Book Title: Sachitra Gandharwad Part 02
Author(s): Arunvijay
Publisher: Visha Shrimali Tapagacch Gyati Jain Sangh
Catalog link: https://jainqq.org/explore/022510/1

JAIN EDUCATION INTERNATIONAL FOR PRIVATE AND PERSONAL USE ONLY
Page #1 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vIzAzrImALalow M R16Collyroom QdI 55) Olour anilama a tAzrIarUNavirA che 1ii A vAbiTIi jAya FOR YOURS Wellcoibofiber lonihazzo Jt+5965" ' huLOW )'' "pa chaStA ich TITUT tapasvAmi "LampAli 5 sura pAyojita-cAtunI digibitiiii vivArIya zrI maTa Oje zikSAgari sacitra jAhera vyAkhyA61mALA H rAma gANAdAravAda - ane lekhaka papU.muLirAIYzrI arUNavijayajI mahArAja - pravacanakAra . Page #2 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ka7 jAmanagara maMDana zrI AdIzvarAya namaH p pu zrI vRddhi-dhama-bhaktisUrIzvara sadgurubhyo namaH pR zrI mahAvIra jaina sAhitya prakAzana puSpa na sacitra gaNadharavAda [bhAga 2] vyAkhyAtA ane lekhaka pa. pU. munirAja zrI aruNavijayajI mahArAja [rASTrabhASArata-vardhA, sAhityaratna-prayAga] [nyAya darzanazAstra-muba] zrI vIzA zrImALI tapagaccha jJAti jaina saMgha-zrI mAhanavijayajI jaina pAThazALA, jAmanagare vi. saM. 2040 (i. sa. 1984) mAM pa. pu. munirAja zrI aruNavijayajI mahArAjanA cAturmAsa daramyAna Ayojita cAturmAsika 16 ravIvArIyazrI mahAvIra jaina zikSaNa zibhi''mAM dara ravivAre apAyela sacitra jAhera vyAkhyAnamALA"nA viSayAnI sa'kalita pustikA -- sacitra gaNadharavAda" Page #3 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 0 pustakanuM nAma: "sacitra gaNadharavAda jAmanagara cAtumAsanI 1 ravivArIya sacitra jAhera vyAkhyAnamALAnI saMkali pustikA 0 vyAkhyAtA ane lekhaka : pa. pu. munirAja zrI aruNavijaya mahArAja 0 prakAzaka : zrI vIzA zrImALI tapagaccha jJAti jaina saMgha zrI mohanavijayajI jaina pAThazALA-jAmanagara, 0 zrI mahAvIra jaina sAhitya prakAzana puSpa naM. 0 zibira saMcAlaka saMsthA : zrI mahAvIra vidyArthI kalyANa ke saMcAlita zrI mahAvIra jaina zikSaNa zibi 0 prathama AvRtti prati 5000 be bhAga 0 vIra saM. 2510 vi. saM. 2040 I.sa. 198 (bhAga 2) - prAptisthAna - zrI vIzA zrImALI tapagaccha jJAti janasaMgha, zrI mehavijayajI jaina pAThazALA, cAMdI bajAra, G. P. 2 sAme, jAmanagara-361 001 saurASTra zrI mahAvIra jaina sAhitya prakAzana zrI mahAvIra vidyArthI kalyANa kendra 39, vasaMta vilAsa, bIje mALe, Do. DI. DI. sAThe mAga vI. pI. roDa, prArthanA samAja, muMbaI-400 00 zrI mahAvIra jaina sAdharmika kalyANa kendra, ramaNa smRti, bIje mALe, 235 vI. pI. reDa, prArthane samAja, muMbaI-400 004. Page #4 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhAga-2 nI viSa yA nuM / ma Ni kA * navA TrasTIma`DaLanI kamiTinI yAdI * cAturmAsika saMsmaraNe * zibiramAM sAdhamika bhakti karanArAonI yAdI * lekhakanI kalame e Abda vyAkhyAna na 9. kama`mAkSa (kSaya) siddhi 10. deva astitva siddhi 11. naraka siddhi 12. ane 13. puNya-pApa siddhi 14. ane 15. 'paralokasiddhi" 16. mekSa (nirvANa) siddhi UMmata rUA. 25/ viSaya == 1 thI 63 1 thI 87 1 thI 84 1 thI 111 punaHjanma-pUrvajanma 1 thI 111 1 thI Page #5 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prakAzakIya nivedana..... parva tenAM unatu ga zikharothI vahetI "saritA" dharatInA vizALa dharAtala upara aneka jIvane upayogI tathA upakArI banIne AgaLa vadhIne sAgaramAM maLI jAya che. vahetI saritAnuM madhura pANI pazu=pakSI nara-nArI-jhADa-pAna badhAMnA mATe AzIrvAda samAna che. pANI jema jIvanaprada upayogI che tema, zrI jinezvaranI vANuM tethI ghaNuM vadhAre upakArI che. pANI te deha mATe upayogI che jyAre jinavANI dehamAM vasanAra AtmA mATe ananta upakArI che. A madhura vANInI gaMgotrI zrI jinezvara prabhanA mukhathI nIkaLIne vizALa deva-manuSya-pazu-pakSInA cha sudhI pahoMce che, prasare che. saritA jaina sAgarane mahAsAgara banAve che tema jinavANu mAnavane mahAna banAve che. aneka AtmAone tAre che. zrI ajitazAntimAM kahyuM che ke... mai icchaha parama paya, mahavA kitti suvittha' bhUvaNe / __ tA telukkuddharaNe jiNavayaNe Ayara kuNaha: // je paramapada mekSanI IcchA haiya, athavA sa sAramAM-lekamAM suvistRta-daze dizAmAM prasare evI kItinI IcchA hoya te traNe lekane uddhAra karanAra jinavacanamAM Adara kare. A jinavANIne apAra mahimA che. kalpavRkSanI velaDI jevI ane amRta samAna mIThI A jinavANIthI caMDakauzika, daDhaprahArI, ajunamALI, rohiNeya Adi jevA aneka jIvo saMsAra sAgara taryA che. kAraNa ke jinavANImAM eTalA komatI siddhAnta che, eTalAM suMdara-sAcAM tattvo che ke je samudranAM ratna karatAM paNa kImatI-amUlya che. hindustAnamAM saurASTranI puNyabhUmi jAmanagara zahera lekaprasidhimAM cheTI (laghu) kAzI tarIkenI prasididha dharAve che. A khyAti amane Aje caritArtha thatI lAgI. cha mahinAthI ekadhArI jJAnagaMgAnI saritA satata vahetI ja rahI. amArA zrI saMghanI AhabharI vinaMtine Page #6 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mAna ApI pa. pU. munirAja zrI aravijayajI mahArAja atre zrI mohanavijayajI jaina pAThazALAmAM cAturmAsa padhAryA. tathA atre bIrAjatA mu. ma. zrI dhanapAla vijayajInI nizrAmAM zrI saMghe "cAturmAsika 16 ravivArIya" zrI mahAvIra jaina zikSaNa zibiranuM bhavya Ayojana karyuM. 6pa0 yuvAne praveza phorma bharIne joDANA. jJAtinI vADIe aneka jaina -janetara bhAI-bahenone mAnava maherAmaNa UmaTa. -6 kalAka sudhI pUjyazrInA upadezanI jJAnagaMgAnA vahetA pravAhamAM aneka AtmAo pratibaMdha pAmyA...mULabhUta tane UMDANathI samajyA. cAturmAsanA dara ravivAre bapore sacitra jAhera vyAkhyAnamALA beThavAI "zrI kalpasUtra" jevA mahAna pavitra AgamanA chaThThA vyAkhyAna "gaNadharavAdane viSaya A jAhera vyAkhyAnamAM laIne vistArathI chaNAvaTa karIne pitAnI anokhI sarala-sugama zailImAM beDa upara citra dorIne tathA cArTI dvArA taka-yukitapUrNa rIte aneka dazanene samanvaya karIne pUjya zrI vidvAna munirAja zrI aruNavijayajI mahArAja samajAvatA hatA. khUba rasapUrvaka jana-jainetara zretAoe zravaNa karyA. AvA tArkika ane sacoTa pukitao sAthenA mULabhUta pAyAnA tonAM vyAkhyAne anekAne upakArI thAya ane tenI cirayAdanuM eka saMbhAraNuM banI rahe te mATe amArA zrI vizA zrImALI tapagaccha jJAti jana saMdhe tene chapAvavAnuM Ayojana karyuM. pUjyazrIe vyAkhyAne ApyA pachI jAte ja lakhavAnI bhAre jahemata uThAvI ane citra Adi sAthe taiyAra karIne dara ravivAranI nAnI pustikA rUpe ApatA gayA. ame rAjakoTa zaheramAM mudraNanI vyavasthA karI. ane 5000nI saMkhyAmAM pustako chapAvIne deza-paradezanA lekanI mAMgaNIo saMtoSavA ekalatA prayatna zarU karyA. Page #7 -------------------------------------------------------------------------- ________________ samyaga jJAnanA A pavitra kAryamAM jAmanagaranA zrI vi. jana. saMdhe. rU. 1,50,000nA udAra kharca A samagra kAryakara karavA sahAyamRta banyA che. ane A pustaka chapAvavAmAM udAra phALo Ape che. zibirAthI yuvAnanI sAdharmika bhakitamAM paNa udAra phALo Ape che. pUjyazrI taraphathI vyAkhyAnuM lekhana, citrakAra taraphathI ci, bleka ane presavALA taraphathI chApakAma ane vyavasthApaka bhAIo taraphathI sahayoga prApta thatAM A "sacitra gaNadharavAda"nI sacitra jAhera vyAkhyAna mALAnAM 16 vyAkhyAnene ame be bhAgamAM chapAvIne prasidhdha karatAM maurava anubhavIe chIe. A padhdhatie jena zAsananI anerI prabhAvA karavAne lAbha amane maLyo te badala ame dhanyatA anubhavIechIe. pUjyazrInAM vyAkhyAnanI vahetI jJAnagaMgAne A be bhAgamAM pustaka rUpe jijJAsu varganA hAthanAM arpaNa karIe chIe. ane AzA rAkhIe chIe ke A pustaka AtmAdi tattvanI vAstavikatAne samajAva, nAruM sidadha thaze- e ja abhyarthanA. 14-1-1985. li. zrI vizA zrImALI tapagaccha jJAti... jAmanagara pramukha Page #8 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 5. pU. munirAja zrI aruNavijayajI mahArAjane eka yAdagAra-yazasvI cAturmAsanAM saMsmaraNe guru dIvo guru devatA, guru viNa ghora aMdhAra ! je guru vANI vegaLA te raDavaDayA bhava saMsAra AtmAne dharma sanmukha banAvI mokSamArga tarapha prayANa karAvavA mATe gurU mahArAjanI khUba AvazyakatA paDe che. gurU vinA te ghera aMdhakAra chavAI jAya. deva-guru-dhama A tatvatrayImAM guruta bannenI vacce che. saMsArI jIvane deva-ane dhama ema bane tatvanI eLakha karAve che. - bhAratanA nakazAmAM saurASTranI puNyabhUmi ane laghu kAzI tarIke prasidhdhi pAmela jAmanagara zahera eka saMskAra nagarI che. ItihAsanAM pAne "maMdira kA nagara" evI paNa prasiddha che. zrI vIzA zrImALI tapagaccha jJAti eka vizALa jJAti che. A jana saMdhanuM bhavya zeThajI derAsara tathA suMdara upAzraya- umaMrathAna zrI mohanavijyajI jA pAThazALAnA nAme prasiddha che. zaheranI madhyamAM cAra cokanI vacce ramaNIya ane suMdara dharmasthAna che. Page #9 -------------------------------------------------------------------------- ________________ aneka varSothI aneka Azcarya bhagavaMte, sAdhu mahArAje AdInA cAturmAso thatA rahe che. anekavidhi ArAdhanAo thAya che. dharmiSTha saMdha ane saMskArI samAja ArAdhaka varga che. vi.saM. 2040nI sAle amAro zrI vizAzrImALI tapagaccha jJAti jana saMgha catuma sAthe 5 pU. munirAja zrI aruNavijayajI mahArAjane vinaMti karavA vaDAdarA nagara gaNe. jena saMdhanA dhuraMdhara AcAryo paikInA eka janAcArya papU. sva. 1008 zrImadvijaya dharmasUrIzvarajI mahArAja (kAzIvALA) zAstravizArada hatA. pAzcAtya vidvAnene paNa dharma samajAvanArA prasiddha AcAryadeva hatA. temanA paTTaprabhAvaka vairAgepadezaka tapobhUti 1008 sva. AcAryadeva zrImavijaya bhakitasUrIzvarajI mahArAjanA praziSya pa.pU. munirAjazrI aruNuvijayajI mahArAja ya abhyAsa karatA ane nAnI vayanA vidyArthI jIvana gALatA... vividha parIkSAo ApI rahyA che. teo vadhathI rASTrabhASA ratna, prayAgathI sAhityaratna, tathA muMbaI-bhAratIya vidyA bhavana taraphathI nyAya-darzana zAstrInI parIkSAo pAsa thayelA che ane hAlamAM nyAyAcAryanI aMtima parIkSAne abhyAsa karI rahyA che. sa-para hita sAtIti sAdhu" A lakSaNa mujaba sva ane paranuM kalyANa sAdhatA pUjaya zrI jana janetara yuvAAlamanA jIvana ghaDatara mATe prativarSa be-be zibiranuM Ayojana kare che. vaDodarAmAM pujyazrIe amArI cAturmAsanI vinaMti sAMbhaLI. amArI bha vanA samajyA ane saMghanA AgevAne muMbaI pUAcArya zrI vijayapremasurIzvarajI mahArAja, pu. AcArya zrI vijaya subodha surIzvarajI mahArAja pAse gayA. pUjyazrIne vinaMti karI ane e ja vakhate tyAM ja jya belAvI. vahetI gaMgA jema himAlayethI nIkaLIne prayAga ane kAzImAM AvI. tema pUjayazrI vaDodarAthI vihAra karI amadAvAda parIkSA ApI zaMkhezvara tIrthanI yAtrA karI.surendranagaramAM zikSaNa zibiranuM Ayojana karI cheTI kAzI Page #10 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jAmanagara padhAryA. vi. saM. 2040 jeTha vada 10 ravivAra tA. 24// 84nAM zubha muhurte pUjyazrIne nagara praveza thaze. jAmanagara zaheramAM cAre bAju pUjyazrInA vyAkhyAne goThavAyA. pUjyazrInI vANI ane upadeza lekenA kAnamAM guMjavA mAMDayA... leke AkarSAyA. Ananda ane utsAhanI lahere...UchaLI... aSADha suda 6-budhavAra tA. 4-7-84nA roja benDa-vAjA sAthe vAjate-gAjate catuvedha zrI saMdha sAthe pUjayazrIne cAtumAM praveza thaye. pU. aruNavijayajI ma. tathA pU. muni zrI dhanapAlavijayajI ma. be ThANA zrI mehanavijayajI pAThazALAmAM padhAryA. vyAkhyAna vANamAM roja mAnava-medanI vadhatI gaI, ArAdhanA-tapazcaryAo zarU thaI. cAturmAsika saLaMga aTTamanI tapazcaryA zarU thaI. eka pachI eka aThThame thatA gayA. saMdhamAM anere Ananda ane utsAha jAge. aThThamanA tapasvIonA anumodanIya prabhAvanA sAthe sanmAna karavAmAM AvyA. cAturmAsika satravAMcana cAturmAsika vAMcanAvasare zrI adhyAtmaka95drama graMtha tathA zrI vipAkasUtra" ema banne graMthe prAraMbha karavAmAM AvyA. rAtri vyAkhyAne mATe "zrI samarAditya caritra" graMthanuM vAMcana zarU thayuM. ane dara ravivAre zibiramAM vyAkhyAnAthe "dharmabindu maMtha" tathA sacitra gaNadharavAdanI jAhera vyAkhyAnamALA mATe "zrI vizeSAvazyaka bhASya" grantha nakakI thayA. pratyenA suMdara caDhAvA belavAmAM AvyA....zubha muhu vAcana zarU thayuM. rAtri vyAkhyAnamAM ghaNuM sArI saMkhyAmAM purUSavarga lAbha lete the. tatvArthanA kalAsa zarU thayA. zanivAre pramo-ttare thatI. sUtra arthanA kalAsa cAlyA. dara zanivAre bapore nAnA bALaka mATe samUha sAmAyika thatI hatI... Page #11 -------------------------------------------------------------------------- ________________ cAturmAsika 16 ravivArIya zrI mahAvIra jaina zikSaNa ziSirane prAraMbha : jAmanagara zaheramAM cArebAju pUjyazrInI bulaMda veSaNA gu MjatI thaI. zrI vizAzrImALI tapagaccha jJAti jaina sabra taraphathI yuvA AlamanA lAbhArthe pUjyazrInI grAna garimAnA lAbha levA mATe tathA yuvAnAnAM tana-manane jarNoddhAra karavAnA hetuthI pUjyazrInI nizrAmAM cAturmAsanA 16 ravivArI zibiranuM Ayojana nakI karyu.. jAmanaga zahera tathA AjI--bAjunA bhaiauna na--ja netara yuvAneA lagabhaga 650 nI saMkhyAmAM phAma` bharIne zibiramAM joDAyA. tA. 15-7-1984nA ravivAre amArI jJAtinA pramukha zeThazrI bhAnukumAra maganalAla dedezInA zubhahaste jJAnadIpaka pragaTAvI zibiranuM uddaghATana karavAmAM Avyu. A prasaMge anya jJAAta tathA samAjanA AgevAnAe hAjarI ApI hatI. zibiranA kAryakrama A pramANe hatA. -dara ravivAra prAca'nA, dhyAna, Asana. tatvajJAnanuM prathama vyAkhyAna khIju vyAkhyAna trIjuM vyAkhyAna bhAjana (sAdhami`ka bhakita), vizrAMti sacitra gaNadharavAdanI jAhera vyAkhyAna mALA * savAre 9-00 thI 9-30 9-00 thI 1-30 10-30 thI 11-30 11-30 thI 12-30 khAre 12-30 thI 2-00 22 2-00 thI 4-30 ma . 27 ,, amArI jJAAMtanI vADInA vizALa maMDapamAM A pramANe dara" ravivAre savAre 9-00 thI sAMje sADAcAra sudhIne kAryakrama cAlato hatA. jemA zikhirAthI uparAMta pAMca-sAtahajAranI moTI saMkhyA mAM jaina ja tetara bhAI-bahenA moTI sakhyAmAM upasthita rahetA hatA. aneka vidha viSayo upara pujyazrI pAyAnA muLabhuta siddhAMte cATa-citra paddhatithI kheDa upara samajAvatA hatA. zikhavADatA hatA. zrI mahAvIra ja sagIta maDaLanA khALako vacce-vacce saMgIta sAthe stavana gAtA hatA. jaina. "" 10 Page #12 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sacitra gaNadharavAnI jAhera vyAkhyAnamALA gaNadharavAdane viSaya jaina samAjamAM ghaNI ja prasidadha" viSaya che. payuMSaNa mahAparva daramyayAna kalpasUtranA vAMcanamAM vaMcAya che, te gaNadharavAdanA viSaya upara ravivArIya jAhera vyAkhyAnamALA goThavavAmAM AvI hatI. atyanta tArkika ane yukti-prayukti pUrNa A vyAkhyAnamAM AtmAthI mekSa sudhInA to pUjyazrI beDa upara cArTa -citra sAthe saralatAthI samajAvatA hatA. zrI saMghe nakakI karyuM ke A amulya vyakhyA chapAvIne pustaka rUpe prasiddha karavA. ane keTalAka dAnavIra dAtAone A pejanAmAM sahayoga sAMpaDe. ane pariNAme ame 5000 pratio prasidhdha karI zakyA. je deza ane paradezanI dharatI upara jhaDapathI pahoMcavA mAMDI. pariNAma svarUpe jinavANunA mULa tavone pracAra thaye. amane jaNAvatA khUba Ananda thAya che ke amArA ItihAsamAM prathamavAra vyAkhyAnenA saMgraharUpe pustaka chapAyuM. A amArUM gauravAspada saMbhAraNuM kAyama yAda rahe tevuM che. be bhAgamAM eka hajAra pAnAnuM pustaka prakAzIta karI ame dhanyatA anubhavIe chIe. suMdara anuSThAna ane ArAdhanA ka zrI sidadha cakra mahApUjananI bhakita sAthe AyaMbilanI tapazcaryA karAvavAmAM AvI. ArAdhanAthe darekane, siddhacakranA yaMtra, banAvIne bheTa ApavAmAM AvyA hatA. 11 gaNadhara bhagavaMtanA ekAsaNA sAmUhika thayA. * 45 AgamanI bhavya rathayAtrA-tathA pujana pujyazrInI AgavI Ayojana zailIthI 45 AgamonuM pujana thayuM. tathA bhavya rathayAtrA nIkaLI. gajarAjanI aMbADIe "zrI bhagavatIsUtra" tathA 45 vAhanamAM 45 Agamo sAthe apurva rathayAtrA nikaLI. divasabhara mahApujana cAlyuM. pu. munirAja zrI guNa sAgarajI mahArAje paNa amane Aga ApI sahakAra Ape. A nimitte Agama purUSane paTa banAvavAmAM AvyuM. Page #13 -------------------------------------------------------------------------- ________________ aoo upavAsa sAthe vIsa sthAnaka tapanI ArAdhanA | tIrthakara nAma karmanI A sarvazreSTha ArAdhanA pUjyazrInI preraNAthI addabhuta rIte thaI, 400 bhAgyazALIoe sAmUhika upavAsa karyA, zrI vIzasthAnaka mahApUjana bhaNavAyu. ane ArAdhanAthe zaMkala -saMghane vIza sthAnaka yaMtra arpaNa karavAmAM AvyA. sAmUhika aThThama tapanI ArAdhanA- zrI zaMkhezvara pArzvanAtha Adi 'bhagavaMtenA aThThama tapanI ArAdhanA saMdhamAM anero utsAhapUrvaka thaI. nAnA-moTA ghaNAM joDAyA. zrI gautama svAmInA chaThTha tathA khIranA pAraNA AdinI anekavidha tapazcaryAo ghaNI thaI. paryuSaNa mahAparvanI ArAdhanA mahAparva pasaNunI ArAdhanA anerA utsAha sAthe thaI, kalpasara zuM che?" jevA vyAkhyAne pUjyazrIe ApyA. bahu vistArathI aSTAblikA vyAkhyAnamAM kartavya samajAvyA ane kalpasUtra" suMdara rIte spaSTa smajAvyuM. saMvatsarI mahAparvanA dine pratikramaNa zuM che e upara vyAkhyAna ApyA pachI samajAvI samajAvIne saMvatsarI pratikramaNa suMdara rIte zAMtipUrvaka karAvarAvyuM che. 17ra upara yuvAnoe tathA anyoe aThThAItapanI ArAdhanA karI, 21, 16, 15, 11, 10, -9, Adi upavAsanI saMkhyAmAM nAnA-moTA aneka bhAI-bahenoe -tapazcaryA-ArAdhanA karI. vividha phaDa thayA. khUba utsAha sAthe paryuSaNa mahAparvanI ArAdhanA thaI. bhAdaravA suda 5nA reja tapasvIonI vizALa thayAtrA nikaLI hatI. bhavyacaityaparipATI-zibirAthI yuvAne, anya aDhIthI traNa hajAra -bhAI-bahene sAthe caturvidha saMgha sAthe jAmanagara zaheranA sarva jinacaityenA darzanArthe caityaparipATI nIkaLI hatI. nAnA-moTA badhAe pUjya gurUdevanI sAthe pagapALA cAlIne darzana karyA hatA. aMte sAdharmika bhakita karavAmAM AvI hatI. Page #14 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tridivasIya bRhada ahaMda mahApujana sAthe paMcAhikA mahotsava * zrI paryuSaNa mahAparvanI vividha tapazcaryA-ArAdhanAnA upalakSamAM zrI vIzA zrImALI tapagaccha jJAti jaina saMgha taraphathI sAmUhika phaMDa. karIne traNa divasanuM ahaMdu mahApUjana tathA aSTottarI zAnisnAtrane paMcAnikA mahatsava rAkhavAmAM Avyo. jinezvara paramAtmAnA janmAbhiSeka motsavane vistAranI ujavavAmAM Avyo. zrI zeThaLa derAsaranI bahAra vizALa raMgamaMDapamAM apratIma rIte ujavAyuM. trIjA divase pa6 dika kumArikAo 64 indra indrANio sAthe, 2 ratha Adi pUrvaka bhavya rathayAtrA nIkaLI hatI. mahApUjanamAM 56 dika kumArikAoe nRtya bhakita. raju karI hatI. rAja keTanA nRtyakAra mahendrabhAIe saudharmendranI bhUmikA nRtyamAM raju karI hatI. zeTha jayantilAla lakSmIcaMda tathA zeTha harakisanabhAI saudharmendra, tathA izAnendra banyA hatA. A prasaMge vizALa. senerI meruparvatanI racanA karavAmAM AvI hatI. sakalasa be merUparvata upara caDIne prabhujInA abhiSeka karyA hatA. bhAdaravA suda 15 tA.. 10-9-84thI traNa divasa cAlelA A mahApUjanamAM aneka bhAvike e savarNa-cAMdInA dAgInAone tyAga karI prabhujInI AbhUSaNapUja karI hatI. ane te sarva dAgInAomAMthI zrI zAMtinAtha bhagavAnane senAne mugaTa banAvavAmAM Avyo che. bhAdaravA vada 4nA roja zrI aSTottarI zAMtisnAtra thayuM. aMjanazalAkA mahatsavane yAda karAve e muMdara A mahatsava . zeThajI derAsaramAM 8 abhiSeka karavAmAM AvyA hatA. zrI saMgha lIdhelA vividha lAbha * zrI bhagavatIsUtra punarmudraNa janA, maH zrI niyAvalikA AgamanI punarmudraNajanAmAM, * cArTa-citra nimaNa cejanAmAM, * aMghajana mahilA tathA tAlIma maMDaLa mATenA phaLAmAM, * B. W. C. nA ahiMsA kAryamAM, mahAvIra jana zibiramAM sAdharmika bhakita karavAmAM vividha (gaccha svAmI vAtsalyamAM, "gaNadharavAda"nI pustikAonA Page #15 -------------------------------------------------------------------------- ________________ -prakAzanamAM, tathA vividha pujane, anuSkAne tathA ArAdhanA, spardhA enA inAma vageremAM zrI saMdha tathA aneka bhAIoe utsAhathI aneka rIte lAbha lIdhe che. vividha InAmI spardhAonuM Ayojana * vijJAna ane dharmanI vakatRtva spadhA, * nibaMdha lekhana spardhA, - ratnAkara paccIzI spardhA, * bhaktAmara, ajitazAMtinI sparpa, * bhagavAna mahAvIra svAmInA ra7 bhava kahevAnI sparpa, stuti, stavana sajIvAyanI spardhA, aSTa prakArI pUjAnI spardhA, vakatRtva spardhA, ItyAdi vividha spardhAonuM Ayojana zahera stare karavAmAM AvyuM hatuM. jana-janetara yuvAne tathA yuvatIoe bhAga lIdhe hatA ane vividha dAtAo taraphathI suMdara AkarSaka InAma ApavAmAM AvyA hatA. 0 jApa dhyAnanI ArAdhanA jAmanagaramAM sarvaprathamavAra javAmAM Avela aSTadaLa kamaLamAM navakAranA jApa pUjyazrIe anekhI rIte karAvyA hatA. ane 48 kalAka -2 divasa sudhI cAlelA A akhaMDa jApa-dhyAnamAM jAmanagaranA bhAvike e * lagabhaga 11 lAkhanI saMkhyAmAM suMdara zAMtipurvaka jApa karyA hatA 24 jinezvara bhagavAnanI logassa sAthe kAusagga mudrAmAM jApadhyAna karavAmAM AvyA hatA, ra7 pArzvanAtha bhagavaMtanA pujana sAthe "jApa karavAmAM AvyA hatA. suMdara racanA nirmANa karavAmAM AvI hatI. AvI anekhI aneka ArAdhanAo karAvavAmAM AvI hatI. A mahinAnI navapadajInI zAzvatI oLInI ArAdhanA thaI. 0 zrI dIpAvalI mahAparvanI ArAdhanA AsonI 14 tathA amAvAsyAnA dipAvalI mahAparva prasaMge zrI mahAvIra svAmIne nirvANa kalyANakanI ArAdhanAnA chaTha tathA zrI vIraprabhunI 16 praharanA aMtima dezanA svarUpa zro uttarAdhyayana sutranI vAcanAnuM zravaNa savAra-baporanI vAcanArUpe 2 divasa zravaNa karavAmAM 14 Page #16 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AvI hatI. pujyazrI aruNavijayajI mahArAje 2 divasamAM saMpUrNa uttarAdhyayana sutra dvArA viraprabhunI aMtimadezanA sAra samajAvyuM hate. trijApa Adi sAthe suMdara ArAdhanA thaI. azrubhInI najare seMkaDo bhAvikee gautama svAmIne vilApa anubhavyo hato. A prasaMge vyApArIoe phaTAkaDAne dhaMdhe na karavAnI, phaTAkaDA na vecavAnI bAdhA (pratinA) lIdhI hatI. aneka nAnA moTA yuvAne tathA bALaka-bALakIoe paNa phaTAkaDA na pheDavAnI bAdhAo lIdhI hatI. temane sane tathA 56 dika kumArIkAone inAma ApavAmAM AvyA hatA. dipAvalI mahAparve popakAranA kAryo jaina samAja eka udAra-dAnavIra ane dayALu jJAti che. pUjyanI bulaMda ghoSaNA tathA mArmika upadezanA AdhAre jAmanagaranA jana saMdhamAMthI yuvAnoe paheravAnA kapaDAe, mIThAI, vAsaNa, ghauM, cekhA, kaThoLa Adi anAja, rokaDa rUpiyAe tathA phaLa-phuTa Adi bhegA karI divALI parva tathA nutanavarSAraMbhadine jAmanagaranI vividha hospITale, Azrama, AdisthaLe jAte jaIne vitaraNa karI AvyA hatA. jAmanagara tathA bahAranA gAmaDAonA aneka jana-jainenara bhAI-bahenene kapaDA, kaDa piyA, anAja Adi ApavavAnuM A pavitra paropakAranuM kArya udAra hAthe zibirAthI yuvAnoe karyuM hatu. tathA dara ravivAre A zubha kArya cAlu rAkhyuM che. zrI mahAvIra jana svAdhyAya kendra vi.saM. 2041nA jJAnapaMcamI parvanA zubhadine pUjyazrInI preraNAthI zibirAthI yuvAne tathA anya moTA bhAIeAnuM svAdhyAya maMDaLa uparanA nAme zarU karavAmAM AvyuM. jemAM yuvAne saptAhamAM sAthe maLIne svAdhyAya karI zake. kArtikI pUrNimAe hiMdustAna TAImAM pUjyazrInuM cAturmAsa parivartana karavAmAM AvyuM. caturvidha saMdhAthe AiLa mAnava medanI Page #17 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sAthe hindustAna TAITasa phekaTarImAM zaruMjayane 5Ta juhArI samastazrI saMdhe anere lAbha lIdhe. pujyazrInuM vyAkhyAna thayuM. pujA bhaNAI. 1mAM ravivAre zibiranI purNAhuti thaI. saMskRta paDita pariSadanuM Ayojana - pUjya zrI aruNavijayajI mahArAja svayaM saMskRta bhASAno vidvAna che. saMskRtamAM vyAkhyAna Ape che. nyAyadarzana zAstramAM ghadarzananA jJAtA che. temanI preraNA tathA mArgadarzananusAra zrI vIzA zrImALI tapagaccha jJAti jaina saMghe pUjya zrInI nizrAmAM traNa divasanI pariSada yojI. jemAM muMbaI, nAgapura, kAzI, punA, amadAvAda, rAjakoTa, jUnAgaDha, bhAvanagara, dillI Adi sthaLethI. saMskRta bhASAnA dArzanika vitAne bhAga levA AvyA hatA. zrI mahAvIra vivAthI kalyANa kendra muMbaInI saMsthAnI A pravRttinuM A trIjuM adhivezana tA. 17,. 18, 19, navembara 1984nA jAmanagara maLyuM. "cArvAka darzananA nirasana mATe saMskRtamAM bhASaNa tathA carcA thaI, A saMskRta paMDita pariSadanuM uddaghATana amArA saMghanA pramukha zrI bhAnubhAI maganalAla dezIe karyuM hatuM. tathA 5DitajI zrI rAmacandra zAstrI jezI punAvAlA dvArA nUtana TIkA sAthe lakhIne taiyAra karavAmAM Avela jaina darzananA abhyAsa mATenA pAyAnA graMtha- "zrI pramANIya taraleka'nuM udghATana zeTha zrI jagadIzabhAI zAntilAla zAha okhAvAlAnA haste karavAmAM Avyu hatu. tA. 18-11-84nA roja paMDitanuM Izvara drajI zarmAnA hAthe lakhAyela pustaka "bhAratIya darzana meM AstikatA kA svarUpa" nuM uddaghATana zrI ke. pI. zAhe karyuM hatuM. 5. zrI kauDinya zAstrIjIe suMdara sabhA saMcAlana karyuM hatu. tA. 19-11-84nA AvelA sarva vidvAna paMDitanuM 101 rUpiyA tathA garama zAla vaDe sanmAna karavAmAM AvyuM hatuM. nyAya-vyavahAropamaMtrI zrI ema. ke. leca, lIlAdharabhAI paTela, jasTIsa zAha, Adi mahAnubhAvoe samAraMbhamAM hAjarI ApI hatI. saMdhapramukha bhAnubhAI dezI tathA zrI vi. zrI. jJAti taraphathI Page #18 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bahumAna karavAmAM AvyuM hatuM. jAmanagaranI jaina-jainetara janatAe savAra-baparanI carcAmAM bhAre rasa lIdho hato. pUjyazrIe saMskRtamAM pitAnuM pepara vAMcI, tenA upara carcA karI hatI. saMskRta bhASAmAM vyAkhyAne ApyA hatA. nAstikavAda-cArvAka darzananA AtmA nathI AdinA siddhAnta pAyA vinAnA kheTA che. te tArkika rIte badhAe raju karyA hatA. ane AtmA che, paramAtmA che, mekSa che. ItyAdi rIte Astika vAdanA siddhAntanI sthApanA karavAmAM AvI hatI. dareka vidvAnee A sUra kADhaye hatuM ke jIvanamAM AstikavAdanA sidhdhAntanI khUba jarUriyAta che, AvI suMdara rIte saMskRta pADita pariSadanuM Ayetro vi. zrI. ta. jJAti jana saMdha taraphathI ItihAsamAM sarva prathamavAra ja karavAmAM AvyuM hatuM . A eka aitihAsika adhivezana ejAyuM hatu. je cirasmaraNIya raheze. teccAraNa samAraMbha cAturmAsa pUrNAhuti bAda pUjyazrIe zrAvaka jIvana egya 12 vrata uccarAvyA. ghaNuM jena bhAI-baheneei ajIvana mATe aneka vrata uryA. nANa samagra cethuM vrata (akhaMDa brahmacaryavrata) Adi 12 vrata lIdhA. pU. AcArya zrI prasannacaMdra sUrIma. tathA pUjyazrI aravijayajI ma.nI nizrAmAM bIjI vAra upadhAnatapamAM paNa vrata uccArAvavAmAM AvyA hatA. aneka AtmAo jana zAsananA sAcA zrAvaka-zrAvikAo banyA hatA. vividha tapa paNa uccaryA hatA. upadhAna tapanI bhavya ArAdhanA zAsananA mahAna puNyadaye zrI AdIzvara dAdAnI zItala chAyAmAM, dAdAnI asIma kRpAthI pUjyazrInI zubha preraNA tathA sadupadezathI upadhAna tapanI ArAdhanA thaI, zrI. vi. zrI ta. jJAtinA zrI cAMpazI devajI parivAranA bhAgyazAlI zrI. phUlacaMdabhAI Adi parivArane upadhAna karAvavAnI bhAvanA thaI. zrI saMghamAM jaya bolAvavAmAM AvI. ane pa. pu. AcArya deva zrI vinayacaMdra surIzvarajI ma. pu. AcArya Page #19 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI kalpajayasUrIzvarajI ma. zrIe muddo ApyA. vi. saM. 2041nA mAgazara suda 11. mauna ekAdazI tA 4-12-84nA muhUrta ApyA. zrI saMghanA sabhAgye amadAvAdathI pu. AcArya zrI prasannacaMdra surIzvarajI ma. Adi ThANA traNa padhaya. zubha muhUrte. upadhAna tapamAM 88 bhAgyazAlIbhAI-bahene e praveza karyo. upadhAna tapa prAraMbha thayA. dAtAoe nIvio tathA AyaMbile lakhAvyA. dharmazALAmAM zAMtithI nivio thatI hatI. pUjyazrI arUNavijayajI mahArAje suMdara zailIthI vAMcanAo samajAvI. upadhAnanA sUtro navakAra, IriyAvahI Adi upara vya khyAne ApyA. mahA suda tA. 23-1-85nA roja mALAropaNane bhavya varagheDe caDhyuM, ane mahA suda 3 tA. 24-1-85nA mALAropaNa thayu., 44 ArAdhakone mokSa mALA paherAvavAmAM AvI. devadravyanI suMdara upaja thaI. zeTha zrI phulacaMdabhAIe paMcAhikA mahotsava karAvyuM. uttama rIte eka yAdagAra upadhAnatapanI ArAdhanA zrIsaMdhamAM thaI. upadhAna tapanA ArAdhakee bAra vrata uryA. rAjakeTa, amadAvAda, muMbaI, porabaMdara, jAmanagara zahera tathA jillAnA bhAI-bahena upadhAnamAM joDAyA hatA. bhAI-bahenanI bhAgavatI dIkSA zrI vIzA zrImALI tapagaccha jJAtinA saMdhavI zakjhakSI lAlakasturacaMda parivAranA zeTha zrI suryakAnta ratIlAla saMghavInA suputra mumukSu himAMzukumAra tathA suputrI dIkSAthI bindubahena banenI bhAgavatI dIkSA mAgazara suda 15 zanivAra tA. 8-12-84nA zubha muhUrta jJAtinI vADIe thaI. bhavya varaSIdAna varaghoDo nIkaLyo. zrI vIzasthAnaka mahApUjana tathA zAntisnAtra sAthe zrI paMcAhikA jinendra bhakti mahotsava ujavAye. zrI sagha taraphathI dIkSArthIonA bahumAna karavAmAM AvyA hatA. pu. AcAryazrI prasanna caMdrasUrIzvarajI ma nA varada haste dIkSA thaI. pu munirAja zrI arUNavijayajI mahArAjanA ziSya banyA. muni hemanta vijayajI ma. temanuM nAma pADavAmAM AvyuM. bindubahene yugavIra Page #20 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AcArya zrI vijayavallabhasuri ma. nA samudAyamAM pu. sAdhvIjI zrI damayati zrIjInA ziSyA sAdhavI zrI candana bALAzrIjI pAse dIkSA lIdhI ane sAdhavIjIzrI dharmaratnAzrIjInA nAme prasiddha thayA. 3 Agamone uddaghATana samAraMbha satata svAdhyAyarata pujyamunizrI arUNavijayajI mahArAje jAmanagaranA cAtumAsa daramyAnamAM AganA punarmudraNanuM kAma paNa cAlu rAkhyuM hatuM. zrI bhagavatI sutra je jana dharmanA 45 AgamAM gaNAya che, tenuM mudraNa karyuM. saMdhamAM TIpa thaI ane prathama bhAga pratAkAre chapAIne taiyAra thayo. te tA. 26-1-85nA roja zrI vI. zrI. ta. jJAtinA pramukha udAra dAnavIra zeThazrI bhAnubhAI maganalAla dezInA zubha haste uddaghATana thayuM ane tyArapachI saMghamAM seMdhAvelA bhAgyazALIone ApavAmAM AvyuM. pujya AcArya mahArAjone arpaNa karavAmAM AvyuM. 45 AgamamAMnA 11 aMgasutramAM 8muM aMgasutrazrI "aMtagaDadakSAsutra", tathA 9muM agasutra "zrI anupAtikazAstra" A bane saMyukata Agame muLa-TIkA tathA gujaranuvAda sAthe zrI mahAvIra vidyAthI kalyANa kendranI zrI mahAvIra jana sAhitya prakAzana" taraphathI chApavAmAM AvyuM hatuM. jAmanagaranA jANItA udyogapati zeThazrI abhecaMdabhAI gudAvAlAnA zubhahaste ravivAra tA. 27-185nA roja uddaghATana thayuM ane pu. sAdhu-sAdhavI mahArAjone bheTa apAyuM. jAmanagara zrI saMghamAM "niracAvalIkA sutra" chApavAno nirNaya thayuM che. tenI TIpa paNa thaI che ane A sutra chApavAnuM cAlu che. A rIte Agama prakAzananA kAryo paNa suMdara thayA che. be bahenanI bhAgavatI dikSAzrI vIzA zrI. jJAtinA zeThazrA...... ........ ...parivAranA dIkSArthI mumukSu nutanabena tathA dIkSAthI kumArikA smitAbena banenI bhAgavatI dakSA mahAsuda 10 Page #21 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tA. 30-1-85nA zubha muhurta vAjate gAjate jJAtinI vADImAM pu. AcAryazrI pu. AcArya zrI prasannacaMdra surI ma. tathA pu. muni zrI arUNavijayajI mahArAjanI zubha nizrAmAM thaI. pu. sAgarajI ma.nA samudAyamAM pu. sAdhvIjI zrI nirUjAzrIjI ma.nA ziSyA tarIke bane dIkSA aMgIkAra karI sAdhavIjI zrI namratAzrIjI tathA sA. zrI saritAzrIjI ma.nA nAme prasiddha thayA, jAmanagaranA rahevAsI zrI mohanavijayajI jaina pAThazALAnA mahetAjInA suputra dIkSa thI mumukSu mukezakumAranI dIkSAne varaSIdAnane bhavya varagheDa nIkaLe. paMcAhikA mahotsava thayuM. temanI dIkSA pAlItANA pavitra tIrthadhAmamAM thaze.. A atyanta saMkSiptamAM cAturmAsanA saMbhAraNAne saMkSipta hevAla raju karyo che. nAnA-moTA aneka kAryo thayA. puSpa khIle che, ane sugaMdha prasare che, ane bhamarAo Ave che- tema pUjya munizrI aruNavijayajI mahArAja nAnI uMmaramAM paNa bahumukhI pratibhA dharAvatA jana saMdhanA eka prasidha vidvAna vakatA che. cAre bAju jyAM jAya che tyAM zAsananI prabhAvanA ghaNI uttama kare che. A vahetI jJAnagaMgA amArA jAmanagaramAM AvI. pUjyazrIe ATha mahinA sudhI satata eka dhAre vyAkhyAna ApIne jJAnane dhodha vahAve che. lokone tarabaLa karyA che. jAmanagaranA varSonA ItihAsamAM pUjyazrInuM A eka yAdagAra yazasvI ane dhama jAgRtinuM aitihAsika cAturmAsa thayuM che. amArA zrI saMdhamAM yuvA varga AdimAM sudara jAgRti AvI che. dharma pamADavA badala pujyazrIne mahAna upakAra amArA zrI saMgha upara che. mahAvada 11-kavAra tA. 15-2-85nA roja zrI saMdha eka vasamI vidAya ApIne dilamAM duHkha anubhave che. pujyazrI vihAra rahIne amadAvAda tarapha prayANa kare che. li, zrI vizAzrImALI tapagaccha jJAti jana saMgha 20 Page #22 -------------------------------------------------------------------------- ________________ "zrI mahAvIra vidyAthI kalyANa kendranA preraka prastuta pustakanA vyAkhyAnakAra - lekhaka " pa. pU. vidvAna munIrAja zrI arUNuvijayajI ma.sA. (rASTrabhASAratna varSA-sAhityaratna prayAga nyAyadarzanazAstrI-muMbaI) Page #23 -------------------------------------------------------------------------- Page #24 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 55. saNAvavahAramAM Jes v oo 2660000 zrInemi-naMdana zatAbdI TrasTa racayita Agama prabhAkara muLI kuSNa vijayajI graMthAlaya nI kaDI Appla OM pitA ii che. Ayojita-yAtamAsikakaravivArIya ND (c) i{h a>gti kUtarI mauryaputra svarUpe. 00000000 koDina svA Lo tapAccha jJAtijaina saMgha Cool 29JlJThai) jU rAve meM sacitra pahara vyAkhyAna mALA ka sacitra gaNadharavAda pravacanakAra ane lekhaka pa.pU.munirAja zrI arUNavijayajI mahArAja viSayaH- karma mokSakSaya siddhi visa 2040 bhAdaravA vadI navarAvyA zika Page #25 -------------------------------------------------------------------------- ________________ chaThThA gaNadhara -zrI maMDika svAmI viSaya:- karma mokSakSayarasiddhi zaMkA - AtmAne kamane badha-mekSa hoya ke nahIM ? ja saMtANo'NAI teNANate ya NAyamegato dIsaha sato'vi jao katthai bIya-kurAINa // -- pa. pU. caramatIrthapati AsajopakArI zramaNaparamAtmA zrI mahAvIra svAmIne namaskArapUrvaka - chaThThA gaNadhara maMDika svAmInI zaMkA-jIva sAthe karmane baMdha mekSa che ke nahIM ? ene pahele eka aMza kamabaMdha siddhine gayA AThamA vyAkhyAnamAM vicArI gayA chIe. ahIMyAM A navamA vyAkhyAnamAM maMDika svAmInI ja zaMkAnA bIjA aMza -karma mekSa siddhine vicAra karIe. zuM karmane nAza (kSaya) paNa thatuM haze kharo? ane je karmano kSaya na thAya te zuM thAya ? mokSa eTale zuM ? mokSa kyAre thAya? kevI rIte thAya ? vagerene vicAra atre prastuta pravacanamAM karavAmAM Ave che. bakSanAranA artho - mekSa. eTale chUTA paDavuM. chUTakAre tha. baMdhAyelI vastunuM chuTuM paDavu paNa makSa kahevAya che. paraMtu ahIyAM A saMdarbhamAM vicAra karatA khyAla Avazeje AtmAe karma bAMdhyA che tene chuTakAro thavo te mokSa. jIve karma bAMdhyA che te jIve ja choDavA paNa paDaze ane Page #26 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AtmA karmanA baMdhanamAMthI sadAne mATe je sthAna, je avasthA prApta kare che te paNa mekSa sthAna che. mukitanuM dhAma che. mukatAvasthA che. eTale karmakSaya-karmamekSa ane jIvameza ema bannenI siddhine vicAra atyAre karavAnuM che. jIva+karmane saga-viyega te ja baMdha-mela saMsAra e jIva+karmanA magAtmaka che. ane mokSa e jIva+karmanA viyegAtmaka che. jIvakarmasaMga jIvakarmaviNa te saMsAra mekSa jene saga ene ja viga. kene saMga ? kene vigare saMga haMmezA ene thAya. parantu ekanI saMyoga thatuM ja nathI. ahIyAM paNa be tatva che. jIva ane karma (jaDa) karma ajIvatatvanA pudgalane ja peTA bheda che. koNa vargaNuM nA banelA karma che. te banneno saMga tenuM ja nAma saMsAra che. ane baMnene sadAne mATe sadaMtara viga the, chUTA thai javuM tenuM nAma che mekSa mokSa paNa sApekSika che. arthAta mokSa belIe chIe tyAre baMdhane ja mekSa e spaSTa apekSA sahita yAla Ave che. baMdha na hoya te mekSa kone thAya? ema viga paNa sApekSa chesaMga na hoya to viyoga kone thAya ? viyoga pahelA sagu jarUrI che. tema mokSa pahelA karma baMdha paNa jarUrI che. arthAt ekathI bIjAnI siddhi thAya che. :: , , Page #27 -------------------------------------------------------------------------- ________________ je khAya che te chUTe che. kama AtmAnI sAthe badhAya che te te karmane ja eka divasa AtmAthI chUTA paDavAnu che. chUTavuM ja paDaze. mekSa thaze. prazna--je je aMdhAya che te te chUTe che ke je je chUTe che te te baMdhAya che ? aMdhAyelAnA mApha ke mekSanA baMdha uttara badhAyelAne mekSa kharo. parantu badhA ja maMdhAyelA chUTaze evu' nakakI nathI. jema 5-10-20 varSanI jelanI sajAte ja vALA chUTI jaze. parantu AjIvana kedavALA nathI chUTatA. pramANe bhavya jIve karmAMnA khaMdhathI chUTI jaze. paraMntu abhavya jIvA, jAtibhavya jIvAta kyAreya nathI chUTatA. temanA meAkSa kadApi nathI thatA. - eTale huM mahika! kama khadhAyelA badhA mukta thAya ja evA ekAnta paNa nathI ane karmathI mukAyelA, mukta thayelA pharI baMdhAtA ja nathI. sacAgaviyoganA sApekSaka bhAva jenA saMcAga che tenA viyega paNa che. sayAga vinA te viyeAga sabhave ja nahI. ane, viyeAga kAnA ? tA sayeganA. ane samaiga kone? te kahevu paDaze e bhinna judA padArthAnA. AtmAnI sAthe je karmanA saMcAga hatA te ja kanA AtmAthI viyega thaze, tene ja chUTA paDavuM paDaze. mATe viyeAga saceAga-sApekSika che. jIva kanA sayoga e ja saMsAra ane e bannenA sathA viyAga enu" nAma ja mekSa. Page #28 -------------------------------------------------------------------------- ________________ viyega AMzika viyega saMpUrNa viga AtmAthI karmane viyAga ke thayo che ? kAraNa viga be prakAranA che. AMzika viga thAya e zuM kAmanuM? AMzika viyegane mekSa nathI kahevAta. tene nirjarA kahevAze. nirjara AMzika che. te ja raja thaI zake che. paraMtu mokSa kayAreya roja-reja nathI thatuM. dA. ta., khANamAM jayAre sonuM che tyAre kevuM che? mATInI sAthe mizrita che. saMyukta che. paraMtu tene bahAra kADhIne bhaThThI upara tapAvIne mATI senuM banene chUTA pADIne bene viyega karAvavo paDe. mATI judI-sonuM juduM. sonAnA kaNa kaNa.. maLI jaze ane eka akhaMDa dravya banI jaze. A pramANe jIva ane karmane paNa viyega thAya te ja mekSa thAya ? grahaNa ane mokSa - 09 DO l/U / little Page #29 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gamana jayatiSa -khagALazAstranI dRSTie AkAzamAM grahaNa thAya che. sUkSma ane rAhunu* grahaNa thAya che. kayAreka caMdra ane rAhunuM grahaNa thAya che. citramAM khatAvyA pramANe prathama- sU` ane rAhu banne jUdA jUdA che. ane gatimAM karatA rAhunuM vimAna sUryanA upara AvatuM jAya che. II nabaranA citramAM thoDu* grahaNa dekhAya che. III mAM ghaNA vadhAre ane IVmAM puruM grahaNu dekhAya che. rAhunA vimAnathI sUryaMnuM vimAna grasita thai gayu che, DhaMkAI gayuM che. AnuM nAma grahaNa. have gatimAM pharI AgaLa vadhatuM rAhunu` vimAna chUTuM paDatuM jaze. ane VmAM thADuM chUTu paDayuM VI mAM adhna chUTu' paDayu. ane VII sAtamI avasthAmAM banne sapUrNa chUTA paDI gayA che. sUrya pUrNa dekhAya che. Ane paMcAMganI jayAtiSazAstranI bhASAmAM grahaNa meAkSa kahevAya che. pachI basa, A ja pramANe AtmAM ane karmonuM paNa grahaNa (badha) thayelu che tenA mekSa thAya che. parantu mekSa thavA mATe V, VI avasthAmAM batAvyA pramANe prathama gheADI, pachI ghaNI A pramANe nirjarA thAya che.... nirjarA thatAM thatAM .... eka divasa evA paNa Ave ke pUrNa -sapUrNa nirjarA thaI jAya tyAre AtmA saMsArathI, eka ba MdhathI sathI mukata thaI jAya jema VIImI avasthAmAM ekaleA sUrya rAhu vinAnA pUrNa cAkhkho dekhAya che. tema AtmA eka evI avasthAmAM pahoMce che. jayAM pote ekalA ja hAya che. saMsAra nahI, kama nahI', zarIra nahIM, janma-maraNa nahIM. te avasthAne meAkSa kahevAmAM Ave che. jema mATIthI chuTu paDayA pachI juduM svataMtra sAnu... cAkhyuM, OM Page #30 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 100 Tacanu' kahevAya che tema muktAvasthAmAM AtmA zuddha, pUrNa zudhdha, sapUrNa cAkhkhA heAya che. (1) marUdevAmAtAe hAthInI akhADIe prathama cAra ghAtI karyAM khapAvI kevaLajJAnI banyA. ane vItarAga sajJa-sadazI banyA. ane pachI aMtarmuhUta mAM te aSTa karmonA kSaya karIne sadAnA mATe kasabadhathI rahita siddha-mukhya, mukata, zuddha anI gayA. (2) IlAcIkumAra doraDA upara nAcatA nAcatA trIjI vakhata nAcatA sAme dUra gharamAM najara jAya che. eka navayauvanA cuvati strI yuvAna sAdhu mahArAjane AhAra vaheArAvI rasI che. chatAM munirAja nA pADe che. najara U'cI karIne jotA paNa cI masa A prasa`ga jotAM IlAcIkumAranI adhyavasAya badalAI gaI. are! mane dhikakAra che. A huM zuM vicAra kara chuM? he AtmA ! kaMIka samaja, muni mahAtmAno tyAga zvetAM jotAM kamakSayanI nirAnI kSayakazreNI ma`DAi gai, ane thoDI vAramAM AThamAMthI 4 kama kSaya thatAM kevaLajJAna pAmyA... ane pachI kevaLI tarIke vIcarI aneka bhavyAtmAone pratiAdha pamADIne eka divasa AThe karmonA kSaya karI sarvathA karmano baMdhanamAMthI chUTIne sadAnA mATe saMsAranA tyAga karIne mekSe sidhAvyA. anAdi-anantanI catuSTayI(1) anAdi+ananta (2) anAsiAnta (3) sA+iananta (4) sAhisAnta Page #31 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A pramANe anAdi ane anantanI caturbhAgI thAya che. (1) jene karma saMga-baMdha anAdi che. ane anta paNa nathI. dA. ta., abhavI che A saMsAramAM anAdi kALathI karmayukata che. ane bhAvimAM paNa temane karmabaMdha ananta ja rahevAne che. kadApi mukta nahIM thAya. (2) anAdi-sAnta. anya ApaNA jevA bhavya jIne karmabaMdha bhUtakALanI daSTie anAdi jarUra che. paraMtu bhAvinI daSTie sAta che. anta sahita che. eka divasa A karmabaMdhane anta jarUra Avaze. A bIjA bhedamAM bhavya ja Ave. prazna- je je bhavya jIve che te te kSe jaze ja? ke pachI je je mokSe jaze te bhavya ja ? uttara- je je mekSe jaze te te cokakasa bhavya jIva ja kahevAze. paraMtu je je bhavya jIve che te te kSe jaze ja. e ekAnta nathI. jAti bhavya, durbhavya ja mokSe javAnA ja nathI. ane ananta kALa vItI gaye haze chatAM paNa anantA bhavya jIve saMsAramAM haze. e eka paNa divasa AvavAne nathI ke je divase saMsAramAMthI badhA ja bhavya cha khalAsa thaI jaze. nA. prazna- je je samyakAvI te te mokSe jaze ? ke je je mokSe jaze te samyakatvI ? uttara- samyakatva pAmyA e ja ghaDIe ApaNe mikSa nakakI thaI ja gayuM che. samyakatva prAptine moTo lAbha A che ke eka vAra samyakatva pAmyA, sparyuM eTale e ja ghaDIe ApaNo Page #32 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mekSa nakakI thaI ja jAya che. arthAt samyakatva pAmyA pachI have ardha pudgala parAvata kALamAM cekakasa mekSe javAnA ja, ane bIjI rIte vicAra kare te mekSa janAra samyakatvI ja. samyakatvI vinA mithyAtvI, mithyASTi jIva kyAreya ekSe javAne ja nathI. ene paNa samyakatva pAmyA pachI ja mekSa maLaze. te sivAya nahIM. ane samyakatva keNa pAmaze ? bhavI jIva ja. abhavIne kyAreya mekSa viSe zraddhA thatI ja nathI. ane te samyakatva pAmate ja nathI. ane tethI ja mele jato ja nathI. mATe je ApaNe bhavI jIva chIe te have samyakatvI thavA prayatna karavo joie. samyakatvI thavuM, samyakatva pAmavuM e ja ApaNuM mATe ghaNuM mahatvanI bAbata che. (3) sAdi + ananta - mekSanI sAdi che, zarUAta che. karma kSaya pachI jayAre AtmA mekSamAM jAya che tyAre te mekSanI Adi kahevAya che ane pachI ekavAra mekSa pAmyA pachI te ananta che, sAnta nahIM. have pharI mezane anta AvavAne ja nathI. () sADhisAnta jIvAtmA sAthe karmanI sAdi paNa che. ane anta paNa che. eka vyakitane jyAre paNa karma baMdhAya che tyAre te karmanI sAdi- zarUAta thaI ane jayAre e ja karmane kSaya thaze tyAre te karmane anta paNa thaze. mATe sAnta, anta sahita te sAnta. evuM nathI ke eka vAra je