upavAsa kare, ane caudaze ekAsaNuM kare. AmAM AjJA kyAM rahI ? caudazano upavAsa karavo te bhagavAnanI AjJA che. enA pAlanathI mohanIya tUTe. pAMcamano upavAsa karavAthI jJAnAvaraNIya karma tUTe, jJAnAvaraNIya karmane toDyA pahelAM mohanIyane toDavAnI jarUra che. anyathA jJAna avaLe mArge caDAvaze. bhaNatAM nathI AvaDatuM AthI jJAnanI upAsanA mATe kAusagga khamAsamaNAM kare che, paNa; bhaNatAM kema nathI AvaDatuM ? kAraNa jJAnAvaraNIyano tIvra udaya ane vAcanA-12 Page #103 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tenI pAchaLa mohanIyano tIvra udaya che. jJAnAvaraNIya karma aMte bArI che, mohanIyanA ASADhI vAdaLAM che, te na khase to prakAza na Ave tethI jJAnAvaraNIya toDavA karatAM anaMtaguNA pragADha mohanIya ne chedavA kAusagna karavAno che. svAdhyAyathI nirjarA thAya, punarAvartanathI puNyabaMdha thAya. zAsananI dareka kriyA mohanIyane chedavA mATe ja che. mAtra gharanI bArI kholavA jevI jJAnanI ArAdhanAthI keTalo prakAza (gharamAM) Ave ? mohanIyane chedavA mATe ja "annatya sUtra'mAM pAya.. .HUaa' sAthe bolAya che. AtmAne vosirAve; te kyo AtmA ? ahIM kAusagnamAM kAyabhAvane vosirAvavAno che. "ThANeNaM, moNeNaM, jhANa'-sthAna, mauna ane dhyAna je kAyabhAvanA che tene vosirAvavAnA che. mohanIyane AvakAra na ApIe to enI meLe ravAnA thaI jAya. AthI kAyarUpI AtmA arthAt bahirabhAvane = mohanIya dazAne vosirAve. Ama mohanIyane toDavA mATe kAusagna karavAno che. mohanIya te ja vAstavamAM kacaro che. kusvakha, duHsvapnathI je kacaro lAgyo che. tene dUra karI pratikramaNa kare. vepArI dukAna kholatAM prathama kacaro sApha kare, pachI ja hisAba kare. tema rAtre svapnAdino lAgela kacaro sApha karI pratikramaNa karavuM. A kacarAnI saphAI mATe kAusagga che. kAyAno utsarga kAyAne vosirAvI devI. A eka anazana ja che. anazananA be prakAra 1) saparikarma ane 2) aparikama saparikarma jemAM sevA karavAnI aparikarma jemAM sevA nahIM karavAnI. saMyamamAM upayogI aMgopAMganI suzruSA karavA pUrvaka aNasano svIkAre, te sapratikarma anazana, ane je anapaNamAM koi AgAra-vikalpa-chUTa nathI te niSpatikarma anazana kahevAya. kAusagnamAM kAyAne vIsarAvavAnI che. kAyAno tyAga karavAno che... A kAyAnA utsargamAM ThANeNaM....Adi traNa pada jarUrI hatA, chatAM saro' vagere vadhu pado zA mATe ? (vAcanA-12 -8 Page #104 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zuM ? kAyAne vosirAvavAnI vAta sayogI banI javAnA AdarzarUpe che. paNa prekTikala zarIra e nirjarAnuM mahatvanuM sAdhana che. darzanamohanIyanA udayathI zarIrane ja AtmarUpa mAnIe chIe. A mAnyatAne dU2 ka2vAnI che. zarIrathI sAdhana tarIke aMtarAtma bhAvamAM rahe. sAdhya tarIke paramAtmabhAvamAM rahe. kAussaggamAM na chUTake ja karavAnI pravRtti mATe AgAra che. karavAnI dRSTie koI vastu-pravRtti kAusaggamAM ka2vAnI nathI, thaI jAya e vAta judI; kemake zarIranA Avegone TALavA-aTakAvavA mATe prayatna kare to ulaTI asamAdhi thAya. e asamAdhithI bacavA tathA kAusaggane akhaMDa rAkhavA mATe rasasipna = urdhvazvAsa vigere AgAro (apavAdika chUTa) annattha sUtramAM ApelI che. kAusaggamAM kAyabhAvane vosirAve, mohanIyanA saMskAro ghaTADe "zarIra e huM chuM'' "zarIranI Apatti e mane che'' e bhAva ghaTADavA mATe kAusagga che. kAusaggamAM gaNadhara bhagavaMtanA banAvela sUtranI vicAraNA karavAnI che. ethI mohanIyano kSaya, kSayopazama thAya. AjJA arthAt mohanIyanA kSayopazama taLe yogo cAle, to karmanI nirjarA thAya. mohanIyanA udaya taLe yogo cAle, to karmano baMdha thAya. ilekTrisiTImAM plaga pharatAM eka ThaMDaka Ape, eka garamI Ape. tema manavacana-kAyA eka ja paNa AjJA pharatAM baMdha thAya. AjJAthI nirjarA thAya. AjJA mujaba pravarte te zubhayoga; AjJArahita pravarte te azubha yoga. bhale kriyA AcaraNA zubha hoya paraMtu temAM AjJAnu baLa keTaluM che ? te mahatvanuM che. ApaNo kriyAyoga AjJA pramANe keTalo che ? te khAsa vicAravuM. paDilehaNa mana marajIthI thAya to baMdha thAya. chatI zaktie A kare to baMdha thAya. azakya parihAre mAMdagImAM apavAde kare puNyabaMdha thAya. paNa hA, te samaye paNa lakSya to nirjarAnuM joIe ja. sAdhue dhAtunAM vAsaNa vAparavAnAM nathI. tene aDAya paNa nahi. temAMthI nikaLatAM kiraNo = paramANuo ApaNA adhyavasAyane DahoLI nAMkhe. Aje mAtra vAcanA-12 E Page #105 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jogamAM ja A maryAdA jaLavAya che. Ayukta mAnaka eTale na = maryAdApUrvaka mAna=pramANa=AjJA, AjJAnI sAthe joDAyelo che. lokhaMDAdi koI ja dhAtu vagere vastune aDAya paNa nahIM. A maryAdA AjJA che. Aje kApa kADhavA, pANI ThAravA, cUnAnA pANI mATe parAta-vAsaNono upayoga sahaja banI gayo che. pANI *ThAravuM emAM to jayaNAnI dRSTie paNa virAdhanA che. mAkhI vagerene garama pANInI varALathI pIDA thAya. parAtamAM pANI ThAravuM e sAmAcArI viruddha che. dhAtune aDavAthI sAdhupaNa jAya. vayacha...vagere 18 sAdhupaNAnAM pApo mULa che. prazna : to zuM AjanA sAdhu sAdhu na kahevAya ? uttara : emanI paNa gItArtha bhagavaMte maryAdA karI che, chatAM paNa apavAda e apavAda che, bAhya nava, "atyaMtara cauda prakAranA parigrahamAM dhAtue parigraha to che ja. iryAsamitinI pAlanA mATe cazmAmAM dhAtunI phrema apavAda rUpe che. kApa kADhavA mATe pUrve lAkaDAnI parAta vaparAtI hatI. Aje lokavyavahAra badalAyo che. tethI kASTha=parAta durlabha banI che. kApa kADhavA, pANI ThAravA, ApaNI maryAdAnA kAraNe vaparAtI hoya tyAre A avidhi che, sAmAcArI viruddha che; te khyAla to rahevo ja joIe. vAsI (cUnAnA) pANIthI kApa kADhavAthI saMnidhi doSa lAge che. cAre ya AhAramAMthI koipaNa AhAra rAkhI mUkavo. e "saMnidhi doSa' rUpa ja che. cUnAnuM pANI paNa mULa mArge rakhAya nahi. Aje pANI; kAle mukhavAsa ane sUkI gocarI paNa rAkhaze. bArImAMthI bAraNuM banatAM vAra na lAge. phATelA kapaDAmAM hAtha bharAya to vadhu phATI jAya. kadAca sApekSa bhAve AgalA divase e ja gAmamAM sAdhuo AvI gayA hoya to temanA nimittanuM pANI hoya te laI Ave, chatAM samaye samaye gItArtha bhagavaMtanI AjJA joIe. xThArelA pANInI ajyaNA na thAya te mATe upAzrayamAM parAta upara DhAMkavA jhINI jALIvALAM DhAMkaNa rahetAM hatAM, jayaNAnA A sAdhanane punaH jIvaMta karavuM jarUrI che. * 14 prakArano atyaMtara parigraha=1 mipyAtva + 9 nokaSAya + 4 kaSAya ema 14 thAya prakArano thAya che. - saMpAdaka vAcanA-12 Page #106 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Aje navakArazI rAjamArga che. rasanendriya para kAbU rAkhavo e ja nirjarA che. kamase kama AThama-caudaza navakArazI na karavI ane pANI na ja ThAravuM, jethI mULamArga ubho rahe. ApaNe na pALI zakIe paNa navadIkSitane to saMyamanI sAmAcArI samajAvI ja joIe. utsAhI ane halukarmA ziSya hoya to te zubha-mArge cAlI zake, te mATe kadAca azakya hoya to paNa sApekSa bhAva to rAkhe che. paraMtu mULamArganI samajaNa na hoya to zuM kare ? AthI samajaNa ApavI te gurunI javAbadArI che. guru eTale bhAre, konAthI bhAre ? javAbadArIthI bhAre che. AthI ziSya prati te javAbadArI adA karavI. jevI AjJA sAmAcArI pramANe kriyA karI zake ane zubhayogamAM pravRtta bane. AjJA mujaba ja kriyA-ArAdhanA karavI joIe. kAyotsarganI vAta cAlI rahI che. amuka kAusagnamAM 25 zvAsocchavAsamAM pApa-sthiti-rasa-prakRti vikharAI jAya. AmAM dharmarAjAno orDara che. mATe karmarAjA dUra thAya. amuka maryAdita kSetramAM ja rAjAonI AjJAnuM baMdhAraNA che. paNa karmanuM rAjya 14 rAjalokamAM che. jyAre dharmarAjAnuM rAjya loka, alokamAM che. alokamAM paNa AjJA che. zakti rUpe tyAM AkAza che e rUpa AjJA tyAM che. alokanuM varNana paNa prabhunA zAsanamAM che, mATe alokamAM paNa prabhunI AjJA che. dharmarAjA karmarAjA sAthe cAle che. zAhukArI cora che. lUkho-sUkI gocarI premathI svIkAravI dharma che. loko saMyama, tyAga, tapathI prerAine Ape che. gocarInA doSonI gaveSaNA te dharma che. paNa; vadhu maLe ane rAjI thavuM te karma che. karmarAjA lAlaco Ape paNa potAnuM kartavya zuM che ? te vicAravuM. bhakti karanAranuM kartavya judu che. gocarInA doSonI gaveSaNA karavA rUpa dharmarAjA sAthe che. paNa tene bhUlI doSita grahaNa karIe chIe. dharmarAjAnI AjJA pramANe cAlIe to karma zAMta paDe ja. logassamAM varNanI tAkAta che ke teno uccAra-smaraNa mAtrathI karmakSaya thAya. prazna : kAusagga karavAmAM logassa apUrNa gaNAya che, to doSa na lAge ? u. : nA; doSa na lAge...svacchedabhAva hoya tyAM karmabaMdha thAya. ahIM zAsananI maryAdA che...zAstramAM cAra prakAranA kAusagga jaNAvyA che. temAM ceSTA kAussagna ane abhibhava kAussagnamAM gaNAvAtA sUtronuM koi niyata baMdhAraNa vAcanA-12 81 thI Page #107 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nathI. temAM dravyonuM ciMtana paNa thai zake, jyAre jJAna-darzana cAritra vigerenI ArAdhanAnA kAusagnamAM saMpUrNa logassa gaNavAno che. prAyazcittanA kAusagnamAM doSanI zuddhi mATe je pramANe prAyazcitta AvyuM hoya te zvAsozvAsanI kAlamaryAdA pramANe kAusagga karavAno che. temAM ApaNe nirjarAnA bhAvane kevaLavAnI jarUra che. jema karavata AvatAM jatAM. lAkaDuM vere, tema zvAsozvAsa letAM ke mUkatAM karma khape. zabdo uccAra karavAnI paddhatithI karAya to, eka zvAsozvAsamAM eka pAda gaNAya. logassanI 7 gAthA che. tenI 1 gAthAmAM 4 pada . tenI 6 gAthA x 4 = 24 zvAsocchavAsa thAya. 25muM pada caMdesu nimalayarA gaNatAM ra5 zvAsozvAsa pUrA thAya. sAgara varagaMbhIrA sudhI ra7 zvAsocchavAsa thAya. rAtre svapnamAM pahelA, bIjA, trIjA, pAMcamA mahAvratamAM doSa lAge. arthAt uMghamAM ja jhaghaDo, laDAi vigere kare te-kusumiNa (kusvakha) kahevAya. tenA aticAramAM 100 zvAsozvAsa pramANa kAussagnanuM prAyazcitta Ave. AthI AmAM "caMdesu nimaeNlayarA sudhI logassa gaNAvAnA. rAtre uMghamAM cothA mahAvratano bhaMga thAya-nava vADamAM bhaMga thAya te saMbaMdhI ja doSa dusumiNa-dusvapna kahevAya. emAM mohanIya baMdhAya mATe sAgara vara0 sudhI logassa gaNavAnA...kusumiNanA kAussagna karatAM ahIM "Aiesu" vigere be pada vadhu mUkyA. AthI vizeSa karmano kSaya thAya. lAgelA doSonI guru samakSa AlocanA karavAnI. temAM prAyazcittamAM je pramANe kAussaga Ave te zvAsocchavAsanI maryAdAthI kAusagna karavAno. ahIM mana marajI nathI. AjJA-maryAdAnuM niyaMtraNa che. mATe hInAkSarano doSa na lAge. AlocanA eTale zuM? 3 + socana zabda che. 'mA' jJAnInI maryAdApUrvaka, vAcanA-12 Page #108 -------------------------------------------------------------------------- ________________ locana = vivekanI AMkhathI jovuM te AlocanA = pApono ekarAra karavA mATe nivedana karavuM te AlocanA. "AlocanA" zabda TIkA arthamAM paNa thAya che, te artha ahIM levAno nathI. gocarI AlovavI eTale ? aSTa pravacana mAtAmAM je-je doSa thayo hoya tenI vicAraNA. jIvakalpa mujaba hAla gAthAnI vicAraNA che. nivedana=eTale AlocanA. enuM apabhraMza AlocaNA thAya. AlocanA ApavI ane prAyazcitta levuM, te zAstrIya zabdo che. dasa prakAranI AlocanAmAM chaThTho bheda tapa che. dareka doSanA prAyazcitamAM kAMi tapa nathI. Aje je prAcIna maryAdA bhulAI gaI che. koThA taiyAra thai gayA. amuka doSa nivedana mAtrathI zuddha thAya. amuka doSonuM prAyazcitta karavAthI zuddha thAya. amuka doSonI AlocanA na thAya to durlabhabodhi thAya. zAsana paNa durlabha thAya. bhagavAnanI vANI sAMbhaLI eka zrAvikA (prabhu vIranA mAsI) UbhA thaIne"mArA mAthAmAM jeTalA vALa che teTalA pati meM karyA che." ema zrAvikA nivedana kare che. pApanuM nivedana ApaNe karIe paNa ekAMtamAM. mANasa maravuM kabUla kare, paNa; pApa na svIkAre. gunegArane polIsa mAre, chatAM kabUla na kare. aMtaramAM saMvegabhAva jAge to ja pApa zuddhinI bhAvanA thAya. keTalAMka pApo mAtra nivedana karI dUra karavAthI khalAsa thAya. keTalAMka pApo micchA mi dukkaDam' thI khalAsa thAya. keTalAMka pApo pratikramaNathI khalAsa thAya. paraMtu badhAM karatAM AjJAnI vaphAdArI mahattvanI cIja che. vaphAdArI hoya to doSa lAgI jAya paNa teno valopAta keTalo hoya ? paraThavavA yogya-azuddha (doSayukta) gocarI vAparIe, paraThavIe nahI ane pAThI bolIe. AmAM AjJAnI vaphAdArI kyAM rahI ? AjJAnI vaphAdArI hoya to...kAraNe paNa azuddha gocarI vAparavI paDe tyAre AMkhamAM AMsu kema na Ave ? AjJAnI sAthe kyAMya tAra joDAto nathI. aneSaNIya gocarI paraThavavAnI AjJA che. (pagAma sijjA) chatAM ApaNe majethI vAparIe chIe. ghora cAritra mohanIyano udaya che. hA, darzana | vAcanA-12 che 83 ? Page #109 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mohanIyano kSayopazama che, mATe hajI zravaNa rUci jarurI che. ApaNA jIvanamAM AjJAnI pradhAnatA che ke mananI pradhAnatA e vicAro. karmanI gADI mana para cAle. dharmanI gADI AjJA para cAle. karmanI gADIno DrAivara mana che. dharmanI gADIno DrAivara AjJA che. dharmarAjAnI bhAIbaMdhI keLavavA saMyama lIdho che. amuka pAponA prAyazcittamAM kAusagga Ave. amuka kAusaggathI amuka pApo kSaya pAme. A kAusagga e prAyazcitta che. ethI vadhu pApa mATe tapa che. ohaDAvaNArtha eTale zuM? ahIM nava + dha dhAtu che. nava upasarga; nIce arthamAM che. ghaTra dhAtu; = banavuM, nIce banavuM arthAt ghaTavuM arthamAM che. kusumiNa dusumiNathI je pApa che, tene ghaTADavA mATe A kAusagga che. kusvapna-dusvapna AvavAmAM AhAranI avyavasthA paNa kAraNabhUta banI zake che. amuka kaDAvigaInA AhArathI gesa, udharasa thAya che. je AhAra pAcana thaI AMtaraDAmAM jyAM joIe tyAM na jatAM Urdhva banI zvAsanADImAM Ave. pariNAme udharasa thAya=Urdharasa tenuM apabhraMza "udharasa' thAya. khAdhelo AhAra pacI jAya tema ekAsaNa kare. AhAramAM traNa kalAka sudhI raso bheLavI pacAvavAnuM kAma hojarI kare che. ethI vadhu lIdhelo AhAra zarIramAM vikRti UbhI kare. hojarImAM pacyA vagarano kAco maLa bahAra pheMke te AMtaraDA vageremAM coMTI jAya, saDe, vAyu vagere kare-je kusvapna-dusvapnanuM kAraNa paNa bane. AthI uNodarI rahevuM. uNodarI karavAthI khAvAnI lAlasA ghaTe. tapanI ArAdhanA thAya. pAcana kriyA barAbara thavAthI AMtaraDAmAM maLa na coMTe-roga na thAya, tathA kusumiNa-dusumiNa vagere doSo paNa na lAge. ekAdazI' e dvAdazInI dAdI che A anya darzananA sUtranI jema ApaNe ya vadhu AhAra vAparIe, to uNodarI kyAMthI rahe ! A vikRti che. da , ekAda 9ii che , vAcanA-12 vAcanAra . - ja Page #110 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dravya-bhAvathI kuvapnAdi Ave, temAM zarIranI khAmI che. e paNa eka kAraNa che. AMtaraDAmAM garabaDa che, mATe kharAba svapna Ave che. jo ke kharAba svapna zarIra ane mananI vikRtithI Ave che. kharAba svapna Ave to prathamathI sAvaceta thaI jJAnasvAdhyAyamAM pravRtta thAya. zarIranI vikRti uNodarI dvArA, ane mananI vikRti svAdhyAyAdi dvArA dUra kare. chatAM ya kusvapnAdi Ave to tenuM prAyazcitta kare. kAyotsargAdinuM vidhAna kare.. dasa prakAranA prAyazcittamAM kAyotsarganuM prAyazcitta che. te kAyotsarga iriyAvahiyA karIne kare. kemake sarva anuSThAna kriyA iryAvahiyA karIne karavAnuM jaNAvyuM che. "iriyAvahiyAe apaDikkaMtAe na kiMci kappai ciiyavaMdaNa sajjhAya AvassayAi ld''=IryAvahiyA karyA vinA caityavaMdana, kAusagga, svAdhyAya vagere kAMI ja na khape. AthI iriyAvahiyA karI, khamAsamaNa daI, kAusaggAdino Adeza mAMgavo. Adeza mAMgatAM bolavAmAM dhyAna rAkhavuM kemake ApaNa ghaNIvAra apabhraMza bhASAmAM zAstranA sAcA arthane khAMDI nAkhIe chIe. hava'nA bolAya paNa moDIvaNI' bolAya. 'va" upasarga che. ethI nava=nIce, ghar dhAtu che. ghaN = banavuM, thavuM. nIce banAvavA arthAt ghaTAvA mATe avaghaTana karavA mATe kAusagga che. kusvapna-dusvapnathI je karma bAMdhyAM che tene ghaTADavA mATe A kAusagga che. sava' upasarganuM mo' ane gha' dhAtunuM... huM rUpAMtara prAkRtamAM thAya. vaLI svArtha pratyaya ArSa prayogamAM thAya, AthI chIchareT0 sumA kusumiUT moDIvaLiye rAphaya paryAchita-visotye vaDasmA varuM ?' ema Adeza levAya. kAusagnamAM zuM karavAnuM ? zvAsocchavAsa gaNatAM besI rahevAnuM nathI. kemake...prayatna pUrvaka manane dharmadhyAnamAM joDavAmAM na Ave to sahaja rIte ArtadhyAnamAM mana pravRtta thai jAya...dharama karavA jatAM dhADa paDe. naphAnA badale nukazAna thAya...Ama na thAya mATe...dharmadhyAnanA padArthonA ciMtana mAdhyame manane zubhadhyAnamAM sthira rAkhavAnuM che. ahIM maryAdA niyata karelI che. "vaturvizati rUMva tuSa cintana" teTalo samaya caturvizati stava = logassa sUtranuM cAra vAra ciMtana karavAnuM che. vAcanA-12 Page #111 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zeSa cAra mahAvratamAM dUSaNa lAgyuM hoya, to so zvAsozvAsano kAusagna karavAno che. "caMdesu sudhI paccIsa zvAsocchavAsa thAya te cAravAra gaNatAM to zvAsocchavAsa thAya. cothA mahAvratamAM dUSaNa lAgyuM hoya to 108 zvAsocchavAsa pramANa kAusagga karavAno "sAgaravaragaMbhIrA' sudhI eka logassamAM 27 zvAsocchavAsa thAya, te cAra vAra guNatAM 108 thAya. kadAca dUSaNa na lAgyA hoya, svapno na AvyAM hoya toya kAusagga to kare ja. kemake rAtrika prAyazcitta to rAtre udharasa, vAto, chIMka vigerethI che ja rAtre pUjavApramArjavAmAM anupayoga thayo hoya, to tenuM paNa prAyazcitta karavAnuM che. e mATe paNa kAusagga che. vaLI kusvapna-dusvapna na AvyAM hoya to paNa jitakalpanI maryAdA che ja, mATe kAusagna karavAno ja che. kAusagna karyA pachI nimu0i vaMna purve 33o vuLa saMjJA' udyamapUrvaka svAdhyAya kare. jagaciMtAmaNinA caityavaMdanamAM jinavaMdana che. vaLI mavinadaMvagere munivaMdanamAM paNa jinavaMdana che ja. mAvAnaE'...e cAra khamAsamaNa devAM. pachI udyamapUrvaka svAdhyAya kare. ahIM ughama' zabdamAM 36 upasargapUrvaka na dhAtu che. cam dhAtu prayatnapUrvaka bAMdhavA=joDavA arthamAM che. udyama-maMdasvare, koI jAgI na jAya tema svAdhyAya kare. trIjA praharanI samAptimAM cothA praharanI zarUAtamAM sarva sAdhu bhagavaMta UThe. 12 kalAkanI rAta hoya to 3 kalAkano prahara gaNAya. jo ke sAdhuno AtmA sadAya jAgRta che. mAtra darzanAvaraNIya karmano udaya thAya che. AtmAnuM kanekazana mana sAthe, mananuM indriya sAthe kanekazana che. kALa pUrNa thatAM karmodaya khasI jAya. kAraNa ! mohanIyanI upara paNa paramAtmAnI AjJAnuM saMcAlana che. sAdhune zrama dUra karI punaH suMdara ArAdhanA karavA mATe suvAnI AjJA che. A AjJA mohanIyane tIvra na thavA de. AthI nidrA = darzanAvaraNIya karma tIvra na ja bane. cothA praharano samaya thatAM ja AMkha khUlI jAya. paNa A uddeza AjJA, vAcanA-12 Page #112 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vaphAdArI na hoya, arthAt mohanIyane toDavAno uddeza na hoya to? darzanAvaraNIya karma tIvra banI jAya. "AjJAthI sahita te ja sAdhu', AjJA pratibaddha e sAdhunuM vizeSaNa che. pU. A. devasUrijI ma.nI jayaNA ane AjJApAlananI sAmAcArIthI krUra mArAo paNa pAmI gayA hatA. A prabhAva sAmAcArIno che. jo mArAo upara paNa sAmAcArInI asara thAya to ApaNA para kema na thAya ? thAya ja, paNa; manane goNa karavuM paDe. vacana kAyA e mananI ghoDI che. ene sAmAcArImAM goThavI daIe, pachI manajIbhAI zuM karI zake ? Aje ApaNe samajavA chatAM mananI AjJA mujaba karIe chIe. phAve nahi' ane "bhAve nahi' A be sUtro jIvanamAMthI nIkaLI jAya, to jIvana ujjavaLa banI jAya. Aje, AMtaprAMta gocarI to dUra rahI, paNa heja moLuM ke kaDavuM Ave to mukha bagaDI jAya ane badhI sAdhanA dhULa bhegI thaI jAya. A 'bhAve nahIM'nuM pariNAma che. AjJA-sAmAcArI pAlananuM lakSya ane vaphAdArI hoya to mohanIya karma nabaLuM paDe, pachI bIjAM karmo tIvra banI na zake. pahelA bahAragAma janArane UThavAnI tamannA keTalI ? "elArma' mUke, strIpADozI vagerene uThADavA mATe sUcana kare, jyAre ApaNe to AjJAnI sAmAcArInI vaphAdArI che. gurUmahArAjane kahIe ke sAheba ! mane vahelA uThADajo ! samaya thatAM jAte ja UThI javAnuM, kadAca na uThI zakAtuM hoya to koIne kahIe chIe kharA? nA, A pramAdanI paravazatA che. mananA mAdhyamathI mohanIya karma Ave che. paNa vacana, kAyA ne AjJA sAthe joDI daIe to mohanIya ane mana mare ja. pachI darzanAvaraNIya tIvra na bane. nidrA gADha na Ave, AthI pazcima yAma=cothA prahare sarva sAdhu jAgI jAya. rAtre gapATA mAre to savAre kyAMthI jAge ? saMthArAnI sAmAcArI barAbara jALavI hoya to savAre sahajatAthI UThI zakAya. saMthArA porisI pachI sarvathA mauna rAkhavAnuM. UMgha na Ave to chUTaka navakAra gaNe. zarIra pAsethI kAma levA mATe ja suvAnuM che, e ja jinAjJA che. rAtrinA prathama vAcatA-12 Page #113 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prahare badhA sAdhu jAge. trIjA prahare AcArya bhagavaMta zAsanarakSA mATe sUrimaMtrano jApa vigere kare. adhiSThAyaka devAdinI sAdhanA kare. cothA prahare sarva sAdhuoe jAgavAnuM che. pramAdarahita svAdhyAya karavAno che AgamamAM paNa cothA prahare nidrA tyAganA adhikAramAM jaNAvyuM che ke "cothA prahare bAla, vRdhdha vagere badhA sAdhu jAgIne paMcaparameSThi navakAramaMtra satavArI3 7/8 vAra gaNe pachI iriyAvahiyA karI nidrApramAdAdi rahita muni kusumiNa dusumiNane nivAravA upayogapUrvaka kAusagga kare." kuvapna ke du:svapna na AvyuM hoya to paNa nidrAmAM prANIvadha, jIva virAdhanA vagere thayuM hoya tenA prAyazcitta rUpe cAra logassano kAusagna karavAno ja che. e vAta AgaLa vicArI gayA chIe. ahIM UThIne 78 navakAra gaNavAnuM jaNAve che. 7 bhayone TALavA 7 navakAra e vAta gauNa bhAve levI. mohanIya karmanA 7 bheda che. temAM 3 darzana mohanIya ane 4 cAritra mohanIya maLI kula 7 bheda thAya. A mohanIya karmane dUra karavA Akho divasa paramAtmAnI AjJA ane sAmAcArIpUrvaka pUrNa thAya, te lakSa rAkhavAnuM che. ATha navakAra ATha karmane dUra karavA gaNavA. kAusagna pachI '| nama muninamaMsa puvaMtatto sAca' jinezvara paramAtmAne jagaciMtAmaNi nA caityavaMdana dvArA namaskAra-vaMdanA karI, guruvaMdana kare. guruvaMdanamAM je arihaMta, siddha bhagavaMtane namaskAra che, te muni svarUpe che. teo paNa pUrve pramAdano parihAra karI svAdhyAya karanAra hatA. e rUpe emane vaMdana che. municaMdanamAM arihaMtAdi cArane vaMdanA karI svAdhyAyamAM lIna bane. zaradaRtumAM jema pANI nirmaLa bane tema cothA prahare yogo sahaja nirmaLa hovAthI emAM karelo svAdhyAya vadhu asarakAraka bane. svAdhyAya eTale ? jenAthI AtmAnI aMdara javAya te svAdhyAya A svAdhyAya. pAMca prakAranA che. temAM vAMcanAdi cAra prakArano svAdhyAya pUrNa thAya paNa anuprekSA kyAre ya pUrNa na thAya. ravaIyo muLa veDU sAthe ema paMca vastumAM kahyuM che. arthAt nivRtta muni svAdhyAya kare. AjJA-sAmAcArInuM pAlana ane Avazyaka kriyAo karatAM bAkI je samaya rahe te vAtonA gapATAmAM pUro karavAno nathI. satata svAdhyAya karavAno che. svAdhyAyanuM mahattva zuM ? svAdhyAya kevI rIte karavo ? abhigraho, niyamonuM ciMtana vagere agre vartamAna. vAcanA-12 Page #114 -------------------------------------------------------------------------- ________________ CHRIGI-93 mmasavipnamavuM...degll pU. AcArya zrI bhAvadevasUri ma.e aneka zAstra graMthonuM dohana karI 'yatidina -carcA' graMtha banAvyo che. temAM savAre UThI sAdhu svAdhyAya kare e vAta jaNAve che. svAdhyAyathI AtmA zuddha bane che-nirmaLa thAya che. arthAt jANatA na hoIe to paNa AjJApAlananuM lakSya ane ekAgratAthI thatA svAdhyAyamAM karmamalane dU2 ka2vAnI zakti che. amuka pudgalathI banela ogho yA sAvaraNI jema rajane-dhULane dUra kare che tema amuka zabdonI racanA jherane dUra kare che; A niyama pramANe svAdhyAyathI mohanIya karma rUpI jhera dUra thAya che. gaNadhara bhagavaMtanA zabdomAM paNa A tAkAta che. nirmohI avasthA, vizeSa kSayopazamikabhAva ane gaNadhara nAmakarma udayathI A sUtronI racanA karI che. tenI upara prabhue sahIsikkA karyA che. tenA bolavAthI mohanuM jhe2 dUra thAya che. game te ArAmAM, game te kALamAM mohanuM jhe2 dU2 ka2vAnI tAkAta sUtromAM che. paNa te sUtro paddhati pUrvaka bolavAM joie. rogamAM bAma vagere levo te mAne choDIne mAsIne vaLagavA jevuM che. azAtA vedanIya tyAre ja dUra thAya ke jyAre mohanIya dUra thAya. mohanIya kyAre dUra thAya ? gaNadharakRta sUtrano jApa paddhati pUrvaka karavAmAM Ave to mohanIya dUra thAya. A atizayokti nathI; svarUpokti che. ApaNe svarUpoktine atizayoktimAM ghaTAvIe chIe. gaNadhara bhagavaMtanAM sUtro paddhatipUrvaka, sAmAcArI pUrvaka bolAya to mohanIyanuM jhera dUra thAya ja. Aje paNa A tAkAta che. vAcanA-13 89 Page #115 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (lalita vistarA' graMthamAM haribhadrasUrijI ma.e sUtrone saMhitApUrvaka bolavAnuM kahyuM che. saMhitA eTale zuM ? potrIram = alanArahita pada bolavAM te saMhitA kahevAya. skUlanA be prakAre : (1) akSara padahIna te dravya alanA (2) mudrA ane upayogarahita bolavuM te bhAva alanA. je svara-vyaMjana je paddhatithI bolavAnA hoya tema na bole toposIpa nAmano doSa lAge. paddhatipUrvaka bole to viziSTa asara thAya. namaskAra mahAmaMtrarUpI mAtAnA khoLe besavAthI sarpano bhaya jAya. navakAra mahAmaMtranA kalpamAM che ke ptiri maM'i sAta vAra bolavAthI jherI janAvara paNa dUra thAya. sUtronA zabda-prabhAvathI roga paNa dUra thAya che. maryAdApAlananI tAkAta abhuta che. niravadya upAyathI roga jAya to sAvadya upAya zA mATe apanAvavo ? sthAnakavAsImAM prathA che ke jenI pAse samakita uccare tene guru mAne. ane bImArI Ave tyAre temane (guru ma. ne) TeligrAma ke TapAla dvArA jaNAve che ke tAva Ave che mATe mAMgalika saMbhaLAvo" udayapurathI rAjakoTa samAcAra Ape. guru ma. tyAM beThA beThA ja "sUyagaDAMga sUtra'nuM chaThuM adhyayana mAMgalikamAM saMbhaLAve. ane ATale dUra tAva UtarI jAya. zabdanI tAkAta keTalI ? zabda sAunDa eka sekanDamAM 11 so phUTanI sAmAnya gati che. ane reDiyo vesamAM rUpAMtara thayelA zabda taraMganI gati 1 lAkha 86 hajAra mAilanI che. A to vaijJAnika draSTie vAta che. jJAnIo to.. *cAra samayamAM samasta 14 rAjalokamAM avAja prasare tema kahe che. A sUtronA sAunDanI tAkAta che. bolanAra vyaktinI yogyatA vadhatI jAya tema-tema sAunDamAM pAvara vadhato jAya. sUtro yogya adhikArIne ja apAya to asara dekhAya. cauhiM samaehiM logo bhAsAe niraMtaraM tu hoI phuDo / logassa ya carimaMte carimaMtto hoi bhAsAe / / 379 / / vi.Ava. vAcanA-13 Page #116 -------------------------------------------------------------------------- ________________ yoga vahana kare ane gItArthapaNuM pAme pachI ja vyAkhyAna apAya. jJAna, dhyAna, tapa svAdhyAyanAM paDa caDe, pachI jinavANI bolAya to ja e adhikArI bane. Aje sUtro-smaraNono ghora apalApa thAya che. naranArIo Tepa kare che. temAM adhikAritA ke zabdano prabhAva zI rIte jaLavAya ? jema-jema saMyamaparyAya vadhe tema-tema jJAna-dhyAnanI mUDI-pAvara vadhe. temanA mukhethI bolAtAM sUtro / zabdono pAvara zakti vadhe che. sAmAyika-daMDakanA AdezamAM 'uccarAvojI ema preraka kema ? guru ma.e jJAna-dhyAnanI bhUmikA sara karI che. mohanIyanA saMskAra kSINa thavA AvyA hoya evA gurunA mukhe paccakkhANa yA karemibhaMte ucca2vAthI asara vadhu thAya. ane e sAmAyika-paccakkhANathI tapAdi ArAdhanA sArI thAya ane mohanIyanA saMskAro ochA thAya. mATe gurU ma.ne vinaMti rUpe sAmAyika daMDaka uccarAvojI ema kahe. paddhatipUrvaka sUtro bolavAthI mohanIyanuM jhe2 dUra thAya. duHkha ane asamAdhimAM navakAramaMtra gaNavAno jJAnIono Adeza che. jenAthI hArTanA roga paNa dUra thAya. Aje ApaNe navakArano jApa bhUlI davAkhAnAmAM davA mATe doDAdoDa karIe ane AdhAkarmI AhAra letAM sAmAcArI zuM che ? te bhUlI jaIe chIe. vagara kAraNe ke sAmAnya kAraNamAM levAtA AdhAkarmI AhArathI azAtA ane mohanIyano baMdha ane udaya thAya. navakArathI azAtAno kSaya ane mohanIya dUra thAya. 'paramAtmAnI kSAyika karuNAthI roga dUra thAya ja'' A vizvAsa keLavavAnI jarUra che. navakAra-sUtro padghatipUrvaka bolAya to asara thAya ja, vAyabrezana pedA thAya. ApaNe tyAM A paddhatinI oTa AvI che. brAhmaNomAM haju Aje paNa veda pAThomAM paddhati sacavAi rahI che. game teTalA paMDIto bhegA thAya to paNa eka ja sarakhI rIte bolI zake che. RgvedanA zabda hAthanI cAla pramANe bolAya che. yajurvedanA zabda AMgaLInI cAla pramANe bolAya che. sAmaveda saMgItanA sUra pramANe bolAya che. baMdhAraNa mujaba bolAtA veda zabdo sAMbhaLavA game. vAtAvaraNane asara kare. A rIte paddhatipUrvaka mAgadhI-bhASAnAM sUtro bolavAthI sAMbhaLanArane paNa ahobhAva jAgI ja jAya. potAne paNa karmanI vizeSa nirjarA thAya, karma hacamacI UThe. mATe svAdhyAya paddhatipUrvaka sUtro bolIne ka2vAno che. manaphAve tema sUtro na bolAya. AvA svadhyAyanuM vizeSa svarUpa AgaLa vicArazuM.. ! vAcanA-13 1 Page #117 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (c) Coll=0 ma jhamavuM...gAddA. pU. AcArya bhAvadevasUri ma.e banAvelA "yatidinacaryA' graMthanI vAcanAmAM prAtaHkAlIna svAdhyAyano adhikAra vicArI rahyA chIe... jayaNAmAM tatpara rahI sarva sAdhu bhagavaMta cothA praharathI mAMDI sUryodaya pahelAM be ghaDI sudhI svAdhyAya kare. AganI gUMthaNIno paddhatipUrvaka uccAra thAya to mohanIyanA saMskAra ghaTe, ane A kArya savAramAM thAya to Akho divasa sAmAcArImAM mohanIyano ghaTADo sulabhatAthI thAya. nirjarAnA dvAra khUle ane AzravanA dvAra baMdha thAya. basa, A ja paramAtmAnI AjJA che. anAdinA viSaya kaSAyone DhIlA karavA mATe ja bhekha lIdho che. bIjAM badhAM anuSThAna judAM judAM motI rUpa che. A mohano ghaTADo e dorA rUpa mukhya che. AkhA divasanA vartananuM kaperIjhana=tulanA karavuM ke mohane ghaTADavAno puruSArtha keTalo che ? A puruSArtha prayatnamAM AjJAnI ja mahattA joIe. mananI mahattA hoya to mohanIya ghaTatu nathI paNa vadhe che. sAdhujIvanamAM meLavavA lAyaka zuM? te tAttvika dRSTithI vicAratAM rahevuM, jethI lakSyanI zuddhi rahe. dareka kAryamAM gRhastha arthopArjananuM lakSya rAkhe che. tema sAdhu paNa dareka ArAdhanAmAM mohanIyane dUra karI AjJApAlanapUrvaka svAdhyAya karavAnuM lakSya rAkhe. jinAjJA mujaba gocarI, vaiyAvacca, bhakti kare to te svAdhyAya ja kahevAya. sAdhujIvanano caritArtha-phalitArtha zuM ? svAdhyAya, vItarAganA vacananuM raTaNa karavAthI mohanIyanA saMskAro ghaTe ja. 'sastuM mA virsa mA' 'uttarAdhyAyana sUtra' vageremAM AvatAM AvAM TUMkA vAcanA-14, Page #118 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vacanonuM raTaNa karavuM. vyAkaraNa, sAhitya, nyAya karatAM AmAM gati karavI. AmAM sIdhI AtmasparzanA thAya che. adhyAtmasAra, adhyAtma kalpadruma, prazamarati, jJAnasAra vigere graMthonA svAdhyAyathI vairAgyanAM mULa siMcAya che. koI bhava evo nathI ke jyAM viSaya-kaSAyanAM mULa sicya na hoya. AthI te saMskAronuM poSaNa kSaNe-kSaNe thAya che. paNa zAsananI ArAdhanAno prabhAva evo che ke, anAdikAlathI poSAtA badhA saMskAronI-karmono aMtarmuhUrta mAtramAM nAza karI nAkhe che. paraMtu te mATenI bhUmikA taiyAra karavI paDe. te bhUmikA AjJApAlana-vairAgyabhAvanAnA svAdhyAyathI thAya. zAsananI koIpaNa ArAdhanA AjJAnA upayoga pUrvaka thAya to asaMkhya bhavanuM bAMdheluM mohanIya moLuM paDI jAya. temAM ya svAdhyAyanuM mahattva viziSTa che. svAdhyAya karatAM dhyAna rAkhavuM ke A raTana thatA mAtra zabdo nathI. temAM kevA kevA bhAvo garbhita rIte rahelA che ? zabdonI racanA karanAra koNa che ? 'savi jIva karuM zAsanarasI...'nI bhAvanAnA kAraNe jinanAmakarma bAMdhyuM ane rasoiye udaya thatAM emaNe (paramAtmAe) zAsananI sthApanA karI, ane tripadI ApI; te dvArA gaNadhara bhagavaMte dvAdazAMgInI racanA karI. A prakriyAthI sUtronI racanA thai che. zabdo bhale sAmAnya lAge che; paNa kaI prakriyAmAMthI pasAra thayela che te mahattvanuM che. dhAtu eka ja hoya, paNa alaga-alaga bIbAmAM DhALI hoya-alaga alaga prakriyA tenI upara thayelI hoya to te alaga alaga pariNAma Ape che. paramAtmAnA mAdhyama gaNadhara bhagavaMte racelA sUtro che. kSAyika ane tIvra kSAyozimika bhAvamAMthI sUtronI racanA thayelI che. tenI sparzanA mAtrathI ApaNA mohanA cUrecUrA thaI jAya. mohane toDanAra ane vairAgyane TakAvI rAkhanAra svAdhyAya Aje gauNa thato jAya che. te tarapha lakSya nathI. pratikramaNa divasamAM be vAra ja karavAnuM che, jyAre svAdhyAya satata karavAno che, chatAM pratikramaNanI jema svAdhyAya na thAya to du:kha thAya evo bhAva sparzato nathI. svAdhyAya khUba ja Avazyaka che. gokhelAM sUtro bhUlI na javAya te mATe parAvartana thAya te svAdhyAya na kahevAya. koI pUchaze ane nahIM AvaDe to !" A lakSathI parAvartana karavAthI lAkhanA hAthIne damaDAthI vecavA jevuM che. vAcanA-14 Page #119 -------------------------------------------------------------------------- ________________ svAdhyAyanuM joDANa AtmA sAthe che. sva = AtmA. jhagha = tarapha, aMdara. arthAtu-AtmAnI aMdara javAnA lakSapUrvaka svAdhyAya thAya to te svAdhyAya che. vairAgyanI bhUmikAne keLavavA mATe svAdhyAya khUba ja jarUrI che. Aje je kleza thAya che e jo svAdhyAya na hoya to ja thAya. uzkerATa na thAya te mATe pa.pU. zrI haribhadrasUri ma., zrI AnaMdaghanajI ma., pU. yazovijayajI ma., pU. vinayavijayajI ma. AdinA adhyAtma vairAgya poSaka graMthono svAdhyAya karavo. *dhobI ane sAdhunuM dRSTAMta nAnuM che, chatAM teno bhAva gaMbhIra che. te dRSTAMta sAdhunI bhUmikAne kevI spaSTa kare che ? "sahana kare te sAdhu', kSamA zramaNa eTale ja sAdhu ! AmAM madhyama pada lopI samAsa che kSamApradhAna: zramaUT: 5: sa kSamAzrama : | kSamA ja jene pradhAna mukhya che. te kSamApradhAna arthAt zramaNa sAdhu kahevAya. daza prakAranA dharmanI zilA kSamA che mATe ja daza yatidharmamAM tene prathama sthAna che. kSamA, namratA vagerenI keLavaNI svAdhyAyathI thAya che. svAdhyAya eTale sAdhujIvanano AdhArastaMbha-pAyo. dareka maNakAmAM jema doro hoya, tema dareka kriyAmAM svAdhyAya joIe ja. pratikramaNa, paDilehaNa, gocarI vageremAM svAdhyAya khAsa che. paDilehaNamAM jIvadayA sAthe Atma nirIkSaNa che. AtmAnI aMdara javA svAdhyAya khAsa jarUrI che sAdhupaNAnuM lakSya zuM ? AtmAnI aMdara javAno prayatna ! pudgalabhAvanuM kendra choDI AtmabhAvanA kendramAM javAno prayatna te ja sAdhujIvana. * eka sAdhaka mahAtmAne deva roja vaMdana karI kAma pUchavA Ave. ekavAra nadI kInAre dhobI sAthe kAMi prasaMga banatAM bolAbolI thai, temAMthI dhobI ane sAdhu banne gussA-AvezamAM AvI mArA mArI karavA lAgyA. dhobInuM khaDatala zarIra, mahAtmAnuM zuM cAle ? mahAtmAnA manamAM "devane AvavAno samaya thayo che hamaNAM Avaze ane mAro pakSa lai dhobIne dhoI nAkhaze." paNa; deva dekhAyoya nahIM. mahAtmAjI mAra khAine potAne sthAne pahoMcyA ane deva Avyo, roja pramANe kAmakAja pUchayuM. mahAtmAe tADUkIne kahyuM... "nadI kInAre dhobI mArato hato tyAre tuM na Avyo ane have kAma pUche che ?" deve javAba Apyo ! "huM tyAM hAjara ja hato, krodha caMDAleno baMnnemAM praveza karyo hovAthI vRtti ane pravRttithI koNa dhobI ane koNa mahAtmA te oLakhI zakyo ja nahIM mATe ahIM bIjI vakhata Avyo. vAcanA-14 Page #120 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gRhasthane AtmabhAvamAM javAnuM lakSya hoya paNa jaI zake nahIM. anicchAe paNa ene cUlo saLagAvavo ja paDe. sAdhu pRthakkaraNa dvArA nirdoSa ekAsaNu ka2vA dvArA svAdhyAyamAM lIna rahe. adhyAtmakalpadrumano 15mo prakAza zubhavRtti zikSA upadeza che. jemAM TUMkI suvAkyanI racanA karI che. gAthA mAtra 10 che, paNa AtmAne jAgRta banAvI de tevI gAthAo che. Ano vAraMvAra AtmasparzI svAdhyAya thai jAya to gAravo, lAlasA herAna na kare. game tevA ghoDAne, lagAma, hAthIne aMkuza na hoya to ye jaMgalamAM rahI zake, paNa; zaheramAM na jaI zake. tema uddAma vRttione kAbUmAM levAnI khAsa jarUra che. svAdhyAyamAM aMtaranI vRtti khIlI UThe pachI ene cAra ghaDA pANI lAvavuM paDe to ya vaitaruM na lAge, paNa ullAsathI lAve. "parameSThi pade bIrAjamAna sAdhuonI bhaktino lAbha maLe che.'' aneka bhavomAM baMdhAyela karmonI nirjarA thaI rahI che' ema vicAre. sIjhanamAM jema vepArI khAvAnuM gauNa kare, paisA kamAvavA te mukhya bhAva hoya, tema sAdhune badhuM ja goNa hoya mAtra karmanI nirjarAno bhAva ja mukhya hoya A vAta samajavAthI sahaja ullAsa rahe. ullAsa be prakAranA : (1) mAnasika ullAsa ane (2) Atmika ullAsa. mAnasika ullAsa sArA dekhAvAnI vRttithI AvI zake, puNyabaMdhanI apekSAthI paNa A ullAsa jAgI zake, paNa; Atmika ullAsa to mohanIyanA kSayopazamathI Ave. e kSayopazama kyAre thAya ? jJAnInAM vacanone ghUMTe to mohano kSayopazama thAya. jJAnInAM vacanone ghUMTavAthI aMtaranAM paDalo bhedAI jAya. ane nirjarAno mArga khullo thAya. pachI koIpaNa kriyA, ArAdhanA, sAmAcArI pAlana, vaiyAvacca karatAM AMtarika AnaMda-ullAsa jAge. kArya vagere karatAM veTha na lAge...vadhu ne vadhu AnaMda Avato jAya. tethI nirjarAnI mAtrA paNa vadhatI jAya. sAdhune A bhUmikAe...pratyeka kArya karatAM Atmika lAbha...nirjarA thAya...te zrama-mahenata e kriyA paNa tapa svarupa che. gRhastho zrama kare che, te phogaTa mahenata che. gRhastho mAtra 12 thI 4 ArAma kare. Akho divasa kArya karI zarIrane nIcovI nAkhe-e kAMI vAstavika zrama nathI. sAdhu je zrama kare che, te Atma kalyANakArI che. vAcanA-14 15 Page #121 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sAdhu divasanA prathama prahare-sUtra porisi, bIjA prahare-artha porisi A praharomAM saheja parizrama paDe. A parizramane dUra karavA rAte ArAma kare. sAMje pratikramaNanI mAMDalI, svAdhyAyanI mAMDalImAM pheravAI jAya ane sAdhuo svAdhyAya kare. pachI porisi bhaNAve, nakSatranA AdhAre porisInA samayano khyAla Ave. dainika nakSatranA hisAbe savAre sUrya je nakSatramAM Uge (sUryodaya samaye je nakSetra hoya) te nakSatrathI 14muM nakSatra AkAzamAM Azare 450 nA khUNe Ave, tyAre porasIno samaya thAya. gItArtha sAdhu svAdhyAya karatAM karatAM samayanA anumAne bahAra jaI A nakSatra joi Ave ane prathama praha2 pUrNa thayelo jANe prathama praha2 pUrNa thatAM sarva sAdhu porisI bhaNAve. tyAM sudhI svAdhyAya kare. sAdhujIvanamAM svAdhyAyanuM mahattva keTaluM badhuM che ? trIjA prahare-AhAra, nihAra, vihAra kare. cothA prahare-svAdhyAya kare. savAre pratikramaNa pachI vastra pratilekhana karI sUtra porisI kare, pachI 'bahuDipunnA' no Adeza mAMgI pAtranuM pratilekhana karI punaH artha porisI kare. A paddhati Aje lupta thaI gaI che. mATe paDilehaNa pachI pratIka tarIke dhammomaMgala...nI pAMca gAthAno svAdhyAya pharajiyAta che. vAcanA-14 trIjA prahare gocarI jAya. gocarI zA mATe ? muaiopArAya' gocarI gRhasthanA lAbha mATe javAnuM che. sAdhu gocarI maLe to saMyamavRddhi, ane na maLe to tapovRddhi mAne. sAdhu zuddha gocarInI gaveSaNA kare, paNa rasanendriyanA poSaNa mATe pharAya nahIM. gocarI na maLavAthI bhUkhyA rahIe, paNa gocarI AdhAkarmI maLe che, mATe kadI bhUkhyA rahyA ? nA; DhaMDhaNamunine zuddhagocarI na hotI maLatI, mATe pAchA pharatA. ApaNane kadI AvI sparzanA kema nathI thatI ? mArga jANatA ja nathI ke upekSA sevAya che ? potAnI jAte vicAraNA karavAnI che. pahelAMnA munibhagavaMto kadAca azuddha gocarI maLe to, pAchA Ave ane tapovRddhi kare. paNa ApaNe to paccakkhANa pArIne ja gocarI jaIe pachI tapovRddhi kyAM rahI ? kemake 'ApaNane to pAtrA bharIne gocarI maLavAnI ja che.'' e khAtarI che !!! doSa rahitanI gocarI te labdhi. sArI gocarI maLavI te labdhi nahi. 96 Page #122 -------------------------------------------------------------------------- ________________ DhaMDhaNamuni anya sAdhu sAthe gocarI jAya to zuddha maLe, anyathA na maLe. bIjAnI sAthe jaI teo zuddha gocarI meLavI zakatA hatA, paraMtu teone karmanI sattA khUMcatI hatI. AthI tene toDavA puruSArtha Adaryo hato. sAdhu gocarIthI AvIne 500no 499 gAyAno 498 gAthAno svAdhyAya kare. Aje jitakalpa mujaba 17 gAthAno svAdhyAya kare. te svAdhyAyamAM `tRpti me jhajhUM' A anAcIrNa che. ema manane bhAvita karyA pachI gocarI vApare. mohanIyanuM jhera na caDhe te mATe A davA pUrvathI Ape, jema DAyAbiTIsavALo injekazana lIdhA pachI khAMDa vApare, to vAMdho na Ave. tema A gAthAne paribhAvita karI pachI ja gocarI vApare, tethI mohanIyanA uchALA na Ave. trIjo prahara AhAra-vihAra-nihAra mATe che. to paNa te samaye svAdhyAya karavAnuM kahyuM che. sAdhujIvanamAM svAdhyAya e ja mukhya che. prazna : upavAsanI AlocanA kyA svAdhyAyathI vaLe ? uttara H iriyAvahiyApUrvaka svAdhyAya kare, temAM paNa 500 gAthA ochAmAM ochI gaNe, vacce vAta na kare, te ja svAdhyAya prAyazcittamAM vaLe. vaLI daza pUrvadhArI bhagavaMtonA je graMtho hoya, te graMthono svAdhyAya prAyazcitamAM vaLI zake. pakSI, comAsI, saMvatsarI vagere pratikramaNanI AlocanA vALavAmAM pUrvadhara mahApuruSonI racanA ane ardhamAgadhI bhASAmAM hoya, te ja sUtro khapI zake. pUrvAcArya bhagavaMta kadI navI racanA na kare, saMkalanA ka2e. teo bhavabhIrU hatA ke 'huM tuccha buddhivALo chuM. graMtho racuM kema ?' moTA bhAge AgamomAMthI gAthAo udvarita karI che. jIvAbhigama vagerenI gAthAo jIvavicAramAM che. navatattva devaguptacArya bhagavaMte 'pakSavaNA Agama'mAMthI uSkRta karyuM che. AthI *gRhastha bola (thokaDA) ja bolI zake. 14mI sadInA bolanI prata Aje paNa maLe che. * A ApaNI prAcIna paraMparAno ullekha pU. gurudevazrIe jANakArI mATe karyo che. anumAna che ke...sthAnakavAsImAM AgamonA padArtho thokaDAomAM saMgrahita che. e thokaDAo ApaNA ja pUrvajoe banAvelA hovA joie. kemake sthAnakavAsI mata cAlu thayo te samaye AgamanA ke saMskRtanA UMDA abhyAsI teomAM na hatA tethI teoe ApaNI pAsethI thokaDA lIdhA hoya tevuM anumAna che. je thokaDA=bolano zrAvako abhyAsa karatA haze. -saMpAdaka vAcanA-14 lA Page #123 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sUtranA sIdhA TUMkA bola tathA TUMkI vyAkhyA ApelI hoya, te dabo kahevAya. TabAno svAdhyAya gRhastho kare. Tabo eTale stibuka. tibuka eTale parapoTo. emAM bIjA paramANu hoya tema Agama dariyAmAMthI uThelA parapoTArUpa TabAno svAdhyAya kare. svAdhyAyamAM 10 pUrvadharanI racanA hoya, ane ardhamAgadhI bhASAnA graMtho hoya te ja svAdhyAyamAM gaNAya. saMskRtamAM mAtra tattvArtha sUtra prAyazinA svAdhyAyamAM gaNAya che. jJAnasAra, adhyAtmasAra, adhyAtma kalpadruma, zAMtasudhArasa vagere na gaNAya. vairAgyavRddhi-sthirIkaraNa mATe teno svAdhyAya kare. jJAna e mohanIyanA saMskArane dUra karanAra che. e ja jJAnathI ahaMkAra jo vadhe to zuM kAmanuM ? jJAne madadara' e jJAnanuM vizeSaNa jaNAveluM che. mohanIyanA saMskArone na haTAve, to e jJAna e jJAna nathI. gaNadhara bhagavaMtanAM gUMthelAM sUtro paddhatipUrvaka gaNavAthI mohanIya DhIlu thAya. vItarAga bhagavaMtanA upadezane jemAM gUMcyo che, tevA AgamanI racanAmAM paramAtmAnI karUNA bharI che. tene bolavAthI mohanIya DhIluM thAya ja. * dareka pustakane gokhavAthI jJAna na maLe. paNa sUkSma bhUmikApUrvaka jJAnagurUnA caraNomAM jinAjJApUrvaka prazna samAdhAna meLavavA joie. jJAnanI cAra bhUmikA che. (1) zabdArtha : zabda eno artha : mAtra 1-1 zabdano artha karavo. (2) vAkyartha : AkhA vAkyano artha karavo. A be bhUmikA to sAmAnya vyavahAramAM paNa che. (3) A vAkya kyA arthamAM che ? kyA saMdarbhamAM ane kyA prakaraNamAM che ? e samajavuM te mahAvAkyartha. (4) aidaMparyAyArtha aaN 3 param = BraMparyAya - kyA zabdano kyo artha besADyo te gurUgamathI jANavuM te edaMparyAyArtha. A cothI bhUmikA jANIe nahIM to saMvaranA badale Azrava thaI jAya. vAcanA-14 vAcanA-14 [*] Page #124 -------------------------------------------------------------------------- ________________ edaMparyAyArtha jANIe to ja e jJAna upAdeya-AdaraNIya bane. koipaNa sAdhana-upakaraNa AdaraNIya kyAre bane ? te upakaraNa nirjarAnuM sAdhana bane, to ja te upakaraNa banI AdaraNIya gaNAya. anyathA e upakaraNa na banatAM adhikaraNa bane. zAsananI badhI ja kriyAnirjarA mATe ja che; Azrava mATe nahIM. narakAdi te dravyathI adhikaraNa che, paNa bhAva Azravano dhodha te bhAva adhikaraNa che. Azrava rokavAno che nirjarA karavAnI che. AjJAnI sApekSatA hoya, to ja Azraya rokI nirjarA thAya. AjJAnI, nizrAnI bedarakArI thAya to te mahAmohanIya karma baMdhAve. AjJAnI nizrAnI vaphAdArI nirjarA karAve. kAMmaLI zA mATe ? tamaskAyanI virAdhanAthI bacavA mATe kAMmaLIno upayoga che. tamaskAyanA jIvone bacAvavAnuM audaMparyAya haiye hoya to kAmaLI kevI sAcI rIte oDhAya ? upayoga kevo rahe ? aticAra bolatAM vAdhArI phusaNA huA' tyAM bolatAM aTakAya nahIM paNa "vAghArI phusaNA huvA viharavA gayA eno aticAra che. AkhuM vAkya sAthe ja bolavu. jaMbudvIpa, lavaNasamudra, ghAtakIkhaMDa, kAlodadhi samudra, puSkaravara dvIpAdi pachI aruNavara nAmano samudra che. tyAM apakAyanA jIvono samUha uchaLe che. tenA aMdhakAra jevA zyAma pudgalo che. ane eno samUha che. mATe enuM nAma tamaskAya che. samudramAMthI e phuvAro bhIMtanA AkAre UMce jAya che. sanaskumAra, mAhendra vagere devalokathI upara brahmadeva lokane sparze che, tyAM sudhI sIdho uchaLe che. tyAM gADha aMdhakAra che, ethI viSaya kaSAyamAM jhaghaDI rahelA devo te aMdhakAramAM saMtAI jAya (avadhijJAna jhAMkhu thai jAya mATe ene joI na zakAya) tyAMthI aSkAyanA jIvo nIce paDe che. tenI virAdhanAthI bacavA kAMmaLI oDhavAnI che. kAMmaLI garama hovAnA kAraNe e jIvone thoDI rAhata rahe paNa kapaDA vinA kAMmaLI oDhavAthI AyaMbilanuM prAyazcitta che. sAmAnya varasAdamAM glAna mATe-gocarI athavA Thalle javAnI chUTa che. enA karatAM = (varasAda karatAM) tamaskAyamAM virAdhanA vadhu che. vAcanA-14 Page #125 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jIvatA mANasane pakaDIne koI julamI rAjA hAtha-paga kApe ane je vedanA thAya tenA karatAM anaMtaguNI vedanA pRthvIkAyane ane tenAthI anaMtaguNI vedanA akAyane thAya ema "zrI AcArAMga" sUtramAM varNana che. sAmAnya doSanI AlocanA laIe paNa SakAyanI virAdhanAnI keTalI upekSA thAya che ? nizIthasUtra'nI pIThikAmAM che ke kAmaLInA kALamAM sAdhune bahAra javAya ja nahIM. jinakalpI cha/sAta prahara eka sarakhA kAusagnamAM rahe. emano e utsargamArga che. vikalpIno utsargamArga zuM? te samajyA vinA sAMje sUryAsta pachI sAdhu-sAdhvI phare...! derAsara, Thalle jAya, temAM to...tamaskAya jeTalI virAdhanA teukAyanI paNa che. tamaskAyamAM bahAra nIkaLavAthI prAyazcitta Ave. pUrve to trIjA prahare vihAra karatA hatA. vaLI grAmAnugrAma vihAra karatA. ApaNI jema (tIranI jema) nahIM. gAmegAma dharmanI samajaNa, kusaMpanI nivRtti, pAThazALAnI sthApanA, darzanapUjana, AyaMbila khAtAnI sthApanA vagere upadeza mATe sAdhuno vihAra che. vihAra eTale ? vihAra' zabdamAM vi upasarga + hara dhAtu che. vi = vizeSa dara = haraNa karavuM, dUra karavuM. vizeSa karIne gRhasthanA aMdhakArane harI levo te vihAra. AjanA vihAra kevA vikRta che ? gAyakavADamAM jema ghoDesavAra Tekasa mAgI le ane ravAnA thAya tema ApaNe ye gocarI Teksa' lai ravAnA thaIe. ThIka che, bhaktivaMta zrAvaka Aje ka bhakti kare che paNa te dahADe zuM thaze ? temanI bhakti kevI rIte Takaze ? teno vicAra koNa kare che ? AjJAnI vaphAdArI Ave to sAmAcArI pAlanamAM sahajatA Ave ane samasyAo ghaTe. edaMparyAya jenAthI AzravanAM dvAro aTake che. A audaMparyAya artha meLavavA mATe zAstrone gurugamathI samajavAnA che, svayaM nahIM anyathA pariNAma e Ave ke je 'nizItha sUtramAM kAmaLIkALa vakhate bahAra javAnA je niSedha che. ane Aje sUryAsta pachI bahAra phare che. vAcanA-14 100 ? Page #126 -------------------------------------------------------------------------- ________________ edaMparyAya ane sAmAcArI gurucaraNomAM besIne ja pamAya. sUryAsta pachI apavAde bahAra javu paDe tyAre teukAya, tamaskAyanI virAdhanAthI bacavA tyAM kAmaLIno upayoga kare. teukAya ane tamaskAyanI jayaNA mATe daMDAsaNa paNa na vaparAya. A sAmAcArI gurU caraNe bhaNavAthI Ave... gurU nizrAe meLavelA jJAnano Atma sApekSa rahI svAdhyAya kare, A rItano svAdhyAya 'mohanIya karmane jaDamULathI ukheDI nAkhe. A svAdhyAyano vizeSa adhikAra AgaLa vicArIzuM.' vAcanA 14 2 201 Page #127 -------------------------------------------------------------------------- ________________ quam-qy manasaMgnimavuM... dA mUta paramAtmAnA zAsananA...sAdhujIvananI samAcArIno sAmAnyathI avabodha karAvavA mATe pU.A. bhAvadevasUri ma.sA.e "yatidinacaryA' graMtha saMkalita karyo che. temAM prAta:kAle cothA prahare UThI kramazaHsAdhune svAdhyAya karavAnI vAta jaNAvI rahyA che. kemake...vairAgyanA vRkSane siMcanAra ane mohanIya karmano ghaTADo karanAra svAdhyAya che. pugalakendrIya vRttine AtmakendrIya lakSamAM laI jAya te svAdhyAya, pachI te game te rupe hoya. jemAM saMsAranI asAratAnuM raTaNa thAya te svAdhyAya. aNasane saphaLa tyAre ja thAya ke bIjA agIyAra tapa sAthe hoya. bIjA tapa sAthe na hoya to aNasananI koI kiMmata nathI. khAvuM e pApa che. kAraNa ? tenAthI rAgavRtti vadhe che. aNasaNa na banI zake to ekAhAra kare. temAM paNa sAdhu khAya nahIM paNa vApare. vAparavuM' zabdamAM-vi + H + 9 dhAtu che. arthAt vi=vivekapUrvaka, bhakyAbhaDhyanA vivekapUrvaka. gA=AjJAnI maryAdApUrvaka, rasanendriyane jItavApUrvaka 9 dhAtu=pUravuM. pUraNa karavA arthamAM che. vAparavuM eTale saMyamajIvanane TakAvavA vivekapUrvaka rasanendriyane jItIne peTano khADo pUravo. A rIte vaparAya to ja vAparyuM kahevAya, anyathA "jamyA' kahevAya. AcAra graMthomAM vidhi-avidhi bhojananI vividha rIto jaNAvelI che. temAM heyopAdeyane samajI te rIte vApare - vAcanA-15 [] vAcanA-15 Page #128 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (1) siMhabhojana-siMhanI jema bhojana kare. siMha eka bAjuthI khAya, te puruM thAya pachI bIjI bAjuthI khAya, ema kramasara vApare te siMhabhojana. (2) pratarachedabhojana-pratara eTale paDa, je rIte vahorI lAvyA hoie te rIte upara-uparathI vAparI eka paDa pUruM thAya, pachI bIjuM paDa zarU kare, te pratarabhojana. (3) kAkabhojana-kAgaDo cUMthIne khAya arthAt kAgaDo viSTA vageremAMthI vAlacaNAdi dhAnya vINI-vINIne khAya, tema pAtrAmAMthI sArI-sArI vastu kADhIne vApare te kAkabhojana kahevAya. khAtAM khAtAM vere athavA moMmAM koLiyo mukI kAgaDAnI jema AjubAju jue te paNa kAkabhojana kahyuM che. (4) zRgAlabhojana : ziyALiyuM alaga alaga sthAnethI karaDI khAya, tema pAtarAmAMthI alaga alaga sthAnethI (jyAMthI-tyAMthI) vAparavuM te zRgAlabhojana. (5) hastIbhojana : hAthInI jema upekSAbhAvathI vAparavuM. A bhojananA prakAromAM siMha-pratara ane hastI bhojana upAdeya che. A bhojanonI paddhatio rasanAne jItavAno prabaLa upAya che. avidhipUrvaka bhojana karavAthI cheda sUtromAM prAyazcita jaNAvela che. vAparatAM vAparatAM paNa uNodarI-dravya saMkSepavRttisaMkSepa vigereno paNa upayoga hoya. 12mAM thI eka paNa prakArano tapa ocho hoya, to e tapa jinazAsanano tapa na kahevAya. navakArazIthI 100 varSanuM narakAyu tUTe. e kaI navakArazIthI ? pAMca samiti ane traNa guptipUrvaka aAsana, vRttisaMkSepa rasatyAga vagere 12 prakArano tapa navakArazImAM kare. AthI narakAyu tUTe. bAhya tapa yathAzakti kare, paNa temAM atyaMtara tapa paNa meLavavo joIe. dhyAna kyAre Ave ? 11 tapa hoya to. bhUkhyA rahevuM, kRza banavuM. AmAM kAyakaSTa ja che. e sApekSa rIte bhale upAdeya che. paNa nirapekSapaNe, mana marajIthI kare, jemAM AjJAnA baMdhAraNane TakAvavAnI vRtti na hoya to tenI upAdeyatAno vicAra karavA jevo che. 500 AyaMbilanAM pAraNAM pUrve keTalI dhamAla thAya ? te paNa kevI rIte ? 'cheda sUtra'mAM che ke phrUTa ekAMte akalpya che. eka koLiye eka AyaMbila, be pAcanA 15 103 Page #129 -------------------------------------------------------------------------- ________________ koLiye (1 kaTakImAM) be AyaMbila ema Dabala AyaMbila vadhe. koI cIja gRhastha mATe hoya paNa uddezapUrvaka ApaNA mATe rAkhI mUke, temAM paNa sthApanAdoSa lAge. oghaniyukti (para7 mI gAthA) mAM che ke muna: prAca: ' monina.' muni=sAdhu lagabhaga vyaMjana vApare ja nahIM. sAva ja bImAra hoya, je UbhA paNa na thaI zakatA hoya, tene mATe phUTano rasa vagere apavAdika che. te paNa vAparatAM dubhAtA mane vApare ane sAjA thayA pachI prAyazcitta vagere le. AjJAnI upekSA e ja moTo doSa che. mahAnidrA che. navakArazI mAtra, bALa, glAna, vRddha ja kare, te paNa mAtra traNa koLiyA ja le. Aje navakArazI e gocarInI "mahArANI' banI che. je posTa para ApaNe chIe, enI vaphAdArI ja nathI. dharmarAjAno veza paheryo ane kAma karmarAjAnuM kema karIe chIe? karmanI sAme moraco mAMDyA pachI mohanIya uttejita thAya evuM thAya ja kema ? basa pariNata svAdhyAyano abhAva jaNAya che. prazna : saMyama pALavuM che temAM svAdhyAya kema karavAno ? svAdhyAya ane saMyamane zo saMbaMdha ? kriyAthI mohanIya DhIluM thAya che, to svAdhyAya karavAnI jarUra zI? uttara : saMyamanI pravRttimAM jayaNA pUrvakaudyama kare. AthI asaMkhya bhavomAM bAMdheluM karma kSaya thAya. karmabaMdhanuM kAraNa yoga che, to karmanI nirjarAnuM kAraNa paNa yoga che. temAM svAdhyAya bhaLe, to nirjarAnuM baLa ghaNuM vadhI jAya. savAre svAdhyAya svarUpa paramAtmAnI vANInuM raTaNa karavAthI mohanIyano kSayopakSama sArI rIte thAya. ane te mohanIyanA kSayopazamathI AkhA divasa daramiyAna sAmAcArInuM pAlana sArI rIte thAya. A sAmAcArInA pAlanathI punaH vadhu mohanIyano kSayopazama thAya. cAlu agni karatAM bakarInI lIMDIno agni vadhu prajavalita thAya. kaSAyamAM karmabaMdha thAya, te karatAM mithyAtvathI karma vadhu baMdhAya. cAritra mohanIyanA udaye ke kSetrakALanI lAcArImAM kadAca sAmAcArI pAlanamAM DhIlAza Ave, paNa samyaktvanI hAjarIthI temAM sahI na kare. emAM zuM thayuM? "A to pAlitANA che', ema bolI sevAtA doSothI sAmAcArI-AjJAnI upekSA thatI hoya, to te mithyAtvanuM poSaNa che. Ama kahevAthI karma vAcana-15 Page #130 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vadhu tIvra baMdhAya. bhale mana-vacana-kAyAnA yogo DhIlA hoya ane tethI pAlana na thatuM hoya, te vAta gauNa che; paNa hRdayamAM teno baLApo to hovo ja joIe. eka AtmA vRddha hovAthI kriyAmAM zithila hoya ane prAyaH roja AdhAkarmI baLatA hRdaye vApare ane eka hRSTa-puSTa sAdhu mAsamAM eka ja vAra AdhAkarmI ke sAme lAvela AhArAdi AnaMdathI vApare, to paNa eka ja vAra vAparanAra ne karmabaMdha vadhu thAya. saMyamajIvanamAM doSono doSa tarIke svIkAra to karavo ja joIe. potAnA doSone poSavA ke chAvaravA nahIM. tevA prasaMge bolavAmAM upayoga rAkhavo. bhASA samitimAM upayoga na rahyo, to AmAM sAmAcArInI bhAre AzAtanA thAya. A saMbaMdhamAM 'zrI mahAnizItha' sUtramAM eka puNyavatI tapasvinI rajjA AryAnI vAta che. emane pUrvakRta karmodaye duSTa koDha roga thayo. AthI zarIramAM tIvra vedanA thAya che. zarIra saDI gayuM. kIDAo pedA thai zarIra pholI khAya che. chatAM cikitsA karAvatA nathI. ane vedanAne samabhAve sahana kare che. mohanIya karmano svAdhyAya dvArA kSaya na thAya, to e kyAre uchALA mAre e kAMI kahevAya nahIM. e nyAye koIka khUNAmAM paDelA mohanIya karmano udaya thayo, ane emanA manamAM vicAra AvI gayo ke-'traNa ukALAnuM pANI vAparIe chIe, te to garama nahIM paDayuM hoya ne ?' manamAM vicAra jAgyo. manamAM AvelA durvicArane gItArtha pAse pragaTa karavAthI enuM mULa ukhaDI jAya che. paNa emaNe svataH e vicAra dabAvyo. thoDA divasa pachI punaH e vicAra pragaTa thayo. vaLI vicArane dabAvyo, ane keTalAka samaye punaH e vicAra vANImAM pragaTa karyo. sahavartI sAdhvIjIma. nA kahe. AvuM kyAre ya bane nahIM. AthI teo bolyA nahIM, vaLI thoDA divasa pachI to prarUpaNA zarU karI ke "garamapANIthI ja mane dAhajvara thayo che.'' ahIM zAsananI ArAdhanAmAM khAmI AvI. AcaraNamAM azraddhA UbhI thaI. AvA vacanathI sarva sAdhvIonI zAsana pratyenI zraddhA tUTI. mAtra eka sAdhvIjI ma. sthira rahyAM ke "acittapANIthI Avu kyAre ya na thAya. pUrvopArjita karmono doSa che. mAruM zarIra sAva saDI jAya, to paNa huM acittapANI nahIM choDuM. prabhunI AjJApAlanathI nukazAna thAya ja nahIM. A glAna sAdhvIjI ma. to potAno karyodaya bhogavI rahyA che. bhavAMtaramAM bAMdhela azubha pApakarmano udaya che. pote bAMdhelAM pApa-puNya potAne ja bhogavavAM paDe che. ema zubha bhAvanAmAM te sAdhvIjI vAcanA-15 105 Page #131 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ma.ne kevaLajJAna thayuM. devoe kevaLajJAna mahotsava karyo. dezanAne aMte rajjA AryAe puchyuM ke-'he bhagavaMta ! mahAvedanAvALo roga mane kema utpanna thayo ?' : he bhadre ! roga thavAnA aneka kAraNo paikI mukhya kAraNa che. teM gRhasthanA bALanuM mukha sacittapANIthI dhoyeluM. te sacittapANInA saMghaTTAnuM anucita vartana zAsanadevo sahana karI zakyA nahIM. prANAnte paNa AvuM AcaraNa pravRtti koI sAdhu-sAdhvI kare nahIM, ema vicArI zAsanadeve tArA zarIramAM roga saMkramAvela che. paNa traNa ukALAnA pANIthI thayela nathI.'' kevaLI bhagavaMtanI satyavANI sAMbhaLI rajjA AryA kahe : "he bhagavaMta ! mane prAyazcitta Apo, jethI mArI zuddhi thAya.'' javAbamAM kevaLI bhagavaMte kahyuM : 'he bhadre ! ukALelA pANIthI A roga thayo che.'' AvA tArA sAvadyavacanathI sarve sAdhvInA hRdaya khaLabhaLI uThyA, teone azraddA thai. tethI nikAcita duSkarma bAMdhyu che. anaMtAbhavo sudhI vyAdhi, vedanA, durbhAgya, apajaza bhogavavA paDaze. AnuM koi prAyazcitta nathI. bolavAmAM viveka rAkhyo nathI, tethI ghora mithyAtvano udaya thayo che. tenAthI tIvra nikAcita karma bAMdhyuM che. samyaktva, virati ane vItarAgapaNuM hoya to karmabaMdha ghaTe. mithyAtva avirati ane kaSAya hoya to karmabaMdha vadhe. uparokta samyaktva mATe prayatna ka2vo joie. dareka kriyAmAM samyagdarzana, virati ane vItarAga bhAva hoya to ja nirjarA thAya. A tripuTI Ave svAdhyAyathI ja. svAdhyAyanA phaLarUpe ja dareka kriyAmAM nirjarA thAya che. kriyAmAM anya sthAne upayoga jAya to karmabaMdha thAya. susvaramAM bhaktibhAva jAge, rasa paDe, to emAM puNyabaMdha thAya. vItarAganA guNomAM sthiratA Ave to nirjarA thAya. svAdhyAya samaye prabhuvANImAM lInatA Ave mATe nirjarA ja thAya, te lInatAne sAmAcArI-ArAdhanA-kriyAnA mAdhyame TakAvI rAkhe. Ama sarva yogomAM svAdhyAyane joDI rAkhe. vedAMtIo dharmakathAmAM bhIMjAI jAya. paNa emanI pAse sAmAcArI Adi nathI. eTale punaH kathA pUrNa thaye paulikabhAvamAM kheMcAya. paNa kathA sAMbhaLatAM ekavAra to emAM lInatA Ave ja. svAdhyAyamAM lInatA Ave, tene sAmAcArInA AjJApAlananA vAcanA-15 106 Page #132 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mAdhyame TakAvI rAkhe. AvI svAdhyAyanI lInatA...dareka samaye mohanIya zithila kare. asaMkhyAta bhavamAM bAMdheluM karmamAtra eka samayamAM upayogapUrvaka-sAmAcArInA pAlanathI nAza pAmI jAya. temAM ya svAdhyAya bhaLe to-game tevuM mohanIya karma haTyA vinA rahe nahIM. aMtara nirIkSaNa svarUpa svAdhyAya ApaNo keTalo ? te aMge jAgRti lAvavAnI jarUra che. jAmiNi virAmasahae, sarae salilavva nimmalaMnANaM / zaradaRtumAM jema pANI nirmaLa bane, tema cothA prahare yogo sahaja nirmaLa hovAthI karelo svAdhyAya...vadhu asarakAraka bane. svAdhyAya e sAdhujIvanano prANa che. svAdhyAya eTale mAtra sUtronuM raTaNa nahIM paraMtu ``mayanuvAya viciMtiA'' samagra pravRttinuM saravaiyuM svAdhyAyamAM kADhavAnuM che ke mAre zuM ka2vAnuM che ? mAruM kartavya zuM che ? temAMthI meM zuM karyuM ? zuM bAkI che ? Ama saravaiyuM na kADhe to devALuM ja nIkaLe ! sAmAcArInuM pAlana karavAnuM Avazyaka, zeSa badho samaya svAdhyAya kare. ``Liyo muni vruSnA sapnAya'' ema paMcavastumAM kahyuM che. arthAt nivRttamuni svAdhyAya kare. svAdhyAya eTale ? jenAthI AtmAnI aMdara javAya te svAdhyAya. A svAdhyAya pAMca prakArano che. temAM vAcanAdi cAra prakArano svAdhyAya pUrNa thAya, paNa anuprekSA svAdhyAya kyAre ya pUrNa na thAya. Aje cAra prakArano svAdhyAya haju thato dekhAya che. paraMtu anuprekSA svAdhyAyano lopa thato jAya che. temAM jAgRti lAvavI. svAdhyAya karatI vakhate mudrA kaI ? DAbA pagano DhIMcaNa addha2-jamaNo paga nIce rAkhI be hAtha joDI svAdhyAya kare. e mudrA AvazyakamAM jaNAvI che. A vinayamudrAmAM svAdhyAya ka2vAthI nirjarA vadhu thAya. mudrAthI karuNAno jharo haiyAmAM jAya. svAdhyAyanI ja mudrA vyAkhyAna-vAcanA samayanI mudrA che. vyAkhyAna-vAcanAmAM paramAtmAnA zAsananI ArAdhanAthI vaktA bole che. mAdhyama bhale e vaktA che; bAkI zAsananI ArAdhanAnA baLathI ja bolAya che. AthI ja zAsana sthApanAnA mULamAM paDelI bhAvanA vaktAnI hoya che. ''jagatanA AtmAo zAsananI sanmukha thaI karmathI mukta thAo...thAo ane vAcanA-15 107 Page #133 -------------------------------------------------------------------------- ________________ thAo." A bhAvanA vaktAnI hoya. siddha bhagavaMtanI kSAyika bhAvanI karuNA a sAdhu bhagavaMtanI kSAyopazamika bhAvanI karuNA hoya che. arihaMta siddhathI laI, sarva samyak daSTinA haiyAmAM paNa e bhAva hoya badhA ja AtmAo karmabaMdhanathI mukta bane. A bhAvakaruNAnA jharAne jhIlavA mATe A vinayamudrA che. samyagudaSTi tiryaMco, nArako, devo, manuSyo ane sAdhu-sAdhvI, zrAvaka-zrAvikA ane arihaMta-siddhano karuNAbhAva ApaNA para varasI rahyo che. paNa haiyAnuM DhAMkaNa baMdha hoya, to asara kyAMthI thAya? bIjI siddhavizikAmAM jaNAvyuM che ke jagatamAM jIvo je kAMi pAme che. tenA puSTa AlaMbanamAM siddha bhagavaMtonI karuNA che. badhA AtmAo je ArAdhanA karI rahyA che, temAM arihaMta-siddhonI karuNA che. vinayamudrAthI A karuNAno jharo aMtaramAM sIdho Utare. dezanAzravaNanA pratIkarUpe savAra-sAMjanI paDilehaNanI sakjhAya sAdhvIjI ubhAubhAM kare. sAdhvIjIe pratikramaNanI ane paccakhANa pAratAnI sajhAya beThA beThA thAya. A sajhAya e svAdhyAyanA pratIka rUpe che. Aje ApaNe pratIkane ja pUrNatA mAnI saMtoSa mAnI laie chIe...A ApaNI ajJAnatA che. satata svAdhyAyamAM rakta rahevAnuM che. rAtrInA cothA prahare UThatAM pUrvokta kramathI sAdhu svAdhyAya kare. svAdhyAya karatAM sAdhune have zuM karavuM te AgaLa jaNAvAze. * vAcanA-15 vAcanA-15 E108 Page #134 -------------------------------------------------------------------------- ________________ QUEM=25 inmI gAriyA...Well mUtra pU.A. bhavadevasUri ma. sAdhu sAmAcArI jaNAvatAM prAtaHkAlanI arthAt rAtrinA cothA praharanI sAmAcArI jaNAvI rahyA che. temAM sAdhune svAdhyAya karavAno adhikAra cAlI rahyo che. sAdhu svAdhyAya kare, paraMtu kevI rIte ? ME pAva navA ja gati" pApI jIvo na jAge te rIte sAdhu svAdhyAya kare. dharmajAgarikA kare tathA karavAnA tapanuM ciMtavana kare. kemake-dharma jAgatA sArA ane adharmI UMghatA sArA. ema siddhAMtomAM paNa kahyuM che. dharmI eTale ? dharma e ja jeno (AtmA)=svabhAva che, te ja dharmI. ApaNane nimitta maLatAM rAgadveSa thAya che, AthI kaSAya thAya, AthI karmabaMdha vadhe. paraMtu sAdhu ene-nimittane kSamA namratAthI jue, abhimAna to saMsArIne hoya. nimitta maLatAM paNa enI asara na thavA de, te ja sAdhu kahevAya, dharmI kahevAya. khetaramAM bIja to paDe, paNa pANI, khAtara na maLe to ? nimitta ane upAdAna avinAbhAvI saMbaMdhavALA che. pANI, khAtara maLe paNa bIja baLeluM hoya to pariNAma zuM ? mohanIyanuM bIja bhale hoya, tenI udIraNAnAM nimitto na ApavA ane te