karma bAMdhyA te khape ja nahIM ? nA evuM nathI. karma khape to zuM thAya ? eka vAra AtmA sAthe baMdhAyelA karmo khape ja nahIM te zuM sthiti thAya? AtmA upara karmane baMdha thate ja jAya. jUnA Page #33 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karma na ja khape ane navA baMdhAtA ja jAya. je evI sthiti sarjAya te kalpanA kare ke zuM bane ? zuM thAya ? zI sthiti thAya? AtmA karmanA DhagalA nIce dabAIne zuM jaDa thaI javAne che? nA. pariNAmika bhAvo dravyanuM svasvarUpamAM nizcitapaNe sthira rahevAnuM jaNAve che. jIva kayAreya jaDa thatuM ja nathI. ane jaDa kayAreya jIvate ja nathI. bhavI kyAreya abhavI thatuM ja nathI. ane eja pramANe abhavI paNa kayAreya bhavI thavAne ja nathI. A nizcita aparivartanazIla svabhAva te pariNAmika bhAva kahevAmAM Ave che. | sarva jInI karma paraMparAnI draSTie karma anAdi che. eka jIvanI karmaparaMparAne vicAra karatA te paNa anAdi che. paraMtu paraMparAne na jotAM eka khAsa kamane jovAmAM Ave che te sAdi che. ane eka divasa khapI javAno ja che mATe sAnta ja che. karmo roja baMdhAya che. tema ja khape paNa che. eka paNa karma evuM nathI ke je khape ja nahIM. kAraNa ke je je karma baMdhAya che, jayAre baMdhAya che. tyAre tyAre te te karmanI sthiti paNa baMdhAya che. ane sthiti jaghanya ke utkRSTa game te baMdhAya che. baMdhAyelA karmanI Time Limit sthiti (avadhi) pUrI thatAM te karma khapavAnuM ja che. kAM te udayamAM AvIne khape athavA to ApaNe udIraNA karIne khapAvIe athavA enA samaye udayamAM Ave karma bhegavAya, enAM sukhadukha bhogavI laIe pachI e karma enI avadhi pUrI thatAM Page #34 -------------------------------------------------------------------------- ________________ khapI ja javAnuM che ane te mATe AtmAe vadhu purUSArtha karavAnI AvazyakatA che. karmakSaya karavAnA hetuthI ja jIve dharmaArAdhanA karavI e ja sarvocca hetu che. yadyapi jI bhinna bhinna hetuothI dharma kare che. dA. ta., IhalekanAM sukhe, paralekanA sukhanI prApti, svargIya vaibhavajanya sukhanI prApti Adi mATe ghaNe dharma thAya che. tethI puNya (zubha) karma baMdhAya che ane AtmA te baMdhAyelA karmane bhegavavA mATe navA janma le che. A pramANe ene saMsAra vadhe che. paraMtu AtmA saMsArathI ane bhavaparaMparAthI- karmathI mukta te nathI ja thayene ? mATe karmakSaya, nirjara, karma mekSanuM ja lakSa rAkhavuM vadhu hitAvaha che. mahAmantra namaskAramAM paNa savavAvapUNAsaNa nuM pada che. A sAtamA padamAM ApaNane sarvathA sarvapApa karmane nAza karavAne hetu rAkhavAnuM kahyuM che. kAraNa, sarva pApa karmanA nAza vinA mukti nathI. e mATe ja kahyuM che ke- "mucitta sisTamuti" "karmathI mukti e ja sAcI mukita che." mokSaprApti egya kayA cho ? davvAhate tulle jIva- nahANa sabhAvao bheo| jIvA-ajIvAigao jaha taha bhavveyaravisesA // 1823 keTalAka guNadharmo bhinna bhinna padArthomAM samAna hoya che. dA. ta., AtmA ane AkAza e be dravyuM che. have dravyatva, satva, prameyatva, yatvAdi dharmone kAraNe A banne dravya samAna hovA chatAM jema jIvatva ane ajIvatva, cetanatva, acetanatva, rUpe AtmA ane AkAzamAM svabhAva bheda che. Page #35 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ja nathI. nArakanA kAraNe narakama ve nArakIpaNuM, e ja pramANe badhA ja jIvatva dharmathI ekasarakhA hevA chatAM bhavyatva abhavyatvanA kAraNe jImAM bhavya, abhavyanA bheda mULamAMthI ja che. A bheda svabhAvabheda che. bhavyatvapaNuM, abhavyatvapANuM e karmajanya bheda nathI. nArakIpaNuM, svarga paNa e karmajanya bhedo che. kAraNa ke jIva karelA karmanA kAraNe narakamAM, svargamAM gaye che. ane tyAMthI pAche manuSyamAM AvyA pachI have nArakIpaNuM, nahIM rahe. mATe A karmakRta bheTa che. paraMtu bhavya-abhavyapaNuM e karmakRta bheda nathI paNa svabhAvajanya bheda che. dA.ta. jema eka cheDavAmAM UgelA magamAM paNa be bheda che. eka te ukaLatA pANImAM bAphavA mUkyA hoya tyAre sIjhe che. baphAI jAya che ane bIjA nathI sIjhatA. kalAka sudhI pANImAM sagaDI upara baphatA ja rahe, chatAM paNa nathI caDhatA. tene koraDu maga kahIe chIe. A bheda svabhAvabheda che. te maganI jAti ja evI. tethI te keraDu ja rahe. na ja sIjhe. ema bhavya ane abhavyanA bheda jIvasvabhAvanA kAraNe mULabhUta bhedo che. abhavya kayAreya siddha na ja thAya. mekSe na ja jAya. jayAre bhavya mekSe jAya. bhavya abhavya jAti bhavyanA bheda - jema eka kanyA evI che ke je bhAvimAM lagna pachI mAtA bane che, ane bIjI evI paNa kanyA che ke je lagna pachI jIvanabhara mAtA nathI ja thatI. e kyAreya bALakane janma nathI ja ApatI. jene vadhyA (vAMjhaNI) tarIke kahevAya che. ane trIjI eka kanyA che, je bAlyAvasthAmAM ja dIkSA laI le che. have te mAtA banavAnI che ? nA. sAdhvI kyAreya mAtA 12 Page #36 -------------------------------------------------------------------------- ________________ na ja bane ? babara che. sAdhavI mAtA na ja bane e vAta sAva sAcI paraMtu mAtA banavAnI yegyatA te dharAve che ke nahIM ? mApaNAnI- arthAt mAtA thavApaNAnI saMbhAvanA, zakayatA te dharAve che ke nahIM ? alabatta jIvanabharanA vratanA kAraNe te thavAnI nathI. te vAta karI, A pramANe A traNa kanyAnI regyatA agyatAnA draSTAMtathI traNa prakAranA jIve che te samajI zakAze. (1) pahelI kanyA je mAtA banI zake che tenA jevA bhavya jIve che je siddha thaI zake che. mekSe jaI zake che. (2) bIjI vAMjhaNI (vadhyA) strInA jevA abhavya ja hoya che. vAMjhaNI jema kayAreya mAtA nathI ja banatI tema abhavya jIva kyAreya mekSa nathI ja pAmate. e AbhAnuM jIvadaLa ja evuM che. A (3) sAdhvI thayelI kanyA je trIjI kakSAne jAtibhavya jIva che. je bhavyanI kakSAne che. chatAM paNa keI kAle mekSa javAne nathI. jema sAdhvI keI kALe mAtA thavAnI ja nathI. sAdhI ane mAtA e banne paraspara virUddha dharmo che. tema ja ahIMyA paNa e ja vastu che. A daSTAna teA chamAM bhedanI taratamatA samajAya te mATe ApyuM che. mULabhUta svabhAvamAM ja jInI A traNa kakSA che. A bheda karmajanya nathI. je karmajanya mAnIe te eka divasa A karmone kSaya (nAza) thatAM A chamAM pasvirtana AvI zake ane abhavya jIva paNa mekSe jaI zake, paraMtu nA A karma janya bheda nathI. jIva svabhAvagata A bhede che. mATe Ane pariNArmika bhAvajanya bheTa kahevAya Page #37 -------------------------------------------------------------------------- ________________ che. pariNAmika bhAva e che ke jIva kyAreya ajIva ane ajIva kayAreya jIva thavAne ja nathI ane bhavya kyAreya abhavya banatuM nathI ane abhivya kyAreya bhavya thatuM nathI. zuM bhavya badhA mekSe jaze ja? eva bhavyuccheo koThAgArassa vA avacayati / | R nALa tattanA swAyA varALa ka I " 2827 prazna- je je bhavya che te te kSe jaze ja. ke je je mekSe jaze te te bhavya ja? Ane vicAra karatAM kAra kyAM lagADe ? je je bhavya haze te kSe jaze ja? e ja kAra lagADIne AvakArane niyama nathI karI zakatA. bhavya mele jaze paNa kharA. ane nahIM paNa jAya. hA paNa eka vAta sAcI che ke je je meze jaze te badhA bhavya ja javAnA. arthAta abhavyAdi nathI ja javAnA. paraMtu bhavya anantA che. hajI eka nigadane geLo paNa khAlI nathI thayuM. geLA te evA asaMkhya che. ananta kALa vItavA chatAM paNa saMsAramAM je te rahevAnA ja che. evo eka paNa divasa ananta kALe paNa nathI ja AvavAne ke je divase A saMsAramAM kaI jIva ja nahIM rahe? nA. e banavAnuM ja nathI. . ja dA. ta. jema AkAza pradeza anantA che. kALanI rAzI ananta che e ja pramANe paNa anantA che. AkAzana eka-eka pradezane chUTe pADavAmAM Ave te paNa anantA pradeza anantA kALeya paNa chUTA paDavAnA nathI. 14 Page #38 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jema bhUta, bhAvi ane vartamAna e traNa kALa che. bhAvine anAgata kALa keTale te ananta? ane bhUtakALamAM keTale kALa vItye? te ananta. A pramANe bhUta ane bhAvi bane ananta che. have vicAra kare bhUtakALamAM keTalA ja kSe gayA? anantA. kAraNa saMsAramAM ja anantA che. mekSe gayelA siddho paNa anantA che, ane nigadamAM paNa anantA ananta jIve che. bhUtakALa eTale ja bhaviSyakALa che, ane bhUtakALamAM Aja sudhIne ananta kALamAM nigadanA jInA anantamA bhAganA ja che mekSamAM gayA che. te pachI bhAvimAM paNa eTalA ja arthAta nigedanA anantamAM bhAganAM ja che mokSe jaze ane te sivAyanA bIjA anantA jIve bhavasaMsAramAM raheze. anantA bhaLe paNa mekSe gayA vinA raheze ane sAthe sAthe abha, tathA jAti bhavya paNa saMsAramAM ja rahevAnA che. mekSe javA mATe emane te kaI prazna ja Ubhe nathI thavAne. | mATe jeTalA bhavya che teTalA mokSe jaze ja. e niyama sAce nathI karatuM paraMtu jeTalA mese jaze teTalA te cakakasa bhaLe ja javAnA. bIjo prazna-jeTalA sabhyatvI eTalA mekSe jaze ja? ke jeTalA mele jaze te samyakavI ja? ho. AmAM bane take samAna kakSAe sAcA che. je je samyakatvI haze te mese cekakasa javAnA ja. ane samyakatva bhavya jIve ja pAme che. jeTalA samyakatvI eTalA bhavya cakakasa japaraMtu jeTalo bhavya jIve che eTalAbadhA samyakatvI hoya ja e niyama nathI. bhavya che te Page #39 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mithyAtvI paNa hoya che. ane samyakatva pAme tyAre samyakatvI thAya che. bhAmAM paNa anantA mithyAtvI che. jyAre samyakandhI te mithyAtvInI ananta saMkhyAnA anantA bhAga jeTalA ja che. paraMtu je vakhate samyakatva pAmyA te ja vakhate jIvane mekSa nizcita thaI ja jAya che. ane samyakatva pAmele jIva ardha pudgala parAvartakALamAM nizcita mokSe javAne ja. navatatvamAM kahyuM che ke - atomuttamitta -pi phAsiya humja jehi sammatta / tesi avapuggala - pariyaTTA ceva saMsArA // arthAta je jIvoe anna muhUrta mAtra paNa samyakatva sparyuM hoya te jIvene saMsAra have phakta adhapula parA varta kALa ja bAkI rahe che. ane tyAra pachI te samyakatvI jIva avazya mokSe jAya che. emAM kaI zaMkAne sthAna nathI. A pramANe ahIMyAM banne pakSe sAcA che. ke je je sabhyatvI te te avazya mokSe javAne ja. ane je je mele jAya che, gayA che, javAnA che, te sarve paNa samyakatvI ja. mekSe na jAya te pachI bhavya kema rahe? maDika svAmIe prazna karyo-he bhagavaMta ! bhavya havA chatAM paNa je mokSe na jAya te tene bhavya kahevAne artha che ? te te pachI tene alavya ja kahIe te zuM khoTuM che? nA. A kathana paNa gya nathI. zuM badhI ja kanyAne vadhyA kahI zakAya ? nA. na ja kahevAya. emAMthI meTA bhAganI mAtA thavAnI gyatA dharAve che. ane keIka je Page #40 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mAtA thavAnI yegyatA nathI dharAvatI tene ja phakta vadhyA kahevAya. e ja pramANe - bhaNNai bhavo jaggo. na ya jeoga-teNa sijjhaI savvA / jaha joggammivi dalie saJcantha na kIrae paDimA / prabhue kahyuM- he meDika! bhavya kene kahevAya? bhavya eTale egya ! kone yogya siddhigamana megya. mokSe javA gya je jIva hoya che tene bhavya jIva kahevAya che. AnA uparathI e khyAla Avaze ke bhaya eTale mekSe jAya ja evo artha nathI thatuM. mAre javA gya. mekSe javAnI yegyatA bhayamAM paDI che. abhavyamAM te che ja nahI. paraMtu bhavyamAM yogyatA havA mAtrathI te siddha thaze ja e niyama nathI. paraMtu jema eka bIjane UgavA mATe havA, pANI, tApa, jamIna Adi gya sAmagrIo maLe te ja bIjanI egyatA pramANe te A sahayogI kAraNe maLatAM te phaLIbhUta thAya che. e ja pramANe bhavya jIvamAM yogyatA paDelI havA chatAM paNa tene mekSa na thavAmAM sahakArI kArane abhAva che. jemAM eka kanyAmAM mAtA thavAnI yogyatA paDelI che paraMtu tenAM lagna ja na thAya te mAtA kyAMthI thavAno? jema senAmAM, pASANu (paththara) maNi, ratna, candananA lAkaDA vageremAM paramAtmAnI pratimA thavAnI yogyatA paDI che, paraMtu je kaI zilpI ene ghaDe nahIM tyAM sudhI emAMthI pratimA kayAMthI thAya ? kAraNa zilpIne sahayoga ja nathI maLyuM. je zilpIne sahaga maLe te emAMthI pratimA ghaDI zakAya tema che. 17 Page #41 -------------------------------------------------------------------------- ________________ " e ja pramANe bhavya jIne mekSe javAyegya sahakArI kAraNe nahIM maLe tyAM sudhI te mokSe javAnA nathI. paraMtu mokSe na jAya ethI kaMI abhavya nathI thaI jatA. jIvamAM rahele pArimika bhAva e che ke jenA kAraNe bhavya abhavya thatuM nathI. keraDu maga sIjha ja nathI. ema abhavya jIvamAM te siddha thAya che. ane jene nathI maLatA te kyAreya siddha thatuM ja nathI. paraMtu mokSe na paNa jAya chatAM bhavya jIvanuM bhavyatvapaNuM naSTa nathI thatuM. bha yatvapaNuM sadAya yathAvata rahe che. padArthonuM utpAda vyaya-dhrauvya svarUpa "kAra raca-raca-yuvA satta" jene dravya-san-padArtha, artha, bhAva Adi paryAyavAcI nAmathI oLakhavAmAM Ave che te vastu kahevAya che. A vasta be prakAranI che. eka te sat ane bIjI asat. sat kene kahevAya te A lakSaNamAM jaNAvavAmAM AvyuM che. utpAda, vyaya ane dhrauvya yukta je hoya tene sat (vidyamAna) dravya kahevAya. arthAt je utpattizIla, naSTa svabhAvI ane nityasvarUpe rahenAra hoya te sat dravya kahevAya. ane ethI viparIta jemAM A utpatti-0thaya- nitya traNa svarUpanI avasthA na ghaTatI hoya te sat svarUpe na gaNAya. asat kahevAya. evI asat vastu jagatamAM astitva ja nathI dharAvatI. arthAt vastu hoya ane temAM utpAdAdi bhAva na hoya te na saMbhave. arthAta hoya ja, utpAdako Tale utpatti, utpanna thavuM. ane vyaya eTale nAza tha, vilaya thavuM ane dhruva eTale niya rahevuM. Page #42 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dravya-guNaparyAya. A vastunuM svarUpa traNa prakAre che. guNa-paryAyavALe je hoya tene ja dravya kahevAya che. gukha-gvaTa vacama) paryAya eTale AkAra, AkRtivizeSa. paryAya sadAya badalAtuM rahe che. badalAvuM eTale utpanna thavuM. ane naSTa thavuM, nAza pAmavuM eka paryAyane nAza thAya che pachI bIjo paryAya utpanna thAya che. dA. ta., vIMTInI paryAya nAza pAme che jyAre vITIne ogALI nAkhIe chIe tyAre. ane baMgaDInI nave paryAya nirmANa thAya che. eTale eka paryAyane nAza ane bIjA paryAyanI utpatti thAya che. paraMtu A banne paryAyanI aMdara rahenAra mULabhUta sonuM je dravya che te te sadAya nitya (dhruva) rahe che. varSo sudhI game teTalI paryAye badalAtI rahe, reja utpanna thatI rahe ane reja naSTa thatI rahe te paNa aMtargata dravya te nitya ja rahevAne che. ane dareka vastunuM dravyatva te nitya (dhruva) ja hoya che. ahIMyAM prastuta viSayanA anusaMdhAnamAM vicAra karIe. mokSa e tattva che. svataMtra tatva che. te te mekSa nitya che ? ke anitya che? sAdi che ke zAta che ? ItyAdi vicAraNA karavAnI che. mekSa nitya che ke anitya ? ko vA niggiAhA savva ciya vibhava bhaMga Thiimaiya! : pajjAyataramettappaNAdaniccAiva vaese // 1843 . .. mekSe gayele mukatAtmA ekAnta nitya ave paNa Agraha zA mATe rAkhave? he meDika. je tuM A pramANe pUchate hoya te kahevAnuM ke ekAnta nita che Agraha zA 19 Page #43 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mATe rAkhavo? A tArI vAta barAbara che. ekAnta anitya che AvuM belanArA anityavAdIne niruttara karavAnA hetuthI ja atre ema kahevAmAM Ave che ke mekSa, mukatAtmA ekAnta nitya che. paraMtu he maDika ! vAstavamAM te pratyeka vastumAtra nityAnitya che. sApekSabhAve jevI joIe ane sApekSabhAve jotAM vastumAtra paryAyanI utpatti- nAzanI daSTie anitya ane dravyatvanI daSTie nitya ja hoya che. jemake eka ghaDe che. mATImAMthI bane. A tenI utpatti. ane eka divasa ghaDo phUTI gaye. baje ane phUTaye arthAta utpatti ane vyaya (nAza) A bane paryAyanI avasthA che. paraMtu A bane paryAyonI avasthAmAM paNa mATI dravya te nitya ja rahyuM ne ? banavuM, (utpanna thavuM) phUTavuM (naSTa thavuM) A daSTie ghaDA anitya che. ane mATI dravyanI apekSAe ghaDe nitya che. arthAta eka ja ghaDo nitya paNa che ane anitya paNa che. e ja pramANe mekSe gayela muktAtmA paNa utpAda-vyaya-dhrauvya yukta che. eka jIva saMsArIrUpe (saMsArI paryAyathI nAza pAme che. (vyaya) ane muktapaNe, siddhaparyAyapaNe utpanna thAya che. eka paryAya (saMsArI paryAya) no nAza ane bIje paryAya (siMha paryAya) rUpe utpatti, arthAta A banne paryAyAntaramAM paryAya parivartanamAM anityatA AvI ane upayogAtmaka Adi jIva guNanI daSTie te jIva mekSamAM nitya ja rahevAne che. jIvatva, Atmatva dravyarUpe AtmA ananta kALa mATe mokSamAM nitya ja Page #44 -------------------------------------------------------------------------- ________________ rahe che. A pramANe paryAyanI apekSAe anityatva, ane mULabhUta dravyatvanI apekSAe nityatva. ema che maDika ! sarva vastumAtra ekAte nityapaNe nahIM tathA ekAnta anitya paNe nahIM. paraMtu nityAnitya che.e ja satya pakSa siddha thAya che. ane e ja pramANe vyavahAra thAya che. AtmAne mekSa kyAre thAya che? mekSa = ma + kSa =mahAdi, "kSa=kSaya. (nAza) meTrinAM kSa ekSa. :" | mahAdibhAvene sarvathA nAza thaI ja tenuM nAma che mikSa. e mahAdi zuM che ? karma che. mehanIyakarma mukhya che. ATha karmomAM A karmone rAjA che. eTale prathama enuM nAma lIdhuM ane pachI Adi zabda joDaye. AdithI bIjA sAte karmo samajavAnAM. eTale ja spaSTa kahyuM che ke - "jhArAkSa ekSa: " jAna = eTale saMpUrNa, sarva, sarvathA. arthAta sarvathA sarva karmone saMpUrNapaNe kSaya-nAza thAya te ja mokSa maLe. karmayukta AtmA saMsArI kahevAya ane karma rahita jIva mukata kahevAya che. AtmAne mukata kare arthAta karmasahitane karma rahita kare. basa, enuM ja nAma mela. grahaNa avasthAmAM sUryanuM vimAna jema rAhanA vimAnathI grasita thAya che tema AtmA paNa karmathI grasita thAya che. karmathI baMdhAya che. e ja AtmA ane karmanuM grahaNa che. sUryagrahaNa, caMdragrahaNa te sAruM kAraNa ke theDI miniTomAM kalAkomAM te chUTI te jAya che. paraMtu AtmA ane karmanI sAthenuM grahaNa bahu ja kharAba che. anAdi kALathI Page #45 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AtmA ane karmanuM grahaNa thayeluM che. ane anantA varSe vItI gayA chatAM haju A grahaNano mekSa (chuTakAro thayo nathI. he maDika! tane ema je zaMkA che ke AtmAne karmanI sAthe baMdha-mekSa nathI thatuM. paraMtu nA. ema nathI. bhale bhUtakALamAM anantA varSo vItI gayA chatAM paNa bhavyAtmA eka divasa sarva karmano kSaya (nAza) karIne sadAnA mATe mokSa pAmI paNa jAya che ane te maMDika! Aja divasa sudhI anantA AtmAo mekSa pAmI cUkyA che. karma kSaya (mekSa) kevI rIte thAya che? mekSa eTale chUTakAre. viyega, chuTA thavuM karma mekSa eTale karmano chuTakAre kyAre thAya? kevI rIte thAya ? arthAta AtmA ane karmane je soga thayela che teno sadaMtara sarvathA viyega kayAre thAya? kevI rIte thAya? arthAta karmane kSaya kevI rIte thAya? kSaya eTale nAza. nAza thavuM, zakya thavuM, mokSa thavuM, chUTakAro tha, athavA viyoga thavo. AtmAe je mArge karmo bAMdhyA che enAthI viparIta kaMIka evI pravRtti (dharma) karavI joIe jethI baMdhAyelA karmono nAza thAya. jema guMdara lagADIne ApaNe be kAgaLane cuMTAyA hoya ane pachI have je pharI bannene chUTA pADavA hoya te pANI lagADIne, athavA pANImAM palALI rAkhIne athavA ukheDIne ema game te prayoga karIne paNa bannene chUTA pADavA joIe. ane hakIktamA bane chUTA paDe che. e ApaNe anubhava karyo che. basa, te evI ja rIte kaMIka karIne AtmA ane karmane 22 Page #46 -------------------------------------------------------------------------- ________________ chUTA pADavA joIe. A chUTA pADavAnI kriyAnuM nAma che - "nirjarA". - nirjarA eTale zuM ? T!] - -- --pA // T '' ''1, E== I :; ; ; ; ; I || ) 14 ) J || * - nirjarA ( 1 - 4 | dUdha-pANI | - AtmA Darsa | ; ; , ' , r: - zarIra [ RSSWEET - tApa HkhanuM sAdhana * 23. Page #47 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A citramAM batAvelA eka prayAgane jevAthI nirjara zI kriyA che teno spaSTa khyAla AvI jaze. sarva prathama upara be pAtromAM judA-judA dUdha-ane pANuM svataMtra che. banne patipitAnA mULabhUta dravya rUpe che. ane tyAra pachI A bane svataMtra dravyane eka pAtramAM bhegA karI nAkhavAmAM Ave che. A baMne dUdha+ pANI ekabIjAmAM evAM maLI jAya che ke dha pANa? pAInuM te astitva ja DAya thaI jAya che. pANI dUdhamaya banI gayuM che evu ApaNane lAge che. A ja pramANe, AtmA ane -+IBE: karma paNa maLI jAya che. jyAre Azrava mAge kheMcA Ine AvelA karme AtmAnI sAthe cATIne eka rasa thaI jAya che. tene baMdha kahevAmAM Ave che. A karmane baMdha kSIra+nIra sagavat arthAta dUdha mAM pANI maLe (bhaLI jAya) teve kahyo che. have ApaNe eka prayAga karIne A bannene chUTA pADavAnA che. kAraNa, pANae dUdhamAM praveza karIne dUdhanI zanine e chI karI nAMkhI che. ApaNe kahIe chIe. A te sava pANI jevuM dUdha che. AvuM dUdha pIvuM e te pANI pIdhA barobara che. A bannemAMthI keNa chUTuM paDaze ? je bahArathI AvIne maLyuM che tene ja chUTA thavAnuM Page #48 -------------------------------------------------------------------------- ________________ che. je AvyuM che tene ja javAnuM che. pANI ja mahArathI AvIne dUdhamAM bhaLyuM che. te tene ja javAnuM che. have A maLeluM-bhaLI gayeluM pANI dUdhathI chUTuM pADavA mATe eka tapelAmAM laIne tene garama karavA mATe mUkavuM joIe. nIce barnara (Burner)rAkhIne agni pragaTAvIne garama karavuM joIe. have juo, dhIme dhIme garamI tapelAmAM thaIne dUdha-pANImAM pahoMcI.... keNa garama thaze ane dUdhathI chUTuM paDaze. joje. mATI ane senAne mizrita avasthAmAM garama karatA mATI chUTI paDe che, ane senAnA kaNa kaNa bhegA thaI jAya che. ane tenuM banI jAya che. tema A pragamAM pANI baLIne varALa thaIne upara UDatuM jaze. dUdhathI chuTuM paDIne varALa thaIne nIkaLatuM jaze... jeTaluM vadhAre garama karazuM eTale pANIne bhAga baLIne chuTo paDate jaze. A je varALa thaIne javuM, chuTuM paDavuM tene nirjarA kahevAya che. nira+jarA nira upasarga pUrvaka jarA dhAtu che. jarA=eTale ghaDapaNa vRddhAvasthA kaho ke jarAvasthA kahe. jarAvasthAmAM cAmaDI jovA mAMDe che. zithila thaI jAya che, kharavA mAMDe che. tema AtmA upara baMdhAyelAM karmo paNa kharavA mAMDe, kharavA mAMDe tene nirjarA kahevAya che. karmakSayanA arthamAM nirjara zabda rUDha thaI gayuM che. A prayoganI jema dUdhanA sthAne Atmo che. pANInA sthAne kama che je bahArathI AvIne kArmaNa vargaNA rUpe 25 Page #49 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AtmAne cATIne banyA che. ane AtmAne rahevAne AdhAra sthAna A saMsAramAM zarIra che. zarIra vinA AtmA saMsAramAM rahI zakatuM nathI. A zarIra jIvAtmAne AdhArarUpe maLyuM che. AtmA te adrazya-arUpI tatva che. eTale ene te kaI ne keI AdhAra game tevuM zarIra joIe ja. ane A zarIranA mAdhyamathI e pravega karave joIe ke jethI aMdarathI AtmA upara rahelA karmo kSaya thatA jAya. tapelAnA sthAne ApaNuM zarIra che. ane te tapelAmAM dUdha-pANInI jema zarIramAM AtmA ane karma che. prAyamasa upara tapelu mukAya che. prAyamasamAMthI tApa (agni) nIkaLe che. ane te dUdha-pANImAM jaze kayAMthI? tapelAmAM thaIne ja. te pahelA tapelu ja garama thaze ke pANI ? pahelAM tapeluM ja garama thaze. ema (tApa) tapa rUpI agni pragaTa karavAthI sarva prathama agni zarIrane asara karaze. zarIra mAdhyama che. mATe pahelA zarIra vaDe ja tapa karavAnuM kahyuM che. zarIra thakI je tapa karazuM temAMthI nirmANa thayela agni-tApa-aMdara AtmAmAM pahoMcaze. ane AtmAne sparza thayA pachI temAM rahelA karmane tapAvaze (dUdhamAM jene pANIne tapAve che tema) AtmA tapIne lAlacoLa thaze. ane jema pANI varALa thaIne uDI jAya che. tema AtmA upara lAgela kAmaNavargaNA je karma rUpa pariName che te baLIne rAkha thatI jaze. ane kharIne 26 Page #50 -------------------------------------------------------------------------- ________________ -kArmaNa vartuNA 1 -nAmA ra --nirdeza ekarasa thaI gayA hatA. te karma pudgalaparamANue tathA prakAranA tapa Adi dvArA nirjarA karatA karatA khare che. khape che. nAza pAme che. ''''' AtmAthI chUTI paDatI jaze. basa, AnuM ja nAma che nija rA. AtmA che, temAM je bahArathI AvIne kANu vaNA cATI hatI. arthAta AzravanA mArge je kANu va NAnA pradeze AtmAmAM AvIne madha rUpe madhAine je AtmAnI sAthe 3 Isak 27 A citramAM darzAnyA pramANe, AtmA che ane temAM kANu vaNAnA pradezAnI Ava-jA dekhAya che. AtmA kama pradezAthI Page #51 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bharelA che. uparathI jotAM phrI kANu vaNAnA puddagala paramANue AtmAmAM Azrava mAge Ave che. ane pharI AtmA ka'Ika tapAdi dvArA nirjarA kare che. ane kama khape che. arthAta AtmA uparathI jarI jAya che. nirjarIne chUTA paDe che. parantu badhA ja nathI nirjarI jatA. payUSaNu mahApavamAM aThThAI, mAsakhamaNanI tapazcaryA karI hoya ane enAthI theDI ghaNI ka nirjarA thaI heya. parantu pAraNA pachI badhu ja chUTathI khAvAthI kama baMdha thatA jatA hAya. jema prAyamasa upara dUdhamAM Ubharo Ave ane eTalAmAM te ApaNe pharI pANI nAMkhIe chIe. je pANIne khALavA mATe tA dUdhane garama karavAnI mahenata ApaNe karI rahyA hatA, te ja dUdhamAM pharI pANI nAMkhyu. have vicAra karo, dUdhanI kevI sthiti thaI ? ane A ja pramANe 1 vAra, 2 vAra, 3 vAra, 4 vAra cAlyA ja kare. dUdha ubhare AvatuM ja jAya ane tame pANI nAMkhe ja rAkhe| ane mALeja rAkheA te zuM koI kALe paNa eno cheDo-anta Ave ema che? nA. zakaya ja nathI. e ja pramANe AtmA paNa karmInI nirA kare che.. ane thADAM-kama khape che, gheADI nirjarA thAya che. tyAM te AtmA phrI karma baMdhanI pravRtti kare che. ane pAchA kama aMdhAya che. adha pachI nirjarA ane nirjarA pachI adha A ja krama anantA varSoMthI colyA ja kare che. 2. Page #52 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zu nirjarA eTale ja mekSa ? nA. jo nirjarA e ja meAkSa hAta te tatvA nava kema kahyA. ? nirjarA ane meAkSa eka ja hAya / tatvA ATha thAta. nirjarAthI mAkSa ? ke mAkSara thInirjarA ? nirjarAthI meAkSa. arekhara che. matalakha A bannemAM paNa kA kAraNa bhAva che. nirjarA e kAraNa che. ane meAkSa e kArya che. jema dhUmADA ane agnimAM dhUmADo e kAya che ane agni e kAraNa che. jayAM jayAM kArya hoya tyAM kAraNu hAya ke jayAM kAraNu hAya tyAM kAya hAya ? kAryAM hoya teA kAraNa hAya ke kAraNa hAya te kAya hAya ? spaSTa ja che ke kAryo dhUmADo haze te agni avazya ja haze. paNa agni haze te dhUmADo hoya ke na paNa hoya. e ja prakAre nirAkAraNa che. mATI kAraNa che. ghaDo kAya che, mATI hoya te ghaDo hoya ke na paNa hoya parantu ghaDo hoya te mATI cAkakasa hAya, tema nirjarA te kAraNa che. nirA thAya tyAre mokSa na paNa thAya. kAraNa ke AMzika nirjarA thaI che. thoDA ja pramANamAM nirjarA thai che. gheADI gheADI nirjarA tA rAja thAya che. parantu eTalethI meAkSa nathI thatA. mATe ja tatvArtha sUtramAM umAsvAti bhagavate mokSanu lakSaNa darzAvatA sUtramAM na ma yA mA' AmAM 'kRtsna' vizeSaNa mUkayu che. kRtsna eTale savakarmAnI sathA sapUrNa paNe nirjarA thavI joie, te ja mokSa maLaze. anyathA nahI'. 29 Page #53 -------------------------------------------------------------------------- ________________ keTalA karmonI ? AThe-ATha karmonI pUrNa paNe nirjarA thAya te ja mokSa maLe. ane je badhA karmonI nijara na thAya te mokSa nahIM maLe. nirjarA kahevAze. paraMtu AMzika nirjarA, alpa nirjarA. hA e paNa vAta cokkasa che ke jayAre kyAre paNa keIneya mekSa maLaze tyAre nijarathI ja maLaze. jema jyAre paNa dhUmADo nIkaLaze te agni thakIja nIkaLaze. agni vinA dhUmADe nahIM ja nIkaLe tema mokSa nirjarA vinA saMbhava ja nathI. eTale mokSa meLavavA mATe nirjarA karavI ja paDaze. ane te paNa saMpUrNa "savvapAvapaNAsaNe" e ja sAdhakane lakSa hovuM joIe. sarva pApa karmane nAza kare eja dharmane lakSya che. hetu che. sALyuM che. mekSa enuM phaLa che. mekSa meLavavAne lakSya hoya te nirjarA karyA vinA chUTakeja nathI. nirjarA vina. cAlaze ja nahI. nirjarA kevI rIte karavI? nirjara sakAma nijara akAma nijara nirjarA be rIte thAya che. sa+kAma= svecchA pUrvaka kAma=eTale icchA. svayaM pitAthI prabala IcchAthI kare tene sakAma nirjarA kahevAya che. dA. ta. khAvAnuM che. chatAM upavAsa AyaMbila--vagere tapa kare che. te sakAma nirjarA kahevAya. 30 Page #54 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ane anicchAe, parANe karatA hoya te akAma nirjarA kahevAya. bhUkha lAge che. khAvu che. paraMtu zuM thAya ? tAva che. DokaTare nA pADI che, mATe nathI khAte ane bhUkha-tarasa sahana kareche tene akAma nirjarA kahevAya che. game tema koi paNa rIte e jIve paNa bhukha-tarasa sahana teA karI che ne ? khAdhu teA nathI ne ? te ene paNa nirjarA jarUra thaze. para`tu te akAma, anicchAe thaze. tenu' pramANa bahu ja thoDu hAya che. vRkSa-jhADa-pAnAdi vanaspati kAyanA ekendriye AphrinA jIvA anicchA chatAM parANe duHkha sahana kare che te akAma nirA ja kare che. ane akAma nirjarA karatA karatA ja te jIvA ekendriya paNAmAMthI nikaLIne AgaLa vadhe che. ane pacendriya paNA sudhI pahoMce che. manuSya thaine sa`jJI-pa'cendriya paryaMta manuSya thaine svayaM sva IcchAthI tapAdi karIne sakAma nirjarA karI zake te ja uttama nirA karIne karma kSaya karIne meAkSa pAmI zake che. sAma nirjarA keTalI rIte ? - sakAma nirA mAhya 6 prakAra | 1 | 2 1 | 2 svaya' je svecchAthI nirjarA karavAnI che te ane AbhyaMtaranA bhedathI be prakAre che. (1) 31 3 4 | 5 | 6 | AbhyaMtara 6 prakAra 6 | 3 4 4 mAthaya jemAM khAdyaca Page #55 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zarIranA AlaMbana nI prAdhAnyatA che. ane tenA vaDe je upavAsa Adi tapa karavA pUrvaka je karmanirjarA karavAmAM Ave che. te bAhaya bAhyaya nirjarA kahevAya che. A bAhaya prakAranI sAmanirjarA 6 prakAre che. nirjarA tapa vaDe thAya che. BUNodari TRONIORCH POWN PORTIONRVANWWNMALANIKARAN AAJKC anazana vRttisaMkSepa PONDIPE rasatyAga 7.saMlInatA NOWADAXGAR KARAN SPYARANE MOROS kAyakleza aNasaNamUNo ariyA vittIsakheSaNa rsccaao| kAyakilesA salINayA ya bajjhA tavA hAi // Page #56 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (1) anazana- azana eTale AhAra ane anazana eTale AhArane tyAga arthAta upavAsa. azana, pAna, khAdima tathA svAdima Adi cAre prakAranA AArano tyAga karavApUrvaka je upavAsa tapa karavAmAM Ave che te cau vihAra upavAsa kahevAya che. ane acita jala (ukALeluM pANI)nI chUTa rAkhIne je upavAsa karavAmAM Ave che te tivihAra upavAsa. paraMtu pANI sivAyanA vividhatraNe prakAranA ADAne sadaMtara tyAga karIne karavAmAM AvatuM upavAsa tivihAra upavAsa kahevAya che. AtmA deha rAgane AdhIna thaIne AhAradinI pravRttinA nimitte je karma bAMdhate hate, have A upavAsAdi bAhya tapa karavAthI te karmo nahIM aMdhAya tathA jUnAM karmonI nirjarA thaze. (2) unedarI tapa udara eTale peTa. khAIe chIe tyAre peTa bharAya che. khorAka peTamAM jAya che. keTaluM khAvuM? peTa bharIne? kula peTa bharIne khAIe te te pUrodarI kahevAya. je ghaNuM roge AdinuM kAraNa che. paraMtu tenI sAme uNAdarI e tapa che. ApaNA AhAranA pramANa karatA ochu khAvu. arthAta ApaNo AhAra 32 kaLIyA, tathA strone AhAra 28 keLIyA pramANu kahe che. che. tethI zeDu ochu khAvu te udarI tapa kahevAya. kAraNa ATalI paNa IcchAne nirodha te karavo ja paDe che. (3) vRtti saMkSepa tapa- vRtti eTale mAnasika vRtti vizeSa. bhajana-pANI vagere vRtti. jamavA besIe tyAre te bhejanamAM saMbhava che 50 vAnagIo paNa hoya. paraMtu e 50 vAnagIo Page #57 -------------------------------------------------------------------------- ________________ joIne ApaNuM mana UchaLe che. A khAuM ke, A ? A lauM ke A? evA TAIme uchaLatI IcchAne nirodha karavA mATe vRttikSepa tapa che. IcchAne rekavI, maryAdA bAMdhavI te A vRttikSepa tapa che. 50 mAMthI mAre 10 ja khAvI che, pa ja khAvI che. basa, mAruM peTa 5-10 vastuothI bharAI jaze. zA mATe vadhAre khAvI ? A pramANe manane samajAvIne IcchAnI maryAdA karI vastunI saMkhyA ghaTADavI te vRttikSepa tapa kahevAya. prabhu mahAvIre 5 mAsa ane rapa divasanA upavAsa tapanuM pAraNuM phakta adA bAkaLAthI ja karyuM hatuM, ema manane samajAvavuM. (4) rasa tyAga- bhajanamAM khAre, mITha, kaDa, tI, tUro, khATo vagere 6 rase che, vaDarasa bhajana kahevAya che. A sone svAda mAtra jIbhane thAya che. ane jIbhane je game te rAga-dveSa-kaleza kaSAyanA nimitto UbhAM thAya che. eTalA mATe AtmAne A kaleza - kaSAya - rAga-dveSothI baMdhAtA karmathI bacAvavA mATe A jIbhanA svAdanAM tephAna ja ocho karIe athavA baMdha karIe te keTaluM uttama. ane sAthe sAthe emAMthI ghI, dUdha, goLa, tela, kaDAvigaI Adi ka vigaIone paNa tyAga karavAmAM Ave te keTalu sArUM. 6 vigaInA tyAgapurvakanA ane rasatyAgapurvakanA AhArane nIrasa AhAra kahevAya che. evo AhAra te AyaMbila tapa rUpe gaya che jenAthI IcchA upara niyaMtraNa thAya che. ane tethI ghaNuM karmanirjarA thAya che. nirjarA mATe A paNa uttama bAhya tapa che. Page #58 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (5) kAyakaleza tapa kAyA eTale zarIra, zarIra ane AtmA taddana judA che. kAyA jaDa che. AtmA cetana che. cetana thoDA divasa mATe A mATInI kAyAnA gharamAM rahevA mATe AvyA che. ane e ja kAyA ahIMyAM ja cheDIne jIve javAnuM che. ane kAyA agnimAM bALIne rAkha karI nAkhavI paDe che. te AvI nAzavaMta kSaNika azucInI bharelI A kAyA upara rAga na thaI jAya, jethI bhAre karmo na baMdhAI jAya te mATe AtmAe A kAyAne thoDuM kaSTa paDe te rIte paNa karavuM joIe. kezaleca, vivAra, ThaMDI, taDake, tApa sahana kare, khullA page tApamAM cAlavuM vagere tathA virAsana, padmAsanAdi Asane karIne kAyAne nizcala sthira karavAthI paNa deharAga, deDabhAva ghaTe che. ane enAthI dehanA mamatvanI IcchA ghaTe che. mATe A kAyakalezane paNa tapa kahyuM che. AtmAne deha bhinnatAnI anubhUti thAya. dehabhinnatAnuM sAcuM tatvajJAna thAya. jethI dehanA nimitte AtmA pApa karate aTake. mATe A kAyakaleza e tapa che. (6) salInatA tapa saMlInatA eTale saMkecana. zarIranA aMgopAMgAdi saMkecIne rAkhavAM. te rIte zayanAdi karavuM. vagere saMlInatA che. A saMlInatA be prakAre che. 1 indriya saMlInatA- arthAta indriyane tevA viSayamAM jatI aTakAvIne saMkecI rAkhavI te. ane bIjI 2 kapAya saMlInatA- kodha, mAna-mAyA, lebha Adi kavAne udayamAM na AvavA devAM. temane sakecI rAkhavA te 35 Page #59 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kaSAya salInatA. bIjI rIte mana, vacana, kAyAnA pegene Azrava mArge na javA devA te yuga saMlInatA, tathA saMyamamAM bAdhA na pahoMce te rIte jJAna-darzanAdimAM lIna rahevuM te paNa saMsInatA bAhya tapa che. tethI paNa karmanirjarA thAya che. AvyaMtara tapa prAyazcitta vinaya vaiyAvacca svAdhyAya dhyAna kAryotsarga nA , prAyazcitta ), KakAurasagga A to L | COID Page #60 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AtyaMtara tapamAM kAyAnI prAdhAnyatA nathI. bAhya paribaLe gauNa che. ane mana- AtmAnA nimitta pradhAna che. tene AtyaMtara tapa kahevAmAM Ave che. jemAM mana kendra sthAnamAM rahe che, ane mana evI pravRttimAM parovAI jAya ke jethI AtmAne karma baMdhAvA nathI dete. uparathI karmanI nijara karAve che tene AtyaMtara tapa kahevAya che. A AtyaMtara tapa 6 prakAre che. A citramAM teno 6 prakAre darzAvavAmAM AvyA che. (1) prAyazcitta - AtmAne baMdhAyelA karmathI mukta karavA mATe prAyazcitta e prathama mArga che. prAyazcittamAM praveza karavA mATe pazcAtApanuM praveza dvAra che. A pajhAtApanA mArge ja prAyazcitta karI zakAya che. pazciAttApa vinAnuM prAyazcitta keTalI nirjarI karAvaze? bhUtakALamAM karelA pApa karmonA nAza mATe AtyaMtara tapamAM prAyazcitta e prathama prakAra che. prAyazcittathI pApanAza ane Atmazuddhi thAya che. jema sAbuthI kapaDAM vAya, kapaDAM uparane mela dhevAI jAya che, tema prAyazcittAdi tapathI AtmA upara kamaLa chevAtAM AtmA zuddha thAya che. prAyazcitta 10 prakAranA kahyA che. (2) vinaya - vinaya vaDe paNa karmanI addabhuta nirjarA thAya che. mATe vinayane paNa AtyaMtara tapamAM samAveza karavAmAM AvyuM che. vinaya eka mahAna guNa che. sarva guNAnI mULa khANa che. - 37 Page #61 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vinayamAM namratAne bhAva che. jemAM eka bIjA nAnakaDuM hoya che ane temAMthI eka vizALa vRkSa thAya che tema nAnA nAnA vinayamAMthI kamazaH mokSa prApti thAya che. vinayamAMthI guru-zuzraSA, tethI zrutajJAna,virati tethI Azravane nirodha arthAta saMvara, saMvarathI tApUrvaka nirjara, nirjarAthI kriyA nivRtti tethI agIpaNuM ane vega nidhipUrvanA agIpaNathI bhavaparaMparAne nAza ane tethI AtmAne mokSanuM phaLa prApta thAya che. AvI phaLa paraMparAne uttarottara prApta karAvavAne mukhya AdhAra vinaya che. jJAna, darzana, cAritra, mana, vacana, kAyA tathA upacAra vinaya ema vinayanA 7 prakAra kahyA che. [3] DhoyAvacca- - vaiyAvacca eTale sevAbhakti. vaiyAvacca apratipAti guNa che. ghaNA jemAM A guNa jovA paNa nathI maLatuM ane keTalAkamAM viziSTa kakSAe jovA maLe che. AcArya, upAdhyAya, tapasvI, zekSaka, plAna, gaNa, kula, saMgha, sAdhu, samajJa evA 10 mahApurUSenI vaiyAvacca sevAbhakti e AtyaMtara tapa svarUpe che. je karanArane mahAna karma nirjarI karAve che. A pramANe vaiyAvaccanA 10 prakAra kahyA che. AnAthI paNa karma kSaya thata hovAthI tenI gaNanA ArthAtara tapamAM karavAmAM AvI che. (4) svAdhyAya tapa svAdhyayana = svAdhyAya" sava eTale AtmA. AtmAnuM adhyayana te ravAdhyAya. Atma Page #62 -------------------------------------------------------------------------- ________________ cintana. ciMtA karanAre karma bAMdhe che. jayAre cintana karanAro karmane kSaya nirjarA kare che. mATe A svAdhyAyane tapamAM gaNavAmAM Ave che. Ama te loko seMkaDo prakAranI vastuo vAMce che. paraMtu badhI ja kaI karma nirjarA nathI karAvatI. ghaNuM vAMcana te karma baMdha paNa karAve che. jyAre AtmA siddhAntanuM vAMcana, cintana, mananAdi svAdhyAya karmanI nirjara karAve che. svAdhyAya pAMca prakAra che. (1) vAcanA, (2) pRcchanA (3) anuprekSA (4) parAvartana ane, (5) dharmakathA. ajJAnI dharma | . abhi 1 . aAraNa LI . durlabha . svAkhyA SaaN vara !) * aI lokasvarUpa para ekatva , >>ra79 NP - nirjarA | (9) A biblle ') is) ***, * *, * Page #63 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AtmA jeTalI karmanirjarA varSomAM paNa nathI karI zakatuM tethI vadhu jJAnI AtmA zvAse chavAsa mAtramAM karmanI adbhuta nirjarA karI zake che. siddhAntanuM vAMcana karavuM, te aMge praznottarI karavI. pUchavuM ane jANavuM te pRcchAnA. anuprekSA eTale ciMtana. bhAvanAo bhAvavI. ciMtavavuM. ane tenuM punaH sana 28 javu te punarAvartana ane te vastu te guNa je mahApurUSae Acaryo hoya temanA jIvana caritranI kathonuM zravaNa karatAM karatAM dharma tava samajavuM te dharmakathA kahevAya che. A pAMca prakArane svAdhyAya karmanirjarA kAraka AvyaMtara tapa che. "svAdhyA mAM tA:" svAdhyAyane parama tapa kahyuM che. sarva tapamAM te rAjA che. ucca tapa che. (5) dhyAna jayAre agni pragaTa thAya che tyAre badhuM ja bALI nAkhe che. e ja pramANe AtmAnI aMdara adhyavasAyanI sthiratA lAvIne mana-vacana-kAyAnI ekAgratA sAdhI zakAya te te zvAna bane che. dhyAnane eka prajavalita agni kahe che. "dazAnananA drA jarma dhyAna rUpI agni vaDe karmo bALavAmAM Ave che. dhyAna zubha dhyAna azubha dhyAna dharmadhyAna zukaladhyAna ArtadhyAna raudradhyAna + 4 + + =16 pAna eTale mAnasika vicAradhArA. mananAM pariNAma 40 Page #64 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zubha hoya te suMdara karmanI nirjarA thAya ane azubha hoya te karmane baMdha paNa eTale ja bhAre thAya. pacaka sAlaya, lessande zunya thai kAjhArathathaka pagAdalapaN vikAravyaka mazAla zAdalapau anAhata caka maNipuracaka dala padya caturdavA, svAdhiSThaka AdhAracaka bhagavAna mahAvIra svAmIe 30mA varSe dIkSA lIdhI ane 1rA varSa sudhInI adbhuta dhyAnasAdhanA karI. tapa karyuM kAyetsarga karyA. A badhAthI nirja karI karmane kSaya karyo. anta zukala dhyAnamAM viraprabhune kevaLajJAna, kevaLadarzana prApta thayuM. karmanirjarA mATe dhyAna paNa eka prabaLa prakAra che. (6) tsargathI nirjarA- - kAyA-zarIra, tene utsarga eTale tyAgabhAva te kAryotsarga. AnI mudrAmAM sthira UbhA rahIne kAussaga karAya che. athavA ene jina mudrA paNa kahevAya che. doSanA tyAgapUrvaka A - 41 Page #65 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kotsarga thAya che. anAdi kALathI chavamAM pale dehabhAva, deharAga e badhAne nAza karavA mATe kAryotsarga uttama mArga che. deharAga, dehabhAva ane dehAdhyAse AtmAne ghaNAM azubha karmo baMdhAvyA che. e kamene nAza karavA mATe kAryotsarga karavAmAM Ave jethI karmone nAza thaI zake. dareka tIrthakara kAryotsarga kare che. sAdhu, munirAje kare che. zrAvaka jIvanamAM karI zakAya che. dravya kAryotsargamAM AhAra, pANI, upAdhi Adine tyAga karavAmAM Ave che. te pUrvaka te kAussaga dravya kAryotsarga ane aMtarAtmAmAMthI krodhAdi kaSAyane paNa tyAga kare te bhAva konsarga che. daDhaprahArIe kAryotsargamAM kevaLajJAna meLavyuM. gajasukumAla munie kAryotsargamAM upasarga sahana karI kevaLajJAna meLavI. Atma kalyANa sAdhyuM. "mavANI saMji ma tathA nirida karoDa bhavanAM bAMdhelAM pApakarmo paNa tapazcaryA arthAta A bAhya ane AtyaMtara 12 prakAranAM tapa vaDe nirjarI zakAya che, khapAvI zakAya che. cAre gatimAM paribhramaNa karatAM jIvane jeTalI vizeSa ane vadhumAM vadhu karmanI nirA karavAnI sulabhatA manuSya gatimAM che eTalI bIjI kaI gatimAM nathI. sarvottama karmanI nirjarA jIva manuSya gatimAM ja karI zake che. kAraNake sarva prakAranA tapAdinI sulabhatA mAtra manuSya gatimAMja che. devagatimAM cAritra tapAdi kaMI che ja nahI. "mevAsa je nirjarA na karI te karyA karma bhegavyA sivAya koI chUTakAro nathI. nikAcita karmonI nirjarA tapAdIthI nathI thatI. parantu te kameM te Page #66 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nirA sakAma nirdhAra-(5) akAma nirA Abhya tada ta pa bAhaya tapa aNasaNa udarI vRtti saMkSepa rasatyAga kAyakaleza saMlInatA 2 ba hya Asthata che vigaItyAga | Indriya vivikatacaryA saMlInatA saMlInatA Itaralika yAvakathita dravya kSetra kAla bhAva locAdi vihAra mela Asana bAghanA bheda - 2-2-4-1-1-2012 prAyazcitta vinaya vaiyAvacce svAdayAya dhyAna ! 