bIjane bALavAno prayatna karavo, svAdhyAya, gurvAjJA, tapa, vaiyAvaccathI mohanIya DhIluM paDe che. upAdAnamAM mohanIya DhIluM paDe to draDhaprahArI jevA zubha vicAro Ave. "meM ja phAyanA-16 che , Page #135 -------------------------------------------------------------------------- ________________ emane jIvathI mAryA che, e mane mAratA to nathI ne !'' mohanIyane jagADanAra tathA navu mohanIya baMdhAvanAra indriyonA viSayo maLe, chatAM sAdhu le nahIM. sAdhu enAthI durgati thAya ema samaje. AjJA nathI mATe AdhAkarmI vagere na ja levAya.' A ja kharekhara sAdhujIvana che. ghaNA mANasonI rasoI hoya tyAMthI gocarI letAM saMkhaDI doSa lAge. saMkhaDI eTale ? sama + ](c) dhAtu che. samyak prakAreNa khaNDayate jIvAH yasyAM sA saMkhaDI / jemAM jIvonI virAdhanA vadhu thAya te saMkhaDI doSa. A doSathI mULa guNo ja khatama thAya che. A doSonuM sevana e sAmAcArInA pAlananI tatparatA ochI hovAnuM sUcaka che. dharmI = svabhAvathI ja AjJA viruddha na ja kare che. rogI game teTalI cIjo sAme hovA chatAM DaoNkTara vaidyanA kahevAthI na khAya, tema sAdhu sAme game tevI, game teTalI mana mohaka vastu Ave paNa paramAtmAnI AjJA na hoya to na le. svecchAe AjJApAlana thAya tevuM maLe che, chatAM sAmAcArIne gauNa karIe, to dharma na kahevAie AjJA viruddha dravyo padArtho tarapha mana doDyA kare to brahmacarya kyAMthI Take ? strI puruSanA saMyogarUpa abrahmacaryane tyAge te to dravya brahmacarya che. bhAvathI zuM ? darzana mohanIyano kSayopakSama ane emAMthI Upajato cAritra mohanIyano kSayapakSama-emAMthI UpajatI apUrvakaraNanI taiyArI ane emAMthI UpajatI kSapaka zreNinI taiyArI te ja bhAvathI brahmacarya che. brahmani carati iti brahmacarya / = AtmA, r dhAtuno artha che. caravuM-pharavuM arthAt AtmAmAM caravuM te bhAvathI brahmacarya che. mAtra dravya brahmacaryanI zI kiMmata ? evuM brahmacarya to cakravartIno ghoDo paNa pALe che. enA mana vacana to kaluSita ja hoya che. brahmacaryanI 9 vADamAM 7 mI-8mI-9mI vADamAM pratihAra, adhika AhAravibhUSA vagereno tyAga jaNAvyo che. kemake AnAthI brahmacarya kema paLAya ? "suzrata vAcanA-16 Page #136 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nAmanA Ayurveda graMthamAM che ke... "cha vigaI oSadha mAphaka levAmAM Ave to e khorAka pacavAmAM sahAyaka bane.'' Aje vigai khorAkarUpa banI che. haju kAraNa-prasaMge 24 caMdrikA vadhu levAya to cAle paNa vigai to auSadharUpa ja levAya. kemake moTe bhAge ghaNA mANasonI rasoI hoya te vadhu svAdiSTa hoya...ane pramANamAM paNa vadhu hoya, AthI vadhu vaparAya-rasanendriyanuM poSaNa thAya. A bhAvathI Atma hiMsA che. vaLI hojarIno niyama che ke traNa kalAkamAM khorAka bahAra pheMkI ja de. pachI bhale te pace ke na pace. rara phUTanuM nAnuM AMtaraDuM ane 6/7 phUTanuM moTuM AMtaraDuM che. hojarImAMthI AMtaraDAmAM jaine hojarImAM nahi pacelo AhAra AMtaraDAmAM cAre bAju coMTI jAya. AthI aneka rogo thAya. tabiyata bagaDe svAdhyAya ane saMyamasAdhanAmAM bAdhaka bane. Ayurvedano niyama che ke- vIra maLe na mukheta yAmakaMye na naivata rAtrI na muMneyeta sAdhue ST mate re moya ekAsaNuM karavuM te AjJA che. jinAjJA, sAmAcArI jenA hRdayamAM ghUMTAI gaI hoya te ja dharma. teo jAge to bIjAne preraka banI zake. dhammIjI nI riyA sevA dharma jAge te zreyaskArI che. nidrA be prakAre : (1) dravyanidrA ane (2) bhAvanidrA. dravyanidrA suvuM te ane bhAvanidrA - zravaNa karyA pachI AjJAnI upekSA kare te. darzanAvaraNIya karmano udaya te dravyanidrA ane darzana mohanIyano udaya te bhAvanidrA kahevAya. darzanamohanIyanA udayane ane cAritra mohanIyanA udayane dUra kare te bhAvanidrAne dUra karI kahevAya. bhUlane bhUla tarIke ane sAcAne sAcA tarIke svIkAravAnI taiyArI hoya to bhAvanidrA dUra karI kahevAya. - pAMcamo Aro che.' ema bolI atyAre mithyAtvane poSe che. adharmane adharma tarIke svIkAravAnI taiyArI paNa nathI. kAMTAne kAMTA tarIke mAne to ya enI vedanAthI bacI zake. jyAre Aje mAnyatAnI ja paristhiti kevI vikRta banI che ? A vikRti e ja nidrA che; UMgha che. tene choDavAnI che ! darzana mohanIyano kSayopakSama hoya to doSane doSa tarIke mAnI zake. dravya ane bhAva banne nidrA choDavAnI che. kemake jAgRtadharmIne adhika lAbha thAya. nIramaUrU vahu, ddhijAgatA mANasanI buddhi vadhe. sUryodaya pahelAM je kara vAcanA-16 virATa ko Page #137 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jAge tenuM AyuSya, buddhi, yaza, dhana, vadhe. moDo UThe to navakAra gaNavAno samaya kyAMthI rahe ? vahelo uThe to vyavasthita kArya kare. svastha cittamAM buddhi vadhe. suto mANasa dhanya nathI. eTale (vyavahAramAM) dhanane yogya paNa nathI. ALasu mANasa vyavasthita dhaMdho paNa na karI zake. 'kho nAr so sayA dhanno' je jAge che (bhAvathI) te ja ratnatrayInA dhanane ekaThuM karI zake. mATe je jAge te ja dhanya che. darzana mohanIyanA udayamAM bhagavAnanI AjJAno apalApa thAya. sAmAcArInuM pAlana cAritra mohanIyanA kSayopakSamathI thAya che. mithyAtvarUpI bhAvanidrAthI bhagavAnanI AjJAne paNa ApaNe sAcI mAnatA nathI. A bhAvanidrAne dU2 ka2vAnI jarUra che. vAcanA sAMbhaLI...abhyAsa karI ke sAmAcArInuM pAlana karI vartanAmAM bhAvanidrAne dUra karavAnI apekSA rAkhavI. bhAvanidrAnA tyAgathI anaMtA phaLa meLavI zakAya che. mokSa e paraMparAe maLaze. sAmAcArI-AjJAnI upekSA e nidrA-pramAda che. nidrAne vadhAravAthI ke tenuM poSaNa karavAthI dravya ane bhAva anartho kevA thAya te agre... vAcanA-16 112 Page #138 -------------------------------------------------------------------------- ________________ quudu-20 ghammI nAriyA puo...lloll mUna pa.pU.A.de. zrI bhAvadevasUrijI ma. saMkalita "yatidinacaryA' graMthamAM dharmajAgarikA no adhikAra cAle che. te jaNAvatAM TIkAkAra pU. mahisAgarajI ma.e A ja vAtane puSTa karatI gAthAo prAcIna graMthomAMthI uddhata karI che. jo nA to saMya dhanno je jAge che te dhanya che. vItarAga bhagavaMtanI AjJA mujaba jAge te kalyANane pAmI zake che, paraMtu sUtA rahe te anartha pAme. sIyaMti suvaMtA tyA purisa'' sUtelA manuSyanA viziSTa padArtho sadAya che. anartha be prakAre che : 1) dravyaanartha 2) bhAvaanartha 1) dhanAdinI prAptimAM ghaTADo te dravyaanartha che. 2) munionA zrutajJAnanA padArtho sIdAya te bhAvaanartha che. parAvRtti, manana, ciMtana na karavAthI ArAdhanAmAM rasa utpanna na thAya, kriyAmAM kaMTALo Ave, pariNAme kriyA chUTatI jAya. maLelA jinazAsanane saphaLa na karI zakIe. ArAdhanAmAM prANa pUravA svAdhyAya jarUrI che. svAdhyAya mATe savAre brahmamuhurta zreSTha che. jemAM karelI parAvRttithI mohanA saMskAro UkhaDavA mAMDe. svAdhyAya vinA pratikramaNa Adi kriyAmAM prANa nathI Avato. svAdhyAya vinA AjJAnI mahattA samajAtI nathI. svAdhyAya vinA ullAsa-AnaMdanI anubhUti thatI nathI. vAcanA-17 Page #139 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mATe, dravyaanarthathI dhanAdino abhAva. bhAvaanarthathI AtmollAsanI prApti nathI... jAgRta thayA pachI pramAda kADhavAno prayatna karavAmAM na Ave to jAgRti TakI. zakatI nathI. mATe vartamAna kRdanta "jAgatA' gIramALA' kahyuM anAdinA saMskArone lIdhe ajANatA paNa AtmA paDavAnA nimitta kAraNone pakaDI le che. paNa jJAnadarzanAdinA nimitto jaldI pakaDAtA nathI...kALanI asara temAM ApaNe mAnIe paNa tene chedavA mATe jJAnIonI AjJA e pradhAna che. pramAdane TALavAno satata prayatna karavAno hovAthI nIraHIST' (va.) kahyuM. jAgato AtmA purANA anAdi mohanI paraMparAne khatama karI nAkhe... - sUtelA siMhanI kesarAne bhale uMdaro kheMce, paNa jAgRta thatAM ja jaMgalamAM dUra rahelA madonmatta hAthI paNa te siMhathI dhrujI uThe. tema, mohanA saMskAro rUpI madonmatta hAthIthI nimitta kAraNo pAmI AtmAne bacAvI zakAya. vItarAga eTale mohanA saMskArono nAza karanArA.. 11ne guNasthAnake, 1rame guNasthAnake paNa vItarAga dazA che, paraMtu 13me guNasthAnake ja kharA vItarAga che. kemake...10me, 11me guNasthAnake mohanIyanA saMskAro dabAvI vItarAga bane tethI adhdhA (kAla) kSaye bhavakSaye paDatAM pAchA mohanA saMskAro jAge ane patana thAya. jyAre 13mAM guNasthAnakathI vItarAgane paDavAno prazna ja nathI. 13mAM guNasthAnakanA vItarAganA paNa be bhAga (1) tIrthaMkara (2) sAmAnya kevaLI 13me guNasthAnake pahoMcelA tIrthaMkara nAmakarmanA vipAkodayavALA tIrthaMkara te ja vItarAganI AjJA bIjA AtmAonA mohanIyano kSaya ke kSayopazama karavAmAM vizeSa samartha banI zake... tIrthaMkaranuM icchAcakra pUrvanA trIjA bhave baMdha thAya. icchA e manamAMthI utpanna thAya che. mananA be bheda (1) dravyamana (2) bhAvamana che. ApaNane bhAvamana che tethI icchAo utpanna thAya che. dravyamana e nAmakarmanI prakRti che. te AkRtirUpa che. temAM rahelo pAvara te vAcanA-17 khUna Page #140 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhAvamana che. te pAvara eTale jJAnAvaraNIya karmano kSaryopazama. te calAvanAra AtmA, manamAM je utpanna thAya te icchA be prakAranI : (1) dravyaicchA (2) bhAvaicchA. jJAnAvaraNIya kSayopazamathI mAtra jANavAnI icchA te dravyaicchA. te icchA thatAM temAM mohanIyano udaya bhaLe tyAre karmabaMdha thAya. tethI jJAnAvaraNIyanA kSayopazamamAM mohanIyano kSayopazama bheLavavo joIe. AthI AtmAbhimukha banAya, AjJApAlananI tatparatA Ave. mohanIyano udaya bhaLavAthI utpanna thatI icchA te bhAvaicchA kahevAya ane jJAnAvaraNIyanA kSopazamathI utpanna thatI icchA te dravyaicchA kahevAya. pUrvanA trIjA bhavamAM jinanAmakarma nikAcita thatAM tIrthaMkaranI bhAvaicchA baMdha paDI jAya. kevaLajJAna thayA pachI temanA jIvanamAM odayika bhAvanI ja mAtra pravRtti cAle temAM koipaNa mana-vacana-kAyAno prayatna icchApUrvaka na kare. AvA paramAtmAnI AjJAnuM jene smaraNa jace tevA AtmAo anAdi mohanIyane dhrujAvI nAMkhe navakAramaMtra AjJAnuM pratIka che. temAMnA zabdo anAdithI te ja che. jyAre bIjI Agamo AdinA bhAvo bhale eka ja hoya, paNa zabdo judA-judA che, vAyAvAyA che. tethI vItarAganI vANI jyAre ApaNe vicArIe ke-'te bhAvadayAne ApanArI che' tyAre te mohane bhedanArI bane. jyAre navakAranA zabdo ja mohane bhedanArA che. tethI emAM zraddhA keLavavAnI jarUra che. A bhAva sAme rAkhI, paramAtmAnI vANIno svAdhyAya thAya to moha dhrUjI UThe ane bhAva jAgRti Ave. sUtelA AtmAne pramAda vadhe to ``sutraM suvyaM zrutajJAna ghaTe. saMyamamAM zithilatA Ave, tene kADhavA ane jAgRti TakAvavA bhagavAnanI AjJAnuM smaraNa che. jAgRti TakAvavA bhagavAnanI AjJAnuM smaraNa che. jAgRti TakAvavAnoe ja prabaLa upAya che. je vakhate je kriyA cAlatI hoya tenI vidhi, maryAdA, artha, mudrA AdinuM smaraNa teja bhagavAnanI AjJAnuM smaraNa che. jyAre ciMtana kare tyAre Azrava sarvathA heyAdinuM ciMtana kare. mohanA udayathI cArebAjuthI AtmapariNAma DahoLAI jAya. AvI sthitimAM saMkalezAdi thAya, tyAre vAraMvAra navakAranuM smaraNa ane jyAre saMkaleza na hoya arthAt. mohanIyano udaya na hoya to paNa cokIdArane pagAra to roja ja ApavAnI jema traNakALa to navakAra gaNe ja. vAsanA pAchaLa beThelA mohanA lUMTArAthI sAvadha rAkhavA navakAranA cokIdAranuM gAyanA 17 115 Page #141 -------------------------------------------------------------------------- ________________ smaraNa che. tene karela namaskAra pApano nAza karanAra che. pApa eTale ghAtikarma=mohanIyano nAza karanAra namaskAra che. (pApa eTale ghAtikarma=moha. tema 'mahAnizItha sUtra'nA trIjA adhyayanamAM che.) Avo bhAva keLavIne gaNavAmAM Avela navakAra kavacanI mAphaka ApaNuM rakSaNa kare che, ane rakSaNa karavAmAM bIju tattva che sAmAcArInuM pAlana. A baMne ApaNI vAsanAnA sApane jagADavA mATenA nimitto maLavA chatAMya AtmAnuM rakSaNa kare che. ApaNAmAM vaselA viSayakaSAyanA saMskArarUpI dAvAnaLamAM nimitto to peTrola samAna che. jemAM ApaNuM bhAvasaMyama to ThIka paNa dravya saMyama paNa jokhamAya che. AvI vikaTa sthitimAM paNa rakSaNa karanAra sAmAcArI che. zarIramAM lAlakaNa zarIrane poSaNa Ape che, tAkAta Ape che. zvetakaNamAM game tevA bahAranAM jaMtuono pratikAra karavAnI tAkAta hoya che. te zarIranuM rakSaNa kare che. jyAre te lAlakaNa ghaTe tyAre zarIranI kSamatA ghaTe...ane cepIroga phelAya. A samaye zvetakaNonI kAryazIlatA vadhI jAya che. saphedakaNonI saMkhyA ghaNI vadhI jAya ane rogano pratikAra kare. Ama zarIranA Arogya mATe banne kaNo jarurI che. ApaNA saMyamita-jIvanamAM arihaMtanI AjJA (navakAra) e saphedakaNa ane sAmAcArInA pAlana svarUpa lAlakaNa hoya che. te baMne kaNo surakSita hoya, to game tevA bahAranA nimitto kAMI asara karatA nathI. dareka pravRttimAM karmabaMdha Adino vicAra ka2vo, temAM teno pratikAra karavAnI tAkAta hoya che. paNa jema-jema sAmAcArInuM pAlana ghaTe tema-tema phezana-sagavaDAdinA cepIrogo jhaDapI vadhatA jAya che. AvA samaye AjJA e ja pradhAna rAkhavI, mana bhale kUdAkUda kare. ApaNA jIvanamAM pradhAnatA konI ? aMtara nirIkSaNapUrvaka vicAraNA karavI jarUrI che. (1) ahiMsaka dharmanA pAlaka ApaNe yAtrAmAM doDAdoDa karIe, to chApa keTalI kharAba paDe ? (2) sAdhu-sAdhvIe daphatara to rakhAya ja nahIM. sIvelA daphataranuM paDilehaNa kevI rIte thAya ? khUNe-khAMcare jIvajaMtu bharAI jAya, AvI virAdhanAnA saMbhavano Da2 ocho thayo che. pahelAM jJAnabhaMDAranI prato-Agama paNa sIvelI pothImAM na bAMdhatAM corasa kapaDAnI khullI (sIdhI) pothImAM bAMdhatA hatA. sagavaDanA nAme sAdhunA jIvanamAM vAcanA-17 116 Page #142 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sIvelAM daphatara ghUsyA che. sUkSma sAmAcArIno A gaMbhIra prazna che. bhale agavaDa paDe paNa sAmAcArI-AjJA ja mahattvanI che. agavaDane sAme cAlIne svIkAravI te to sAdhutA che. (3) jJAna-zrutajJAna-bhagavAnanuM Agama mukhya che. AthI vihAra samaye AgaLa hRdaya para pothI ane pAchaLa pAtrA-tarapaNI rakhAya. AgaLa tarapaNI vagere rAkhavAthI prAyazcitta Ave, ane vadhatAM-vadhatAM ane mAMDalInI bahAra karavA jeTaluM prAyazcitta Ave. saMyama jIvananA prANabhUta pustaka-jJAna ja AgaLa hoya. Agama-AjJAne AgaLa rAkhI potAnuM jIvana calAvavAnuM che. A bhAva temAM che. (4) pAtarAnuM paDilehaNa vadupaDaputrI' pahelAM kare to prathama purimuDha paccakkhANanuM prAyazcitta Ave. pachI AgaLa-AgaLa vadhatAM ene (saMgha) mAMDalI bahAra kare. (5) khIMTIno upayoga sAdhu-sAdhvIne mATe zAstramAM niSedha che. te adhikaraNa che. adhikaraNano upayoga na karAya. "khIMTIne zAstramAM nAgadaMtikA kahevAya che." jeno AkAra zastra rUpa che. bahArathI AvIne sIdhI ghaDI karavAmAM Ave to tamaskAyanA jIvo vigerenI virAdhanA thAya. akAya vigerene bAdhA thAya. tethI dAMDA para mUkavI paNa khIMTIe na ja mukAya. be ghaDI pachI svataHjuvo vI jAya pachI ja vALI zakAya. parasevAvALI kAmaLI-kapaDo thayo hoya, to te sukAya nahIM tyAM sudhI kAmaLInI ghaDI na karAya. kemake ra ghaDI pachI temAM samucchita jIvonI utpatti thaI jAya. (6) cunAnuM pANI paNa rakhAya nahi. AthI Thalle jatAM pahelAM savAre pANI lAvavA mAtra ThallAnI tapaNI paDilehe. vyavahAra bhASyanI cUrNamAM che ke pahelI porisImAM pAtarA na paDilehe. (7) bajArU taiyAra mIThAI-pharasANa ke AthAvALI abhakSya vastu vaparAya ja kema ? biskiTa, jalebI vagere badhAmAM ATo palALIne Atho lAve che. Atho lAvIne banAvelI vastumAM nahIM paNa prakriyAmAM virAdhanA che. bajAranI mIThAI taddana abhakSya che. bajAramAM be-be varSano mAvo ane masako hoya, temAM trasajIvonI virAdhanA paNa keTalI thAya...? (8) sAMje sUryAstanI be ghaDI pahelAM pANI cUkavavuM joIe. sUryodaya pachInI vAcanA-17 Page #143 -------------------------------------------------------------------------- ________________ be ghaDI ane sUryAsta pahelAMnI be ghaDI, te paNa rAtribhojana che. (9) saMyamIne garama cA-dUdha joIe to saMkalpa hiMsAthI bacavAnI vRtti kyAMthI rahI ? ane AvI sthitimAM jagatane sAdhu tarIke ApaNI jAtane oLakhAvIe to ApaNI bhavAMtaranI sthiti zI ? (10) vadhArAnI gocarI jema hoya temaja levAthI gocarI patAvI kahevAya. ane nirjarA thAya. temAM dALa-zAka ke vigaI nAkhIne na vaparAya. navI vastu maMgAvavAnI nahi. kuragaDumuninI gocarI kevI ? mAtra odana ja vApare. e vahorI lAvIne sarve sAdhuone lAbha ApavA vinaMti kare. upavAsavALAne paNa vinaMti kare. zAstrIya paribhASAmAM tene chaMdanA kahevAya. upavAsavALA te paNa chaMdanA ka2vAthI emanA upavAsanI anumodanA thAya che. saMyamanI maryAdApUrvaka tapa na thAya to mohanIyanI Aga bhabhakI uThe che. kuragaDumunine tapa nahoto thato....paNa jAgRtipUrvaka saMyama-sAmAcArInI maryAdAnuM pAlana hatuM. AthI zAsanadevI paNa e kuragaDu mahAmunine vaMdana karavA AvatA. kuragaDumuni jevI navakArazI zreSTha kahevAya, karavI ja paDe to ekAMtamAM kare, jAheramAM nahi. kuragaDumuni vApare paNa haiyAmAM baLApo keTalo ? tapasvI pratye sadbhAva keTalo ? vAparatAM-vAparatAM emanI manodazA kevI ? padArtho jotAM AMkhamAMthI pANI jhare, to samajavuM ke jJAna pacyuM che ane, padArtho jotAM mukhamAMthI pANI jhare to samajavuM ke jJAna pacyuM nathI. (madhuruM rasamApya) vAparatAM vAparatAM mohano nAza karanAra navakAra mahAmaMtra che. enAthI mohanIya karma dUra thAya ja. kuragaDumunie vAparatAM-vAparatAM Atmika pariNAmanI vizuddhi karI kSapakazreNi mAMDI ane kevalI banyA. A bhAvajAgRti che. sAmAcArInuM pAlana ane AjJAnA cokaThAmAM goThavAI rahevuM te bhAvajAgRtinI kevaLaNI ka2vI jarUrI che. paramAtmAnA zAsanamAM dravyajAgRti karatAM bhAvajAgRtinI ja mahattA che...e bhAvajAgRti jIvanamAM kaI rIte apanAvavI vagere adhikAra AgaLa vicArIzuM. vAcanA-17 118 Page #144 -------------------------------------------------------------------------- ________________ quadrat ghammI nAriyA puno...... IIol. pU.A. bhAvadevasUri ma. dvArA saMkalita "yatidinacaryA' graMthanI vAcanAmAM jAgRtinA viSaya upara vicAraNA cAlI rahI che. temAM.... jAgRti be prakAra che : (1) dravyajAgRti (2) bhAvajAgRti darzanAvaraNIyano kSayopazama te dravyajAgRti. mohanayano kSayopazama te bhAvajAgRti mohanIyano kSayopazama be prakArano : (1) darzana mohanIyanA kSayopazamathI prabhunA zAsana tarapha vaLe. ane (2) cAritra mohanIyanA kSayopazamathI cAritramAM prayatna kare. e baMne kSayopazama oLakhAya kema ? * vidhi pratyeno rAga, vidhipUrvaka AjJAno Agraha-zraddhA te darzana mohanIyano kSayopazama kahevAya. * zaktine gopavyA vinA AjJA-sAmAcArI baMdhAraNa anusAra kriyA kare, te cAritra mohanIyano kSayopazama kahevAya. kyAreka mohanIya karmanA udayathI paNa kriyA thatI hoya che. A odayika bhAvanI kriyA kahevAya. devacaMdrajI ma.e jJAnasAra, adhyAtmasAranI TIkA emanI uttarAvasthAmAM banAvela che. temAM samagra Agamano nicoDa che. te paikI jJAnasAranI TIkAmAM che ke dharmakriyA be vAcanA-18 Page #145 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prakAranI che : (1) audayika bhAvanI kriyA ane (2) kSayopazamika bhAvanI kriyA. mohanIya kSayopazamamAM je kriyA thAya te kSayopazamika bhAvanI kriyA. upadeza padamAM Ano vistAra, liMgo (cihno) batAvyAM che. AjJA ane vidhino Adara hoya to darzana mohanIyano kSayopazama samajavo ane jayaNA pUrvaka pravRtti thAya to cAritra mohanIyano kSayopazama samajavo. kSayopazama bhAvanI kriyAmAM evI tAkAta che ke enAthI kadAca zAsana sAtheno tAra tUTI jAya to paNa anya bhavamAM saMdhAI jAya. audiyaka bhAvamAM A tAkAta nathI. emAM mana na bhaLe. kadAca mana bhale to ya paudgalika bhAvathI ja kare. A bhAvanidrA che. mohanIyano thayopazama te ja bhAvajAgRti. azudgha upayoga karmabaMdha karAve. zuddha upayoga karma nirjarA karAve. upayogano saMbaMdha AtmA sAthe che. yogano saMbaMdha mana sAthe che. kaSAya eTale cAritra mohanIyanA udaya sAtheno upayoga, AtmAnA pariNAma. mohanIyanA kSayopazamanI hAjarI te ja vAstavika jAgRti che. zreNika mahArAjAnI jema darzana mohanIyano kSaya hoya, ane cAritra mohanIyano kSayopazama na thAya evuM kavicat ja bane. darzana mohanIyanA kSayopazama sAthe cAritra mohanIyanA kSayopazamane jALavI rAkhe, to 7 ke 8 bhavamAM mokSa thAya ja. abhavyane cAritra mohanIyano kSayopazama che, paNa temAM darzana mohanIyano udaya che. AthI paulika bhAva che. paudgalika sukha mATe ja te ArAdhanA kare che. sArI imprezana mATe sAruM vartana kare to darzana mohanIyano udaya che, paNa emAM (sArA vartanamAM) daMbha na thAya to cAritra mohanIyanA thayelA kSayopazama dvArA darzana mohanIyano kSayopazama thaI jAya che. ane e darzana mohanIyanA kSayopazama dvArA cAritra mohanIyano vAcanA-18 ha Page #146 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kSayopazama thAya che. kyAreka cAritra mohanIyanA kSayopazamathI darzana mohanIyano kSayopazama thAya. kyAreka darzana mohanIyanA kSayopazamathI cAritra mohanIyano kSayopazama thAya che. mohanIyano thayopazama thAya tenuM ja jJAna samyagu bane. dravyadhana-bAhyacIjanI prApti. bhAvadhana-ratnatrayInI prApti. upadeza rahasyamAM chelle 9 zlokamAM nicoDa che. emAM che ke - kiM bahuNA ? . jaha jaha rAgadosA viliyajjaMti, taha taha payaTTiyavvaM-esA ANA jiNidANaM / je rIte rAga-dveSanI pariNatI maMda paDe-nAza pAme te rIte pravRtti karavI. A ja paramAtmAnI AjJA che. bhAvadhana-ratnatrayanI prApti thAya to...kaSAya maMda paDe...guNAnurAga khIle.. anupamAdevImAM guNAnurAganI mAtrA Toca kakSAnI hatI. AthI mohanIyanA saMskAro vilIna thaI gayA. AthI mahAvidehamAM gayA, ane kevalya avasthAne pAmyA. 99 paisA bhegA karyA hoya ene eka ja paisAnI jarUra che. 1 paiso umerAtAM rUpiyo banI jAya. ArAdhaka bhAvajAgRti ahIM keLavIne mahAvidehamAM gayA... sAdhu AtmanirIkSaNa nA mAdhyame bhAva jAgRti kare. huM mohanIyanA kSayopazamanI bhUmikAe keTalo Avyo ? enuM ciMtana kare...ciMtananA abhAvamAM pramAda AvI jAya. pramAdanuM phaLa keTaluM kharAba che ? jenA artho sIdAya che te vyakti vepAradhaMdhAmAM vyavahAramAM paNa sIdAya che, ema pramAdathI paNa sIdAya eTale ? chatI zaktie ullAsanA abhAve maLelI zaktino upayoga na karI zake. hRSTapuSTa hoya paNa zakti vApare nahIM. svAdhyAya, bhakti, gocarI, yAtrA vagerenI taka maLe, chatAM na apanAve. chatI zaktie AjJA na apanAvI zake, te anAdara nAme pramAda che. jenAthI AtmA durgatimAM paDato bace te dharma. sAme ja sAdhano hovA chatAM je bacI na zake te zuM kAmanuM ? sAme ja polisa hoya, chatAM mArakhAto gunhegAra polIsanI madada lai chuTavAnA badale polIsanI paNa avajJA kare te kevo ? * vAcanA-18 roja kare che 1dI 121 ka Page #147 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AjJAnI avajJAno bhAva te ja anAda2 che. dravyajAgRti hoya to ja bhAvajAgRti Take ane bhAvajAgRti hoya to ja svAdhyAya thAya. kemake bhAvajAgRti e svAdhyAyanuM kAraNa che ane enuM (bhAvajAgRtinuM) kAraNa dravya jAgRti che. AthI ja kahyuM che ke ``suvar suvatassa sugaM'' arthAt UMghatA mANasanuM zrutajJAna UMghI jAya che. kadAca, gurvAjJAthI svAdhyAya ka2vA bese, paNa bhUlI jAya, mana na lAge. ``saMyi-dhvatiyaM mane'' Ama che ke Ama-ema zaMkA karyA kare, vaLI skhalanA pAme. vAraMvAra Ama thavAthI kaMTALe-chevaTe svAdhyAya choDI de. Ama bhAvathI pramatta bane. sAdhu dravya ane bhAvathI jAgRta hoya. apramatta banI svAdhyAyamAM rata hoya, tene `vira parizviyaM sugaM'' zruta potAnA nAmanI jema suparicita hoya. badhuM ja kaMThastha hoya, kyAreya bhUle nahi. UMghamAMthI uThADI acAnaka bolAvo to paNa niHzaMkapaNe kaDakaDATa bole. kAzInA paMDito coTalIne doraDA sAthe bAMdhI apramatta bane. svAdhyAya karatAM sAdhune darzanAvaraNIya karma herAna kare, to guru mahArAja pAse jAya. ethI teo tenA nivAraNano upAya batAve. uccArathI-mATethI bolavA kahe. koIne anya sAdhu pAse saMbhaLAvavAnuM kahe. Ama guru mahArAja saunAM mohanIyanA kSayopazamanI bhUmikA jANI zake. SoDazakajImAM jaNAvyuM che ke je vyakti jenA adhikArI hoya te vyaktine te te ja vastu apAya, kemake sAdhano adhikArIne AdhIna che. AvA samaye guru mahArAjane pUchavAnI upekSA na ja karAya. teo dvArA yogya mArga meLavAya. paramAtmAnA zAsanamAM gItArtha-guru ma.nuM sthAna keTaluM mahattvanuM che ? vartamAnamAM gItArthonI maryAdA para zAsana cAle che. AjanI joganI, pratikramaNa vagerenI kriyA Agamagamya nathI. paNa jitakalpanI maryAdA mujaba che. hAla pAMca vyavahAramAMthI cAra vyavahAra viccheda jatAM jitakalpa mujaba zAsananI vyavasthA cAle che. zruta, AjJA, dhAraNA, vyavahAra vagere Aje nathI. gItArtha dvArA niyata thayelI sAmAcArInuM pAlana karavAnuM che. dareka jagyAe Agamane AgaLa karI jItakalpanI maryAdAo na pAle to jitakalpane mAnavA-pALavAnI Agama-AjJAnuM bahumAna kyAM rahyuM ? jyAM AjJA-samAcA2InuM bahumAna tyAM mohanIya DhIluMDhasa. vAcanA 18 12. Page #148 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jyAM svacchaMdavAda tyAM mohanIya pagabhara. mAguM karavA jatAM paNa guru mahArAjanI AjJA levI jarUrI che. jethI ghaNI zaratacukathI bacI zakAya che. jaina zAsanano A lokottara vinaya che. ApaNA karatAM gurU mahArAjano mohanIyano kSayopazama vadhu che. kema ane kevI rIte ? zuM karavAthI mohanIya tUTe ? e guru dvArA ja jaNAya. daMDAsana, kAmaLI, kUMDInuM pramArjana vagere vidhipUrvaka karavA guru mahArAja kahe. AthI vidhi sacavAya. guru mahArAja samaye-samaye ApaNane vidhimAM joDI rAkhe. vidhinuM pAlana e mohanIyanA kSayopazamanuM pradhAna kAraNa che. AthI ja guru mahArAjanI nizrAmAM rahevAnuM che. nizrA eTale ? niHnizcaya karIne zra=meLavavuM (Azraya meLavavo) jemanI AjJAthI nizva mokSa prabhAva, meLavAya te nizrA. nagamanayathI, kriyA zarU thAya tyArathI mokSa che. Azrava rakhaDAvanAra che. saMvara mokSa ApanAra che. e lakSya dareka kriyAmAM hoya che. anyathA kriyA-kriyAmAM ghaNo phera che. ema upadeza padamAM che. nirmaLatAnuM lakSya kriyAthI prApta thAya. kriyA eTale ? 'kriyA' zabdamAM 5 dhAtu che. 5 dhAtu karavAnA arthamAM che. vRkakaravuM, sarjana karavuM, navuM utpanna karavuM. kriyAthI jo nirmaLatAnuM sarjana na thAya to kriyA mAtra ceSTArUpa ja che. kriyAmAM upayoga bhaLe to te bhAvakriyA bane. ane nirmaLatAnuM sarjana kare. yogathI puNyabaMdha thAya. upayogathI ja nirjarA thAya. sAbuthI vastra sAru na thAya evuM traNakALamAM na ja bane, tema bhAvasAbuthI AtmA nirmaLa na thAya tevuM na ja bane. gurune pUchavAno bhAva te lokottara vinaya. ethI paramagurunI oLakhANa thAya. 1 tolo sonuM ane hajAra tolA sonuM-emAM baMne vastu sarakhI che. bhale vAcanA-18 Page #149 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kiMmatamAM phera che. gurU paNa eka tolA sonA jevA che. tattva batAve te guru. kSAyikabhAvanA paramagurUmAM je hitano bhAva che e ja bhAva kSayopazami bhAvanA gurUmAM che. paNa emanA pratyeno Adara joIe. guru mahArAja prati Ada hoya to pratyeka kArya temane pUchIne thAya. emane pUchavAthI apramatta dazA prApta thAya " saMyamarUpa gADI rIvarsamAM = pramAda bAju jAya, to gADI khalAsa thAya. te pramAdathI bacAvanAra guru mahArAja che. kAM jJAnI tare kAM ajJAnI (mohanIyanA kSayopazamavALA gItArthanI nizrAmAM hoya te) tare. zrutajJAnane TakAvavAnuM sAdhana, apramata dazA tathA sAmAcArInuM pAlana che. zrutajJAnane TakAvavA mATe yathokta sAmAcArInuM pAlana karavuM. jJAna bhaNIne vidvattA nahIM, paNa vizuddha sAmAcArInuM pAlana karavAnuM che. ane enA dvArA mohanIya karma DhIluM thAya. gurvAjJApAlanathI mohanIya DhIluM thAya pachI ekavAra gokhavAthI gAthA thAya. eno artha e nathI ke svAdhyAya-gAthA na karavI, paNa sAmAcArIne DahoLIne gAthA karavI e bhaNyA na kahevAya. avirati pAse bhaNavuM te saMyamIne kalaMka che. viziSTa abhyAsa mATe amuka saMjogomAM guru ma.nA AdezathI bhaNe te apavAdika kAraNa che. mukhya mArga nathI. kriyA sAmAcArIpAlana sivAyano badho ja samaya sAdhune svAdhyAyamAM jAya..pramAda na kare. saMyamajIvanamAM satata apramatta avasthA keLavavAnI che. samaya maLe ke turata svAdhyAya kare suya gayAra mUko" saMyamI ajagaranI jema paDyA rahI nasakorAM bolAve to enuM zrutajJAna UMdhI jAya che. amRta jevuM zrutajJAna cAlyuM jAya pachI khokhA jevuM jJAna rahe che. ajagaramAMthI viSa nAza pAmatAM te nakAmo. tema ajagara jevA saMyamI AtmAmAMthI zrutajJAna nAza pAme, to aLasiyA jevo thaI jAya che. apramatta banI svAdhyAya-sAmAcArImAM sthira thAya to tenA prabhAve zrutakevalI paNa banI zake...ane sunAvane tihumaUT vevatIya same muLa =zrutajJAnanA baLathI samagra vizvane cauda rAjalokane kevalInI jema ja sArI rIte jANe. AthI ja | vAcanA-18 roja para Page #150 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrutajJAnI-kevalInI jema ja prarUpaNA karI zake. paraMtu AvA AtmAo pramAda kare, nidrA vagerene AdhIna thAya, to A anaMta saMsAramAM kyAMya pheMkAI jAya. pUjAnI DhALamAM che ke "bhAnudatta pUravadhara paDiyA. dIpakanI jyota jotAM navI jaDiyA' Ama zrutajJAnamAM mohanIyano udaya bhaLe, to e durgatimAM pheMkI de. zrutajJAnane TakAvavA mohanIyano kSayopazama joie. te mATe dravyajAgRti ane bhAva jAgRti keLavavA satata prayatnazIla rahevuM. te prayatna jinAjJA mujabanA svAdhyAyathI thAya. A svAdhyAya kevI rIte thAya ? avidhithI svAdhyAya karavAthI kevuM nukazAna thAya ? vagere adhikAra AgaLa vicArIzuM. vAcanA-18 6 125 Page #151 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ghammI nAgariyA puno...0||1| pU.A.zrI bhAvadevasUri ma.e Agama graMthonuM maMthana karI sAdhu jIvananA dainika AcAro 'yatidinacaryA' graMthamAM saMgRhIta karyA che. tenI vicAraNAmAM prAtaHkAlanA svAdhyAyano adhikAra cAlI rahyo che... cA=19 sAdhue svAdhyAya karIne mohanA saMskAra ghaTADavAnA che. saMyamano AdhArabiMdu mohanIyanA saMskArane ghaTADavAno che. arthAt vRttione mohanA saMskArathI bacAvI AjJAmAM joDavI te ja saMyama. mATe ja paramAtmAe gocarI, darzana, mAtru vagerenI sAmAcArI banAvI che. odho kyAre kema rAkhavo tenI vidhi 'nizIthasUtra'mAM batAvI che. muhapattine nAbhithI nIcenA bhAge aDADAya nahIM. kemake nAbhithI nIcenAM aMgo azubha che. odhAne colapaTTAne, sADAne nAbhithI uparanA bhAge aDADAya nahIM. kemake ogho pUjavA pramArjavAmAM nIce jamIna upara paNa sparzato hoya che. nAbhithI uparanA aMgo zubha hoya che, mATe tyAM ene aDADavAthI 'ughaTTA'no doSa lAge. vaLI jinAjJA paNa nathI. jinAjJApUrvaka dareka pravRtti ka2vAthI mohanIyano ghaTADo thAya. mohanIyanA ghaTADAthI 'bAra mAsanA paryAyathI pragaTa thatuM sAdhunuM aMtarasukha anuttara vimAnI deva karatAM paNa vadhI jAya che.' mohanIyane ghaTADavAnA AzayapUrvaka sAmAcArInI AjJA pUrvaka pravRtti karavAthI A sukha maLe che. vakIlanI DAyarImAM dareka kAryanI noMdha hoya tema, sAdhunI caryA vyavasthita hoya. vAcanA-19 126 Page #152 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dareka kriyA bAhya che. paNa ethI to puNyabaMdha thAya. emAM aMtaraMga kriyA-svAdhyAya bhaLe to ja nirjarA thAya. ja karAtI kriyA nirjarA kyAre karAve ? jo te kriyA AtmalakSI bane to nirjarA karAve. AtmalakSI kyAre banAya ? jinavANInA raTaNathI AtmalakSI banAya. AthI pramAda rahita paNe svAdhyAya karatA rahevuM. kadAca Agamika jJAna na hoya to maityAdi bhAvanAnuM ciMtana ka2vuM paNa pramAda na karavo. pramAda be prakArano : (1) dravyapramAda ane (2) bhAvapramAda. dravyapramAda-darzanAvaraNIyanA udayathI thAya. bhAvapramAda-mohanIyanA udayathI thAya. svacchaMdabhAvathI thatI pravRtti e mohanIya karmano udaya che. AthI dareka kriyA gurvAjJA mujaba karavAthI svacchaMda bhAva na poSAya. prabhAte svAdhyAya karavAno, paraMtu kevI rIte ? tenuM dhyAna rAkhavuM. maMda svare jayaNApUrvaka svAdhyAya karavAnI AjJA sAmAcArI che. tenA badale savAranA pahoramAM khaLabhaLATa karIe to AraMbha-samAraMbhanA karAvaNa anumodanano doSa lAge che. AthI sAdhu badhI ja ArAdhanA jayaNApUrvaka kare. jethI potAnA nimitte koI jAge nahIM. kahyo ? ahIM TIkAkAra zrI matisAgarasUri ma.e sAdhune `riSTAtmA'='gariSTha' kema sAdhunA haiye sadAya AjJA vaselI hoya mATe gariSTa=bhAre hoya, pachI ene mohanIya karmano pavana uDAvI zake nahIM. Avo AjJAthI gariSTa=saMyamI sAdhu - khada pALiyA na nAMti' pApajIvo = garoLI, kAgaDA, dhAMcI, kuMbhAra vigere jIvo jAgRta na thAya tema UThe. kemake -'sammAna suttayA seyA' adharmI = pApI sUtA ja sArA, jethI pApa pravRttithI aTake. sAdhu UThyA pachI paNa iriyAvahiyA vagere sarvAM saLiya manti khayAr' dhIme-dhIme jayaNAthI bole jethI garoLI, kAgaDA vigere pApISThAtmAo jAgI na jAya. vAcanA-19 127 Page #153 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sAuMoya = pANI bharavAvALA. kaNabI, kukarmarakta=pAradhI vagere cora-mALI, parapuruSamAM laMpaTa strI vagere jAge nahIM tema jayaNApUrvaka sAdhu jAge ane svAdhyAya ArAdhanA vagere kare... "vyavahAra sUtra'mAM gRhasthane sAdhunA upAzrayamAM suvAnI manAI che. anyathA e jaldI uThIne AraMbhAdi kare to tenuM nimitta sAdhu banI jAya. oghaniyuktimAM paNa AnuM vivaraNa che. mATe ja zrI nizIthasUtra'mAM che ke gItArtha bhagavaMte kadI moTA hola, dharmazALAmAM na sUvAya tyAM musAphara ke gRhastha Ave to khUba virAdhanA kare. aMdhArAmAM ApaNo paga musAphara ke gRhasthane lAge to- sAdhue mane mAryo'- aMdhArAmAM Ama hIlanA kare. mATe gRhastha musAphara hoya tyAM sAdhu na Utare. sAdhune rAtre bhaNavAnuM hoya ke svAdhyAya karavAno hoya tyAre jayaNApUrvaka bhaNe ke svAdhyAya kare...jayaNAno upayoga na rAkhe to virAdhanA thavAno saMbhava che. eka AcArya bhagavaMta eka gAmamAM rAtre pUrvagata jIvAdhyayana ziSyane bhaNAve. rAtre 4thA prahare AvRtti karAve che. kaI vanaspatinuM mizraNa thavAthI kayA jIvo utpanna thAya, te maMdasvare AvRtti kare che. tyAre eka ziSya anupayogathI guru mahArAjane moTA svare pUchayuM : "he bhagavaMta ! A AgamamAM amuka vanaspatinAM pAMdaDAnAM yogathI pANImAM mAchalAM thAya te vAta che. te vRkSanuM lokabhASAmAM zuM nAma ?" e ja vakhate tyAM pADozamAM macchImAra hato...guru mahArAja paNa upayoga cUkI gayA ane moTethI te nAma bolI gayA. bAjumAM rahetA mAchImAra sAMbhaLIne te ja pramANe karyuM. aneka mAchalAMnuM utpAdana karyuM. roja A rIte karatAM te mAchImAra zrImaMta-vilAsI banI gayo. asaMkhya mAchalAM vecI navuM mahela jevuM raheThANa banAvI vaibhava-vilAsa bhogavavA lAgyo...kAlakrame AcArya mahArAja vihAra karI pharI tyAM padhAryA. mAchImArane khabara paDI ke A te ja AcArya mahArAja che, tethI temanI pAse AvI AcArya mahArAjanA caraNomAM suvarNa-ratnanI poTalI mUkIne kahyuM: "bhagavaMta ! ApanA prasAdathI huM dhanavAna thayo chuM. Ane grahaNa karo, jethI mane samAdhi thAya huM RNamukta bane". AcArya mahArAjAe kahyuM,: "bhAI ! ame to mamatvarIta nigraMtha chIe. badhuM ja choDI dIdheluM che. amAre dhananI zI jarUra che ?" ema dhananI nirarthakatA batAvI-ane vAtanI khAtarI-spaSTatA khAtara pUchyuM ke "amArA prasAdathI=kRpAthI tane dhana kevI rIte vAcanA-19 Page #154 -------------------------------------------------------------------------- ________________ maLyuM?" ane mAchImAre pelI rAtrivALI sarva bInA jaNAvI. mAchImAranI vAta sAMbhaLatAM ja pApabhIru AcArya ma.nA manamAM prAsako paDyo...!!! "o ! vItarAga paramAtmA ! bhUlathI thayelA pramAdamAM vacanayogano sAmAnya asaMvara thatAM keTaluM moTuM pApa ubhuM thai gayuM ? have..A pApanI AlocanA kevI rIte karavI ? kevI rIte huM A pApamAMthI chUTIza ?" dravyapApanI AlocanA hoya, bhAvapApanI AlocanA hoya, paNa ethI zuddhi thAya ja evuM nahIM. mohanIya karma te bhAvapApa che, bhAva pApamAM tIvra rasa paDyo hoya AnaMda thayo hoya to...nibiDa-nikAcita karma baMdhAya, bhogavavuM paDe. pakAyanI virAdhanAthI bacavAno bhAva na hoya, dravyapApathI bacavAnI vRtti na hoya to bhAvapApa jaladI vaLagI jAya. Aje sAdhu-sAdhvI beTarIvALI ghaDiyALo vApare che. AthI teukAyanI virAdhanA thAya che. dravyapApane oLakhI saMyamanI maryAdAmAM rahevuM ane bhAvapApathI bacavuM, e sAdhunuM lakSya hovuM joie. beTarIvAlI ghaDiyALo bhAvapApa=mohanIyano udaya kare che. bhagavAnanI AjJAnI sAMkaLa pakaDI dhIme-dhIme upara caDe te ja saMyama che. oghAnA pATAmAM phezana, dorAmAM raMgIna kalaro e vagere bhAvapApa che. A lakajharI TAipanuM jora vadhavAthI, mULa saMyama gauNa thavAthI, sAdhupaNu niHsAra, photarA jevuM thaI jAya che. zobhA, TApaTIpa vagere karavA te bhAvapApa che. svacchedavRttine kAbUmAM lAvavI te paNa AtApanA. lAlamukhanuM mAkaDuM khUba ja caMcaLa hoya, paNa baMdhanamAM rAkhavAthI e kaMTrolamAM Ave. manamAM bhale goTALA thAya, paNa lokhaMDanI sAMkaLarUpI paccakakhANa laI levA. anaMta guNano mAlika AtmA mana para kUde che. Ane ArtadhyAna kahevAya. manarUpI UMTa bhale gAMgaryA kare, paNa AjJAnuM pAlana karavAthI enAM tophAno baMdha thAya che. icchAone AjJA mujaba roke te AtApanA. je icchA thAya tenA paccakkhANa karavA te bhAva AtApanA. icchArUpI agnine baLataNa na maLavAthI zAMta thAya, paNa te agnimAM ghAsa nAMkho to e vadhu ne vadhu baLe. ApaNane icchA thAya temAM ghAsa, kerosIna, peTrola vAcanA-19 Page #155 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nAMkhIe to zuM thAya ? agni vadhu ne vadhu baLe, tema vadhu ne vadhu icchA pedA thAya. icchAone rokavA AtApanA le. sukumAlapaNAno tyAga te ja icchAone rokavAno rAmabANa upAya che. mohanIyanI udIraNA na thAya tenI kALajI rAkhavI. kemake te bhAvapApa che. te mATe ajANatA paNa dravyapApa thaI jAya to pazcAttApa-prAyazcitta vaDe dUra karavuM. anyathA. te bhAvapApamAM pariName. mAchImAranI vAta sAMbhaLI pUjyazrI pazcAttApa kare che. "he arihaMta paramAtmA ! vismaraNathI thayela pramAdanA kAraNe; thoDA ja vacananA asaMvarathI virAdhanAnI paraMparA vadhI, mane keTaluM pApa lAgyuM ? bRhatkalpamAM che ke sAmAnya sAdhu karatAM padasthane vadhu pApa lAge. vyavahAramAM paNa kahevata che ke "mobhane mAthe be khIlI" ! moTone vadhu doSa 10 gaNuM 100 gaNuM, 1000 gaNuM prAyazcitta Ave. smRticUkathI A bhUla thai. paraMtu vyavahAramAM che ke nAnI kAMkarI moTI goLIne phoDI nAMkhe, tema anupayogathI thayela nAnI bhUlanA kAraNe keTalAM badhAM pApanI paraMparA UbhI thaI ? vaLI eNe enA putrane ke anyane jo A vidhi batAvI haze to ? mane keTaluM badhuM pApa lAgyuM haze ? pApanI ati lAMbI tIvratara paraMparA cAlaze...AthI je zAstramAM kahyuM che te satya ja che ke, "agninuM sevana, viSanuM sevana sAruM, sarpanI sAthe rahevuM sAruM paNa pramAdanuM sevana bhayaMkara che." AthI mohopArjana thAya ne saMsAramAM bhramaNa vadhe che. jayaNA dharmanI mAtA che. yatanA ja dharmanuM pAlana kare che. jayaNA ja dharmanI vRddhi karanAra che. ekAMte sukha ApanArI jayaNA ja che. AthI jayaNAnA vivekapUrvaka ja dareka kArya karavuM. viveka eTale ? guNadoSano vicAra te viveka. mohanIyano ghaTADo yA AjJAnuM bahumAna te viveka. AjJAnuM bahumAna hoya to jayaNAthI dharmanuM pAlana thAya. jayaNArahita svAdhyAyathI Aje doSonI paraMparA thaI. mATe ja zAsanamAM jayaNA pradhAna che. MUAya ghammaMUTLI' jayaNAnI vRtti AtmAmAM dharmatattvane janma Ape che. jAgRta thayelA dharmane TakAvI rAkhI pAlana poSaNa karavAnuM kAma paNa vAcanA-19 130 Page #156 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jayaNA ja kare che. jayaNA e bhAvatapanI vRdhdhi kare che. ekAnta sukha ApanAra che. kAraNe...lAcArI vigere avasthAmAM sevAtA doSomAM jayaNA rUpa jAgRti hoya to doSonA sevanathI pApa baMdhAya, paNa jayaNAnA kAraNe rasa sthiti na baMdhAya. mAtra prakRti-pradeza bhale baMdhAya. je karmabaMdhamAM Asakti na bhaLe arthAt adhyavasAyanI tIvratA na hoya, to karmabaMdha DhIlo thAya. emAM vacana-kAyA bhale bhaLe, paNa AtmAno upayoga to na ja bhaLavo joIe. jema-jema mohanIya DhIluM paDatuM jaze tema-tema prakRtibaMdha paNa ocho thato jAya. AgaLa-AgaLanA guNasthAnakamAM prakRti ochI-ochI baMdhAya che. tenuM kAraNa mohanIyanI zithilatA che. AjJA-sAmAcArI pAlananI jAgRti hoya to.. mohanIya DhIluM paDyA vinA rahe nahIM...Aje jAgRti-upayoga bhulAto jAya che. muhapattinA upayogathI bolIe to 70% vAto baMdha thaI jAya. paracarcA, niMdA vigere thAya ja nahIM. AjJAnA apamAnathI, vAto karavAthI, azAtA vagere bAMdhe. emAM darzana mohanIya, cAritra mohanIya vagere bhaLavAthI sthiti baMdha vadhe. mAtra AjJAnA pAlanathI jayaNAthI seMkaDo pApathI bacI javAya che. AthI ja "dazavaikAlika'mAM zaabhavasUrijI ma.e vae ghare ? E viSe ? vagere cha praznonA javAbamAM gaye vare...0' vigere kahI jayaNAthI cAlavuM, jayaNAthI UbhA rahevuM, besavuM, sUvuM, jayAthI vAparavuM, jayaNAthI bolavuM jethI pAva na vaMgha pApakarma na baMdhAya tema kahI sAdhune sarva pravRtti jayaNApUrvaka karavAnuM jaNAvyuM...A jayaNAmAM khAmI Ave eTale karmabaMdha cAlu... AcArya bhagavaMta vicAre che ke-"huM jayaNA cUkyo ziSyane jIvonI utpattinI vAta moTethI karI temAM ATaluM badhuM pApa lAgyuM. paraMtu have Ane-A pApathI aTakAvAya to ja te ucita ane kalyANakArI che. paraMtu dharmopadeza dvArA dharmI banAvu to paNa A mAchIyo saMpUrNa pApathI nahIM aTake. AthI A mAchImArane pApathI aTakAvavA Ano ekano ja nAza karavAthI keTalIya jIvahiMsAnuM pApa baMdha thaze. eka, cothA vrata sivAya- tA savvaUputrI savvasero ya pavaya sthi'ekAMte koi cIjano niSedha nathI, tema ekAMte koI cIjanI vidhi nathI. sAdhvIjI derAsara na jAya to prAyazcitta Ave, paraMtu; sAdhvIjI ema.sI.mAM derAsara jAya to te doSa mATe che. koImAM sarvathA niSedha nahIM. koimAM sarvathA vidhiAjJA nahIM. mAre varSa tutinI Avaka ane vyaya vicArIne jyAM lAbha hoya tyAM vAcanA-19 Page #157 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pravRtti kare. temAM thoDI hiMsA hoya ane vadhu lAbha hoya to te pravRtti baLatA hRdaye kare. Ama vicArI utsarga-apavAdamArganA jANakAra te AcArya bhagavaMte tene pUchyuM, "bhAi ! A auSadha te koIne batAvyuM che ?' mAchImAre kahyuM "nA...A to koIne paNa kema batAvuM? bilakula gupta che." tyAre AcArya mahArAje kahyuM: "bahu sArUM karyuM. AnAthI tane ghaNuM pApa ane thoDo ja lAbha thAya che. have tene bIjuM auSadha batAvuM, tenAthI suvarNa purUSa sidhdha thaze. tenAthI joIe teTaluM sonuM meLavI zakIza." AcArya bhagavaMtanuM A vacana sAMbhaLI te lobhIe te oSadhinI mAgaNI karI. AcArya mahArAje kahyuM, "bhAI ! atyaMta gupta che. koIne khabara na paDe tema ekAntamAM gharano oraDo baMdha karI, amuka samaye A auSadha pANIthI bharelA kuMDamAM nAkhIza eTale thoDI ja vAramAM saMmUriSThama suvarNa puruSa pragaTa thaze..." teNe paNa sonAnA lobhathI te ja vidhi pramANe pANIno moTo kuMDa banAvI auSadhi nAMkhI. thoDI ja kSaNomAM saMmUrchAima vAgha thayo, ene khAI gayo ane vAgha paNa marI gayo. AcArya bhagavaMta pote AlocanA karI, ziSyane paNa AlocanA karAvI, zuddha thaI sadgatimAM gayA. ArAdhaka AtmAe A prasaMgane najara samakSa rAkhI bhASAsamitinuM satata pAlana karavuM. temAM ya rAtre bolavAno prasaMga hoya to maMdasvare ja bolavuM, moTA avAje na bolavuM...prAtaHkAle maMdasvare jayaNApUrvaka svAdhyAya karavAnuM vidhAna jaNAvyA bAda have...sAdhu zuM kare...? te adhikAra AgaLa vicArIzuM. Page #158 -------------------------------------------------------------------------- ________________ =20 Que tiya tuma mAnyuM...8 yatidina caryA' graMthamAM pU.A.bhAvadevasUri ma. savAre UThI sAdhue bhASA samiti pUrvaka svAdhyAya karavAnI vAta jaNAve che. paramAtmAnA zAsanamAM mRta yogyatA ane maryAdA anusAra meLavavAnuM che. te viUAthe vagere ATha maryAdA jALavavAnI che. temAM Agamo bhaNavA mATe cothI maryAdA upadhAna = yogodvahananI che. maryAdArahita zruta bhaNavAthI ArAdhanAnA badale virAdhanA thAya. bhagavAnanA zAsanamAM ArAdhanAnI mahattA karatAM paNa virAdhanAthI bacavAnI mahattA vadhu che. ArAdhanA karatI vakhate virAdhanAno bacAva na karavAthI virAdhanA thAya che. SakAyanI virAdhanA tathA sAvagha pravRttithI bacavuM te virAdhanAno tyAga che. sAvadya pravRtti eTale ? mohanIyanA saMskArane vaza thaI je pravRtti thAya te sAvadha pravRtti. pratikramaNa paNa svaccheda bhAvathI thAya to e sAvadya bane AthI pratikramaNa paNa jayaNAthI karavuM. AzravanA kAromAM ghaTADo thAya te ja saMyama. te ghaTADo kyAre thAya ? AjJAono amala karavAthI Azravono ghaTADo thAya. ApaNA = sAdhunA, uThADavAnA nimitte gRhastha hiMsA kare. mATe gRhasthane na uThADAya. bhale te suvAthI dekhItI rIte pramAda kare che, to paNa ApaNe na uThADAya. jAgavAthI pramAdano tyAga thAya, paNa te pramAdano tyAga phaLIbhUta thayelo kyAre gaNAya ? jo Azrava = karmabaMdhathI pAchA phare, to ja te tyAga saphaLa bane. paraMtu + vAcanA-20 Page #159 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dekhItI rIte thatI e dharmakriyAthI saMtoSa na manAya. e gRhastha UThIne navakAravALI gaNe.... paNa mohanIyanA saMskAra na nIkaLe to? navakAravALI paNa mohanI vRddhi mATe gaNe to ? mohanIyanA saMskAranA poSaNa mATe ArAdhanA na ja joIe. ArAdhanA eTale zuM ? 'rAdhanA' zabdamAM A + rAdhu dhAtu che. rAdhanA=siddha thavuM, jema khorAka raMdhAya che. te rAdha dhAtu parathI ArAdhanA zabda bane. jenAthI peTapUrti rUpa kAryasiddhi thAya che te rAdhanA kahevAya. ahIM A + rAdhana che. na = upasarga maryAdA arthamAM che. jJAnInI nizrA, AjJAnI pradhAnatA, vinaya vagere maryAdApUrvaka je thAya te vAstavika ArAdhanA che. paraMtu A badhuM na hoya, to dekhItI rIte bhale ArAdhanA kare paNa te vAstavika nathI. prazna : UThIne tarata AraMbhAdi kare, to sAdhue gRhastha-zrAvakane na uThADAyA paraMtu pratikramaNa mATe zrAvakane uThADAya ? uttara : nA pratikramaNa mATe paNa zrAvakane uThADAya nahIM, kemake lIdhelI pratijJAne bAdha na Ave te ja ArAdhanA. ApaNA navakoTinA paccakkhANamAM bhaMga na thavo joIe. hA, pauSadhamAM te daMDAsanathI vizeSa jayaNApUrvaka pravRtti kare che mATe uThADAya. paNa pauSadha sivAya pratikramaNa mATe gRhasthane na uThADAya. saMyama jIvanamAM ajayaNAno doSa lAge. ajayaNAthI ArAdhanA na DahoLAI jAya te mATe jAgRti rAkhavI. upayoganI jAgRtimAM dharma che. upayoganI ajAgRtimAM adharma che. kriyA e dharma tyAre ja bane ke jemAM upayoganI jAgRti hoya. AjJAnuM lakSya hoya te upayoganI jAgRti che. pApanI paraMparA na vadhe mATe vAgha karIne e mANasane khatama kare. vepArI tene ja kahevAya ke ekavAra nukasAna veThIne AgaLanA nukasAnane to vAcanA-20 Page #160 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bacAve ja. e AcArya bhagavaMta gItArtha hatA mATe Ama karyuM. bhAre gaMdhaka vagere khAtAM dardIne na AvaDe ane tenAthI zarIramAM nukazAna thAya, to vedya tenuM vAraNa karI zake. Ama ziSya bhUla kare to gItArtha guru vAraNa kare. AvA gItArtha bhagavaMta ja bhUlanuM vAraNa kare. bhUlanI paraMparA aTakAvavA mATe gItArtha che. zAstranI gamAo gItArthanA magajamAM ja ramatI hoya ke-"kaI bhUla thAya to zuM karavuM?' te gItArthatA Agama-cheda sUtronA abhyAsathI Ave...yogodvahana karyA vinA te te Agamika graMthono abhyAsa-parAvRtti vagere na thAya. Agama bhaNavA mATe karAtA yogohanamAM keTalAka yogamAM kAlagrahaNa levA paDe. Agamika zruta be prakAra che : (1) kAlikazruta ane (2) utkAlikazruta jeno adhikAra pakkhI sUtramAM che. dvAdazAMgImAM na hoya evuM eka paNa Agama nathI. paNa e atyaMta vizALa ane gahana che. mATe, bALajIvo mATe emAMthI pUrvAcAryo e uddhata karyA che. divasanA pahelA-chellA praharamAM ja je bhaNI zakAya te kAlikazrata. temAM paNa asajhAyano samaya to choDavo ja paDe... asakjhAyano samaya kyo ? (1) savAre sUryodaya pahelA be ghaDI. *(2) madhyAnha 12 thI 1. (3) sAMje sUryAsta pahelAMnI 1 ghaDI ane sUryAsta pachInI 1 ghaDI tathA (4) rAtre 1ra thI 1 A 4 kALa vakhate ja na bhaNAya, zeSa badhA ja kAlamAM bhaNI zakAya te utkAlikazrata. nizIthasUtra vagere kAlikazruta bhaNavA mATe kAlagrahaNa levA paDe. nizItha=rAtri. * madhyAnha ane madhya rAtrInI asakjhAya dIvasa ane rAtrInA madhyakALathI 1 ghaDI pahelAM tathA 1 paDI pachI ema be ghaDI sukSma rIte gaNatrI thAya ema pUjyazrI jaNAvatA hatA. ahIM 1ra thI 1 no samaya bALa jIvo mATe oghathI che. vAcanA-20 Page #161 -------------------------------------------------------------------------- ________________ rAtre sAdhune je bhaNAvAya te 'nizItha sUtra" kahevAya. atyaMta gopanIya te mahAnizItha sUtra. je sAdhu vagara kAraNe apavAda seve temAM nathI, mohanIya karma jenuM pAtaLuM paDyuM hoya tene ja nizItha vagere chedasUtra bhaNAvAyA tArA-nakSatra joI samayanuM mApa karI kAnamAM je bhaNAve te nizItha sUtra nizItha sUtra jevA kAlika sUtro bhaNavA prabhAta samaye kAlagrahaNa levuM paDe. kAlagrahaNa jaghanyathI be jaNa le. kAlagrahaNa eTale ? kAlanuM grahaNa karavuM te. zAstrIya rIte eka ja kAlagrahaNa levAya. (hAla 4-4 levAya che, kemake 1 kAlagrahaNamAM 100 khamAsamaNAM hoya, te vidhipUrvaka devA joIe. anyathA (veTha utAravAthI) mohanIya na tUTe. Aje guruparataMtratAno khUba ghaTADo thayo che. vaLI copaDI thavAthI zrutajJAnanI upAsanA, vinaya vagere ghaTI gayuM. stavana, sajhAya vigere paNa jJAna ja hovAthI temAM kAle, viNAe vagere AcAro jALavavA jarUrI che. jJAna meLavatAM pahelAM vinayanA pratika rUpa vaMdana karI pATha levAya. stavana sajhAya Adi no paNa vaMdana karI pAThalevo. kAlagrahaNamAM vinayanI maryAdA che. te prabhAta kAle grahaNa karavAnuM che. sUryodaya pahelAMnI 4 ghaDI te prabhAta. sUryodaya pahelAMnI 2 ghaDI te vihANuM-vhANuM kahevAya te vhANuM thAya, pachI pratikramaNa kare. AthI samaya thatAM pratilekhana thAya. pratikramaNa ane pratilekhana e anaMtara kriyA che. prabhAta kAle kAlagrahaNa kare pachI tenuM tarata pratikramaNa Adare. muhapatti -rajoharaNa vigere pAMcavAnAnuM paDilehaNa kare. ane kAMmaLI-kAMmaLIno kapaDo, kapaDo saMthAro, uttarapaTTo e pAMcanuM paDilehaNa karavuM. Ama daza vastra paDilehaNa kare tyAre sUryodaya thAya. e rIte pratikramaNano prAraMbha kare. e pratikramaNanA keTalA bheda ? pratikramaNano hetu zo ? vagere adhikAra AgaLa vicArIzuM. vAcanA-20 Page #162 -------------------------------------------------------------------------- ________________ thAyato paDikamai tahA jahA dasa paDilehANataraM sUro ||8|| mUla pratikramaNaM niryuktau paMcadhoktaM ... paramAtmAnA zAsananuM sAdhupaNuM meLavyA pachI AjJApUrvaka jIvana kema jIvavuM eno adhikAra 'yatidinacaryA' graMthamAM jaNAvyo che. 'taddanupratiSNamati' kAlagrahaNa pachI pratikramaNa karavAno adhikAra vAcanAmAM cAlu che. Avazyaka niryuktinA cothA adhyayanamAM pratikramaNanA be bheda jaNAvyA che : (1) yAvatkathita, (2) itvarakathita. temAM...thoDA samayanuM pratikramaNa te itvarakathita kahevAya che. jemAM devasI-rAi vigere pAMca pratikramaNa Ave ane yAvajajIva sarvavirati bhakta parijJA te yAvatkathita pratikramaNa...ema 'ThANAMga sUtranI vRtti'mAM paNa jaNAvela che. ahIM itvakathita pratikramaNanA pAMca prakAra che : (1) devasI pratikramaNa (2) rAi pratikramaNa (3) 5kSI pratikramaNa (4) comAsI pratikramaNa (5) saMvatsari pratikramaNa. pratikramaNamAM mAtra pApanI zuddhi nahIM. paMcAcAranI zuddhi paNa che. ApaNI raheNI-karaNI, dharmacarcA vagere paMcAcAramAM AvI jAya. paMcAcAra te sAdhujIvanano prANa che. tenI zuddhi mATe ja pratikramaNa che. te vAta ``paMcavihAyAna vizudhdhikSepa'' dvArA jaNAvI che. bhagavAnanI AjJA virudhdha karavuM te pApa. tenI zuddhi mATe paNa pratikramaNa che. vRttione AjJAnI sAthe bAMdhI rAkhavI te saMyama. saMyamamAM sthira rahevA mATe paMcAcAra che. vAcanA-21 930 Page #163 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paMcAcAra eTale zuM ? paramAtmAnI AjJA pramANe anAdikALanA mohanA saMskAromAMthI ApaNA AtmAne pAcho vALavo. te paMcAcAra. paMcAcAra te pAMca AcAra nathI, paNa pAMce ya maLIne thAya te AcAra kahevAya. AcArane jIvanamAM utAravA A pAMca emAM avAntara sAdhano che. karma udayAmata na thAya te mATe jJAnIoe paMcAcAra batAvyo. vAstavika to vIryAcAra ja che. AjJAne amalamAM mUkavA virya phoravavuM. te mATe jJAnAcArAdi cAra AcAra che. AcAra eTale ? AcAra" zabdamAM H + ra dhAtu che. 3 = maryAdA, vara = cAlavuM, arthAt ' jJAnInI maryAdA pramANe cAlavuM. bhautika padArthothI para thavuM. ane AjJAnA mArgamAM cAlavuM te AcAra ApaNI vRttione paramAtmAnI AjJA pramANe karavI, AjJA pramANe calAvavI te cAritra-saMyama emAM paMcAcAra che. AjJA jANe te - jJAnAcAra AjJA mAne te - darzanAcAra AjJA amalamAM mUke te - cAritrAcAra mohanIyanA saMskArathI aLagAM rahe che. tapAcAra A cAre AjJA pramANe kare te vIcAra AcArane meLavavA A pAMca pagathiyAM che. zarIramAM hArTa, AMkha vagere mahattvanA che. AMkhathI sanmArganuM darzana thAya pachI amArgathI bacAya to darzana saphaLa, tema jJAnamAtra zabdanuM ja nahI, paNa je jJAnathI kartavyaniSThAno vikAsa thAya teja jJAna che. anya darzanavALA jJAnane mahattva Ape che. paraMtu jinazAsanamAM enI phUTI koDI jeTalI paNa kiMmata nathI. je jJAna AcAramAM na laI jAya te jJAna, jJAna nathI. temAM kAlAdinI maryAdA hovI jarUrI che. jJAnAcAra dvArA ja mohanIyanA saMskArathI chUTavAnI samaja Ave che. je jJAna karmabaMdhathI choDAve te jJAnAcArajJAnAcAra eTale pariNata jJAna. jJAna zreSTha che, mATe ja jJAna prathama kahyuM, pachI dayA jaNAvI. dareka vanaspati, pANI vageremAM jIvo che. te sarvane AtmabhAvathI jue. kAMTo vAgavAthI ApaNane je vedanA thAya, tevI anaMtI vedanA mAtra ApaNAM kapaDAMnA saMghaTTAthI emane thAya che. AtmabhAvanI vacinA-21 138 Page #164 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dRSTi jAgRta hoya, to AvI virAdhanAthI bacI zakAya che. ekendriya, mohanIya karmanI 100 sAgaropamanI sthiti bAMdhe, jyAre paMcendriya 70 koDAkoDI sAgaropama bAMdhe. jJAna vadhe tema karmabaMdha vadhyo. ekendriya, vikasendriya, asaMjJI paMcendriya vageremAM bhagavAnanuM zAsana kyAM che ? chatAM karmabaMdha ocho. saMsI paMcendriya-paNuM pAmyA pachI karmabaMdhanI sthiti vadhI chatAM samyaguSTi zAsana pAmelo AtmA ja karmathI chUTI zake. arthAt jema jJAna vadhe tema mohanIya karmabaMdhanI sthiti paNa vadhe-jJAnAcAra Ave eTale mohano sthitibaMdha ghaTe. mATe ja jinazAsanamAM jJAnanI kiMmata nathI, paNa jJAnAcAranI kiMmata mahattA che. je jJAnathI mohanIya tUTe, kartavyanuM bhAna thAya. karmabaMdhathI dUra rahe te ja jJAnAcAranI kiMmata che, anyathA jJAna mAtra buddhinI kasarata che. mAtra jJAna hoya to doSa sevavAmAM kAbela bane che. AvA jJAna karatAM jJAnAcAranI jarUra che. jJAna vAparatAM na AvaDe to mohanIyano udaya vadhe che. jJAna vAparatAM AvaDe to mohanIyano kSayopazama karAve. AcArane neve mUkIne mAtra bhaNe te jJAnanI koIja kiMmata nathI. "sAme kUvo che' jANe, chatAM pAcho na phare, to e jJAna zA kAmanuM ? je jJAna pachI pravRtti na sudhAre to jJAnamAM dhULa paDe mohanIyanA saMskArathI bacAve te ja jJAna kahevAya. A mArgathI saMsAra ghaTe, A mArgathI vadhe -tevuM jaNAve te jJAna. "suMdara gocarI vigaIpUrNa AhArathI saMsAravRddhi thAya" Avo vicAra samyagujJAnathI Ave, mAtra jJAnathI Avo vicAra na Ave. AjJAno adhikAra jene haiye nathI, anAdinA saMskAroe adhikAra jamAvyo che. mATe tenA jJAnane jJAna na kahevAya. jJAna tene kahevAya je jJAnAcAramAM laI jAya. prazamarati graMtha'mAM jJAnanuM phaLa virati batAvyuM che. saMskRta ke vyAkaraNane ja kendramAM rAkhI zabdonA artha vagere bhaNavuM te sthUlArtha che. tame nA'no artha pahelAM jJAna bhaNavAnuM pachI kriyA karavAnI evo artha karAya che. paNa gurUcaraNomAM besI mohanA kSayopazamapUrvaka Ano yathArtha samajavAnI jarUra che. 'hari' zabdanA vAMdaro, ghoDo, kuSNa vagere aneka artha che. paraMtu kyA prasaMge tenA prayoga thayo che te joIne artha karAya. paDhane eTale prathama A 'prathama'no artha gurugamathI samajavAnI jarUra che. vAcanA-21 Page #165 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 'pama vaDuM maMte ahIM tame zuM jaNAve che. maMgala; navakAra sivAya bIje kyAMya nathI ja. virati' apAve te maMgala. Avazyaka niryukti tathA mahAnizIthamAM AnI vyAkhyA che. prathama eTale pRthu, pahoLuM, vRdhdhi thayeluM arthAt navakAra e sarvapApano nAza karanAra ane sarvamaMgalomAM vadheluM. vistAra pAmeluM che. navakAra sivAya A zakti koInAmAM nathI ja. mAtra zabdanI bhUmikA sudhI laI jAya te jJAna nathI. AcAra sudhI laI jAya te ja jJAna che. paDhamaM nAI tamo tayA". tata: eTale pachI, jenI pachI kriyA AcAra che te ja vistAravALuM jJAna che. je jJAnamAMthI dayA, AjJA, vinaya na Ave te jJAna nathI. jJAnamAMthI virati Ave ja. ghInA mULamAM dUdha che. tema, jJAna sAthe virati jarUrI che ja. jagatanA jIvone virati pamADe te ja jJAna. bhaNIne hoziyAra thavuM. vyAkhyAna ApavAnI vRtti thAya te jJAnanI kiMmata nathI. AvA jJAnathI mohanIyanA saMskAra vadhe che. virati eTale mohanIyanA udayathI ane karmabaMdhathI aTake te ja virati che. AvI virati-samajaNa jJAnAcArathI Ave che. jJAna karatAM jJAnAcAranI kiMmata che. pAMce AcAranuM pAlana karavAnuM che. tenI zuddhi karavAnI che. paMcAcAra te ja saMyama che. pratikramaNa zA mATe ? pratikramaNa e Avazyaka che. AkhA jIvananuM lakSya tyAM nakkI karavAnuM che. paMcAcAra nI zuddhi karavI teja jIvananuM lakSya che. dravyapApa bhale ratimAtra paNa na karyuM hoya to paNa bhAvapApa (AjJAnI avajJA rupa) nI zuddhi karavAnI che. paMcAcAra rupa AjJAnA pAlanamAM khAmI AvI hoya tene dUra karavA mATe pratikramaNa che. AjJA vAraMvAra ghUMTavAthI ja enuM pAlana thAya. melA vastranI jema. ApaNe ekendriya vigere jIvanamAM mohanuM keTaluM badhuM jora vadhAryuM che ? ene sudhAravA pratikramaNa che. AcAra che AMkhathI padArtho jovAya. paNa magajanI pAvalI khasI gaI hoya to joyeluM zA kAmanuM ? mATe magajanI jarura che. bhagavAnanA zAsananI upAdeyatA manAya te darzanAcAra. jJAnAcAra AMkhanI jagyAe che. vAcanA-21 10. Page #166 -------------------------------------------------------------------------- ________________ darzanAcA2 magajanI jagyAe che. cAritrAcAra hArTanI jagyAe che. tapAcAra be hAthanI jagyAe che. vIryAcAra be paganI jagyAe che. Ama zarIranA mahattvanAM aMgonI upamA AcArone ApI che. bAhya tapaatyaMtara tapa karatI vakhate aniSTathI bacAya kema ? vIryAcAra rUpa paga barAbara hoya to. paMcAcAranI pAlanA teja jinAjJA che. paMcAcAra ane jinAjJA baMne eka ja che. emAM rahela khAmInI zuddhi mATe ja pratikramaNa che. paMcAcAra eTale pAMca prakArano AcAra. ahIM prakAra=bheda, emAM vikalpa na karAya. mahattvapUrNa bhAga te bheda. emAM eka paNa aMganI khAmI na ja joIe. paMcAcAranI zuddhi mATe pratikramaNa karavAnuM che. te pratikramaNa kevI rIte karavuM ? te jaNAvela che. ``pattimAM saha gurunA'' pratikramaNa guru mahArAjanI sAthe ka2vuM. bajAramAMthI lAvela davAthI rogamukta na thavAya. paNa; DaoNkTaranuM DAyarekazana levuM joIe. kemake, lAvelI davA eja roga para kAma Ape ke nahIM, e ApaNane zI rIte khabara paDe ? DaoNkTaranI jema gurunI nizrA jarUrI che. kyAreka pApa hoya chatAM ApaNane e pAparUpa na lAge, tyAre guru mahArAja nirdezana kare mATe ja guru mahArAjanI nizrA jarUrI che. AthI saMvegabhAvanI vRddhi thAya. guru mahArAjanI nizrA vinA pratikramaNa kare, temAM rAga-dveSa, mohanIyanA saMskAramAM lapaTAyelA ApaNe sAcI vAta na samajIe. mATe prAyazcitta paNa yathArtha na ja thAya mATe ja gurumahArAja sAthe pratikramaNa kare. guru eTale ? potAnI jAtane pApamAMthI choDAvI bIjAne paNa choDAve te guru. guNAti tatvam=gu3 tattvane jANI grahaNa kare te gurU. kriyAmAM je je mudrA vagerenI khAmI hoya te gurU ja batAvI zake, svayaMne khyAla na Ave. AnuM rahasya guru mahArAjanI nizrAmAM samajAya. dravyathI-bhAvathI gurUmahArAjanI hAjarI kahevAya. vAcanA-21 141 Page #167 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (1) mAMDalImAM gurumahArAja hoya te dravyahAjarI ane (2) haiyAmAM gurumahArAjane sthApana kare te bhAvahAjarI. sAMje pratikramaNa karIe chIe tema savAre rAi pratikramaNa karatAM paNa paryAyakramathI bese. (gomUtrikAkrame) Aje 'jaNa jeTalA kaNa' jevI dazA che. darekanA bhagavAna (sthApanAcArya) ja judA hoya !!! gurvAjJAthI vihAra karI bahAragAma Adi jAya tyAre guru ma.sA. te sAdhune bhagavAna (sthApanAcArya) Ape. bAkI badhI ja kriyA guru ma.sA. nI nizrAmAM ekaja sthApanAcAryathI ka2vAnI che. darekanA bhagavAna judA rAkhavA temAM svacchaMdavAda che. guru ma.nuM abahumAna che. sAMje pratikramaNa pachI svAdhyAya ka2vAno che. vAto karavI, sUi javuM, te AjJA nathI hA, mAtru javuM paDe to jAya pachI svAdhyAya kare. hAla, je pratikramaNa che te *jitakalpanI maryAdA mujaba che. 17mI sadImAM jItakalpa nakkI thayo. (1733nI sAlamAM) vijayaprabhasUri, mAnavijaya mahArAja, yazovijayajI mahArAja, indravijayajI mahArAja cAranI kamiTI thaI. 3 / / varSa mahenata karI tapAcchIya pratikramaNa paddhati nakkI karI. ene sAta upAdhyAya bhagavaMtoe cakAsI nakkI karyuM, pachI saMghamAnya thayuM. te pUrve pratikramaNa ThAvavAthI mAMDIne sAmAyika cauviso sudhI kahetA, pachI icchAmo aNu. kahI ziSya guru mahArAjanA caraNomAM jAya. guru ma. dareka sAdhune ``namo mAsamALa'' kahe pachI guru mahArAja pAse hitazikSA meLave. pratikramaNa sAMje sAmUhika hoya, savAre maMdasvare be be sAdhu sAthe kare, anyathA pramAda nidrA Ave ja. mAMDalImAM pratikramaNa karavAthI bhAvanAnI zuddhi thAya. ekalo to game tema kare. mAMDalImAM badhA Adeza guru mahArAjA pAse ja le. jyAM Adeza mAMgavAnA hoya, tyAM bahumAnapUrvaka le. ``guru vire haLaC ovi'' guru mahArAjano viraha hoya tyAre ekalA kare paNa guru ma.nI bhAvanizrA to joie ja. kadAca guru mahArAja UMghI gayA hoya to ya ApaNe to viveka na cUkavo. guru ma.ne ArAmamAM aMtarAya na paDe te rIte maMdasvare Adeza mAMgavA. 'guru ma. UMdhe che Adeza mAMgavAthI * ukta jitakalpanI maryAdA sUcaka ha.lI. prata pUjyazrIne rAdhanapuranA jJAna bhaMDAramAM draSTi gocara banela je atyAre amone malI zakI nathI. jeone A mAhitIprada prata maLe teoe amane jANa karavA vinaMtI. punaH ha.lI. bhaMDAronA tadazonA kathana pramANe AvIja eka prata khaMbhAtanA bhaMDAramAM che.saMpAdaka vAcanA-21 142 Page #168 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zuM ?'' ema mAnI Adeza na mAge to vidhipAlana tUTe. vidhimaryAdA jaLavAi rahe te rIte vivekapUrvaka Adeza mAMgavA. vidhinI pAlanA thI mohanIya karma tUTe ja che. vidhinI sArthakatA che ke nahIM ?" eno ApaNI buddhithI vicAra na karavo. kuragaDU muni; sarva muni bhagavaMtane upavAsa che tema jANatA hatA, chatAM ya vidhinuM pAlana to yathArtha karatA ja. mATe kevaLI banyA. Ama mAtra vidhinA pAlananI maryAdA kSAyika bhUmikA sudhI laI jaI zake tema che. AthI hAlamAM "ApaNane vadhumAM vadhu mohano kSayopazama thAya" te Azaye paMcAcAranI vizudhdhi mATe, aticAranI zuddhi mATe, vivekapUrvaka guru ma.nI nizrAmAM pratikramaNa karavuM. AcArya bhagavaMta vagerenI vizeSa vidhi have AgaLa jaNAvAze. | vAcanA-21 DI Page #169 -------------------------------------------------------------------------- ________________ quad-22 mAriya sinA... It anaMta upakArI tIrthaMkara paramAtmAnA zAsanane zobhAvanArA pU. A.bhAvadevasUri ma. sAdhunI caryAno adhikAra jaNAve che. sAdhu savAre UThIne pramAdano parihAra karavA mohanIyanA kSayopazamamAM upayogI evI paramAtmAnI vANIno svAdhyAya kare. pramAdathI dUra thavA paMcAcAra e sAdhana che. jJAnInI AjJA pramANe cAlavuM te AcAra. vIryAcAra mATe bAkInA cAra AcAra che. pAMce ya maLIne AcAra bane che mohanIyanA saMskAronA avarodhane dUra karavA pratikramaNa che. adhyavasAyanI DahoLAyelI bhUmikAne sthira karavA pratikramaNa che. have pratikramaNanI vizeSa vidhi batAve che. 