10 AlecanA. pratikramaNa jJAna, darzana A udA. tapasvI | | | | mizra, viveka tapa, cAritra, mana, laghuziSyAdi. plAna ra zubha azubha bAhya Atara kAryotsarga, cheda, bhUla, vacana, kAyA, zrAvaka, saMdha, kula 2 anavarithati, parAMcita upacAra, gaNa A vAcana - nI anuprekSA parAvartanA gharmakathA - ' ' dharma - -| zukala - A (kAyika) - - manathI . AvyaMtaranA bheda - 1 --10-pa-4-2338 kula-12-28=10 Page #67 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhogavavAM ja paDe. parantu je karmAM nikAcita nathI hAtAM te kAM tA koi paNa jIva tapAdi vaDe udIraNA karIne udayamAM lAvIne paNa nirjarI zake che. A pramANe karmo kSayathI meAkSa thAya che, ane mokSa prApti mATe kakSayapUrvakanI nirjarA karavI ja paDe. anyathA meAkSa nahI thAya. mATe jayAre ka baMdha tattva mAnIe chIe teA tenI sAthe kama mekSa (kSayanAza) paNa avazya svIkAravA joie. jo aMdha mAnIe ane mApha nahIM mAnIe te AtmA sa'sAramAM ja paribhramaNa karatA raheze. tenA koI chuTakArI ke anta ja nahI Ave ane Atmatattva svIkAryA pachI hai ki ! saMsArIne mukita te tenI ja arthAta AtmAnI ja avasthA vizeSa che. mANusa mAnave ane pachI tene nAnAmeATA na mAnavA e kema cAle ? e ja pramANe AtmA mAnavA ane tenI saMsArI tathA mukatAvasthA na mAnIe te na cAle. ane jo saMsArI tathA mukatAvasthA mAnIe chIe, svIkArIe te te kyA kAraNe svIkArIe chIe ? e banne avasthAnAM kAraNa paNa na mAnIe te paNa kevI rIte sAdhya siddha thaze ? agni vagara dhumADo thAya che A te evI vAta siddha thaze parantu te te banatuM nathI. mATe AtmAnI saMsArI avasthAmAM kAraNarUpa ka adha tattva mAnavA paDe ane mekSAvasthAnI prApti mATe ka- meAkSa, karmInI nirjarA mAnavI ja paDe. kabaMdhathI ja sasAra ane ka kSayathI ja mokSa. A bannenAM e kAraNeAM che, mATe kakSaya te! sadAya thAya che. 44 Page #68 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zuM karma tapathI ja khape ke svayaM paNa ape? karma kSaya karavA mATe mukhya vikalpa te ta5 ja che. svecchAe bAhya-Abhyatara tapa karavAthI tathA tenA prakAranA zubha avyavasAyathI te te karmanI nirjarA thAya che. paraMtu je cha mithyA daSTi ajJAnI che tethI e je tapamAM mAnatA ja nathI. samatAja ja nathI, karatAM ja nathI, te temanA karmanI nirjarA thAya ja nahIM ? nA. evuM nathI. karma je AtmA sAthe baMdhAyA che te eka divasa te chUTAM paDavAnAM che. paraMtu te kayAre ? ke jayAre karmanI avadhi samaya maryAdA pUrI thaI gaI hoya eTale te karma udayamAM AvI pitAnA vipaka dekhADIne khapI ja javAnAM che. pachI AtmAnI sAthe rahevAnA nathI. dA. ta., ApaNane tAva AvyuM. kaI paNa rega tha. 2-4 divasa tAva rahyo. A azAtA vedanIya kamane udaya. have e udayanI kALI maryAdA pramANe raheze. ane pachI pitAne vipAkaeTale-phaLa-duHkha-azAtA dekhADIne te karma khapI jaze. prazna - je A kAma cAlatuM ja hoya ane bAMdhelA kameM enI meLe khapatAM ja hoya te pachI nirarthaka tapa karIne so phAyado ? te pachI tapa karavuM nakAmuM ne? nA. ema paNa nathI. tapa vizeSa karavAthI te karmanI udIraNA thAya che. eTale je karma hajI udayamAM nathI AvyuM te karmane kheMcIne udayamAM lAvavuM ane tene tapanA 12 prakAramAMthI kaI paNa prakAranI ArAdhanAthI khapAvI devuM. have Page #69 -------------------------------------------------------------------------- ________________ udIraNAmAM e karmane je 1 varSa pachI, 2 varSa pachI 10 varSa pachI udayamAM AvavAnuM hatuM tene Aje ja lAvIne khapAvI nAMkhyuM. ThaMDA pANIe khasa gaI, kAMTAnI vedanA seyanI aNIe gaI. ane e karma khapI gayA pachI have 4, 8, 10, varSa pachI tamAre e kamanuM duHkha, tApa ke azAtA kaMI paNa bhegavavu nahIM vaDe ApaNe e karmanI sajA, duHkhamAMthI chUTI gayA. A rIte karmonI udIraNa karIne tapAdi vaDe svecchApUrvaka khapAvavA A ja DahApaNabharyo mArga che. agamacetI je mArga che. enA karatAM viparIta kameM enA samaye udayamAM Ave ane e pitAnuM nATaka pUrepUro bhajave. e vakhate enI sajAmAM keTaluM duHkha bhegavavuM paDe ane temAM samatA na rahetAM bIjAM navA karmo paNa baMdhAya che. A paraMparA cAlu ja rahe che. AnA karatAM te tapano Azraya laI ne udIraNA dvArA karmanI nirjarI karavI e lAkha gaNo sAra mArga che. hA. eka vAta ahIMyAM tapanA mAga mAM paNa kharI ke tapa karavAthI paNa nikAcita-gADha baMdhAyelAM karmone paNa kSaya nathI thato. mATe phakata nikAcita-gADha baMdhavAlA karmone te tenA samaye bhogavavA paDaze, enA udaye enI sajA duHkha bhagavyA pachI ja te karma khapaze. eTale nikAcitanI vAta judI che. paraMtu badhA ja karma nikAcita ja hoya che, evuM nathI. bIjAM anikAcita karmo ghaNAM che, tene tapa dvArA apAvI zakIe chIe. Page #70 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zuM nirjarA eTale mekSa kahevAya? nA. nirjarA thAya tyAre mekSa thavuM ja joIe e niyama nathI. jyAre jyAre nirjarA thAya tyAre mokSa? ke mokSa thAya tyAre nirjara? cokakasa mokSa thaze tyAre te nirjarA avazya thavAnI ja che. saMpUrNa nirjarA thaze te ja mekSa thaze. paraMtu nirjarA thaze tyAre mekSa thAya ke nA paNa thAya. kAraNa, nirjarA keTalA pramANamAM thaI che te jovAnuM che. nija rA dezanirjarA | sarvanirbhara deza = alpa pramANamAM theDA | sarva karmonuM sarvathA saMpurNa karmanI nija rAte deza nirjarA | paNe jaDamULamAMthI sarjAze badhA saMpurNa karmanI nahIM. | kSaya kare te sarva nirjI deza nirjarA mekSa nathI. che. sarva nijerAthI ja | mekSa che. dezana yaH sacitakamaNAM kSayaH sA nijaga prAjJajananiveditA syAtsarvatheya yadi sarva karmaNAM, muktistadA tasya janasya - saMmata ! AtmAe bAMdhela saMcita karelAM karmonI je deza nirjarA arthAta alpa pramANamAM nirjarA karIe te tethI mekSa nahIM thAya. paraMtu sarvathA saMpUrNapaNe sarva karmonI nirjara karIe te ja AtmAne mekSa thAya che. mATe mokSa avazya che. bhavya jIne baMdhAyelAM ke eka divasa chUTe te kharA tyAreja mokSa thAya. bhUtakALamAM evA ananta AtmAo Page #71 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A pramANe sarva nijara karIne mokSe gayA che. e enuM pramANa che, purAve che. ane mATe ja mahAmatra navakAramAM savvapAvapUNAsaNe sarva pApakarmane nAza karavAne lakSa rAkhavAno nirdeza karavAmAM AvyuM che. zuM nirjarA pachI pharI baMdha thAya ? nava tamAM sAtamA krame nirjara, AThamA krame baMdha ane navamA krame mekSa tatva varNavavAmAM AvyAM che. deza nirja thaI eTale mekSa na ja thAya, theDI nirjarAthI mokSa nathI thatuM. paraMtu je karmanI nijara thaI che, tenI pAchaLa bIjA karmo hajI ghaNAM beThAM che. jema upara uparathI thara ke pipaDA kADhatA jaIe paraMtu nIce eTalA ja thara, pipaDA hajI ghaNuM che. hajI AtmA je tharo nIce dabAyelo che te te ghaNA che. eka vastu uparathI raMganA ekabe tharanA pipaDA kADhavAthI te vastu spaSTa dekhAvA nathI mAMDatI. paraMtu tenI uparanA sarva thara nIkaLI jAya te ja te vastu dekhAya. e ja pramANe ApaNe Aje upavAsa ke aThThAI karI eTale badhA ja karmo nathI khapI jatAM. saMbhava che uparanA AchApAtaLA 1-2 thara nIkaLe kharA. parantu AtmA upara karmanI rajanA ananta thare jAmelA che ane e ananta re karmanA paDane nirjarIe, khapAvIe te ja AtmAne mokSa thaze. zuM gharamAM jhADu kADhayA pachI te kyare pAcho nahIM Ave ? cakkasa Avaze. mATe ja reja savAra-sAMja be vAra jhADuM kADhavuM ja paDe che. savAre kahyuM chatAM sAMje pAcho eTale ja kyare nIkaLate ja jAya che. kAraNa rajakaNe to 48 Page #72 -------------------------------------------------------------------------- ________________ satata AvatA ja jAya che. nirja karatI vakhate paNa bIjI bAjunA azubha adhyavasArI bIjI bAju karma baMdha paNa thatuM jAya che. upavAsa karyo tyAre nirja thaze paraMtu upavAsamAM paNa bhajana kathAnI vAte, mIThAI-pharasANanI carcAvicAraNa, khAvAnI zarata, vagerenA nimitta tathA khAvAnA vicAre, svapnAM vagere karmabaMdha paNa karAvaze. karmabaMdhanA hetuo ! jayAM sudhI karma baMdhanA mithyAtva-avi rati pramAda-kaSAyakeganA hetuo baMdha na thAya tyAM sudhI te karma baMdha cAlu raheze. jema karma baMdhanI hetuo che tema ja karmane AgamananA DC@NI * : * ka 5:01 i : : : * : : Azrava dvArA paNa che, Indriya, kaSAya, atrata, vega kriyA Adi karmane Azrava dvAre che. have vicAra kare ke Azrava dvire khullA che, ane karma baMdhanA hetuo paNa baMdha nathI thayA. tenA dvAra paNa khullA che. pravAha cAlu che te pachI karmane baMdha kema nahIM thAya ? thatuM ja raheze. bhale ApaNe karma kSetra mATe nirjarI karatA hoIe paraMtu tenI sAthe sAthe Azrava mArgone nirodha na karyo hoya, tene na aTakAvyA hoya ane e ja pramANe karma baMdhanA hetuo paNa baMdha na karyA Page #73 -------------------------------------------------------------------------- ________________ heya te nirjarA pachI paNa pharI pharI karma baMdha thavAne ja. jema gharanA bArI-bAraNuM khullA rAkhIne jhADu kADhavAnI kriyAmAM eka bAjuthI kacaro nIkaLaze khare, paNa bIjI bAju pharIthI havAthI UDIne te ja kacare ane bahArathI Avate na kacaro bane AvatA ja jaze. ane jhADu kADhanAra kADhatA ja jaze. te AmAM zuM thaze ? zuM ghara sApha thaze ? nA. e ja pramANe AvI ja ajJAnabharI kriyA jIvanI cAla che. nirjarA paNa kare che ane AzravanA bArI-bAraNuM paNa khullA rAkhyA che, ane karma baMdhanA hetuo paNa cAlu che. pachI karma baMdhathI jIva kayAMthI bace? saMbhava nathI. zakya nathI. karmo baMdhAtAM ja jaze. mekSe gayA pachI karma kema nathI baMdhAtAM ? anastAsiddha WIWSSIUZskRD]BDOST] bhagavatI - siddha zilA seo'NavarAhA va puNo na bajjhae badhakAraNAbhavA / jogA ya badhaheu na ya te tassAsarIrokti // 1850 jarma mutti: nija muvi kharekhara te karmathI mukita (chuTakAro) e ja kharekhara mekSa che. ekavAra AtmA athAga puruSArtha karIne A karmane baMdhanethI chUTI gaye. have jene mana, vacana, ke kAyA kaMI ja rahyA nathI sadAnA mATe azarIrI thaIne mokSe cAlyA gayA che tene have kaI baMdhane prazna ja nathI. je caudarAja lekanA cheDe AtmA siddhazilA upara sthira thaI gaye tyAM tenuM mokSasthAne che 50 Page #74 -------------------------------------------------------------------------- ________________ siddhazilA paNa caudarAja lekamAM ja che. tyAM paNa sUkSama ekendriya sthAvaranA pRthvI, pANI agni, vAyunA temaja sUkama sAdhAraNa vanaspatikAyanA nigadanA gelA paNa tyAM che. ane sAthe sAthe aSTa mArgaNa paNa tyAM che. kArpaNa vargaNAnA pudgala paramANue paNa tyAM che. ane A ekendriyanA jIve tyAM paNa karma bAMdhe che. kAzmaNa vargaNa grahaNa karIne karma bAMdhe che. te pachI je AtmA siddha thaI ne siddhazilAe pahoMcyA che temane kema kama nathI baMdhAtA ? siddhanA jIve paNa tyAM che, ane maNa vargaNa paNa tyAM che. te pachI tyAM temane pharI karma kema nathI baMdhAtAM ? enA uttaramAM bhagavaMte A glaeNkamAM pharamAvyuM ke, siddhanA chane mana, vacana, kAyA (zarIra) ja nathI. tethI mithyAtvAdi kamabaMdhanA hetuo paNa nathI, IndriyAzavAdi AzravAre paNa lo. te pachI kAzmaNa vaNa hovA chatAM paNa karma zA mATe baMdhAya? karma enI meLe kayAreya nathI baMdhAtAM. ApaNe tathA prakAranI rAga-dveSanI pravRtti karIe chIe te ja karma baMdhAya che. siddhanA jene te zarIra, AyuSya, karma, vagere kaI che ja nahIM. kahyuM che ke pinnA nAi re vaM nA nI sAha. aganA tesi diI jiNa dAgame bhaNiA // siddhAtmAone nathI te zarIra, nathI te AyuSya tethI janma-maraNa paNa nathI. nathI temane karma, nathI temane indriya, zvAsevAsAdi prANe ane utpatti ni paNa nathI ane mekSamAM temanI sthiti sAdi-ananta che. A pramANe Page #75 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jinevara bhagavaMtanAM AgamazAstromAM kahyuM che. sAdika eTale prAraMbha. zarUAta. ane ananta. arthAta aMta vinAnI arthAta eka vAra mikSa je ne prApta karyo jenI Adi- zarUAta thaI tyAra pachI kare te siddhAtmAne anna nathI AvatuM. ananta kALe paNa tene anya nathI Ave che. kAraNu, tyAM koI karmabaMdha te che ja nahi. ' zuM mekSe gayA pachI ja pAchA Ave ? jema hindu dharmazAstramAM avatAravAda batAvavAmAM AvyuM che. kahyuM che ke, bhagavAna pharI pharI avatAra le che. pAchA AvIne janma le che ane lIlA kare che, ItyAdi. A vicAradhArA jinevaranA zAsanamAM nathI. "mapunarAvRtti" jyAM gayA pachI pharI nathI AvavAnuM te mekSa che. na puNeo tassa pasUI bIyA bhAvAdi kurasseva / ' bIya ca tassa kamma na ya tassa taya tao niccA // - maMdikane samajAvatAM zrI vIra paramAtmAe kahyuM, he. maMDika ! mekSe gayA pachI jIvanuM punarAgamana- pharI AvavApaNuM rahetuM nathI. kAraNa, bIja ne ja abhAva che. jema bIja baLI gayuM hoya, dAjhI gayuM hoya pachI have temAMthI aMkura na phUTe bIja uge nahIM. temAMthI jhADa na thAya. te ja pramANe AtmAne A saMsAramAM paribhramaNa karAvanAra je karmo hatA te ja bIja tarIke hatA. tenA ja kAraNe jIva nA janma maraNa, eka gatimAMthI bIjI gatimAM gamanAgamana thatuM hatuM sukha dukha maLatuM. paraMtu have A kaI vAtanI saMbhAvanA ja nathI. kAraNa, bIjanA ja abhAvamAM aMkUra kyAMthI phUTe? e ja pramANe 52 Page #76 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karmanA ja abhAve jIva saMsAramAM pharI Ave zA mATe ? kaI prayojana nathI. eTale jaina dhamamAM mokSathI punarAgamana nathI mAnyuM. mATe ja avatAravAdane avakAza nathI. zuM mekSa nitya che ke anitya? -- davvAmuttattaNao naha' va niccA mao sa davvatayA / taravAyattA maMdira nAjumALar I 2842. * mekSamAM karmarUpa bIja ja nathI tethI bhatpattirUpa aMkuranI utpattine prazna ja upasthita nathI thatA. jayAre eka vAra AtmAM mekSe gayA pachI kALasthiti ja ananta che, pachI anityatA kyAMthI saMbhave ? mATe mekSamAM jIva nitya rahe che. ane eTale ja jIvane mekSa nitya che. te mukatAbhA dravya svarUpa ane amUta hovAthI AkAzanI peThe dravyapaNe nitya che. jema praasAbhAva kRtaka chatAM nitya che. pradhvasAbhAva te anutpanna padArthane rahe che. ane je praasAbhAvane ja abhAva mAnIne praasAbhAvane anitya mAnavAmAM Ave te abhAvane abhAva mAnavAthI bhAvanI sthApanA thaI jAya. mATe prarvAsAbhAva kRtaka chatAM nitya che. te ja prakAre mekSa paNa kRtaka arthAta kRtimat prayatna sAdhya che. chatAM paNa nitya che. AtmA jarUra nityAnitya che. svadravya svarUpe AtmA nitya che. ane saMsAramAM tenA paryAne vicAra karavAmAM Ave te anitya paNa che. mATe nityAnitya ubhaya svarUpe AtmA che. jema mATInA paryAyarUpa ghaTanI utpatti tathA nAza bane thAya che. tethI ghaDe mATInI apekSAe nitya ane utpatti AkAranI apekSAe anitya. - 53 Page #77 -------------------------------------------------------------------------- ________________ e ja pramANe mukatAtmA viSe je nityAnitya kahevu hoya te kahI zakAya ke saMsArI paryAya rUpe AtmA naSTa thaye ane muktAtmA tarIke utpanna thaye. ane pagatvAdi Atma guNasvarUpe dravyathI e ja mULabhUta svarUpamAM kAyama rahyo. mATe dravyasvarUpathI nityAvapaNuM tathA paryAya svarUpathI anivapaNuM ema jIvamAM, mutAtmAmAM nityAnityapaNAnuM svarUpa rahe che. A pramANe sApekSavAdI syAdvAdI kahe che. zuM AtmA sarva vyApI che ? AtmAne sarva vyApI mAnanArA darzane paNa che. viSNu dravya tarIke AtmAne itara dArzanikIe mAnya che. "vibhu eTale "sarva mUrtadravya sagi- arthAta samasta saMsAranA sarva mUrta dravyane saMga karanAra te AtmA AkAzanI piThe sarvavyApI, sarvagata che. jaina zAsananI mAnyatAnuM svarUpa che. AtmAne svadravyathI sarvavyApI mAnavAnI AvazyakatA nathI. dravyathI AtmA pari. mita kSetramAM rahe che. saMsArI avasthAmAM dravyathI AbhA kAyAkAra pariNAmI-svadehaparimita kSetramAM ja rahenAra hAtha che. je dravyathI AtmAne sarvavyApI mAnavAmAM Ave te sarva jInA sukhaduHkhanI anubhUti thavI joIe. paraMtu te nathI thatI. bIjAnI AMgaLI kyAya che te paNa ApaNane keI harSa-zaka duHkha nathI thatuM che. sarvavyApI hoya te tha joIe. paraMtu nathI thatAM e pratyakSa anubhavagamya vastu che. mATe AtmAne dravyathI sarvavyApI dravya mAnavo tenA karatAM AtmAne pitAnA jJAnaguNathI sarvavyApI mAnave e ja nirdoSa pakSa che. Page #78 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ananta loka-alakAkAza sudhIkvala razAnI jUe che. je AtmAne kevaLajJAna thAya che te sarvajJa kevaLI AtmA sadehe hoya athavA videhe mekSamAM hoya te paNa samAna svarUpe anantA AkAza sudhI joI zake che. samasta leka-alekamAM sarvatra kyAM zuM che?, ane kyAM zuM nathI. arthAta lekamAM zuM zuM che? kyAM zuM che? ane alakamAM zuM zuM nathI? ityAdi sarva kaMI paNa pitAnA jJAnathI jue che. anantane jenAra ananta jJAnI kahevAya. te kevaLa jJAnathI sarvavyApI thayA, dravyathI nahIM. Atma dravyathI te A pRthvI Page #79 -------------------------------------------------------------------------- ________________ upara sadehe hoya, athavA videhe mekSamAM niyata sthAne hoya chatAM temane badhuM jaNAya emane jovA javuM nathI paDatu paraMtu badhu temane jJAnamAM jaNAya che. mATe AtmA svadravyathI sarvagata - sarvavyApI nathI. paraMtu kevaLajJAnathI sarvavyApI che. A citramA jeIne spaSTa samajI zakAze, mekSa gamana te kayAM sudhI ? alakamAM paNa gamana kema nathI thatuM ? aDhI dvIpanA kSetramAMthI daDamAMthI mukta thaIne ajugati dvArA gamana karate eka ja samaye AtmA caudarAja lekanA agra bhAge pahoMcI jAya che. amuvArA lekanA agra bhAge pahoMcI jAya che. kAju-saraLa gatithI jAya che. citramAM batAvyA pramANe 90 nA aMze sIdhe jAya che ane jayAM lakA che tyAM sthira thaI jAya che. have tyAMthI AgaLa nathI jAte. ki siddhAlayaparao na gaI ? dhammAsthikAya virhaao| seA gai uvarahakaro logammi jamatthi nAlAe // 1850 siddhAlaya arthAta siddhakSetre jIva jAya che. te tenI upara paNa kema nathI thatuM ? je 1 samayamAM deha choDIne sAta rajika pramANa kSetre kApIne sarala sI jIva gati karate jAya che te pachI te hajI lekanI paNa AgaLa alekamAM kema nathI jate ? maMrikanA A praznanA uttaramAM prabhue pharamAvyuM, he maMDita, jema mAchalAne gatimAM sahAyaka pANI che. te ja prakAre Page #80 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - siMdha zilA ........5 abutara havecaka --kilbiSi -|-.....lokAMti ----..kilbiSika vyaMtara bhavanapati .kilbiSika - cara-sthira jyotiSTha 'dvIpa samudra janaraka 1 narakara 1 I naraka 3 I::::::::: naraka napha che nakaka KIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIImra S sanADI Page #81 -------------------------------------------------------------------------- ________________ caudarAja lekamAM sarvatra prasarelA jIva ane pudgalane gati karAvavAmAM sahAyaka tatva te dhamastikAya che, ane e ja gatimAM sthiti karAvavAmAM sahAyaka tatva adharmAstikAya che. ane A dharmAsthitakAya vagere lekamAMja che. A leka 14 rAja leka pramANa che. enI bahAra aleka che. ane alekamAM gati sahAyaka dharmAstikAya vagere nathI. mATe jIva alekamAM gati nathI karI zakate jema mAchalI pANI vinA bahAra gati nathI karI zakatI tema. mATe jIvana gatimAM dharmAstikAya tatva sahAyaka hovAthI jyAM sudhI A tatva che tyAM sudhI ja jIva gati karI zakaze, ane jyAM sudhI sthiti sahAyaka adharma stikAya tatva che tyAM sudhI jaIne jIva aTakI jaze. sthira thaI jaze. ethI AgaLa alekamAM nahIM jaI zake. mATe lekAgra bhAge siddhAtmA sadA mATe sthira thaI jAya che. lakAgra bhAgathI muktAtmA pAchA kema nathI paDatA ? nahaniccalao vA thANa viNAsapayaNa' na juta se / taha kammAbhAvAo puNAkkiyA bhAvao vAvi // 1857 maMDika-he bhagavaMta ! jema jhADa upara beThele mANasa paDI jAya, athavA phaLa paDI jAya tema tenA bhAge rahelA siddhAtmAo paDI kema nathI jatA? emanuM patana kema na thAya? karuNAsAgara kRpAlu bhagavaMte kahyuM-he maDika ! eka vAra je AtmA mele cAlyA gaye te A cAra gatinA saMsAracakramAMthI chUTIne siddhazilA upara lekAgrabhAge birAjamAna thaI gayA pachI kadApi keI kALe paNa tenuM patana saMbhava nathI. 58 Page #82 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1 TS TTT TT 1 '' TV 1 TT TY 11 111 - ' ' ' K ' - K . 1 TTTTTTT ' yi K *A , 115 TI N ' ' | I ' 1 I 1 ' 1 | G | III TI | | - kAraNa ke e sthAna AkAzanI jema nitya hovAthI tene vinAza paNa nathI thatuM. ane vinAza na thavAthI muktAtmAnuM patana paNa nathI thatu. bIju, AtmAne patanAdi kriyAmAM karma je mukhya kAraNa che te karma te tyAM che ja nahIM sarvathA Page #83 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kanA abhAva che. te pachI patananI sabhAvanA rahI ja kayAM ? ane bIjI ke peAtAnA prayatnanI preraNA-AkaSa Na-vikaNu tathA gurutva (bhAre vajana) vagere je patana thavAnA kAraNeA che te paNa mukatAtmAne tyAM nathI eTale paNa patana saMbhava nathI. kadAca 'sthAnathI patana' ema jo tuM kahetA hAya te te paNa yAgya nathI. sthAna teA AkAza che. ane jo sthAnathI patana mAnIe te te AkAzane paNa peAtAnA nitya sthAnathI calAyamAna thaine paDavuM joie. parantu te te nathI khanatu N. AkAza nitya dravya che. te kadApi paDatA nathI. tema AtmAnA mekSa thayA pachI te nitya svarUpamAM che eTale kadApi patana saMbhava ja nathI. tyAM patananuM keI kAraNa nathI. parimita kSetramAM anaMtA kevI rIte samAyA ? maDika svAmIe prazna karyAM, he bhagavaMta! siddha zilA tA parimiti=maryAdita kSetra che. te pachI tyAM anantA siddho kevI rIte samAI zakyA ? te viSayamAM pharamAve che. parimiyase'NatA himAyA ? mutivirahiyattAoM / yasmi va nANAI diThThIo vegarUvammi // 1860 siddhonI Adi paNa siddha nahIM thAya. kAraNa, kALa anAdi che. kALa pravAhanI para'parA anAdi hovAthI prathama zarIra kAnu... kalpeze? prathama mAkSe koNa gayA ? prathama nigodamAMthI kANu nIkaLyA e paNa kahevu asabhava che. mATe sidhdhonI Adi paNa kahevI saMbhava nathI. have siddhazilA te mAtra 45 lAkha yAjana paheALI parimita che. ane anAdvi-ananta kALathI jIvA mAkSe jatA rahyA che. anantA jIvA meze paheAMcyA che teA tyAM anantA duH Page #84 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kevI rIte rahI zakatA haze ? AnA uttaramAM kahevAnuM ke, jIvAtmA amUrta che ane arUpI che. ane dIpakanI javA ja lAnI jema badhA ekabIjAmAM samAI jAya che. pAMca dIvaDAo judA judA bhegA karyA hoya te te pAMceyanI javALAo bhinna bhinna dekhAya che. chatAM bhegA karatAM te eka bIjAmAM bhaLI jAya che. pAMcenI eka bhegI rahe che. athavA dUra eka nAcatI nadI upara hajAre prekSakonI najara bhegI kevI rIte thAya che ? eka seyane jenArA ghaNAM mANanI daSTi kevI e soya upara bhegI thAya che? sAya eka che. ane tenA upara ghaNAMnI daSTi bhegI thAya tema anantA siddhAtmAe dezamAM ekabIjAmAM ekatra-bhegA thaIne paNa rahe che. eka rUmamAM jema ghaNAM davAo bhegA karyA hoya te te badhAne prakAza eka ja rUmamAM jema bhegA thaIne rahI zake che. te ja pramANe prakAzapuMjanI jema mekSamAM siddhazilA nAnI 45 lAkha jananI parimita hovA chatAM paNa anantA siddhAtmAo sAthe rahI zake che. | he maki A pramANe karmane baMdha paNa thaI zake che. ane kamane mokSa paNa thaI zake che. ane karmane mekSa eTale chuTakAro thayA pachI AtmA mukta thAya che. ane muktAtmA ke heAya che, kayAM hoya che, kevu kSetra hoya che vagerene yuktipUrvaka vicAra karyo che. mATe mane AzA che Page #85 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ke have kama khaMdha-mAkSa viSayaka tArI zaMkA TaLI haze. ane je veda vAkayeAnA artha karatAM tane bhrama thayA hatA te veda vAkayanA sAcA atha paNa tane samajAvye che. eTale A viSayamAM tuM niHzaMka thayA haze. mATe AtmAnA ka sAthenA sayeAga-viyeAgarUpa AdhamAkSa che temAM tuM zradhdha dhAraNa kara. DikanI zaMkAnuM... samAdhAna ane dIkSA chinnasmi saMsayammi jiNeNa jasmaraNa vipyamukkeNa se| samaNeA pavvaio adhuTThahi rakhaMDiya saehiM / / 1863 A pramANe paramAtmA sajJa mahAvIra prabhu pAse kabaMdha meAkSaviSayaka potAnI zaMkAnA yukiMta-prayukita pUrNAMka uttara meLavI mahika svAmInuM mana saMteSa pAmyuM. veda vAkyAnA sAce aM paNa samajAi gayA. mananI zakA TaLI, vAstavika sAcuM tatvajJAna prApta thayu. maMDikanuM a MtakaraNa prabhunA caraNAmAM namI gayu, maDika natamastaka thaine prabhunAM vinati karavA lAgyAhe jarA maraNanA duHkhathI mukata bhagavaMtA. have mArA mATe Apa ja pUjanIya che. zaraNya che ! have ApanuM ja zaraNu mAre grAhya che. Ape meAkSatatvanuM prativAdana karI mArA upara anahada, asIma kRpA karI che. te have huM paNa baMdha rahita 62 Page #86 -------------------------------------------------------------------------- ________________ thaI mukta thAu te ApanuM cAritra mAre svIkArya che. ema kahI maDika svAmIe pitAnA 350 ziSya sAthe prabhunA caraNamAM dIkSA lIdhI, ane varanA zAsanamAM chaThThA gaNadhara banyA. svAtma kalyANa sAdhyuM. dvAdazAMgI racI mahAna upakAra karyo. aMte kevaLajJAna pAmI rAjagRhImAM muktipada pAmyA. ApaNe seve mekSa pAmIe e ja abhilASA Page #87 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI AdinAtha svAmIne namaH pa. pU. munirAja zrI arUNavijayajI mahArAja - nI pavitra nizrAmAM - zrI vizAzrImALI tapagaccha jJAti jaina saMgha taraphathI Ayojita cAturmAsika 16 ravivArIya - zrI mahAvIra jaina zikSaNa zibira - mAM dara ravivAre cAlatI - sacitra gaNadharavAda jAhera vyAkhyAnamALA nI navamA ravivAranI prastuta pustikA | zrI vIzA zrImALI tapagaccha jJAti jaina saMgha jJAnabhaMDAra, jAmanagara taraphathI chapAvI prasidhdha karavAmAM AvI che. bhAdaravA vada 6 ravivAra tA. 16-9-1984 nI zrI mahAvIra jaina zikSaNa zibira nI A navamA ravivAranI zibiranI | sarva zibirArthIonI sAdharmika bhakti eka sadagRhasthanA saujanyathI hA. zrI harSadabhAI mANekalAla zAha (mahesANA vALA) Adi taraphathI karavAmAM Avela che. 5 Page #88 -------------------------------------------------------------------------- ________________ .librAkSa ka, zIro][][OWvajIhhAra/yon, DAlItaUTI7 SIBta#JsaMda ka, khanzrI 02 bhUti che , vadhArI relI zubhUti rA. thai izuddhil, BdhA che prabhAsa svAmI kahyA latusvAmI 4 , takI metAa vA chaUR - thrI vyakta svAmI che mI . svAmI RAG.0 guva Uvuvuus apitA" SUUUU) ja svAmI 5 4 ! mArcapatrAsI * 6 maMDita jAya che carte pita-Poiena CUUUUUU zrI aiAvIra sva zikSA]\ \810 te na sacitra:jAhera vyAkhyAnamALA - sacigAdharavAda pravaca6IkAra ad lekhaka-pa.pU.munirAja zrI arUNavijayajA mahArAja viSaya : " deva astitva siddhi " | vi saM. 204 0 bhAdaravA vada 13] dazaru' vyAkhyAna- 10 ravivAra tA, 2 3 -9-1984 Page #89 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sAtamA gaNadhara -zrI mA putra svAmI viSaya : deva astitva siddhi devatAo che ke nahIM ? zakA tepazvaie seAuM moriyo bhagacchara jigamagA | vaccAmiNa vadAmi baMditA pajjuvAsAmi // 1864 pa. pU. ananta upakArI caramartIthapati zramaNa paramAtmA zrI mahAvIra svAmIne namaskAra pUrvaka... zrI vizeSAvazyaka bhASyamAM pUjya zrI jinabhadragaNi kSamAzramaNajI mahArAja gaNadharavAdanA prakaraNamAM sAtamA gaNadhara zrI maurya putra svAmInA adhikAramAM pharamAve che ke.. apApApurI nagarInA madhyamAM senikavipranA sthAnamAM ceAjAyela yajJamaMDapamAM seAmilanA AmaMtraNathI yajJamAM padhArelA diggaja ra dhara vidvAneAmAM mau putra nAmanA dvijottama zreSTha paDita pravare vicAra karyAM, zrI indrabhUti gautamathI laine 5 thI 6 vidvAna paDatA sajJanI sAthe carcA karavA ziSya piravAra sAthe gayA che, ane tyAM sajJanI sAthe carcA vicAraNA karIne vAstaviktA samajI gayA lAge che. sAcuM tattvajJAna pAmI gayA lAge che. ane sAMbhaLavA pramANe A mahAna dArzanika ane sa jJa che, je sava` praznonI carcAmAM sAmevALAne nirantara Page #90 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kare che. tenA praznane samAdhAnakAraka, saMtoSakAraka uttara Ave che. te mArI pahelAM maMDi paMDita hajI hamaNuM ja 350 ziSya gayA hatA, ane e paNa sarvajJathI prabhAvita thaIne tyAM temanuM ziSyatva svIkArIne temanA caraNamAM rahI gayA lAge che. A pramANe sAMbhaLIne maurya putra paMDita dvijottama paNa samavasaraNe javA taiyAra thayA. pitAnA 350 ziSyo sAthe nIkaLyA. ane samavasaraNe jinekavara paramAtmA mahAvIra prabhu pAse Ave che. manamAM bhAva sArA che ke huM paNa tyAM jaI te jinezvarane vaMdana karIza, darzana karIza ane vaMdana karIne temanI sevA karIza. sAmaTA 1 fami gA-nA-vimuti | nAmeNa va gotteNaya savaNNU sanmadarisINa // maurya putrane Avele jANIne janma-jarA maraNathI rahita sarvajJaane sarvadazI jinezvara paramAtmAzrI mahAvIra prabhue te maurya putra ne tene nAma getrathI saMbedhana karIne madhura bhASAmAM AvakArIne belAvyA, he kAzyapa zetrIya mauryaputra sukhethI A bhAI, Ave. ki maNNe asthi devA uyAhu nasthitti saMpao tujjha / beya payANa ya anyaM na yAgasI temimA matthA / / he AyuSyana! maryaputra ! paraspara viruddha artha prati pAdana karanArA vedanA padane adhyayana karatA karatA sAMbhaLavAthI, Page #91 -------------------------------------------------------------------------- ________________ samajI tArA manamAM evI zaMkA ghara karI gaI che ke, deve che ke nahi ? devalAnA devatAo ! ahIM Ave che ke nahI ? devatAonA astitvane tuM nathI mAnatA. pantu ema nathI, huM mau putra paraspara virudhdha bhAsatAM evAM vedyapadA tArA jANavAmAM AvyAM. ane tuM tenA artha barobara karI na zakayA. Azaya na zakayA dvidhAmAM paDI gayA, ane ante evA niNaya upara AvI gayA ke, devatAe nathI. ane vaLI pratyakSarUpe devatAo hajI tane dekhAyA nathI eTale tArI mAnyatAne puSTI maLI, A pramANe veDha padonA sAcA artha na jANyute tuM zaka spada, saMzayAtmaka svarUpamAM paDI gayA ke devatAe che ke nahIM ? te veDha pade A pramANe che-- (1) '5 cannAyuthI yajJamAnAJasA arthAta-yajJarUpI zasrane dhAraNa karanAra sIdhA svargamAM nizcitarUpe jAya che. A svaLa Teja 5-iti.'' yajamAna ekadama (2) 'avAma semamamrutA amUtra, agat cetaraviyAma vAna, nUnamamAn tRLavarAti: mui vRtti dhRta matyu zya'' / arthAta- sAmasa pIne teo deva thayA svarga lAkamAM gayA, ane deva paNuM pAmyA. te devA ama pazuM pAmela devA puruSanA vyAdhi ane vrudhAsthAne tRNavat karaze. uparanAM A banne pado devAnA astitvane, deveAnI sattAne sAbita kare che. A pado te vAMcyAM ane devatA che evI jANakArI maLI parantu he maiA putra ! bIjI bAju evA paNa Page #92 -------------------------------------------------------------------------- ________________ virUdhdha bhASatA veda pado maLyA jevA ke- " jJAnAti mAmAna vALA 2 cama-vahuna-kaverAna" | carthAta mAnA svarUpe IndrajAla jevA jaNAtA- Indra-yama-va-kubera vagere deve che ke nahIM te ke jANe che? A pade devasattAne abhAva pratipAdana kare che. uparanA be prakAranA paraspara virudha artha pratipAdana karanArA vedavAkyo joIne tuM dvidhAmAM paDe ke devatAo che ke nahIM ? ethI zaMkA jAgI. saMzaya ghara karI gaye. devatAo che ke nahIM.? ane vaLI pratyakSa na dekhAtAM tuM e vicAra upara AvI gaye ke devatAo nathI. paraMtu e nathI. A ja pramANe, devatAo nathI e matane puSTa karavA te keTalIka yuktio lagAvI che ke saccha dacAriNA puNa TevA divappabhAvajuttA ya / ja na kayAivi darisaNamuveta to sasako taMsu // 1868 -he maurya putra ! tuM ema mAne che ke - nArakIo te atyanta duHkhI ane parAdhIna hovAthI ahIM AvI zaktA nathI, eTalA mATe pratyakSa dekhAtA nathI. mAtra sAMbhaLIne ja badhA karI laIe, parantu devatAo te parAdhIna nathI, svachaMdAcArI che. mana phAve tyAM jaI AvI zake che. emAM temane koIne pratibaMdha nathI. DeInuMya baMdhana nathI. ane bIju devatAo divya prabhAva yukta hovA chatAM paNa kyAreya ahIM AvyA hoya ane pratyakSa keIne ya jaNAyA hoya e paNa khyAla nathI, paNa bIjI bAju zruti-smRti AdimAM Page #93 -------------------------------------------------------------------------- ________________ deve che ema kahe che. eTale tuM saMzayamAM paDe. dvidhAmAM paDe che. de pratyakSa che te joi le mA pharU masayamee sudUra maNuyAibhinnajAIe / pecchasu paJcakakha ciya caumvihe devasa ghAe / zrI mahAvIra prabhue kahyuM : he maurya putra! tuM manamAM saMzaya (zaMkA) na kara. juo. A AkhuM samavasaraNa devatA oe ja banAvyuM che ane A samavasaraNamAM ja manuSyAdithI bhinna jAtivALA, divya prabhAvavALA, divya AbhUSaNAdithI yukta cAre nikAyanA deve che, ane te badhA deve ahIM mane vaMdana karavAne AvelA che. dezanA zravaNa karavAne AvelA che. temane tuM pratyakSa joI le. bIju he mauryaputra! A te ThIka che ke atyAre samavasaraNamAM huM tane pratyakSa dekhADuM chuM. paraMtu ahIM jovA pahelAM paNa upara AkAzamAM te caMdra, sUrya, tArA vagere je pratyakSa spaSTa AMkha sAme dekhAtAM hatA te tAre devasaMbaMdhI zaMkA karavAne kaI prazna ja nahote. kAraNa A sUrya--candrAdi te tiSka maMDaLanA devatAo ja che. te vasati vinAnA AlayamAtra (vimAne) che, ema je tuM kahete heya te te paNa yogya nathI. kAraNa ke te dekhAtA vimAne AlayamAtra nathI, parantu hakIkatamAM zaheramAM vasanArA lekenI jema temAM paNa koI vasanArA che, ema siddha thAya che ane vasanArA devatAo jevA pahelAM kAma sAme dekhatA , surya, tArA Page #94 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ja. kAraNa ke nivAsathAna raheThANa hoya ane te sadaMtara khAlI ja hoya, keI rahetuM ja na hoya e kahevuM paNa agya che. mATe sUrya-caMdrAdi je sarva leke ne pratyakSa dekhAya che, tenA prakAza-ti adine spaSTa anubhava thAya che. mATe devatAo nathI evI zaMkAne sthAna ja nathI rahetuM. bIjuM, deve karelA upaghAta ane anugraha paNa pratyakSa ghaNAne anubhavAya che. keTalAka devatAo te keI-meImanuSya upara prasanna thaIne hIrA-motI-ratna-suvarNAdi ApIne anugraha kare che ane keTalAka deve te rAjA cAdinI jema zastrAdi vaDe upaghAta paNa kare che. AthI de che e vAtane nizcaya te avazya thAya che. vedapadenA sAcA arthathI devasidhi| he jamya maurya putra! je veda vAnA AdhAre tane zaMkA jAgI tenuM kAraNa eTaluM ja che ke, tuM vedapadonA artho barAbara karI nathI zakyA. je e ja veda ane prati, mRti, purANenAM vAkyano pharI vicAra karIne vAstavika artha karI karIza te tenAthI ja devenI riddhi thaI jaze. dAta maithupaniSadu (6-36) mAM kahyuM che ke - "mAnatra juhuyAta havAmasvarga meLavavAnI IcchAvALAe agnihotra yajJa kare. AmAM yajJayiAthI svarga prAptinA phaLanI vAta karI che. he maurya putra! je tuM svarga ane svargavAsI devano abhAva mAnatA hoya te tArA mata pramANe te svargamAM laI Page #95 -------------------------------------------------------------------------- ________________ janArI A yajJa-yAgAdinI kriyA paNa naSTa thaI jaze. yajJayAgAdinI kriyAnuM phaLa ja nahIM rahe. te niSphaLa-phaLa vinAnI kiyAnuM loke AcaraNa zA mATe karaze ? zatapathabrAhmaNa (12, 5, 2, 8. ItyAdi veda vAkamAM paNa devenI sattA jaNAvatAM kahyuM che ke-6- rajJAcudhI te A yajJane AyudhI ItyAdi ghaNAM veda vALe che jemAM yajJAdinI kiyAnuM phaLa deva-svarga batAvyuM che. " sAmAti mApamAna jIvanAniz-E-5na kerAI - he maurya putra ! A vedavAkyathI je tane zaMkA thaI hatI te yogya nathI. kAraNa, A veda vAkya devenA abhAvane pratipAdana nathI karatuM. paraMtu "mApama' zA mATe kahyA che ? ema je tuM kahete hoya te tenuM tAtparya e che ke, devatAo svayaM paNa anitya che. emanuM paNa AyuSya pUrNa thaye samApti che. te pachI temanI bIjI riddhi-siddhi te niHsAra-anitya ja hoya emAM zI zakA? A pramANe ahIM IndrajALa kahIne devadhi ane anya adhinA samudAyanI paNa anityatA pratipAdana karavAmAM AvI che. ane e mATe ja "mApama" mAyika zabda vAparIne kahyA che. he maurya putra ! A pramANe A vedavAkaye devenuM astitva pratipAdana karanArAM che. ane te kevA mAyika mApapama-IndrajAlika che te kahyuM che. bIju e ke, jo tuM devenuM astitva na mAne te Page #96 -------------------------------------------------------------------------- ________________ veda vAkyamAM kahelA mAtramAM je devenuM AhavAna karyuM che temane artha, Ahuti dvArA AmaMtraNa ApavAmAM Ave che te paNa asiddha thaI jaze. veda vA ane zrutinA maMtramAM te IndrAdi devAne AvAhananA AmaMtraNa mATe ghaNA mitre che. te badhAnuM zuM ? dAta, kRtimAM kahyuM che ke vaDazikayu ta mircama-ma-sUrya- suraguru-ar 15thAna nathati" - ethata ukathaDizi vagere ya vaDe yama, caMdra, surya bRhaspati ne svarganA rAjyane prApta kare che. A veda vAkya devenuM astitva sucavanArA che. ane je te deva na mAne, temane abhAva mAne te zruti-smRti vedane paNa nirarthaka mAne ene paNa abhAva mAna. taittirIya AraNyaka (1, 12, 3) mAM AvAhananA maMtra rUpe kahe che ke - " mAra meghAta meghavALa" AnAthI IndrAdi AmaMtraNa ApIne AvavAnuM kahevAmAM AvyuM che. - he mauryaputra ! je devenuM astitva ja na hota to A AmaMtraNa ane AvAhana konuM? zA mATe karyuM? mATe uparokta A vedapado devatA che te ja sAcA Tharaze. mATe devatAonuM astitva mAyA vinA nahIM cAle kAraNa ke prati-smRti-veda purANa Adi to devatAonA maMtra-carcA AdithI bharelA paDyA che. A pramANe devasidhimAM veda-purANa-zruti-smRti paNa sAkSI purAve che. Page #97 -------------------------------------------------------------------------- ________________ devagatinA abhAvamAM dAnAdi kriyA niSphaLa jaze he maurya putra! jagatamAM badhA ja che. sarva dharma phakta karmakSaya ke nirjarA mATe nathI paNa karatA. arthAt keTalIka dAna-puNya AdinI dharmakiyA svarga prApti, svargIya sukha arthe paNa kare che. kAraNa, svarga e paNa puNyakAryanI prAptinuM phaLa che, hetu che. Ihileka paleka saMbaMdhI sukhanI aMdara paralekanA sukho te svarga saMbaMdhI ema vAtane hetu rahele che. paraMtu tArA mata pramANe je svarga nathI ja, ane deva paNa nathI. te puNya hetu nirarthaka karaze ane puNya hetuka thatI dAnAdi kiyArUpa dharma paNa nirarthaka karaze. A pramANe te ekanA abhAva mAnavA jatA anekano abhAva siddha thaze. ane je jIvanamAM dharmane ja abhAva siddha thaze te te anarthakArI thaze, mahA ApattikAraka thaze. kAraNa, badhA ja jenI nirAvRtti nathI paNa hatI ane badhA ja dharmamAMnA badhA ja prakAre mekSa ja apAve che ema paNa nathI hotuM. mATe dAnAdi kiyAthI paNa svarga-tathA devapaNanI prApti thAya che e mAnavuM ja paDaze. utkRSTa puSya ane sukhathI devasidhi nada mArA pavananA jhulAva64maLe te | subahugapuNNaphalabhujo pavajjiyavvA suragaNAvi // 10 Page #98 -------------------------------------------------------------------------- ________________ he maurya putra ! have tarvAnumAna pramANathI paNa tane devavidhi karI batAvuM chuM. jema utkRSTa pApa karyA hoya te tenA phaLarUpe jIvane naraka gatimAM javuM paDe che. ane tyAM karelA pApanI sajArUpe bhAre duHkha bhogave che. te te ja pramANa puNyanuM tathA puNyanA phaLanuM paNa vicAra kara. kAraNa, A jagatamAM badhA ja jIve pApa ja karanArA che, evuM paNa nathI. dAna, paropakAra, anAdi ApavuM, bhUkhyAne anna ane tarasyAne pANI ApavuM ItyAdi ApavA AdinuM je puNyakArya che te paNa ghaNuM kare che. jagata mAM paNa je zubha kArya rUpe gaNAya che. ane A puNyakAryanuM phaLa te sukha prApti ja hoya che. sukha-duHkha e kArya che, ane kArya te kAraNa vinA sidha thatuM nathI. mATe sukha-duHkha rUpa kArya mATe kAraNa rUpe jenA pitAnA karelA puNya-pApane ja mAnavA paDaze. bIjo vikalpa ja nathI, kAraNa Izvarane je jagatanA jIvone sukha-dukhanA phaLa te dAtA mAnavAmAM Avaze te IzvaranuM svarUpa ja vikRta thaI jaze. te pachI zA mATe ekane sukha Ape ane ekane duHkha Ape pachI tame kaheze e te IzvaranI icchA (marajI) te Izvara IcchA marajIvALa sAbita thaze. ane IcchA marajI te rAganA paryAyavAcI zabdo che. te jene sukha Apaze tenA pratye rAga ane je jIvane duHkha nathI gamatuM chatAM te jIvane 11 Page #99 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Izvara du:kha Apaze tenA pratye IzvaranI IcchA-manamAM dveSa Avaze, eTale te Izvara rAga-dveSavALA sAbita thayA. ane jo rAgadoSavALAne ja Izvara kahevA hoya te te sa MsArI jIvA sarvarAga dveSavALA ja che te badhAja Izvara vidha thai jaze. te anantu izvaravAda pakSa mAnavo paDaze, A badhAM dUSaNeA A pakSa mAnavAmAM che. mATe jIve je puNya - pApa vaya kare che tenAM sukha-dukhA paNa svayaM bhagave che, jaghanya madhyama-AchAM sukho bhogavavA mATe te aMgre manuSyagati paNa che. parantu je jIve prakRSTa puNya upAna karyuM che, tene prakRSTa (utkRSTa) sukha bhegavavA kyAM javuM ? kAraNa manuSya, gatimAM te sukhanI maryAdA che, ahIMyAM te cakravatI paNAnAM sukhe- je 6 khaMDanA mAlika che tyAM sudhInI maryAdA che. khasa, pachI saMsAranA sukhanI utkRSTatA atre manuSya gatimAM nathI. mATe huM mauya putra ! je jIvAe aneka dAnAdi puNya--sukRta karIne upArjana karelA che te jIvA mATe te utkRSTa sukha ApanArI cegyatAvALI jo koI gati hAya te te devagati che, svarga lAka che. devajanma devabhava che. jyAM jIvA manuSyagati karatAM te sekagaNuM vadhu sukha bhogavI zake che, anubhavI zake che, arthAta A manuSyagatimAM je je sukhe che tenA karatAM hajAragaNAM, lAkhagaNAM, vadhu 12 Page #100 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - pramANamAM sukhA svagatimAM che. atyanta suMdara rUpavatIkAyA, vaikriyazarIra, vaikriyalabdhi, hIrA-motI, ratnAdinI mApa Rddhisidhdhi, Ameda-pramoda, apsarA vRdgha ItyAdi saMsAranAM sa sukhA tyAM svarga mAM carama sImAmAM che. sva zuM che? svargaloka kayAM che ? - he sau putra! paralA sabadhI vicAraNA karatAM paraloka zu che? kayAM che ? te vicArIe. lene ApaNe be vibhAgamAM joie. (1) svaleAka (2) paraleAka ApaNe je leAkamAM rahIe chIe te ApaNA mATe svalA thayA. ApaNe manuSya chIe te ApaNuM rahevAnu kSetra te manuSya leka ane manuSya sAthe tiya cA paNa (pazu-pakSI) paNa ApaNI sAthe rahe che. tiya gamana karanArA tiya ce. mATe A ja manuSyalAkane tiAle ka paNa kahevAya che. svalA sivAya je cha bIjA leAkeA che te paralAka thayA. hulA -paraleAkamAM paNa sukhanI prAptyathe javA dharmAdi sukRta kare che. paraloka jIvAnI najara sAme lakSamAM rahe che. paralemAM sukha-zAMti sArI maLe e paNa lakSa jIve rAkhe che ane tadanurUpa jIve. dharma-sukRtAdarUpa puNya kare che. akhila brahmAMDamAM leAka keTalA ? 3 Page #101 -------------------------------------------------------------------------- ________________ cauda rAjaloka sidhdho / --->siddhazilA ----kepa. nA2 -) 3. seve caka ' II in its -----.> ----33, rIpe mapha vecaka ratnaprabhApRthvInuM daLa | vala) 12 1800 00 yojanA 9 ] [1nI lo ja lo ** kio TkhAlI.10. ATha vANavyaMtara: nikAsa AS : [3] : | (w | pitA 5 . ... ... .. \ ' : ' latika --- khAlI, 10.0 ra 3 A vyaMtaranikAyA ra ......... ki : [2] [] /' kimbireka che, tranADI -. a2sthira jotika *. -> dvIpa samudra -> khAlI. 100, yo, > khAlI 1583 co. * dareka prata2 3doo.yo 1 - -8no hi -dhana vAta - tanavAta AkAza -19 0 0 ............. cIjana 10.bhavanapati nikAya 7 naraka bhUmi - a lokaLa khAlI 1puii 1 | 2 ) Page #102 -------------------------------------------------------------------------- ________________ cauda rAjaleAka samasta anantAkAzanA kendramAM 14 2ju pramANe je lAkSetra che tene cauda rAjaloka kahevAmAM Ave che. A cauda rAjalamAM rahenArA cAra gatinA jIveA che, cAra gatinA prakAranA jIvAthI ja A leAka bharelA che manuSya gati deva gati tiSa" e gati ( naraka gati A caudamAMnA uparanA te uparanA lAka A cAre gatinA jIvAne rahevA mATe leAka che. tethI A leAkSetra athavA rAjaleAka kahevAya che. tenA 14 bhAga che. mApamAM. mATe 14 rAjaleAka kahevAya che. 7 rAjale svargIya devA mATe che. tethI bhAgane devale kahI zakAya. kAraNa devatA rahe che mATe devale, ane ApaNI upara tathA leAkanA uparI bhAgamAM hAvAthI UvalAka kahevAya. svalAka kahevAya. ane te ja pramANe nIcenA cha rAjaleAkane pAtALa adheAlAka athavA narakaleAka paNa kahevAya che. A bannenA thaIne 7+ 7 = 14 cauda rAjalAka thaI jAya che. have emAMthI manuSya tiya cAne rahevA mATe uparanA 7 rAjalokamAMthI phakta 900 ceAjana temaja nIcenA cha rAjaleAkamAMthI paNa phakata 900 jana ema kula 1800 sejana kSetra tioNlAka. 