'kAvArthanInadiyo' AcArya bhagavaMta, glAna vagere sAdhu bhagavaMta rAtrinA chellA yAme. prahare na jAge. AgamamAM temaNe kAraNa vizeSe cothA prahare sUI rahevAnI anujJA batAvI che. zAsananI vAdora AcArya bha.nA hAthamAM hoya AthI teone zAsana kArya, dezanAdi kArya hoya che. teo jo zarIrane purato ArAma na Ape to kAryomAM alanA thAya, AthI cothA prahara mAM zarIrane ArAma mATe AcArya sUI jAya ane badhA sAdhu jAge... glAna sAdhu hoya te paNa cotha praharamAM ArAma kare. paraMtu glAna eTale zuM ? saMskRtamAM strI dhAtu khinna thavAnA arthamAM che. je ratnatrayInI ArAdhanA na karI zake, Ubho paNa na thaI zake, bIjA sAdhuoe jenI sevA karavI paDe te glAna kahevAya. mAthe ke peTa duHkhe te glAna na vAcanA-2 ATT Page #170 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kahevAya. tevA sAmAnya kAraNoe sUI na rahevAya. A to eno pramAda kahevAya. vAstavika rIte jIvanamAM rahelI paravazatA ApaNane khUMcatI nathI. pramAda kheMce to jAgRti Ave. peTa, mAthu zAnAthI du:khe che ? suzruta saMhitAmAM roga thavAnAM cAra kAraNa jaNAvyAM che. temAM vAtathI, pittathI ke kapha bagaDavAthI roga thAya te maTe. traNe prakopanI davA AyurvedamAM jaNAvI che. te levAthI prakopa zAMta thaI jAya. paNa cothuM kAraNa prajJAparAdhathI thayela roga jaladI na maTe. prajJAparAdha eTale ! jANavA chatAM aparAdha guno kare te prajJAparAdha kahevAya. jANI joi-dIvo hAthamAM laIne kUvAmAM paDe, tema mohanIya karmane jANavA chatAM temAM phasAI rahe. khabara che ke "Ama khAvAthI Ama roga thaze.' chatAM ya sevana kare, podgalika bhAvomAM ramyA kare, ene khatama karanAra koI nathI. paNa hA, bhagavaMtanA zAsanamAM mohanIyane khatama karavAnA upAya che. prajJAparAdhano upAya te ja svAdhyAya. jinavANInA TUMkAM TUMkA padonA ciMtanathI mohanIya dabAya ja. bIjI koI davA ene lAgu paDatI nathI. ApaNe to mAthuM dukhe toya sUI jaIe. kAraNa A zarIrane oLakhyuM ja nathI, mATe A sthiti che. A audayika zarIra rogothI bhareluM ja che, tethI to tene rogAyatana'= rogonuM ghara kahevAya che. taMduta vemati' mAM eno adhikAra = viSaya che. zarIranuM saMpUrNa varNana temAM che. eka-eka aMganuM varNana che. AkhA ya mAnava-zarIramAM lohI keTaluM ? nADI keTalI ? nasa keTalI ? vagere adhikAra jaNAvyA pachI mAthA ane dADhI-mUchanA vALa 99 lAkha batAvyA che. te sivAya zarIramAM phI karoDa rUMvATI (roma) che. eka eka roma upara poNA be roga che. A 3 kroDa rUMvAMTImAM 5 kroDa 38 lAkha 68 hajArathI paNa vadhu rogo che. puNyano udaya che. azAtAno udaya nathI, mATe te badhA zAMta thaI besI rahyA che. azAtA vedanIya karmano udaya thAya to tarata ja te saLavaLe. sanaskumArane kSaNamAtramAM 16 mahAroga thayelA. jeTalA roga udayamAM Ave te pApakarma, ane udayamAM na Ave eTalI puNyAI samajavI. jJAnIoe 'zarIra roga-vira'' "zarIra e roganuM ghara che" ema kahyuM che. je divase peTa, mAthuM na du:khe te divase vicAravAnuM, A kono pratApa che ? devaguruno pratApa che, navakArano prabhAva che, saMyama ane samAcArI pAlana karavAno prabhAva che. sAmAcArIpAlanathI pApa karmane khasI javuM paDe che. mohanIya karmane khaseDavA samAcArInuM pAlana karavAnuM che. temAM pramAda na cAle. pUrvabhavanI ArAdhanA ke | vAcanA-22 Page #171 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A bhavanI ArAdhanAnuM baLa joIe, puruSArtha joie kadAca puNya hoya, paNa ekalA puNyodayathI kAMI na thAya, evuM puNya to abhavya ne paNa hoya che. vAstavamAM kSayopazama sAthe puNya hoya to ja puNyanI mahattA che. navatatvamAM puNyanA be prakAra batAvyA che : (1) dravya puNya (2) bhAvapuNya. AtmAnI nirmaLatA te bhAvapuNya che. arthAt mohanIyanA kSayopazamathI utpanna thatuM puNya te bhAvapuNya che, ane zAtAvedanIyano udaya te dravyapuNya che. dravyapuNyanA udayamAM bhAvapuNya UbhuM karavAnuM che. glAnanI vAta cAlI rahI che. glAna sAdhune pUchIe to kahe "devaguru pasAya." devaguru pasAya eTale zuM ? zAstramAM vidhAna che ke "anaMtI puNyAI thI manuSya bhava maLe." te puNya kyuM? koI divasa vicAra karyo ke ApaNe ekendriya vageremAM dAnAdi puNya kyAM karyuM hatuM ? kaSAyonI maMdatA mAdhyasthAdi guNothI je puNya bheguM karyuM, tenA prabhAve ahIM sudhI AvI zakyA. have, devagurunI AjJA pramANe sAmAcArInuM pAlana karIe to mohanIya karma khase. AtmAnI zuddhi ane azAtAno nAza thAya. Ama devagurunA pasAyathI ja ApaNe rogamukta rahI zakIe. mohanIya kSINa thAya te ja puNya. pratikramaNamAM UbhA na thavuM hoya to pratikULatAne AgaLa karIe, te mohanIyano udaya kahevAya. koI oLakhatI vyakti ahIM motIsukhIyAmAM AvI, ApaNe hAjara na hoIe, to tene malavA vallabhavihAra sudhI doDatA jaI avAya, kriyAmAM UbhA na thavAtuM hoya ane gRhasthane maLavA javuM hoya to jhaTa doDe, te mohanIyano udaya kahevAya. pratikramaNa, derAsaramAM, UbhA na rahevAya ane oLakhItAne, sagAsaMbaMdhIne, maLavA doDato cAlyo jAya. e kriyAmAM bhAva puNya na baMdhAya paNa pApa to baMdhAya ja. puya to mokSa sudhI sahAyaka che ja. daravAjo Ave eTale bhomiyo to tyAMthI ja cAlyo jAya ene kADhavA prayatna karavAno nathI. mokSamArgamAM kadI puNya aTakatuM nathI vAta barAbara paNa te puNya kyuM ? "puNyAnubaMdhI puNya' - roja dharma na karI zakanAra gRhastha besate mahine dharmadhyAna vadhu kare. snAtrAdi bhaNAve, temAM "mAro Akho mahino dharmaArAdhanAmAM pasAra thAya'', te Azaya hoya to ThIka che. paNa emanA haiyAmAM zuM bhAva che te jANI zakatA nathI. phrAMsamAM eka evA mazIna (kemerA)nI zodha thai che jenuM baTana dabAvo eTale sAmenI vyaktinA manamAM zuM vAcanA-22 Page #172 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vicAra cAle che te joi zakAya. ahIM paNa tevuM mazIna hovuM joie. jethI badhAnA haiyA tapAsIe to khabara paDe ke konA hRdayamAM zuM vicAra cAle che ? paNa; ApaNe to ApaNuM ja aMtara tapAsavAnuM che; ane dharma ArAdhanAnI jeTalI sAmagrI jIvanamAM malI che, te sAmagrIthI mohanA saMskAra toDavAno prayatna karavAno che. emAM mazagUla thaIne mohane vadhAravAno nathI. ApaNe sAruM vAtAvaraNa maLe. zAMti maLe e AzayathI ArAdhanA karIe to lokottara mArgamAM kyAMthI rahyA kahevAIe ? mohanIyanA kSayopazama mATe vAsakSepa naMkhAvIe te barAbara che. anya koIpaNa Azaye sAdhune vAsakSepa naMkhAvavo te zAsanamAM ucita nathI. tabiyata bagaDe tyAre hojarImAM malanA kAraNe yA doSita gocarInA kAraNe upavAsa karyo ? nA, A zAsana nI davA na kare ane DaoNkTara ke davA mATe doDadhAma kare te mohanIya karmano udaya che. ApaNA potAnA jIvanamAM sAmAnya rIte AyaMbila upavAsa karIe, paraMtu guru ma. kahe ke gaI kAle tame amuka vastu upayoga vinAnI laI AvyA hatA. te anupayogI hatI, mATe tenA prAyazcitta rUpa Aje AyaMbila karo to, ApaNe taiyAra thaIe ? nahIM. kema ? ApaNA jIvanamAM guruAjJA pratye bahumAna nathI. ApaNane gurunI oLakhANa thaI nathI, guru pratye AdarabhAva nathI. gurune guru tarIke mAnatA nathI. anukULa vAtAvaraNa te sukha e vicAradhArAmAM aTavAIe to saMyama kyAMthI samajAya ? dareka samaye nirjarAnI ja buddhi lazya joie. jethI saMyama sAruM sadhAya. hA, azAtA vedanIyanI nirjarA game che paNa mAnapAna vigere dvArA puNyane kharcI nAkhavAnuM nathI. pApa karmanI nirjarA ApaNane game che, paNa puNyakarmanI nirjarA ApaNane game che ? pApanI nirjarA to jagatanA jIvo paNa icche che. (azubha, apayaza, AdinI nirjarA) dravyapuNyane vadhAravAne mATe laukika jIvo (anya dharmIo) paNa udyama kare che. saMyama dharmanI bhUmikAe Avela AtmA jarUrI vastunI kAmanA kare, paNa kevI vastu ? ke jenAthI nirjarA vadhe, karmabaMdha DhIlA paDe. jenAthI karma baMdhAya evI vastunI kAmanA sAdhu kare nahIM. je manane game, emAM nirjarA na thAya. sAdhune karmamAtranI nirjarA karavAnI che. samAcArInA pAlanathI Atmazuddhi thAya, tethI mohanIyano kSayopazama thAya. puNyanI 42 prakRti che, jene ApaNe zubha mAnIe chIe. game che te mohanIyano udaya che. paNa mohanIyano udaya jo TaLI jAya to puNya ApaNane game nahIM. ApaNe saMyamanI bhUmikAe AvI ane puNyanA baMdhanamAM aTavAI jaIe, to saMyamanuM mahattva samajI zakyA nathI. nirjarAmAM javuM che mATe puya game che, te barobara che. te ja zAsana vAcanA-22 Page #173 -------------------------------------------------------------------------- ________________ samajavAnI nizAnI che. ekendriyamAM puNyano kSayopazama kema ? ekendriyanA jIvanamAM dravyapuNyAI nathI, bhAvapuNya che. bhAvapuNyathI AgaLa Ave che. enI pAse mAtra kAyayoga che. dravyapuNya bAMdhavAmAM koI paNa sAdhana nathI. bhagavatIjInA 3jA zatakanA bIjA uddezAnI cothI gAthAmAM caturbhagI batAvI che. (1) thoDuM bhogave, vadhu bAMdhe. (2) vadhu bhogave, thoDuM bAMdhe. (3) vadhu bhogave, vadhu bAMdhe. (4) thoDuM bhogave, thoDuM bAMdhe. AmAM bIjo bhAMgo ekendriyamAM che. (vadhu bhogave thoDuM bAMdhe) vedanA vadhu ane bAMdhe ochuM. ekendriyanA jIvane bhogavavAnI icchA nathI, A pApakarma mATe khaseDavA che evI koI-bhAvanA paNa nathI. tyAM chedana, bhedana, tapana, barapha, mATI vageremAM ghora pIDA thAya, paraMtu tyAM kAyayoga sUkSma hovAthI navuM karma ochuM bAMdhe. eka sAgaropamathI vadhAre karma bAMdhe nahIM. bhogave vadhu. Avaka ochI che temAMthI thoDI jamA kare che. jema mohano udaya thAya tema ekendriyamAM jAya. bhAvapuNyathI mohanIya ghaTe. AthI dhIme dhIme uMco Ave. tuMbaDA paranI mATI jema jema pANInA saMyoge UtaratI jAya, tema tema tuMbaDuM upara AvatuM jAya. tema akAma nirjarAnA AdhAre bhAvapuNyathI mohanIyanA kSayopazamanA AdhAre ekendriyamAMthI AgaLa Ave. ekendriyamAM akAma nirjarAnA AdhAre bhAvapuNya vadhe che. jyAre ahIM to ApaNane zAsana maLyuM che. upayoga ane lakSyapUrvaka mohanIyanA kSayopazamamAM pravRtta thavAnuM che. sukhazIlatAthI mana marajI mujaba kriyA kare ane sAmAcArInuM pAlana na kare, to mohanIya ane azAtA vedanIya karma baMdhAya. vedanIya karmane vadhAranAra mohanIya karma che. sAmAnya azAtAnA udayane glAna mAnI na levAya. jeno kAyayoga taddana kSINa hoya te glAna. paNa sAmAnya mAMdagImAM sAmAcArInuM pAlana ochuM kare, to mohanIya karmathI azAtA vadhu thAya che. mohanIya karma vedanIya karmane patra mokale. "jA ene pakaDa." ane rAjAnA orDarathI vedanIya karma tarata AvIne pakaDI le. mohanIyanA kSayopazananA AdhAre bhAvapuNya vadhe, to ghora azAtA paNa kSINa thAya. sAmAnya azAtAne glAna mAnI cothA prahare sUI na rahevAya. zAstramaryAdA pramANe sUI rahe to te ArAdhanA kahevAya. sAdhuno upAzraya haMmezA khullo ja hoya. kemake rAte badhA sAdhu na sUve. AcArya-sthavira-gItArtha sAdhuone nidrA levAnI maryAdA alaga alaga hoya che. vAcanA-22 Page #174 -------------------------------------------------------------------------- ________________ savvemavi paDhamajAme, donni ya vasahANa AibhAjAmA / taio hoi guruNaM cauttha savve guru suai // ahIM gItArtha ne samudAyanA `vasahALa' vRSabhanI upamA ApI che. dhorI baLada game teTalo paNa bhAra vahana kare, chatAM thAke nahIM, evA gItArtho hoya che. temanI salAha thI zAsananuM samudAyanuM saMcAlana cAle che. AcArya bhagavaMta zAsananA kAryamAM rata hoya, mATe teo paNa gItArthanI salAha le. A vyakti enA yogya che. A konA yogya nathI. A tapa ene yogya che ke nathI ? vagere gItArtha pAsethI AcArya bhagavaMta jANe che. mATe gItArthane vRSabha jevA kahyA che. zAstranI maryAdA che ke-``savvuvi padmama nAme Tonni'" prathama prahare badhA sAdhu jAge. vaya, sthavira, gItArtha to bIjA prahare jAge. emanAM AMtaraDAM DhIlAM hoya. AthI khorAka pacI gayo hoya. UMgha paNa samaye ja Ave. darzanAvaraNIyano udaya paNa samaye ja Ave. dareka karma dravya, kSetra, kALa, bhAva, bhavane AzrayIne udayamAM Ave che. ApaNane je vadhu ane gADha UMgha Ave che te mala jAmI gayo che te kAraNa che. vaizAkha vada. jeTha suda, jeTha vada A *traNa ja pakSamAM divase suvAnuM vidhAna AyurvedamAM che. anyathA suvAthI vAyu-pitta vagere bagaDe divase suvuM te AyurvedathI virudhdha che. eza ArAma hoya tyAM pramAda Ave ane vadhu uMdhe, tethI sAdhune rAtre sUvA mATe saMthAro uttarapaTTo ja vAparavAno. saMthArA uttarapaTTAthI vadhu vApare, te prakAma=atizaya zayyA kahevAya. A rIte saMthArAmAM vadhAre upakaraNano upayoga ekavAra kare te prakAma zayyA ane te vAraMvAra vadhAre upakaraNano upayoga kare, te nikAma zayyA kahevAya. gocarInA doSonuM nivAraNa karavA mATe pagAma sajjhAyano AlAvo che. rAtre gocarInA doSono prazna nathI to rAipratikramaNamAM te AlAvo zA mATe bolAvo ? gaNadhara bhagavaMtanAM sUtro maMtrAkSara rUpa che. emAM hIna ke vadhu bolAya ja nahIM. anyathA ``dInapara savvavara'' hInAkSara-adhikAkSarano doSa lAge. vaLI mohanIyanA saMskArane toDavA mATe athavA AgalA divase ja doSa gocarI saMbaMdhI lAgyo hoya, to tenI vizeSa zuddhi mATe savAre pagAma sajjhAya che. sAdhu rAtrinA pahelA prahare sUve to prAyazcitta, cothA prahare saMthAro na vAle to paNa prAyazcitta, kemake saMthAro hoya to suvAnI vRtti thAya ja, vaLI hiMsA thAya. Ama rAtrinA pahelA ane cothA prahare na sUvAya to divasanI vAta ja kyAM ? bRhatakalpa bhASyanI gAthAmAM che ke sAdhu divase na suve, pahelA ane cothA praharamAM sUvuM te prakAma 149 vAcanA 22 Page #175 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zavyA. Ama, prakAma zayA=pahelA ane cothA prahare suvAnI pravRtti roja kare to te nikAma zavyA bane. A prakAma zavyA, nikAma zayyAthI AlocanA Ave. savAre sAdhu rAia pratikramaNa kare teno samaya kyo ? pratikramaNa pachI anaMtara turata ja paDilehaNa cAlu kare, temAM muhapatti odho vigere daza paDilehaNa thai jAya. chelle dAMDo paDilehaNa karIe tyAre barAbara sUryodaya thAya te samayane dhyAnamAM rAkhI pratikramaNanI zarUAta kare, ane sAMje mAMDalI pachI tarata ja pratikramaNa kare. (sUrya aDadho DUbe tyAre mAMDalA kare.) Aje arthataMtra bagaDavAnA kAraNe tathA zrAvakonI bekALajInA kAraNe pratikramaNano samaya bahu moDo thato jAya che. mAMDalA ane pratikramaNa banne kAlAtIta thatA jAya che. AvA samaye sAva kriyAno mArga lopAi jato hoya, to mAMDalA sUryAsta samaye karavA jethI navadIkSitane mArgano khyAla rahe. paNa A apavAda che. utsargamA to mAMDalA pachI tarata ja pratikramaNa karavuM joIe. moDuM kare te apavAda che. ApaNe saMyamita banIe to gRhastha vyavasthita samaye Ave ja. pharaka to paDe ja. utsargamAM phAMkuM paDyuM hoya to ene pUravA apavAda che. apavAda-utsargathI nirapekSa na joIe. sApekSa ja joIe. sAdhune nidrAnI maryAdAno adhikAra cAlI rahyo che. sarvajIvo sUtA hoya tyAre sAdhu bhagavaMta jAgatA hoya. pahelA prahare badhA jAge. bIjA prahare gItArtha sthavira jAge. trIjo prahare AcArya jAge. cotho prahare badhA jAge, AcArya sUve. Ama AcAryane cha kalAkanI nidrA hoya. gItArthane traNa kalAkanI nidrA hoya. sarva sAdhune cha kalAkanI nidrA hoya. 3 praharamAM suvAnI jinAjJA che. UMgha na Ave ke vadhu Ave to kAMIka peTamAM garabaDa che ema samajAvuM. maryAdAmAM paNa nidrAno vipAka gADha na hoya to te puNyazALI. potAne yogya nidrAnuM pramANa pUruM thatAM ja jAgI jAya, kemake paramAtmAnI AjJA pramANe jIvana jIve che. arihaMta paramAtmAnI AjJAne je puNyavAna AtmA jALavI rAkhe, e puNyavAnane samayanI oLakhANa ApoApa thaI jAya. paramAtmAnI AjJAmAM evuM baLa che ke elArma vinA paNa jANI zakAya. kheDUto vAcanA-22 Page #176 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ke pUrvanA vRddho haraNiyuM ke. *vAsavAthI samaya nakkI karatA. Aje e paddhati lupta prAyaH thaI gaI che. anya darzanakAromAM batAve che ke laDAInA medAnamAM dhaDAdhaDa topa cAlatI hoya, paNa 9 thI 10 vAgyA sudhI (niyata samaya) UMghI jAya, emane 10 vAgye uThADavA paDe nahIM. kepTananI AjJA che, UThI ja jAya. tema jenA haiyAmAM bhagavAnanI AjJAnuM bahumAna che, Ada2 che. tene savAre koIe uThADavAnI jarUra paDatI nathI. koI elArmanI paNa jarUra ene paDatI nathI. bhagavAnanI AjJAnuM elArma enA haiye vAgI rahyuM che, eTale potAnI meLe ja e samaya thaye jAgRta thAya. guru mahArAja pratikramaNanA samaye uThI ja jAya, emane uThADavAnI jarUra na rahe. teone AjJAnI vaphAdArI che. ``JAjJA gurunAM gavivArIyA'' paramAtmAnI AjJA che, mATe be praharanI nidrA to levAnI ja. paraMtu UMghI javAnuM eTale ? tenuM enelIsIsa zuM ? bArI-bAraNAM baMdha hovAthI makAnanI aMdara zuM vyakti kAma na karatA hoya ? bhale, na dekhAya, paNa aMdara pravRtti che ja. tevI rIte AtmA niraMtara jAgRta che. dravyathI zarIra sUve che paNa bhAvathI AtmA jAgrata che. AtmAne darzanAvaraNIyanA udayathI AvaraNa Ave paNa te samaye paramAtmAnI AjJAnA bahumAnathI mohanIyano kSayopazama thAya ja che. AthI darzanAvaraNIya DhIluM thAya. elArma ghaMTa vAge chatAM ya UMgha na UDe, to AjJAno anAda2 che ema samajavuM. AjJA mujaba uThavAnI tIvratA nathI, mATeja nidrA Ave che. AjJAnA anAdarathI mohanIya baMdhAya. AdarabhAva pUrvaka AjJApAlanane sahaja banAvavAnuM che. cothA prahare badhA sAdhue jAgI javAnuM che; mAtra AcArya, glAna vigere ne nidrA hoya. te paNa pratikramaNa samaye to jAgI ja jAya. tyArabAda Avazyaka vagere kaI rIte karavuM te AgaLa vicArIzuM. * 'vAsa-vA' e eka mApa che. prAcInakALamAM jamInanuM aMtara jema 1-2 khetaravA mapAtuM hatuM (Aje paNa grAmya prajAmAM A paddhati sAMbhaLavA maLe che.) tema UMcAInuM mApa 'vAsa-vA' thI mapAya che. AkAzamAM tAro-nakSatra keTale UMcA AvyA ? 1 vAMsavA-2 vAMsavA (arthAt 1 vAMsa jeTalo UMco Avyo) ema nakSatronI cAlane anubhava dvArA mApI samaya nakkI karatA... vAcanA-22 151 Page #177 -------------------------------------------------------------------------- ________________ QUI =23 Avassayassa samae kajjaM iriyAiyaM tehiM / / 9 / / riyA nipuNo.../10|| anaMta upakArI prabhunA zAsanane zobhAvanAra pU. bhAvadevasUri ma. saMyamajIvananI caryA batAvI rahyA che. pramAda e AtmAno bhAvaduzmana che. e najara sAme rAkhIne sAdhu rAtrinA cothA praharanA prAraMbhe nidrAno tyAga kare. rAtrinA cAra bhAga ne cAra prahara kahevAya che. uttha be'' zabdathI cothA praharamAM sarvane jAgavAnI AjJA che. chatAM jemanI zArIrika sthiti sArI na hoya tevA glAna tathA AcArya bhagavaMta apavAdika kAraNasara cothA praharamAM na jAge 'nava nagati pacchamayA" to paNa pratikramaNa vakhate to jAge ja. AjJAnuM bahumAna keTaluM kAma kare che, ke pratikramaNane be ghaDI pahelAM jAgI ja jAya. jema dunyavI kArya mATe mANaso keTalA jAgRta hoya che ? bhale e mANaso elArmathI ke bIjAnA uThADavAthI jAge, paNa; ahIM bAhya sAdhananI jarUra nathI. darzanAvaraNIya karmanA udayathI nidrA thAya che. eno paDado haTe to indriya-mana jAge. vAstavamAM AtmA jAgRta ja che, paraMtu tene audayika bhAvanAM AvaraNo naDe che. darzanAvaraNIyakarmano udaya mohanIya karmanA kAraNe che. AjJAnA pAlanathI tathA pAlananI tatparatAthI A mohanIya karmano paDado haTI jAya. mohano paDado haTI javAthI darzanAvaraNIya karmano kSayopazama thAya, ane AcArya bhagavaMta svayaM UThI ja jAya. AjJApAlanane lakSamAM rAkhI cothA praharanA prAraMbhe ja sAdhu jAgI gayA hoya te kAussagga caityavaMdana vagere karI svAdhyAya kare. Avazyaka(pratikramaNa)no samaya thAya tyAre guru ma.(AcArya ma.)nI sAthe iriyA vagere kare. ahIM Avazyaka eTale zuM ? vAcanA-23 : 152 Page #178 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sAdhu ane zrAvakane avazya karavA lAyaka te Avazyaka "gaMto nadI nisirU |'' (1) divasanA aMtima bhAgamAM devasiyapratikramaNa karavuM. (2) rAtrinA aMtima bhAgamAM rAipratikramaNa karavuM. devasiya ane rAi pratikramaNano niyata samaye "aMto' zabdathI jaNAvyo che. te ja samaye pratikramaNa thavuM joIe. kemake ucita samaye karela kAryathI nirjarA thAya. bIja vAvavAnA samaye bIja na vAve to kheDUta parivAranuM pAlana poSaNa bAra mAsa kaI rIte kare ? bAre mahinA bhUkhyA ane navarA besI rahevuM paDe. AvI ja paristhiti ApaNI kriyAomAM che. ApaNI kriyAomAM bhAvollAsa kema utpanna nathI thato ? ArAdhanA, kriyA karIe chIe, paNa vidhino upayoga, bahumAna nathI. vidhi che paNa dravya, kSetra, kALa ane bhAvathI kriyA karavAmAM na Ave to ullAsa kevI rIte Ave ? kheDUta samayanuM dhyAna rAkhI bIja vAve, tema samaye karelI kriyA karmane toDanArI, nirjarA karAvanArI thAya che. mATe dareka kriyAmAM dravya, kSetra, kALa, bhAva jarUrI che. te cAreya uttarottara vadhu mahatvanA che, caDiyAtA che. dravyathI kSetra mahAna, kSetrathI kALa ane kALathI bhAva zreSTha che. dravyaH guru, mahArAjA, sthApanAcArya. odho, muhapatti Asana vagere dravya. A badhuM na hoya to kriyAo prAya: bhAvanuM kAraNa na bane. kSetra : pratikramaNa vagerenI mAMDalI te kSetra. mAMDalImAM pratikramaNa karavAthI bhAvanI zuddhi thAya. ekalA ja pratikramaNa kare to jema tema kare. pramAda Ave, beThAM beThAM kare, pariNAme bhAvazuddhi Take nahIM. AthI guru ma. birAjamAna hoya, tenI AjubAju mAMDalI banAvIne ziSya parivAra kramAnusAra besI pratikramaNa kare, to bhAvollAsanI vRddhi thAya. kALa : kALa sauthI mahattvanI cIja che. sUrya DUbe tyAre mAMDalA kare ane savAre kAjo letAM sUryodaya thAya te rIte pratikramaNa kare, te kALa. samaya kALa pramANe pratikramaNa kare, to karmanI nirjarA thAya. savAre rAi pratikramaNa ane paDilehaNa tathA sAMje mAMDalA ane devasI pratikramaNa anaMtara kriyA che. savAre pratikramaNa karyA pachI mAtru karavA paNa na javAya. tarata paDilehaNa karavAnuM che. saMpUrNa paDilehaNa karyA pachI bIjuM kArya karAya. vAcanA-23 rane upADI Page #179 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhAva : traNa karatAM vadhu jarUrI bhAva che. paNa bhAva Ave kyAMthI ? (kevI rIte ?) dravya ja na hoya to bhAva kyAMthI Ave ? vyApArIe koImAla godAmamAM bharyo hoya ane mAla bajAramAM ocho hoya, to bhAva vadhe. ane mAlano sTaoNka hoya to bhAva ghaTe. mAla (dravya) hoya to ja bhAva ghaTe ane vadhe tema dravya vinA kriyAmAM bhAva Ave ja nahIM dravyAdi hoya to ja bhAva Ave. dravya, kSetra, kALanI jayaNAthI mohanIyanA saMskArano kSayopazama thAya. AthI bhAva Ave. paNa bhAva eTale ? saMskRtamAM 'bhU' sattArthe dhAtu = kriyA jaNAvanAra zabda che. ApaNA AtmAnAM be svarUpa che. zuddha AtmA ane azuddha AtmA. mohanIyano udaya jemAMthI cAlyo jAya te zuddhaAtmA. zuddha AtmA be jAtano (1) kSayopAmika bhAvano AtmA. (2) kSAyika bhAvano AtmA. ', viziSTa jAtanA kSayopazama bhAvamAMthI kSAyika bhAve pragaTe che. 'jinAjJA che mATe A kriyA karuM chuM, enAthI mArA karmabaMdha tUTe che.'' enuM nAma bhAva. e zraddhA adhyavasAya ja mohanIyano kSayopazama karanAra che. (kSAyika e Topa pravRtti che) 11me guNaThANe upazama bhAva Ave tyAM yathAkhyAta cAritra che, paNa te upazama bhAvanuM che. nizcayanaya to ene kSAyika bhAva nahIM hovAthI yathAkhyAta cAritra kahe ja nahIM. kevaLajJAna thayA pachI ja kSAyikabhAva sAco che. siddhAcala upara dAdAnI pAse pahoMcyA pachI pagathiyAM rahe ja nahIM, tema mohanIya karmanI kSINatA thaI pachI kriyAnI jarUra nahIM. kSAyika bhAvamAM kriyA nathI. pratikramaNa vagere kriyA kSAyopazamika bhAvamAM che. ApaNI kriyA audayika bhAvanI che, saMmUrcchima jevI hoya che. rAga-dveSanI pariNati che, rAga-dveSanA vyavahAro dharmamAM paNa chUTatA nathI, ane dharmane DahoLI nAkhe che. mATe mohanIyanA kSayopazamanI jarU2 che. pratikramaNa vakhate kSayopazama bhAva hovo joIe. paNa ApaNane audiyaka bhAva hoya che, cittanI sthiratA nathI. kriyA karavI che, eTale jema tema karI levI. pratikramaNamAM sagavaDa, phesiliTI, TekA, pavana vigere auyika bhAvo ja che. vAcanA-23 154 Page #180 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kriyAnA sUtra, artha, mudrA vagere pratye Adara nathI, eTale audayika bhAvamAM rahI jhaTapaTa kriyA karI laIe, paNa rAgadveSa mohanIyanA (anAcAranA) saMskArothI chUTavA pratikramaNa karavAnuM che. aMtaramAM rAgadveSanI pravRtti cAlatI hoya, te kAraNathI paNa lAyopathamika bhAva na Ave. pratikramaNamAM Aje koI sArI sajhAya bole te saMgIta vigere sAruM lAge te rAga ane AvatI kAle huM enA karatAM sarasa bolIza e draSa. rAga dveSa rUpI kUtarA pAchalA bAraNethI pesI jAya che, pariNAme kSAyopathamika bhAva cAlyo jAya ane audayika bhAva mohanIya AvI jAya. dravya, kSetra, kAlanI zuddhi AtmAne kyAre sparze ? jyAre bhAvanI zudhdhi Ave tyAre sparza mATe "mArA AtmAne rAgadveSathI bacAvavA mATe lAyopathamika bhAve pratikramaNa karavuM joie." ema vicArI vidhimAM dhyAna rakhAya to bhAva Ave. paddhati pUrvaka zabdo bolavAthI mohanIya para kuThArAghAta thAya. zabda ane artha upara upayoga rahe, tethI aMtaramAM apIla thAya ke meM Aje azuddha gocarI vAparI che. kadAca sahasA azuddha gocarI AvI jAya to, guru ma.sA.nI AjJA mujaba paraThave. azuddha gocarI paraThavAnI AjJA che. "parigahiyaM sahasA eTale ApaNe gRhasthane tyAM vicAra karatA hoIe ke "A vastu khape ke na khape ?" eTalAmAM gRhastha te vastu mAtrAmAM nAkhI de, te sahasA AvelI gocarI kahevAya. parigrahiyaM sahasA ajANatAM, zrAvakanI utAvaLathI gurvAjJAthI le te parigrahita kahevAya. azuddha gocarI Ave pachI upAzraye AvI guruma.ne batAve tyAre guru ma. deza, kALanI maryAdA jANIne kahe ke A yogya nathI, paraThavI do, to paraThave. jemAM rAjamArga DahoLAto hoya, zAsananI niMdA thAya tema hoya, to ja guruAjJAthI paraThave, anyathA game tema karIne vAparI jAya. kyAreka rasanAne kAraNe azuddhagocarI sAdhu lAve to paraThave. dALa, zAkamAM lasaNa vagere Ave to anaMtakAya hoI na ja vApare, rAjamArga jALavavA evI cIja paraThave. dALa-zAkamAM Adu, lasaNa, TAmeTAM vagere nAkhyA hoya ane koIpaNa kahe ke "A to cUle caDI gayA che, have emAM pApa nathI." to paNa ApaNe na vaparAya. lAvanArane paNa prAyazcitta Ave ane guru mAne vadhAre prAyazcitta Ave. TAmeTAM e rara abhakSyamAM 9muM abhakSya che. TAmeTAnI utpatti amerikAmAM thai che. ajANyuM phaLa che. TAmeTA e sittera rIMgaNAnI jAtimAM 30mA rIMgaNAnI jAti vAcanA-23 Page #181 -------------------------------------------------------------------------- ________________ che. vilAyatI rIMgaNA tarIke oLakhAya che. joke ; pracAranA mAdhyame TAmeTAM vAparavAno vyavahAra Aje vadhato jAya che; paNa te tAmasika AhAra che. AthI TAmeTAM abhakSya che, ane ajANI cIja che; mATe na ja vaparAya. bhUlathI Ave to paraThavAnuM che. kSayopazama bhAvanI prApti mATe pratikramaNa che. upayogapUrvaka jJAnIonI maryAdA mujaba sUtro bolAya, to A bhAva Ave. mULa vAta cAlI rahI che. guru nizrAe ja pratikramaNa karavAnuM che. guru ma. jAgRta thaI caityavaMdana kare, pachI icchakArano pATha gurusamakSa maMdasvare badhA bole. pratikramaNa eTale zuM? pApanI AlocanA mATe pratikramaNa karavAnuM che. pApane pApa tarIke svIkAravAnI taiyArI vinayathI Ave. te vinaya mohanIyanA kSayopazamathI Ave. pachI bhUla tarata ja svIkAre. koI bhUla batAve ane premathI svIkAre ane kahe "Ape ghaNuM sAru karyuM.' mArA upara Ape bahu upakAra karyo. Avo vicAra vyakta kare to samajavuM ke Ano mohanIya karmano udaya pAtaLo che, ane mohanIya karmanA TAMTiyA DhIlA thaI gayA che. mohanIyanI maMdatAvALo ja saMyamano, tapano, jJAnano adhikArI che. hoTha sAjA ane uttara jhAjhA" evA AtmAne gItArtha sAmAcArInuM pAlana savizeSa karAvI mohanIya DhIluM kare che. ciA kusumabusaro' pratikramaNa vidhimAM prathama iriyAvahI karI icchAkAraNa saMdisaha bhagavanuM kusumiNa. dusumiNa oDAvaNI rAiyapAyazcitta visohaNae kAussagna karuM? Adeza mAMgI cAra logassano kAussaga kare. UMghamAM mAnasika pariNati DhIlI thAya ane cothA vratamAM khaMDita thAya to duHsvapna kahevAya. ane te sivAyanAM cAra vratamAM khaMDita thAya to arthAt cAra vrata saMbaMdhita svapna Ave, to kusvapna kahevAya. tenA doSane dUra karavA kusumiNano kAusagna karavAno. darzanAvaraNIya ane mohanIyanA udayathI svapna Ave. darzanAvaraNIyanA udayamAM mohanIyano udaya thAya to svapna Ave. svapna AvavuM te darzanAvaraNIyanuM kArya ane svapna kevuM AvavuM te mohanIyano DipArTamenTa che. sAruM svapna Ave to kSayopazama kahevAya. darzanAvaraNIyanA kSayopazama vinA mana kAma karatuM nathI. mana be prakAre che - (1) dravyamana (2) bhAvamana. - vAcanA-23 . je pada Page #182 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dravyamana nAmakarmanI prakRti che. bhAvamana jJAnAvaraNIya kramano kSayopazama che. A svapna bhAvamana arthAt jJAnAvaraNIyanA udayathI nidrAnA samaye Ave. mana kAma karyA kare che, paNa tenI pAchaLa mohanIyano prabaLa udaya na hoya, to caMcala na bane. nidrA pAMca prakAre che. (1) nidrA (2) nidrA-nidrA (3) pracalA (4) pracalA-pracalA (5) thiddhI. A pAMca nidrAmAM ekeka caDhatA gADhatara che. nidrA kUtarAnI UMgha jevI che. jarAka khakhaDATa thAya eTale jAgI jAya. nidrA nidrA ethI gADha hoya. pracalAvALo beThAbeThA UMdhe. pracalApracalAvALo cAlatAM cAlatAM UMdhe. thidvImAM mohanIya karmano udaya prabaLa hoya che. thiDhI nidrAnA udaye jIva ne vAsudevanA baLathI arjubaLa hoya arthAt baLadeva jeTaluM baLa hoya, divase ciMtaveluM kAma e nidrAnA udayathI rAtre kare. nArakI ane devatAne te nidrAno udaya hoto nathI. thiNaddhI nidrAvALo jIva marIne narakamAM ja jAya. thiNaddhI nidrAvALAne sAdhupaNAmAM na rakhAya. te ArAdhanA yogya hoto nathI. AthI; chellI nidrAno udaya hoya to sAdhune samajAvIne ghare mokalI de. pravRtti be che : sthUla-sUkSma. UMghamAM zvAsocchvAsa, khAvuM vagere thAya, te sUkSma pravRtti kahevAya. mohanIyano udaya bhaLavAthI darzanAvaraNIyano udaya gADha thAya. tethI AMkho baMdha hovA chatAM (UMghamAM) cAlavA mAMDe. zAstramAM dRSTAMta Ave che ke-eka AcArya ma.no samudAya hato. ghaNA ziSya hatA. temAM eka ziSyane thiNadvI nidrAno udaya hato. Ama to ApaNane khabara na paDe ke tene thiAdvI nidrA Ave che. ApaNe eTalA jJAnI nathI. eka divasa e bahAra gayA hatA. rastAmAM hAthIe A sAdhune bahu herAna karyA. mahArAja kaMTALI gayA, temane hAthI upara gusso Avyo, paNa kaMI karI zakyA nahIM. upAzrayamAM AvyA. rAtre pratikramaNa karI, porisI bhaNAvI sUI gayA. divase hAthI upara krodha Avyo hato, mAravAnI icchA paNa thai hatI. paNa, te vakhate bhAI kAMI karI zakyA nahI. atyAre ghasaghasATa UMghe che tyAre thiAdvI nidrAnA udayathI, kaSAyane vaza thayelA na karavAlAyaka vAcanA-23 17 Page #183 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kArya karavA UMghamAM tatpara banI gayA. mohanIya karma prabaLa hoya to gADha nidrAmAM paNa potAnA saMskAro sakriya banI jAya che. mana ane indriyanI pravRtti na hoya, AMkho baMdha hoya to paNa thithiAdvI nidrAnA udaye jIva dhAryA sthaLe pahoMcI jAya. AtmAnI zakti keTalI prabaLa che. ahIM karmathI parAdhIna thayelI zakti che. mananA saMskAronI doravaNI pramANe thINadhdhI nidrAnA udayamAM te sAdhu rAtre upAzrayathI nIkaLI, jyAM hAthI bAMdhyo hato, tyAM pahoMcI jAya che. vAsudevanA