15 Page #103 -------------------------------------------------------------------------- ________________ athavA manuSya leka tarIke kahevAya che. ApaNe manuSya chIe. ane ethI ApaNe ApaNuM manuSya lekamAM rahIe chIe tene svaleka kahevAya. ane manuSyataraApaNA sivAyanA svargaleka tathA nArakalekane paraleka paNa kahevAya che. | svargIya hevanA raheThANane leka te svargaloka, athavA devaleka kahevAya che. devagatimAM rahenArA ja devatAo kahevAya che. devatAonI paNa avAntara jAtie keTalI che ? e mATe pharamAve che ke - devanikAya - 4 - hevAturnATA: | ka-1 | "dev| hi 1. bhavanapati 2. vyatara 3. jyotiSka *1. vaimAnika mevArata devatAo 3 bhavanapati vyaMtara tiSka 1. navane, varanA avanavAsina bhavane mAM rahevAnA kAraNe emane bhavanavAsI ane temanA pati te bhavanapati deva. 2. viviya sezannanivarivAr vavidha dezomAM nivAsa karatAM hovAthI vyaMtara kahevAya che. 3. cotaramAvavAjhotiSThA, prakAzamAna jhaLahaLatAnA svabhAva svarUpavAlA sUrya-caMdrAdine tiSka deva kahevAya che. 4. famgmavA vaimAninnA: Indra-zreNipuSpaka Adi vimAnamAM rahenArA devatAone vaimAnika deva jAtinA kahevAya che. Page #104 -------------------------------------------------------------------------- ________________ devAnakAyanA avAntara bheda dasahA bhavaNAhivai TaThavihA vAmAMtarA huti / joisiyA paMcavihA duvihA vaimANiyA devA || deva bhavanapati 10 vyaMtara + 8 5 ye viSpha 17 vaikAnika =25 samasta brahmAMDamAM rahetA sarva prakAranA devatAone mukhyapaNe cAra nikAya (jAti) mAM vibhakta karavAmAM AvyA che. te che bhavanapati, vyaMtara, jyaMtiSTha, tathA baimAnika. e mukhya bhede 25 prakAranA kahyA. bhavanapati 10, ne vyaMtara 8, jyAtiSTha pa, ane vaimAnika 2, ema kula 25 prakAranA kahyA che. parantu enA paNa avAntara peTAbhedonI gaNatarInI saMkhyA evAmAM Ave teA ghaNI vadhAre che. tathA Page #105 -------------------------------------------------------------------------- ________________ devatAo 2 vaimAnika bhavanapati vyaMtara _ 25 10 asurakumAradi 8 vyaMtara 15 paramAdhAmI 8 vANavyaMtara tiSka 10 cara acara 25 1. tiyagajhaMbhaka = 10 kalpapapanna kapAtIta 12 devaloka 5 anuttara 9 kAMtika 9 vevaka 3 kilTISika - 14 25 + 26 + 10 + 38 = 99. 9 paryAptA + 9 aparyAptA = 198 prakAra kula devatAonA 303 manuSya | deva 198 =563 bheda jIvanA 48 tica che naraka 14 Page #106 -------------------------------------------------------------------------- ________________ : * - samasta cAra gatinA A saMsAramAM A pramANe pa63 prakAranA jIve che. A jIvenA saMpUrNa kula bhedo thayA. pa63 thI ekapaNa prakAra vadhAre A saMsAramAM nathI. pAMcase ne cosaThamo prakAra nathI. ahIMyA jenI saMkhyA nathI. jenA prakAranI saMkhyA che. emAM kula 198 prakAranI saMkhyA deva gatinA devatAonI che. temAM mukhya te 99 prakAra ja che. tenA paryAptA, aparyAptA ema rUlsa=karatAM 198 Ave che. devatAonA nivAsasthAne A sAthenA cauda rAjalokanA nakazAmAM jotAM khyAla Avaze ke sauthI upara prathama 5 anuttara devaleka che, pachI ai vecaka devatAo che. (A 14 kalpAta kahevAya che) pachI 12 devaleke che. te te vimAne che. temAM rahenArA vimAnika devatAo kahevAya che. lekanA aMte rahenArA te 9 lekAMtika de che. ane 3 kibISika che. (1+9+3) = a 24 vaimAnika kalpapapanna devatAo che. temanI nIce merU parvatanI cAre bAju pradakSiNA detA sUrya--candrAdi 5 cara tiSka tathA aDhI dvIpa bahAra pa sthira (acara) tiSTha maMDaLanA devatAo che. - 19 Page #107 -------------------------------------------------------------------------- ________________ fkvez lesen - 2 3 1 ka 9 ekaJ ta -4 Glocken Pe scuiuurnt --09 zaitika N jana zao 2 de asias Carrera 'K --- azvira jayotika *? jaoN naka. ? naraka -ra jarU. 3 fyh mqdry rwd<< jara3-4 jara7 : 6 nATaka karI, nara:- 0. che. 42nA Page #108 -------------------------------------------------------------------------- ________________ te ja tirachalekamAM rahenArA, vyaMtara nikAyanA 26 prakAranA devatAe che, tathA nIce ratnaprabhAdi nara pRthvImAM bhavanapatinA 15 paramAdhAmI deve rahe che. A pramANe cauderAja lokamAM traNe lokamAM devagatinA devatAo rahe che. have kramazaH eka eka jAtinA devatAonuM svataMtra vivecana karIe. bhavanapati devatAo bhavanapati nikAyanA moTA bhAganA devatAo bhavanamAM nivAsa karatA hovAthI, potAnA nivAsanA patieTale mAlika -svAmI-pote hovAthI bhavanapati kahevAya che. bhavanavAsinoDasuranA0vidyunmuvarNAgniH / / vAtatanidhi dvAri mArA che 4-11 kumAranI jema (kAMtadarzana, priya, manahara rzana) mRdu, madhura, lalita gativALA ane kIDAmAM tatpara rahetA hovAthI kumAra kahevAya che. bhavanapati asura kumArAdi 10 (1) asurakumAra (2) nAgakumAra (3) vidhamAra (4) suvarNakumAra (5) agnikumAra (5) vAtakumAra (7) svanitakumAra (8) udadhikumAra (9) dvIpakumAra (10) dikakumAra 15 paramAdhAmI aMba, aMbarSi, zyAma zabala, rU, uparUdra, kAla, mahAkAla, asi, patradhanuM, kuMbha, vAluka, vaitaraNI, kharavara, mahASa. Page #109 -------------------------------------------------------------------------- ________________ asura kumAre moTA bhAge AvAsamAM rahe che. jo ke kayAreka bhavanamAM paNa rahe che. bAkInA nAgakumAdi navA prakAranA bhavanapatinA deve prAyaH bhavamAM ja rahe che. temanA AvAso deha pramANa UMcA ane samarasa hoya che. ane. temanA AvAso (mahela-makAna) cAre bAjuthI khullA hevAthI moTA maMDapa jevA lAge che. temanA bhavane bahArathI geLa ane aMdarathI khuNiyA hoya che. e bhavano vistAra ochAmAM e che ApaNuM jaMbudvipa jevuM lAge. madhyamathI saMkhyAtA cejana pramANe, ane utkRSTathI asaMkhyAtA jana pramANa paNa hoya che. bhavanapatinA asurakumArAdinI zarIranI uMcAI 7 hAtha. pramANa hoya che. asurakumAranuM AyuSya 1 sAgaropamathI kaMIka adhika hoya che. ane nAgakumArAdinavanuM AyuSya kaMIka ochA 2 sAgaropama jeTaluM hoya che. ApaNA jevA kumAre athavA rAjakumAra jevA zebhatA A badhA kumAra tarIke oLakhAya che. bhavanapati denA mukuTamAM vizeSa prakAranA cinha hoya che. temanA varSo paNa bhinna bhinna hoya che. kapaDAMnA raMga paNa judA judA hoya che. temanA bhavanenI saMkhyA vagere tathA nAme Adi A keSThAthI jANI zakAze - Page #110 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhavana patinA 10 asura kumAranuM varNana bhavanonI saMkhyA | mukuTamAM zarIra a dakSiNa | uttara cihana varNa | * dizAmAM | dizAmAM 1 asura 34 lAkha | 30 lAkha cUDAmaNi kALo saphaNAM gara jaja lakha | 40 lAkha 34 lAkha 40 lAkha 36 lAkha kaLaza. rakata lIle | 40 lAkha 3; lAkha magara 36 lAkha 3 lAkha che. stAnita | zarAva sa puTa azva ! 36 lAkha lAkha 46 lAkha 20 lAkha 2 lAkha bhavanapatinA deve manuSyavata kAyasevI che. 15 paramAdhAmI paramAdhArmikA : paMcadazA : parikIrtitA / yathAthai nAmabhi : ravyAtA ambaprabhRtapayazca te // 23 Page #111 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ambAmbarIva zyAma raudrosadrattA : tridhanu : RT mahAkAlazva vAhaka : r zabala vaitaraNA bAlukazva mahAgheoSa : kharasvara / ete'sura nikAyAntargata: paMcadazoditA: bhavanapatinA 25 prakAromAM 10 asurakumAro che ane 15 paramAdhAmIe che. emane paNa asurakumArAmAM gaNIne samAveza karyAM che. temanI saMkhyA 15 che, deva jAtinA deve che. (1) amba (ra) ambarISa (3) zakhala (4) svAma (5) raudra (6) upadra (7) asipatra (8) dhanu (9) kumbha (10) mahAkALa (11) kALa (12) vaitaraNa (13) vAluka (14) mahAdhe!Sa (15) kharasvara. A 15 paramAdhAmI deve che. A 15 paramAdhAmIe adhelAkamAM ratnaprabhAnA AvAseAmAM (bhavanemAM) rahe che, zrI mahAnizItha sUtranA adhyayanamAM A pramANe kahyuM che : vyaMtara nikAyanA deveza vya tarA - fhz{-f* puruSa -maheza -LAva --catta-rakSaka-mUta-virAcAH || 4 - 12 // C = * vividhapherAntara niyAAir yatA: ''~vividha dezeAnA antarI jemanA nivAsasthAna che te zrutaro kahevAya che. vi - eTale vividha prakAranA antara = nivAsa (AvAsA) che. jemanA te vyantara. vijJAntarAvyAMtara: athavA, vi - eTale vigata, antara=bheda arthAta jemanA antara-bheddA nathI te yantara - 4 Page #112 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kahevAya che. byantara devA pati, guphA, vana vagerenA vividha AMtare.mAM rahetA heAvAthI pazu ntare kahevAya che, athavA bhavanapati ane ketika e banne devAnA AMtarAmAM (madhyamAM) rahetA heAvAthI paNa vyantara kahevAya che. ratnaprabhA je pahelI naraka pRthvI che tenA uparanA 1000 ce:janamAMthI upara nIcenA se-sA cAjana cheDIne vaccenA 800 seAjanamAM vyaMtara deveza utpanna thAya che. uttpanna bhale ahIM thAya chatAM patu te patarA ughna, aSA ane mazcama ema traNe leAkamAM phare che. teo bhavane, nagare, AvAsAmAM rahe che. A devatAe cakravartI Adi puNyazALI puruSAnI paNa sevaka (nAkara)nI jema sevA paNa kare che. vyantaro mukhyapaNe 8 prakAranA che, 1000 ceAjana 100 jana 800 seAjana 100 jana vyatA | 1 | 4 | 2 | 3 kira ki purUSa mAraga gAMdhava | mu makSa 25 | cha 14 { } rAkSasa bhUta pizAya Page #113 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vyaMtara devanA avAMtara bheda, dhvajA ciha ane zArIrika varNa jAti | bheda dhvajAmAM ciTha zArIrika lale thAma ta kiM puruSa Adi daza azoka vRkSa prakAranA che kipuruSa puruSa Adi daza , caMpaka vRkSa maheraga | juga Adi daza ,, nAga vRkSa gAMdharva hAhA Adi bAra , tu basa vRkSa zyAma yakSa pUrNa bhadra Adi tera ,, vaTa vRkSa zyAma rAkSasa | bhIma Adi sAta ,, khaTvAMga sarUpa Adi nava , | sulasa vRkSa pizAca | kamAMDa Adipa dara , ' kadaMba vRkSa zyAma vyaMtara jAtinA denuM vizeSa varNana 1. kinara jAtinA yaMtara deva-kinnara jAtinA vyaktanuM zarIra priyaMgumaNinA jevA lIlA athavA zyAma varNa vALA hoya che. temane svabhAva saumya hoya che. jovAmAM atyanta saumya AnaMdakArI hoya che. meDhA upara emanA rUpanI. zobhA vadhAre hoya che. emanuM ciha azaka vRkSanI vijaya zyAma Page #114 -------------------------------------------------------------------------- ________________ hoya che. ane varNa avadAta zuddha ane svaccha sapheda hoya che. A kinnara daza prakAranA hoya che. kinnara, rUpazAlI, hRdayaMgama, ratipriya, ratizreSTha, kiM.rUSa, manema, nidita, kiM purUSotama, ane kinnarottama. A badhA atyanta sauMdaryavAna hoya che. 2. ki purUSa jAtinA vyaMtare-kipurUSa jAtinA caMtanA zarIramAM hAtha ane meTuM manahara hoya che. jAMgha ane hAthanI zobhA vadhu hoya che. A traNe aMge vadhu prakAza-- zIla hoya che. A vyaMtara jAta-jAtanA lepa (vilepana) kare che. ane citra-vicitra prakAranI mALA dhAraNa kare che. emanuM cinha caMpakavRkSanI davA che. attara Adi khUba lagADe che. kiM purUSe paNa daza prakAranA che-sapurUSa, purUSottama, yazavAna, mahAdeva, marUta, merUprabha, mahApurUSa, atipurUSa, purUSa ane purUSaSabha. 3. mahAraga jAtinA vyaMtare-A jAtinA devene varNa Ama te zyAma hoya che. chatAM paNa svaca7, ane zuddha hoya che. emanI gati vadhu jhaDapI hoya che. moTA zarIravALA hoya che. zarIra upara citra vicitra AbhuSaNe dhAraNa karatA hoya che. Ama svabhAva saumya rAkhe che. khabhA tathA DekanA bhAga vizAla hoya che, jADA hoya che. e vyaMtare paNa jAtajAtanAM vilepane kare che. emanuM cinha nAga vRkSanI davA che. bhUjaga, bhegazAlI, mahAkAya, atikAya, bhAvaMta, ske dhazAlI, mahezvakSa, merakAMta, mahAvega, ane manema A daza prakAranA mahAraga vyaMtare hoya che. 27 Page #115 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ra ma emanI kavitA ane 4. gAMdharva jAtinA vyaMtare-A gAMdharva jAtinA vyaMtaronuM svara bahuja mITha, sUrIle ane priya hoya che, emanuM darzana paNa priya hoya che. temanuM rUpa ghaNuM uttama che. e maktaka upara mukuTa dhAraNa kare che. Ama emanA zarIranuM varNa zuddha-svaccha lAla hoya che. zarIra majabuta ane gaMbhIra hoya che, emanuM mukha suMdara hovAthI rUpa paNa vadhu suMdara che. gaLAmAM hAra pahere che. emanI oLakha mATe teo tumbarU vRkSanI vajA rAkhe che. A gAMdharva jAtinA vyaMtare prakAranA che. hAhA, hahu, tumbarU, nArada, RSivAdaka, bhutavAda, kadamba mahAdamba, vata, vivasu, gItarati, ane sadgati yaza. 5. yakSa jatinA vyaMtare-yakSa jAtinA vyaMtaranuM zarIra mAnenmAna pramANavALuM hoya che. nirmala kALA raMganA hoya che. jevAmAM mane ane priya hoya che. emanA hAtha, paganA taLIyA, nakha tAlu, ane jIma lAla hoya che. maNio, ratna jaDelA mukuTa paNa pahere che. jAta jAtanA rane ane ratna jaDelA dAginA ghaNAM pahere che. emanA oLakha mATe vaTa vRkSanI vajA rAkhe che. A ya kSe tera prakAranA hoya che. pUNabhadra, vetabhadra, haribhadra, sumanabhadra, vyatipAkabhadra, sarvatobhadra, subhadra, yakSettama, rUpakSa, dhanAhAra, dhanAdhipa, ane manuSyayakSa 6. rAkSasa jAtinA vyaMtare zuddha nirmala varNavALA hoya che. jovAmAM moTA bhIma jevA bhayaMkara bIhAmaNuM lAge. mastaka bhAgamAM atyanta kAla 28 Page #116 -------------------------------------------------------------------------- ________________ hoya che. emanA haTha lAla raMganA tathA meTA lAMbA heya. sonAnA dAgInA pahere che. ane attara vagerenA jAtajAtanA vilepana paNa kare che. emanA cinDa tarIke emane khaTavAMganI vijA rAkhI che. A rAkSase 7 prakAranA hoya che. vidana. bhIma, mahAbhIma, rAkSasarAkSasa, vinAyaka, brahma rAkSasa ane jaLarAkSasa. 7. bhUta jAtinA vyaMtare Ama bhUtanI paNa AkRti te suMdara hoya che. paNa zarIrane raMga kALe zyAma hoya che. saumya svabhAva A bhUtanuM zarIra skUla hoya che. aneka prakAranA vilepano lagADIne kAla rUpa jevA dekhAya che. A bhUte nava jAtanA che. surUpa pratirUpa, atirUpa, bhUtattama, skaMdikAkSa, mahAvega, mahArakaMdika, AkAzaka, ane pratichanna. A bhUte emanA dhvaja tarIke suladhvajA rAkhe che. 8. pizAca jAtinA vaMta jevAmAM te saumya hoya che. rUpa paNa emanuM suMdara hoya che. A pizAca hAthamAM ane gaLAmAM nA dAgInA pahere che. emane emanI oLakhanA cinha tarIke kadamba vRkSa rAkhela che. A pizAco 15 jAtinA che. kumaDa, paTaka, jeSa, ablika, kALa, cakSa, akSa, mahAkALa, vanapizAca tUNIka, tAlamukhara, deha, videha, mahAdeha ane adhistAra. vANavyaMtara jAtinA deve aMtara nikAyamAM ja avAntara bhedarUpe vANuvyaMtara 1 Page #117 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jAtinA devenI gaNatarI thAya che. khAsa karIne vana vageremAM rahevA uparathI vANavyaMtara" nAma paDayuM che. vAta varatIti vAnarata : vanamAM paNa meTI baLavALA jhADAmAM rahetA hoya che ane parvatanI guphA vageremAM paNa rahetA hoya che. ApaNe je atyAre A bhUmi upara rahIe chIe. e jaMbu dvIpanI arthAta aDhI dvIpanI bhUminI nIce je pAtAla leka che. temAM pahelI naraka che ratnaprabhA. A ratnaprabhA pRthvInA uparanA bhAgamAM je 100 yojanAnI bhUmi che. temAM paNa upara nIcenA 10-10 yojana cheDI daIe eTale vaccenA 80 ejananA bhAgamAM vANavyaMtara devatAone janma thAya che. tyAM paNa rahe che ane atre paNa Ave jAya che. = '1 ' A kera '' ' 5. A vANavyaMtara devanA 8 bheda sthAnAMgasutra (ThANAMga) -trIjA aMga sUtra nAmanA AgamamAM kahyA che. te A pramANe 2 o Page #118 -------------------------------------------------------------------------- ________________ apanI, pazupanI, trASivAdI, bhUtavAdI, kaMdI, mahAmaMdI, kuSmAMDa, ane pataga. 10. tiryapha jAmaka jAtinA deva jaruMbha eTale vRddhi pAmate emane svacchedAcAra nitya jasa pAmate arthAta vadhatuM hovAthI eo jasa kahevAya che. citra-vicitra ane tArA tathA merU vagere parvata upara tirtha lekamAM vasanArA A deve tiyajabhaka deva tarIke enya che. emanuM popamanuM AyuSya hoya che. haMmezA Ameda-pramodamAM rahe che. krIDA karavAmAM masta hoya che. temaja surata samAgamamAM paNa lIna rahe che. anna, pAna, vastra, vasati, zayyA, puNya, ane phaLa, A vastuo khuTatI hoya te pUrI paNa pADe che. ochA rasavALIne rasabharI banAve che. a. vagerenI vRddhi karanArI che, vidyA vagerenI vRddhi karanAra vidyAjabhA deve paNa che. bhagavAna mahAvIra prabhunA janma samaye pi dvArtha rAjAnA rAjakuLanA banI be dhana-dhAnya, aAna, vastrAdinI khUba-khUba vRddhi emane karI hatI. temaja, bhagavAnanA dIkSA samaya pahelA cAre bAjuthI dATelA, mUkelA dhananA DhagalA lAvIne jemane prabhunA khajAnAmAM khUba khUba dhana-dhAnya-vastrAdinI vRddhi karI hatI ane pachI bhagavate 1 varSa sudhI yatheccha varaSIdAna ApyuM hatuM. Page #119 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A varNana pavitra zrI kalpasUtramAM Ave che. e ja pramANe, nAnA bALamuni vajanamuninI gocarIe jatAM mArgamAM 1-2 vAra parIkSA paNa karI hatI. ane vAmuni oLakhI gayA ke A te deva che. ane sAdhune devapiNDa kape nahIM. temane ghebara Adi AhAranI nA pADI. tyAre e tiryapha jabhakadeve. prasanna thaIne temane vidyA paNa ApI hatI. yaza khUba vadhyuM A tirya jabhaka devo zApa ane varadAna bane ApavAnI kSamatA dharAve che. dhAtura hoya e vakhate je emane jue. e apacaza ane anartha paNa pAme che. zrApa paNa ApI de che ane prasanna-saMtuSTa hoya e vakhate je emanuM darzana keIne thAya te enA khajAnAmAM dhana-dhAnyAdinI vRddhi paNuM karI Ape che, mATe anugraha-nigraha samartha A de che. emanAmAM e prakAranI zakti che. A tiryapha jabhaka devo 10 prakAranA che. annajabhaka, pAnaja bhaka, vastrajalaka, vesprajabhaka,zaccAjalaka, pupaja bhaka, phaLajabhaka, vidyAjabhaka tathA dazamAM avyakta ja hA kahe che. (jeo vagara vibhAge paNa vRddhi karanArA che) A prakAranuM varNana pAMcamA aMgazrI bhagavatI sutranA caudamA zatakamAM karyuM che. | vyaMtara nikAyamAM chA sADA sAta hAtha pramANenuM zarIra hoya che ane 1 papama pramANa AyuSya hoya che. manuSyanI. jema ja DAyasevI bhegI teo paNa hoya che. Page #120 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dayatara 8 vyaMtara 8 vANavyaMtara 10 tirthaMbhaka=26 | 1 | 2 | 3 | 4 | | \ kinnara, kirapuruSa, mAraga, gAMdharva, yakSa, ra kSasa, 10 10 11 12 13 7 | 7 8 | bhana, pizAca-8 8 15=86 || 1 2 | 3 | 4 | | | | 7 aNanI, paNapatrI, RSivAdI bhUtavAdI, kadI mahAkadI kUSmAMDa 8 | pataga 1 | 2 ajaja laMka | | 3 vastra bhaka | 4. | zavyAja bhaka | phaLaja bhaka | vidyAja bhaka | avyaktajabhaka pAnajanaka veNamaja bhaka pupajabhaka ' puSpaphaLajabhaka 8 + 8 + 10 = 26 vyaMtaronI mukhya jAtio. 87 + 8 + 10 = 105 vyaMtaronI kuLa avAMtara jAtio. Page #121 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tiSka deva samasta brahmAMDa cauda rAjalaka pramANa che. Urvaka, aloka ane tichaleka evA traNa mukhya leka che. enAthI cauda rAjalakanA traNa bhAga paDe che. urvalokamAM vaimAnika deve fleres becau GO 3---+ 4. a --- ttara ] 4 3 . 18 - - Greacles -- - 69 sahana dha = - 1 - : 8 6 --- +9 lokataMtrika * 6 ja dhar * % Go ? 28.vya na -- aMtae --- * 1 *7- sajado taraphae - ( 4ra6 - ra - jara3: re - - g | naraka pha. nara. 7. | kI Lloco kasanA Page #122 -------------------------------------------------------------------------- ________________ che, ane alokamAM 9 naraka pRthvIo che. ApaNA zarIranA kendramAM jema nAbhi che, tema 14 rAjakamAM madhyamAM kendramAM asaMkhya dvIpa samudro che. A asaMkhya dvIpa samudro che. A asaMkhya dvIpa samudro upara nahIM parantu ticha che. asaMkhya dvIpa samudranI madhyamAM merU parvata che. te parvata 1 lAkha jana uMce che. te merU parvata je dvIpamAM che te jaMbudvIpa che. A jaMbudvIpa 1 lAkha ejananA vistAravALe che. ane tene pharate 2 lAkha ejana vistAravALe lavaNa samudra che. tene phatte geLa valayAkAre 4 lAkha ejanane ghAtakI khaMDa che, tene pharate 8 lAkha ejananA vistAravALe kAledadhisamudra che. ane tene pharato 16 lAkha jana vistAravALo puSkarAI dvIpa che. paraMtu A puSkarAI dvipanI aMdara valayAkAre madhyamAM mAnuSettara parvata che. tenI bahAra manuSya vasti nathI. puSkara dvIpa ardhoja levAya eTale puSkarAI dvIpa kahevAya che. A pramANe aDhI dvIpa (samudra) thayA. aDhI dvIpasamudrone vistAra A pramANe che. (8 (8 (42 (1) 2) 4) 8) 8)= 45 lAkha jana aDhI dvIpane AcAra-vistAra 45 lAkha jana thaze tyAra pachI paNa zubha nAmanA asaMkhya dvIpa samudro che. eka dvIpa pachI tenA karatAM Dabala samudra, pharI dvIpa, pharI samudra ema 1 rAjaka pramANa vistAravALA A tirjIkamAM asaMkhya dvIpa samudro che. te te dIpamAM madhyamAM mahAvideha kSetranA kendramAM merU parvata che. te merU parvatanI cAre bAju pharatAM sUrya -caMdra Page #123 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AdinA vimAne che. temAM rahenArA devatAo tiSka devatAe kahevAmAM Ave che. . - - FITS . Nkha jyAtma carsa 8 | i vahe IvhAthana -- rs che .. ---- e ---------- . - - kIjala - (3 A TE - che K )SaBIES . pa adhat] . ane . jamAM ! A * | . Ler ' kAkI ja eTE S -" See , Ele - LIka mA kula * ka . ka " : ' GS -S: che. rI A prakAra ke lavaNa rasaprada karuca che cheT8 m hai, of | 1 * , * ? " ja uza; tA ts - *lA // * che - kAlodavi samag u ka 15 seo * * .! kaddha . - - 2) FpUrNa 5 . * che . Sphara - parA hatI 5 XMAS EKT & * SM A . tiSI devatAoe ulomAM paNa nathI. adhelokamAM paNa nathI. paraMtu je tira IleTamAM che. tirthAlokamAM Page #124 -------------------------------------------------------------------------- ________________ je asaMkhya-pa-samudro che. temAM sarvaprathama madhyane dvIpa jaMbudvIpa je che. tenA madhyanA kSetra tarIke mahAvideha kSetra che. che te mahAvidehanA paNa madhyamAM tathA jaMbudvIpanA kendramAM merU parvata che. te 1 lAkha jana uMce che. A merU parvatanI nIcenA bhAganI taLeTI-taLIyAnI bhUmine samatalA bhUmi kahevAmAM Ave che. vo jo de A AAA VA - EN , ' ra 'na - - - - - - - - rIta: ya . - - che. tamane ke - S - 2 [ | : L : S, nak : by : '' ' A , sv * n: chAla ? saMf g 05 plus .. : nars ! * * T [ na - Try * - { sI nI 1 t Sche. . - ? ***14+: " ' / ' * ja che na I, che N * * t ****** .- - ". ~ pa *ri- ile pa che. * * * * * * * * * * * * . . . . 5 ke '' : :: :"'". Sche. - * 2 vAge : 8+ - 3 rink t is * - 6Ike Page #125 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jayotiSI zanisaMta COO 897 94 kare 46 --- -- -OC -888 . namasaMDalacaMda + 884 -880 8e maMDaLa- T NI -090 A samatalA bhUmithI 900 ejana nIce ane 900 jana uce ema 900-900=1800 ejanane tiSThalekanuM kSetra che. A 900 pejanamAM ja eTale tirachalekamAM ja rahenArA tiSka devatAo che. A 900 ejana pUrA thayA pachI upara Urvaka zarU thAya che. hajI upara 9100 jana Uce UalekamAM merUparvata che. jayotiSkanA mukhya bheda - A tirachalakanA merUparvatanA 38 Page #126 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kSetramAM ja cAre bAju pharatA Tikka devatAo AvelA che. A devatAo mukhya pAMca prakAranA che. "kacAtAH sUcakUlA, -pradR nakSatra vaLe -tarahyuM che -1 ja tatvArthamAM pUjya umAsvAtijI mahArAja jaNAve che ke, tiSka devatAo mukhyapaNe sUrya, candra, graha nakSatra, tathA chUTaka tArAo ema pAMca prakAranA che. tiSka devatAo keTalI ucAie che. tiSI denA banAvelA citramAM jotAM khyAla Avaze ke-nIce taLiye aDhI dvIpa batAvelA che. tenA madhyamAM jaMbudvIpa che. ane te jaMbudvIpanA madhyamAM merU parvata che, tenI nIcenI samatalA bhUmithI upara 900 ejana uce sudhInA tiolekamAM surya--candragraha-nakSatra-tArA AdinA tiSI de rahelA che. samatalA bhUmithI upara jatA 790mAM janAthI zarU karI 900 jana sudhI arthAta phakta 110 ejana sudhInA ja vistAramAM A badhA devatAo rahelA che. uMce phakata 900 ejana sudhImAM rahelA che. ane Ama-AyAma- laMbAImAM gaNIe te asaMkhya-dvIpa samudro sudhI vistarelA che. sarva prathama samatalA-bhUmithI upara jatA 790mAM cejane tArAmaMDala Ave che. jayetiSka maMDaLamAM sarvathI nIce tArAmaMDaLa che. temanA vimAne nAnA che, tyArapachI tArA maMDaLathI 10 ejana uMce eTale samatalA pRthvIthI 800mA bhejane 39 Page #127 -------------------------------------------------------------------------- ________________ suryadeva che. temanuM vimAna che. tyAra pachI suryathI 80 jana uMce arthAta samatalA bhUmithI 880mA yejane caMdranuM vimAna rahela che. caMdrathI 4 jana upara 884mAM cejane nakSatra maMDaLa che. ane tyAra pachI nakSatrathI 4 jana uce eTale kula 888 mA janathI grahamaMDaLa zarU thAya che. pachI badhA graho eka upara eka ema AvelA che. sarvaprathama 888mA ejane budhagraha che. pachI tenI upara 3 pejane eTale 891mA pejane zukagraha che. ane pachI tenAthI 3jana uMce eTale 894mAM bhejane gurugraha rahele che ane gurugrahathI paNa 3 yojana upara eTale kula 87mAM cejane maMgaLa graha che. ane sarvathI uMce chelle arthAta maMgaLathI 3 ejana uMce 900mAM bhejane aMtima graha zani Avele che. A pramANe graho eka upara eka traNa-traNa ejananA aMtare uMce AvelA che. A temanAM vimAno che. 900mA jane jatiSka maMDaLa samApta, basa ticha lekanI uMcAI nI hada pUrI thaI gaI, urvalakanI hada zarU thaze. suryAdi devatAo tathA temanAM vimAne jatiSaprakAza, ti-svarUpa-prakAzamAna svarUpa hevAthI te tiSka devatAo kahevAya che. suryAdi te te jAtinA devenA mukuTamAM potapotAnI jAti anusAra suryAdinA prabhAnA maMDaLa samAna dedIpyamAna (camakTAra) cihna hoya che. arthAta surya jAtinA devene mukuTamAM prabhAmaMDaLa samAna dedIpyamAna surya AkAranuM cihna hoya che. caMdrajAtinA devanA mukuTamAM prabhAmaMDaLa samAna dedIpyamAna Page #128 -------------------------------------------------------------------------- ________________ caMdranA AkAranuM cihna hoya che. e ja pramANe tArA-grahanakSatra Adine paNa cihna hoya che. jatiSka maMDaLanI merU parvatane nitya pradakSiNa merU pradakSiNA ninyagatayo nRloke // 4-14 abhi * *, para pahaa surya-caMdra-graha-nakSatra ane tArAnA A pace tiSTha y1 Page #129 -------------------------------------------------------------------------- ________________ maMDaLanA devatAo A tirachalakamAM merUparvatanI cAre tarapha niyamita rIte pradakSiNa karatA hoya che. pAMce gatizIla che. satata paribhramaNazIla che. maMDaLAkAre merUparvatanI cAre bAju pharatA hoya che. A gati maMDaLAkAre che. tiSka devatAo 5 caratiSka (gatizala) pa rithara tiSka (rithatizIla) A pramANe je surya-caMdrAdi nitya gati kare che. phare che. pradakSiNA de che temane cara tika kahevAya che. aDhI dvIpamAM A badhA surya--candrAdi gatizIla cara che. ane aDhI kInI bahAra badhA acara sthira che. jaMbudvIpanA ja merU parvatanI cAre tarapha parimaMDaLAkAre arthAta geLa gherAvA pramANe satata paribhramaNa karatA ja rahe che. e vimAnanI AvA prakAranI gaLa-valayAkAre gati hoya che. A gati kRtrima nathI. ane IzvarecchAne AdhIna nathI. ke Izvara A gati kare che ke karAve che evuM paNa nathI. parantu tiSka vimAne svabhAvathI ja paribhramaNa zala che. tethI, temanI gati svabhAvasiddha che. A surya-candrAdinAM vimAne. meruparvatathI 1121 jana dUra rahIne pradakSiNA phare che. vimAne ardha koThAnA phaLanA AkAre Tika ratnamaya hoya che. candrAdinI gati kamazaH adhika adhika che. sarvathI ochI candranI gati jhaDa5) che. tenAthI (candrathI) suryanI gati Page #130 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vadhAre che. tenAthI (suryAMthI) graheAnI gati vadhu jhaDapI che. ane graheA karatA paNa nakSatrAnI gati vadhAre che, ane nakSatra karatA paNa tArAonI gati vadhAre che. AgamazAstrAmAM sUryacaMdrAdinI gatimAM sahAyaka temanA vimAnane kheMcanArA bIjA devA khatAvyA che, je devatAone Abhi ceAgya nAma karmonA udaya hAya che, te devatAo te te vimAnAne vahana kare che, te devA paribhramaNa karatA vimAnAnI nIce nIce gamana kare ane naiSkriya zaktivAlA heAvAthI siMhahAthI gheADA badanuM rUpadhAraNa karIne cAre dizAmAM gehavAdane vimAnAne vahana kare che. 1. caMdranA vimAnane 2. sunA vimAnane 3. grahanA vimAnane - = 4. nakSatranA vImAnane 5. tArA maMDaLanA vImAnane - 2000 devA. A pramANe ATalI saMkhyAmAM te te vimAnane devatAo vahana kare che. aDhI dvIpanI bahAra je acara (sthira) vimAnA che, tyAM A gatine prazna ja nathI. - 16000 devA 16000 devA. 8000 deveza. 4000 devA. ahI dvIpamAM su`-caMdrAdinI sakhyA dvIpa-samudra surya caMdra graha nakSatra ja budrIpa 2 176 56 4 4 352 112 43 lavasamudra ghAtakIkhaMDa 12 12 1056 336 tArA 133950nko 267900kAkA 803700 kI Page #131 -------------------------------------------------------------------------- ________________ -42 42 3696 1176 281295ka -72 72 6336 2013 4822200'0 A pramANe aDhIdvIpa (manuSya kSetra)mAM kula 132 suryAM che ane 132 caMdro che. graha, nakSatra ane tArA e candranA parivAra gaNAya che, ane je candranA parivAra che e ja suryanA paNa piravAra che. suryanA parivAra alaga nathI. kAraNa ke candra suryathI paNa adhikaRddhimAna ane puNyazAlI che. kula 88 graho, 28 nakSatro ane 26975 koDAkADI tArA ATaleA eka candrane parivAra che. ja muTThIpa"mAM ApaNI pRthvI upara 2 candra-ra sUrya che. tethI piravAra Dabala che. ane tyAra pachI jema jema candra-sUrya` Dakhala che, tema tArA-graha nakSatra maMDaLa paNa te rIte che, temanI arthAt ahI dvIpanA kula candrAdinA parivAranI saMkhyA ApI che. kAleAdhi puSkarA kalpasUtrAdi Agama zAstramAM caheAnI saMkhyA 88 gaNAvamAM AvI che. tenA nAme Adi paNa gaNAvavAmAM AvyA che. parantu vamAna kAle surya, caMdra, maMgaLa, budha, gurU, zukra, zani, rAhu ane ketu. A nava grahA ja prasiddhimAM che. pracalita che. sUrya -cadrAdinA vimAnanuM pramANa vamAna caMdra su la'bA-paheALAi 56 bhAjana 61 48 ceAjana 61 44 UMcAi 82 2Ajana 61 24 ceAjana 61 Page #132 -------------------------------------------------------------------------- ________________ graha 2 gAu 1 gAu nakSatra 1 gAu be gAu tArA, oo gAu 0 gAu jaghanya sthitivALA tArAnI laMbAI-pahoLAI 500 manuSya ane uMcAI 250 dhanuSya hoya che. vartamAna vijJAnayuganI mAnyatAo vartamAna kALanuM vijJAna viSaSamAM satata - bheLa. karI rahyuM che. keTalAya yAna caMdra Upara mokalyA che. kahevAya che ke epileyAna dvArA sarva prathamathIla ArmasTroMga caMdranI dharatI upara Utaryo. paraMtu prazna e paNa che ke hakIktamAM je candra che. tyAM A vijJAnI e gayA che? athavA jayAMgayA che tenuM nAma vandra pADavAmAM AvyuM che ? vartamAna vijJAnanA mata pramANe surya sthira che. tenI cArebAju anya graha phare che. ane AmAM pRthvIne paNa pharatI batAvI che. pRthvI pitAnI dharI upara phare che. ane pRthvInI cAre bAju rIndra phare che. ane banne bhegA thaIne suryanI cAre bAju pradakSiNA ApatA phare che. ane tenA kAraNe-diva-- rAta-vAtu parivartana tathA varSa mAsa Adi thAya che. nIla ArmasTroMga caMdra upara uparIne tyAMthI mAtra mArI ja hAthamAM AvI te ja laIne AvyA che ethI vizeSa tyAM kaMI nathI ema kahevAmAM Ave che. jIvana paNa tyAM nathI.. ItyAdi ghaNI bhinna vicAradhArA che. te vicAra mAMgI le che. Page #133 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sUrya-caMdranI gatinA AdhAre kALa vibhAga - aDI dvIpamAM meru paryaMtane pradakSiNA karatA surya-caMdrAdi satata pazrimaNazIla, gatizIla che. ane temanI gatinA kAraNe ja kALanA vyavahAra thAya che. divasa-rAta--AdinI gaNatarI karavAmAM Ave che, tathA amuka niyata sthAnanI suAMdaya kahevAmAM Ave che, tathA amuka niyata sthAne surya pahoMcatA suryAsta kahevAmAM Ave che. tenA AdhAre pUrva pazcimanI dizAne sthApanA karavAmAM AvI suyeyathI prAra MbhI suryAsta sudhInA kALane divasa kahevAmAM Ave che ane suryAstathI suAMdaya sudhInA kALane rAtri kahevAya che. 15 rAtri-divajhane 1 pakSa (15 divasa, pakhavADIyu) kahevAmAM Ave che. 2 pakhavADIyAnA 1 mahinA, 2 mAsanI 1 RtunA, 1 Ayana, 2 AyananA, 1 saMvatsara (va), 5 vaSa~nA 1 yuga, 2 yuganA, 1 dazako, 10 dazakAnA 1 sauko (100 varSa) 10 saikAnA 1 sahasrava 10 sahasra varSanA 1 lAkha ema AgaLa vadhatA 84 lAkha varSInu 1 pUrvAMga, pUrvAMgane pUrvAMge guNatAM arthAM 84 lAkhane 84 lAkhe guNutAM 1 pukALa thAya che. evA 84 lAkha pu nA RSAbhadeva bhagavAnanuM AyuSya hatuM. asaMkhya va = 1 pApama 10 koDAkoDI patcAyama = 1 sAgaropama 10 koDAkoDI sAgasApama utsAMthe NI kALa. 10 koDAkoDI sAgaropama = avathiNI kALa. = 20 koDAkoDI sAgaropama (arthAta 1 utsAthe NI -1.1 ava 4 Page #134 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sippaNI) - 1 kALacaka anantA kALacakra = 1 pudgala parAvata kALa. A pramANe su*-caMdrAddi upara ja vyavahAra kALanA mukhya rahyo che. temanI gati pramANe kALa gaNanA che ane jayAM aDhI dvIpanI bahAra tyAM divasa-rAtanA mAsa-vanA prazna ja nathI rahete!. prakAzamAM divasa, ane jayAM paDachAyA (aMdhArU) paDe tyAM rAta. svarga-narakamAM te sucaMdra che ja nahI. eTale tyAM divasa-rAta jevI koI vastu ja nathI. parantu keTalA varSa thayA ? e pramANe gaNanA karavA mATe ahIMnA AdhAnAre gaNanA karavAmAM Ave che. Yuan 4 kAlacakra 46 pahalA suSama suSamA ArA jIvaze.ne, sAgaropama, yugalika jIvana dUsarA suSama ArA re Do. me. sAgaropama. yugalika jIvana - tIsarA suSama dUSama ArA sa 2 ko. ko. sAgaropama piM yugalika jIvana NI pahale tIrthaMkara kA janma $ vaga la cauthA dUSasa suSam ArA 16ne vadhe, sAgaro para. [ora000 ma 23 tIrthaMkara kA janma pAMcavA dUsarA ArA. 21000 varSa .0 chaThA dUSama dUSama ArA. 21000 varSa [jaina dharma kA abhAva ] Page #135 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 45 aDhIdviIpanI bahAra jatiSka devanI ratharata - afgafthattA " manuSyalekanI bahAra arthAta aDhI dvIpanI bahAra surya candrAdi thira hoya che. gati nathI karatA, ethI jyAM suryane prakAza pahoMce tyAM sadAya divasa, ane jyAM suryane prakAza nathI poMcatuM te aMdhArAne sadAya rAta gaNavAnI. manuSya kSetranA vimAne karatA bahAra karyA hoya che. candranA kiraNo. atyanta zItala paNa nahIM ane suryanA kiraNo atyanta uSNapaNa nathI. hatA. zrI kalasutramAM atrenA nI kiraNonI saMkhyA paNa kahI cheRtu medAta punastasthA'tiricyate'ra radamaya / zaaaf, tUrA , deza tuM mAdhaa | S.IIcaturrA putra karyuM. ke nama-ma tavA | ghanya saura vADhe. je va tathaSS | rA kAti ke ne bAdaza ca zAnyeva tamyapi ___ mArge ca dazasAni zatAnyeva ca phalgune / pauSa eba 51 mAsi. sahastra kiraNA rave : // -tuonA bheda pramANe suryanA kiraNe vRddhi paNa pAme che. , , 6. citramAM- 1200 kiraNo 1. kArtikamAM-1100 kiraNo | 7. vaizAkhamAM-1300 2. mAgaramAM-1050 ,, | 8.jeThamAM- 1400 : 3. piSamAM 1000 , , 9 aSADhamAM 1500 ,, , 4. mAhamAM- 1100 ,, 10.zrAvaNa, bhAdaravAmAM 1400 , ; 5. phAgaNa - 11. AmAM 1600 , ; 48 Page #136 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sUrya-caMdranA prakAzanu` rahasya : : A tapanAma kama : suryanA prakAza uSNa che, ane caMdranA prakAza zIta che. tenuM zuM rahasya che ? adabhuta rahasya che. su`ne je muLa vimAna che, temAM pAchaLanA bhAge vizeSarUpe maMDaLamAM khAdara pRthvIkAyanA ekendriya jIve tyAM vase che. te jIvAne tapa nAmanA udaya hoya che. A Atapa' eka viziSTa nAma karyuM che. e A suM vimAnamAM rahenArA bAdara pRthvIkAya sivAya bIjA koIne paNa nathI heAte. A nAmanA udayanA kAraNe te jIvA anuSTu arthAta zIta hAya che. A parantu temanAmAMthI nIkaLatA prakAza ghaNuM! uSNa hAya che. A emanA svabhAva ja che, e `janca che. A kanu Azcaya ja e che ke svayaM anuSNa-zIta che ane prakAza uSNa che. tenA kAraNe tApa-taDakA vizeSa uSNa lAge che. tApa zabda ja atapanA ApabhraMza thaIne ALyeA che. dhotanAma ka aNakSaNa pyAsava jibhagamujjajie idujjoA / jaidevuttara viktrima joisara jjoakhAi-ba // jyeAti maMDaLamAM je caMdra-tArA Adinu je maMDaLa che, tenA vimAnAmAM caMdra--tArAdimAM bAdara pRthvIkAyanA javA che, jemane uddhotanAma ma"nA udaya heAya che. A `nA udaye e jIvA--vayaM zIta-ThaMDA heAya che. ane temanA prakAza paNa ThaMDA haiAya che, te jIvAnu che. zarIra ThaMDA prakAza pAthare jema AgiyAnA zarIramAMthI paNa prakAza nIkaLe che, te A ma che. 29 Page #137 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jyAtiSka devAnu AyuSya jaina Agama zAstrAmAM A jgyAtiSTha vimAnemAM utpanna thanArA devAnA AyuSyanuM pramANa paNa kahyuM che zarIranI UMcAi vagere paNa kaDI che. 1. caMdradeva - zarIranI uMcAI 7 hAtha, ane AyuSya 1 paDyeApama ane 1 lAkha varSa 2. sudeva - 3. gradeva4. nakSatradeva - 5. tArAdeva - 1 27 "" ,, "" 29 27 "" "" 7 7 7 22 "" paDyeyama 1 50 27 22 "" 7 ?? surya -candrAdi jyAtiSTha devAnA vimAnAmAM devIe paNa upaje che ane manuSyavat teo paNa kAyasevI heAya che. sukhA bhAge! manuSyavat kAyasevI che. jyAtiSTha maMDaLanA deve phakta titileAkamAM ja vase che. ane te paNa phakta 110 ceAjananA pizamata kSetramAM ja vase che. nivAsa ane utpatti AdinA A kSetranI bahAra bIje kyAMya nahIM. 22 ?? AyuSya 1 hajAra varSa 1 palyeApama : paDyeApama na pahyApama mRtyuleAkanA mAnavI game te sAdhane mAnava deha sAthe te caMdra-su` ke graheA upara jaI na zake. su+caMdrAdi deve che. bhagavAna mahAvIra svAmIne vaMdana karavA prabhunI dezanA zravaNAthe, danAthe A sucandra ane peAtAnA mULa vimAna sAthe A dharatI upara nIce utarI AvyA hatA. evA Page #138 -------------------------------------------------------------------------- ________________ spaSTa ullekha zrI kalpasUtramAM che. hindu dharmamAM paNa ene suryanArAyaNa tarIke bhagavAna mAnavAmAM Ave che. suryane sahastra nAmanuM stotra che. - Larou 2 8ja87 3, jayanta irAnu+ --phautIta: 2, valaoNka * 2 Ina -- * sIndra , batralaoNka 6 jAntapha 1 mahA jahae, 6 anata Eg xuyid -SGKI4Won ---- jale 2 ayuta __ c.cusilas 2 cahitya ___ ka, a4 4 kta ---ahae wates { , hisTa? -- 51 Page #139 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vaimAnika devanikAya have ApaNe vaimAnika devanikAya e nAmanI devagatinI cithI ane chellI jatinuM varNana karIe chIe. bhavanapati, vyaMtara, tiSka ane haimAnika evI ja nikAya (jAti) devagatimAM che. "baimAnika" zabda pAribhASika che. te vimAna, uparathI bane che. "vimAna" eTale atyAranA vartamAna saMdarbhamAM je AkAza uDatA vimAna eTale ke Plane jeTa, ja ke beIga vimAthI matalaba nathI. paraMtu vimAna eTale uparanA Urva lekamAM sAta rAjaleTamAM devatAone rahevAnA. sthAna bhumI tene vimAna kahevAmAM Ave che. "vimAne mavoH dAnatA: je vimAnamAM utpana thAya che te deva kahevAya. che. jo ke ema to surya-caMdrane paNa vaimAni deva kahevA ? nA. ahIMyAM A vaimAnika zabda rUDha che. vaimAnika deva ne kahevA ? te kayAM rahe che ? te. tene mATe kahe che- kAniyaT. I, 30NuMva'A sAthe je nazo. che. te 14 rAjakamAMnA uparanA udghalekanA phakta 7 rAlekano nakaze che. tatvArthamAM karyu para A sutra jaNAve che ke urvalenA 7 rAjakamAM je vacce eka ja pramANa pahoLI ane 7 rAjale pramANa lAMbI (ubhI) viratAravALI trasanADImAM ja ekanI upara eka ema AvelA je 12 devale ke che tene vaimAnika devaloka kahevAya che. ahIM jema jema upara-upara jaIe tema tema eka devaka-pachI bIje... tenI upara 3-... hajI tenI upara....jaIe to pama cho... para Page #140 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ema deva vimAne (pRthvIo) che. vyaMtara nikAyanI jema A maimAnika devenuM sthAna jema tema-avyavasthita nathI. - tikanI jema phakta tichamAM ja che ema paNa nathI. tilakanA kendramAM rahelo 1 lAkha ejanane je merU parvata che tene phakta 900 ejana jeTale ja bhAga tirachaleka manuSya kSetramAM che, ema gaNAya. parantu tethI vadhu eTale ke 100 ejana jeTalo bhAga te udghalekamAM che. 1 lAkha jananI Toca pUrI thaI gayA pachI saMkhyAtA janane AkAza khAlI gayA pachI urvalokamAM 12 devaka zarU thAya che. arthAta zaimAnika devatAonA vimAne Ave che. traNa prakAranA vimAna - A devatAe vimAne 3 prakAranA che. 1, Indraka vimAna- 2, zreNibaddha, ane trIjA 3, puSpa praka. A mukha vimAnanA 3 vibhAge che. 1. je sarvanI vacce hoya tene indro vimAna kahevAya che. 2, zreNibadha-je pUrva Adi dizAomAM kamapara zreNirUpa eka lAInamAM vyavasthita che sthita che te vimAnane zreNibaddha vimAna kahevAya che. ane vikharAelA phUlanI jema je avyavasthita rIte jayAM tyAM patharAyelA hoya te jAtane "puSpaprakIrNa ka" vimAna kahevAmAM Ave che. A devalemAM vimAnanA mukhya prakAre che. vimAnika devalokamAM kaNa kaNa gaNAya ? cAra prakAranI deva jAtimAM baimAnika deva nikAya sarvathI maTI nikAya che. sArI che, ane A cauda rAjalekanI samasta 51 Page #141 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jIvasRSTinI uMcAmAM uMcI ane sArAmAM sArI sukhanI jAti A vaimAnika devanI nikAya che.. citramAM batAvyA pramANe ekanI upara eka ema upara jatAM jatAM upara-upara cheka chelle sudhI tyAM sudhImAM jeTalI devatAo Ave che, te badhAya baimAnika deva nikAyamAM gaNAya. che. tenA mukhya be bhAga gaNavAmAM Ave che. ravAnA caklAsItA" maimAnika kalpapapanna deve kapAtIta devo. 12 devaloka Ta lekAMtika 3 kibiSika 9 veyaka 5 anuttara 12 + 9 + 3 = 24 9 + 5=14 24 + 14 = 38 A pramANe vaimAnika devenA prakAra kula 38 che. je AgaLanA nazA (citramAM darzAvavAmAM AvyA che. te jevAthI spaSTa khyAla AvI jaze ke koNa kayAM rahe che? kone nivAsa kayAM che ? kalpa eTale jyAM nAnA meTAnI maryAdA che, tene kapa kahevAya che, athavA to bIjI rIte jyAM Indra AdinI daza prakAranI deva vyavasthAnI je kalpanA karavAmAM AvI che. tene paNa ka95 kahevAmAM Ave che. A kapamAM je utpana thayA hoya te utpana che. te kalpa 12 che. temAM utpanna thanArIne ka na deva kahevAmAM Ave che. Page #142 -------------------------------------------------------------------------- ________________ te 24 prakAranA che. ane jyAM nAnA moTAne vyavahAra paNa nathI. ane jyAM indra, sAmAnika Adi daza prakAranI kaI vyavasthA ke maryAdA paNa nathI. tene kalapanAthI atIta eTale kalpAtIta devale kahevAya che. A kalpAtIta 14 prakAranA che. 9 veyaka ane 5 anuttara bAra devakanuM varNana la ghAnasanatakumAra vaMnnarAMtanA zukrasahasrAdAnataprANatA AraNAcyutajA // AgaLanuM citra cauda rAjalakanuM adhuM che. kAraNa nIcenI sAta narakIo sAta rAjalenA ardhA bhAgamAM AvelI che, te ahIMyA devalokanA viSayamAM upayogI na hovAthI nIcenuM citra choDIne phakta devalenuM uparanA sAta rAjelekanuM udghalekanuM citra lIdhuM che. UlekanA sAta rAjalokamAM UbhI 1 rAja paheLI tathA 7 rAjalabI evI trasanADImAM ja A badhA devake che. tiSThaleTanA madhyamAM je merU parvata che e eka lAkha jana uce che. tenI chellI Toca pUrI thayA pachI ane e ja pramANe je surya-caMdrAdi ti maMDaLa che temanAthI upara asaMkhyAta jana gayA bAda mAnika kalpa+nanA 12 devo che tenA nicethI upara upara jatAM kramazaH bAre deko che. asaMkhya jana pachI ma.bAju pahele sau dharma ane DAbI bAju bIje IzAna evA be devaloko Ave che. IzAna devale saudharmathI De uha che. ane rama zreNimAM nathI. 55 Page #143 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saudharmanI samazreNimAM enI upara asaMkhya jana uMce 3 sanatakumAra devaka che. e ja pramANe bIjA IzAna devalethI asaMkhya jana uce cothe mahendra devaleka che. have pachI be-be- sAthe na AvatA madhyamAM eTale vacce vacce eka eka devaleka Ave che. 3jA ane kathAnI vacce paratu ghaNo upara pAMcame brahmala che. enI ja zreNimAM upara 6Tho devaloka lAtaka che. enI upara 7me mahAzuka devaka che. ane enI upara vacce ame sahastrAra devaloka che. ahIMyA ATha devaloka pUrA thayA pachI pharI be-be-devale sAthe Ave che. | muM anata devaloka jamaNI bAjumAM ane DAbI bAjumAM 10muM prANatadevaleka che. emAM paNa AnAthI paNata kaMIka uce che. enI upara athata AnatanI upara 11me AraNa devaloka che. ane prAkRtanI upara 1rame azruta devaloka che. emAM paNa AraTyuta kaMIka uce che. A bAra devaloka kopanna vaimAnika devaloka tarIke gaNAya che. 9 kAtika ane 3 kibiSaka deva1 kapa pannanA 12 vaimAnika devalokamAM ja A bIjA 12 prakAranA devatAo rahe che. temAM huM kAtika de tathA 3 DibiSike che. traHivA krAnita ThA: 4-) 12 devalekamAM je 5 me brahmaka che. tenI dizAmAM lokanA anta bhAga sudhI rahenArA, lekanA aMte rahenArA hevAthI lekAntika deve kahevAya che. brahmaka nAmanA pamA devalekanA aMte cAra Page #144 -------------------------------------------------------------------------- ________________ rAma 4, 4 vidizAmAM 4 ane 1 madhyamAM ema 9 vimAne che. A nava vimAnamAM janmanArA, rahenArAne 9 kAMtika deve kahevAya. temanA vimAnanAM nAma A pramANe cheA TET - 151 tatha-11-8A-4pa -164 3 &a / (1) sArasvata, (2) Adiya (3) vanDi, (4) varU, (5) gatepa, (6) tu ta, (7) avyAbAdha, (8) mArUta (9) ari 10. ema nava vimAnanA nAme che. ane e vimAnamAM rahenArA devatAo e nAmathI ja oLakhAya che. jema bhAratamAM rahenArA ApaNe bhAratIya tarIke oLakhAIe chIe tema lekatika devatAo paNa temanA vimAnanA nAmathI e bAya che leka eTale saMsAra paNa thAya che, lo ne arthAt saMsArane aMta karanArA hevAthI pazu te le tira devatAo kahevAya che. bhAre tIrthakara bhagavaMte dIkSA levAne samaya Ave che. tyAre A devatAo 1 varSa pahelA A vIne bhagavaMtanI AgaLa "jaya jayanaMda, jaya jaya bhA" e pramANe stuti karIne vinaMtI karatA kahe che 1 1 1 1 1ro" he bhagavaMta, Apa tIrtha pravartAve. A pramANe tIya pravatAvavA mATe vinaMti karavAne jANe zAzvate AcAra hoya tema sarvatra tIrthaMkarabhagavaMte pAse acUka niyamita jAya che. A sAMbhaLIne bhagavAna te divasathI 1 varSa sudhI varadAna Ape che. A devatAo ghaNAM laghukamI hoya che. teo viSe -vAsanA ratikriDAthI rahita hovAthI temane devarSi paNa 57 Page #145 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kahevAmAM Ave che. kAtika devane jIva sAta-ATha bhive. mekSamAM jAya che. bIjo paNa mata AmAM che. kilibaSika deve je anya samAna hoya che te 3 prakAranA che. traNa rathaLe rahe che. 1, pahelA be devaleTanI. nIce, rahenArA, 2, trIjA devaleTanI nIce rahenArA, 3, ane chaThThA lAnta devalokanI nIce rahenArA ema traNa prakAranA kilbiSika devatAo che. kapAtIta kakSAnA nava veyaka deva jemane kalpapatnanA ka5 eTale nAnA-moTA pU-pUjaka bhAva vagerene 5 eTale maryAdA te kayAM sudhI hoya che? te kahe che "kA cimpa: :" arthAta 9 vecanI purva (pahelA) sudhI je 12 devale che tyAM sudhI ja A ka5 thatA maryAdAnI avadhi hoya che. ane pachInA upara devatAnA ene nathI. hatI tene kapAtIta arthAta maryAdAtIta kahevAmAM Ave che. "vAmI je 2 vAra vana utA ethata ravamI sevA bhAvAdinI maryAdA jyAM kaI ja nathI te kapAtIta devatAo kahevAya che. kalpAtIta de 9 veyaka 5 anuttara= 14 cauda rAjalokane je nakaze che. tenI AkRtivALe je cauda rAjale purUSa je che. tenI grIvA thata DeTanA bhAga 58 Page #146 -------------------------------------------------------------------------- ________________ upara gaLAmAM paherelA hAranA AbhuSaNanI jema zobhA che, tema cauda rAjaleka purUSanI grIvAnA bhAganA rathane jemanuM nivAsa thAna vimAne che temane gre veyaka devatAo kahevAmAM Ave che. te 9 prakAranA che. (1) adhatanAdhastana (2) adhatana madhyama (3) adhAstane paripatana (4) madhyamA ratana (5) madhyama mazcama. (6) madhyame paritana (7) uparIdhastharatana (8) uparIrithamiyama ane (9) uparisthapiritana. A nava veyake che. temAM utpanna thatAM deve paNa veyaka devenA nAmathI ja oLakhAya che. nava 2 vecaka zarIranI uMcAI phakata 2 hAtha pramANa ja hoya che. ane temanuM AyuSyAdi nIcenA koSTaka parathI jaNAze. ha yakanA nAma zarIra AyuSya viSaya bhoga avadhijJAnanuM kSetra sudarzana para hAtha 23 sAgaropama nathI | zrI narakasUdhI jue | supratibaddha manarama >> | kamI , , 4 sarvate bhadra - | * * 5 suvizALa sumanasa 7 saumanasya 8 priyaMkara 9 | naMdIkara pAMca anuttara vimAna ? "na tare - gu-Tara ceSAkure vimAnA: na kare te su-tara: dd yz dd .. | 25 ,, || 28 ,, Page #147 -------------------------------------------------------------------------- ________________ -anusAra zabdano artha kare che, have jenI utazmAM eTale upara ke AgaLa keIpaNa devatAonA vimAne che ja nahIM te atuta kahevAya che. naveya -vimAnanI paNa upara je pAMca vimAne che te anutara vimAne che. athavA deva - tA. aMte (3AvelA hovAthI have temanI utara =eTale pachI, AgaLa bIjA keI vimAne nathI, mATe te anu-tara kahevAya che. A pAMca anu-tara vimAnamAM utpanna thayelAdeve a5sArI- eDavatArI hovAthI ghaNA utama deve che. temanAthI utama bI ja ke deva ja nathI. evA anuttara vimAna para che. (1) vijaya (2) baijayanta (3) jAnta (4) aparAjita, (5) sarvArthasiddhi. A pAMca anuttara vimAnonA nAme che. emAM utpanna thanArA de te te nAmathI oLakhAya che. mAtA te izAMtamUtra eka jaina japa AgamAM 11 aMgasUtre che. temAM A navamuM aMga sUtra che. temAM je je ArAdhaka AtmAo atrethI tyAM anuttara vimAnamAM jaIne utpanna thayA che temanuM varNana che. upapAta eTale janma. ane jene anutara vimAnamAM u5pAta thaye che te anurepa pati. ane temAM upanna thanArA 10 utama AtmAe che. tethI "dazA" zabda sAthe joDAya che. ane * zrI mAvIra vidyAthI kAnuM kendra taraphathI A Agama prakAre gujarAtI anuvAda sahu prasiddha thayela che te darekane vAMcavA khAsa vinaMti. Page #148 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama sUtramAM A Agama aMgasUtra tarIke oLakhAya che.. mATe "zrI anuttare pAtika-dazAMgasUtra A pramANe A. AgamanuM nAma che. bhagavAna mahAvIra svAmInA parama upAsaka mahArAjA zreNikanA putra-jAli, mAli, upajali, puruSasena, vArisena dIrghadana, laSTadaMta, vehala, hAsa ane abhayakumAra. A. zreNika putrae cAritru laI ArAdhanA karIne vijayAdi pAMca anuttara vimAnamAM utpanna thayA che. teo badhA ekAvanArI che. 32, 33 sAgaropamanuM AyuSya che. e ja pramANe mahArAjA zreNika ane devI dhAriNI, je rAjA zreNikanI paTTarANI che temanA bIjA tera putra che. dIghusena, mahAsena, ladadaMta, gUDhadata, zuddhadaMta, halla, dumakamasena, mahAmasena, siMha, siMhasena, mahAsiMhasena, ane puNyasena. A tere putro dIkSA laI cAritra pALIne vijayAdi pAMca anuttaramAM utpanna thayA che. teo ekAvatArI che. mATe ahIMthI evI mahAvidehamAM jaI janmIne cAritra pAmI, kevaLajJAna pAmI mokSe jaze. e ja pramANe Aja AgamanA trIjA adhyayanamAM paNa je 10 adhyayane kahyA che temAM paNa hakIkta evI che ke kAdI nagarImAM rahenArI bhadrAsArthavAhane 10 putra hatA. dhanya sunakSatra, RSidAsa, palla, rAmaputra, cadra, puSTa, peDhAlaputra, piTTila ane vehala. A dase putree cAritra lIdhuM. uttama tapa Page #149 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karyuM" emAM dhannA aNugAra * te eka mahAna tapastrI tarIke bhagavAna mahAvIranA 14000 sAdhue.mAM zreSTha tarIke paMkAyA. eka vakhata maDArAja zreNike puchyu he bhagavaMta! ATalA cauka hajAra sAdhu emAM kojhu utkRSTa apu (sAdhu) che? eTale bhagavate kahyuM ke zreNi...! AjIvana chaThunA pAraNe ane temAM pazu pAraNe AyaMbila karanAra dhanA aNugAra utkRSTa tapasvI che. ane zreNike vAMgha. AvA utkRSTa aNugAra kALa pAmI pAMcamA anuttara sarvAM siddhamAM upata thavA. ane ekAvatArI banyA. 33 sAgare pamanuM Ayu" pAmyA ane tyAMthI strAvI mAvideDa kSetramAM janmI cAritra laI, kevaLa jJAna pAmI mekSe jaze. e ja pramANe aA nave padhu cAritra laI pAMca anuttara utpanna thayA. temAM pazu tyAMthI AvI mAvideDumAM cAritra laI kevaLa jJAna pAmI mekSe jaze. A pramANe anuttara vimAne che. pAtIta devaloka che. utkRSTa kakSAnA devatAo vi Toce vase che, te ekAvatArI hAya che. anuttara vimAnenA deveza vinAzIla svabhAvathI ja janma rUpa che. peAtanA abhyudapanA vighnanA kAraNe!ne pa3 jItI lIdhA che * ghatra! aNugAranuM caritra-tapazcaryAMnu varguna zrI anutapapAtika dazA AgamamAMthI vAMcavuM, gujarAtI anuvAda A ja saMsthA taraphathI prasiddha thaye che, kara Page #150 -------------------------------------------------------------------------- ________________ eTale emane kemarI vijaya, jayanta Adi kahevAya che. A ja temanA vimAnanA nAme che. je vinethI parAjita nathI thatA te aparAjita kahevAya che. ane sarva abhyadayanA prajanamAM je siddha thaI gayA che ane sarva eLe jemanA siddha thaI gayA che. te sarvArtha siddha deve kahevAya che. krama 5 anuttara 1 vijaya AyuSya | avavijJAna 1 hAtha 31 sA. 2 saMpUrNa trasa nADI diyaramAvanArI aujana jayanta 4 aparAjita 5 sarvArthasiddha , , , 31,32 sA. 3ra sA 33 sA. ekAvatArI aumAnika devalokamAM devIe vaimAnika devalekamAM saudharma tathA IzAna phakata A be ja devalokamAM devIo upanna thAya che. tethI AgaLa utpanna nathI thatI. paraMtu AThamA devaleka sudhI gati karI zake che. athavA devIo joI zake che. hovAnA kAraNe prathama be devaloka sudhInA deve manuSyavat kAma vidhya bhegenI sevA kare che. pachInA uparanA nahIM. pachI upara 3, 4thA svarganA deve sparza sevI che, pachI pAMcamA, chaThThA devakanA deve mAtra rUpasevI che. devInuM rUpa joIne saMtoSa pAme che. pachI chamAM 8mA devakanA mAtra zabda sevI che. pachI basa pachI 8mAthI upara Page #151 -------------------------------------------------------------------------- ________________ devI nathI jatI. eTale pachInA cAra eTale 8 thI 12 sudhInA manaHsevI che. ane pachI tA 9 gre vettaka, pAMca nutara devaleAkomAM manathI paNa koI viSayabhoganA vicAra sudhdhAM paNa nathI karatA. vAcavIcArA mA pezA" pravicAra eTale maithuna sevana te phakata khIjA izAna devaleAka sudhInA devatAone che. pachInAne tA 'ropAvA - - FI- rAy-mana pracAra'acaDha sparza, rUpa, zabda ane manathI ja mAtrane che, 'vare AvicArA' pachI pachInA uparanA devAne tA maithunanA vicAra paNa nathI. hAtA. mATe teo apravicArI che. '' jema jema nIcenI devagati maLe tema tema viSaya bhAga. -vAsanA vadhAre hoya che, ane upara-uparanA devalemAM ghaTatI jAya che, bhavanapati, vyaMtara, jyoti Adi devalAmAM tA. devI paNa che ane pravicAra paNa che. ethI ja baMdhanI pravRti devaleAkamAM paNa che. pApa paNa khaMdhAya che. TomAnika devIenI utkRSTa jaghanya sthitinu ya : dhruvaleka devI saudha parigRhItA saudha arSAgRhItA parigRhItA aparigRhItA IzAna IzAna utkRSTa sthiti jathanya sthiti cha paDhyApama 50 pakSepama 9 payApama 55 paDhyApama 4 1 pakSepama 1 palye. pama sAdhika 6 yahyAma sAdhika 1 patyeApama Page #152 -------------------------------------------------------------------------- ________________ : E ' : :) devalokamAM upa pAna janma camata aikiya zarIradhArI devatAono janma uparAta janma kahevAya chetemane ApaNe jema mAtanI kakSAmAM sADA nava mAsa rahevuM nathI paDatu. paraMtu A citramAM bataLA kamANe puSpa pAtharelI suMdara zayyA hoya che. te ja temanA utpattisthAne kahevAya che. te puSpanI zayyAmAM je deva Page #153 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ApaNA jevA 16 varSanI uMmaranA rAjakumAra jevA tyAM utpanna thAya che. utpanna (janma) thatAnI sAthe ja teo 16 varSanA yuvAna rAjakumAra jevA lAge che. ane sarva prakAranI sukha sAhebI tyAM maLe che. karelA sukRta puNya prakAre jene tyAM evI sukha-saMpatti maLe che. devalokanI radhdhi-siddhi vaimAnika deva gatinI addhi-sidha gajabanI che. manuSya janmanA uttama sukRta, puNya saMcayanA AdhAre je janma tyAM pAme che. tyAM te devalokamAM hiraNya-rUpu, senuM, cAMdI, hIrA metI-ra-maNio vagerene vaibhava-ghaNo hoya che. temanA mugaTomAM paNa kIMmatIhIra ratna tathA prakAzamAna maNio jaDelA hoya che. ane enI tole te ApaNe AvI ja na zakIe. are temanI paganI jaDI. (pagarakhA)mAM paNa je raste -DA jaDelA hoya che. temAMnA 1 ranane paNa vicAra karIe te ApaNI pRthvI paranA sarva hIroe bhegA karIe te paNa temanA 1 rananI tole nathI AvI zakatA. " revA" devatAo napuMsaka nathI hotA. mAtra strI-purUSa A be vidamALA ja hoya che. * Page #154 -------------------------------------------------------------------------- ________________ devalokamAM cAlatA narAraMbha, apsarAo devIonA nAca-gAna vagere varSo sudhI cAle che. be-be hajAra varSa sudhInA eka eka nATako paNa cAthe che. sukha-mejazekhamAM devatAe masta hoya che. gIta-nRtya saMgIta Adi paNa surIlA sumadhura tyAM satata cAlatA hoya che. daiva Ana e - A 24 nu 2 tha - tiryaMca gartei che rAMiIIIII III Rs ramA II | I E Page #155 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tyAM khAvuM-pIvuM, AhAra-vihAranI I ciMtA ja nathI.. kAraNa, vaikriya zarIra che. eTale khAva!-pIvAne prazna ja nathI. gaLAmAM puSpanI mAlA satata dhAraNa karelI heAya che. e temanI mRtyunA 6 mAsa pahelAthI karamAvAnI zarUAta thAya che.. tyAre khakhara paDavA mAMDe che ke have mRtyunA samaya Avyo che. devatAone paNa maravuM te paDe ja. tema te devagati paNa che te! saMsAramAM ja gatinA sAthI ApaNe kADhIe chIe. sUcaka A sAthIAmAM uparanI eka pAMkhaDI devagatinI najIka kAraNa game ne ? je cAra te cAra gatinA che. mATe devagati paNa cihuM gati bhavabhramaNanA saMsAra- 1.cA2 gati manuSya jIva tiryaMnca daiva naraka 2. manuSyanuM cAre gatimAM gamana ti 4. devanuM baeN gatimAM gamana ma ma va da 68 3. tiryaMncanuM cAra gatimAM gamana 5.narakanuM be gatimAM gamana. ma ti jIva Page #156 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mAM ja gaNAya che. devalAkanA devatAo paNa marIne ahIMyA ApaNI manuSya ane tiyA~ca A be gatimAM ja AvIne janme che. devatAo marIne naraka gatimAM nathI jatAM tema ja deva marIne turaMta pAchA deva tarIke paNa nathI janmatA. eka vAra te! devane marIne ahIMyA manuSyamAM athavA tiyA~camAM Avavu ja paDe. pachI bhale ahIMthI pAche marIne deva gatimAM jAya. eTaluM ja nahIM paratu emane emanA AbhUSaNa hIrA- motI-ratnA-mukta vageremAM je mA rahelA hoya che. tenA kAraNe devatAe A pRthvI upara sonA-cAMdI-hIrA-mAtImAM ekendriya eka ke je marIne vAMdarA thayAM te tiyaca gatimAM pacendriya gaja pazu-pakSI hate. sthAvara pRthvIkAyamAM paNa janme che. ghaNAM tenA prasaMga paNa zAstramAM Ave che, ane pachI te vAMDha navakAra maMtranI ArAdhanA karIne pharI deva thayA. kaNu kANu devagatimAM jAya ? eja pramANe devagatimAM javAnA hakadAra koNa ? phakta manuSyA ane tiya'cA e ja. narakI marIne turata deva nathI thatAM. moTA bhAganA devA marIne tiya canI pazu-pakSInI gatimAM jAya che. viralA bhAgyazALIe ja manuSyagatimAM Ave che. ahI'thI. caDakauzika sApa marIne AThamA devaloke gayA hatA. bhagavAna pArzvanAthe je lAkaDAmAM maLatA sApane navakAramaMtra peAtAnA sainikanA moDhe sAMbhaLaLye te mRtyu pAmIne nAgarAja dharaNendra deva thaye.. Long Page #157 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vAvamAMthI deDake paNa marIne darzananI bhAvanAnA kAraNe turaMta deva thaye ane bhagavaMtanA samavasaraNamAM te jaghanyathI karoDa devatAo sevAmAM hAjara rahe che. "parata: de ' ratA norate surAhadura" hemacandrAcArya mahArAjA pharamAve che ke, he bhagavaMta! ochAmAM ochA 1 karoDa devatAonI saMkhyA ApanI sevAmAM rahe che. garbha ja manuSya tathA saMmUrNima tathA garbhaja paMcendriya tiya devagatimAM utpanna thaI zake che. "ra saMcama saMramAM mAravArita vArataife a" sarAga saMyama, saMyamasaMyama, akAmanijara, bAlatapa AdinA kAraNe ja devagatinuM AyuSya bAMdhIne devagatimAM jaI zake che. paraMtu devagati ja zreSTha che, evuM mAnavAnI jarUra nathI. devagatimAM cAritra nathI, saMyama nathI. be ghaDInI sAmAyikane viti dharma tyAM nathI. be ghaDInI navakArazI tyAM nathI. koI vrata-paccakhANa tapa vagere tyAM kaMI ja nathI. mATe devatAo aviratinA udayavALA che. ane tethI ja virati- vrata svIkArI nathI zaktA. bhagavAna mahAvIra prabhunI dezanA e mATe ja niSphaLa gaI. kAraNa, je divase prabhune vaizAkha suda 10nA kevaLa jJAna thayuM tyAre kevaLajJAna kalyANaka ujavavAmAM mAtra devatAo ja hatA. samavasaraNa racAyuM. devatAoe prabhunI virati dharmanI dezanA sAMbhaLI paraMtu koIne paNa Page #158 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pariNAma thAya ja nahIM. keIe virati-vrata na lIdhA eTale prabhunI dezanA niSphaLa lekhANI e eka maTe chere gaNAya. eTale devagati ja sArI che ema nathI. deva karatAM utkRSTa manuSyagati che. jyAMthI virati-cAritra svIkArIne AtmA mokSa pAmI zake che. devatAo paNa satata jhaMkhe che ke manuSya janma maLe te ghaNuM sAruM. jethI dharmArAdhanA karIne A saMsAranA rama s Mo) SS R ) III WITT 3ra3 ISTITUDE L 71 Page #159 -------------------------------------------------------------------------- ________________ janma maraNanA pherAthI te chUTI zakAya. te pachI ApaNe manudhyae dharma pAmyA pachI zA mATe svarganI devajanmanI mAMgaNI karavI joIe? A aMge AtmamaMthana karavA jevuM che. deva vimAna - devalokamAMthI pRthvI upara AvavA mATe devatAo vimAnanI racanA kare che. puSpaka vimAna, pAlaka vimAna Adi temanAM nAme che. AgaLa pazu-pakSInA AkAranI racanA kare che. aMdara ghumaTa, zikhara, AdinI racanA kare che. IdrAdi devatAo temAM siMhAsana upara birAjamAna thAya che. ane pitAnI zaikiya labdhithI devatAo atre bhagavaMtanA pAMca kalyANaka prasaMge Ave che. samavasaraNamAM prabhunI dezanA sAMbhaLavA paNa Ave che. e vakhate pitAnA (vimAno) vAhane samavasaraNanA prathama gaDhamAM mUkI de che. ane pachI upara trIjA gaDhamAM prabhunI dezanA zravaNa karavA jAya che. samyaka zraddhALu devatAo dharma ArAdhanA, devAdhidevanI bhakita-kalyANakanI bhakti tIrthayAtrA, zAzvatI-jinapratimAonI pUjA bhakitamAM pitAne samaya gALe che. devalokanA vimAnanA vistAra AdinuM varNana te AgamemAMthI, le prakAza AdimAMthI vistArathI jANavuM. sudharmAsabhA Adi je deva darabAra bharAya che, temAM paNa devatAe hAjarI Ave che. carcA-vicAraNA thAya che. 10 prakAranA devatAo je 12 devaleka kapa panna che. tyAM sudhImAM devatAonI aMdara Indra - sAmAnika Adi 10 prazaranA vibhAge che. Page #160 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1. indra - devaleAkanA svAmI-mAlika hoya tene Indra kahevAya che. te te devaleAkanA eTale dA. ta. saudhama devalAkanA Indra te saudharmendra, IzAnanA izAnendra. A sarvoparI sattA dharAvatA rAjAnA sthAne birAjamAna Indra 2. sAmAnika - AyuSyamAM Indra samAna tethI sAmAnika deva kahevAya che. pitA, gurU, maMtrInI je A devA pUjya hoya che. 3. trAyazi - je devatAo maMtrI tathA purohItanu kAma kare che te Indrane salAha ApavAnuM paNa kAma kare che. A deve! bhegamAM bahusAsakata hovAthI DhoMka pazu kahevAya che. 4. pArisAtha- je mitranu kAma kare che, IndranI sabhAnA sabhya:, je IndranA mitra paNa heAya che. prasa Mge indrane paNa Anada-vinAda karAve che. 5. AtmarakSaka- IndranI rakSA karavA mATe zastra dhAraNa karI katha paherI, indranI pAchaLa, paDakhe UbhA rahe te, jo ke Indrane bhaya nathI. parantu Indrane baibhava dekhADavA mATe paNa A AtmarakSaka devA hAya che. 6. AkapAya - rakSaNa mATe je polIsa-cekIyAtanuM kAma kare che te devatAe leAkapAla kaDavAya che. sarahadanI paNa rakSA kare che. 7. atIka - jema rAjAne lazkara hAya che, tema devalokamAM lazkara-senAdhipati, sainikanA jevI pharaja adA karanArane anIka deva kahevAya che. 193 Page #161 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 8. prakIrNaka- zahera ke gAmamAM jema chUTaka le che tema, devalekamAM chUTA chavAyA prajAnI jema vasanArA devatAone prakIrNaka deva kahevAya che. 9. Abhiyogya- je sevA cAkarI tarIke karavA jevuM kAma karanAra kare, vimAna calAvavA vagerenuM kAma kare tevA devane Abhigya deve kahevAya. 10 kibaSika - atyaja samAna halakA de heAya che. temane kibiSika gaNavAmAM Ave che. anya devo. temane halakI daSTithI jue che. umA svAti mahArAje A vAtane tatvArtha sUtrathI kahI che"-sAmayi-kAratra- pariNAgha-sSla - pAraDI -- safpassfmAca-rASidAvA:" (-9) trAtra-eNvArasanna racanA-utA: 4-5 Aje daza prakAra kahyA che, temAMthI trAyAsviMza eTale maMtrI-purahita samAna deve ane lekapAla arthAt sarahadanuM rakSaNakAryAdi. surakSA kAraka de vyaMtara ane jyotiSa devatAomAM nathI. hatA. paraMtu A sivAyanA ATha hoya che. 74 Page #162 -------------------------------------------------------------------------- ________________ IndrAdina vibhAge badhAmAM che. bhavanapatinA kula 20 indro--darekanA be-be. vaMtaranA , 16 , darekanA be-be. vANa vyaMtaranA 16 darekanA be-be. tiSkanA , 2 , (sUrya-caMdra) zaimAnikanA 164- ema kula cosaTha Indra thAya che. devalokamAM avadhijJAna avadhi eTale amuka maryAdA sudhI spaSTa dekhAvuM tenuM jJAna te avadhijJAna avadhijJAna guNaprayika bhavapratyayika (manuNa- tine) (devanArakane) avadhijJAna devaleTanA devatAene te janmathI ja hoya che. eTale tene bhavapratyAyika vidhi jJAna kahevAya che. A citramAM batAvyA pramANe devatAone upara pitAnA vimAnanI zIkharanI dhajA sudhI ja dekhAya che ane nIce-nIce amuka-amuka kSetra sudhI dekhAya che. te nIcenA keSTaka uparathI spaSTa samajAI jaze. Page #163 -------------------------------------------------------------------------- ________________ devo | utkRSTa 3-4 ) 5-6 ,, 7-8 , pitA potAnA vimAnanI dhana sudhI asa khyAta jana sudhI upara uparanA devanuM asaMkhyAta pramANa moTuM moTuM samajavuM. 9-12 ,, 1thI ve. 0 mAnika devanA avadhijJAnanA kSetranuM yaMtra Urva avadhi utkRSTa adhe avadhi le9 1-2 kapa pahelI pRthvInA cheDA sudhI bIjI pRthvInA aMta sudhI trIjI pRthvInA aMta sudhI cothI pRthvInA aMta sudhI | pAMcamI pRthvInA aMta sudhI chaThThI pRthvInA aMta sudhI | sAtamI pRthvInA aMta sudhI sAyaMbhUramaNa leka nAlikAnA aMta sudhI | samudra sudhI devatAone sukha AdinI adhikatAte-vAva-kua-g-1 -vizudavonA ivijayaars " (4.21) vaimAnika devakamAM 12 kapa panna uparanA 14 pAlIta devemAM jema jema upara-upara jaie tema tema-AyuSyanI sthiti-prabhAva, sukhanuM prama, ghuti eTale zarIra, vasa, AbhuSaNa vagere nI tejaze mA, ane vezyA eTale pariNAmenI zubhAzuma tamatA. ta. Indriya sukha-ge tathA avadhi jJAnanuM pramANu vadhatuM ane caDatuM dekhAya che. arthAta pahelA devalokathI vadhAre bIjA devalokamAM, pachI tethI vadhAre trIjA devalokamAM ema upara upara caDhatA vadhu dekhAya che, evI e 7thI ,, pAMca anuttara Page #164 -------------------------------------------------------------------------- ________________ spaSTa thAya che ke upara-uparanA devaloke AdithI bharelA che. jema-jema upara AyuSyanI sthiti paNa vadhAre vadhAre thatI jAya che. te ja pramANe avadhijJAnanuM pramANa kSetrAddhi paNa vadhatu jAya che. *'ti-zarIra-priTThAmimAnatA dInA: vadhu sArA, sukha. caDhIe tema tema uparokata sAta vastuo caDhatA krame vadhatI che.. jyAre gati eTale anya sthaLe gamana karavAnI gati, zarIranI UMcAI (avagAhanA) pramANa, parigraha ane abhimAna A cAra vastu jema jema uparanA devalokamAM jaie tema tema ghaTatI jAya che. abhimAnAdi bhAvA sArA nathI. zarIra paNa ghaNuM UMcu sAruM nathI. te paNa upara uparanA devalAkamAM ghaTatu jAya che, dA.ta. 1-2 devaleAkamAM- 7 hAya, 3, 4thAmAM --6 hAtha, pa--6mAM- 5 hAtha, 7-8,mAM 4 hAtha, ane 9 thI 12 devalAmAM 3 hAtha, pachI, navarga veyakamAM 2 hAtha, ane pAMca anuttara vimAnamAM phakata 1 hAtha jeTalI ja uMcAIvALu zarIra hAya che, e ja pramANe gati-parigraha-abhimAna paNa ghaTatAM jAya che. devalAka tathA sAta narakanuM AyuSya - 77 - A citra jotAM samajAze ke nIce sAta narakAmAM utkRSTa ane janya AyuSya keTaluM che ! e ja pramANe vaimAnika devalAkamAM kramaza : AyuSyanuM pramANa keTalu che, ane kramekrame keTaluM vadhatu jAya che. jema-jema upara jaie chIe tema tema vadhAre vadhAre AyuSya jovA maLe che. Page #165 -------------------------------------------------------------------------- ________________ maimAnika devanI utkRSTa janya sthitinuM yaMdha : devaloka | jaghanya sthiti utkRSTa sthiti 2 sAgara, sAdhika 2 sAgare 0 7 sAgara 0 sAdhika sAgare 1 palyo sAdhika 1 5 0 2 sAgara 0 sAdhika2 sAgara 0 0 1 8 + Ta 14 17 18 16 mr ` s 6 0 2 8 kh s re 6 9 e - vijayAdi cAra sarvArthasiddha) cha Page #166 -------------------------------------------------------------------------- ________________ devasekajadhanyasthiti devakajayanyasthiti devale kajayanyasthiti 5 sAdhika cha sA. 1 10 22 sA OM 10 sA. 7 ' 2-3deg 11-12 asurakumAra . bl> 3]le PSlcl> 14 sA. 17 sA. 18 sA. a v 20 sA. du 27 " bhavanapati deva-devIonI utkRSTa sthitinu yaMtra nikAya deva-devIo utkRSTa sthiti 3 4 5 "" dakSiNanA devA dakSiNanI devIo uttaranA devA unA devI dakSiNanA devA dakSiNanI devIe uttaranA devA uranI devIe 99 9. , 23 ) 02 dd ld 25 7 caive ra ,, .. . 28 sA. 29 9 30 ,, vijayAdi cAra 31, rd 1 sAgaropama cA patyeopama sAdhika 1 sAgaropama jA pakSepama 145 pakSe pama bA pakSepama 15 patye pama dezAna padmApama Page #167 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dareka prakAranA bhavanapati nikAyanA deva--devIenI jaghanya sthiti 10 hajAra varSa che. * bhavanapati Adi cAre nikAyamAM IMdronI ane iMdrANInI sthiti utkRSTa ja hoya che. IMdranA devanI apekSAe ane iMdrANInI devInI apekSAe utkRSTa sthiti hoya che, vyaMtaranikAyamAM dareka prakAranA devAnI utkRSTa sthita 1 pakSe pama ane dareka prakAranI deva enI utkRSTa sthiti nA paDye pama che. dareka prakArana! deva-devIonI jadhanya sthiti 10 hajAra varSa che. jyAtiSadeva-devIonI utkRSTa-jaghanya sthitinuM yuva utkRSTa sthiti jaghanya sthiti ! pakSepama devA cadra-deve 1 lAkha varSa adhika 1 pakSe caMdra-devIo 50 hajAra varSa adhika gA pA sUrya deveza 1 hajAra varSoM Adhika 1 pakSe 0 sUrya-devI 500 varSa adhi graha deveza 1 paTyApama traNa devIe aa pahorama nakSatra-deve nA pakSepama nakSatra-devIe sAdhika na pakSepama tArA-deve nA -: pApama tArA devI sAdhika */8 pakSepama paDyeA r * .. 36 ,, 97 "" ,, 79 1/8 payApa Page #168 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 21 bhAna vAsI daLanAlI *S avibhUti tasavI * OM bhUla igo papU. municaja zrI arUNavijayajI mahArAjana 0 Bone me ev on 38. The ja nI pavitra zithiA zrImALI tapagaccha,tijasaM.. (c) ahaMpitA zrI Ayojita-yAtamAMzika ka ravivArIya ke moTA putra sthAo 0000 7. maMDita svAmI * zrI vyakata svAmI Yeve theylon o yend viSaya :- "naraka siddhi visa'. 2041 AsAsada dardI vyAkhyAna -11 rAira tA. rI ? 6 ThAvIra jaina zikSaNa zibira. - sacitra jAhera vyAkhyAna mALA sacitra gaNadhavAda pravacaLakAra ane lekhaka* 5.pU.muktirAja zrI arUNavijayajI mahArAja Page #169 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AThamA gaNadhara zrI akapita svAmI che viSaya "naraka siddhi zakA -- naraka gati che ke nahIM ? nA nArakI haze ke nahIM ? te pavvaie sou apiu Agacchai jinnsgaas| baccAmi Na vadAmi badittA pajjuvAsAmi // - parama pUjya paramezvara paramapitA paramAtmA camatIrtha pati zramaNa bhagavAna zrI mahAvIra svAmInA caraNAraMvindamAM namaskArapUrvaka ...... gaNadharavAdanA A kAmamAM AThamA gaNadhare zrI ataM pita svAmI AvyA. potAnI AgaLanA je vidvAna paMDita prabhunI pAse vAda mATe gayA te tyAMja niruttara thaIne, niHzaMka thaIne tyAM ja dIkSita thaI gayA che te sAMbhaLIne akaeNpita deva gautama paNa pitAnA ziSya parivAra sAthe AvyA. te 300 ziSya sAthe samavasaraNe pahoMcyA. manamAM bhAva sAro che. huM paNa jaIne vaMdane karIza ane vaMdana karIne temanI sevA karIza. A bhAva sAthe jyAM samavasaraNamAM uparanA trIjA prakAre paheo tyAM te kAma ja lini =aa - kAmarraqmusaf I miss nAmeNa ya goroNa ya savapasavvadarisINa // janma-jarA ane maraNathI rahita ane sarvajJAnI sarvadarzanI jinezvara evA zrI mahAvIra svAmI bhagavate Page #170 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nAma ane getra pUrvaka belAvatAM kahyuM. he gautama getrIya akapita ! bhale padhAre. sukhethI padhAro. A suMdara mITho AvakAra maLatAnI sAthe akapita AgaLa vadhyA. ane manamAM ema vicAravA lAgyA ke je sarvare mArA nAma-getra kahyA che te mArA mananI zaMkA paNa kahI Ape te keTaluM sAruM ? akapita te hajI manamAM vicAra kare che tyAM te aMtaryAmI karUNAsAgare pharamAvyuM ki maSNe neraiyA asthi nasthitti sasao tujjha / veyapayANa ya atthana yANasI tesimA atyo // he akapita ! A jagatamAM nArakI jIve che ke nahIM? haze ke nahIM? naraka che ke nahIM ? AvA prakArane saMzaya tArA manamAM che. ane te saMzaya paNa tane vedanAM pada vAMcatAM ane tene artha barAbara na karavAthI thayela che. te vedapadane artha tuM je vicAre che te barAbara nathI. ane paraspara je viruddha veda pado AvyAM che tethI tuM dvidhAmAM paDe che. ane tyArathI saMzaya (zaMkA) tArA manamAM ghara karI gaye che ke nArakI haze ke nahIM? have te veda pado paNa tane kahuM chuM ane tuM tene artha ke kare che ? ane tuM dvidhAmAM kema paDe ? kema tane saMzaya thaye? te sarva hakIkta kahuM chuM. veda pade ane tene artha "nA dat gg sAte yaH rAnnamati arthAta je brAhmaNa thaIne zUdranA hAthanuM anna khAya che te nArakI thAya che. narakamAM Page #171 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jAya che. A vedavAkya narakanA astitvane jaNAve che. narakanI -siddhi sAbitI A vAkya uparathI thAya che. paraMtu bIjI bAju bIju vedavAkya eka evuM tArA jevAmAM AvyuM ane te che - ra peca nA nita" arthAta jIva maTIne nAraka thatuM nathI. athavA palakamAM nArakI nathI e paNa artha thAya che. A vAkaya naraka nathI ema jaNAve che evuM te mAnI lIdhuM che. upara eka vAkaya narakanI siddhi karatuM hatuM, ane A vAkaya narakane niSedha kare che. evA para para bane viruddha arthavALAM veravAne vicAratAM tuM dvidhAma paDe ane tethI saMzaya thaye. have saMzayamAM nirNaya zuM kare ? eTale te mAnI lIdhuM ke naraka gati paNa nathI ane nArakI je paNa nathI. ane je A saMzayamAM te nirNaya karyo tyAM tAre matane puSTi maLate tarka tane lIdhe ke hA. vAta te sAcI ja che. je nArakIo hoya te dekhAya kema nahIM ? athavA mAne ke na dekhAya, paraMtu jyAM hoya tyAMthI ahIMyAM Ave kema nahIM? mane te hajI sudhI dekhANa paNa nathI. meM joyA paNa nathI. mATe barAbara che ke nArakI jIve paNa nathI ane naraka paNa nathI. A pramANe eka bAju te manamAM dvidhA zaMkA hatI ja ane bIjI bAju A pratyakSa pramANathI tane purAve maLe eTale te mAnI lIdhuM ke, nAraka paNa nathI ane naraka paNa nathI. A pramANe tArI mAnyatA thaI gaI che. Page #172 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bha. mahAvIra-paraMtu he akapita ! tArI A mAnyatA barAbara nathI. tane je veda vAkathI zaMkA thaI che te veda vAne tuM vAstavika barobara artha nathI karate mATe tane A zaMkA thaI che. je barAbara artha karyo heta ane pUrvaparanuM anusaMdhAna samaye hota te A savAla Ubhe ja na thAta. te have pahelAM e veda vAkane sAce vAstavika artha tuM samajI le. vedavAkyane vAstavika artha "na ha ga pretya narake nArakAH santi" bha. mahAvIra - he akapita ! A vedavAkayathI tuM je nAraka ane narakane abhAva siddha kare che te yogya nathI. A vAkaya abhAva darzaka nathI. paraMtu enuM tAtparya evuM che ke jema A pRthvI upara ahIMyA merUparvata Adi jema zAzvatA nitya che tema narakamAM nArakIo zAzvatA nathI. kAyama tyAM ja rahevAnA che tema nathI. paraMtu je prANI utkRSTa pApa upArjana kare che te marIne parabhavamAM nArakI thAya che. A pramANe te veda padane artha che. athavA 'nArakI mArIne pharIthI anaMtara eTale turata pAchA nArakapaNe utpanna thatA nathI ema te veda padane artha karavAnuM che. ethI he akepita ! A vidhi vAkyathI ema kahevAne Azaya che ke je utkRSTa pApa kare che te ahIMthI marIne pahelekamAM nArakI thAya che. mATe koIe paNa evuM pApa na karavuM, ke jethI parabhavamAM nArakI thavuM paDe. hai akapita ! veda vAkane yathArtha artha ane vAstavikatA tuM A pramANe jANa. veda vAkane gUDha Azaya samaje te saMzayane keI sthAnane avakAza ja nathI rahetuM. Page #173 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pratyakSa pramANuthI nAraka siddhi akaMpita-he bhagavaMta ! jema Indriya pratyakSathI atre manuSya spaSTa dekhAya che, tiryaMca pazu-pakSIne je paNa dekhAya che ane trIjI devagatinA devatAo caMdra-sUrya, graha, nakSatra, tArA Adi tiSka maMDaLane devatAo paNa ahIMthI ApaNane indriya pratyakSathI spaSTa dekhAya che. paraMtu jethI naraka gatinA nArI je te dekhAtA ja nathI. ane nathI dekhAtA, koIne paNa pratIti thatI ja nathI te A "nArakI naraka A banne nirarthaka sidhdha thaze. kAraNa, vidyamAna A saMsAramAM naraka ane nArakI A zabdathI vAcya padArtha che le ? A pramANe A bane padethI vAcya paNa kaI padArtha nathI. keI ja dekhAtA nathI. te pachI nArakI che e kevI rIte mAnavuM ? bhagavAna mahAvIra - he saumya akaMpita ! ema nathI. zuM mAtra Indriya pratyakSa eka ja pratyakSa che? ane zuM atIndriya pratyakSa e pratyakSa nathI ? zuM indriye vaDe ja AtmA pratyakSa karI zake che ? ane zuM indriye vinA sIdho Atma pite pratyakSa nathI karI zako? cokakasa karI zake che. pratyakSa be prakAranA che. indriya pratyakSa Indriya(atIndriya) sparzanaja rasanAja zANaja netraja zrotraja Page #174 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sAMvyAvahArika pAramArthika avadhijJAnaja mana:paryavajJAnaja kevaLajJAna A pramANe pratyakSa be prakAranA che. temAM prathama je Indriya pratyakSa che te pAMca prakAre che. kAraNa, Idri pAMca che. ane te pAMcenA viSe varNa-gaMdha-rasa-sparza-zabda dvArA thatA padArthonA pratyakSa ke indriya pratyakSa kahevAze. sparza (cAmaDI)janya pratyakSa -te sparzaja. rasanA (jIbha) janya pratyakSa jenAthI khAre, tIkhA, mITho Adi rasAsvAdanI anubhUti te rasanAja pratyakSa prANa (nAka) vaDe thatuM gattvanuM pratyakSa arthAta sugaMdha, durgadhanI anubhUti te prANaja pratyakSa. netra (AMkha) vaDe lAla, lIle, pILe kALA vagere je varNa (raMga) dekhAya che te netraja pratyakSa ane pAMcamI Indriya -zrotrendriya (kAna) vaDe je zabda (dhvaniM) zravaNa karavApUrvaka je zravaNa thAya che te zrotraja pratyakSa thAya che. A pramANe pAMca Indriye che ane chaDaThuM mana che. mana vaDe yegI paNa pratyakSa karI zake che. ane agI paNa pratyakSa karI zake che te mAnasa pratyakSa kahevAya che. prati + akSa = pratyakSa. ahIMyAM akSa zabda inidraya arthamAM vAparavAmAM AvyA che. paraMtu "akSa" eTale mAtra Indriya ja artha thAya che evuM nathI. akSa eTale AtmA paNa artha thAya che. Page #175 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nI jA sathavAvaLa mAthA pawfora RLa .. ta paha vaTTai nANa japaccakkha taya tiviha" // 89 1 gurU zAnta" (lADanu-jJAnAmanA nAnathana hayAtItyakSa thavA "za mene" karanAra sanAthanuM yathAyoga bhu'kte pAlayati vetyakSeH-jIva (AtmA) ubhayatrApyauNADikaH sakrapratyayaH"2 A pramANe "akSa zabdathI AtmA (jIva) e artha thAya che. "kSa prati pkSa' arthAta AtmA prati gayeluM temaja Indriya prati gayeluM te pratyakSa ema bane artha thAya che. tethI ja pratyakSanA paNa be bhedo thayA. indriya pratyakSa ane bIje neIndriya pratyakSa. (nanI sUtramAM A mukhya be bheda pADayA che) neIndriya pratyakSamAM je sIdhuM AtmA vaDe ja jJAna karavAnuM che temAM paNa pUrNatA ane apUrNatAnA AdhAre be bheda paDe che. sAvyAvahArika pratyakSamAM avadhi - amuka maryAdA sudhInA kSetranuM jJAna te avadhijJAna. avadhi darzanamAM paNa maryAdita kSetra che, sarva nathI. e ja pramANe manaH paryavajJAnanA viSayamAM paNa mAtra saMgni paMcendriya jIvanA ja mane gata bhAve jaNAya che. paraMtu asaMjJi arthAta mana vinAnA jIva paNa jagatamAM anantA che. te temanA bhAva jANavAnuM kAma koNa karaze ? mana paryava jJAnanI paNa sImA che. mATe sarvathA pAramArthika pratyakSa mahattvanuM che. pAramArthika pratyakSa samasta brahmAMDanA sarvadravya padArthonA ananta guNa - paryAye sAthe pratyakSa kare che. trikAlAbAdhita rIte pratyakSa kare che. mATe tene kevaLajJAna, 1. vizeSAvazyakabhAgya. 2. nandIsUtranI vRtti Page #176 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kevaLadarzana kahevAmAM Ave che. A kevaLajJAna-kevaLadarzanane ja pAramArthika pratyakSa kahevAya che. ane A jJAna AtmAne thAya che. indriyane nahIM. mATe AtmA indriyanI madada vinA paNa samasta kalekanA sarva bhAvane trikAlAbAdhita rIte jANI-joI zake che. kevalI pratyakSathI naraka siddhi mATe he akapita! AvA sarvajJa, sarvajJAnI sarvadarzanI je joine, athavA jene pratyakSa karIne jaNAve te paNa asaMdigdha hoya che. saMzaya rahita hoya che. temAM zaMkAne sthAna paNa nathI rahetuM ane evuM anantajJAna-darzana arthAta kevaLajJAna kevaLadarzana mane thayuM che ane tethI saMpUrNa naragati, sarvanArake mane pratyakSa che. tethI huM joI rahyo chuM tevuM tArI AgaLa spaSTa varNavI rahyo chuM. tethI te tArA mATe paNa zradheya che, svIkArya che. akapita- paraMtu he bhagavaMta! Apa sarvajJa che emAM zuM pramANa che? huM kevI rIte mAnI lauM ke Apa sarvajJa che ? sacca cedamakapiya ! mahavayaNAo'vasesavayaNava / savaNNuttaNao vA aNupayasavaNNuvayaNa va // mA-rAja-rAsa-jAdAmAvAvA sadavamaLag , a | saccaciya meM vayaNa jANayamajjJatthavayaga va // kiha sacaeNu tti maI paccakkha tavyasasabachayA / maya-rA-rAsadA ta4ipAmavA re | prabhunA sarvarUpaNanI siddhi he alaMpita ! je rIte meM tArA mananI zaMkAne Page #177 -------------------------------------------------------------------------- ________________ satya svarUpe pragaTa karI che. je tArI zaMkA, mane gata saMzayane jayAre keI nathI jANatuM tyAre te saMzayane tArA kahyA vinA ja meM kahI Ape che. ane te satya che, ema te svIkAra karyo che. te pahelAM te enAthI ja tane khAtrI thaI jAya ke huM sarvajJa chuM. sarvajJa vinA AvI rIte mane gata saMzayanuM svarUpa ane te paNa kayAre, kevI rIte, zA mATe thayuM ? A pramANe kahevuM azakya che. asaMbhava che. jyAre meM pragaTa karelA tArA saMzayane tuM satya mAne che. te te ja pramANe huM chuM ke naraka che, nArakIo paNa che te te paNa tuM satya svarUpe svIkAra kara. kAraNa ke e paNa sarvajJanuM vacana che. mATe svIkAra karavAmAM doSarahita che. vaLI, tane je ISTa jaiminIya che ane temane je te sarvajJa mAnI zakta hoya te mane zA mATe nahIM ? mATe jaiminI Adi sarvajJanA vacanane je te satya mAne che te mAruM vacana paNa sarvajJapaNuM hevAnA kAraNe tAre satya mAnavuM ja joIe. kAraNa ke mAruM vacana paNa satya che, ahiMsaka che. je asatya ane hiMsaka vacana hoya tenI pAchaLa bhaya, rAga, dveSa, mehAda kAraNe hoya che. je karmajanya hoya che ane te badhAne arthAta bhaya, rAga dveSa, mohane mArAmAM sadaMtara abhAva che. jene khyAla tane paNa spaSTa AvI ja ja haze. kAraNa ke te bhaya-rAga-dveSAdinA kAraNabhUta mehanIya Adi karmo have mArAmAM nathI. te cAre ghAtI evAM jJAnAvaraNIya, darzanAvaraNIya, mohanIya tathA aMtarAya kamene meM sarvathA kSaya karI nAkhe che. tene mArAmAM sadaMtara abhAva che. ane te bhaya, rAga, dveSa Page #178 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paNa mahAddhi tA nathI--nathI. parantu tenA sUcaka cinho, hetumA, hAsya-rUdana- hasavu, raDavu, prIti-aprIti bhaya-jugupsA Adi mArA koi nimitta athavA sahakArI hetuo paNa nathI. mATe cAre ghanaghAti karma kSayajanya je sajJatA hoya che te mArAmAM prApta thayelI che. pragaTa thayelI che jene cAre ghAtI kameryAM udayamAM hoya che, sattAmAM hAya che tene sa jJa tA-sadanatA nathI hotI. ane jene te cAre ghanaghAtI karmonA kSaya abhAva hAya che tenAmAM sarvaijJatA-sa darzInatA avazya hAya che. eTale mArAmAM evA sa'zaya karavA yogya nathI. sajJatA nI bhaya vaLI, jema eka manuSya taTastha-madhyastha hoya che, te pramANe jJAtA-draSTA evA mArA jevA sarvajJanuM vacana paNa taTasthanA jevuM satya ane ahiMsaka mAnavu joie. kAraNa ke -mAha-rAga--dveSAdri na hovAnA kAraNe vItarAgatA tathA sarvajJatA heAvAnA kAraNe asatya belavAnAM kAraNeA paNa mArAmAM nathI. asatya (juhu) khelavAnAM kAraNA tarIke gaNAtAM krodha, lAbha, bhaya, hAsya (mAna, mAyA) Adi paNa mArAmAM sathA nathI. mATe khATuM kholavAnuM paNa koI prayAjana nathI. bhaya- rAga-dveSAddhi yukata manuSya ajJAnI kahevAya che, ane tethI rahita sa jJAnI--vItarAgI kahevAya che. mATe sarvajJa ane sajJanuM vacana banne pramANu mAnavu joie. A pramANe akapitane payAtha pratIti thaI. ane te natamastaka thai gayA. he arpata ! AvA prakAranuM kevaLajJAna, kevaLadezana ane heAvAthI sarva jJa-sa dI chuM ane Page #179 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A che tethI huM pAramArthika pratyakSa (kevaLajJAna)thI huM narakane je chuM, nArIone paNa jouM chuM, tathA jANuM chuM ane jevuM jeuM chuM ane jANuM chuM tevuM ja tArI AgaLa varNana karuM chuM. mATe temAM yathArthatA ane vAstavikatA tAre svIkAra karavI. temAM saMdeha na rAkha. A sAMbhaLIne sarvajJatAnI yathArtha pratIti karIne aka. pitanatamastaka thaI gaye. ane pachI bIje prazna pUche-he kRpAlu ! je kharekhara nArakI jIve che te pachI te ahIM AvatA kema nathI ? nArakIo ahIM AvatA kema nathI ? . (rAjA pradezIe paNa kezI gaNadharane evo ja prazna pUchatAM kahyuM hatuM. mahArAja ! mArA dAdA mahAnAstika hatA. ghaNuM pApa karatA hatA. ane tamArA kahevA pramANe ghaNuM pApa karanArA je narakamAM jAya te meM mArA dAdAne kahyuM hatuM ke je tame narakamAM jAo te mane ahIMyAM kahevA Avaje. tyAM zuM che ? tyAM kevuM duHkha che ? pApanI sajA kevI bhogavavI paDe che ? vagere. paraMtu mahArAja ! mArA dAdAne marI gaye varSo vItI gayAM che ane hajI sudhI AvyA nathI. je naraka jevI koI gati ke kaMI paNa hota te mArA dAdA AvyA hatA. parantu nathI AvyA. mATe naraka nathI, nArakI nathI. ene mAre daDha mata che. uttara-pradezI rAjAnA A praznane uttara ApatAM pU. kezIgaNaghare pharamAvyuM- he pradezI ! dhAre ke eka manuSya gharethI kahIne nIkaLe che ke huM hamaNuM pADe cheDI vAramAM ja AvuM chuM 12. Page #180 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ane te nIkaLyAM pachI tArI atyanta mAnItI rANe kAryavazAta bahAra nIkaLI hoya ane evuM ekAMta-nirjana sthAne joIne kAmAtura thaI badhuM bhAna bhUlIne tArI rANI upara te baLAtkAra gujAre, ziyaLa bhaMga kare. rANInI cIse sAMbhaLanAra keI na rahe. ane rANIne mAravA zarIra upara ghA kare. ane evA mAM ociMta rAja senike AvI pahoMce ane pelA duSTa durAcArIne pakaDIne tArI samakSa Dara kare, ane A vAta sAMbhaLIne tuM lAlacoLa thaI jAya ane pelA duSTa aparAdhIne phAMsInI sajA pharamAvate hoya, pele duSTa rIbAte heya-vAsa anubhava heya evA samaye e dhAre te paNa ghare jaI zake? manamAM khUba IcchA hoya ke ghare jaI AvuM. mArAM bALabaccAM, patnI parivArane te maLuM. manamAM te icchA ghaNA hoya. ane kadAca tArI AgaLa AjIjI kare, mane cheDo. mane javA de, huM kAle pAcho AvIza. te zuM che rAjana! tuM ene cheDe ? javA de kharo ? rAjA pradeza-nA sAheba ! haragija nahIM. kezIsvAmI - he pradezI ! basa, te naraka paNa evI ja che. naraka eka gati che. te ApaNI pRthvI nIce a lekamAM che. ane ahIMthI prakarSa pApanA kAraNe je jIve narakamAM gayA hoya te tyAM mahAbhayaMkara duHkha bhogavatA hoya che. temane duHkha ApavAmAM jene majA Ave che, evA paramAdhAmIe tyAM hoya che. te temane cheDe tema nathI. ane asahya duHkha bhogavatA hoya che. paramAdhAmIone AdhIna temnA vazamAM hoya che. te he pradezI ! 