aDadhAbaLa jeTalA baLathI nidrAmAM ja te hAthIno vadha karI mArI nAkhyo. e hAthInAM daMtazULa kheMcI kADhe che. te be dAMta laIne upAzraye AvI svasthAne sUI gayA. cothA praha2mAM badhA sAdhu bhagavaMta jAgRta thayA thiNaddhI nidrAvALA sAdhu jaladI jAgRta thatA nathI. sAdhuto AdarzarUpa hoya, koIne utArI pADavAnI vRtti sAdhune na hoya. koInA kAjI na bane; chatAM teo koInI bhUlane guru ma. pAse nivedana kare. "haju A sAdhu UMcA nathI.'' te sAdhuoe guru ma.ne nivedana karyuM ke "pelA sAdhu mahArAja atyAra sudhI nidrAmAM ja che ane temanI pAse be sapheda sapheda kaMika dekhAya che.'' AcArya ma.sA.e gItArtha sAdhune tapAsa karavA kahyuM. gItArtha sAdhue tyAM jaI tapAsa karI jaNAvyuM...'gurudeva, nidrAmAM ja teNe hAthIno vadha karyo che, ane hAthInA be daMtazUla tenI pAse paDyA che.'' AcArya bhagavaMta samajI gayA ke-thiNadvI nidrAno udaya che. koIe tene jagADyo nahIM...AcArya ma.sA.e gItArtha dvArA teno oghA-muhapattI maMgAvI lIdhA...cheka trIjA divasanA cheDe tenI nidrA purI thai tyAre; sAdhu jAge che. potAno ogho muhapattI pAse na joyA. AcArya ma.sA. e te sAdhune bolAvI badhI vAta karI. tene dhIre dhIre yAda AvI. AcAryama.sA. e samajAvIne kahyuM ''bhAi ! Aje to hAthInI hatyA karI, kAle koI sAdhunI sAthe khaTapaTa thAya ane enI hatyA kare, to zAsananI ghora helanA thAya. niMdAno viSaya bane.'' ema vividha rIte samajAvIne zrAvako dvArA kapaDAM paherAvyAM. kahevAnuM tAtparya e che ke A thiNadvI nidrAvALo saMyamane mATe apAtra che. ArAdhanA mATe yogya nathI. khabara na hovAthI dIkSA ApI. paraMtu khabara paDyA pachI rakhAya nahIM. jIvanamAM nidrAno pramAda AtmAnuM bhAna bhulAvI de che. mohanIya karma haTI jAyato nidrAno pramAda paNa khasI jAya. darzanAvaraNIyanA udayamAM mohanIya karma bhaLeluM che tene khaseDavAnI jarUra che. svAdhyAya, pratikramaNa vageremAM nidrA Ave che paNa; khAtAM vAyanA 23 158 Page #184 -------------------------------------------------------------------------- ________________ khAtAM kadI nidrA Ave ? nA, jyAM mana na joDAya tyAM nidrA Ave. jyAM mana ane indriyanI ekAgratA hoya tyAM nidrA na Ave. sApekSa rIte mohanIyano kSayopazama hoya tyAM nidrA na Ave. mohanIyanA udayamAM nidrA Ave. mana mohanIya karmano ejanTa che. mananA saMskAranI pravRtti anukULa hoya to mana temAM goThavAI rahe ane pratikULa hoya to doDadhAma kare. jJAnIo kahe che ke pratikULa saMyogomAM mana sthira na rahe to ene choDI devAnuM nathI. tenA uparavaTa thaI enA upara savAra thaI jaIe to e pratikULatA mAM paNa dhIre dhIre anukULatAno anubhava kare. sAmAcArI-AjJAnAM jeTalAM jeTalAM sAdhano mohanIyakarmane toDavAnAM che, temane amalamAM lAvavAthI mohanIya karma tUTe che. (sApekSa rIte) gurvAjJA, vaiyAvacca, sAmAcArI dvArA mohane khaseDavo, pachI be prahara nidrA sAmAnya rIte Ave. ene uThADavA, DhaMDhoLavA na paDe. UMghamAM paNa "mathaeNa vaMdAmi' jevA uddagAro nIkaLe. nidrA maryAdita hoya, te paNa gADha na hoya. savAre UThI laghuzaMkA nivAravA bahAra javAnuM che. AcArya bhagavaMta ane padastha sAdhu ma.ne mAtru-dhaMDila vagere kArya mATe upAzrayanI bahAra ekalAe na javAya. AcArya bhagavaMta vagere bahAra nIkaLe tyAre pAMca-cha sAdhu emanI sAthe hovA joie. jethI prabhAva paDe. AcArya ma. padastha vi. samudAyamAM parivAra sAthe ja spaMDila jatA hoya to vAya. ekalA na jvAya. kadAca savAre vahelA javuM paDe to kaMDIkAno upayoga kare ane jaMgalamAM jaI sAdhu bhagavaMta vidhivat paraThavI Ave, paNa vADAmAM to na ja jvAya. vasatInI pAchaLa khullA vADA hoya temAM paNa vidhipUrvaka parAvI zakAya. prAcInakALamAM makAnanI pAchaLa khullI jamIna rahetI. Aje paNa mAravADa, mevADamAM A paddhati che. tyAMnI kahevata che ke.karo jhaghaDA to bolo ADA, bAMdho ghara to rAkho vADA' pazu-Dhora-DhAMkharane rAkhavA mAMdagI mAM ke bAla, vRddhone zauca kriyA karavA mATe tathA eMThavADa vigere nAkhavA mATe makAnanA pAchaLanA bhAge vADo baMdhAve. Aje paristhiti palaTAI gaI che. mAnuM paraThavAnI jagyA mATe paNa kALajI rakhAtI nathI. manuSyanI azucimAM aMtarmuhUrta samaya karatAM vadhu samaya thAya, to saMmUrchAima paMcendriya jIvo utpanna thAya. gAyanA mUtramAM gAyanA jevA samUrchAima jIvo utpanna thAya. bheMsanA mUtramAM bheMsanA jevA samUrchAima jIvo utpanna thAya. manuSyanA mUtramAM manuSyanA jevA samUrchAima jIvo utpanna thAya. vAcanA-23 * * * : CVE Page #185 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mAnuM eka ja jagyAe paraThavavuM paDe samaya thAya chatAM sUkAya nahIM, AthI tyAM asaMkhya saMmUrchAima paMcendriya jIvonI virAdhanA thAya. mATe jyAM mAtra vagere paraThavavAnI yogya jagyA hoya, saMyama sArI rIte paLAto hoya, tyAM rahevuM joIe. Aje ApaNA potAnA jIvanamAM A kSetra, saMgha, yogya nathI. ahIM rahevAthI mAruM saMyama sArI rIte na paLAya, evA prasaMge vihAra karIe nahIM. Aje vihAra kevo vikRta banyo che. vihAra kyAre kare ? jyAre koI dIkSA hoya, athavA saMgha, mahotsava vagere prasaMga hoya to tyAM pahoMcavA vihAra thAya. saMyama jaLavAya nahIM evA sthAnamAM zA mATe rahevuM paDe ? kadAca rahevuM paDe, to azAstrIyatA na poSAya, jayaNA na bhulAya evI kALajI rAkhavI jarUrI che. mAtraka eTale kUMDI, "mAtraka' zabdanuM apabhraMza "mAnuM thAya, "mAnuM aNa pUchyuM lIdhuM" eTale mAtraka pUMjyA vinA levAmAM aticAra che. sAdhune kUMDIno mAtrakano upayoga apavAda karavAno che. padastha-AcAryane utsarge kuMDImAM ja javAnuM che, mATe AcArya ma. ane padasthane bahAra na javAya. kuMDI pakaDyA pachI hAtha dhovAno niSedha che. mAtra karyA pachI kuMDI ghovA mATe pANIno upayoga karAya paNa hAtha dhovA mATe pANIno upayoga na karAya. zuci be prakAranI : (1) dravyazuci. (2) bhAvazuci. hAtha dhovA te dravyazuci che. saMyamIne bhAvazudhdhino ja adhikAra che. dravya zuddhino adhikAra mAtra gRhasthane ja che. zarIranI vibhUSA e brahmacaryanuM khaMDana karanArI che. (dazavaikAlika a. 6/65) * khera, khela, mAguM vagere paNa (saMyamInuM) auSadhi rUpa thAya. jo azuci rUpa hoya to Ama kyAMthI thAya? AyurvedanI daSTie zarIramAM mala paNa upayogI che. 'ma<< nIvana' malane jIvana kahyuM che. pataLA spaMDila thaI jAya to vaidya maLa bAMdhavAnI davA Ape che. kadAca, vadhu aMDila thAya to DhIlA thaI javAya che. amuka mala AMtaraDAmAM hoya, to te AhArane dhakko mArI zake ane AMtaraDA lUjha na thai jAya mATe maLa jarUrI che. kudarate maLane bahAra kADhavA cAra daravAjA ApyA che. caMDila, vAcanA-23 ka Page #186 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mAtru prasveda tathA zvAsozvAsathI zarIrano kacaro bahAra nIkaLe. jo yogya rIte maLa na nIkaLe, to tAva Ave. hArTamAM rahelo kacaro zvAsocchavAsathI bahAra nIkaLe che, ane pachI bacelo kacaro parasevAthI bahAra Ave to paNa kAMI rahI jAya to kAnamAM, dAMtamAM hAtha, paga upara mela jAme, te rIte bahAra Ave. taduparAMta rahI jAya to tAva rUpe bahAra Ave. AthI "sUkA bheguM lIluM baLavAnI jema tAvamAM khUba azakti Ave. zarIra para mela hoya e malanI nizAnI che. bAkI sAdhunI kAyA kaMcana varaNI hoya. sAdhuno uccAra kevo hovo joIe ? bRhat kalpamAM che ke "gIdha pakSI jevo sAdhuno uccAra hoya.' sAdhu traNa caluM jeTaluM ja pANI uccArazuddhimAM vApare. tethI vadhAre pANIno upayoga na thAya. paNa ApaNI to gocarI paddhati ja vikRta che. payasa tathA bIjI gocarI puSkaLa vaparAya, jethI vadhu pANI joIe. gItArthane mAtra zAstranuM ja jJAna hoya ema nahIM paNa Ayurvedika vagere sarve jJAna hoya che. gocarI gItArtha je Ape te laI le, te mULa paddhati hatI. mAMDalImAM to bolAya ja nahIM.' prathamathI kahe ke mArI zArIrika sthiti Ama che. mAMDalIka sthaviranI maryAdA Aje khalAsa thaI gaI che, tenA pariNAme Aje haoNspiTalamAM sAdhu-sAdhvInI lAina jovAya che. jagatanA jIvone tAravAno jhaMDo laIne ApaNe pharatA hoIe ane hospITalamAM vaidyane nADI batAvIe ? A ApaNI laghutA che. AMtaraDAno mela kADhavA tapa karavAnI paddhati Aje bhulAi gai che. bhAvarogane kADhavA mATe paDakAra karI AvyA chIe, paNa bhAvaroga ema zuM nIkaLe ? davA karatA jaIe ane rogane paMpALatA jaie, zarIranI sukomaLa vRttithI mana DhIluM paDatuM jAya. rogamAM tapa karavAthI aMdarano kacaro baLI jAya. mala magajamAM caDI javAthI saLekhama thAya che. tAva vagere roga paNa sukomaLa hovAthI Ave che. AhAra vidhipUrvakano maryAdita hoya to prAyaHroga Ave nahIM. azAtAnA udayamAM nimitta kAraNa paNa jarUrI che. AMtaraDAmAM maLa jAma na thAya, to UMgha paNa maryAdita Ave. te paNa pragADha na hoya. caMDila-mAtra paNa niyamita thAya. AcArya bhagavaMta, padastha, kuMDI tApaNI laIne bahAra jAya to prAyazcitta che. rAtrimAM paNa AcArya bhagavaMta ke padastha bahAra mAnuM paraThavA na jAya. AcArya ma. Adi . nIrti sadu'' ema dhImo sAda karI kahe. Ama traNa vAra kahe, eTale sAdhu bhagavaMta UThe taiyAra thaI jAya. darzanAvaraNIyano prabaLa udaya na hovAthI sAdhu tarata ja UThI jAya. vAcanA-23 zikAra Page #187 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AtmAmAM rahelAM mohanIya karmane kADhavA mATe kusumiNa dusumiNano kAusagga karavAno che. svapnamAM cothA mahAvratano doSa lAgyo hoya to 108 zvAsocchavAsano kAusagga kare. nahI to 100 zvAsocchavAsano kAusagga kare. logassamAM-sAgaravara gaMbhirA sudhI 27 pada thAya x 4 vakhata logassa gaNatAM 108 thAya. caMdesu nimmalayA sudhI 25 5da x 4 vakhata = 100 pada thAya. prAyazcitta kAusaggamAM zvAsocchvAsanuM mApa che, ArAdhanAnA kAusaggamAM zvAsocchvAsanI gaNatrI nathI AthI ArAdhanAmAM pUrNa logassano kAussagga ka2vAno che. zAMtino kAussagga ArAdhanA mATe nathI, paNa du:khakSaya. karmakSaya mATe che, te kAusagga paNa pUrNa logassano karavAno che. mohanIyanA kSayopazamanI bhUmikA para sthira rahI kAusaggamAM zAMti sAMbhaLavAnI che. je pAchaLathI jitakalpanI maryAdAmAM umerAI che. kyAreka viziSTa zAsanakArya mATe paNa kAusagga karAya che. namaskAra mahAmaMtranA kAusagga baLathI yakSA sAdhvIne zAsanadevI svakSetranI maryAdA bahAra mahAvidehamAM laI gayA sthUlibhadranI bahena yakSA sAdhvIe zrIyakane upavAsa karAvyo. ane te upavAsamAM kALadharma pAmyA. tenuM prAyazcitta levA yakSA sAdhvIe AlocanA mATeno vicAra vyakta karyo. tyAre sakala saMghe zAsanadevane bolAvavA kAusagga karyo. badhA navakAramaMtra gaNavA mAMDyA. tarata zAsanadevI AvI. AcArya ma.e badhI vAta karI ane devIne kahyuM ke 'A yakSA sAdhvIne mahAvidehamAM laI jAva, ane zrI sImaMdhara bhagavaMta pAsethI enA saMzayanuM nivAraNa karo.'' tyAre zAsanadevIe kahyuM ke ''huM sevA karavA taiyAra chuM, paraMtu amArI sImA che, huM mArI sImAthI bahAra na jaI zakuM. pUro saMgha kAusaggamAM besI rahe, to tenuM baLa mane maLe ane huM temane tyAM laI jaI zakuM sakalasaMgha kAussaggamAM besI rahyo ane zAsanadevI yakSA sAdhvIne laIne mahAvideha kSetramAM gaI. tyAM bhagavaMta dezanAmAM ema ja pharamAvatA hatA ke "koipaNa puNyavAna AtmA ArAdhanA karatAM karatAM jo zarIrane choDe, to te ArAdhaka che, ane pratibodha karanAra para ArAdhaka kahevAya che. paramAtmAnI A dezanA sAMbhaLI yakSA sAdhvIne pUchavAnI jarUra rahI nahIM. saMzayanuM samAdhAna thaI gayuM. mahAvidehamAM jaI AvyA tenI khAtarI tarIke tathA saMghane saMdezA svarUpa sImaMdhara svAmI paramAtmAe cAra cUlikA ApI. yakSA sAdhvIne jJAnano kSayopazama ghaNo hato. teone cAra adhyayana saMbhaLAvyA te yAda rAkhI lIdhA. pachI zAsanadevI yakSA sAdhvIne laIne bharatakSetramAM AvyA, vigatavAra AcArya bhagavaMta samakSa vAcanA-23 162 Page #188 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nivedana karyuM "zuM ATalI vAramAM jai AvyA ?'' tenA javAbamAM yakSA sAdhvIe sImaMdhara svAmIe kahelAM cAra adhyayana sahu saMgha samakSa kahyA. temAMthI be adhyayana 'dazavaikAlika' sUtramAM chelle be cUlikA rupe rAkhI ane bIjI be cUlikA 'AcArAMga sUtramAM' mUkI, te cAra cUlikAmAM mohanIya karmanI kSINatA karavAnI prabaLa tAkAta che. pahelI cUlikA `rativAdhyA nAmanI che. tenA zravaNathI saMyamamAM mananI DAmADoLa avasthAne sthira kare che. bIjI `vivitta carcA' cUlikAthI saMyamanI caryAnuM bhAna thAya che. trIjI cUlikA `nitanavAso' mAM sAdhune gharamAM nathI rahevAnuM, paNa bhamarAnI jema rahevAnuM vidhAna che. chellI cUlikA che `saMvALa mikSA' samyaprakAre bhikSA-42 doSanI gaveSaNA pUrvaka lAve. gocarI zA mATe lAvavAnI ? harSaganayana darzana-jJAna-cAritrano jemAM vadhAro thAya, te utkarSa kahevAya. te mATe ja gocarI lAve. cakravartIne tyAM khIra banI hoya, te vAnagInI jagatano jIvo icchA kare tevI rIte ApaNA mATe sImaMdhara svAmIe A cAra vAnagI mokalI che. tene jIvanamAM dhAraNa karavAthI AtmA nirmaLa thAya che. 'dazavaikAlika sUtra'mAM zrI mahAvIra prabhunI vANI maMtrAkSa2 rUpa ja che. paNa bhavyAtmAne pharamAvI rahela sImaMdhara prabhunI vANI paNa atyaMta gahana ane sArarUpa che. eno roja svAdhyAya karavo jarurI che. AthI vRttionuM ghaDatara suMdara rIte thAya. bhAvakaruNAnA sAgara prabhue cUlikA rUpa suMdara saMdezo Apyo che. kAusaggathI mohanIyanI bhUmikA ghaTe che. svapnanA mAdhyame thayela mohanA udayane toDavA A kAusagga che. sAthe sAthe rAtrika prAyazcitta paNa A ja kAusaggathI ka2vAnuM che. kusumiNanA kAusagga pachInI caryA have AgaLa vicArazuM. vAcanA 23 163 .jainelibrary.org Page #189 -------------------------------------------------------------------------- ________________ @adu=24 iriyA kusumiNusaggo sakkatthaya sAhu namaNa sjjaayN...||10|| pU. AcArya bhAgadeva sUrima. "yatidinacaryA' graMthanA mAdhyame sAdhunI caryA jaNAvI rahyA che. temAM rAtrinI carcA saMkSepamAM che. sUryAsta pahelAM sAdhue upAzrayamAM sthira thaI javAnuM che. mAMDalAnA 24 bhedo mujaba apavAda IMDila-mAtrA mATe bahAra nIkaLavAnuM che. AthI rAtricaryAno vizeSa koI artha nathI, chatAM Avazyaka niryukti vageremAM TUMkamAM rAtricaryA paNa che. paNa rAtri karatAM divase vizeSa pravRtti karavAnI che. hakIkatamAM Azrava saMvara samajavA mATe yatidinacaryA che. savAre UThatAM ja navakAramaMtranuM smaraNa kare, guru mahArAjane tathA oghAne vaMdana kare, pachI mAtrAnI zaMkAdi TALe. savAranA pahoramAM pratikramaNano samaya na thAya tyAM sudhI sAdhu svAdhyAya kare. rAtrinA cothA prahare sAdhu saMthAro na vALe to paNa prAyazcitta che. to suvAthI keTaluM prAyazcitta ! vAsanAnA tattva sAmAcArInA pAlanathI kAbUmAM AvI gayA hoya to nidrA ghaTyA vinA rahe nahIM. bIjA prahara gItArtho jAge, kemake amuka uMmara pachI hojarI saMkocAI jAya, AthI AhAra ghaTI jAya. tethI nidrA paNa ghaTe. trIjA prahare AcArya bhagavaMta jAge ane yogya jIvane-jenA mohanIyanA saMskAra ghaTI gayA hoya temane AcArya bha. "mahAnizItha sUtra' ane artha enA kAnamAM kahI saMbhaLAve. yA zAsana rakSArthe sUrimaMtra jApa sAdhanA vigere kare. AcArya bhagavaMta trIjA prahare pachI sUI jAya. glAna ane AcArya bhagavaMta cothA prahare chelle jAgIne zuM kare ? glAna ciMtavana kare. mAnasika jApa te paNa ciMtavana kahevAya. emAM jIbha na phaphaDe tevo jApa karavAno. vAcanA-24 [4] .... Page #190 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jApa traNa prakAre che : (1) kAyikajApa (2) vAcikajApa (3) mAnasikajApa (1) bhASya jApa (kAyika jApa) AjJA mujaba, uccArapUrvaka navakAramaMtra gaNe. ucca svareNaaucca pragaTapaNe kare. je bIjA sAMbhaLe, bhASA vargaNAnA pudgalane grahaNa karI choDe che. sAmUhika jApa te paNa bhASya jApa che. AthI mana sthira thAya che. (2) upAMzu jApa (vAcika jApa) pote ja bole ane pote ja sAMbhaLe mAtra hoTha phaphaDe te upAMzuM jApa. (3) rahasya jApa = mAnasika jApa. A aMtaraMga mAnasika jApa che. jemAM hoTha vigere kAMI na hAlatuM hoya te mAnasika jApa. savAre pratikramaNamAM jagaciMtAmaNinuM caityavaMdana karatAM bhagavAnane prArthanA karavI ke "he bhagavAna ! ApanA zAsana ne huM pAmyo chuM, saMsAranI anAdi du:khadAyI avasthAthI chUTavA mATe tArA zaraNe Avyo chuM. tuM ja tAranAra che. tuM ja bacAvanArA che. mArI jIvananokAnI dora tuM ja saMbhALI zake tema che." ema caityavaMdanamAM sUtronA bhAva eTalA badhA UMDA sparze che ke jethI prabhu upara bahumAna jAge ja, romAMca khaDA thAya. AvI prArthanA karyA pachI badhA sAdhune namaskAra karavA. sAdhu namanaM-pratyeka sAdhu namaskaraNam / e pachI ekeka sAdhunA guNonI, vaphAdArInA bahumAna mATe sahavartI-vasatimAM rahelA dareka sAdhune "maFNa vaMdAmi' kahevuM. 1000-1500 varSa pahelAnI sAmAcArI hatI. UThatAMnI sAthe devane namaskAra kare, pachI gurune ane pachI badhA sAdhune mayUeNa vaMdAmi kahe. divasamAM jyAre paNa sAdhu sAme maLe tyAre mastaka jhUkI jAya ane...maFeNa vaMdAmi kahetA. ane Aje to "A mArA samudAyano nathI.. huM ene oLakhato nathI ema kahe. to zuM je samudAyanA hoya, jene oLakhatA hoIe tene ja mayUeNa vaMdAmi karavAnuM ? nA, pelA sAdhu mathaeNa vaMdAmi kare. athavA na kare paNa ApaNe to karavuM ja joie. rastAmAM maLatAM sAdhu-sAdhvIne "maFeNe vaMdAmi' na kahevAthI sAdhuvezanuM sAdhutAnuM apamAna thAya che. "bIjA sAdhu-sAdhvIne matyeNa vaMdAmi na karavuM'' tevo koI zAstramAM ullekha joyo nathI. anAdikALanA kusaMskAromAM rahI jIvana vitAvyuM have A kusaMskAromAMthI bahAra nIkaLavAno samaya che. sAdhune joi vAcanA-24 Page #191 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AnaMda Ave to...guNAnurAga pragaTe, guNadRSTi vikAsa pAme. jIvaMta sAdhune joi sAdhunA guNo jene yAda AvatA nathI, tene bhagavAnanI pratimAnA mAdhyame bhagavAnanA guNo kyAMthI yAda Ave ? prabhunA guNone samajavA gurU zaraNa che. vaDIla tyAM potAnA sthAne) rahyA ja guNiyala sAdhunA guNonI anumodanA kare. guNAnurAga e samakitano pAyo che. rastAmAM sAdhu maLe ane mayUeNa vaMdAmi na kare to ya ApaNe vaMdana karavuM ja. ane te viparIta prarUpaNAmAM phasAyela che" ema emanI bhAvadayA ciMtavavI paNa mAnasika mayUeNa vaMdAmi karavuM ja. ApaNA haiyAmAM "sAdhu che tenuM bahumAna hovuM ja joIe." ApaNe vezane vaMdana karavuM, jethI ApaNuM samakita zuddha thAya che. jema vyavahAramAM phoja ke mileTaTImAM koI moTA aphasara Ave, to badhA eTenzana thaI jAya ane tene salAma kare, tema dareka sAdhune bahumAnapUrvaka "mathaeNa vaMdAmi' karavuM. A eTenzana che veza rAkhIne vezanI maryAdA na jALave to doSano bhAgI thAya. sAme vaMdana nathI karato, mATe huM vaMdana na karuM, evo koSabhAva na rAkhavo. Aje saMyamamAM paNa rAga-dveSanA kusaMskAra evA paDyA che ke sAdhuno veSa paheryA pachI paNa rAga-dveSanI pariNati vadhatI jAya che. ane maLatAvaDA hoya to zekaheDa, hasI milana kare. AmAM paNa mohanIyano udaya che. tathA sAmAcArIno lopa che. anya gaccha nA tapasvI hoya toya "mathaeNa vaMdAmi' nA kare to doSa che. hA, ApaNA vaDIlanI AjJA na hoya, to ya mAnasika vaMdana to kare ja. sAdhune saumanasa bhAva kema na hoya ? bahAranA vyavahAramAM koi mULaguNanI azuddhi na hoya to tenA pratye AMtarika guNadraSTi rAkhI mayUeNa vaMdAmi' kahevuM, kRSNa mahArAjA hAthI uparathI UtarIne paNa marelA-saDelA durgadha mAratA kUtarAnA dAMtanI prazaMsA kare che ukaraDe paDela jhaverAtanI paNa jhaverI yogya kiMmata kare che. A joI... "jevuM indramahArAjA e varNavyuM hatuM tevA ja guNAnurAgI Apa cho" Ama kahIne puSpavRSTi karIne deva cAlyo gayo. guNAnurAgI sAdhu anya sAdhumAM rahelA guNo joi kema na harakhAya ? kema vaMdana na kare ? sva-samudAya, sva-sAmAcArI emAMya potAnI TukaDInA emAMya potAne gamatA ne ja vaMdana kare, A guNAnurAga nathI. paNa hA, sAmAcArIbheda hoya, temane vaMdana na karAya, paNa "mayUeNa vaMdAmi' to karAya ja. vaMdana traNa prakAre che : vAcanA-24 WWW.jainelibrary.org Page #192 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (1) jaghanya emane ema martyaeNa vaMdAmi kahe te. (2) madhyama be khamAsamaNa, icchakAra, abhuThThio e madhyama vaMdana. (3) utkRSTa dvAdazAvarta vaMdana. emAM madhyama-utkRSTa vaMdanamAM samudAya bheda, sAmAcArI bhedanI maryAdA kharI paraMtu jaghanya vaMdana to badhAM ja sAdhu-sAdhvIne karAya. emanAmAM rahelA guNo pratye to mAnasika bahumAna karAya ja. potAnA guNone khIlavavA guNAnurAgI banavuM jarUrI che. guNavAna, saMyamI, cAritravAna AtmAne joI mAthuM jhUkI jAya. sAmAcArInI maryAdAjALavI vaMdanAdika kare. guNAnurAganA guNane keLavavA savAre UThatAM ja sahavartI pratyeka sAdhune hAtha joDavApUrvaka, haiyAmAM temanAmAM rahelA guNone yAda karatAM karatAM matlaeNa vaMdAmi kahe. tyAra bAda sakhzAya = sajjhAya kare. pazcAllaghu kSamAzramaNa yugma pUrvaM svAdhyAya karaNaM / sAya saMvisAruM ! vagere no be Adeza laine sajjhAya kare. bharahesaranI sajjhAya e guNAnurAganuM pratIka che. emAM AvatA (nAmavALA) badhA ja puNyavAna mokSe gayA che evuM nathI. ghaNA mokSe gayA che. vaMkacUla vagere ghaNA devalokamAM che to...e prazna thAya che ke : teo 4the guNaThANe che, ane ApaNe chaDhe guNaThANe chIe, to pachI temane vaMdana, smaraNa zA mATe ? javAba : ApaNI guNAnurAganI vRddhi mATe temane yAda ka2vAnA che. emanA guNane jovAno che. emane 'prANa jAya to bhale jAya paNa lIdhelA niyamanuM pAlana to karavAnuM ja.'' lIdhelA niyama prati temanI zradhdhAne jovAnI che. sAdhunA AcAra ane upadezanA kAraNe jagatanA jIvo kevuM AtmakalyANa sAdhI zake che ? te AmAM jovAya che. ApaNe paNa sAdhutAnI bhUmikAe chIe. ApaNA jIvanathI koI bodha pAme che ke udvega pAme che ? tenuM aMtara nirIkSaNa A sajjhAyamAM ka2vAnuM che. AjakAla ApaNA vihAra kevA hoya che ? ahIMthI vihAra karo to sIdhA sonagaDha, vaccenAM badhAM nAnA gAma rahI jAya. dareka gAmanI sparzanA thavI joIe. khApaNe to sIdhAja vihAra karIe. paNa nAnA kSetramAM paNa javuM joie. ApaNo hAra to tIra jevo thAya che tethI nAnA gAmamAM to zI rIte javAya ? ane tyAMnA komAM kevI rIte dharmajAgarikA thAya ? paramAtmAno saMdezo mAtra zrAvako mATe ja nahi vAcanA 24 167 Page #193 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paNa jagatanA sarvajIvonA kalyANa mATe che. ApaNo saMyamano upayoga ocho che, mATe zrAvakanI paravazatA sevIe chIe. gAme gAma zAsanano saMdezo pahoMcADavo joie. gAmamAM ghara hoya ke na hoya to paNa gAmanI sparzanA to karavI. ApaNe dIkSA zrAvako mATe ja nathI lIdhI sarva jIvonA kalyANa mATe lIdhI che. mATe dareka gAmegAma jaI jaina jainetarane bhagavAnano saMdezo pahoMcADavAno che. gRhasthanA roTalA khAIe to jagatane kAMIka to saMdezo Apavo joIe ke nahIM ? temane pratibodha karavAnA che ke..''puNyavAn ! devatAne durlabha evo mAnavabhava maLyo che mATe dharmaArAdhanA karo, bhagavAnanA-darzanapUjA karo. 24 kalAkanA AraMbha-samAraMbhamAMthI 1 kalAkano samaya kADhI sAmAyika karo'' A bhagavAnano saMdezo emanA kAnamAM kahevAno che. 25-30 ThANA gAmaDAmAM Ave to loko keTalA kaMTALI jAya ? ogha niryuktinI vidhi pramANe 2 sAdhu 3 sAdhvI vicare, to gAmaDAnA loko kaMTALe nahIM. teone samaya paNa maLe, AthI dharma pAmI zake. Aje vihAranI maryAdA tUTI che. zaherathI zaheranA vihAra thavA mAMDacA. gAmaDA vacce Ave to paNa aMda2 javAnI phurasada nathI. AmAM jaina-jainetara badhA dharmathI sIdAi rahyA che. ogha niryuktimAM che ke vihAra karatAM rastAmAM gAma Ave, to gAmanA kAMThe panihArI pANI bharatI hoya to te panihArIne bhadre ! amAro varga ahIM che ?'' (asmAnaM varSa satra gasti !) ema pUche. tyAre panihArI ema pUche ke "varga eTale zuM ?'' tyAre sAdhu kahe ke "derAsara, sAdhu, sAdhvI, zrAvaka, zrAvikA vigere pAMcamAMthI kaMI che ?'' ema pUche. jo hoya to derAsara ke sAdhunAM darzana-vaMdanA zAtApRcchAdi mATe jAya. panihArI bahena kaheke "sAdhu ma. paNa che temAM eka mahArAjanI tabiyata sArI nathI.'' tyAre sAdhu ma. kahe : "zuM sAdhu ma.nI tabiyata sArI nathI ?'' jhaTapaTa jai temanI sevA kare, te joi te bahena-panihArI tathA anya jIvonA dilamAM sAdhu pratye keTaluM bahumAna jAgRta thAya ? derAsara ke sAdhu na hoya ane zrAvakanuM ghara hoya to zrAvaka vagere ne dharmamArge joDavAnA Azaye gAmamAM jAya. temAM ya glAna zrAvakanA samAcAra maLe to glAna zrAvaka pAse tenA ghare jAya, ane dharmalAbha kahI dharma saMbhaLAve. roga-Apatti ane Arthika samasyAone kAraNe ArtadhyAnamAM phasAyelA zrAvakane upadeza ApI ArtadhyAnathI mukta karI dharmadhyAnamAM joDavA te sAdhunuM kartavya che, javAbadArI che. paraMtu ApaNane to Aje vAcanA-24 168 Page #194 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prabhunAM darzananI paNa paravA nathI. tyAM zrAvakone sukhazAtA pUchavAnI to vAta ja kyAM ? zrAvakonI vaiyAvacca na karAya, paNa zrAvakone sukhazAtA to pUchI zakAya che. mohanidrAmAM sUtela TAvakane upadeza ApI jagADe. mohamAMthI uThADavA mATe zrAvakanI vinaMtI na hoya toya sAdhue javuM joIe. Aje to vANiyAne AdhIna ApaNe thayA chIe, vaLI pogalika jarUriyAta paNa khUba vadhI che. jethI vANiyAonI gulAmI vadhI che. Aje to zrAvako paNa ApaNAthI dharAI gayA che. tenuM kAraNa ApaNe paramAtmAe batAvela maryAdA toDI che. nAnA gAmamAM 1 divasa rahevAnuM ane nagaramAM 5 divasa rahevAnuM. bhale lokone khabara paDe ke na paDe. svakalyANa prathama che, parakalyANa pachI che. atyAre (vi. saM. 990 ke 993 pachI) comAsuM guru ma. nirdiSTa kare te kSetramAM javAnuM. paNa pUrvanA kALamAM AvuM na hatuM. ane have to zrAvaka (vANIyA) kahe te kSetramAM comAsuM karavAnuM A rIte comAsAnI paddhati ekadama vikRta thaI gaI che. samudAyamAM gaNine gaNAvacchedaka' gaNano bhaMDAra kahyuM che. parakalyANanI bhAvanA mATe svakalyANane khIMTI upara nathI TAMgavAnI. svakalyANa vecIne ghara nathI bALavAnuM e pUrvakAlIna zraddheya AtmAonA jIvanamAMthI meLavavAnuM che. bharaphesaranI sajhAyanA mAdhyame savAranA pahoramAM vaMkacUla jevA cora vigere ne paNa yAda karavAnA ? hA, tenI jIvanacaryA bhale adhama hoya, paraMtu jIvanane tapAsavAmAM Ave to kaparI sthitimAM paNa pratijJApAlana karavAnA guNathI kevuM AtmotthAna karyuM, te vicAravAnuM che. vaMkacUlanI pAse gurudeve vasatInI mAgaNI karI tyAre ene eka ja zarata rAkhI hatI ke tamAre upadeza nahIM ApavAno'. guru mAe kahyuM: "bhale tame upadeza na sAMbhaLo." Ama, upadeza na ApavAnI vaMkacUlanI zaratane svIkArI coranI pallImAM sAdhu ma.sA. comAsuM rahyA che. 4 mAsanA covihAra upavAsa karyA. pATa, rAkha vagere gRhasthanA gharethI niravagha lAvyA. cAturmAsa pUruM thayuM tyAre vihAra vakhate vaMkacUla guru mAne mUkavA gayo. hadamAM upadeza ApavAnI manAI hatI. hada bahAra AvyA pachI upadezanI chUTa hatI mATe sAdhu ma. vaMkacUlane upadeza Apyo, vaMkacUle cAra niyama pratijJA lIdhI. cAre cAra pratijJAmAM AkarI kasoTI thai chatAM sthira rahyA. pratijJAnA kAraNe pariNAma vRdhdhi thai. guru ma. pratye guNAnurAga vadhavAthI 1ramA devaloke gayA. vaMkacUla coranA bhavamAM paNa samakita pAmI gayA. emano guNAnurAga keLavavAthI ApaNuM samakita daDha thAya. vAcanA-24 Page #195 -------------------------------------------------------------------------- ________________ savAre bharakhesaranI sakjhAyamAM AdhyAtmika philma dekhAya. e mahApuruSonA guNonI hAramALA dekhAya. ane vAraMvAra smaraNa karavAthI guNAnurAga daSTi keLavAya. pachI nAnAmAM nAnI vyakti nA guNo paNa joI zakAya. kharAbamAM kharAba vyaktinA paNa guNo zodhIne anumodanA karavAnI che, paNa doSa jovAnA nathI. paradoSa jovAnI vRtti AtmAnA vikAsa ne rUMdhe che, pADe che, mATe guNadaSTi keLavavAnI che. doSadaSTi choDavAnI che. kemake anyanA doSo jovA, kahevA ke sAMbhaLavA mATe baherA, mUMgA, aMdha thayA vinA kadI kalyANa ja nathI. mATe savAranA pahoramAM ApaNe ApaNA pAyAne majabUta karavAnI jarUra che. jagatanI aMdara bIjAnI niMdA jevI nahIM, sAMbhaLavI nahIM ke karavI paNa nahIM. 