16 Page #181 -------------------------------------------------------------------------- ________________ have vicAra kara ke tArA dAdA ahIM tane kahevA mATe paNa AvI zake kharA? lAge che koI zakyatA ? pradezI rAjA kezI svAmIne tarka yuktipUrvaka uttara sAMbhaLI vAstaviktA samajI gaye. vastu tattvane teNe svIkAra karyo.) e ja vAta ahIMyAM paNa samajavAnI che. A ja uttara bhagavaMte akaMpitane Ape che. enAthI e spaSTa thAya che ke nArakI ja AvI nathI zakatA. anumAna pramANathI naraka siddhi pAvaphalassa pagiTThassa bhAiko kammaoDavasesa / santi dhuva teDabhimayA neraDyA, aha mai hAjjA // accatthadukikhayA je tiriyanarA nAragatti teddbhimy|| ta na jao surase kakhappa garisasarisa na ta dukakha // che ahIMyAM pApanI pravRttimAM paNa rata che. manuSya- tiryaMca pazu pakSIo paNa pApanI pravRttio satata kare che. A badhAM karelA pApane kayAMya bhogavavAM te paDaze. ke nahIM ? eka mANasa 100 vAra cerI kare ane mAMDa 1-2 vAra pakaDAya che. ane 2-4 varSanI sajA jelamAM bhegavI Ave che. paraMtu je 98 ke 9 vAranI corImAM nathI pakaDAye tenuM zuM ? na pakaDAya eTale zuM te pApamAMthI chaTakI jAya che? nA. kayAreya nahIM. cAra kadAca A dharatI upara polIsanA hAthamAMthI chaTakI jaze. pakaDAtA bacI jaze. e vAta hajI paNa saMbhava che paraMtu je pApa karyA che temAMthI teNe narakamAM te javuM ja paDaze. ane tyAM paramAdhAmIonA hAthamAMthI chaTakavAno saMbhava nathI. keI saMjogomAM paNa narakamAM te chaTakI zake 14 Page #182 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tema ja nathI. kahevata che ke "dera hai, para aMdhera nahIM. mANasa chellI maraNa pathArIe paDa hoya che. bhAre mAMdagI paNa bhegavate hoya che. ane mRtyunI ghaDIo gaNAtI heya che evA samaye paNa keI zuM pate jiMdagImAM karelAM pApa bhUlI jAya che? nA. mANasa zuM khAvuM-pIdhuM hatuM vagere bhUlI zake che paNa jagatamAM koI paNa vyakti pitAnAM pApa bhUlI nathI zakatI. darekane pitAnAM pApa te yAda ja heya. che. te ahIyAM je pApa karyA che tenI sajA te bhegavavAnI ja che. e sajA kayAM keTalA pramANamAM bhegavAya che? akapita - he bhagavaMta! Aja dharatI upara je manuSya tathA tiryaMca pazu-pakSIno jIve che te badhA je prakAranI bhUkha-tarasa-chedana-bhedana-mAraNa AdinI vedanA bhegavatA hoya che temane ja ApaNe nArakI mAnI laIe te zuM vAMdho che? kAraNa ke duHkha te bhagave ja che ne ? bhagavAna - he akaMpita ! nA. ema nathI. pApa paNa be prakAranAM che. keTalAMka sAmAnya kakSAnAM pApa che. ane keTalAMka utkRSTa (prakRSTa) kakSAnAM pApo che. ahIMyAM manuSya ane pazu-pakSIo je duHkha-vedanA bhagave che e te sAmAnya vedanA che. bahu ochuM duHkha che ane sAthe ceDAghaNA aMze sukha paNa che. hA. sukhanuM pramANa ochuM ane duHkhanuM pramANa vadhAre che e paNa vAta barAbara che. paraMtu hajI tethI paNa vadhAre utkRSTa kakSAnuM paNa duHkha hoya che. jema dareka vastu avasthA vizeSanI carama sImA-aMtima te cheDA hoya che. dA. ta., sukha che, te 1 | Page #183 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sukhanI paNa caramasImA che. ahIMyAM je manuSyA sukha bhogave che te te sAmAnya sukha che, ane pAchu du:khamizrita sukha che. kSaNika sukha che, kSaNika eTalA mATe ke jenI pAchaLa duHkhanA DugarA te UbhA ja che, eTale sukhAbhAsa mAtra ja cheparantu utkRSTa sukha paNa che ane te bhAgavanArA jIve mati vagere paNa che. sukha duHkhe manujAnAM manaH zarIrAzraye bahuvikalye / sukhameva tu devAnAmalpa' dukha tu manasibhavat // AcArAMga TIkAmAM kahyuM che ke, manuSyane mAnasika ane zArIrika nAnA prakAranAM sukha-duHkha hoya che. paNa devAne tA zArIrika suga ja hoya che. alpa mAtrAmAM mAnasika duHkha hoya che. manuSya-tiryaMcamAM bhUkha-tarasa ThaMDI-garamI AdinAM duHkhA tA sAmAnya che tethI utkRSTa chellI carama sImAnAM duHkhA bhogavavAnI te ekamAtra gati nakagati ja che. jema carama sukhA, utkRSTa sukho bhogavavAnI gati te svarganI gati che. tema chedana, bhedana, tADana, mAraNa, vagerenAM prakRSTa pApAnI sajArUpe du:kho bhogavavAnI gati paNa che. ane te che narakagati. satatamanubaddhamukata duHkha narakeSu tIvra /riNAmam / tiya bhULa -maya -zrutatRvidu:la' paNa cApam // nArakI jIvAmAM tIvra pariNAmavALuM satata duHkha lAgyuMja rahe che. tiya cagatinAM pazu pakSImAM uSNa, tApa, 16 Page #184 -------------------------------------------------------------------------- ________________ svargAdinI phaLa prApti paNa che. mATe svAgadi paraleka mAnavAM e ja hitAvaha lAge che. A pramANe bhagavaMte svarga paralekanI veda pramANathI siddhi karI batAvI. zruti-mRti- veda AdI paNa paraleka-svargane samarthana Ape che. zuM paraka che ? che te kyAM che ? ke che? kenA mATe che ? tyAM zuM che ? keTalA paraleka che ? kevI rIte javAya ? ItyAdi praznone vicAra prastuta puratakamAM karavAne che. pahelAnA gaNadharanI carcAmAMthI samajavA jevuM bhUIdiyAirittassa ceyaNA seo ya davao nicco / jAisaraNAIhiM paDivajasu vAubhRivva / - bhagavaMte pharamAvyuM- he metArya ! cetanA pRthvI, pANI, agni, vAyu Adi bhute ane IndriyethI bhinna che. cetanA dehathI paNa bhinna svataMtra dravya che. cetanA e svataMtra AtmAne dharma che ane te AtmA jAti smaraNAdinA hetu AdithI siddha thAya che. e AtmA dravyathI nitya che. A pramANe trIjA gaNadhara vAyu bhutinI jema tuM paNa svIkAra kara. na ya ego savagao nikkirio lakkhaNAImeAo / kubhAdauvya bahavo pAMDavajja taminda bhUivva // AtmA eka nathI. paNa anatA che. sarvagata, sarvavyApI eka AtmA nathI. paraMtu dareka zarIrane AzrayIne zarIra parimANa mAtra anantA AtmAo che. ane AtmA niSkriya paNa nathI. sakriya che. karmane kartA che. kRtakarmanA phaLane joktA che. ghaTa-paTa AdinI jema lakSaNAdinA bhedathI bheda che. arthAta Page #185 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ekathI bIjAmAM bheda zA mATe che ? te kahevAnuM ke rAga, Sa, kaSAyAdi adhyavasAyanI taratamatAnA kAraNe upAdhi bhedathI bhinna bhinna che. mATe he metArya! A pramANe prathama gaNadhara Indra bhutinI jema tuM paNa pahelA te AtmAne A svarUpamAM sArI rIte samajI le. ihaleogAmao ya paro saumma ! surA-nAragA ya paralobho / paDivajja mAriA' apiucca vihiyappamANAo // he saumya ! A lekathI bhinna judo paraleka che. jene svarga-naraka kahevAya che. deva-nArInA bhava tarIke oLakhAya che. tene sAtamA gaNadhara mauryaputra tathA AThamA gaNadhara aApata svAmInI jema samajIne svIkAra kara,pramANathI kabula kara. A pramANe pahelA, trIjA, sAtamA ane AThamA A cAra gaNadharanI carcA vAMcavAthI AtmA ane paralokanA viSenI spaSTa siddhi thaI jaze. eTale ahIMyAM A vyA khyAnamAM navuM kaMI kahevAnuM rahetuM ja nathI. jo ke pahelA karI gayelA sarva viSayanuM punarAvartana eTale pharIthI badhuM ja ahIMyA kahevuM ucita nathI, saMbhava nathI ane gya paNa nathI. eTale A viSayanA jijJAsue badhA take tathA yuktio prathama tyAMthI vAMcI levA. eTale paraleka Adi spaSTa samajAI jaze. paralokane oLakhavA mATe sarvaprathama paralokagAmI keNa che? paralekagAmI ke che? parakamAM janAra te AtmA ke che vagere samajavuM jarUrI che. e samajAya te ja AgaLa paraka samajAze. Page #186 -------------------------------------------------------------------------- ________________ metA nA prazna- bhutAnA saghAta-samudAyamAMthI utpanna cayela AtmA bhutAnA naSTa thavAthI te paNa nAza pAmI jAya che. teA pachI paraleAka mAnavA kone ? dehAtmavAda bhUta caitanyavAda pakSanuM khaMDana ja metAya nA A praznanA uttara ApatA paramAtmA zrI vIraprabhue pharamALyuM- he saumya ! tArI vAta barobara che, jo bhutAnAM samudAyamAMthI AtmAne utpanna mAnIe te te! tArA pakSa sAcA paDe. parantu muLa pAyAmAM ja tArI bhula e thAya che ke tuM jevA AtmAne mAne che tevA te nathI. tenuM AtmAnuM svarUpa nathI. eTale tArI mAnyatA pramANe bhUtasaghAtApanna AtmA che, deha-zarIra e ja AtmA che. ane te anitya-vinAzI che. mATe pachInA astitva viSe arthAta palAka viSe tu zakAzIla che ke, jyAre AtmA anitya che, te ja naSTa thaI jAya che, ane mRtyu pachI koi ja rahetuM nathI. kaMi ja rahetu nathI. mRtyuM pachI rahenAra koI svataMtra astitva dharAvatu tatva ja nathI to pachI paraleka kAnA ? paraleAkamAM jAya kANu ? ane paraleAkamAM janAra ja nathI mATe paraleAka jevu paNa kaI nadhI. evI tArI A mAnyatAmAM tane mAtra paralokamAM nathI evI zakA nathI. parantu "paraleAka nathI"nI vAtanA mULamAM paralekagAmI-parasekamAM janAra AtmA nathI. mATe paraleAka nathI evI tArI zakA che. eTale jema kakhajIyAta che, mATe mathu duHkhe che. temAM phakata mAthA upara bAma lagADavAthI zu thaze ? mAthuM duHkhatu 19 Page #187 -------------------------------------------------------------------------- ________________ maTADavA mATe te tenuM muLabhUta kAraNa je kabajIyAta che tene maTADavI prathama Avazyaka che. catura vagha prathama recakacUrNa--saumya virecana Apaze. ane tethI kAraNa nAbUda thatA kArya paNu-nAbUda thaI jaze. kabajIyAta maTatAM mAthuM duHkhatuM paNa maTI jaze. e ja rIte tArA viSayamAM paNa evuM ja che. kapALe bAma lagADavAnI jema phakta je upara uparathI paraloka che, evI siddhi karI ApIza te paNa nirarthaka jaze. kAraNa, paraloka nathI tenA muLamAM tane paralekagAmI AtmA ja svataMtra dehabhinna, bhUtabhina cetana dravya nathI, evI je tArI kAraNa bhuta zaMkA che. prathama te enuM samAdhAna karAvavuM paDaze. pachI paralekanI vAta. kAraNa naSTa thayA pachI kAryamAM parivartana avazya AvI jaze. AtmAnuM svarUpa samajAI gayA pachI paraloka paNa tane saraLatAthI sahelAIthI samajAI jaze. mATe prathama AtmA viSe carcA karavI hitAvaha che. eTale dehAtmavAda bhutatanyavAda viSayaka tArI mAnyatAnuM nirAkaraNa karavuM ja ucita che. dehAtmavAda eTale deha e ja AtmA che. deha-zarIrathI jade. keI AtmA nAmane padArtha nathI. dehamAM AtmA dehathI judo koI AmA ema tuM nathI mAnate paraMtu dehane ja Ama, zarIra e ja AmA ema huM mAne che, te pAyAmAM ja moTI bhula che. A nAritaka matavAdI vicAra che. 20 Page #188 -------------------------------------------------------------------------- ________________ e ja pramANe bhuta caitanyavAda pakSa che. sute cAra che. pRthvI, pANI, agni ane vAyu. nAstikacArvAka cAra ja bhuta mAne che, pAMca nahIM. lekamAM AkAza sAthe paMcabhUtanI mAnyatA pracalita che. pRthvI pANI, agni ane vAyu A cAra bhutenA saMghAta-mizraNamAMthI cetanA zakti utpanna thaI jAya che. jema dhatura-mahuDA-dhAvaDI, geLa ane drAkSA Adi padArthonA mizraNamAMthI madazakita utpana thAya che. madirA-dAra bane che. ane temAM eka jAtane naze hoya che. e madirA pIdhA pachI jema mANasamAM mada-naze caDe che. tema pRthvI Adi bhutAnA mizraNamAMthI cetanA nAmanI mada jevI zakita nirmANa thAya che, te ja AtmA che. tethI bhinna AtmA nathI ane jema pRthvI-khAdi jumAMthI ghaDe banyuM hoya ane eka divasa te ja ghaDo phuTI jAya, naSTa thaI jAya. eTale e ghaDo pAche pRthvI Adi bhUtemAM ja vilIna thaI jAya che. pachI ghaDA jevuM kaMI ja rahetuM nathI. e ja pramANe pRthvI Adi bhUtonA mizraNamAMthI cetanA - +11, * 5 nara_janama - nA ghas AkAza mArI pANI - vAyu azvina Page #189 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kita (AtmA) utpanna thaI ane te ja zarIra rUpa bhutAna saghAta-mizraNa bhutAmAM vilIna thatA naSTa thatA. cetanA zakita AtmA paNa temAM vilIna thaI jAya che. pachI kaMi rahetu nathI. tu evu mAne che ke jema eka kapaDu tantuonA(sutara) joDANathI anya tyAre tenAmAM saphedI AvI, ema bhutAnA mizraNa mAMthI khanelA dehamAM cetanA AvI ane jyAre e kapaDu maLI gayuM tyAre te kapaDAnI sAthe tenI saphedI paNa bhegI khaLI gai, pachI zuM rahyuM ? ema zarIra maLI jatA, bhutAmAM vilIna thatA tenI cetanA zakti paNa naSTa thai gaI. te paNa sAthe ja khaLI gai. pachI zuM rahyuM ? eTalA ja mATe tuM dehAtmavAda, deha e ja AtmA che, tathA bhuta caitanyavAda-bhutAnA ja mizraNamAM cetanA mAne che ? A pramANe tArI mAnyatA che. paNa te tadna khATI che. ceAgya che. sAva ta yukti-pramANa rahita che. emAM sekaDo Apattio Avaze. he metAya ! jo zarIra e ja AtmA hAya te| pachI mRtAvasthAmAM arthAta marI gayA pachI paNa je maDadu paDyuM che. te maDadu paNa zarIra ja che teA pachI have kema te te khelatu-cAlatu nathI ? 1 miniTa pahelA e ja bolatuM cAlatu hatuM. badhI ja kriyA-sava vyavahAra e karatu hatu. teA pachI. have kema kaMI nathI karatu ? tArA kahevA pramANe zarIra teA e ja che, emAM te nA nahI' pADI zake ? parantu have zvAsama dha kriyAkha'dha, pravRttikhaMdha, khelavuM cAlavuM paNa sada Mtara sukha-duHkhanI lAgaNIno anubhava paNa nathI thatA. baMdha 21 Page #190 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Indriyene ja AtmA mAnanArA vicAre ke mRtakane badhI indriye che, AMkha ughADI hoya chatAM paNa te kaMI jete nathI. kAna ughADA che paNa kaMI sAMbhaLatuM nathI. jo indriye vaDe jJAnane anubhava thate heta te lAkaDAmAM bALatI vakhate maDadu cIsa pADIne ubhu thaI javuM joIe. jema jIvatA mANasane sAmAnya paNa agnine parza thatA te cIsa pADIne kema ubhuM thaI jAya che tema maDadu kema nathI thatuM ? bane avarathAmAM zarIra te enuM e ja che. zarIra nathI badalAyuM chatAM paNa eka vAra cIso pADe che ane bIjI vAra cIsa nathI paDatuM. mATe deza-zarIra e ja AtmA kevI rIte mAnavuM ? zuM keIne hAtha, koIne paga, keInuM mAthuM, keInuM peTa, keInuM dhaDa vagere aMga lAvIne bhegA karavAthI zuM te zarIramAM cetanA AvI jaze ? zuM te sakriya banI jaze ? zuM te badhI pravRti karaze ? nA. zakaya nathI ? je mANasane eka aMge kensaranI gAMTha thaI hoya, ane tethI te mRtyu pAmyA hoya te zuM pharI te mANasane jIvita karavA mATe bIjAne hAtha ke paga kApIne lagADavAthI te punarjIvita thaI jaze? nA. e paNa saMbhava nathI. paraMtu te saumya ! tArI mAnyatA pramANe te mRtaka phara thI kavita thaI ja joIe. paraMtu na bhUto na bhaviSyati, bhutakALamAM kayAreya banyuM nathI ane bhAvimAM kayAreya banavAnuM nathI ke mRtaka-maDadu punarjIvita thayuM heya. Page #191 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mRtyu samaye game eve vyavahAra gati kriyAnukuLa vyApAra keno thAya che? keNa ga? zarIra gayuM ke jIva gaye? sarva sAmAnya janatA sarvatra eka ja vyavahAra kare che ke jIva gaye, zarIra nathI gayuM. zarIra gayuM ema ke" kahI paNa na zake. kAraNa, zarIra te sAme paDyuM che. zarIra te hAjara che. sAme spaSTa dekhAya che. te pachI "zarIra gayuM" e kahevAne prazna paNa upasthita nathI thatuM, mATe sarvatra ema ja kahevAya che ke "jIva gaye". | mRtyu e zuM che? jIva ane zarIrane viga enuM ja nAma mRtyu che. jIvAtmA zarIrane choDIne cAlyA jAya che. e ja mRtyu kahevAya che. mATe choDanAra keI judo che ane je choDavAmAM Ave che te judu che. mATe zarIra ane AtmAmAM bheda che. bannene eka te mAnI ja na zakAya. zarIrane AtmA kahI ja na zakAya. arthAta mRtyu samaye je jIva zarIra choDIne jAya che, te jyAM jAya che te paraka che. pagati che. parabhava che ane bIje jaIne janme che. mATe punarjanma che ane e ja pramANe A janmamAM ApaNe AvyA te kaI gatimAMthI ja AvyA chIe eTale gata janma te ApaNA pUrvajanma thaye. A pramANe eka mAtra kendramAM AtmAne dehabhinna, bhutabhinna svataMtra cetanA zakitavALe AtmA jo mAnavAmAM Ave te pachI parAkAdi sarva padAthe svataH siddha thaI jaze, pachI te bahu saheluM che. e ja pramANe he metArya ! tu je bhutautanya vAdapakSa mAne Page #192 -------------------------------------------------------------------------- ________________ che te paNa nathI. tArI e paNa mAnyatA kheTI che ke madhamAMge jema madazakita utpanna thAya che tema bhutonA saMghAtamAM cetanA zakti utpanna thAya che. e banI ja na zake. madyAgemAM madazakti pahelAthI tirahita rUpe paDelI hatI. avyakta rUpe paDelI hatI. te ja tenA samudAyamAMthI utpanna thaI. anyathA pANI ke dUdhamAMthI kema madazakita utpanna nathI thatI ? geLa, drAkSa, dhaturA, mahuDAnA phaLa, vagerenA ja mizraNamAMthI kema madazakti utpanna thAya che ? pANI ke dUdhamAMthI mada zakita kema utpanna nathI thatI? je ema mAnIe ke jemAM je na hoya chatA tenA samUhamAMthI te utpanna thAya che. te te pachI retImAMthI paNa tela nIkaLaze. retInA eka kaNamAM tela nathI. paraMtu tenA samUhane pIlavAthI zuM tela nIkaLaze ? nA. saMbhava nathI. - je eka kaNamAM svataMtrAstitvamAM nathI. te pachI te tenA samudAyamAM te kayAMthI nIkaLe? hA, tela talamAMthI nIkaLe che. ane te tela talanA eka eka kaNamAM che te samuhamAMthI paNa nIkaLe che. paraMtu retInA kaNamAM nathI mATe tenA samuhamAM paNa nathI. ema mada zakti meLa-mahuDA-dhaturAnA kaNa kaNumAM vyApta che. mATe tenA saMmizraNamAMthI utpanna thAya che. paraMtu pANI-dUdha-ghI AdimAM madazakti nathI. mATe tenA samuhamAMthI ke saMmizra)mAMthI paNa utpanna nahIM thAya. e ja pramANe -talamAMthI tela nIkaLaze. paNa retInA samudAyane paNa pIlavAthI tela nahIM ja nIkaLe. ema zarIranA keI avayavamAM cetanA zakita nathI. mATe dehanA sonA jeDA mAtrathI cetanA Page #193 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zakti utpana nathI thaI jatI. mATe ja mRtaka (maDadA)mAM cetanA zakita nathI hotI. e ja pramANe pRthvI-pANIagni ane vAyu e cAre bhutemAM svataMtrapaNe paNa cetanA zakita nathI. mATe te cAre bhutenA samudAyamAM ke saMghAtamAM ke mizraNamAM kayAreya cetanA zakita utpanna nathI ja thavAnI. AthI e siddha thAya che ke cetanA e dehadharma nathI. paraMtu dehAtirita che. zarIrathI bhinna, svataMtra astitva dharAvatA evA Atma dravya (cetana tatva)ne dharma che. cetananI zakita. te cetanA che. te jJAna-darzanAtmaka che. caitanya e cetanane. dharma che, dehane nahIM. mATe cetanane e AtmA caitanya ravarUpI che. cetanA dehabhinna che. mATe dehane nAza thavAthI, cetanA nAza nathI thatI. AthI cetana e dehabhinna ravataMtra, nitya zAzvata dravya che. ane deha e cetanathI bhinna bhutajanya, bhautika jaDa ane nAzavaMta che. te utpanna thaye che. mATe naSTa. thavAne ja che. AtmA anutpana che. mATe zAzvata nitya che. cetanA zuM che ? cetanA e cetananI zakti vizeSa che. cetana gata dharma che. guNa che. cetanA jJAnAtmaka (jANavu) darzanAtmaka (jevu) Page #194 -------------------------------------------------------------------------- ________________ cetanA e prakAranI che. jJAna-danAtmaka tene svabhAva che. jJAnAtmaka eTale jANavuM ane danAtmaka eTale jovu. A jANavA ane jovAnA vabhAva kone che ? AtmAnA che ? zarIranA ke indriyAnA nathI. AMkha nathI jetI. paNa AtmA AMkha vaDe jue che. kAna nathI sAMbhaLatA paNa sAMbhaLavAmAM kAna e sahAyaka sAdhana mAtra che. kAna vaDe sAMbhaLIe chIe. nAka vaDe sUdhIe chIe. cAmaDI vaDe zanubhava e I.e. AmAM vaDe e karaNa aOmAM tRtIyA vibhakita che. vaDe e sucaka karaNanA karyAM te AtmA ja mAnavA paDe, jo cahIM nA pADA ke nA, AMkha jue che, kAna sAMbhaLe che. tA evI Apatti Avaze ke te pachI maDadu kema nathI jaMtu, sAMbhaLatuM ! maDadAnI paNa anne AMkhA khullI rAkhe, te zuM te joze ? maDadAnA ane kAna khullA che te zuM te sAMbhaLe che? nA.. kema nathI sAMbhaLatuM ? kema nathI jotuM ? kAraNa, tenI jovA sAMbhaLavAnI kriyAnA karanAra kartA AtmA cAlyA gaye che. have te mRtakamAM nathI, mATe mattu hAvA chatAM, mAdAne kAna-kAna hAvA chatAM paNa te zvetuM-tuM nathI. A pramANe jANavu-jevu e paNa kriyA che ane te kriyAne kartA AtmA che. zarIra tA mAtra sAdhanabhuta che. tmA e. ja cetana dravya che. ane cetananA dhama cetanA che. vabhAva ane guNa cetanA che. caitanya che, eTale ja cetanA rakSaLA lIva'' cetanA lakSaNavALA jIva kahyo che. jIvane ALakhavA mATe cetanA e lakSaNu manAvyu. lakSaNa vyApti, ativyApti ane 27 Page #195 -------------------------------------------------------------------------- ________________ asaMbhava evA tridoSa rahita che. AvA traNe doSathI rahita heya tene ja lakSaNa kahevAya. lakSaNa haMmezA lakSyanI siddhi kare che. ahIMyA lakSya padArtha te AtmA che ane lakSaNa te cetanAdharma che. cetanA lakSaNathI caitanya svarUpI AtmAnI ja siddhi thAya che, zarIranI nahIM. kAraNa cetanA e zarIranI nathI. cetanA zarIramAM nathI ghaTatI. kAraNa jANavA jevAne svabhAva e zarIrane nathI. AtmAne che AtmAnuM lakSaNa- pUjya vAcaka mukhyajI zrI umAsvAtijI mahArAja tatvArtha sutramAM pharamAve che ke " je trAjU' upaga lakSaNavALo AtmA che. upaga jJAna-darzanAtmaka che. ane darzane paga jJAne pagathI AtmA jANe che ane darzanepagathI jue che, A jANavA ane jevA svabhAvavALe te AtmA che. upayoga paNa cetanAtmaka che. cetanA kahe ke upayoga kahe ane eka ja che. nAmabheda che. paraMtu svarUpa eka ja che. AtmAnuM lakSaNa zarIramAM nahIM ghaTe ane zarIranuM lakSaNa AtmAmAM nahIM ghaTe, kAraNa bane paraspara virUdha guNadhaNuM vALA dravya che. mATe ja bhinna svataMtra AtmA ane AtmAthI bhinna svataMtra jaDajanya bhutajanya deha zarIra mAnavuM joIe. banene eka mAnavA zakaya nathI. hAthI ane gheDA banene eka mAnI na zakAya. AkAza-pAtALamAM jeTaluM taphAvata che, teTalo jaDa-cetananI vacce taphAvata che. saMkhyAnI draSTie AtmA keTalA ? metAryajIne e paNa prazana che ke, AtmA eka ja hovAthI Page #196 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ane te sarvavyApI hevAthI paNa paraleka kevI rIte saMbhave brahmabindupaniSadamAM kahyuM che ke eka eva hi bhUtAtmA bhute bhute vyavasthita : / ekadhA bahudhA caiva dRzyate jalacandravat // -dareka bhUtAmAM rahenAra e eka ja bhUtAtmA che. ane te eka chatAM ekarUpe ane jema pANImAM caMdramA dekhAya ane anekarUpa thAya che tema pratibiMbanI jema aneka rUpe paNa, dekhAya che. "gvavAditAM vra", "nAnAsitaM vina" eka ja ane advitIya arthAta enA je bIje kaI nathI e brahma ja che. ethI atirikata bIju kaMI ja nathI.. Ave paNa pakSa che. ane te brahmane ja satya mAne che. paraMtu jagata mithyA mAne che. "tramAM miththA" advitIya -eTale bIje nathI ja. mATe advitIya ane tethI ekameva ema ja ema kahevAmAM Ave che. A pakSanA matanI mAnyatA pramANe paNa eka ja brahmA e ja parama AtmA che. ane mAtra upAdhibhedathI badhA zarIramAM pANImAM caMdranA aneka pratibimbanI jema anekarUpe dekhAya che. AnA uparathI paNa metAryajI zaMkA kare che ke te pachI paraleka mAnave ja keno ? eka ja AtmA ane te ja AkAzanI jema sarvavyApI che." vibhu che. "sarvamurta rAtni vimutva" sarvamurta dravyanI sAthe saMyoga saMbaMdhathI saMkaLAyela e dravya te vibhu-vyApaka kahevAya. e eka 29 Page #197 -------------------------------------------------------------------------- ________________ brahma che. te vibhu che. savavyApI che. eTale savavyApI evA mAnavA ? kAraNa mAnavA ? ane eka ja AtmAnA paraleAka paNa kevI rIte jyAre palAka mAnaze tyAre salAya karyo sava vyApI hAvAnA kAraNe tenA tA sadAya paraleAka sparza paNa che ja. mATe A mAnyatAnA pakSamAM anantAtmA ja mAnavAmAM nathI AvatA, eka ja AtmA ane te paNa savavyApI mAnavAmAM Ave che te pachI paraleAka jevI koI vAta ja nathI rahetI. AtmA eka ane sarvavyApI nathI huM metAya ! A pakSa svIkAravAmAM paNa ghaNAM dASA che. pahelI vAta te eke AtmAne eka mAnIne tene AkAzanI jema sarva vyApI mAnIe te! te ghaTI zake tema ja nathI. AkAza sarvavyApI eka akhaMDa dravya che. ane madhe eka sarakhe! che. kAMya bheda nahI dekhAya. kAraNa AkAzanuM satra eka ja liMga-kSaNa anubhavAya che. parantu AtmA viSe evu nathI. AtmA pratyeka piMDa (zarIra)mAM vilakSaNa dekhAya che. evA niyama che ke lakSaNa bheda hoya te ja vastule mAnI zakAya. AkAzanA lakSazubheda nathI, AkAza satra eka sarakhA che, mATe sa`vyApI mAnI zakAya. parantu AtmA jo eka ane savavyApI mAnIe te satra te eka sarakhA nathI dekhAte. vilakSaNa che. lakSaNabhethI madhe bhinna-bhinna lakSaNayukata dekhAya che. kAraNa vastunuM sAdhaka anumAna A pramANe thAya che ke 30 Page #198 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AtmA aneka che, bhinna bhinna che. kAraNa ke temAM lakSaNe bheda che. ghaTAdinI jema. je vastu bhinna nathI hatI temAM lakSaNa bheda nathI hote. jema ke AkAzamAM. A pramANe AtmA pratyeka zarIramAM judA judA lakSaNabhedathI bhinna-bhinna ja mAnavA joIe. kAraNe darekane sukha-duHkhathI anubhuti bhinna bhinna thAya che. eka sukhI che te bIje duHkhI che. eka karmabaMdha che te bIje karmamukata che. eka rAjI bIje nArAja, eka jJAnI bIje ajJAnI AvA te saMsAramAM jeTalA che eTalA lakSaNa bheda adhyavasAya bhedathI thaze ane adhyavasAye ananyA che. mATe ja paNa ananta ja mAnavA paDaze. eka ja ane sarvavyApI mAnanArAnA pakSa A tarka mATe koI uttara nathI. AkAzanI jema sarvavyApI AtmA mAnI zakAya ja nahI. eka ane sarvavyApI mAne te sarva ja sukhI ja hovA joIe. athavA sarva duHkhI ja kaI paNa eka bhAvamAM hovA joIe. paraMtu te te pratyakSa dekhAtuM nathI. je sarva zarIramAM vyApIne rahele AtmA eka ja hoya te ekanI AMgaLI kapAtA je dukha ke vedanA ekane thAya te vedanA sarvajIne thavI joie. parantu nA. te sarva nathI anubhavatA. katalakhAnAmAM roja seMkaDo pazue kapAya che. narakamAM apa gyAtA jIve chedana-bhedananI vedanAno tIvra trAsa satata anubhavI rahyA che to tene anubhava ApaNane ahIMyA kema nathI thatuM? 21 Page #199 -------------------------------------------------------------------------- ________________ eka gharamAM paNa badhA ekasarakhA sukhI nathI hAtA. keI rAgI koi nirogI, koI svastha koi asvastha, koI hasatA koi raDatA. vagere ananta bhedo kekhAya che. anubhavAya che. mATe AtmA eka ane sarva vyApI mAnavA e pakSa kadApi ucita nathI. parantu AtmA ananta ane dehavyApI ja mAnavA ucita che. pratyeka zarIramAM bhinna-bhinna AtmA che. ane te AtmA tenA ja zarIramAM vyApIne rahela che. te zarIranI mahAra nahI'. A rIte mAnavAthI ja paralAka AdinI vyavasthA mAnI zakAze, jo eka ane sarvavyApI AtmAne mAneA teA puNya-pApa aMdha-mAkSa-parale kAdinI vyavasthA ja nahIM thaI zake. kAraNa je eka kare te ja badhA kare, eka puNya kare te badhA puNya kare tema mAnAM, parantu nA. sAdhu satA zubha puNya paNa kare che ane cArI, hiM'sA, khUna Adi pApe paNa A jagatamAM satata thaI rahayA che. arthAta eka ja eka sarakhI pravRtti jagatamAM nathI dekhAtI. nathI anubhavAtI ananta vRttiA che, ananta pravRttio che. mATe AtmA paNa ananta mAnavA ja paDaze ane jo puNya pApaparaleAkAdi ekAtmavAdI pakSamAM na sidhdha thayA te nAstika zabdanI vyAkhyA pramANe nAstika sidhdha thaze. khIjI jagatamAM sukha-duHkha, rAga-dveSa AditavRttanA bhAvA paNa ghaNAM che. ane A banne sukha-ane duHkha eka ja samaye eka jIvanamAM eka sAthe te kema ghaTI zake? sa'bhavaja nathI. kAraNa eka samaya eka jIvane eka upayAga rahe che. 31 Page #200 -------------------------------------------------------------------------- ________________ eka ja samaye bane upayoga te kevI rIte saMbhave? na ja saMbhave. ane jagatamAM sukha-duHkha rAga dveSAdi te rAtata spaSTa dekhAya che. mATe aneka jIva mAnavA paDaze, te ja eka sukhI, eka duHkhI, eka rAgI, eka draSI ema siddha thaI zakaze. tethI nAnAjIvavAda pakSa ja yuti yukata siddha thAya che. jo jIva ja mAnIe te sarvagata-sarvavyApI mAnavo eka paDe. AkAzanI jema. paraMtu AkAzamAM jema sukha-duHkha, baMdha-makSa. puNya-pApa, rAga-dveSAdi nathI saMbhavatA tema jIvamAM paNa nahIM saMbhave. te AkAzanI jema jIva paNa jaDa -ajIva tatva mAnave paDaze. eTale AvI aneka Apattio Avaze. vaLI, je eka ja AtmA hoya te kartA letA Adi kene mAnazuM ? ane je badhA AtmAo eka ja hoya, temAM je bheda ja na hoya te keI manuSya, keI pazu, keI pakSI, keI deva, keI nArakI, keI sukhI, kaI duHkhI Adi bhedanI siddhi kevI rIte karIzuM ? ane na karIe te cAle tema nathI. kAraNa, saMsAramAM je te cAre gatimAM che. manuSya pratyakSa joIe chIe, tica-pazu-pakSIo paNa pratyakSa joIe chIe koIne lAgelI vaLagADa AdithI bhUta-preta AdinA vyavahArano paNa anubhava karIe chIe. te pratyakSa siddha vastu zAstra ke siddhAnta niSedha kema karI zakaze ? ane niSedha kare to A badhA bhAvanI siddhi kevI rIte karI zakaze ? 33 Page #201 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bIju jIva sarvavyApI paNa sidha nathI thatuM, dehavyApI ja siddha thAya che. kAraNa ke tene guNe zarIramAM ja upalabdha thAya che. jema ghaDAnA guNe ghaDAnI bahAra upalabdha nathI thatA, ghaDAmAM ja dekhAya che. jema ke ghaDAnI lAlAza, kapaDAnI saphedI e guNa dravyanI bahAra upalabdha nathI thatA. te te dravyamAM ja dekhAya che. ema sukha-duHkhanI anubhUti zarIramAM ja thAya che, zarIranI bahAra nahIM, tethI AtmAne zarIravyApI ja mAnI zakAya, sarvavyApI nahIM. yauva yo dRSTaguNaH sa tatra kumbhAdivat niSpratipakSametadda" jene guNa jyAM dekhAya che te dravya tyAM ja hoya che. ghaDAnI jema. AtmA saMkeca vikAsazIla svabhAvavALe che. rabaranI jema nAne-moTo thaIne paNa rahI zake che. " te kSetra mi7 pratyeka zarIramAM bhinna bhinna che. mATe eka ja AtmA e pakSayukata nathI. je vakhate jIvane jevuM zarIra maLe-nAnuM zarIra maLe te jIva temAM saMkecAIne rahe che ane meTuM zarIra maLe te jIva temAM sva pradeza vistArIne rahe che. ane savAramAM kIDI, maMkoDA, hAthI-gheDA, vahela mAchalI, manuSya vagere aneka prakAranA zarIre nAnA-moTA che. te dIpakanA prakAzanI jema AtmA paNa vapradezane saMkocIne vistArIne rahI zake che. jenu zarIra ane jeTalA pramANavALuM, jevA AkAraviziSavALuM zarIra maLe che, jIva temAM vyApIne rahe che. mATe AtmAne dehavyApI mAnave e ja pakSa satyapakSa che. paraMtu AtmAne sarvavyApI AkAza je mAnave e yukti saMgata sidha nathI thato ane dehavyApI pratizarIre bhinna 34 Page #202 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhinana ema eno AtmA mAnIzuM te ja paraleka siddhi thaze. parabhava siddhi thaze. ke vargamAM kaI narakamAM vagere jAya che. koI pazu-pakSI Adi tarIke utpanna thAya che. te susaMgata siddha thaze ane tethI punarjanma, pUrvajanma Adi susaMgata yukitayukta siddha thaze. ' 6 / deva gate 48NS. che ADS S tiryaMca gAtA hai ti 35 Page #203 -------------------------------------------------------------------------- ________________ athavA jyAM jenI upalabdhi pramANathI siddha nathI. sthata je jyAM pramANathI anupalabdha che, tyAM tene abhAva mAna. joIe. jevI rIte bhinna evA ghaTamAM paTane abhAva che. evI rIte zarIranI bahAra saMsArI javanI anupalabdhi che. tethI deha bahAra AtmAne abhAva che. dehanI upara 5zane anubhava karatI pazendriya (cAmaDI) mahelI che. samasta dehanI cAre bAju rahelI A cAmaDI vaDe sparzane anubhava thAya che, te cAmaDI vaDe sparzane. anubhava karanAra AtmA che. eTale cAmaDI sAthe sparzanA anubhavane kSetra che, teTale pradeza AtmAne rahevAne viratAra che. tethI bahAra nathI rahetuM. eka dIvAno prakAza ene maLelA kSetramAM maryAdita rIte vyApIne rahe che. tema, AtmA paNa maLelA kSetra zarIramAM vyApIne rahe che. tethI AtmA svadeha vyApI che. AtmA sakriya che ke niSkiya ? kRti vyApAra eTale kiyA. te aneka prakAranI che. AvI kiyA kare te sakriya ane na kare te te niSkriya. jema AkAza, jaDa Adi nirjIva padArtho kiyA nathI karatA. paraMtu saMsAramAM khAvA-pIvAnI, uThavA-besavAnI, cAlavA-pharavAnI. AvavAjavAnI, bhaNavA-lakhavAnI, uMghavA-jAgavAnI, jevA-sAMbhaLavAnI, sUMghavA-cAkhavAnI, jANavA-jovAnI Adi seMkaDe. prakAranI kriyAne kartA koNa ? athavA zuM karyA vinA kiyA thAya che ? zuM maDadu-mRtaka keI paNa jAtanI kriyA kare che ? 36 Page #204 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AkAza, patthara vagere kaI kriyA kare che? nA, kayAreya saMbhava nathI. paraMtu te sarva prakAranI kriyA karanAra eka mAtra cetana dravya AtmA ja che. hA, AtmA kiyA-pravRtti karatI vakhate ghag sAdhanene sAtha-sahakAra le che. eTale deha-zarIra, indri mana, vacana, kAyA Adi kiyAmAM sahAyaka sAdhana jarUra bane che. paraMtu te svayaM kiyA nathI karatA. te karaNarUpe che. ane AtmA kartA rUpe che. mATe AtmA sakriya che, niSkiya nathI. ane je karyA che te ja bhaktA paNa che. kta-bhetA bhAva paNa AtmAmAM ja che. je zubhA-zubha karmane kartA hoya te ja tenA zubhAzubha phaLane paNa letA hoya che. AtmAne kartA na mAna ane phakata joktA mAne e paNa yukitasidha nathI thato. mATe karyA che te phaLane bhakatA che ema mAnavuM ja egya che. AtmAne kriyAzIla-sakiya tathA kartA- bhe katA na mAnIe te saMsArane vyavahAra ja nahIM cAlI zake. sukha-duHkha jevuM kaMI ja nahIM rahe. te kaI sukhI -duHkhI ja nahIM rahe. paraMtu nA. saMsAramAM satata sarva prakAranI kriyA ApaNe joIe chIe. kartA evA AmAnI vividha prakAranI kiyA joIe chIe. ane sukha-duHkhanA phaLa bhegavatA jIne paNa joIe che. ane phaLanA ananna prakAre che tethI AtmA paNa anantA che e sidhAnta ja yukitasidha che. AtmAnA svarUpane jaNAvatA lakSaNene ekatra eka sutramAM guMthIne pramANanavatavAleka graMthamAM pUjya vAdidevasUrI mahArAje jaNAvyuM che ke Page #205 -------------------------------------------------------------------------- ________________ "zaitanyasvarupaH pariNAmI, kartA, sAkSAdamoktA deha parimANa pratikSetra bhinna, paudagalikAdRSTavAMzcAyam" AtmA tanyasvarUpa che, pariNamI che, zubhAzubha karmane kartA che, ane svayaM karelA karmanA phaLa-pariNAmane sAkSAta bhakatA paNa AtmA ja che. ane te dehaparimANa mAtra che eTale je vakhate jevuM ane jeTaluM zarIra maLe che. temAM ja vyApIne rahevAvALe che. paNa zarIra bahAra nahIM, ane jagatamAM jeTalA zarIre che te pratyeka zarIramAM bhinna-bhinna svataMtra AtmA che. evA cAre gatine anantA zarIre che tethI AtmA ananta che. pudgalajanya karmane grahaNa karanAra paNa AtmA che. duSTa e AtmA pratyakSAdi pramANathI siddha che. vizeSa viratArathI IndrabhUti gautamanA vyAkhyAnamAM tenI carcA karI che tyAMthI jANI levuM) AtmA nitya che ke anitA ? jagatanA jaDa-cetanadi sarva padArthonA svarUpane jevA mATe paramAtmAe cAddavAda anekAntavAdanI eka alaukika dRSTi ApI che. padArtha mAtra sApekSika che. apekSA sahita te sApekSa. sva. dravya-kSetra-kALa-bhAvanI apekSAthI eka daSTie e ja vastu svarUpamAM che. paraMtu e ja vastu para dravya, kSetra -kALa, bhAvanI pararUpanI dRSTithI jotA nathI paNuM; eTale ja vastune che ane nathI ema banne svarUpe kahI zakIe chIe.. svadravya-kSetra-kALa-bhAvathI je che te ja para dravya-kSetra-kALa bhAvathI nathI. saMsAramAM tamAma AtmAdi padArthone jovA mATe Page #206 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tenuM svarUpa nizcita karavA mATe A pramANe sva para dravyAdi apekSAthI ja jevI joIe. "vadhu ra Ao" varatune svabhAva e ja ene dharma che. "gukha - vat stha" guNa-ane paryAyavALuM je hoya te dravya. dravya aneka guNo, ananta dharmovALuM che. eTale ja kahevAya che ke, "varata dharmAbhAvatu ananta dharma vALI vastu che. ananta dharmone ApaNe eka sAthe joI nathI zakatA. je eka varatunA ananta guNe, anantI paryAne traNe kALanI avasthA vizeSane ekasAthe jue che ane jANe che te sarvajJa, sarvadarzI, kevaLajJAnI-devadarzanI che. varatu che ke nahIM, vastu sAmAnya che ke vizeSa, varaMtu eka che ke aneka vastu nitya che ke anitya, Adi evA aneka guNenI apekSAothI vastunuM svarUpa jovu te ja sApekSavAda che ane eka vakhate eka guNanI vivekSAthI kahetI vakhate bIjI apekSAone lepa na thaI jAya. bIjI apekSAethI varatu bIjA svarUpe paNa che, te jaNAvatA zabda kathaMcita "syAd zabdathI vAkya prayoga karAtuM hovAthI A ja sApekSavAdane "yAdvAda" paNa kahevAya che ane aneka guNadharmo che. evA dravyane aneka guNa- dharmanI daSTithI jevA ane jANavA mATe "anekAntavAda"nI ghaNI vyApaka daSTi che. A pramANe syAdvAda, sApekSavAda ke anekAntavAda kahe sarva eka ja prakriyA che. A anekAntavAda svayaM kaI tatva ke sidhAnta nathI paraMtu vastu tathyanA sidhAntane jevA jANavAnI eka anupama paddhati che. uttama nyAya che. uttama Page #207 -------------------------------------------------------------------------- ________________ rIti che. seAnAne pArakhavA jema kasoTI eka uttama ceAkasAInuM sAdhana che, tema padmA ne pArakhavA syAdvAda anekAntavAda eka uttama padhdhati che. jemAM vastune sAcA nyAya maLe che. vastu svarUpanu` pUrNa ane sAcu jJAna thAya che. padmAnA eka eka karatA aneka guNadharmAMnA yathArtha khAdha thAya che te sasabha'gI dvArA thAya che, - asti--nAsti, eka aneka sAmAnya vizeSa, nitya - anitya Adi paraspara sApekSa evA aneka dharmomAMthI ahIM nityAnityanI carcA karIe. jagatanA jaDa-cetana evA mULabhUta e dravyeAmAMthI AtmA (cetana) dravyamAM nityAnitya kevI rIte che te joie. jethI e vAtanA niya thai zake, ane ApaNane khyAla AvI zake ke AtmA nitya che ke anitya ? nityAnityanI saptamagI 1. syAd nitya ra. syAd anitya 3. syAd nityAnitya 4. syAhna avaktavya pa. sthAnlR nitya-avaktavya 6. svAduM anitya-avaktavya 7. syAd niyA--nitya-avaktavya A saptabhaMgI - sAta prakAranI jijJAsA zakA praznAtkri kAraNe sAta ja bhaMganA prakAravALI che, AThame bhaMga nathI paDatA, aneka dharmAMne A rIte "syA" zabda lagADIne jovAmAM 40 Page #208 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Ave che. svAdu kathaMcita arthamAM che. arthAta bIjI paNa apekSAo che. eka dharmane kahe che tyAre bIjA dharmane gauNa karIne bAjumAM rAkhIne mukhya eka dharmanI apekSA kare che. pachI bIjAne kaheze. ahIMyAM AtmA dravya che. nityanitya dharma che. nityaeTale kAyama rahevuM, zAzvata, sadAya eka ja svarUpamAM rahevuM. ane enAthI ulTu-viparIta-anitya. eTale sadAna rahevAvALuM. parivartanazIla, paraspara vidhI dekhAtA A bane dharmo eka ja dravya evA AtmAmAM judI judI apekSAothI kevI rIte rahelA che, te jovAnI rIta padhdhati te syAdvAda. svadrAdinI apekSAthI AtmA nitya che. svadra-eTale Atmadravya--pote pitAnA svarUpathI nitya che. nitya dharmane A cAra apekSAethI tapAsavAmAM Ave che. svadravyApekSA niva, svakSetrAliyA nitya, svakALApekSA nitya ane svabhAvApekSavA niya. arthAta AtmA svakathanI apekSAthI niya che. svakSetra potAnA kSetra eTale AtmapradezathI nitya che, vi . 1-bI mA petA che kALa - avaviyI ni che. aLa che. ane svabhAva - AmA paDatAnA guge-jJAna darzanAdithI paga nitya che. pramANe svadrAdinI cAra apekSAthI AtmA nitya che e spaSTa siddha thAya che. paraMtu e ja amane para vyAdi nI apekSAthI jovAmAM Ave che te ja AtmA anitya paNa siddha thaze. Page #209 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dravya-guNa ane paryAya dravya mAtra dravya ja nathI. paraMtu dravyamAM guNe che. ane paryAya eTale tene viziSTa AkAra paNa che. dravya (Substence), pe (Attribute), yule (Mode, Share) A traNa avarathA vizeSavALuM dravya che. tene dravya kaho, padArtha kahe, varatu kahe, cartha, sAva ane bhAva paNa kahI zakAya che. dravyanuM lakSaNa karatA kahyuM che ke "gujAryAyava6 =zza' guNa ane paryAyavALuM je hoya te dravya kahevAya. kaI paNa dravya ke vastu jagatamAM guNa vagaranI nathI temaja AkAra vizeSa eTale paryAya vinAnI paNa nathI. e ja pramANe AtmA e svataMtra dravya che. jJAna-darzana, sukha-duHkhAdi tene guNa che. ane saMsAramAM deva-manuSya - pazu-pakSI Adi tenI paryAye eTale AkAra vizeSa che. AtmA A AkAramAM rahe che. A paryAyavAle che. dravya svaravarUpamAM sadAya nitya rahe che. jyAre suNa pAye parivartana zIla che. badalatA rahe che. tripadInuM svarUpa | sarvaza tIrthaMkara paramAtmAe samasta brahmANDanA sarva padArthonI traNa avasthA batAvI che. te tripadI =Na padanA siddhAntathI oLakhAya che. te A pramANe che. "vA. virame ghA, purU va ardhamAgadhI-prAkRtanA A sidhAntane pUjya umAsvAti mahArAje tatvArthamAM A pramANe varNavyuM che. '3pa-daya-dhrauthayu " arthAta utpannazIla, Page #210 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vyaya, vinAza svabhAvI tathA dhravya, prava-nitya svabhAvI evI vastu che. eka ja vastu A traNe avasthAvALI che. upara-uparathI najara karatA ema lAgaze ke A paraspara viruddha dharmo eka ja vastumAM kevI rIte rahI zake ? saMbhava nathI lAgatuM. paraMtu evuM nathI. bahu vicAra karatA te vastu spaSTa rIte A traNe vibhAvavALI dekhAya che. dA. ta. eka vastu-vIMTI ApaNe joI. vITI eka AkAra che. paryAya che. tenuM mULa dravya sonuM che. ane pILApaNuM vagere tene guNa che. have tenI paryAye eTale AkAra badalAvI pI zakAya che. vITI na gamI te ogALIne cena banAvI, te na gamI te ogALIne baMgaDI banAvI. te na gamI te pharI ogALIne kaMdore-hAra vagere banAvyA. bare bare che. AkAra badalAte gaye. parantu mULabhUta dravya enuM badalAyuM ? zuM enuM pIttaLa thaI gayuM ? nA. enuM to enuM e ja rahyuM che. paraMtu AkAra (paryAya) badalAze. paryAya badalANa tyAre zuM thayuM ? kevI rIte badalAI ? parivartanamAM zI prakriyA thaI ? e jotAM spaSTa khyAla Avaze ke eka AkAra naSTa thaze ane bIje no AkAra utpanna tha, ba. vIMTIne ogALatA vaTano AkAra naTa thayA ane cenanI navI AkAra banI, upana thaye. cena na gamI ane tene ogALatA cenanI AkAra naSTa thaI. ane baMgaDI. banAvatA navI paryAya upana thaI. A pramANe eka utpanna thaye, bIje naSTa thayuM tyAre ja paryAya banI. eTale utpana. Page #211 -------------------------------------------------------------------------- ________________ thavuM ane pApa athavA "vigame" -bA zabdane artha che. naSTa thavuM. have ATaluM samajyA pachI vicAra karatA spaSTa khyAla Avaze ke vastu pote ja A traNa avasthAvALI che. game eTalI paryAye utpanna thAya ke naSTa thAya paraMtu tethI mULabhUta dravyane keI AMca nathI AvatI. mULabhUta dravya te pitAnA svarUpamAM nitya rahe che ane paryAye badalAtI rahe che. je nitya rahe che te traNe kALamAM ekasarakhe rahe che. vicAra karo ke eka nitya drathanI Aja divasa sudhImAM keTalI paryA badalAgI haze ? kALa ananta vItI gayA che ane anantA kALathI AtmAdi dravya nitya che. jevA che tevA ja che, ananta kALamAM ananta paryA badalAI gaI. chatAM dravya nitya rahyuM che. A rIte saMsAranA tamAma padArthomAM A traNa pado (tripadI) ghaTaze. tamArR tu gAmanuM tethI vastu A traNa avasthAvALI che. eTale paramAtmAe pharamAvela tripIne sidhAnta satya ane yathArtha siddha thAya che. jema vIMTInuM dRSTAnta lIdhuM tema have AtmA nuM daSTAnta laIe ane AtmA paNa eka dravya vastu ja che te tene paNa A tripadI nI kasoTI upara kasI joIe, jethI ekasAI thatA AtmAnA cekakasa svarUpanuM khyAla Ave. parIkSA thAya. AtmA svataMtra dravyanI apekSAthI sadA nitya che. avinAzI-zAzvata che. traNe kALamAM tenuM svarUpa ekasarakhu ja rahe che. dravyathI je je nitya Page #212 -------------------------------------------------------------------------- ________________ che te te traNe kALamAM ekasarakhu rahe che, je nitya nathI! hatu te traNe kALamAM badalAyA kare che, parivaha~na thatuM rahe che, dravya nitya che. jyAre paryAya anitya che. AkAra badalAya che. AtmA e drazya che. jJAna- darzana-sukha-duHkhAdi tenA guNa che. ane je zarIramAM rahe che te tenI paryAya che. anyathA arUpI niraMjana nirAkAra AtmAnI kAi paryAya AkAra kalpI ja nahI zakAya. mATe jyAre e ja AtmA deva zarIramAM rahe che. tyAre deva, ane te zarIra badalAyA pachI manuSya, e pramANe gheDo hAthI vagere pazu-pakSI kamrutara-peApaTa pakSI pachI naraka ema eka pachI eka paryAya badalAtI rahe che, jema vI TI-bagaDI. vagere pAMca badalAya che tema ahIMyA zarIra e paryAya. che. paryAya anitya che. anitya e parivartanazIla che. eTale zarIra paryAya sadAya badalAtI rahe che. A pramANe tripadInI se.TI upara kasIne AtmAnI parIkSA karatAM AtmA kevA lAgaze ? AtmA drazya apekSAe nitya che ane paryAMya apekSAe anitya che, eTale A banne apekSAo bhegI karatA AtmA nitya-anitya ane svarUpe che. kAraNa ke paryAya konI ? rthAta paryAya paNu dravyanI ja che. dravyathI bhinna judI paryAya nathI. jyAre dravyane guNu-paryAya bannenI apekSAthI jovA paDaze, kahevu paDaze. eTale drazya apekSAe AtmAnitya ane paryAya apekSAe AtmA anitya, ane banne apekSAo bhegI karIne khelatI vakhate AtmA nityAnitya' che, A pramANenA sidhdhAMta thAya che. 45 Page #213 -------------------------------------------------------------------------- ________________ eTale AtmAne phakta nitya kahe e paNa adhUre siddhAMta che. ane AtmAne phakata anitya ja kahe e paNa adhUro sidhAnta che. ene ekAnta kahevAya che. eka ja apekSAthI jevuM te ekAntavAda. te mithyA che. apUrNa che. jyAre badhI apekSAothI vicAra karatA saMpUrNa svarUpa nizcita thAya che. tene anekAnta kahevAya che, tethI "AtmA nityAnitya che." e sidhAnta anekAnta sidhAnta che. mATe sarvAga saMpUrNa satya che. sahaanekAnta tathA kamAnekAntathI-guNa paryAyanI apekSAo sANa thAya che. kayArthika nA tathA paryAyArthika nathI A pramANe nityanitya savarUpa spaSTa siddha thAya che. mATe AtmAne ekAnta nitya paNa