'dazavaikAlika'mAM kahyuM che ke "corane cora na kahevAya, pApI ne pApI na kahevAya, paradArA laMpaTane paradArA laMpaTa na kahevAya, aMdhane aMdha na kahevAya. aMdhane premathI suradAsa kahe, to keTaluM sAruM lAge ? koInA tarapha kAdava pheMkavAthI ene lAge tyAre lAge, paNa ApaNA hAtha prathama bagaDe. ane te daramiyAna te vyakti tyAMthI khasI jAya to tenuM to kAMI ja nathI bagaDavAnuM, paNa potAnA to hAtha bagaDyA ja, tema koI nI niMdA kadI na karavI. koinA doSa svapnamAM paNa nathI jovAnA, doSa jovA hoya to potAnA doSa jovA. guNa to aMzamAtra che doSonI sImA nathI. anya darzanamAM kahyuM che ke : "burA burA saba kahe, burA na dIse koi, jaba burA dekhaNa cale, muja sama burA na koi, jJAnanI pariNati kyAM thaI che te A yudhiSThiranA dRSTAMtathI khabara paDe. yudhiSThirane durjananuM ane duryodhane sajjananuM lisTa banAvavA nagaramAM mokale che. nava nava kalAka sudhI yudhiSThira ane duryodhana AkhA nagaramAM phare che, paraMtu baMne jaNa sAMje koro ja kAgaLa laIne AvyA. duryodhanane koi sajjana na dekhAyo, badhA ja durjana dekhAyA. jyAre yudhiSThirane koi ja durjana na lAgyo, badhA ja sajjana lAgyA. dRSTinI nirmaLatA te ja jJAnanuM phaLa che. svadoSadarzana kare, paraguNanI anumodanA kare te ja vAstavika jJAna che. jyAM sudhI svaguNadarzana ane paradoSadarzana che, tyAM sudhI mithyAtvanAM paDala khasatAM nathI. bhale ApaNe sAdhuveSa paherI lokonA gocarI, pANI, vaMdana svIkArIe, paNa mAthe devuM thAya che. bhale; ApaNAthI tapasyA na thAya to na karavI, paNa A niyama to jIvanamAM lai levo ke bIjAnA doSa na jovA, na sAMbhaLavA ' ' vAcanA-24 , 6 170 Page #196 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ke na bolavA, tenA mATe AMdhaLA, baherA, bobaDA thai javuM. ``papravRtI vadhiAM ghamULa:'' parapravRttimAM baherA aMdha ane mUMgA banavAthI ja kalyANa che. AtmAnI AvI bhUmikA guNAnurAgathI Ave che. A 'guNAnurAgI' guNanI keLavaNI mATe ja bhahesaranI sajjhAya savAre bolavAnI che. temAM AvatA mahApuruSonA jIvana sAme najara karI temanAmAM rahelA guNonI pramodabhAvathI anumodanA karI, te te guNo ApaNA jIvanamAM lAvavA prayatna karavAno. jemake bharata mahArAjAno vairAgya, bAhubalino vinaya, mAnatyAga, vagere eka-ekanA guNonuM ciMtana karI, te guNane jIvanamAM vaNI levAnI jarUra che. pAMcamA ArAmAM mohanIyanA saMskAranI bhUmikA=mohanIyano udaya prabaLa bane che. tene DAmavA bharahesaranI sajjhAya che. jitakalpamAM A sUtrano svAdhyAya niyata thayelo che. bharahesaranI sajjhAya bAda pratikramaNanA samaya sudhI sAdhu svaicchika svAdhyAya-jene je priya hoya, te graMthano svAdhyAya kare. svAdhyAya mATe asamartha sAdhu navakAranI mAlA gaNIne paNa parAvartanA svAdhyAya kare. pratikramaNanA samaye AcArya ma. (guru ma.) jAge ane kAusagga caityavaMdana-sajjhAya kare tyAre iriyAvahI karIne samarpita bhAva vyakta karavA spaSTapaNe icchakArano pATha bole. zabda paddhatipUrvaka bolavAthI haiyAmAM guru mahArAja pratyeno ahobhAva pragaTa thAya. icchakAramAM sukha zAtA pRcchA vagere 5 prazno guru ma.ne vinaya bhAvapUrvaka puchAya che. savAre pratikramaNa kyAre zarU karavuM ? paDilehaNa puruM thAya tyAre sUrya ardho upara Ave (sUryodaya thAya) te rIte samaya gaNIne icchakArano pATha bolavo. AkAzamAM nakSatra jovAthI samayano khyAla Ave...anubhavathI samayanI cokasAI AvatI jAya. '' je mahino cAlato hoya e mahinAthI 'trIjA mahInAmAM je nAmanuM nakSatra hoya te nakSatra pUrvadIzAmAM Ave tyAre pratikramaNa zaruM karavuM, rAtre samayanuM jJAna nakSatrathI thAya paraMtu dIvase samaya jANavo hoya to sUryanA AdhAre jaNAya.'' AkAzamAM sUrya 45 DigrI UMco Ave tyAre eka praha2 pUro thAya ane 90 DigrI UMco Ave tyAre be praha2 thAya. nakSatra AdinI oLakhANa mATe jIvAbhigama-jaMbudrIpa prajJaptimAM vizeSa ullekha pUrvakanA adhikAro che. Ama, pratikramaNano samaya jaNAvI have pratikramaNa ThAvavAnI zuM vidhi che te agre... vAcanA-24 171 Page #197 -------------------------------------------------------------------------- ________________ phariyA...sAnamaLa sAAyuM...10 carama tIrthapati zrI mahAvIra prabhunA zAsanane zobhAvanArA pU. bhAvadevasUri ma.e sAdhujIvana meLavyA pachI ArAdhanA-sAdhanAnA mArge AgaLa vadhavA 'yatidinacaryA' nAmanA graMthamAM aneka rIte paddhati batAvI che. jemAM sAdhune jayaNApUrvaka badhI pravRtti ka2vAnI jinAjJA che. e vAta 'tidinacaryA' graMthathI samajAya che. prazna : 'yatidinacaryA' ja kema kahI ? uttara H divase sAdhune vizeSa pravRtti hoya che. aMdhArA pachI rAtre sAdhune vizeSa pravRtti hotI nathI. pratikramaNa, svAdhyAya, porasI basa ATalI ja pravRtti hoya che. vina = divasa sUryanI hAjarImAM sAdhu SaTkAyanI rakSA jayaNA sArI rIte karI zake ane pApathI bacI zake, te mATe dinacaryA jaNAve che. vaLI eka sUryodayathI bIjA sUryodaya sudhInA samayane (ahorAtrine) 'eka divasa' bolavAno vyavahAra che. AthI dinacaryA zabdathI temAM rAtrinI caryAno paNa samAveza A graMthamAM karyo che. dinacaryA graMtha bhaNI jIvanamAM jayaNAnuM pAlana karavAnuM che. jayaNA eTale jJAnInI AjJA. AjJA eTale zuM ? mohanA saMskAronI AdhInatAno tyAga, arthAt mohanIyanA saMskArone AdhIna thavuM te ajayaNA ane mohanIyanA saMskArane AdhIna na thavuM te jayaNA. vihita=(svAdhyAya kAlagrahaNa) pravRttimAM zakya teTalI jayaNA kare, paraMtu 'nathI dekhAtuM mATe beThAM-beThAM pratikramaNa karIe'' ApaNe ema vicArIe, AmAM mohanIyano udaya che, pramAda che vAcanA-25 AjanA pa 172 Page #198 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mATe DahApaNa kare che. pratikramaNa UbhAM-UbhAM yathAyogya mudrAo-AsanomAM karavAnuM vidhAna-AjJA che. paramAtmAnI AjJAmAM ja dharma che. AjJAmAM tarka ja na hoya, buddhi nA hoya tenuM nAma samarpaNa. bhagavAnanI AjJAne tuMhIM, tuMhI...' karIne svIkAravAno bhAva, enuM nAma zaraNAgati che. AjJA pramANo pUMjavA pramArjavA chatAM kadAca koi jIva marI jAya, to eTaluM prAyazcitta na Ave. ane jIva na mare chatAM pUMjavA pramArjavAno upayoga na hoya, to tethI vadhu prAyazcitta Ave. ahIM AjJA-maryAdAno anAdara che. jJAnI bhagavaMtoe jJAnathI je vastu-sAmAcArI sthira karI hoya, tene maryAdApUrvaka karavAthI mohanIya karma DhIluM paDe che. kriyAmAM jayaNA hoya, paNa kriyA to baMdha ja na karAya ! vikRta paNa na ja karAya. bhale ApaNA buddhikoNathI tarka karIe. ApaNI buddhithI padArtho-vidhine oLakhavAno prayatna karIe chIe, paNa anaMta jJAnIonA jJAnamAM je kriyAthI karmakSaya che, emAM eka divaza paNa DhIlAza na ja karAya. saheja phATelA kapaDAmAM hAtha bharAya, pachI e AkhuM kapaDuM phATI jAya ! tema AtmAmAM jarAka pramAdanI zarUAta thAya ane dUra na kare, to e pramAda vadhatAM-vadhatAM dAvAnaLa banI jAya. ane AtmAne bhramita karI de. mATe jJAnIo sAvadhAna kare che ke kyAMyathIye AvIne pramAda AtmAmAM besI na jAya. zaMkA-kuzaMkAnA mAdhyame AjJAne vicArIe to zraddhA na Take. pariNAme pramAda praveze, mATe tarka na karAya. pramAdanA parihAra mATe sarva kriyA che. gurvAjJA mujaba kApa-gocarI-pANI, bhakti vagere karavAnuM che divasanI pravRttimAM bhinna-bhinna prakAra che. paNa rAtre to sthavira vagere dareka mATe ekaja AjJA, sUrya aDadho DUbe tyAre mAMDalA karavAnA ane tarata ja pratikramaNa karavAnuM. te pachI svAdhyAya mAMDalI thAya. svAdhyAya pachI porisI ane chelle saMthAro karavAno. svAdhyAya ekalA na phAve to be sAdhu svAdhyAya kare. jethI nidrA-pramAda paNa na Ave. Aje sAmAcArInuM jJAna ghaTatuM jAya che. svAdhyAya pachI samaya thatAM porisi bhaNAve. bahupaDiputrA porisI' eTale ? gItArtha sAdhu nakSatra joIne AvyA chatAM guru mahArAjane nivedana kare che. 'veda = moTe bhAge = lagabhaga porasI samaya prApta thaI gayo che." AthI e o = guru ma. svajJAnathI anumAne nakkI kare. pachI badhA sAdhu porisI bhaNAvekriyAo samayasara karavAnI che. pratikramaNa moDuM thAya to aticAra lAge. paNa emAM ya nirvasa pariNAma thAya to anAcAra thAya. AjJAne ziromAnya karavAnI vRtti joie. vAcanA-25 -- Page #199 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AjJApAlananI pariNati haiyAmAM hoya to mohanIyano kSaya-kSayopazama thAya che. vaMdittA vakhate sUrya DUbe e pATha gRhastha mATe che, jyAre mAMDalA vakhate sUrya DUbe e pATha sAdhu mATe che. sUryAsta pachI sAdhune bahAra nIkaLavAnuM nathI. koI gADha apavAde sthaMDilamAtrAdinA kAraNe bahAra jAya to ya DaMkhe. zrAvaka paNa sUryAsta pUrve ja potAnAM kAryo ATopavA mAMDe. yogazAstramAM gRhastha mATe vidhi-bhojananuM vidhAna che. vidhi bhojana eTale ? savAra-sAMja be be ghaDI AhAra-pANIno tyAga karavo te vidhi-bhojana kahevAya. A rAtri-bhojananA doSane jANanAro zrAvaka hoya. pachI sAdhunI sAmAcArInI zI vAta ? lagabhaga veLAe bhojana kIdhuM. e zrAvakano aticAra che. to 'lagabhaga veLAe pANI vAparyuM'' e sAdhune aticAra kema nahIM ? be ghaDI prathama paccakkhANa karavuM ja evuM sAmAcArI graMthomAM kahyuM che. pachI lagabhaga veLAnA aticAranI vAta ja kyAM ? sUryodayanI be ghaDI pachI ane sUryAstanI be ghaDI pahelAM kAMIpaNa vahoravuM nahIM ane vAparavuM paNa nahIM. saMyamane TakAvavA mATe eka bhakta-bhojana (ekAsaNuM) kahyuM che. kAraNasara be-traNa vAra vAparavuM paDe, to paNa paccakkhANa to sUryAstathI be ghaDI pahelAM ja karavAnA hoya che. jo be ghaDInA paccakkhANa na kare ane pANI vagere vApare to rAtri-bhojanano doSa lAge. sthaMDila-mAtre 100 DagalAMnI bahAra ja pratilekhana karelI bhUmimAM paraThave. sAMje saMthArA pAse temaja bAraNA pAse mAMDalA karAya che. te apavAdika prasaMge paraThavavuM paDe, te mATe pratilekhana karavAnuM che. utsargamArge 100 DagalAMnI aMda2 sthaMDila-mAtra vagere na karAya. kemake 'uttarAdhyayana AcArAMga' vagerenI vAcanA-svAdhyAya cAle to doSa na lAge. manuSyane 14 prakAranI azuci kahI che. temAM sthaMDila ane mAtra paNa azuci che. AthI bane to 100 DagalAMnI bahAra paraThave, na bane to aMda2 paraThave. jema hADakAnI asajjAya gaNAya, tema sthaMDila mAtrAnI paNa asajjAya gaNAya che. mATe 100 DagalAM pUrAM thAya tyAM paraThavavAnuM che. sAmAnyathI mAMDalAM ka2vAno AcAra paNa eja che ke 100 DagalAM paranI mAMDalImAM (bhUmimAM) mAtra vagere paraThavavAnuM apavAde najIka paraThavavAnuM. rAtre sAdhue hAlavAnuM paNa nathI. hA, gurU mahArAjanAM kArya mATe UbhA thAya. paNa potAnA mATe nahIM ja. sthaMDila, mAtrA sivAya potAnuM Asana / sthAna choDavAnuM nathI. Ama rAtre sAdhune sthaMDila-mAtra tathA gurubhakti sivAya vAcanA 25 174 Page #200 -------------------------------------------------------------------------- ________________ khAsa caryA na hovAthI rAtricaryAmAM khAsa samajavAnuM nathI. AthI dinacaryA vistArathI samajAvI che. bharoMsaranI sajhAya pachI iriyAvahiyA kare, pachI svAdhyAya kare. viziSTa koTInI kriyA (svAdhyAya) - jinavANI ciMtanamAM manane sthira karavA mATe iriyAvahiyA karavAnA che. iriyAvahiyA karI eka ja Asane monapaNe 500 svAdhyAya kare, to e svAdhyAya thI ja ekAsaNuM vaLe. AlocanA nimittano svAdhyAya. 500thI ocho thAya nahIM. rapa0-300no svAdhyAya ArAdhanA nimitte kare, to ArAdhanAmAM vaLI zake. paramAtmAnI vANInuM ciMtana, manana ane parizIlana svAdhyAyamAM kare. cothA prahare AcArya tathA glAna sUI jAya, zarIrathI kSINa thayA hoya, saMthArAmAM paravaza thayela hoya ane UThavAnI paNa zakti na hoya, koI beTho kare tyAre besI zake te glAna kahevAya. peTa-mAthuM duHkhe te glAna na kahevAya. glAna hoya teo pratikramaNa sudhI apavAda suve. glAnane paNa suvAnuM kyAM sudhI ? jyAM sudhI pratikramaNano samaya na thAya. samaya thAya tyAre glAna paNa pratikramaNa kare. savAre rAi pratikramaNa sAmUhika kharuM (paryAyakramathI guru mAnI jamaNI-DAbI bAju bese) icchakArano pATha bolI be-be sAdhunA joDake maMdasvare pratikramaNa kare...dareka Adeza guru ma. pAse mAMge. svAdhyAya pachI icchakArano pATha guru mahArAjA ahobhAvanI vRdhdhi mATe bole. zAsananI prabhAvanA karanAra gurutIrthasama kahyA che. zAsana eTale ? zAn dhAtu kaMTrola karavAnA arthe che. zAsana=bhagavAnanI AjJAmAM rahevuM. AjJA eTale zuM ? jenAthI rAga-dveSano vilaya thAya evI rIte prayatna karavo tenuM nAma AjJA. jina eTale zuM ? rAga-dveSa, mohanIyano saMpUrNa vijaya karanAra jina che. "jayati jinendra zAsanam" jinazAsanano jaya thAya. mana jyAre mohanIyathI viruddha pravRtti kare tyAre AjJAnI breka lagADe. tyAM buddhithI tarka kare nahIM. jinAjJAe mohanA saMskArathI bacAvanAra breka che. unmArga para jatA potAnA AtmAne roke che. tIrthakaranA samAna vAcanA-25 6175 Page #201 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AcArya che. te prabhAvanA kare. prabhAvanA eTale ? > + meM + 3 + 3na bhU dhAtu sattArtha che. enuM preraka thatAM bhAva bane. sattAnI oLakhANa thavI enuM nAmabhAvanA prabhAvanA. pra=prakarSaNa...avicchinna prabhAvazALI jinaAjJAne hRdayamAM sthApana kare ane bIjA lokone paNa te AjJAmAM sthira kare, tenA pratye bahumAna pedA karAve...te prabhAvanA. zAsana=bhagavAnanI AjJA. paramAtmAnI AjJA kaI ? upadeza rahasyamAM (aMtamAM) 18 gAthAmAM samasta jinazAsanano nicoDa che. temAM jaNAvyuM che ke-vedanA ? ME rItoSI viniMti.. "jema-jema rAga-dveSa maMda thatA jAya tema-tema pravRtti karavI." A AjJA che. te AjJA jeTalI vadhu ne vadhu lokonA haiyAmAM utpanna thAya teTalI zAsana prabhAvanA. vadhu benDavAjAthI zAsana prabhAvanA paNa vadhu evuM nathI. prabhAvanA be prakAre che : (1) dravyaprabhAvanA ane (2) bhAvaprabhAvanA. dravyaprabhAvanA = hAthI-ghoDA benDavAjA. zrAvaka-zrAvikAno samUha. e dravya prabhAvanA che. paNa bhAvazUnya dravya nakAmuM che. bhAva vinA nAma, sthApanA, dravyanI jarA ya kiMmata nathI. phUTelo ghaDo nAma, sthApanA, dravyayukta che. paNa jala bharavA mATe nakAmo che. mATe bhAvazUnya che. prabhAvanAnA nAme ekalA vyavahArane pakaDIne jo cAlIye to nizcaya khovAi jAya, nizcaya dRSTine hRdayamAM rAkhavAnI ane vyavahArathI kAma karavAnuM. zAsananI prabhAvanA karavAnI paNa, kyA zAsananI ? mohanA zAsananI ? jema koInI nizrAmAM rathayAtrA vagere sArI rIte thAya ane e kahe ke temAM ATalA mANasa hatA. AvI rathayAtrA kyAre ya nathI nIkaLI "evA vacanathI ahaMnuM poSaNa thAya ane ahaMnA poSaNathI mohanIya karma baMdhAya. A mohanA zAsananI prabhAvanA thaI." paraMtu jinezvara paramAtmAnI tathA jinAjJAnI oLakhANa jagatanA jIvone karAve te ja sAcA prabhAvaka che. jagatane paramAtmAno paricaya thAya, oLakhANa thAya, zAsanaprabhAvanA thAya, te mATe rathayAtrA kADhavAnI che. vAcanA-25 Page #202 -------------------------------------------------------------------------- ________________ rathayAtrAmAM paramAtmAnI mukhyatA che. "A ja amArA paramatAraka che. AmanAthI ja amArA saMsArano vistAra che." e batAvavA rathamAM prabhunuM biMba mahAna (moTuM) joi. 18 doSothI rahita prabhunA guNoyukta gIto, stavano rathayAtrAmAM gAvA joIe. mAravADAdimAM Aje paNa A paddhati che. prabhunI AgaLa AvA prabhu-guNo gAvAthI lokone-anya darzanIone vItarAganA prati rAga thAya. enA manamAM thAya ke "aho ! AvA emanA bhagavAna che ? kevA tAraNatAraNahAra ? kevA saumyamUrti che ?' Ama e lokomAM keTalI zraddhA jAgRta thAya ? koI AtmA samakita pAmI jAya...koi-koi AtmAone samakitanuM bIja paDI jAya. paNa jo tIrthaMkara paramAtmAnI AjJAnA ApaNA haiyAmAM ja pravRtta na thaI hoya to lokanA haiyAmAM jAgRta thAya ? rathayAtrAmAM keTalI maryAdA jALavavI paDe ? Aje rathayAtrAmAM ApaNe to ApaNA ja ahaMbhAvane poSIe chIe, sArA beMDa maMDaLo dvArA mohanIya karmanuM poSaNa thAya che. rathayAtrA eTale? rathayAtrAne zAstramAM calacaitya kahyuM che. temAM nisihI kahIne praveza karavo joie. cAlu rathayAtrAmAM koIpaNa prakAranI vAto paNa na ja thAya. gRhastha joDA-caMpala paNa na paherAya. vastro paNa ucita joIe. ApaNe je rathayAtrAmAM vAto karatA hoIe. joDA-caMpala-vastronI ucita maryAdA na jALavatA hoIe to anya lokomAM opha-ropha kyAMthI paDe ? emane jaya'nArA lagAvavAnI preraNA kyAMthI maLe ? vItarAga paramAtmA pratye ahobhAva kevI rIte thAya? AvI rathayAtrAmAM prabhunA ja guNo gAvAnA hoya. maMjIrA vagere vagADAtA hoya. emAM sAdhune maMjIrA na vagADAya. pUjA vageremAM paNa gavAya nahIM. kemake dravyastava sAdhune heya (tyAjya) che. utsargamArgamAM atirekI koI sAdhu "dravyastavano niSedha che mATe pUjAmAM na jAya to cAle" ema vicAre to doSa lAge. suparavAijharanuM kAma karavA sAdhu pUjAmAM jAya. upayogarahita zrAvakanu dhyAna kheMcavA mATe pUjAmAM javAnuM che. saMyamIne dravyastava karaNano sarvathA niSedha che. karAvaNanI chUTa che. hA, preraNA karAya. "tame Ama karo, pUjA bhaNAvo" Avo to Adeza devAya ja nahIM. "tamAre pUjA bhaNAvavI joIe." ema mArgadarzana upadeza apAya. zAstrIya maryAdA pramANe pUjAmAM duhA bolAya ja nahIM saMyamI AtmA pUjAmAM duhA bole, tethI mAna kaSAyanuM poSaNa thAya, ane tethI cAritra-mohanIya karma baMdhAya. sAvadya eTale zuM ? | vAcanA-25 | Page #203 -------------------------------------------------------------------------- ________________ yat HjJA viruddha tat sAva'' 'mahAnizItha'. cAmara, darpaNamAM kyAM hiMsA che ? jIva mare ke na mare paNa je AjJA viruddha che, te sAvadya ja kahevAya. AjJA e ja dharma che. 6-7 guNaThANAvALAe pamA guNaThANA nA kartavya na karAya, ane pamA guNaThANAvALAe 7mA guNaThANAnA kartavya na karAya. gocarInuM kArya sAdhunuM che, paNa zrAvaka gocarI jAya te barAbara nathI. gocarIyA pauSadha AjJA viruddha che. pratimA vidhAna sivAya gocarI pauSadha jo gRhastho kare to te zAstranI avahelanA che. sAdhUnAm bhUSaNam gRhasthAnAm dUSaNam gRhasthAnAm bhUSaNam sAdhunAm dUSaNam sAdhu TApaTIpa kare, svaccha vastra dhAraNa kare, apaTuDeTa rahe, e sAdhu mATe dUSaNa che, ane gRhastha mATe bhUSaNa che. sAdhunI jema jo gRhastha gocarI vagere jAyato e gRhastha mATe dUSaNa che, ane sAdhu mATe bhUSaNa che. jene je ucita hoya te ja karavAnuM. anyathA dravyazravaNa e prANa vinAnuM khoLiyuM che. parIkSA haoNlamAM 100/150 vidyArthI pepara lakhatA hoya ane suparavAijhara Ave, to e dekhe ke koNa zuM kare che. koNa kApalIthI lakhe che ? corI kare che ? badhu jue paNa pote peparanA javAba lakhavA na bese. jenI bhUla hoya tene Thapako Ape, tema suparavAijaranI jema dravyastavanI kriyA aMdara ApaNI (sAdhunI) hAjarI hoya. kAraNa ke gRhastha kAMI bhUlI jAya, manasvI | svacchaMda rIte karato hoya to ene kahe ke : "mahAnubhAva ! A vidhAna AvI rIte na karavuM joIe. A rIte karavuM joIe." paNa ene AdezapUrvaka na kahevAya. AjJApAlanano bhAva haiyAmAM hoya to zAsana vasyuM che tema kahevAya. bhagavatIjInA rasamAM zatakamAM gautamasvAmI bhagavAnane prazna kare che ke "bhagavan! A indra mahArAja ApaNI sAthe vAta kare che, te sAvadya che ke niravadya !" bhagavaMta kahe che: "he gotama ! jo indramahArAjA mukha AgaLa uttarAsana rAkhIne bole, mArI sAthe vAta kare, to niravagha. anyathA sAvadya.'' mAnanuM mardana karavA prabhunA caraNomAM namaskAra karI gautamasvAmI pUche che tyAre prabhuno A javAba che. jyAre Aje muhapattino upayoga khUba ja gauNa thayo che. muhapatti keDapatti banI gaI che. ane keTalAka to phezanathI rUmAlanI jema hAthamAM rAkhe che. bolatAM teno upayoga na kare. tIrthakaranA zAsanamAM muhapatti vinA bolAya ja nahIM. gavaiyAo pUjA bhaNAve, tene 5 0 vAyanA-25 Page #204 -------------------------------------------------------------------------- ________________ muhapattino upayoga kyAM che ? vaLI teukAyanI virAdhanA paNa bephAma che. prabhunA nAme anAdinA mohanIyanA saMskAra poSAya che. Aje eka varga ema paNa kahe che ke "A mahotsava dvArA paisAno dhUmADo thAya che." jo ke teo ajJAnI che. A mahotsavo dvArA paramatAraka paramAtmAnI oLakha karavAnI che. bIjI bAju zAsana prabhAvanAnA nAme ApaNe ja paramAtmAnI AjJAno bhaMga karIe chIe, ane mohane vadhArIe chIe, te paNa barAbara nathI. dareka sthAne AjJAmaryAdAnuM pAlana jarUrI che. mohanA saMskArone toDavA mATe saMyama lIdho che. saMyama eTale ? samyagna prakAre bhagavAnanI AjJAnA khIle vRttine bAMdhavI tenuM nAma saMyama. mohano pratinidhi mana che. manane UMdhuM karI daie to nama thaI jAya che. jo namratA ApaNA jIvanamAM AvI jAya, to mohanA saMskAro ApoApa ghaTI jAya. mananI mahattA tyAM mohanIya baMdhAya. nama (AjJA)nI mahattA tyAM mohanIya chUTe. koI sAdhu kahe : ame to Dhola, peTI vagere na hoya tyAre gAIe chIe tyAre to bolAya ne ? nA, AthI paNa mohanIyano sUtelo sarpa jAge che. manamAM ema thAya ke "huM keTalo sarasa duho bolyo ! mAro keTalo sarasa rAga ! loko keTalI prazaMsA kare che. ! gayA hatA vItarAganA guNo gAvA, bAMdhyAM mohanIya karma. gayA hatA kamANI karavA paNa khoIne AvyA. eka yuvAna strInA mRtakane joIne koI yogIne vairAgya vRddhi thai, bhogIne vikAsanI vRtti jAgI, ane zikArI pakSIone mAMsabhakSaNanI vRtti thAya. vastu eka chatAM dRSTi judI che. Ama zAsana prabhAvanAnA mohaka zabdone AgaLa karyA karatAM ApaNI aMtaranI vRttione tapAsavI jarUrI che. bhagavAnA zAsanamAM svakalyANanI maryAdA goNa karIne parakalyANa karavAnuM che ja nahIM, potAne taratAM AvaDatuM hoya, to ja bIjAne tArI zake. bhagavAnanI AjJAne sthira karavI tathA bIjAnA haiyAmAM sthira karAvavI te ja zAsana prabhAvanA che, samaya thayo che. vizeSa agre. | vAcanA-25 vAcanA-25 . [8] For Private & Personal use only Page #205 -------------------------------------------------------------------------- ________________ phariyA muninuso..||10|| anaMta upakArI paramAtmA jaNAve che ke mAnavajIvana-sAdhupaNuM prApta karyA pachI AtmakalyANanA mArge AgaLa vadhe to jIvana saphaLa bane. AthI ja-sAdhujIvana prApta karyA pachI pAlananA adhikAra aMge aneka zAstromAM sAmAcArI vagere batAvela che. te sAmAcArInuM saMkSepa varNana 'yatidinacaryA' graMthamAM batAvela che. vAcanA 6 prAtaHrAi pratikramaNathI mAMDIne devasi pratikramaNa sudhI je kAMi pravRtti sAdhujIvana sAmAcArInI viruddha karI hoya te pApanI AlocanA tathA paMcAcAranI zuddhi mATe pratikramaNa Avazyaka che. icchA. saMdi. bhaga. rAi (devasI) pratikramaNa ThAuM ! tyAMthI pratikramaNa zarU thAya che. pratikramaNa bheguM na ThAve to e judI mAMDalI kahevAya. kadAca koine mAjhuM vigere javuM hoya, to pratikramaNa ThAIne gurunI AjJA laine jAya. Ama to utsargamArge pratikramaNa ThAyA pachI 6 Avazyaka pahelAM mAtru ka2vA na javAya. jatAMAvatAM koIne ADa na paDe tenuM dhyAna rAkhavuM. ADa kone kahevAya ? draSTinI dhArAmAM je aMtarAya paDe tenuM nAma ADa. mana marajI thI jo maryAdA na sAcave, to tenA Atmano vikAsa rUMdhAi jAya. sAmAnya rIte pAponI AlocanA mATe pratikramaNa karavuM eTaluM ja nathI, pratikramaNano mukhya hetu zuM ? rAithI devasI tathA devasIthI rAi sudhI je kAMI pravRtti karI hoya, tenI AlocanA to karavAnI che, sAthesAthe sAdhujIvanamAM sAmAcArI bhaMga, gihijoga, ajayaNA te doSo moTA che; tenI paNa AlocanA karavAnI che. 'dazavaikAlika'nA AThamA adhyayanamAM kahyuM che ke koipaNa vAcanA-26 180 Page #206 -------------------------------------------------------------------------- ________________ upAyathI giThiyoganI pravRtti na karavI. sAdhu potAnA jIvananI maryAdAthI bahAra paga mUke, tenuM nAma giThiyoga. gRhasthano paricaya | saMbaMdha sAdhue na karavo joIe. tenA saMskAra ApaNA jIvanamAM Ave. sAdhupaNAmAM gRhasthanI jema caryA kare athavA gRhastha jevI bhASA bole te giThiyoga che. gRhastha kahe: "mAre saMDAsa javuM che. mAre jamavuM che." sAdhupaNAmAM Ama na kahevAya. gRhasthanI bhASA judI che. ane ApaNI bhASA judI che. munijIvananI bhASA evI hovI joIe ke jenAthI rAgadveSanI pariNati na vadhe. roTalI zabda "loTa mAMthI banyo che. zAstrakAroe ene mATe candrikA zabda mUkyo che. AthI jema gRhastha roTalo-roTalI kahe che tema ApaNe na kahevAya. tema gRhastha je rIte vartana kare che, tema ApaNe na karAya. gRhastha je rIte vartana kare che te rIte sAdhu vartana kare to giNijoga lAge. colapaTTAnI zAstramAM vidhi batAvI che. colapaTTo paheratAM colapaTTAnA cAre khUNA samRdhdha (khullA) hovA joie. ApaNe cAra prakAranA parigrahathI chUTA thaI gayA chIe, eTale cAre cheDA chUTA hoya. dIkSA levAnI sAthe jo nUtana dIkSitane zarUAtathIja bhagavAnanI AjJA batAvI sAmAcArInI maryAdA samajAve to mohanIya karmanI majAla nathI ke e mAthuM upADI zake ? gihiyoga ja sAdhune potAnA mArgathI bhraSTa kare che. sAmAcArIno koI vicAra karavAno ja nahIM. badhA kare che mATe ApaNe paNa karIe ema AMdhaLuM anukaraNa thaI rahyuM che. anukaraNa karavuM, paNa sArI vastunuM karavuM. AjJA-sAmAcArI pramANe je samayasara prakati-ArAdhanA kare tenuM anukaraNa karavuM joie. zithila AlaMbana levuM e ApaNA jIvanamAM mohanIyano udaya che ema kahevAya. duniyAnA AtmAo to.. mohanA nAce nacAI rahyA che. temAM sAdhu ja bacI zake. anAdikALathI cAlI Avato sAdhuno veza kadI paNa na badalavo. jJAnIo kahe che ke Aje ajayaNA keTalI vadhI rahI che ? e ajayaNAnA kAraNe giNijoga vadhI rahyo che. A pravRttine rokavA mATe tathA anAdinA saMskAro aTakAvavA mATe sAmAcArInuM jayaNA pUrvaka pAlana karavuM joie "jayaNA e sAdhu jIvanano prANa che. sAdhu jIvanamAM jayaNA jo marI gai to sAdhupaNuM niSThANaHkhokhuM thaI jAya. unanI kAMmaLI vinA jayaNA paLAya ja zI rIte ? Aje to pAlInI kAMmaLI adrazya thaI gaI che. mArI dhAraNA pramANe kahuM chuM ke...sAdhupaNAmAMthI to gaI paNa bajAramAMthIya adrazya thai gai che. have to lAla paTTAvALI kAmaLI paNa jatI rahI che. sapheda kAmaLI cAlI che. lAla paTTAvALI kAmaLI sAdhupaNAnuM pratika che. paraMtu Amane vAcanA-26 ::::: : : : : : Page #207 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Ama sAdhupaNAno veza palaTAi jaze to zuM thaze ? paramAtmAnA zAsanamAM jayaNA ane samAcArI pAlana e ja moTo prANa che. enA vinA jIvana khoTuM che, zuSka che. jyAre vaMToLa caDe tyAre sacita vAyukAyanA jIvo nize utpanna thAya che. ane cArebAju chavAI jAya che. te sacittavAya jo ghaDA-pAtarA, gocarI, upadhi vigerene aDe to sacitta rajavALA thAya tethI te samaye khAsa upayoga rAkhavo. sacitta vAyu zarIrane na aDe mATe kAMmaLI oDhIne besavuM joie. varasAda Ave to badhA bArI bAraNAM baMdha karI daie, tema vaMToLa caDe tyAre paNa bArI-bAraNAM baMdha karIne kAMmaLI oDhIne besavuM joie. te samaye bolavAno paNa niSedha che. anivArya saMjogomAM vAta karavI paDe to..izArAthI vAta kare. AdrA nakSatrathI zarada pUrNimA sudhI sAdhu-sAdhvI bhagavaMte kAMmaLa oDhavA sivAya upAzrayanI bahAra nIkaLAya nahIM. kadAca tamaskAyano samaya (kALaLaLA) na hoya ane na oDhe paNa kAMmaLI, kapaDo sAthe to joie ja. game te samaye apUkAyanI virAdhanAthI bacavA kAma lAge. varasAdano samaya che, game tyAre AvI jAya, to jayaNA pALI zakAya ane virAdhanAthI bacAya. kAmaLImAM kapaDo nAkhIne na oDhe to sAdhune eka AyaMbIlanuM prAyazcita Ave. kAmaLImAM kapaDo na hoya to tamasakAyanA jIvo audArika zarIranI garamathI TakarAine marI jAya. AthI A RtumAM ekalI kAMmaLa khabhe nAkhI na nIkaLAya sAthe kapaDo paNa joie. varSothI cAritra pALanArane evo khyAla na hoya to navA dIkSItane kyAMthI khyAla hoya. kAMmaLI phakta tamasukAyathI bacavA mATe ja nahIM paNa akAya vAyukAya-teukAyathI bacavA mATe paNa kAMmaLI oDhavAnI che. kAmaLImAM tamasukAya, akAya-teukAya-vAyukAyanA jIvonI rakSA karavAnI kSamatA che. mATe ja kAMmaLIno upayoga rAkhavo joie kAMmaLI jayaNA mATe che. zobhA mATe nathI. paNa Aje to zobhAno viSaya banI gai che. saMyamane jALavavA kAmaLI che. saMyamanuM pratika che. mULavAta cAle che; sAmAcArI, giNijoga ane jayaNAnI. sAdhue sAmAcArIno bhaMga-girijoga ke ajayaNA karI hoya tenI paNa AlocanA pratikramaNamAM mukhyatAe karavAnI che. pratikramaNa zAzvata che. anAdinuM che. pAMca bharata-pAMca airAvata pAMca mahAvidehamAM paNa A pratikramaNa che. pratikramaNa ThAyA pachIthI cha Avazyaka sudhInuM badhe ja eka sarakhuM che. pharaka mAtra ThAyAM pahelAM ane cha Avazyaka pachIno je bhAga che te jItakalpanI maryAdA che. vAcanA-26 Page #208 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pratikramaNa vigere kriyA karIe paNa sUtro bolatAM mana coMTatuM nathI. saMhItA paNa yAda nathI to e khamAsamaNa devAthI ApaNA mohanIya karma tUTe zI rIte ? eka bAlamuni guru ma. nI sAthe vihAra karatAM rAdhanapura gayA. tyAM AcArya bhagavaMta bhaktisUrIzvarajI ma. birAjamAna hatA, temane vaMdana karavA jhaDapathI bolyo "icchAmi khamAsamaNo" tyAre emaNe pUchyuM bhAi ! "icchAmiDa' sUtramAM akSara keTalA che ? bAlamunie koi divasa gaNyA na hatA have zuM javAba Ape ? emane badhuM samajAvyuM. khamAsamaNa kevI rIte devAya ? guru ma. e zikhavADela badhuM yAda AvyuM bAlapaNAmAM mAtra sAMbhaLI gokhI rAkhela paNa upayoga nahIM. AcArya ma.sA. e tene samajAvyuM. bAlamunie te ja vakhate kAna pakaDyA. "icchAmi khamAsamaNo vaMdiuM' bolIne vinaya pUrvaka hAtha joDI ubhA rahevuM guru kahe "chaMdeNa" pachI AgaLa bole "jAvaNijajAe nisiriAe' e pada kamara jhUkAvI bole...pachI 17 saMDAsA pUrvaka prArthanA karI nIce besI jamIna para mastaka aTakAvatAM "mayUeNa vaMdAmi' bole. ApaNA karmonA baMdhanonI nirjarA thAya zI rIte ? te mATe zabda bolavAnI paddhati hovI joie. zabdano uccAra zuddha hovo joie. kriyAnI zuddhi joie. bhale, AjanI paraMparAmAMthI A badhuM bhulAi gayuM che. "guru mahArAja athavA tIrthakara bhagavaMtane vaMdana karatAM pahelAM traNa pradakSiNA devI". e vAta jANyA pachI tIrthaMkara ne pradakSiNA daie paNa gurune kadI pradakSiNA dIdhI te sAMbhaLe che ? nA, kemake pote ja guru che. to gurune guru mAne ja kevI rIte ? bappabhaTTasUri ma. ne emanA gura ma. pratye vinaya-bahumAna keTaluM? - bappabhaTTa sUrie 19 varSanI uMmare gvAliyaranA AmarAjAne pratibodha karyA. ane 1ra vratadhArI zrAvaka banAvyA. 19 iMca bhagavaMtanI pratimA banAvI 108 hAtha uMcA derAsaramAM AmarAjAe padharAvI. te rAjA paNa AcArya ma. no eTalo badho rAgI thayo ke eka divase ene rAjasabhAmAM eka suvarNanuM siMhAsana potAnA siMhAsana karatAM ucu banAvIne rAkhyuM. jyAre AcArya ma. sabhAmAM padhAryA tyAre rAjAe temanuM svAgata karyuM ane vinaMti karI ke sAheba A siMhAsana upara birAjo. guru ma. vicAra karavA lAgyA ke A rAjAe Aja sudhI Avo Agraha na karyo ane Aje Agraha kare che. zuM vizeSa vAta che ! paNa rAjAno Agraha emano ema rahyo...ane kahyuM...gurudeva ! Apa A siMhAsana upara birAjo. jethI mArI prajA dekhe ke mArA guru keTalA tyAgI che. saMyamI vAcanA-26 Page #209 -------------------------------------------------------------------------- ________________ che, tapasvI che. rAjA paNa bahumAna Ape che. prajAnA dilamAM dharmabhAvanA jAma mATe Apa bIrAjamAna thAo. guru ma. vicAre che ke mAre enA upara zI rIte besAya ? tarata rAjAne kahyuM "mArAthI enA upara na besAya. enA upara besavAnI lAyakAta mArAmAM nathI, enA upara besavAno adhikAra AcArya ma. no che." AmarAjAe tarata ja emanA guru izvarasUrIzvarajI ma. ne saMdezo mokalyo"ApazrI ahIyAM padhAro. mAre mArA upakArI gurune AcArya padavI apAvavI che." AvA samAcAra sAMbhaLatAM ja kyA gurune AnaMda na thAya ? bApa karatAM beTo savAyo hoya to bApane khUzI ja thAya. pU. A. izvarasUrIzvarajI ma. e kahevaDAvyuM ke yogya ziSyane yogya padavI ApavA mane jarAya vAMdho nathI. ane tyAMthI dhIme dhIme vihAra karyo. 6 mahinAmAM vihAra karIne aSADha mahine tyAM AvyA bappabhaTTasUri ma.nA gurumAM temanA jeTaluM jJAna na hatuM; chatAM bappabhadasUri ma. vicAra kare che ke mArA guru kevA guNI ? kevA jJAnI ? kevA saMyamI ? mArA karatAM emano saMyama keTaluM nirmala che ? mArA tAraNahAra che. mane saMsAranA dAvAnalathI bahAra kADhanAra che. e pUjya gurudeva padhArI rahyA che." ema bahumAna pUrvaka ghaNA ja dhAmadhUmathI nagara praveza karAvyo. ane AcAryazrIe paNa bappabhadasUrine sUripada ApyuM. sUripadano vAsakSepa nAkhatAM guru ma. kahe che "bappabhaTTa ! huM tArA khabhA upara zAsanano bhAra soMpuM chuM. tArAmAM zAsana pratye rAga che. zAsananI saMbhALa rAkhavAmAM tuM samartha che. AthI have mane A badhI bAbatothI nivRta kara. jethI huM mArA AtmAnuM kalyANa karI zakuM. paNa...paNa.."bolatAM gurujI aTakI gayA. bappabhaTTasUrito jJAnI ane samaya pArakhu hatA. tarata ja guru ma. no Azaya samajI gayA. ane tarata ubhA thaIne kahyuM ke gurudeva ! abhigraha Apo "mAre jAvajIva cha vigaino tyAga. ane bhaktanA dharanI gocarI vAparavI nahIM." kevo samarpaNa bhAva hato gurudeva pratye ! pote ATalA prabhAvaka hatA, chatAM guru pratye vinaya kevo anero hato ? upakArInA upakArane jo ApaNA haiyAmAM jALavI na rAkhIe to...kRtana chIe ema samajavuM." guru eTale zuM? guNAnuM darzana karAve, tatvanI samajaNa Ape te guru. TO UT gurutve mati". guNo vaDe karIne guru thAya che. lalita vistarA", "paMcasUtramAM gurunA 14guNa ane ziSyanA 16 guNo batAvyA che. guru ma. dIkSA ane zikSA baMne Ape. upAdhyAya yazovijayajI ma. e jJAnasAramAM jaNAvyuM che ke dIkSA ane zikSAmAM taphAvata vAcanA-26 Page #210 -------------------------------------------------------------------------- ________________ che. dIkSA bAda be prakAranI zikSA levAnI...