nahIM ane ekAnta aniya paNa na mAne. "anekAnta rIte nityAnitya ja mAna joIe. A rIte AtmAnuM svarUpa nityaniya sidha thatA, tathA dra-guru-paryAyanI apekSAe jotA AtmAnI AgAmI avasthA-paraloka vidhi pUrvajanma, punarjanma varga-naraka tathA mekSAdi taranI siddhi thaze. anyathA saMbhava nathI. nityAnityasvAdi viSayaka praznottarI metAdhavAmI-vijJAnane AtmAnI sAthe bheda ke ame zuM mAne ? he bhagavAna ! bheTa-ke abheda game te mAne chata paS para. nuM astitva ghaTI zakatuM nathI. je AtmAnI sAthe vijJAnane abheda mAnIe to vijJAna anitya hevAthI naSTa thaI jAya che eTale jIva paNa naSTa thaye ja kahevAya ane AtmA naSTa thaI gayA pachI paraleka kene thaze? A rIte Page #214 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ame paNa mAnavAmAM paDyeka viddha nathI thatuM. bIjA pakSamAM AtmA ane vijJAnamAM je bheda mAne te jIva jJAnI nahIM banI zake? jema AkAzathI jJAna bhinna-(juduM) che tethI AkAza ajJAnI- anabhinna che. tema AtmA paNa jJAna thI jude hevAthI te AtmA paNa ajJAnI sidhadha thaze. bIju, je anitya evA jJAnathI bhinna AtmAne mAnavAthI ekAMta nitya mAne te AtmAmAM kartutva ane bhakatRtva pa ghaTI nahIM zake to pachI paralekanI to vAta ja kayAM rahI? ane jo nityamAM kava-bhakatRtva heya to te sarvadA hovA joIe. kAraNa nitya vastu sadA ekarUpa hoya che. ane sadA te hatA to nathI. eTale AmAne ekAnta nitya mAnavAmAM Ave to temAM kartutva na ghaTI zake. je kartA na hovA chatAM AtmAmAM paraleka ghaTI zakto hoya to sidhdhAtmAne paNa paraleka thavo joIe. kAraNa te paNa kartA nathI. bIjuM, bhaktApaNuM na hoya to to pachI paraleka mAnave ja vartha che. kAraNa, pAkamAM je AtmAne karmanuM phaLa bhegavavAnuM ja na hoya to pachI paralakanI AvazyakatA zI ? vaLI, lAkaDuM-patthara Adi ajJAnI hovAthI tene eka bhathI bI bhavamAM janma levArUpa saMsaraNa nathI hotuM. evI ja rIte AtmA ne jJAnathI judo hoya te AkAza lAkaDA pattharanA jevuM ajJAnI banI jaze. te pachI tene eka bhavamAMthI bIjA bhavamAM saMsara-gamana nahIM thAya ane AtmA Page #215 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AkAzanA je amUrta hovAthI paNa tene saMsAra nahIM ghaTe ane saMsAra nahIM hoya te paraleka nahI ghaTe. bhagavanta pharamAve che, te saumya ! mannasi viNAsi ceyA uppattimayAio jahA kumo / naNu evaM ciya sAhaNamaviNasittevi se sAmma || ghaDAnI jema AtmAne utpattimAna ane paryAya svarUpa mAnIne tuM tene anitya che. jema ke thAMbhalA vagere. A pramANe anitya caitanyathI abhinna e AtmA paNa anitya rahevAthI tene paraleka nathI, ema je tuM mAne che te egya che. kAraNa ke cautanya vijJAna ekate anitya nathI. paNa kathaMcit nitya che. kAraNe te paNa utpAda vyaya dhrauvya svarUpa che. paryAyanI draSTie utpanna thatI hovAthI jema vastu anitya che, tema dravya svarUpathI vastu kathaMciMta nitya paNa siddha thAya che. e ja pramANe kathaMcita nitya vijJAnathI abhinna e AtmA paNa sva. dravyathI kathaMcita nitya che. mATe paraloka nathI. ema kahI na zakAya. je hetuo vaDe te vijJAnane anitya siddha karyuM che te ja hetuo vaDe tene nitya paNa siddha karI zakAya. arthAta je utpatizIla hoya che, ke je paryAya hoya che te sarvathA vinAzI - anitya nahIM paraMtu dravyanI apekSAe nitya-dhavA paNa hoya che. metArya-A kevI rIte bane ? bhagavAna-vastu mAtrane svabhAva ja utpAda - vyaya ane dhrauvyamaya che. kaI paNa vastumAM A traNamAMthI mAtra eka ja 48 Page #216 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nathI hatu. parantu vastumAM A traNe avasthA hAya che. vastu mULa dravyathI nitya dhruva hAya che, paryAMyathI nitya eTale utpAda-vyaya vabhAvI hoya che. mATe A vAta jo tuM tArI samajaNamAM cATa besADI de te koi zaMkAne sthAna ja na rahe, jo varatu utpattinA kAraNe thacita anitya kahevAya te dravyagata dhrauvyatvapaNAne laIne nitya paNa kahevAya che. eTale ema kahI zakAya ke vijJAna e nitya che, kAraNa ke te utpatti zIla che. ghaDAnI jema kathaMcita nitya evA vijJAnathI abhinna hAvAthI AtmA paNa kaeNthacita nitya thayA pachI paralekanA abhAva kevI rIte ghaTe ? khIjuM, he saumya ! vijJAnane vinAzI sidhdha karavA te' je ' utpattizIla haiAvAthI" evA je hetu ApyA che te virodhI anumAna (pratyAnumAna) heAvAthI virudhdha avyabhicArI che, eTale ke vijJAnamAM tenI utpattivAthI tu tene anitya mAne che, ane tuM tArA hetune avyabhicArI mAne che. parantu tethI virudhdha nityatAne siddha karanAra vyabhicArI Aje paNa hetu che. tethI te Apela hetu kAraNa deSayukata che. kAraNa ke, vijJAna e savathA nitya vinAzI na hoI zake, kAraNa te paNa vastu che. ane je vastu hAya te ghaDAnI jema ekAnta vinAzI- anitya ja na heAya. kAraNa, vastu paryAyanI apekSAe anitya-vinAzI ane mULabhUta dravyanI apekSAe nitya - avinAzI hAya che, mATe vatu nityAniya bhaya che. 4 Page #217 -------------------------------------------------------------------------- ________________ metArya - he bhagavaMta! ghaDe te utpattivALe hevAthI vinAzI-anitya che te pachI tene ja Apa nitya avinAzI kevI rIte kahe che ? ane ghaDAnuM dRSTAnta laIne vinAzI ghaDAnA AdhAre vijJAnane avinAzI A5 kevI rIte siddha kare che ? bhagavanta-he Asanna kalyANI! pahelAM te e barobara samajI le ke ghaDe e zuM che? rUpa-rasa-gaMdha ane sparza e ghaDAnA guNe che. ghaDAne AkAra ane saMkhyA e AkRti (paryAya) che, mATI e dravya che ane pANI lAvavuM (jalAharaNAdi Adi zakita kriyA che. ATaluM ghaDAnuM svarUpa che. have vicAra kara. A ghaDe utpAda vinAza-prauvya ema trayAtmaka che. dravyathI ghaDe nitya, AkAranI utpatti-nAza AdithI paryAyanI apekSAe anitya ema Ubhaya varUpa dravyathI nitya tathA vijJAna paryAyamAM utpattinI- nAzanI daSTithI anitya ema nityAnitya AmA siddha thAya che. jema mATImAMthI eka AkArarUpe ghaDo utpana thatuM hoya tyAre te AkAra eka paryAya bane. mATIne piMDa A AkAre che. ane AkRti badalAya tyAre pahelI paryAya naSTa pAme ane bIjI paryAya utpanna thAya. A pramANe upAda-vinAza bane siddha thAya che. tethI te ghaDa anitya che. paraMtu mATIrUpa mULa dravyane te kaI ja thatuM nathI. mATe mULa dravyathI te nitya che. sArAMza e ke mATI dravya ghaDe nitya che. ane mATI piMDanA AkAra vizeSarUpa ghaDe anitya che. mATe nityanitya UbhayAtmaka che. e ja pramANe A pramANe upara mATI bhArAMza e ke 50 Page #218 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saMsAranI sava vastuo-sarva dravya utpAda-vinAza-dhruvasvabhAvI samajavI joIe. tethI jagatanI sarva vastuo nityAnitya siddha thAya che. e ja pramANe vijJAna paNa utpattizIla ane AtmAcaitanya dravyarUpe nitya ema-niyAnitya svarUpa AtmAnuM paNa nizcita thAya che. metArya-vijJAnamaya AtmAmAM Apa utpAdi traNe kevI rIte ghaTA che te samajAve. bhagavAna-AtmAnI jJAnazakti che, jJAnaguNamaya AtmA che. je samaye je padArtha samakSa Ave te samaye te upagavALe AtmA tadAkAra bane ane jema ya padArthomAM badalAya tema jJAnane AkAra paNa badalAya che. dA.ta, ghaTa viSayaka jJAna te ghaTavijJAna kahevAya. AtmA ghaTAkAra jJAnavALe thAya che. ane ghaDe gayA pachI athavA kuTI gayA pachI Avela bIjA padArthanuM jJAna thAya te vastu mAne ke paTa che. te paTAkAra jJAna thAya che. e ja pramANe sava padArtho mATe samajavuM. jema jema vastu badalAya tema tema tadAkAra jJAna badalAya. A rIte eka jJAnanI utpatti ane pachI nAza, ane pachI bIjA jJAnanI utpatti (vastune AdhAre) ane pahelAMnA eka jJAnane nAza? A pramANe vijJAna namAM paNa utpatti-vinAza hevAthI anitya-vinAzI ane A utpatti-vinAza jJAnanI paryAya jJAnI evA AtmA sAthe abheda saMbaMdhathI che. mATe te A mAne paNa vinAza-anitya kaDavAya ane svadravya caitanya svarUpa cetanA dravyathI AtmA nitya paNa che. ghaTa cetanA je samaye nAza thAya che. pachI - 51 Page #219 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paTa cetanA (paTa jJAna) utpanna thAya che. paraMtu AtmasavarUpa muLa cetanA te tenI te ja che. A pramANe samarata lekamAM jaDa-cetana sarvamAM utpAda-vyaya-dhrauvya yukatapaNuM sidhA thAya che. metArya-he bhagavAna! mAre prazna have e che ke, jagatanI sarva vastu utpAdAdi trisvabhAva mAnavAnI zI AvazyakatA che? zuM phakata utpAda ane vyaya mAnavAthI na cAle? eka vAta te anubhavasiddha che ke je ghaDe utpanna thavA pahelAM te ja nahIM te pachI te ghaDAne utpatti pahelAM paNa vidyamAna mAnavAne zuM artha? bhagavAna!-he saumya metArya ! asao natthi pasUI, hojja va jai hou khrvisaannss| na ya savvahA viNAso sabbuccheyappasagAo // je ghaTa-paTa Adi padArtho sarvathA asat hoya, dravyarUpe paNa vidyamAna na hoya te te pachI tenI utpatti ja na thAya. je sarvathA asatanI paNa utpati mAnaze te te gadheDAne paNa ziMgaDAM UgavAM joIe. vayAne paNa putra hovo joIe ane khapuSpa paNa have joIe. paraMtu khaviSANa, vaLyA ke khapuSpa jevI vastu ja jagatamAM vidyamAna nathI. te sarvathA. asata che, avidyamAna che. mATe kadIya utpanna thavAne prazna ja nathI. vidyamAna evA sat padArthanI utpatti thAya che. e ja pramANe sat - vidyamAna evA padArthone sarvathA vinAza paNa nathI thatuM. satane sadaMtara nAza je mAnIe te 52 Page #220 -------------------------------------------------------------------------- ________________ te pachI jagatamAM Aja divasa sudhImAM ananta-sava vastuenA nAza thaI gayA heAta. kAraNa, kALa ananta vItI gayA che. tA pachI kaI ja avaziSTa rahyuM ja na heAta, ane kramazaH sava vastuonA ucheda-nAza mAnI laIe te paNa pratyakSa dRSTigeAcara thatI aneka vastue jotAM hetumAM deSa Avaze. mATe asanI utpati mAnavI ane sat evA vidyamAna padArthInA savathA nAza mAnavAthI jagatanI vyavasthA ja nahIM cAlI zake, mATe te pakSa sadoSa-doSa yukata che. eTale jagatamAM je avasthita-vidyamAna sata padArtha che tenA ja AMzikarUpe ekarUpe vinAza ane anyarUpe utpAda mAnavA joie. dA. ta., mATI evA sata vidyamAna pAnA ghaTa rUpe vinAza ane pachI kaLazAkAre utpatti, sAnAnI vIMTIrUpe utpatti ane pachI vinAza, pharI baMgaDI AkAre utpatti e ja pramANe jagatanA sarva padArthAMmAM utpAda ane vinAzanI ghaTanA che, vyavasthA che. phoI paNa padAtha eve nathI je mULa dravyarUpe nitya na hAya, ane paryAyanI apekSAe upAdya-vinAza svabhAvI na hoya te bane ja nahI, mATe sarva padArtha utpAda vinAzazIla svabhAvavALA che. "vamuLAya-vaya-dhruvasaTTAva` maya sa-" mATe ja saM vastu (padArthAM) utpAda--vyaya (vinAza) ane dhruva (niya) svabhAvamaya ja che. "tastAr vastu trayAmam" tethI vastu traNe svabhAvI che. utpanna paNa thAya che, naSTa paNa thAya che. ane nitya paNa rahe che. parantu vastune sava thA uccheda-nAtha 53 Page #221 -------------------------------------------------------------------------- ________________ te mAnI ja na zakAya. kAraNa ke tema mAnavA jatAM samasta lekavyavahArane ja ucheda-nAza thaI jaze. paraMtu tema kadApi thatuM nathI. A pramANe mAnavAmAM ja taTasthatA che. dRSTAntathI A vAta samajavA jevI e pramANe che ke, eka rAjA enI putrI rAjakumArInA ramavA mATenA sonAnA ghaDAne bhAMgI nAMkhI rAjakumArane senAne daDe banAvI de te tethI rAjakumArI nArAja thaze. te raDavA mAMDaze. ane rAja. kumAra rAjI thaze, ramavA mAMDaze. paraMtu sonAnA muLa dravyanA rAjA taTastha raheze. kAraNa, senAmAM kaMi vadha-ghaTa thaI nathI. temAM pharaka paDa nathI. mAtra paryAya (AkAra) ja badalAze che. mATe rAjAne te, koI harSa-zeka nathI. audAsInya- mAdhyasthabhAva rahe che. A pramANe lokavyavahAra pratyakSasiddha tathA anubhave siddha che. je vara rAtrI utpAdAdi trayAtmaka na mAnavAmAM rAve te sArI vyavathA ja nahIM cAlI zake ane sarva padArthonA ucheranI Apatti Avaze. eTalA mATe padArtha mAtra trayAtmaka svabhAvavALe ja mAnave joIe. pachI te jaDa padArtho hoya athavA cetana padArtha hoya. game te hoya, utpAdAdi trayAtmaka AtmAnI paraloka-punarjanmAdisiddhi sarvajJa-sarvadaza zamaNa paramAtmA zrI mahAvIra svAmIe jagatanI vastu mAtrane utpAda - vinAza - nityavibhAvI ema trayAtmaka samajAvatAM AtmA-cetanadravya paNa kevI rIte trayAtmaka, che te samajAvatA kahyuM : 54 Page #222 -------------------------------------------------------------------------- ________________ maNueha leganAso surAhaparaloga sabhavo samaya / jIvatayA'vatthANaM nehabhavo neva paraloo / / he Asanna kalyANa metArya! A rIte vastu mAtrane trayAtmaka-trisvabhAvI mAnIne have AtmA-cetana dravya upara te traNe svabhAvane besADI juocetana-AtmA paNa A traNe svarUpe che ke nahIM? e ja pramANe, A bhava-janma. saMsAramAM rahelA jIvanA paNa utpAdi traNe svarUpa hoya che. jema ke, jyAre manuSya maraNa pAmIne devaloka svargamAM utpanna thAya che, tyAre manuSyalokanA janmanA paryAyane te jIva mATe nAza thAya che. ane svargamAM deva tarIkenA navA paryAyanI utpatti thAya che. svargamAMthI pAcho eve (mRtyu pAme) te pharIthI A lekamAM pazu-pakSI-manuSyAdinI gatimAM AvI janma dhAraNa. kare, pharI utpanna thAya. A rIte eka janmane nAza ane bIjA janmanI utpatti ema bane paryAnI apekSAe utpatti ane nAza spaSTa pratIta thAya che. ane mULabhUta cetanA-caitanya dravya svarUpe AtmA sadAya nitya rahyo. kevaLa avasva avarathAmAM A leka na kahevAya. temaja devAdi paraloka paNa na kahevAya. paratu TyanI vivAhita devaLa jIva dravya ja kahevAya. A pramANe javAno paNa utpAda-vyaya ane zrI evA traNe svabhAve spaSTa siddha thAya che. IhaleAkamAMthI marIne paralokamAM utpana thanAra jIva pote A paryAthI manuSya-deva-pazu Adi kahevAya che. paraMtu java zUnya dravyanI apekSAe te tene Ihaleka-paleka Adi jevuM kaMI ja nathI. paraMtu tene mAtra jIva kahevAya che. papa Page #223 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jIva paNa eka svataMtra dravya che. ane te dravya paNa sadAya guNa-paryAya yukta hoya che. A ja paryAyAdinI apekSAe te utpatti-vilaya svarUpe che. ane te mULa dravyanI apekSAe te nitya che. utpatti-vilayanI paryAyanI apekSAe avanI devamanuSAdinI paryAya badalAya che. deva-manuSya-nArakI Adi jIvane paryAya svIkArIe te paryAyanI gati ane loka paNa svIkAre ja paDe. ema tripadInA AdhAre A leka ane paralakanI paNa siddhi thAya che. punarjanma tathA pUrva janmanI paNa siddhi thAya che. zaMkAnuM samAdhAna ane metAryanI dIkSA chinnammi sa sayammi jiNeNa jaramaraNavippamukkeNa / so samaNo pavvaio tihio sahakhaN'i yasaahiM // | he metArya ! A pramANe je vastune utpAda vyayAdi trayAtmaka svabhAva mAnavAmAM na Ave te lekavyavahAra na cAle, leka vyavasthA na bese. lekane sarvathA viccheda thaI UiTUs jaze. mATe AtmAnuM kathaMcita ava. thitapaNuM hovAthI AtmAne paralekane abhAva nathI. ane je paraleka sarvathA na ja heya, na ja mAnavAmAM Ave te 'sava jAme anihotra juducAta' arthAta svarganI IcchAvALAe agnihotra yajJa kare evuM je vedamAM kahyuM che athavA dAnAdi karIne upArjana karelA puNyathI svargAdinI prApti S Page #224 -------------------------------------------------------------------------- ________________ athavA pApAdI karanArane naraka gatinI prApti thAya che e adhu graMtha sidhdha thaze. te! koI dAnAdi ja nahIM kare. koI puNyapAna ja nahIM kare, te jagatanA vyavahAramAMthI zubha pravRttine ja sarvathA abhAva siddha thaze. athavA naraka ja nahIM mAne te| sadAya pApa pravRttimAM ja jIve racyA raheze. mATe jagatanI svarga-narakanI sattAne mAnavI ja paDe, ane tethI ja leAka- paraleAka che, ityAdi mAnavAthI ja puNya-pApa AdinI sattA siddha thaze mATe A sarva svIkAravuM e ja samyak tattva che. A pramANe prabhunAM vacanA sAMbhaLIne metAya zaMkArahita thaye. enA mananI za MkAnuM samAdhAna thayuM. citta svastha banyuM. vAstavika tattva samajAyuM. yathArtha svarUpa samajAtAM, AtmA, tenA pAMcA, tenI gati, tenA bhava, te mATe loka-paraloka ane tyAM thatA punarjanma-pUrva janma AdinI sattA metAnA aMtaramAM ta yukti-nIcethI spaSTa sthira besI gaI. temanI mAnyatA bada lAI gaI. manamAM piravataryaMna AvyuM. have jIvanamAM ja piravatana lAvavAnu che. ane vatsabhUmi tu MgiyAyanasannivezanA kauDinya geAtrIya vipravara pati zrI metAye 36 varSanI vaye peAtAnA 300 ziSya sAthe prabhu pAse Arhuta dIkSA aMgIkAra karI. prabhunA ziSya thayA. prabhunA 10mA gadhara banyA. kula 26 varSanA cAritra paryAyamAM teo 10 varSa chadmasvathAmAM rahyA. ane uMmaranA Page #225 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 46mA varSe kevaLajJAna-kevaLadarzana pAmI sarva-sarvadazI banyA. 16 varSa sudhI kevaLapaNe vicarI aneka AtmAone tAya. daramAM varSanI aMtima uMmare rAjagRhI padhAryA. 1 mAsanA nirjala upavAsapUrvaka aMtima saMleSaNa karIne vAda--- gamana anazana karIne prabhunI hayAtImAM ja mokSe sidhAvyAsadAnA mATe siMdhanA dhAmamAM birAjamAna thayA. ajara-amarapada pAmyA...niraMjana-nirAkAra banyA cauda rAjalokamAM-traNa lokanI vyavasthA Iha (A) leka, paraleka vagere viSayenI siddhi prathama Avazyaka che. A lekanI siddha thaze te ja AgaLa punarjanmanI paNa siddha thaze. kAraNa, punarjanma athata pharIthI janma. te pahelo prazna te e thaze ke A pharIthI janma kayAM thayo? kayAM thaze ? kayAM e zabda bhaugolika kSetra-sthAna sUcave che. mATe je je kSetra-sthAmAM jIvanAM janma-maraNa Adi thatAM hoya, saMsara-parikramaNa thatuM hoya, gatyatara-eka gatimAMthI. bIjI gatimAM, bIjI gatimAM paNa janma-maraNa thatAM hoya te bhaugolika sthAna tarIkenA kSetrane leka tarIke jANavAnuM che. te laka kayAM che? keTalA che? tenuM pramANa vagere ravarUpa jANavA mATe paNa (brahmAMDanuM) leka-AdinuM varUpa jANavuM jarUrI che Page #226 -------------------------------------------------------------------------- ________________ loka svarUpane AkAra ananta brahmAMDa eTale ata vinAne, sImA vinAne ananta zUnyAkArane te moTe gaLe che. tenI dizA ke tenA cheDA koI paNa mApI na zake. saMbhava nathI. te ananta brahmAMDanA kendramAM eka nAnA TapakA jevaDe ja mAtra leka che. A nAnA TapakA jeTale je che tene AkAra citramAM batAvyA pramANe jema eka manuSya paga paheLA karIne, kamara upara be hAtha TekavIne UbhuM hoya tevA vaizAkha-vikhaMbha AkAra pramANe A puruSane AkAra che. ATale ja leka che. e sivAyane bahAra ananta. aka che. ananta alekamAM kaMI ja nathI. zUnyAkAza mAtrA che. jIva-ajIvanI keI sRSTi nathI. sarvathA zUnyAkAza che. paTa Page #227 -------------------------------------------------------------------------- ________________ alAkADAza adharmAstikAya dharmAstikAya AkAzAstikAyamokSagamana zUnyAAza jIva W siAlA jamanADA lokAkA ane jayAM jIva-ajIvanI sava sRSTi che te leAka kahevAya che. teTalA kSetramAM rahelA AkAzane leAkAkAza kahIe chIe. A le,kAkAza ja le!kamAM rahelA sarva padArthAnA AdhAra che, AkAzanA AdhAre svarga-naraka AdinI bhUmie vagere TakI rahI che. gati sahAyaka tattva, dharmAstikAya, sthiti saDAyaka tattva, adharmAstikAya, jUnA-navA, nAnA-meTA Adi parivartananAM lakSajIvALu kALa taMtra, jJAna-darzanAdi cetanA lakSaNavALA anantA jIvAtmAone AdhAra tathA vadhu-gandha, rasa, sparza, 60 Page #228 -------------------------------------------------------------------------- ________________ devani, aMdhakAra, prakAza Adi pudgalAstikAyanA tane AdhAra eka mAtra vaizAkha puruSAkAra, (viSThabha puruSAkAra) lekamAtra che. kAkAza parimita kSetra ja A sarva padArthone. AdhAra mAtra che. eTale e parimita kSetrane lekAkAza pramANe kahIe chIe. je AkAza lekanI sImAnI aMtargata che te kAkAza ane je leka sImAne bahAra anaH AkAza che. te alakAkAza kahevAya. avalekanA anana kSetramAM raheluM AkAza te alakAkAza, jyAM kaMI ja nathI. cauda rAjalaka rajaju e mApa vizeSanA pramANanuM nAma che. devatAoe ravazaktithI lekhaMDane meTo vajanadAra gaLe pheMka hoya ane te paDatA-paDatA cha mahinA sudhI nIce paDe.....e cha mahinA. sudhI paDatA-paDatA jeTalo kSetra sparyo te 1 rAjaka[eka rajaju parimita loka ] jaju eTale rarasI-derI, te mApanuM sUcaka sAdhana che. tevA 14 rajaju pramANa lokane. cidAja leka kahIe chIe. puruSe De [kamara upara ] hAtha daIne paga paheLA karyA hoya te AkAra. sahuthI upara 1. rAjalaka pahe, keNanA bhAge 3 rAjaloka pahoLe ane kamaranA bhAge pAche 1 rAjalaka pahoLe ane kamaranA bhAgathI nIce UtaratA-UtaratA kramazaH vadhate UMce e 14 rAjaka parimita lokAkAza kSetra che. temAM ja che ane pudagala. ajavAdi ta bharelA paDyA che. Page #229 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Eslealus TKICH PO 27. 1; bris igicunt For Fill - WHICH TO RE tAra + CM 800 u? kalArka bhavanAta *ey te aao 2 22 720p? 43144 rutv 2300 4. 2 crine libedeg_ lAlana bAlA ) 813 Marin A 4 *sanADI 62 latz Percu -- 5,anuttara ja naraka ra ra phalana ~~~~9 zvetaka - cara,sthira jaas * Tu?, samA saraka kuMtIta 0825-3 --ja - -- ... * Page #230 -------------------------------------------------------------------------- ________________ traNa lokanuM svarUpa A cauda rAjalokanA jInA vastinI prAdhAnyatAnA kAraNe traNa vibhAga pADavAmAM AvyA che. [citramAM batAvyA pramANe ] sahuthI upara prathama Udaleka athavA devaka che. tyAM mAtra devatAonI ja vasti che. devakanI nIce 1 rAja lAMba-pahoLe ane phakta 1800 ejana UMcAInA parimANavALe manuSyalaka che. ene mRtyuleka paNa kahevAya che. ane tiryaMcagatinA pazu-pakSInI vasati ghaNuM vizeSa hevAnA kAraNe tiryagaleka athavA cchika kahevAya che. A bIje leka che ane trIje leka te ticchalekathI nIce eTale adho. "a" saMskRta zabda nIce vAcaka che. eTale aleka evuM nAma pADavAmAM AvyuM che. adhakanA pAtALa paNa kahevAya che. ane tyAM nArakI jIvenI ja vasatinI prAdhAnyatA havAnA kAraNe narakalAka paNa kahevAya che. 1. Urvaloka - svarga - devaloka 2. mRtyuloka - manuSyaloka - tirtholeka 3. aleka - naraka - pAtALaka A pramANe traNa leka che. Page #231 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1. Urvaloka (devaloka) ---Pay Care jaya ( --~--1-18 -kalayAtIta -14 4 ati | srciales c.prius eft 2. valaoNka ( 2 Ina - * *&6 * baloka 1 jAtaka 1 mahAra 8 sahunnara 9 janata ja akata 22 jAra - - ka9884 * lakataka 6.ciisilas . sarasvata 2 TAhitya phajika ka, rajaka ja sarTasa -~-22% jayotaka 8 satra 8, cariSTa kanac2] -.. ? - ja urvIloka 7 rAvaloka pramANa kSetra che. temAM sarvathI uparanA sthAne siddhazilA che. tenI upara lokAgrabhAge sidhAtmAo rahelA che. pachI uparathI aloka zarU thaI jAya che. tenI nIce pAMca anura vimAne che. vijaya, vaizyanta, jana, aparA Page #232 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jita ane sarvAtha sidhdha nAmanAM pAMca anuttara vimAne rahelAM che. tenI nIce manunI zrIvA (Do)nA bhAge rahelA 9 vivecaka che. veyaka deve navanI saMkhyAmAM vibhakata nava veyaka kahevAya che. ATaluM pana-9-14. e kapAtIta devaka che. ane tenI nIce 12 kapa na devaloke che. A kSetramAM ja 3 kibISika, 9 lokAntika vagere che. A bAra devakanI nIce meru parvata Ave che. 1 lAkha jananA meruparvatane 9100 ke.jana jeTaluM bhAga Uva loka (devaloka )mAM che. ane tenI nIce phakta 900 ejana bhAga manuSyaloka ticha loka )mAM che. A 900 jana samatalA bhUminI upara ane 900 jana samatalA bhUminI nIce ema kula 1800 ejana parimita tilokanuM kSetra che. A tichaloka 1 rAja paheLe che. 1 rAjalokanA pari mita kSetramAM-valayAkAre gaLa- eka kapa pachI bIje samudra pharI dvIpa-pharI samudra, pharI dvIpa, pharI samudra ema asaMkhya dvIpa samudro che. temAM eDa dvIpanI cAre bAju valayAkAre- goLa pharate samudra che. dvIpathI bamaNo (Dabala) samudra che. ane pachI tethI Dabala pAcho bIje dvIpa, pharI tethI Dabala pAcho bIje samudra, pharI tethI Dabala pAcho ThaM5, pharI pAcho tethI Dabala samudra A pramANe ekathI bamaNA evA asaMkhya dvIpa samudro che. Page #233 -------------------------------------------------------------------------- ________________ asaMkhya dvIpa samudrone nakaze dama kant rNAvI , , + ! ! ! !Fee , , tet 1 - tran : * * * ja kha, 1 ) / / / rakataka. <Page #234 -------------------------------------------------------------------------- ________________ antamAM chelle "vayaMbhUramaNa" nAmane samudra che. A asaMkhya dvIpa-samudromAM mAtra prathamanA aDhI dvIpa samudra ja manuSyanI vasatinuM kSetra che. aDhI dviIpamAM ja manuSya rahe che tenI bahAra asaMkhya dvIpa-samudromAM phakata tiryaMca gatinAM pazu-pakSIo ja rahe che. jaLacarAdi prANIonI paNa bahulatA che. aDI dvIpakSetra A asaMkhya dvIpa samudramAM prathamanA aDhI dvIpasamudronuM parimita aDhI dvIpa samudra kSetra ja manuSyaloka kahevAya che. enI bahAra manuSyanI vasati nathI. A aDhI dvIpa 45 lAkha jananA mApanI kula pahoLAInuM kSetra che. (8 (8 (4 (2 (1) 2) 4) 8) 8)= 45 lAkha ejana. pu. kALe. ghA. la. jaMbu le. ghA. kALa, pu. A aDhIdviIpamAM ja budIpa-1 lAkha yojanA pazcimamAM lavaNasamudra 2 , , | 2 lAkha yAjana ghAtakI khaMDa 4 ,, , , 4 , , kALodadhi samudra 8 , puSkaradvIpa 8 . pUrvamAM 23 >> >> aDhI kIpa kula 23 + 22 = 45 lAkha jana che. Page #235 -------------------------------------------------------------------------- ________________ aDhI dvIpamAM bhUmio. aDhIpamAM kula 101 bhUmio che. 15 karmabhUmi + [ 30 akarmabhUmi + | pa6 aMtarlIpa pa hamAvaMta kSetra | 14 himavaMta parvatanI 5 bharata kSetra 5 hariSa kSetra | pUrve 5 ravata kSetra 5 ramyaka kSetra | 4 , , nI pazcime 5 mahAvideha kSetra 5 haraNyavaMta kSetra || 14 zikharI , , , 5 uttara kurukSetra 14 ,, ,, pUrva 15 karmabhUmi. 5 deva kurukSetra 56 aMtadvIpa lavaNa 30 akarmabhUmi. samudramAM zikharI tathA himavaMta parvatanI dADhA | samA vistarelA che. 15 karmabhUmi jaMbu dvIpamAM - 1 bharatakSetra+1 airAvatakSetra+1 mahAvideha =3 ghAtakI khaMDamAM - 2 , +2 , 12 ) =6 puSkarAI dvIpamAM-2 , 12 , kara , =6 * Page #236 -------------------------------------------------------------------------- ________________ adhalaka (pAtALa) tinI nIce aDhI dvIpanI nIcethI 7 rAjale ke sudhImAM 7 nAka pRthvIo che. ApaNAthI adho eTale nIce hovAthI eleka kahIe chIe. temAM naraka, pRthvIo tathA nA kI jo ja hovAthI narakalAka paNa kahevAya che. ratnaprabhA Adi sAta nAmanI pRthvIo che. kramazaH nIce UtaratAM eka ekathI vadhu vistAravALI che. vadhu moTI che. traNa naraka pRthvIo sudhImAM paramAdhAmI (naraka saMtrIo) che, jeo nArakI ne nirdayapaNe paDe che. asaMkhya nArakI ja A 7 pRthvIomAM utpanna thAya che ane pApanI karuNa sajA bhogave che. A sAte naraka pRthvIo kAMkarA, retI, kAdava, dhUmADe tathA ghora aMdhakArathI bharelI che. charAnA jevA aNadAra paththarovALI A naraka pRthvIomAM jIvone satata trAsa che. narakagatimAM 10 prakAranI tIvra vedanA che. naraThamAM utkRSTa AyuSya paNa karoDe-abajo varSothI paNa ghaNAM vadhAre sAgaropamenI saMkhyAmAM che. mahakaSTa, bhayaMkara duHkha ane tIvra vedanAothI bharelI A narakamAMnA je satata duHkha bhogavatA hoya che. tyAM paNa janma-maraNa satata cAle che. asaMkhya ja janme che ane mare che. A paNa eka leka che. cAra gatimAM tenI gaNatarI che. [vadhu vistArathI narakanuM varNaka "narana sidhi" nAmanI vyAkhyAna pustikAmAM karela che. ] Page #237 -------------------------------------------------------------------------- ________________ adholeka - sAna naraka pRthvI Adi [ tiloka meru parvata jyotiSTha maMDaLa-sUrya-caMdrAdi asaMkhya dvIpa samudro ratnaprabhA 1 lI narakra I ! sAta narakanAM nAma - 7 rAjalaka pramANa adhaloka 1800 ye jana 900 ejana nileka 900 ejana 900 ejana nIce aleka naraka zarkarAmabhA 2 jI naraka vAlu kAprabhA 3 jI naraka 6 1 kaprabhA 4 thI naraka 1 *TTU 1. dharmA 2. vaMzA 3. zailA 4. aMjanA 5. riSTA 6. mahA dhUmaprabhA pAMcamI naraka tama prabhA 6 zrI naraka 7. bhAvatI maha tama prahalA 7 mI ne* TET-TET= Page #238 -------------------------------------------------------------------------- ________________ svaleka ane paraloka ATalA bhaugolika vivecana uparathI lokanuM ravarUpa khyAla AvyuM haze. temAM 14 rAjalaka ane temAM paNa traNa lekamAM vibhakata sarva jIva rAzI rahe che. mATe leka svarUpano vicAra karyo. have enA uparathI svalaka karyo ane paraleka ke te saraLatAthI samajI zakAze. leka eTale je lekamAM ApaNe rahIe chIe te ApaNe svaleka thaye ane je svathI bhinna te paraleka. ApaNe je lekamAM rahIe chIe, tenAthI bhinna-judo te paleka. dA.ta. ApaNe atyAre vaccenA tilakamAM rahIe chIe te manuSyalaka ApaNo svalaka thaye ane tenAthI bhinna upara U loka-devaleka thayo. te ja pramANe nIcene adhalaka narakaleka che. e paNa svathI bhinna paraloka thaye. jema ApaNA mATe Urvalaka ane adhe loka e paraloka siddha thaye, e ja pramANe narakanA nArakI che mATe naraka leka-adhaloka-valoka gaNAze ane temanA mATe (mRtyulo - manuSyaloka) tivhaleka ane Urvaloka paraloka gaNAze. e ja pramANe devakanA devatAo mATe temane Urvaloka (svargaleka) svaloka kahevAze. ane temanA tichaloka tathA aloka (nArakalAka) paraloka tarIke gaNAze. "hiloka zabda paNa ApaNe sAMbhaLe che. "ha" saMskRta zabda che. "Ihi eTale 'A' evo artha thAya che. A leka eTale svaloka ApaNe je lokamAM rahetA hoIe te Ihaloka athavA svaloka paNa kahevAya. ane tethI bhina Page #239 -------------------------------------------------------------------------- ________________ te paraleka kahevAya. A pramANe paraleka padArthanI siddhi thAya che. palaka padArthanI vicAraNA ApaNe ahIM karIe chIe eTale paleka zabdathI pradhAnapaNe svarga-naraka levAya che. palekanI siddhi karavI eTale svarga-narakanI siddhi karavI. svarga - naraka je mAne te pAkane mAne. svarga - narakanA astitva tathA svarUpamAM jenI zradhA hoya arthAta palekamAM jenI zraddhA hoya te zradhALu-Astika kahevAya. 'iAri parArthe ja matiH 1: mAratA' paralekathI varga - naraka tathA Adi zabdanI AtmA - puNya - pApa adi padArtho je indriyagecara nathI, temAM zradhA rAkhavI te mAnavA tene Astika kahevAya, zradhALu kahevAya. [lokanuM svarUpa samajavA mATe, svarga-narakanuM svarUpa sArI rIte samaja che mATe 10mI tathA 11mI vyAkhyAna pustika "varga siddhi" tathA "naraka vidhi avazya dhayAnapUrvaka vAMcavI. paraloka tathA cAra gati1 - vastika cAra gatinuM sUcaka cihyuM che. ane cAra gatinA nAme che te che uparathI pADavAmAM AvyAM che. 1. manuSya jInA nAme manuSya gati 2. svarganA devatAonA nAme devagati 3. narakanA nArakI nA nAme naraka gati, ane 4. pazu - pakSI tiryaMca nA nAme tiryaMca gati A pramANe cAra prakAranA jenA AdhAre cAra gatinAM cAra nAma Page #240 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paDyAM che. tenuM pratIka svastika (sAthiye) kahevAya che. eTale ane gatinI apekSAe cAra vibhAgamAM vibhakata karyA che. traNe lokanAM nAme paNa A ja pramANe jenA AdhAre paDayAM che. te te lekamAM te te jenI pradhAnatA-bahulatAnA kAraNe te te lekanAM nAme paNa sUcaka rIte paDayAM che (1). svarganA devatAonA jenA kAraNe devaleka (2) pazu-pakSI evA tiryaMca nI bahulatAnA kAraNe madhyavatI lekane tiSThaleka athavA tene ja manuSyanI zreSThatAnA kAraNe manuSyaloka paNa kahyo che. (3) narakanA nArakI che. sAta rAjaloka parimita kSetramAM sAta narakabhUmimAM nArakI che ja pradhAnapaNe rahe che. mATe narakalo ema nAma che. dizAnA nAme uparanA sAta rAjalokane Urvaloka ane nIcenI dizAnA AdhAre aloka ema paNa kahevAya che. lokanI daSTie vicAra kare athavA gatinI daSTie vicAra kare te paNa baMne rIte te te gati ke lokanA jIvanI ja siddhi thAya che. ane te te jenA AdhAre te te loka ke gatinI sidhdhi thAya che. cAre gati cauda rAjalokamAM prasarelI che. ane traNe loka paNa cauda rAjamAM ja che. ema, gati ane loka bannenuM astitva svIkAravuM ja paDe. cAra gatinA sUcaka svastikanI 2 pAMkhaDIo paralokane sUcave che. siddha kare che. naM. 2nI devagatinI pAMkhaDI upara kare eTale cheka upara anuttara vimAna sudhI devalokamAM jAya che. 76 Page #241 -------------------------------------------------------------------------- ________________ parantu manuSyanI gatinI pAMkhaDI sIdhI UdhvadizA sUcave che, arthAta A manuSyagatinA jIva ja sIdhe sahuthI upara meAkSa sudhI paNa jaI zake che, te sUcavavAUrdhvamukhI che, sIdhI che ane te ja pramANe tiyaca gatinI pAMkhaDI tir. lAkanI dizA sUcave che ane naraka gatinI pAMkhaDI adheAmukhI nIcenI dizA sUcave che. evu mehuM nIce tarapha che. nIce cheka sAta rAjaleAka naraka sudhImAM javAnu sUcave che. A pramANe cAre gatie traNa leAkanI sAthe samadha sUcave che. cAre gatimAM jIvAtuM paribhramaNa 1.cAra gati manuSya jIva tiryaMnya daiva napha 2. manuSyanuM cAOM gatimAM gamana ma 4. devanuM baeN gatimAM gamana ma jIva 74 3. tiryaMncanuM cA2e gatimAM gamana 5.nakanuM beM gatimAM gamana. ma jIva ti na Page #242 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A citramAM jevAthI cAre gatimAM jIvenuM gamanAgamana samajAya che. kaye jIva kaI gatimAM jAya che ane keTalI gatimAM jAya che, tene spaSTa khyAla Ave che. vastikanI cAra pAMkhaDIonA kendramAM te jIve che ane e ja jIva sva sva karmAnusAre te te gatimAM jAya che. ema eka ja jIva svakarmAnusAre cAre gatimAM paribhramaNa satata kare che. jyAM sudhI jIvane mokSa nathI thatuM tyAM sudhI jIvane avazyapaNe saMsAranI A cAra gatiomAM satata pazvima karavuM ja paDe che. ane A cAra gatimAM paribhramaNa karatAM anantA janma-maraNe dhAraNa karatAM karatAM te ghAMcInA baLadanI jema valayAkAre paribhramaNa karate rahe che. cauda rAjalekanI aMdaranA anantA che A svastikanI cAra gatimAM satata paribhramaNa karatA rahe che. eka gatimAMthI bIjI gatimAM, eka bhavamAMthI bIjA bhavamAM, eka lekamAMthI bIjA lekamAM ema satata gamanAgamana cAlatuM ja hoya che. 76mA pAnAnA citramAM jIvanuM cAre gatimAM thatuM paribhramaNa batAvyuM che. vacce kendramAM cauda rAjalaka che, ananta nigedanA jevo che. e che kamazaH eka pachI eka bahAra nIkaLIne gaLAkAra sthitimAM cAra gatimAM paribhramaNa kare che. emAM ananta janmamaraNanA bha thaI gayA. chatAM anta na AvyuM. paraMtu cAra gatimAM manuSya thaIne jinadharmanI ArAdhanA kare. darzana-jJAna -cAritra dharmanI upAsanA karIne karmanI nirbhara kare ane sadaMtara sarvathA sarva karmane kSaya karIne sidha-budha-muktathaIne mokSe birAjamAna thAya che. mekSa paralekamAM nathI. cA. chatA ArAdhanA kare 75 Page #243 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paraMtu mokSa traNe lokanI upara che, caudarAjakanA lekAgra bhAge che. jIvAtmA tyAM jaIne sthira thAya che. muktane pAchA pharavAnuM hetuM nathI. pharI saMsAramAM pAchA nathI Avata saMsAra karmajanya che. mekSa karmakSayathI maLe che. mATe jayAM sudhI karma che tyAM sudhI saMsAramAM janmamaraNa satata raheze. je A | | | | ' ' - ' ' T TT ATTU v 1_1-- TT | T | TT TT TT A T TTA IL 1 |_ 5 . / A | . " I 12 . ta', ITA ETTT Tv = 1 TT - 1 1 - prApta 1 | I 1 I - Page #244 -------------------------------------------------------------------------- ________________ cauda rAjalakanA traNe lokamAM jIvanuM janma-maraNa gamanAgamana zrI bhagavatI sUtramAM bAramA zatakanA sAtamA uddezAmAM zrI gautamasvAmI gaNadhare prakane pUchayA ane sarvajJa zrI vIra bhagavaMte uttaramAM cauda rAja leTa zuM che, keTale che vagere samajAvyuM. samasta lokamAM prasarelA AkAzanA asaMkhya 77 Page #245 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pradeza che. jema kapaDAmAM UbhA ane ADA derA beThavyA hoya che te pramANe UbhA ane ADA geThavAyelA derAnA krosapeInTa jevA AkAza pradeze che. ane e AkAza pradezanA AdhAre jIvAtmA gati kare che. mATe ja tenI kAMkadAca upara kAM te nIce, kAM te. ADI dizAmAM gamana thAya che paraMtu vacce trAMsI gati nathI thatI. gati sIdhI uparathI nIce, nIcethI upara ane ADI sIdhI gati thAya che. citramAM batAvyA pramANe je A pramANe mRtyu pachI pitAnA janmasthAne jAya che. svakarmAnusAre je jIvanuM janmasthAna jyAM nizcita thayuM hoya tyAM jIva jAya che ane janma dhAraNa kare che. mRtyu pachI jIvane enA niyata janma sthAna sudhI javAnuM (pahoMcADavAnuM) kAma kArmaNa zarIra tarIke jIvanI sAthe ja rahenAra AnupUrvI nAmakarma A kAma kare che. A karma mRtyu pachI jIvane je gatimAM javAnuM hoya che, tyAre kAma kare che ane A pramANe jIvanI gati thAya che, gamanAgamana thAya che. A gamanAgamanamAM jIva ekalokathI bIjA lokamAM jAya che. eka gatimAMthI bIjI gatimAM jAya che. jIva devalokamAM devabhava pUre karIne manuSyalokamAM avIne janma laIne manuSya thAya che tathA devane jIva cyavane tiryaMcagatimAM janmIne pazu-pakSI tarIke paNa utpanna thAya che. e ja pramANe manuSya-tiryaMcanA mRtyu pachI IhalokamAMthI paralokamAM arthAta devalokamAM jaIne tyAM deva tarIke janme che. athavA alakamAM jaIne narakamAM nArakI tarIke janme che. e ja pramANe alokane nArakI jIvanarakane 78 Page #246 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhava pUrNa karIne tichalokamAM AvIne tiryaMca pazu-pakSI athavA manuSya tarIke janme che. A pramANe jIvanuM traNe lokamAM gamanAgamana cAre gatimAM satata javuM-AvavuM thAya che. ta kici natthi ThANa leoe vAlagga koDa mittapi / stha nI vastu judu paraMg' pattA zAstrakAra mahApuruSe pharamAve che ke, cauharAja lekamAM vALanA agrabhAga jeTale nAne TukaDe mUkavA jeTalI paNa jagyA khAlI nathI ke jyAM jIve aneka vakhata sukha-duHkhanI paraMparA na anubhavI hoya. rAIne eka dANe mUkavA jeTalI paNa jagyA khAlI nathI, ke jyAM jIve ananta vAra janma-maraNa na karyA hoya. ekalA mATe kahe che ken sA jAI na sA jANI, na ta ThANa na ta kul| na jAyA na muA jattha, sabve jIvA aNa tase // -evI kaI jAti, keI utpatti sthAna keni, kaI kSetra sthAna ane keI kuLa A jagatamAM evuM bAkI nathI ke jyAM sarva jI e ananta vAre janma-maraNa dhAraNa na karyA heya. asaMkhya AkAza pradezanA A caudarAjalakanA kSetrajIe anantA janma-maraNa-anantA bhava karyA che. A pramANe janma -maraNa satata cAlyA kare che. janma-maraNa zuM che ? janma ane maraNa e jIvananI be cheDAnI be meTI kriyA che. | < jIvana kALa --> f / IS janma <- 8 - jIvana kALa - 70 Page #247 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jema eka derInA be cheDA hoya che tema, A jIvananA paNa be cheDA che. eka prathama cheDe janmane che ane bIjo cheDe maraNane che. jene mRtyu kahIe chIe. - A janma ane maraNanA be cheDA vacce kALa te jIvana kahevAya che. eka divasa janmane, ane chelle eka divasa maraNane che. te benI vacce kALa te jIvanane kALa-varSomAM gaNAya che. te janmathI mRtyu sudhInA kALane AyuSya kahIe chIe. AyuSya niyata kALanuM nizcita hoya che. eka janmanuM AyuSya zarU thavuM arthAta janma thave. janmathI AyuSya zarU thAya che. ane AyuSyanI samApti thavI arthAta mRtyu thavuM. mRtyu e AyuSyanI samAptinuM sUcaka che ane AyuSyanI samApti pachI jIva eka gati-eka janmamAMthI bIjI gati, bIjA janmamAM jAya che. ane tyAM utpattisthAnamAM janma le che. ddha ahIMyAM janma eTale jIvAtmAnuM utpatti sthAna (ni)mAM utpanna thavuM. utpattirUpe AtmAne eka zarIranI sAthe saMga che te janma. eka navA zarIranI sAthe utpatti bhAvathI savega saMbaMdha te janma, ane te ja utpanna karavA zarIranI sAthe viyAga - chuTakAre te mRtyu. eTale janma-maraNa e zarIranI sAthe jIvAtmAnI saga-vicaganI kriyA mAtra che. saMbaMdha mAtra che. ApaNe vyavahAramAM prasUtine janma kahIe chIe. prasUti thaI ane bALaka jagyuM tene janma kahIe chIe. che paraMtuM te te zarIra racanAnI samApti pachI zarIranuM "mitine kekSIthI bahAra nIkaLIne A dharatI upara paga mUkave 80 ne -1 Page #248 -------------------------------------------------------------------------- ________________ te kahevAze. eTale leka vyavahAramAM Ane janma gaguvAmAM Ave che. paratu jJAnI mahApuruSanI daSTithI jIvAtmA eka gatimAMthI bIjI gatimAM Ave ane utpatti sthAnamAM mAtAnI kukSIe utpanna thaye te ja tene janma thaya gaNAya che. jIva utpati thenimAM praveza karyA pachI tarata AhAra, zarIra, indriya, zvAsozvAsa, bhASA, manaH ema A 6 paryAtionI racanA kare che. sarva prathama AhAra le che. AhAranA satvana DirUpe pariNumAvI zarIrarUpe banAve che te zarIra banAvatI vakhate temAM makAnanAM bArI-bAraNAM jevA IndriyenA daravAjA rAkhe che. A Indriye jIva svakarmAnusAra ochIvadhAre, pUrI-adhUrI, vagere banAve che. tyAra pachI zvAsocchavAsanI kriyA zarU kare che ane te zvAse chavAsanA AdhAre jIvana prakriyA zarU thAya che ane pachI bhASA vargaNa svIkArI bhASA banAve che. jethI duHkhasukhanA bhAva vyakta karI zakAya ane ane chaThThI paryAmi tarIke mane vargaNAnA pudgala paramANuone bahArathI kheMcIne mana banAve che. A mana jIvAtmAne vicAra karavA kAme lAge che. A pramANe sarva prathama jIvAtmA svayaM utpatti ninA sthAnamAM AvIne mAtAnI kukSImAM utpanna thAya che. ane pachI A pramANe 6 paryAptio banAve che. pachI lA mahinAne kALa paripakavatA mATe pasAra kare che. ane yogya samaye zarIra racanAnI pUrNatA-paripakavatA pachI mAtAnI kukSInI bahAra nIkaLavArUpe janma le che. ane pachI mRtyunA aMtima cheDA Page #249 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sudhI pahoMcavA mATe vacce kALa jIvanakALa tarIke pUre kare che. je mAtra mAtAnI kuzIthI bahAra nIkaLavAnI kriyA je phakata janma gaNIe te eka vAta e paNa vicAravA jevI che ke, mAno mAtAnA udaramAM ja cethA mahine, 7mA mahine, 8mAM mahine mRtyu thaI gayuM te zuM e jIvane janma ja nahIM gaNAya? ' 'nA. evuM nathI. mRtyu thayuM che te janma pachI ja mRtyu thAya che. mRtyu thayuM che mATe janma avazya thayo che. e mRtyu pahelAM mAnavuM ja paDe. ApaNI leka vyavahAru daSTie bhale janma na dekhAye hoya tethI zuM thaI gayuM ? paraMtu jIvAtmAnuM eka gatimAM AvavuM, mAtAnI kakSAmAM utpanna thavuM, zarIrAdi dhAraNa karavuM, vagere janmanI kriyA thaI cUkI che. ane jeTalA mahinA ke divaso sudhI jIvyo te ja tenuM jIvana gaNAze. ane je divase jIva A zarIrane choDIne cAlyA jaze te divasa mRtyune divasa kahevAze. te jIvana te game teTalA varSanuM hoI zake che. keInuM 100 varSanuM, te keInuM 5 varSanuM, keInuM 80 varSanuM te keInuM 10 varSanuM, te keInuM 2 varSanuM, keInuM 1 varSanuM, te keinuM che , 7, 8 mahinAnuM, te keInuM phakata 15 divasanuM, 2 divasanuM ane kevaLajJAnI mahAtmAonI daSTie, phakta 2 ghaDI (48 miniTa)nuM paNa jIvana hoya che. phakata 6 ghaDImAM te jaya mAtAnI kukSImAM Avyo ane cA paNa gaye. ATalA ochA samayamAM paNa janma-jIvana-maraNa thaI jAya che. Page #250 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A pramANe jIvane A saMsAramAM 84 lAkha javA peniomAM satata janma-maraNa karatAM karatAM paribhramaNa karavuM paDe che. pati karmAnusAre jIvane bhaTakavuM paDe che. e bhaTakavA mATe 84 lAkha yonio e ja jIvane utpatti mATe nuM kSetra che. eTalAmAM ja pabrerimaju karatA rahevuM paDe che. eka janma pachI bIje janma, bIjA pachI trIje, trIjA pachI cothe, pachI pAMcame, chaThTho, sAtame, dasama, sema, hajAra lAkha, karoDame, abaja H ema Aja divasa sudhI jIvAtmAne anantA ja thaI gayA che. 4 gatimAM, pAMsa jAtimAM ane 84 lAkha jIvaniomAM paribhramaNa karatA karatA ananta bha karyo. ananta janma-maraNa thayA. A ananta mAnIe tyAre eka pachI bIja-bIjA pachI trIje ema ja ananta mAnavA paDe. have ananta mAnIe eTale punarjanma ane pUrvajanme banne siddha thaI jAya che. bhUtakALamAM thaI cUkelA jame te pUrva janma ane bhAvimAM thanArA te punarjanma. A pramANe mAtra kALa vivalAnI daSTie kALanI traNa paryAye ja lagADavI paDe che. kALanI traNa paryAya eTale bhUtakALa, vartamAnakALa