(1) grahaNazikSA (2) AsevanazikSA. grahaNa zikSA-guru ma. nA haiyAmAMthI jharatA vAtsalyanA jharAmAMthI jJAna meLavavuM paNa pustakamAMthI nahIM te grahaNa zikSA. Asevana zikSA eTale. Ja = maryAdApUrvaka sevana = amalamAM mUkavuM. dIkSA letAMnI sAthe Asevana zikSA apAya che. je jANyuM tene amalamAM mUkavuM enuM nAma Asevana zikSA. jema nAnuM bALaka mAtAnI AMgaLI pakaDIne cAlatAM zIkhe, tema zaikSya-navadIkSIte gItArthanI AMgaLI pakaDIne Asevana zikSA grahaNa karavAnI. Aje moTe bhAge navadIkSItane kyAM evI zikSA apAya che ke...A citta che, A doSayukta che, A ApaNane yogya nathI. kadAca 42 doSanA nAma pUchavAmAM Ave to emane nAma na AvaDe. jo doSanA nAma na AvaDedoSonI jANakArI na hoya, to enAthI bacAya zI rIte ? mATe dareka pravRtti-AcArasAmAcArImAM guru ma.nI AMgaLI pakaDIne Asevana-zikSA meLavavI joie. A vAta khamAsamaNanA adhikAramAM cAle che. guruno vinaya jALavavAno che. haiyAmAM bahumAna hoya to vinaya sacavAi jAya. guru ma.ne pradakSiNAmAM paNa bahumAna vyakta thAya che...pradakSiNA zA mATe devI ? bhavabhramaNane TALavA mATe pradakSiNA devAnI che. maryAdApUrvaka zAsananI ArAdhanAnA mAdhyame rAga-dveSa ane mohanA AMTA TALavA mATe tIrthaMka2 paramAtmAne traNa pradakSiNA devAnI che. upAzrayamAM to bhagavAna hoya nahIM mATe sahuthI moTA guru mahArAjane pradakSiNA devAnI vAta jIvAbhigama vigere AgamomAM che. guru ma.nA doSa jovAya nahIM gurunA to guNa ja jovAya meM (pU. abhayasAgarajI ma.) mArA jIvanamAM guru ma.e kALa karyo tyArathI Aja sudhI eka paNa divasa evo nathI gayo ke, meM mArA guru ma.ne yAda na karyA hoya. divasamAM keTalI vAra mArA guru ma. yAda Ave. guru ma.nA smaraNanA pratika rupe, badhAne guru ma. yAda Ave e mATe mArA guru ma.nA pratika tarIke sthApanAcAryane pahelAM vaMdana karavuM e rIte guru ma.ne yAda karavAnA. guru na hoya to ApaNe kyAM rakhaDatA hoie ? guru ma.no ahobhAva vyakta karavA divasamAM ekavAra, mahInAmAM ekavAra athavA varSamAM ekavAra guru ma.ne pradakSiNA pUrvaka vaMdana karavuM. AvI rIte vaMdana karIe, to karmabaMdhana tUTe. nirjarA thAya. vAcanA-26 185 Page #211 -------------------------------------------------------------------------- ________________ cAritrapadanA khamAsamaNa AvI rIte pradakSiNA pUrvaka devAthI cAritra mohanIya karmanA bhUkkA bolAi jAya. phaTAphaTa vaMdana karavAthI thoDuM-thoDuM aMtarAya tUTe. paNa mohanIya karma to baMdhAya ja. (Aja pUjyazrInI gurubhakti sAMbhaLI, AMkhomAM AMsu AvI gayA. guru pratye keTalo samarpaNa bhAva. guruvANI upara keTalo vizvAsa. gurunA zabda pratye keTalI zradhdhA kAza ! ApaNA jIvanamAM Avo vinaya AvI jAya to jIvanano apUrva nitAra thai jAya.) vAcanAnA ane noMdhAi gayela AMtara spaMdano. | vAcanA-26 [cs] Page #212 -------------------------------------------------------------------------- ________________ QUUM=20 cauro'vi khamAsamaNA savvasavi daMDao ceva ||10|| paramAtmAnA zAsanane zobhAvanAra pU.A. zrI bhAvadevasUri ma.e aneka AcAra graMtho Agama graMthonuM dohana karI "yatidinacaryA' graMtha banAvyo che. A viSamakALamAM paNa zAstrIya AjJA mujaba saMyama jIvana keLavavA A graMthanuM vAMcana che. anAdinA mohanIyanA kSayopazama karavAnA lakSyane jArI rAkhavA ja sAdhu jIvananI sarva pravRtti che. A anAdinA mohanIyanA kSayopazama (kSaya) mATe ja bhagIratha puruSArtha karavAno che. saMyamIne sarva pravRtti te mATe ja che. gRhastha uThatAM ja moDuM kare jyAre sAdhu savAre uThavAmAM paNa AjJA mujaba sAmAcArI pALe. AthI mohanIya DhIluM paDatAM ja darzanAvaraNIya moLuM paDe ja. gADha nidrA AvavAnA be kAraNa che : (1) darzananAvaraNIya karmano udaya. (2) vAparavAmAM garabaDa thAya. traNa kalAkamAM hojarImAMthI game tevo AhAra bahAra nIkaLI ja jAya. pAcana thayA vinAno hoya to...kAcoAma bane, AMtaraDAmAM coMTI jAya. jethI UMgha-pramAdaALasa Ave. kharekhara to hojarInuM kamaLa savAre dasa-sADAdasa vAge vikase pachI temAM AhAra naMkhAya. ApaNe savAra sAMja pAtarA bharIne vAparIe te AMtaraDA para atyAcAra che. saMyama be prakAre che : (1) dravya saMyama vadhuvAra Thalle na javuM paDe, mAMdA na paDIe te mATe saMyama rAkhavo. (2) bhAva saMyama : mohanIyanA saMskAramAMthI chUTavA saMyama rAkhavo. vAcanA-27 Page #213 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 0 A baMnene jALavavA mATe sAdhue tatpara banavuM, sAthe-sAthe sAdhu jIvanamAM mohanIyano ghaTADo keTalo thayo ? enuM mApa kADhatAM rahevuM joie. te mApa (1) vaiyAvacca bhaktimAMthI nIkaLe tathA (2) ApaNI pravRtti sAmAcArI-AjJA pramANe che ke nahI ? te vicAravuM kAma pachI chuTakArAno dama meLavanAra sAdhu mohanIyano kSayopazama karI zake nahIM. kAma jaldI jaldI karI levAnI vRttithI be hAthamAM pANInA be ghaDA lAvavAthI darzanamohanIya, cAritramohanIya, viryAntarAya ane azAtAvedanIya karma baMdhAya che. gocarI ke pANI jatAM sAdhuno eka hAtha khAlI hoya. jethI bolatAM muhapattino upayoga tathA pramArjanA vigere jaLavAya. baMne hAthamAM ghaDA-tarapaNI rAkhavAthI sAmAcArI bhaMga thAya. * A sAmAcArI bhaMgathI=AjJAnI avajJAthI 'darzanamohanIya" karma baMdhAya. bhagavAnanA vacanano bhaMga karyo mATe "cAritra mohanIya karma baMdhAya. baMne hAthamAM ghaDA ke tarANI hovAthI jayaNA na paLAya. tethI "azAtAvedanIya' baMdhAya. ane * chatI zaktie AjJA pAlana na karavAthI vIryAntarAya karma baMdhAya. bhavAMtaramAM cAreya vastu durlabha thAya. pANIe gocarInuM aMga che. pANI bharavuM, lAvavuM e AzravanuM kAma che. jyAre pANInI gaveSaNA karavI, vahorIne lAvavuM te nirjarAnuM kAma che. dAMDo kAmaLI vinA pANI vahoravA vAya ja nahIM. vihAramAM ghaDo mAthe levAthI asAmAcArInuM pAlana thAya che. sAmAcArIno bhaMga che, giNijoga che; AthI mohanIya baMdhAya. odho zarIrathI dUra rAkhavAthI prAyazcitta vadhu Ave. temAM sAdhu karatAM upAdhyAya, AcArya, gacchAdhipati vigerene vadhu prAyazcitta Ave. paDilaheNa ke anya kriyA karatI vakhate ogho ke muhapatti zarIrathI dUra rAkhavAthI iriyAvahiyA jAya che. bhagavAnanA zAsananA paheregIra ApaNe chIe. ArAdhanAnA pAyAmAM kRtajJatAno bhAva khAsa jarUrI che. sAdhuo samAjane sanmArga-darzana, sujha, sAcI samajaNa Ape che. samAjanuM khAine saMyama, tapa, svAdhyAya, dhyAna vigere dvArA samAjane na ApIe to ApaNI zI dazA thAya ? vAcanA-27 Page #214 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gavarmenTa no sikko, dhvaja, 'satyameva Myate', cAra siMha vigere dastAvejamAM hoya to ja mAnya rakhAya. temAM ApaNI mana marajI na cAle. thoDo paNa pheraphAra thAya to dastAveja amAnya thAya; ane daMDa thAya te judo. paramAtmAnA zAsanano veSa palaTAvanAra ApaNe keTalA "zUravIra" chIe. mana phAve tema rezamI sAdI, garama, pAlInI kAMmaLI vigere kAMmaLI oDhIe !! paNa AthI to tIvra mohanIya karma baMdhAya. sukomaLapaNuM karavAthI rezamI, tAravALI vigere kAMmaLI vAparavAthI azAtA vedanIya ane mohanIya karma baMdhAya. chatI zaktie AjJA pAlana na karavAthI vIryaMtarAya karma baMdhAya. sAmAcArInA apAlanathI mohanIya baMdhAya. gocarI vAparavAmAM garabaDa thavAthI ke vadhu vAparavAthI jhokA vadhu Ave. darzanAvaraNIya karmanA udayane poSavAthI paNa mohanIya karma baMdhAya. kemake pratikramaNa vigere kare paNa svaccheda vRttithI kare. ApaNI pratyeka pravRttimAM mohanIyano baMdha na thAya te mATe sAmAcArI-AjJAnA pAlanamAM satata jAgRta rahevuM. sAmAcArInA pAlanathI mohanIya tUTe. pratikramaNa paNa sAmAcArI mujaba karavAnuM. kharatarAdi dareka gacchamAM paDAvazyaka sudhImAM phera nathI. AgaLa pAchaLa phera che. have pratikramaNanI vidhi batAve che. pratikramaNanI zarUAta pahelAM vinaya dvArA mohanIyanuM baMdhAraNa DhIluM karavAnuM che. tathA vinayanA pratika rupa veDarovi ravamAsamaUT'' cAra khamAsamaNAthI guNAnurAganI vRddhi karavAnI che. paMcAcAranI zuddhi mATe pratikramaNa che. te paMcAcArane.. batAvanAra arihaMta bhagavAna che. samajAvanAra AcArya bhagavAna che. bhaNAvanAra upAdhyAya bhagavAna che. pAlana karanAra sAdhu bhagavaMta che. mATe eonA bahumAna-guNAnurAga mATe A cAra khamAsamaNA che. A cAra khamAsamaNAnI sAthe bhagavAnAM Adi pada bolavAnA che. vaMdana be prakAre (1) yogika vaMdana = mastaka namAvavA pUrvakanuM vaMdana. (2) AruDhika vaMdana = zabda bolavA pUrvaka namavuM te. bhagavAnAM vagere pado / zabdomAM prAkRtamAM SaSThI pratyaya lAge che. (prAkRtamAM) vAcanA-27 *** ** * Page #215 -------------------------------------------------------------------------- ________________ SaSThI pratyaya be prakAre che. (1) kAraka SaSThI ane (2) saMbaMdha SaSThI. ahIM kAraka SaSThI che. je caturthInA arthamAM che. prAkRtamAM caturthI vibhakti nathI. ahIM namaskAra karavA rupa kriyA che. mATe A SaSThI vibhakti kAraka SaSThI kahevAya. caturthInA arthamAM paNa SaSThI ja vaparAya che. mATe teno artha kAraka caturthIno levAno che. (namo garNamyo') kriyA dvArA sAmI vyakti sAthe saMbaMdha joDAya, tenuM nAma kAraka (caturthI) SaSThI. jemAM koine vastu ApavAmAM sAmI vyaktinuM sarjana ane potAnA svAbhimAnanuM visarjana thAya. jemake brAhmaNAya-ahIM brAhmaNanA mAlikI bhAvanuM navuM sarjana thAya che. ApanAranA mAlikI bhAvanuM visarjana thAya che. te mATe caturthI vaparAya che. ahIM paNa sva visarjana ane prabhunI mAlikInuM sarjana che. "gAmoDarra" ahIM paNa ahaM pratyaya lAge. saMpradAna=caturthI vibhaktinA arthamAM ahIM SaSThI vibhakti che. saMpradAna eTale ? sarI pravAre pravarSa phona = saMpradAna. saca prakAre prarSe = AjJAnA svIkAra pUrvaka jAtanuM dAnate saMpradAna. saMpradAna=sam ++ to dhAtu che. je ghati-khaMDana karavArthe vaparAya che. ahIM mohanuM khaMDana karavuM ne saMpradAna. mohanuM khaMDana paramAtmAnI AjJAnuM sarjana karavAthI thAya. mohanIyanA saMskArane chedI nAkhavAthI Atma samarpaNa thaI zake. ahaMnuM visarjana te rUpa prathama khamAsamaNuM che. "bhagavAnuM' zabdathI aizvarya sahita evA arihaMta paramAtmA arthAt aSTa-prAtihArya, 34 atizaya sahita RddhivALA arihaMta bhagavaMta levAnA. temane namaskAra karIne ahaMbhAvanuM visarjana AjJAnuM sarjana karavAnuM che. bIjuM khamAsamaNa AcArya bhagavaMtane che. AcArya bhagavaMta mohanIyanA saMskAranuM khaMDana karavA zAstronA audaMparyAya artha batAvanAra che. mATe temane bIjuM khamAsamaNa che. arihaMta bhagavAn saune mATe AjJA kare che. jyAre AcArya bhagavaMta utsarga apavAda mArga batAve. = maryAdA AjJA pramANe 22 - karavuM AcaraNa karavuM. AcArya bhagavaMta paramAtmAnI AjJAne prekaTIkala svarupe jaNAve che. ApaNane paNa maryAdA AjJAmAM rahevA preraNA karatA rahe che. AthI ja temane ahIM vaMdana karavAnuM che. trIjuM khamAsamaNa upAdhyAya bhagavaMtane che. S vAcanA-27 Page #216 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 3=pAse mI=aMdara vRttione aMdara laI janAra te upAdhyAya. vyakti vizeSa-sUtrAjJA mujaba AjJA karanAra upAdhyAya bhagavaMta che. A taphAvata baMnemAM che. AcArya bhagavaMta janarala AjJA pharamAve. upAdhyAya bhagavaMta vyakti vizeSa AjJA pharamAve. koine vinayanuM kahe, koine vaiyAvaccanuM kahe. prabhunA zAsananA mArge vALanAra AcArya bhagavaMtane tathA sUtrAdinuM dAna ApanAra upAdhyAyane ahIM na ja bhUlAya. zruta pravAhanI navI paraMparAmAM Aje upekSA thatI jAya che. pAThazALAo vadhatI jAya che. pAThazALA zAstrIya nathI. chatAM apavAde gauNabhAve jemaNe ApaNane zIkhavyuM che temanA pratye kRtajJatA dAkhavavI ja paDe. temano apalApa na karavo te anindava-jJAnAcArano bheda che. laukika graMthomAM paNa jaNAvyuM che ke eka akSarane ApanAra gurune paNa je bhUlI jAya che te masANamAM gIdha, ziyALa thAya che. "ekA'kSaraM pradAtAraM guruM yo nAbhimanyate, zvAna yoni zataM bhuktvA cAMDAleSvabhijAyate " eka hajAma hajAmata karavA jAya tyAre peTI AkAzamAM ja cAle, AzcaryanI A vAta AkhA gAmamAM carcAya che. rAjAne A samAcAra malyA. AthI ekavAra tene rAjA bolAve che. peTIne AkAzamAM cAlatI joI rAjA Azcaryacakti thai jAya che. paNa rAjAne kAna hoya; zAna na hoya. rAjA hajAmane pUche che ke A maMtra sidhdhi cheke taMtra sidhdhi che. maMtra siddhi uchInI kahevAya. taMtra tapa siddhi potAnI kahevAya. rAjA kahe A siddhi tArI che ke uchInI che ? svamAnI hajAme tapasiddhi svasaddhinI vAta karI ke himAlayanI guphAmAM rahI 12 varSa sudhI tIvra tapa karyuM. temAM mane A siddhi maLI che." Ama vAta kare che. tyAM ja guruno apalApa karavAthI hajAmatanI peTI AkAzamAMthI nIce paDI gai. sAcI vAta e hatI ke himAlayanI guphAmAM eka yogI hatA. te potAnuM dhotiyuM AkAzamAM uDADatA ane sthira rAkhatA. ane A yogInI A siddhi pAmavA mATe hajAme 12 varSa sevA karIne yogI pAse A siddhi mAMgI yogIe yogya samajIne sevAnA phalarUpe ne vidhi jaNAvI. 6 mAsa nadI kinAre eka page ubhA rahI phaLa khAine maMtra siddhi karavA kahI. maMtra Apyo te pramANe karatAM hajAmane paTamAsa pachI siddhi vAcanA-27 Page #217 -------------------------------------------------------------------------- ________________ thayela. potAnI hajAmatanI peTI AkAzamAM upara cAlatI hatI paNa vidyAdAna karanAra gurunuM nAma chUpAvavAthI peTI nIce paDI gai. AvA apalopathI ApaNuM zuM thaze ? paNa kRtajJatA ADe Ave che, vikAsa mATe kRtajJatA guNa jarUrI che. kRtajJatAno abhAva e ArAdhakonI ArAdhanA ne khatama kare che. jagatanA jIvo lokone vaLatara Ape che. jyAre zrI saMgha ApaNane roTI, pAtra, vastra vastI Ape che enA badalAmAM ApaNe emane akhUTa viveka, dharmalAbha vigere ApavAnuM che, mahAvrato, sAmAcArInuM pAlana karavAnuM che, saMyama dharmanI sAdhanA karavAnI che. anyathA... dharmAdA kI roTIyo, jIsakA laMbA laMbA dAMta, dharma kare to ugare, nahIMtara kheMcI kADhe AMta'' (AMtaraDA) mAtra pAtrA bharIne ApaNe gocarI vAparavAnI nathI. vrata saMyama, tapa, svAdhyAya, dharmapreraNA na ApIye to ApaNI dazA zI thAya ? duniyAmAM kahevata che ke. jaba mAMgegA hisAba, taba chuTa jAyegA pizAba' gRhastho gocarI pANI vahorAvavA dvArA je upakAra kare che te upakArano badalo paNa vALavAnA che; te mATe kRtajJa banavAnuM che. kumArapALa mahArAjA pUrva avasthAmAM yuddha kare che. yuddhamAM hArI gayA tyAre bhAgI chUTe che. pAchaLa sipAio paDyA che. temanAthI bacavA AkhA zarIre rAkha lagAvI bAvAnA vezamAM bhUkhyA thayelA. emaNe gAmamAM jaI eka vepArI pAse sonAnI talavAranI mUThanuM suvarNa ApI badalAmAM 3 capaTI caNA mAMgyA vaNika vicAre che. "sUraja chIe nahI bAdala chAyA rUpa chIpe nahI bhabhUta lagAyA'' mukhAkRti-tejasvitA vigerethI jANI le che-A sAdhu veSamAM sAdhu nathI lAgato paNa ApattimAM phasAyela rAjavaMzIya lAge che. ema samajI kazuM ja lIdhA vinA sArI rIte khavaDAve che. kumArapALa rAjya pAmyA tyAre e ja vaNikane nagarazeThanI padavI ApI. upakAra pratye kRtajJatA bhAva keTalo hato ? upAdhyAyajI bhagavaMtane namaskAra karavAmAM kRtajJatA bhAve che. jemanAthI navakAra mahAmaMtra pAmyA, saMyama pAmyA emanA pratye kRtajJanatA bhAva to na ja karAya. mATe trIjuM khamAsamaNa che. cothA khamAsamaNa dvArA sarva sAdhu bhagavaMtone vaMdana karAya che. te adhikAra have-AgaLa vicArazuM. vAcanA-27 12 Page #218 -------------------------------------------------------------------------- ________________ @IGURU karoti HIRIT...M10thI carama zAsanapati zrI mahAvIra prabhunA zAsanane zobhAvanAra pU.A. bhAvaLevasUri ma. e banAvela yatidinacaryA graMthanI vAcanA cAlI rahI che. temAM pratikramaNa adhikAra cAle che. zrI vijayaprabhasUri ma. vigere cAra vAcakonI samiti dvArA hAlanI pratikramaNanI vidhi nakkI thai che. jemAM prAcInakALanI sAmAcArIno avazeSa Aje paNa jaNAya che. mohanIyanA saMskAro kSINa karavA mATe arihaMta, AcArya, upAdhyAya tathA sAdhu bhagavaMtane vaMdana karI svAdhyAya karavAno che. vidhinuM bahumAna tathA pUrvanA mahApuruSo pratyenuM bahumAna jALavavAnuM che. sajhAyanA pratika rUpe bharakhesaranI sajhAya che. vidhinuM bahumAna tathA pUrvanA mahApuruSo pratyenuM bahumAna jALavavAnuM che. teone yAda karI AtmAnuprekSA karavAnI che. teomAM rahelo zAsanano rAga, bhavavairAgya-saMyamasAmAcArInI pakkaDa, saMvega, nirveda, prabhubhakti, vinaya, vaiyAvacca vigere guNo ApaNAmAM pariNata thAya te mATe teone yAda karavAnA che. kadAca rAtre niMdrAmAMthI jAgI javAya to paNa paMcaparameSThI tathA mahApuruSonA guNonuM smaraNa-raTaNa karavAnuM vidhAna che. (juo prastuta graMthanI gAthA 146/147 mULa) pratikramaNa eTale 'anAdinI mohanIyanI dizAmAMthI pAchA pharavuM te mohanA saMskArane DhIlA karavA. paMcAcAranI zuddhi mATe tathA guNAnurAganI keLavaNI mATe cAra khamAsamaNa devAnA. temAM paheluM arihaMta paramAtmAne, bIjuM khamAsamaNa AcArya bhagavaMtane, trIjuM khamAsamaNa upAdhyAya bhagavaMtane cothuM khamAsamaNa sarva sAdhu bhagavaMtone devAnuM che. prazna = ahIM "savvasAhUNa'' zA mATe ? vAcanA-28 610 Page #219 -------------------------------------------------------------------------- ________________ uttara = AgaLanA 3 khamAsamaNamAM sarva zabda na mUkyo. cothA sAdhunA khamAsaNamAM "sava' zabda mUkyo navakAramAM paNa pAMcamA padamAM sava=sarva che. te mATe pU. abhayadevasUri ma. e bhagavatI sUtramAM ghaNA khUlAsA karyA che. (1) sArvaca-garNataH sAdhava sarva sAdhava :- sArva eTale arihaMta nA sAdhu. ne puSpAve - budhdha vigere nahIM. sArvanuM prAkRtamAM sava thAya. (2) sarva jIvone hita karanAra te sArva kahevAya. sevA kare ke herAna kare te badhAyanuM hita ciMtave, AvA sAdhune namaskAra che. (3) sarva zubhayogone sAdhanArA sAdhu che. sarvAna gumayona sIdhayanti mATe savasAhUNaM zabda mukAyela che. ahIM madhyamapadalopI samAsa che. mokSane sAdhavA mATe asaMkhya yoga che. te badhA yogane sAdhe. mohanIyanA kSayopazama mATe jeTalA sAdhana maLe teTalA sAdhe. (4) "sava' no artha zravya ke savya paNa thAya che. sAdhu mana phAve tema na bole. vacanagupti ane bhASAsamitino khyAla rAkhe. hita-mita pathya ja bole. temAM paNa paramAtmAnI vANI najara sAme rAkhe. jagatamAM sAMbhaLavA yogya hoya to paramAtmAnI vANI ja che. Ama sAMbhaLavA yogya (paramAtmAnI vANI) bolavAmAM nipuNa hoya te zravya sAdhu kahevAya. (5) mAtra zabdonA sAthIyA pure te na cAle AcAra zuddhi paNa jarUrI che. AcAra e sAdhu jIvanano pAyo che. mATe savvano artha e karyo; savya eTale anukULa kAryomAM nipuNa te savya sAdhu kahevAya. ahIM paMcaparameSThimAM game te sAdhune namaskAra nathI paNa, sAMbhaLavA yogya bolavAmAM tathA mokSane anukULa kAryomAM je nipuNa hoya temane namaskAra che. anya darzanamAM arihaMta, AcArya vigere zabdo nathI. hA, vyAkaraNAcArya nyAyAcArca vigere hoya. paNa te ekaja viSayamAM niSNAta hoya, AcArya pada mAtra jinazAsanamAM che. arihaMta, AcArya, upAdhyAya, bhagavaMtano mULa vyavahAra kyAM ? teono sAdhu sAthe vyavahAra hoya, to kyA sAdhu? kemake... dareka darzanamAM sAdhu che. vyavahAramAM imAnadAra, pramANika hoya te paNa jagatanI draSTie sAdhu kahevAya. temane ahIM namaskAra nathI. paraMtu sarvajJa bhagavaMtanI vAcanA-28, Page #220 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (sArva) AjJA mujaba cAle te sarva sAdhu ne ahIM namaskAra che. sajjanane paNa sAdhu kahevAya, apabhraMzamAM sAhu thayuM, emAMthI sAhukAra banyA. emAMthI zAha bane. e vAta ahIM nathI, ahIM to bhagavAnanI AjJA pramANe vicaranAra te ja sAdhu. AthI anya darzananA sAdhu bAkAta thayA. emAM paNa vikalpa che. 27 guNa yuktamAM sAdhu ghaNA. temAM yogyatA, sAdhanA ke upAdAnanA kAraNe ghaNI taramatA sAdhu avasthAmAM hoya. dareka arihaMtonA guNa sarakhA ja hoya. temanA 8 prAtihArya, 4 atizaya ema 12 guNamAM koi phera nahI. anaMta tIrthaMkarone atizayAdi guNomAM kAMi ja phera nahi. AcArya upAdhyAya vigeremAM phera nahI. kemake viziSTa yogyatA vigere joine te pachI pada apAya che. paraMtu sAdhumAM phera hoya. taratamatA hoya che. kevaLI, pUrvadhArI, 14 pUrvI, 11 pUrvI, aSTapravacanamAtAnA pAlaka ke bALasAdhu paNa A sAdhupadamAM che. hA; emanI (bALasAdhunI) mAtra umedavArI hoya. lakSa paNa e ja hoya. ko'ka vaiyAvaccI, ko'ka jJAnI, ko'ka tapasvI, ko'ka pratimAdhArI vigere paNa hoya te sarvasAdhune namaskAra karavAno che. cothuM khamAsamaNa detAM bhagavaMtanA mArgamAM cAlatAM AgamanA jANakAra prabhAvaka, tapasvI vigerenA guNo yAda karI guNAnurAganI vRdhdhi mATe sAdhu bhagavaMta ne bhAvapUrvaka namaskAra kare. guNAnurAganI vRdhdhi thavAthI svadoSa jaldI dekhAya. kemake draSTinI nirmaLatA thai gai che. kyAreka guru mahArAja paNa doSa batAve; ApaNI draSTimAM te doSa na hoya ane gurumahArAja kadAca batAve to paNa ziSya-sAdhu te doSano svIkAra karI le. A kyAre thAya ? mohanIyano kSayopazama thayo hoya to ja banI zake. aMtarathI nikhAlasa banI jAya. svabhUlano ekarAra kare. sarva sAdhu bolatAM manaH paryavajJAnI, avadhijJAnI, kevaLI, bAla, tapasvI, vaiyAvaccI vigere sAdhu najara sAme Ave. guNAnurAganA kAraNe haiyu bhAvathI ubharAi jAya. paNa te bhUmikA kyAre sparze ? zabda, varNa, saMyojanAnI paNa viziSTa zakti che. paddhati pUrvaka uccAraNa karavAthI bhAva sparze ja. haiyAnA bhAvollAsa hoya to ja paddhati pUrvaka uccAraNa thAya. paMcAcAranI zudhdhi mATe karAtA pratikramaNamAM khamAsamaNa vigere mAMgalika paNa che. pratikramaNanuM = prAyazcitanuM maMgala kArya ka2vA taiyAra thayA chIe tyAre zreyAMsi vadu vighnAni te niyama anusAra vighno ghaNA AvavAnA. AvA samaye pratikramaNamAM bhAvo vAcanA-28 195 Page #221 -------------------------------------------------------------------------- ________________ llAsa na ghaTe, peTamAM na duHkhe, mAnasika sthiti DAmADola na thAya. mohanIya azAtA vigerenuM vighna na Ave te mATe A vidhi che. "icchAmi khamAsamaNo vaMdiuM jAvaNijjAe nisIhiAe matthaeNa vaMdAmi" vigere sahue sAthe ja bolAya. paramAtmAnA caraNomAM jAtanuM samarpaNa karavAnuM che. mATe khamAsamaNa badhA sAthe bole, paNa 'mavAnaraM'' sUtra badhAnA vatI guru mahArAja tarata bole. ahIM prabhune saMpradAna karavAnuM che. bahu vahelA pratikramaNa karanArane A vidhimAM ubhA thavuM ucita nathI. rAte ke sUryodaya pahelAM hAtha paga paNa na ja halAvAya. rAtre aMdhAra nA kAraNe draSTi paDilehaNa na thai zake. mATe keTalI jayaNA maryAdA rAkhavAnI che. gAmose = kAna" = vastune letAM mUkatAM pramAryA vinA sparza karavAthI lAgato aticAra. gAmose eTale temAM jayaNA pAlavA upayoganI keTalI jAgRti rAkhavAnI ? potAnA zarIramAM paNa jyAM tyAM hAtha na aDADAya. oghAne paNa muhapattithI puMjI ne le. bhIMta ke bIjI vastu ne to na ja aDAya. kemake tyAM jIvahiMsAnI zakyatA che. hiMsAnI zakyatA hoya tyAM pravRtti kare to AjJA bhaMga thAya. 4 khamAsamaNAM beThA-beThA de. pratikramaNa ubhA ubhAM kare-pachI samudAyanI sAmAcArI mujaba karavuM. pratikramaNa-3 prakAre che. jaghanya, madhyama ane utkRSTa. (1) jadhanya pratikramaNa - bhUlanuM micchAmi dukkaDam devuM te. (2) madhyama pratikramaNa - iriyAvahiyA. (3) utkRSTa pratikramaNa - pAMca pratikramaNa karAya che te. ahIMthI pratikamaNano prAraMbha thAya che. AkhuMye pratikramaNa mukhyatAe yathAkAta mudrAmAM karavAnuM che. dareka sUtranI mudrA-bolavAnI paddhati vagere niyata che. vinayavirAsana-godohAsana vigere mudrAo te sthAne jALavIne pratikramaNa karavAnuM che. mudrA vinA karmarAjA potAnI sITane na ja choDe. gunhegAra polisane joine ubho thai jAya. mudrAthI bhalabhalAne haiyu hacamacI jAya. AthI pratikramaNamAM mudrA jALavavI Avazyaka che. mudrA vinAnuM pratikramaNa prANa vinAnuM khokhuM che. pratikramaNamAM yathAjAta mudrA hoya. (mahAnizIthanuM 4 thuM adhyayana) yathAjAta mudrA eTale janma samaya nI mudrA. janma be jAtanA (1) dravya janma-janma dhAraNa karavo te. je smaraNa bahAra che. vAcanA-28 che [196 Page #222 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (hAla yAda nathI) (2) bhAvajanma-bhAvathI muMDita thaie te. mohanIyanA saMskAra rUpa kapaDAM utArI prabhuno veSa paherI paMcamahAvrata uccarAve te bhAva janma. arthAt paMcamahAvrata uccaratAM jevA prakAranI mudrA hoya tene yathAjAta mudrA kahevAya. te samaye mAtra odho, muhapatti, colapaTTo, kaMdoro ja pAse hoya. (vadhAre vastra na hoya) be hAtha joDI mastaka namAveluM hoya. kammara jhukelI hoya. hAthanI yogamudrA ane paganI jinamudrA rAkhavAthI yathAjAta mudrA thAya. pravacana sAroddhAranA pratikramaNa dvAramAM pratikramaNanI yathAjAta mudrA jaNAvI che. janma sayamanI mudrA te yathAjAta mudrA che, ahIM dravya janma nahIM paNa, bhAva janma=dIkSA vakhatanI mudrAthI pratikramaNa kare. pratikramaNamAM Asana, kAmaLa, kapaDo na rakhAya. mAtra cAra ja upakaraNa sAdhune rAkhavAnA ane sAdhvIne maryAdA pramANe vadhu hoya. 4 khamAsamaNAM sudhI sAdhune kapaDo rAkhavAno che. kemake tyAM vinaya batAvavAno che. 4 khamAsamaNa pachI koi kapaDuM nahIM mAtra cAra ja rAkhavAnA. pratikramaNanA mukhya aMga tarIke zakrastava che. paraMtu zakrastavamAM vinaya maryAdA jALavavAnI che tyAM kapaDo rAkhavAno, pachI nahIM. aimuttA munie mAtra iriyAvahiyA dvArA kevalajJAna prApta karyuM. e mudrA pUrvakanI bhAvollAsa vALI kriyA hatI. ApaNane te ja iriyAvahiyA maLI chatAM sthiti kai ? ApaNe rastAnAja ajANa chIe. gheTIne raste cAlavAthI taleTI Ave ja kyAMthI ! sAmAcArInI maryAdAo baMdhAraNa, sAmAcArInuM pAlana e ja kriyAono prANa che. pU. upAdhyAyajI bhagavaMta dharmasAgarajI ma. kaDakaDatI ThaMDImAM paNa kapaDA kAmaLIno upayoga svAdhyAya ke pratikramaNa samaye na ja karavA detA. temanI saMyama, sAmAcArInI custatA keTalI ? pratikramaNamAM Asana paNa nahIM rAkhavAnuM apavAde glAna, vRdhdha ne ja Asana rAkhavAnI chUTa apAi che. te chUTa badhAe svIkArI lIdhI che. ziSTa puruSone mAnya sAmAcArI ne ApaNe nirjarAnuM aMga mAnIne te rIte karavuM joie. savAre pratikramaNa karatAM rAtrinA lAgelA doSonuM ciMtana karI sUtra bolavuM. A sUtromAM rAmabANa karatAM paNa adhika tAkAta che. prabhunA, gaNadhara bhagavaMtanA sUtro zuM khAlI jAya ? nA, paNa negeTiva, pojhITiva baMne tAra hoya to ja prakAza thAya. pratikramaNamAM vAcanA-28 197 Page #223 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pojhITiva (kriyA) che. paNa pudgala bhAvanI uNapa (abhAva) rupa negeTiva bhAva nathI. A baMne tAra joDAi jAya to game te kriyA karatAM kevalajJAna maLe. AgamamAM (zrI nizItha sUtramAM) kevalajJAnInA (prAyaH) 45 jeTalA prakAro che. AlocanA kevaLI, prAyazcitta kevaLI, sajjhAya kevaLI, caryA kevaLI ThANa kevaLI vigere dareka kriyAthI kevalajJAna thAya. paNa te te kriyAmAM bhAva bhaLavo joie, ullAsa joie, ApaNe kriyA karIe chIe paNa ullAsa nahIM hovAthI kriyAmAM kaMTALo Ave ane jema tema pUrI thAya. paNa; koi mANasane kaho ke 'A rupiyAnI noTo paDI che temAMthI tamo jeTalI gaNo teTalI noTo tamArI'' to ene thAka, bhUkha lAge ? nA, ullAsa tUTe ? nA; tema pratikramaNamAM jema-jema prAyazcittano bhAva Ave tema-tema nirjarA rUpa dhana Ave che. AvI sAcI samajaNa thAya to AtmAmAMthI ja bhAva Ave. vidhi pUrvaka kriyA karavAthI bhAva Ave. mazInamAM kAcomAla nAkho to taiyAra mAla thAya. kriyA e mazIna che. paNa kAcuM meTa2 zuM ? vidhi, gurU nizrA, paddhati pUrvaka sUtronuM uccAraNa, yogya mudrAnI jALavaNI vigere kAcu meTara che. tenA pratye beda2kArI vadhatI jAya che. zuSka adhyAtmavAdI kriyAne gauNa mAne che. paNa kAcA mAla vinA mAla kyAMthI male ? ApaNane ullAsa nathI mATe ja kriyA e kAyakaSTa bane che !!! potAne ghera lagna hoya to mANasa keTalI doDAdoDa kare. potAne tyAM prasaMga hoya tyAre ullAsathI kArya kare ethI thAka na lAge; e ja bIjAne tyAM prasaMgamAM jAya to gaLIyA baLada jevo thAya. kArya ekaja samAna hovA chatAM ullAsa pUrvaka kriyA karavAmAM thAka lAgato nathI. ApaNe potAno nirjarAno prasaMga Avyo che to keTalo ullAsa rAkhavo joie are ! temAM potAne nirjarA to cheja paraMtu sAthe-sAthe ApaNI mudrAdi sahita zuddha kriyAnI bIjA anumodanA kare AthI teonI nirjarA thAya. tenA nimitta ApaNe banIe bIjA loko paNa dharma mArge joDAya tathA vyavahAra jaLavAya e mATe paNa mudrA to jALavavI ja joie. pratikramaNa nA samaye guru ma. jAge tyAre temanA prati vinaya guNa vyakta karavA guru ma. ne 'icchakAra' sUtranA mAdhyame sukhazAtA pUche. AmAM rAtrI saMbaMdhI-zarIra saMbaMdhI vigere cAra pRcchA karI; chelle bhakti namratA pUrvaka sukhazAtA pUche. pachI khamAsamaNuM dai pratikramaNa ThAvavAnuM. khamAsamaNa sUtranuM mULa nAma che 'paMcAMga praNipAta' sUtra paMcAMga praNipAta thI AMtaraDAnA roga kSaya pAme. namAje paDhe te musalamAna. vAcanA-28 198 : Page #224 -------------------------------------------------------------------------- ________________ eka namAjamAM 35 khamAsamaNA Ape. khudAnI vaphAdArI keTalI ? namAja paDhatAM paDhatAM kapALamAM lohI jAmI jvAthI cAMdA paDI jAya !! paNa ApaNuM mAthuM kadI kyAMya sUtromAM name che ? peTamAM lIvara sTamaka meina che. e zuddha kyAre bane ? praNipAta pUrvaka kriyAothI. praNipAta eTale ! pra eTale prakarSa karI Ni eTale nizcaya karI. pAta eTale paDI javuM. prakRSTa bhAvollAsa pUrvaka AtmasamarpaNanA nizcayathI ke Atma svarUpanI prAptinA nizcayathI guru ma. nA caraNomAM jAtane soMpavI te praNipAta. behAtha be DhIMcaNa ane mastaka e pAMce aMgathI paDI javuM (jamInane aDavA joie) te paMcAMga praNipAta. AvI vidhi pUrvaka kriyA thAya to keTalo badho lAbha thAya ? (1) vitarAganI AjJAnuM pAlana (2) mohanIyano kSayopazama. be lAbha vidhipUrvaka kriyAthI thAya. zAsananI dareka kriyAmAM aneka rahasyo chUpAyelA che. te kriyA vidhipUrvaka karavAmAM Ave to teno lAbha maLI zake. dvAdazAvarta vaMdana (vAMdaNA) ApaNe karIe te paNa kevuM ? kAdazAvarta vaMdana (vAMdaNA)mAM 10 AMgaLIo mastake lagAvAya che. AMgaLIne karazALA kahevAya. 5 karmendriya ane 5 jJAnendriya vagerenA baTana A AMgaLImAM che. DAbI bAjunA hAthanI AMgaLIthI jamaNI bAju ane jamaNI bAjunA hAthanI AMgaLIthI DAbI bAjunA magajamAM karmendriya ane jJAnendriya vagerenuM vAyaralesa joDAya. e kriyA vidhipUrvaka karavAthI baTana dabAya, temAMya mohanIyano kSayopazama ane gaNadhara kRta sUtro bhaLe pachI zuM bAkI rahe ? nAgIlAnA mAtra eka ja ToNAthI bhavadeva sthira thayA, padhdhati pUrvaka kriyAnI A tAkAta che. bhavadava satata nAgIlAmA Asakta hatA chatAMya 12 varSa sudhI AjJA-maryAdA pUrvaka ja kriyA karI hatI. jethI mohanIyanuM AvaraNa DhIluM paDI gayuM. pachI tene toDavA eka ja ToNo basa thai paDyo. svAdhyAya paNa game tema na karAya. DAbo paga ubho rAkhI jamaNo paga nIce rAkhI svAdhyAya sAdhvIjI ma. kare. puruSo na hoya to kAdazAvarta vaMdana mudrAthI svAdhyAya vAcanA-28 Page #225 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kare. sAdhu ma. dvAdazAvarta vaMdananI mudrA pUrvaka bese. tathA sukhAsane bese. navakAravALI gaNatAM paNa mudrA joIe. ApaNe navakArane oLakhyo ja nathI. mana phAve tema navakArane ApaNe pheravIe. navakAra malyA pachI dInatA zAnI rahe ? pUrvanA puruSone devo paNa zAtA pUchavA AvatA. jyAre ApaNe mAne mUkIne mAsIne vaLagyA chIe. mANIbhadra ane padmAvatInI ArAdhanA sUjhe che. pachI devo Ave kyAMthI ? jenuM dharmane viSe mana che (saptamI) tene devo paNa namaskAra kare che; Aje to dharmane viSe mana nahI paNa manamAM dharmane besADyo che. AthI ja manamAM Ave to yAtrA kare, manamAM Ave to svAdhyAya kare, ane manamAM Ave to sUI jAya. AthI kema tare ? dharmane viSe mana joie. ghoDo AgaLa hoya ane gADI pAchaLa hoya to gADI cAle. gADI AgaLa hoya ane ghoDo pAchaLa hoya to na cAle. ApaNe paNa uMdhu karIe chIe. manamAM dharma che. mana AgaLa ane dharma pAchaLa. mana phare tema dharmane (pharavAnuM) pheravavAno. Ama mana mAnyo dharma karavAthI zuM vaLe ? paramAtmAnI AjJA-sAmAcArI pramANe manane vALavAnuM che. paramAtmAne, navakArane choDI devonI pAchaLa paDyA. kyAMthI devo Ave ? navakArane pakaDe to ghaMTaDI vAgyA vinA na rahe. phona naMbara roMga (khoTo) hoya to game teTalI ghaMTaDI vagADavAthI paNa phona na ja lAge. pratyeka vidhi tathA sUtromAM mohanIya karma ne toDavAnuM baLa gaNadhara bhagavaMtoe bharyuM che. bhAvollAsa pUrvaka vidhipUrvaka kriyA karavAmAM Ave to tenI asara thayA vinA na rahe. te mATe zraddhA, guNAnurAga ane samarpaNa bhAva joie. khamAsamaNa e to samarpaNa bhAva ane guNAnurAganuM pratIka che. 4 khamAsamaNa dvArA samarpita thai pratikramaNa ThAvavAnuM che. negeTIva arthAt pudgala bhAvamAMthI pAchA pharavA rUpa avaLo hAtha rAkhIne pratikramaNa ThAve. azuddhiomi vakhate kRpA-zakti meLavavA hAtha guru mahArAjanA caraNomAM mukavAno che. pratikramaNa ThAvatAM "satvassavi daMDaka bolavAno te daMDaka kema ? tenuM rahasya AvatI vAcanAmAM vicArazuM. pU. paMnyAsa gurUdevazrI abhayasAgarajI ma. dvArA apAyelI yatidina caryA graMthanI vAcanA 1 thI 28 (vAcanA bhAga-1) saMpUrNa vizeSa ra9 thI 58 sudhInI vAcanA bIjA bhAga rUpe saMkalita che. muni nayacaMdrasAgara vAcanA-28 Page #226 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vAcanA dAtA pU.paMnyAsa gurUdevazrI abhayasAgarajI mahArAja jaina AryatIrtha ayodhyApuram nI prANa-pratiSThA mahotsava prasaMge pU. AcAryazrI jinacaMdrasAgarasUri ma. nI preraNAthI pU.A. zrI hemacaMdrasAgarasUri ma.nAM ziSya ratno pU. munizrI nayacaMdrasAgarajI ma. pU. munizrI pUrNacaMdrasAgarajI ma. pU. munizrI akSayacaMdrasAgarajI ma.nI paMcamAMga zrI bhagavatI sUtranI anujJA svarUpa gaNI padavInA zubha dine prakAzita thai raheluM A pustaka zrI zramaNa saMghanA abhyadaya mATe thAo eja maMgala kAmanA -AgamoddhAraka pratiSThAnA RAJUL O_2514986pelgonpbluser only