ane bhaviSyakALa. punarjanma- punarjanma e be zabdo che. puru + janma. "puna" eTale pharIthI pharIthI zabda bIjI vAranA artha mAM che. eka kiyA eka vAra thaI cUkayA pachI jyAre bIjI vAra pharIthI thAya che tyAre "punA" ema kahevAya che. dA. ta., ApaNe bolyA ane bIjAe na sAMbhaLyuM eTale sAmevALI vyakti kahe | , + 2 Page #251 -------------------------------------------------------------------------- ________________ che, bhAI ! pharIthI kaheA teA, zuM kahyuM ? e vakhate ApaNe je pahelAM kahyuM hoya te ja pharIthI kahevu paDe che. tene "punaH" punarAvata na kahIe che. ema ahIMyAM "punaHjanma" zabdamAM punaH zabda paNa pharIthI janma e ja sUcave che. punaHjanmamAM punaH zakhsa pharIthI e ane sUcave che te janma eka prakriyAnu' sUcaka che. Rebirth. Re+Birth. A aMgrejI zabdamAM paNa Re eTale pharIthI arthAta punaH e ja artha thAya che ane Birth e janmanA vAcaka zabda che. Reincarnation. Re eTale pharIthI ane Incarnation eTale avatAra. avataravuM arthAta janamavu. punaHjanma eTale pharIthI janamavu. te te pharIthI janamanAra koNa ? koNa pharIthI janme che ? janma DenA ? AtmAnA ke zarIrane ? zuM zarIra pharIthI janme che kharuM? nA. kahe che ke, "mammIbhUtasya caMddasya punarAvamana ta :' ? arthAta maLIne bhasma thaI gayelA A zarIranuM punarAgamana= pharIthI Avavu te kyAMthI saMbhave ? na ja saMbhave. mATe zarIra jyAre ahIMyAM maLI gayu che tyAre avaziSTa zuM rahyuM ? AtmA. jIva. kAraNa zarIra jaDa, vinAzI, nAzavaMta che. jyAre AtmA avinAzI zAzrvata che. AtmA khaLate nathI, naSTa thate nathI, maratA nathI. ApaNe ja AgaLa janma maraNanA zabdonA a joine AvyA chIe te pramANe ahIMyAM vicAra karatAM jIvAtmA ja je mRtyu pachI avaziSTa rahe che, te ja AvIne mAtAnI kukSImAM utpattisthAnamAM janma le che. 84 Page #252 -------------------------------------------------------------------------- ________________ agni saMskAra kene? agni saMskAra kene karIe chIe? jIvane ke zarIrane? prazna e thAya che ke, zuM ApaNe mRtyu pachI zarIra bALIe chIe ke mRtyu pahelAM? nA. kyAreya mRtyu pahelAM agnisaMskAra nathI karatA. kAraNuM, mRtyu pahelAM te jIva jIvate heya che. sajIva sacetana heya che. pahelAM bALIe te khUnanA gunAne Arepa Ave che. mATe jIvatA kayAreya nathI bALatA. jIvatA eTale jIva sAthe, jIva sahita. jIva zarIramAM hoya tyAM sudhI sajIvane nathI bALatA. paraMtu mRtyu pachI bALIe chIe. | mRtyu eTale zuM? jIva ane zarIrane viyega. jIvAtmA jyAre A zarIra choDIne cAlyA jAya che tyAre te prakriyAne mRtyu kahIe chIe. arthAta jIva zarIrane choDI gayA pachI je mRta zarIra rUpe (Dead Body) tarIke paDI raheluM zarIra che, jemAM have halana-cAlana, bolavA-sAMbhaLavA, vagerenI kaI kriyA rahI nathI tevI mRta vasthAmAM rahela zarIrane mRta zarIra kahevAya che. A badhI kriyA karanAra kartA je jIva che, tenA gayA pachI arthAta zarIra choDIne jIva cAlyA gayA pachI je nirjIva avasthAnuM zarIra che, mRta zarIra che tene agni saMskAra karavAmAM Ave che. agni vaDe have A navara dehane dAha ApIne bALI nAMkhIne bhasma kare te agnidAha athavA agni saMskAra kahevAya che. A vakhate jIva nathI enI khAtarI e ja ke mRta zarIra baLavA chatAM koI vedanA-dukha, trAsa takalIpha nathI anubhavate, cIse nathI pADate. je cIso Page #253 -------------------------------------------------------------------------- ________________ javatAM saheja garama tavA upara hAtha caDI jatAM pADate have te have nathI. pADate. tevI vedanA-duHkha have nathI thatuM. kAraNa ke te vedanA-dukhane sahana na karanAra ja nathI rahyo. te pachI cIsa pADe che? che mATe eka vAta nizcita thaI gaI ke je mRta zarIra agnimAM baLIne bhasmIbhUta thaI gayuM che te bhasmanI @-kamaya banI gayuM che. eTale zarIrane pharIthI AvIne janma levApaNuM nathI rahetuM. phakta AtmA ja svayaM karelA zubha-azubha karmAnusAra eka gatimAMthI bIjI gatimAM jAya che ane utpatti rathAnamAM utpanna thaIne janma dhAraNa kare che. punarAgamana, pharIthI Agamana (AvavuM) kenuM thayuM ? jIvanuM zarIra pAchuM AvatuM nathI. AtmA ja Ave che. mATe AtmA mAne te punarjanmanI siddhi saraLa che ane jagatamAM je dhae, je darzane AtmA je sacetana dravya-padArtha nathI mAne mATe teo punarjanma, pUrvajanma paNa nathI mAnatA. paraMtu A ta na mAnavAthI saMsAramAM ghaNI moTI avyavasthA UbhI thaze. mATe punarjanmAdi mApavA mATe AtmA Adi mAnavA ja joIe. eka AtmA tatvane mAnIe eTale bIjAM badhAM to mAnava sAva sahelAM che. ane je mULa tatva AtmAne ja me te bIjA keI paNa tatvane mAnavAmAM takalIpha paDavAnI ja che. Page #254 -------------------------------------------------------------------------- ________________ punarjanma ane pUrvajanma 1. janma ma jIvana 9. janma - - 2. janma-maraNa 4. janma - jIvana - maraNa pe. janma * 1 maraNa ra. janma jIvRna jIvana - - 6. janne-jIvana-maraNa che. janma-jIvana-maraNa 8. janma-jIvana-maraNa maraNa, 10 janma jIvana maraNa - jIvana - bhaNa 1 - maraNa zra eka 11. janma jIvana maraNa, 12 janma jIvatuM - maraNa A pramANe upara jotAM spaSTa khyAla Avaze ke, divase janma thAya che, janma,pachI amuka varNanA kALa jIvana tarIke vitAve che. ane pachI eka divasa jIva mRtyu pAme che. mRtyu pAmyA eTale ekabhava pUrI ane pachI jIva bIjI gatimAM khIjA bhavamAM jAya che. ~ A nizAnI 'mRtyu pachI jIvanI bIjI gatimAM khIjA savamAM janmasthAne javAnI gati sUcave che. pachI zrIae, bIjA pachI trIze ema aneka janma-maraNa thAya che. E '' AgaLa AgaLanA dhAraNa karAtA janme te punarjanmanA nAme oLakhAya che. punarjanma bhAvikALamAM thanArA AgAmI bhavA che. jyAre bhUtakALamAM vItI cUkelA bhAte pUrva janmanA 87 Page #255 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nAme eLakhAya che. pUrva eTale ahIM bhUtakALanA sUcaka atha che. ane AjathI pUrva nA kALamAM thaI cUkelA janmAne pUrva janma kahevAya che A pramANe punarjanma ane pUrva janma ane tavA sidhdha thAya che. vastra parivatananA udAharaNathI punarjanma siddha ApaNe joie chIe ke, manuSyA rAja keTalAMya vastro paridhAna kare che ane rAja parivartana kare che. savAre Aphri sanA Dresa judo pahere che. ane pharavA jatAM bIjo veSa paraphe che. peAlIsa tarIkenA dUSa pahere tyAre polIsa kahevAya che. rAtre judA veza dhAraNa kare che, vyakita eka ja che. ane bhinna bhinna vaiSabhUSA dhAraNa karavAnA pariNAme mANasa judA-judA rUpamAM dekha.ya che. parantu game eTalA veSa badalyA chatAM ApaNe vyakitane je kAntibhAI tarIke oLakhIe chIe, temAM pharaka nathI paDatA. te ja nAmathI vyavahAra karIe chIe. kAraNa ke kapaDAM badalavAthI vyakti nathI badalAI jatI. vyakti te enI e ja che. je pahelAM eka veSamAM hatI te ja khIjA vaiSamAM che. vyakita nathI badalAtI. eka naTa ke naTI, nATakamAM ceDI vAre jAta-jAtanA veza badalI Ave che. parantu tenA meDhA uparathI ApaNe kahIe chIe ke, veSa game eTalA badalavA chatAM vyakti e ja che. oLakhAya che. vyakti nathI badalANI. e ja vAtane samajAvatAM bhagavadgItAmAM kahyuM che ke-- vAsAMsi jIrNAni yathA vihAya navAni gRhaNAti naro'parANi / tathA zarIrANi vihAya jIrNAnyanyAni saMyAti gavAni dehI || Page #256 -------------------------------------------------------------------------- ________________ * ** jema manuSya jUnAM kapaDAM tyajIne navAM vastro dhAraNa kare che, tema dehadhArI AtmA, jUnAM zarIro tyajIne navAM zarIra dhAraNa kare che. mANase eka kapaDuM 2-5 varSa paheryuM. pachI te jUnuM thatAM kADhI nAMkhyuM ane navuM banAvI bIjuM paheryuM. te paNa DAM varSomAM jIrNa-zIrNa thaI jatAM bIjuM badalyuM. ema uparAuparI eka pachI bIjuM badalIe chIe. paraMtu pahera nAra vyakita to eka ja che. A ja daSTAne ahIMyAM punarjanmanI vAtane samajIe. zarIrane eka vastranI upamA ApavAmAM AvI che, kapaDA sAthe sarakhAvavAmAM Avela che. kapaDAnI jema eka zarIra paNa jIrNa-zIrNa thaI jatAM, arthAta vRdhAvasthAmAM (ghaDapaNamAM) zarIra jarjarita-nabaLuM thaI jatAM tenI kALa-avadhi pUrI thaI jatAM AtmA tene choDIne cAlya jAya che. ane bIjI gatimAM bIjA janmamAM bIjuM navuM zarIra dhAraNa kare che. navuM zarIra banAve che. ane pachI temAM thoDAM varSo sudhI rahe che. pharIthI te zarIra paNuM jIrNazIrNa thaI jatAM mRtyu samaye tene paNa choDIne jIva paralekamAM jAya che. ane pachI tyAM utpatti sthAnamAM utpanna thAya che. ane bIjuM zarIra banAve che...' : " " basa, eka zarIra cheDIne jaIne jIva bIjA utpattisthAnamAM che; je bIjuM zarIra banAve che ane temAM janmIne rahe che te " ja tene bIje janma. tene ja punarjanma kahIe chIe. ane AgaLa AgaLanA je janma thatA jAya te punarjanma Page #257 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ane je pAchaLa-pAchaLanA bhUtakALamAM thaI gayA hoya tene pUrvajanma kahIe chIe. keTalAka viziSTa pUrva jame bhagavAna zrI AdinAthanA 13 bha thayA che. dhanasArtha. vAhanA prathama bhavathI 13 bhava karIne mekSe sidhAvyA. bhagavAna neminAthanA 9bhavathayA. bhagavAna zrI pArzvanAthanA 10 bha thayA. ane nayasArathI laIne mahAvIra sudhImAM bhagavAna mahAvIra svAmInA 27bha thayA. A pramANe tIrthakara bhagavaMtenA ATalA thayA. tema bIjA paNa tIrthakaronA ochA vadhAre bha thayA che. A saMkhyA jyArathI temane AtmA samyakatva pAmIne mokSe gaye tyAM sudhInA ja bhavenI saMkhyA che. paraMtu nigada laIne mekSa sudhInA bhave (janma) je gaNavA besIe te ananA janma darekanA thayA che. bujajha bujajha caMDakauzika ! he caDakauzika ! bedha pAma, bedha pAma, zAMta thazAMta thA. A pramANe eka sApane samajAvatAM prabhu mahAvIre caMDakauzika nAma laIne saMbodhana zA mATe karyuM? caMDakauzika kaMI sApanuM nAma na hatuM. paraMtu pUrvanA janmanuM nAma hatuM ane A nAma sAMbhaLatAM sApanA manamAM vilepAta thaye. ane sApane jAtisamaraNa jJAna thayuM. ane te samajI gaye ke, caMDakauzika bIje kaI nahIM, huM ja chuM. mArA ja pUrvajanmanuM A nAma che. prabhue mane ja saMbaMdhana karyuM che. ane te sApa kaTibadha thaI gaye. 15 divasa sudhInA Page #258 -------------------------------------------------------------------------- ________________ upavAsa sAthe kaThina tapazcaryA anazana karyuM. upasarga sahana karIne pApa dhoIne AThamA sahastrAra devalokamAM jaIne utpanna thaye. hAthIne pratibaMdha nadInA kAMThe saMghe paDAva nAkhyuM hatuM ane hAthI gAMDetUra thaIne dhasamasate AvyuM. loke bhAgI gayA. paratu dhyAnamAM UbhA rahelA aravinda muni sthira rahyA. hAthIe temane suMDhamAM upADI pheMkyA. ema ghaNuM upasargo karyA. ane hAthI thAkIne UbhuM rahyo tyAre munie bujajha bujajha marubhUti! ema kahyuM eTale A zabda sAMbhaLI manamAM prazna thaye. keNuM marubhUti? ke...ema uhApoha karatAM jAtismaraNa arthAta pUrvajanmanuM jJAna thayuM. ane potAnA jJAnamAM khabara paDI ke marubhUti te huM pote ja chuM. atyAre bhale huM hAthI chuM paNa gayA janmamAM huM manuSya hate...marubhUti mAruM nAma hatuM. ane A muni mArA mitra hatA. Aje mane upadeza kare che. A jJAna thatAM hAthI zAnta thaze. pratijJA karI. jIvanabhara chaDanA pAraNe chaThanI tapazcaryA karIne jIvana saphaLa karyuM. jAtismaraNa jJAnanA AdhAre punarjanma sivila smaraNa-smRti e jJAnane prakAra che. pUrvanA kALanAM ghaTanA-prasaMge AdinuM yAda AvavuM tene samaraNa jJAna kahIe chIe. tene yAdazakita, smaraNazakti paNa kahevAya che. tenI smaraNazakti keTalI sateja hoya che tenA AdhAre tene yAda rahe che. ane varSonI vAta ApaNe buddhi upara tAjI thaI jAya che. keTalIka vAra amuka jotA ApaNane bhUta Page #259 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kALa yAda AvI jAya che. nAnAM baccAne jotAM ApaNane ApaNuM bacapaNa yAda AvI jAya che. keInAM lagna jotAM keIne pitAnAM lagna yAda AvI jAya che. ema keTalIka vAra bAlyAvasthAmAM janmanI yAda AvI jAya che. bhUtakALamAM mAro janma kayAM hato? kayAM thayo hato? huM koNa hato? mAruM zuM zuM hatuM ? vagere ghaNI vAte, ghaNI vyakitao, ghaNA. saMbaMdha vagere paNa yAda AvI jAya che. eTale A jAtismaraNa jJAnanA AdhAre pUrvajanmanI tathA A bhavanA pUrvajanmanI ema banethI siddhi thAya che. vartamAna jagatamAM paNa evA seMkaDo prasaMge banyA che jene ghaNA vidvAnee dhyA che, lakhyA che, saMkayA che? pepamAM prasiddha paNa karyA che. ' - keTalAka vidvAnomAMnA eka che De. eca. ema. ena. jemaNe khUba UMDANapUrvaka rasa laIne pUrvajanma tathA punarjanmanA kissAonI jAte tapAsa karIne nedhyA che. A kAryamAM temaNe varSone bhega Ape che. ane phaLasvarUpe pustaka paNa lakhyAM che. jemAM seMkaDo kissAone saMgraha che. (1) "Americans Who have been Reincarnatred." (2)"The one and Future LIFE." A bane pustakamAM temaNe temanA 25 varSanA saMzodhananA nIceDarUpe sAra lakhe che. ghaNA prasaMge citro sAthe TAMkyA che ane There is LIFE after LIFE' eka janma pachI bIje janma arthAta punarjanma che e vAta khUba bhArapUrvaka prasiddha karI che ane pazcAtya jagatamAM hAhAkAra macAvI dIdho che. Page #260 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ghaNI vAra keTalAka prasaMgeA-banelI ghaTanAonI tapAsa karyAM pachI vamAnapatro (pepara)mAM prasiddha karavAmAM Ave che, temaja svataM tra pustako paNa A viSayamAM prasiddha karavAmAM Ave che. temAMnA keTalAka prasaMge ApaNe ahIMyAM joIe jethI punarjanma tathA pUrvajanma viSe khyAva Ave. punaHjanma-pUrva janmanA keTalAka kissAo zerATona heATalanA mAlikanI putrI mAzI`yA mure jeNe eka DokaTara sAthe lagna karyAM hatAM. tene kamaranA sakhata duHkhAveA rahetA hatA. tene "Reincarnation Therapy' arthAta pUrva bhavanI vedanA ! duHkhatI yAda apAvIne te duHkhamAMthI mukata karI. Do. benarajIe noMdhelI eka vAtamAM ema lakhyuM che ke eka amerikana strIne mAthAnA sakhata * dukhAvA thatA hatA tene pazu punarjanma cikitsA" paddhatithI bhUtakALanA janmanI yAdamAM laI gayA. ane tene yAda AvyuM ke te gayA janmamAM dArU pIrasavAnuM kAma karatI hatI tyAre dArUDiyAomAM thayelA taphAna ane goLIbAramAM eka gALI tenA magajamAM lAgI hatI ane te na nIkaLI zakI. tenI A vedanA che, ane tene yAda karAvIne samajAvIne dhImedhIme vAta bhulAvI dIdhI ane mAthAnA duHkhAvA maTI gaye. nAmanA muMbaImAM erIvalImAM rahetA dIpa kApaDIyA lagabhaga 4 thI 5 vaSa~nI uMmaranA nAnA bALakane pUva janmanI vArtA yAda AvI. huM udayapuranA chuM, mAre dIkarI paNuM che, ' 93 Page #261 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vagere ghanI vAta karI tyAre ke, enajI vagere dvIpane udayapura laI gayA ane badhI tapAsa karatAM sAcuM paDayu. ane dIpe jAte ja pAtAnI dIkarI-patnI vagerene oLakhAvyAM. "A pUrva janmanI paNa eka bhUMgALa hAya che. jyAM tRSNA hAya tyAM ja navA jIva Ave che.' A zabdo kahetAM karmonA sidhAntAnA saMbaMdha raju karatAM DaoN. benarjIe eka prasaMga lakhyA. simalAmAM 9 varSoMnI eka chekarIne tenA pitA laIne AvyA tyAre te eka evA zaheranu adbhuta varNana karatI hatI..jyAM lAITA khUba che. pariyA taLAva vagere che. 1967 nI sAlaithI pitAne satata kahetI hatI. te cheAkarIne laIne pharatAM pharatAM teNe khesTa zaherane khatAvyuM hatuM. pachI tA tenI badhI ja yAdo najara sAme taravA mAMDI. muslimA punarjanmamAM nathI mAnatA. parantu tukInA eka muslima kuTumbanA 3 varSanA nAnA bALaka IsmAIlanI vAta uparathI ghaNAMne Azcarya thayuM. kAraNa, ismAila alTAnakalIza 2 varSanI uMmarathI ja ema kahetA hatA ke A jindagIthI kaMTALI gayA che ane pachI dhIme dhIme ghaNI hakIkatAe kahetA gayA ane tapAsamAM sAcI paDatAM pUrvajanma tathA punaH janmanI vAtA Aje IslAmI jagatamAM manAtI thaI gaI che. evA ghaNA prasa Mge. khanatA haiAvAthI khaLabhaLATa macI gayA che. evI ja paristhiti khristI dhama` mAnatA pAzcAtya jagatamAM che. keTalAka banatA banAvAne najare joIne amerikAnI 50 TakA 94 Page #262 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prajA pUrvajanma-punarjanmanA sidhAntane satya mAnatI thaI gaI che. 3 varSane girIza kahe che sIkara gAmamAM zivanaMdana sahAyane tyAM janmele girIza 3 varSanI uMmare kahe che, "huM eka dhanavAna mAravADI kaDIlAlajIne putra hate. pAsA paDAvavA DAkuoe mAruM haraNa karyuM hatuM. pachI pa0 hajAranI mAMgaNI karI hatI. paraMtu mArAM garIba mAtA-pitA AvI meTI rakama na ApI zakayAM eTale mane mArI nAMkhyuM hatuM. e pachI huM ahIMyAM zivavaMdana sahayanA gharamAM janme chuM. mArI hatyAnA samAcArathI gata janmanA mArA pitA mRtyu pAmyA hatA. A tapAsa karatAM hakIkata sAcI karI hatI. (janazakti 22-12-63) kamA varSanI jJAnatilaka kahe che silenanA mAlenA haDunAvA gAmanA bI.bI. DI. apuhamI ane digIrI ammA nAmanA pitA-mAtAnI cha varSanI putrI jJAnatilakAe kahyuM, "pUrvajanmamAM te turina tilakartAne nAmano kare hate. 9-11-1954 nA roja 13 varSanI mArI uMmare mRtyu pAmyuM hatuM. ane te pachI 14 mAsa bAda jJAnatilakA tarIke punarjanma thaye che." pachI pitAnA purvanA ghara-saMbaMdhIo vagerenI oLakha ApI je sAMbhaLI badhA stabdha thaI gayA hatA. saMpurNa tapAsa bAda jAdhAdhIzoe kabUla karyuM ke A badhI vAta sAcI che. (kalyANa-178) Page #263 -------------------------------------------------------------------------- ________________ * * * 4 varSane candrazekharane putra kahe che, kAnapuramAM jADI mahellAmAM rahetA paMDita candrazekharane putra devI tejavALe chenI vAte zaheramAM prasarI hatI. te sakhata ThaMDImAM paNa phakta lageTa bAMdhI nIce dharatI ane upara AkAza ema sUve che. rahe che. gIra varga vALe te ghaNe tejasvI lAge che. AhAramAM ATha divasa phakata pANI ane dUdha, ane eka divasa phaLagraha kare che. A divasuM samAdhimAM hoya ema lAge che. pUrvajanma aMgenI te jeTalI vAte kare che te tapAsamAM sAcI paDI hatI. zA varSanI vazarabALA zuM kahe che? jabalapuranA rahIza zrI dalajItasiMhanI putrI vazakara nAmanI phakata 2 varSanI thaI tyAre ekAeka te bolI UThI, ghaNuM divasa mAre kherAka vinA kADhavA paDayA che. A sAMbhaLI mAtA-pitAne Azcarya thayuM. pachI vazakore kahyuM- pUrva janmamAM huM paTaNAnA satanA jillAmAM rahetI hatI. mArAM mAtA-pitA zikSita hatAM ane mane paNa sArI rIte zikSaNa apAvyuM hatuM. kolejamAM dInadayALa nAmanA yuvAna sAthe paraNI hatI. te vakIla thaye. amAruM lagna jIvana sukhI hatuM paNa sAsue eka divasa taLAvanA kAMThe mane dhakako mArIne pANImAM nAMkhI dIdhI. meM paNa mArI sAsunAM kapaDAM meM kheMcyAM eTale te paNa sAthe paDI. ame banne mRtyu pAmyAM. ane Aje huM tamArA ghare janmI chuM. Page #264 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zirvAdIkA pavigauzAmAM jI ma mAnag, jImALI tapaJI7ylltiqsaMgha COUUUUUU hattama svAmI 9 asain alautama svAjhI 30 'pA!.alieIja zrIaragivizva pdi, AAAAA. bAsa svAmI vAyubhUteialifma 60Ah lleida rivie 03 ja zrI TaeNkata svAmI , kI * Ventire jAya AA 5 sudharmA svAmI AAAAATa che bIjA tasthA OLUN svAmI , pa ka R 'mAryaputra svAmI. * maMhata svAsa All Plia-Pljikita CUUUUU zrI mahAvIra jaiva zikSAAzile ka sacitra jAhera vyAkhyAnamALA A sacigagANATaravAda pravacanakAra ane lekhaka-pa.pU.malirAja zrI arUNavijayajI maphArAja re viSaya-paraleke siddhi', 'punarjanma' ane 'pUrva janma? Aso vada 11 ane kAtika suda 11] vyAkhyAna 14-15 [tA. 21 oka. ane 4-11-84 Page #265 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 14muM ane 15muM bane saMyukta vyAkhyAne - dazamA gaNadhara zrI metArya svAmI. hA e zaMkA- paraloka jevuM kai ke nahIM () S viSaya:- "paraloka siddhi purnajanma ane pUrvajanma T uM te pabvaie sou meajjo AgacchaI jiNasagAse / baccAmi Na vadAmi vadittA pajjuvAsAmi // pa. pU. Asane pakArI parama pitA paramAtmA carama tIrtha pati zramaNa bhagavAna zrI mahAvIra svAmIne namaskArapurvaka alabhrAtA Adi mArI purve nava vidvAna paMDita pitAnA vizALa ziSya parivAra sAthe carcA karI, zaMkAnuM samAdhAna karIne dIkSita thayA. prabhunA zAsanamAM gaNadhara pade birAjamAna thayA te sAMbhaLIne dazamA dvijottama vidvAna paMDita pravara zrI metArya dara kaunDinya paNa tyAM javA taiyAra thayA ane pitAnA 300 zive sAthe ravAnA thayA. huM paNa prabhu pAse jaIza. prabhune vaMdana karIza, vaMdana karIne temanI sevA karIza. - vatsabhUmi tuM ziyasanniveza nagarInA vatanI kauDinya getrIya zrI metAryadatta paMDita 36 varSanI uMmare pitAnA 300 ziSya sAthe samavasaraNe AvyA. Page #266 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Abhaho ya jiNeNa jAi-jarA-maraNabipamukkeNa / nAmeNayagortaNa ya savvaNUsavvadarisINa // janma-jarA-maraNathI mukta thayelA sarvajJa ane sarvadazI jine zvara bhagavAnazrI mahAvIra svAmIe samavasaraNe AvatA joIne metArtha paMDitane tenA nAma gotrane ullekha karIne mIThA AvakAra sAthe belAvatA kahyuM - he kauDinya netravALA metArya paMDita, A bhAI Ave... khuzIthI Ave.... ki manne paraleAo asthi nasthitti sasao tujjha / veyapayANa ya atthana yANasI tesime attho / prabhue AgaLa kahyuM- he AyuSmAna ! tuM ema mAne che ke paraloka che ke nahI ? A saMzaya tArA manamAM che. ane A saMzaya thavAnuM kAraNa e che ke tu vedanA padone artha vyavasthita karatuM nathI. | sarvajJa paramAtmAnA mukhethI madhura AvakAra maLatAnI sAthe ja tathA varSothI manamAM ghara karI gayelI zaMkAne paNa prabhue pragaTa karI ApI ane tenuM kAraNa paNa jaNAvI dIdhuM te sAMbhaLIne Azcaryacakita thaI gayelA metAryapaMDita samavasaraNanA trIjA prakAramAM prabhu pAse pahoMcyA. pradakSiNa-vaMdanA Adi karIne prabhu pAse carcA karavA beThA.. he prabhu ! mane vedanA kyA kamAMthI kayA kAraNe kevI rIte zaMkA thaI te pharamAve. mArI bhUla batAve. kevaLajJAnI sarvajJa prabhu mATe kayAM kaMI agharU che. prabhue turata vedane kaleka kahetA jaNAvyuM ke Page #267 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vijJAnaghana etebhyo bhUtebhyaH samutthAya / tAnyevA'nu vinasyati, na pretyasaMjJA'sti // he metArya ! A vedavAkayathI tu artha cheTo karatA ema. mAne che ke paraleka nathI. tu e artha kare che ke-vijJAnanA samudAyarUpa AtmA pRthvI-pANI, agni, ane vAyu evA cAra bhUtanA mizraNamAMthI temanA saMghAtamAMthI madirAzakitanI jema utpanna thayela che. ane tenA AdhArabhUta te bhUtane nAza thatA maitanya svarUpa evA AtmAne paNa nAza thaI jAya che. ane AtmAne ja nAza thaI gayA pachI bhavAntaramAM janAra paralegAmI rahyo keNa ? mATe pahelekagAmI (janAra) ja nathI tethI palaka jevI koI vastu ja nathI. bhUtanA nAza thavAthI temAMthI utpanna thayele caitanya paNa jema pANImAM parapoTA utpanna thAya che ane te pAchA pANImAM ja nAza. pAmI jAya pachI rahe zuM ? e ja pramANe AtmA paNa pRthvI. Adi bhUtanA saMghAtamAMthI mada zaktinI jema utpanna thAya che. ane te ja pRthvI Adi bhUtanA naSTa thavAthI pANInA parapoTAnI jema temAM ja te caitanya paNa nAza pAmI gaye. pachI avaziSTa te kaMI rahetuM ja nathI. AtmA ja nathI rahe to pachI paralokamAM jAya keNa? paralokamAM janAra paralekagAmI ja keI nathI te pachI paraloka vagere paNa zenA hoya ? mATe te evI mAnyatA daDha karI lIdhI ke paraleka jevuM kaMI che ja nahIM.... ane bIju te evuM paNa vicAryuM ke, je bhUtAnA saMghAtamAMthI utpanna evuM caitanya je bhUtathI | Page #268 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhinna hoya, te paNa araNIthI bhinna evA vinAza dharmavALA agninI jema, utpanna thavAthI vinAzadharmavALA zaitanyanuM nityapaNuM siddha nahi thAya. ane tethI paNa bhavAntara evA palekane te abhAva ja siddha thaze. paraloka jevI keI sattA siddha nahIM thAya. bIjI yukita tArI A viSayamAM evI che ke bhinna bhinna sthAne dareka bhutamAM eka ja AtmA vidyamAna che te eka chatAM paNa jaLacandravata aneka jaNAya che. A pramANe sarvagata-niSkiya e eka ja AtmA mAnavAmAM Ave te paNa parekanI siddhi nathI thatI. kemake AkAzanI jema sarva piDemAM vyApaka vyApelA hovAthI tenI anyatra gati thavAnI saMbhALanA ja nathI. asaMbhava che. mATe paNa bIjI yukti vicAratA hajI tu ema paNa kahe che ke - A leka jemAM ApaNe manuSya Adi rahIe chIe, A lokathI bhinna te parapheka A lekanI apekSAe deva-nAraka Adi bhava te paraleka kahevAya che ane te paraleka paNa pratyakSa nathI jANata ane paralokavAsI deva-nArake paNa pratyakSa paNa nathI dekhAtA. eTale paNa paraleka che ema kevI rIte mAne? mATe parapheka nathI evI tArI dhAraNA ane mAnyatA AvI yuktionA kAraNe daDha thaI gaI che. dvidhAnuM kAraNa- bIjI bAju kRtiomAM paleka che, e ullekha che. kRtiomAM paralekanI vAte saMbhaLAya che. "vA marsritra kududhAta" eTale svarga meLavavAnI Page #269 -------------------------------------------------------------------------- ________________ icchAvALAe agniheAtra yajJa karavA. "nArA dau i. gAyane thaH sUkAnamannAti" arthAta je brAhmaNa zudranA hAthanu anna khAya te narakamAM jAya, nArakI thAya. A pramANe bIjI mAjI e ja vedo ane zrutiomAM sva narakanA samanavAcI vAkaye joine tuM dvidhAmAM paDayA. banne artha nikaLatA bhinna bhinna veda vAkayAthI. tane dvidhA thaI ane tethI zaMkA manamAM jAgI ke sAcuM zu haze ? paraleAka che ke nahIM ? haze ke nahIM ? A prakAranI dvidhAmAM tArU mana zakAthI gherAyelu che. hajI tu kei niya nathI karI zako. parantu paraleAka ane paleAkavAsI deva-nArakane ahIMyA pratyakSa na jovAthI te evA vicAra nakakI karI lIdhe che ke paraleka nathI, ane paralokagAmI paNa koI nathI. gALa--ghAvaDI Adi madyanA aMge. kAraNeAthI madhama jema judo nathI, tema pRthvI Adi bhutAthI caitanya dharma (AtmA) paNa jo bhinna na hoya te paNa paraleAka jevuM kaiM paNa mAnavAnuM kAraNa nathI rahetuM. kAraNa ke pRthvI Adi bhutAnA nAza sAthe caitanyanA paNa nAza thaI ja jAya che ane caitanyanA nAza pachI paralAka kAnA ane zA mAnavA paDe ? dA.ta., kapaDAnI sAthe saphedapaNuM te tene dhama che ane kapaDA phATI gayA te saphedapaNuM kayAMthI Takaze. arthAta ane sAthe khUlAsa thai jaze. e ja pramANe, caitanya jyAre bhutadharma che ane pRthvI Adi bhutAmAMthI utpanna thAya che ane jyAre pRthvI Adi bhuta samudRAyanA nAza thaI jAya che te saphedapaNAnI jema ahI yA Page #270 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paNa caitanyadhama naSTa thai jaze. mATe pachI paleAka mAnavAnI tA vAta ja kayAM rahI ? kAraNa paleAkagAmI-pa leAkamAM janAra AtmA ja na rahyo. tA paraleAka kAne mAnaveA ? khIju e ke caitanya bhUtAnA saghAtathI utpanna thatu hAvAthI anitya che. je je utpanna thAya che te anitya evA kAtanya dhama (AtmA)ne nAza thaI gayA pachI paraloka kAnA ? ane paraleAka zA mATe ? advaita AtmAne saMsaraNu nathI jo pratyeka zarIramAM bhinna bhinna aneka AtmA (caitanya dha)ne na mAneA ane mAtra saTala cautanyAzraya rUpa eka ja savavyApI ane niSkriya AtmA mAnA tA jema ke kahevAmAM Avyu che ke.... eka eba hi bhUtAtmA bhUte bhute vyavasthita: / ekadhA bahudhA caiva dRzyate jalacandravat // arthAta pratyeka bhUtamAM vyavasthita evA eka ja bhUtAtmA che ane te eka chatAM ekarUpe ane bahurUpe pANImAM caMdranA pratibimbanI jema dekhAya che. (jalacandravata). te paNa paralokanI siddhi tA na ja thAya. kAraNa ke sarvAMgata ane niSkriya caitanya (AtmA) hAvAthI AkAza jema vyApaka che tema evA AtmA paNa sava zarIrAmAM vyAsa eka ja che. ane sa vyApI evA eka AtmAnu' saMsaraNa eTale gati Adi kriyA tA hAya ja nahIM. te paraloka konA ? palAkamAM gayA koNa ? Page #271 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bIju paralekagAmI e AtmA ja siddha nathI tha te pachI paraleka te kayAMthI siddha thAya? AtmA te che nahIM. ane zarIra ahIMyA ja baLIne bhasma thaI jAya che pachI paraloke janAra ja kaI nathI. mATe parapheka mAnavAnI ja AvazyakatA nathI. te pachI punarjanma ke pUrvajanmAdine savAla ja kayAMthI ubhuM thAya ? AvI zrI metArya paMDitanI zaMkA che. | [A pUrvapakSa che. cArvAka-nAstika darzananI je mAnyatA che te A che ane AvI che. nAstika AtmAne svataMtra tanya svarUpe nathI mAnatA. tene bhuta catuSTayana saMghAtathI janya bhutatpanna bhuta dharma mAne che. ane te paNa naSTa thaI jAya che. mATe paraphekagAmIna hovAthI paraloka nathI evI nAstika-cArvAka darzananI mAnyatA che ke "rita nAsita prati-gu"- vyAkaraNanA kartA zrI pANinIe A sutra lakhIne ema kahyuM che ke jenI paraleka AdimAM daSTi-mati ja nathI. arthAta je parakAdi AtmAdi padArtho nathI mAnata, nathI svIkArate te nAstika che. A pramANe nAstika kone kahevAya te uparanI vyAkhyA ane zaMkAthI khyAla AvI jaze. prastuta vyAkhyAnamAM paNa paraleka tathA paralekagAmI evA AtmAnA astitva viSe carcA thaze. arthAta nAstika pakSanuM nirasana thaze.] joi ke A vyAkhayAnamAM pu matArya svAmI zaMkAnA samAdhAna mATe prathama te "AtmA" padArthanI ja siddhi Page #272 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karavI paDaze. aneka pramANethI paragAmI-paralekamAM janAra AtmAnI je siddhi thAya te ja paralekanI siddhi thaze. nahIMtara nahIM thAya. Atmasididha viSenA be vyAkhyAnamAM prathama gaNadhara zrI gautamasvAmInI AtmA nathInI vicAraNAmAM je "Atmasidhi- bIjA ane trIjA vyAkhyAnamAM karI che, ane tyAra pachI-trIjA gaNadhara zrI vAyubhUti gautamanI zaMkA zarIra e ja AtmA che, zarIrathI bhinna keI AtmA nathInI zaMkAne samAdhAnarUpe-pAMcamAM vyAkhyAnamAM karI gayA chIe. eTale A vyAkhyAnanI pustikA vAMcavA pahelA 2, 3 ane 5muM A traNa vyAkhyAna pustikAo pahelAM vAMcI levI. jethI AtmAnI siddhi thaI jaze te AgaLa paraleka-punarjanma ane purvajanmanI sidha sarala che. prathama gadhara zrI IdrabhUti gautamanI zaMkAnA kAraNanuM je veda vAkya hatuM te ja vedavAkya trIjA gadhara zrI vAyubhutinI zaMkAnuM kAraNa banyuM. ane te ja veda vAkya Aje dasamA gaNadhara metAryanI paNa zaMkAnuM kAraNa banyuM. traNe gadhanI zaMkAnI utpattimAM kAraNabhuta vedavAkya eka ja che. (vijJAnadhana evaitebhye| bhUtebhyaH samutyAya tAnyevAnu banasya te, ja prAraMjJarsits II) A eka ja veda vAkyanA bhinna bhinna rIte artha karavAthI 1lA, 3jA 10mAM A traNe gadhane judI judI zaMkA jAgI. 1lAgadharane-"AtmA che ja nahI" evI zaMkA jAgI. rajA gaNadharane- "AtmA zarIrathI bhinna nathI.' ja che ) Page #273 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 10mA gaNadharane- paraka tathA pakagAmI AtmA nathI, evI zaMkA jAgI. A pramANe traNe gaNadharonI zaMkAnuM svarUpa che. traNene. bhedapaNuM peTa khyAla AvI ja haze. badhAnI zaMkAne AdhAra je eka ja zloka che tene paNa khyAla spaSTa AvI te haze. traNenI vicAradhArA nAritakavAdI vicAradhArA hatI. pachI prabhunI sAthe carcA thaI ane paramAtmAe te zaMkAonuM samAdhAna karI ApyuM. ane AtmAdi padArthonI siddhi karI ApI te AtmA sidhinI yukitao 2, 3, 5 mAM A traNa vyAkhyAnathI vAMcIne samajI levI...ane pachI A 14-15 muM vyAkhyAna vAMcavuM. jethI samajavA mATe saraLatA-sugamatA raheze.) metArya svAmInI zaMkAne uttara metAryavAmIe kahyuM- he kRpAsAgara sarvajJa bhagavaMta ! Ape mArA mananI zaMkA ane zaMkAnI utpattinuM kAraNa, dvidhA saMzayAdinuM varUpa te yathArtha sAva sAcu pragaTa karyuM paratu he prabhu ! te zaMkAnuM samAdhAna paNa Apa ja kare. kAraNa, ApanA vinA mane samajAvanAra have bIje ke zuM che? te je zaMkA jANI zakayA- zaMkAnI utpattinA kAraNanuM mULa Apa jANuM zakayA che te have tene uttara paNa Apa ja jANe che mATe have have Apa ja mane samajAve. mArI zaMkAnuM nivAraNa karI mArA upara upakAra kare. 10. Page #274 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vedavAkrayanuM samAdhAna paramakRpALu paramAtmAzrI mahAvIra prabhue pharamAvyuM, huM matA ! prathama teA je vedapadamAMthI tane zaMkA thai che, tenA 2. sAcA samajI le. pachI yukti prasutithI anya vicAraNA rIzuM. vedavAkayanA zA ae che. te kahu chu. vijJAnadhana evaitebhyo bhutebhyaH samutthAya / tAnyevA'nu vinazyatI na pretyasa zA'rita || 'vijJAnana va' arthAta jJAna-dananA upacega te vijJAna kahevAya, te vijJAnanA samudAyarUpa je AtmA AA muttamaH samuthAya' zeyapaNe eTale javA cAgyapaNe prApta thayelA A pRthvI vagere bhutA thakI thavA ghaTa, paTa vage2e bhutAnA vikAro thakI, A pRthvI che, A ghaDe che, A paTa che. ityAdi prakAre te te bhutAnA upayoga rUpe 95na thaine tAHcevADanuM niSyati' te ghaTa vagere bhutAnA zeyapaNe abhAva thayA pachI arthAta ghaDo phuTI gayA pachI Adi vastuonA nAza pachI mA paNa tenA upcIMga rUpe vinAza pAme che. rthAta daTajJAna vAnaDha" huM ghaDAkAra jJAnavALA chuM. A pratIti ghaDA phuTI javAthI cAlI jaya che ne pachI je bIjo padAtha samakSa Ave tene jene tadAkAra jJAna thAya che. arthAta jJAna paNa eka padAnA upayeAga rUpe nAza pAme che. (badalAya che) ane ajA dA ya uceMga utpanna thAya che. 11 Page #275 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jema jema padArtha badalAya tema tema AtmAne tadAkArane upayoga paNa badalAya che. " tyAMjJAti" thI ema samajavAnuM che ke AvI rIte purvanA upaga rUpe AtmA na rahele hevAthI te purvanA upagarUpa saMjJA rahetI nathI. kAraNa, badalAI gayela padArthanA AdhAre 'upaga paNa badalAya che. eTale pachI pachIne upayoga rahe che. ane purvapurvane upaga badalAI jAya che. naSTa thaI jAya che. tyajaM jJAti A zabdothI AtmA nathI e artha nathI thatuM. e artha na karAya. parantu purva upaga nathI rahete. e artha kare joIe. A veda paDothI ghara, paTAdi bhu.nI apekSA e AtmAnA upayoganI u.patti ane vinAza (parivartana) sucavela che. paraMtu te bhumAM thI caitanyAtma utpanna thAya che, ema samajavAnuM nathI. pRpI-pANI Adi bhumathI AmA upana thAya che ema samajavAnuM nathI. paraMtu pR pI-pINuM mArI Adi bhutenA mitramathI e ghaDAne aDakara upana thAya che. ane A a, te ghaDe. jene Ama, A AkArane ghaDe kahevAya, are huM gharAkIra jJAna pALe chuM. ane vAre vAre ghaDAnuM jJAna che. ane e ja mATI ane ghaDe phUTI jAya ane pAcho mATImAM ja vilIna thaI jAya ane sAme je kaI bI je padArtha Ave te AtmA gharAkAra upaga choDIne parAkAra upayogavALe banaze. eka samaye amane jJAna -darzanane eka ja upaga hoya che. mATe gharAkAra upaga kharI jaze, badalAI jaze. Page #276 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ane bIjA navA paTAkAra upayogavALA AtmA ze. aMta. have pAnu rAna thaze, ne ghaTa jJAnanA upayogavALA mA badalAi jaze, ne paTa jJAnAkAra upayogavALA banI jaze.. upa2ogA padAtha upara AdhAra rAkhe che. eTale padAtha khadalAtA paNa adalAtA jaze. mATe jema padArthomAM. utpatti-vinAza jovAmAM Ave che. tema upcAgamAM. paNa utpatti-vinAza jovAmAM Ave che. tadAkAra ucAganI utpatti-vinAza te. AtmAnI jJAnaparyAya thaI, parantu A banne paryAyAnA Azraya te muLabhuta dravya AtmA nitya rahe che. te naSTa thatA nathI. te nitya ja rahe che, ghaDo phUTI gayA chatA paNa ghaDAnuM jJAna naSTa nathI thaI jatuM. ane jJAnavAna te AtmA che. mATe AtmA naSTa nathI thatA. te nitya rahe che. parantu jJAnanI pA~ca padAtha nA kAraNe badalAyA kare che. mATe jJAna-vijJAna e mAtra bhutapadArthomAMthI utpanna nathI thatu. te AtmAnA dhama che. guNa che. AtmA jJAnamaya che. caitanya svarUpI AtmAne cetanA svabhAva che. guNa che. cetanA bhuta padArthAMmAMthI utpanna nathI thatI. tethI te bhutama paNa nathI. bhUtajanya tA ghaTa-ghaTAdi padArthAM ja hAi zake. pRthvInI mATI-pANI vagere bhUta padAthAMI mizraNa karIne kuMbhAra cAka upara mATInuM piMDa pheravIne ghaDAno AkAra banAve che ane tene vAyu lAgatA te sukAya che. pachI agnimAM tene paripakava 13 Page #277 -------------------------------------------------------------------------- ________________ banAvavAmAM Ave che. ema pRthvI-pANI, agni tathA vAyu e bhUtacatuSTaya eTale cAra bhUtanA mizraNathI mAtra vaDe bane che. AtmA ema banatuM nathI ke utpanna thatuM nathI. paraMtu have te mATInA piMDanA banelA AkArane joIne Apane "A ghaDe che" evA prakAranuM jJAna utpanna thAya che. eTale Ama tadAkAra bane che. arthAta gharAkAra, parAkAra, bane che. huM atyAre ghaTa jJAnavALe chuM. "SaTazAnavAnaEUR AvI pratIti thAya che. A ghaTajJAnavALe e jJAnanI paryAya thaI: jagatamAM padArtho ananyA che. ananta padArthone jJAna e sAthe te kevaLajJAnI sarvajJane ja thAya che. paraMtu ApaNA jevA apajJane te padArthone jJAna kramazaH thAya che. eka pachI bIjA padArthane jJAna pachI trIjA, pachI cethI ema kamathI thAya che. pahelA ghaDAnuM jJAna thayA pachI bI je padArtha para - vasa vagere najara samakSa AvatA have atmA paTa jJAnavALe thAya che. ghaTa padArtha khasI gayA chatAM paNa tene jJAna te AtmAmAM madhyama rahe che. paraMtu eTaluM ja ke vartamAna kSaNe ekaja padArthanuM jJAna rahe che. bIjI kSaNe bIju jJAna, ane bIjI kSaNe bIje padArtha ave te pachI te pratyakSa samakSa Ave athavA anya pramANe dvArA upasthita thAya, athavA smaraNamAM Ave te paNa AtmA AvelA navA padArthanA AkAravALe jJAnAkAra thAya che. ema padAthe badalAtA jAya tema jJAnAkAra upayoga paNa badalAtu 14 Page #278 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jA che. paranu ghara phuTI javAthI te ghaTa je bhulomAMthI bane, hate te bhu mAM 4 vilaya pAmI jAya che. paraMtu jJAna vilApa pAmavAne pra4 upasthita nathI thatuM. kAraNa ghaDe. mArIne ha. utpana hate. mATe vinAza pamI vinAzI che. jJAna AtmAne dharma che. te upana nathI. anupana nitya-zAzvata dharma che. mATe avinAzI che. jJAnanI paryAya badalAvAthI AtmA-cetana naSTa nathI thatuM. ghaDe kuTIne bhUtamAM vilIna thaI gayo tethI AtmA-maitanya bhuta mAM vilIna nathI tha. te te bhumina drA che. bhutajanya dravya nathI mATe sutAmAM vilIna thavAne ke naSTa thavAne prata AtmA mATe upasthita nathI thate mATe prayattA rahe che. ghaDe phuTI javA chatA jema ghaDAnuM jJAna ApaNane rahe che. tema mRtyu pachI zarIra baLIne bhutamAM vilIna thaI javA chatA paNa AtmA cetana-dravya je ni-zAdhana- ajara-amara-avinAzI che te raDe che. ane te AtmA pAka pati AdimAM gamana kare che. mATe pareDa gAmI AmAM che. ane paragAmI che te paraloka avazya che ema siddha thAya che. asai baparamma loe samagi hotAI sAgakAmasta / tadanabaI lA dAgadAra va paraloe / / he meta ! je paraloka sarvathA na hoya, te svarganI IchAvALA mATe agni Devadina yajJa karavAnuM anuSThAna je kahyuM che jemake- "dha che, gAtra guru"-saMvarganI 15 Page #279 -------------------------------------------------------------------------- ________________ IcchALAe agnihotra yajJa kare. bIjI bAju je dAna-puNya vagere upArjana karavAmAM Ave che. laukamAM te dAna-puNyanA phaLa tarIke svarganI prApti batAvavAmAM Ave che to zuM te badhu naSTa samajavuM? je svarga na mAnavAmAM Ave te dAnapuNya vagere kiyA pariNAma-phaLanA abhAvamAM nirarthaka-niSNayojana siddha thaI jaze. ane je kriyA nirarthaka niSpayojana sidha thaze to evI kriyA Acaraze koNa? to te jagatamAMthI dAna ApavA AdinI kiyAja baMdha thaI jaze. dAnAdinA vividha prakAranA phaLasvarUpe paNa varga mAvuM paDaze. ane je mAnIe to paralokamAM svarga che ema mAnavuM paDe. kAraNa A dharatI upara to svarga dekhAtuM nathI. jevuM varNana svarga viSe Ave che. maLe che te koI kSetra urva lokamAM ja have joIe. eTale paraleka te mAno ja paDe kAraNa svarga A lekamAM nathI palekamAM che. nAstikamatAvalaMbI ahIMyA ja atyanta strIbhega, aDaganAliDaganamAM ja svarga sukhamAnI le che eTale svarga jevuM parale che ema mAnavA taiyAra nathI. paraMtu aheganAliMganamAM ja je sukha heta ke teneja svarga mAnyuM hota te badhAne eka sarakho Ananda thAta. paraMtu evuM sarvatra nathI dekhAtuM ghaNAne strI hovA chatAM bhega nathI bhegavatA. sukhI che. mATe atyanta sukha mATe svargAdi mAnavA paDe jethI dAnAdi puNya kArya paNa vyartha na jAya. paraMtu zuti-smRti AdimAM dAnAdi kriyAno vidhAna che te phakata pralApa mAtra nathI ane tethI maLatAM Page #280 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhaya, bhUkha tRSA e badhI jAtanuM duHkha hoya che. ane sAva "alpa sukha hoya che. (A pramANe AcArAMga sUtranI TIkAmAM che.) " ja avazya matadAna zarUATizaura" - karmasattAnA A niyama pramANe paNa vicAra karatA spaSTa jaNAya che ke karelA gADha nikAcita karmo te avazya legavavAnA ja che. bhalene pachI kare che. varSo vItI jAya. te paNa chUTako ja nathI. pApa ane samayamaryAdA he akapita ! je naraka gati na mAnIe ane mAtra ahIMyA manuSya gatimAM ja badhA pApa karmanI sajA udayamAM Ave che ema mAnIe te paNa ghaNuM de Avaze. manuSyanuM AyuSya keTaluM ? vartamAnakALe te 80, 90, 100 sudhI vadhumAM vadhu che. have phakta 100 varSamAM enA karelA badhA pApa nI sajA ahIM gavavA bese te AyuSya ja purU thaI jAya. ane mAne ke eka jIve lAkhe pApa karyA che. te tene mATe duHkhanI sajA bhogavavA mATe keTalA varSo joIe ? eka manuSya enA 80 varSanA jIvanamAM traNathI cAra vAra nAnI moTI corI karI che. eka eka vA nI cerImAM 5 thI 10 varSanI jela maLe che. ane ATalI cerImAM te 7 vakhata te pakaDAyela che. temAM dareka vakhate ochA vadhAre varSonI sajAnA kAraNe te jIvanamAM 58 varSa te jelamAM sajA bhogavI cUkyA che. te A pa8 varSa te phakata cha varSanI sajAnA che. hajI e sivAyanI cerIo keTalI bAkI che? 300 Page #281 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 400 cArIomAMthI phakata 7 vakhatanI cArImAM pakaDAyA ane 58 varSanI jela bhogavI tA je bIjI badhI cArIe che tenu N zu ? bhale ahIyAM peAlIsanA hAthe nathI pakaDAyA. parantu enI corInA badhA pApAje karyo che te ane te yAda ja che. ane ahIyAM eTalAmAM enuM AyuSya purU thai jAya che. pachI te narakamAM ja javAnA che. tyAM bAkInI badhI cArIenI sajA bhAgavaze. naraka paNa eka jAtanI bhayaMkara jela jevI che. are jela karatAM te hajAra gaNI kharAba. ane huMTara mAranAra polIsa thA sajA ApanAra jallAdanA jevA paramAdhAmI che. have narakamAM phkata 80-100 varSanuM ja AyuSpa maLe te na cAle. pApa bhogavavAnA bAkI hAya ane AyuSya purU thai jAya te zuM kAmanuM? te pharI bIjI vakhata AvavuM paDe. eTalA mATe narakagatimAM AyuSya paNa lAkhAkaDo varSo uparanA hAya che. kAraNa ke A te phakata corInA eTale eka prakAranA pApanI sajA thai. ane eka-eka jIve keTalI keTalI jAtanA pApa karyA che? zuM phakata cArI ja karI che ? nA. cArI sAthe khATu paNa be"o haze. hiMsA, khUna, lUMTa, baLAtkAra, dArU sevana, parastrIgamana, vezyAgamana vagere badhI jAtanA pApe karyo haze. te te badhI jAtanA pApA mATenA sajAnuM zuM ? hajI bIjA keTalA varSa joize ? ahIM karelAM pApA ahIMja na bhAgavAya ? (akaMpitanA prazna) he bhagavaMta-zuM ahIM karelA pApAnuM phaLa ahIyAM ja na maLe ? jo sArA-karmAnu phaLa arthAta karelA puNya ke 18 Page #282 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pApanuM phaLa ahIMyAM A ja janamamAM maLe che. kAraNa ke keTalAya jIve ghaNAM duHkhI che. ane keTalAya je ghaNuM sUkhI paNa che. te A sukha-duHkha te karelA puNya-pApanuM ja phaLa che. ne? jema parIkSA ApIne je pAsa-nApAsa thAya che tema puNya-pApanA vipAke ahIMyAM ja maLI jatA hoya te pachI svarga-naraka jevuM kaI mAnavAnI AvazyaktA ja nathI rahetI? te A pakSa zuM khoTo che? he akapita ! nA. ema paNa nathI banatuM. atyanta saMkSiNa ane tIvra kaSAyAdimAM temaja ghaNI kharAba kRSNAdi lezyAnA pariNAmomAM bAMdhelA karmonI sthiti paNa ghaNI dIdhuM baMdhAya che ane e baMdhAyelI dIrgha sthiti ra0, 30ke70 kaDAkeDI sAgaropamanI heya te tenA a bAdhA kALa pramANe paNa vicAra karIe te 2000, 3000, 7000, varSa pramANa te abAdhA kALa che. arthAta AvI moTI sthitimAM baMdhAyelA karma be-traNa-cAra hajAra varSa pachI te udayamAM Ave. ane ahIMyAM te AyuSya ja phakta 80, 90, 100 varSanuM hoya pachI te pApanI sajA kyAMthI bhegavAya ? te mATe te narakamAM ja javuM paDe. kAraNa tyAM karaDe varSo uparanA (sAgaropamenA) AyuSya hoya che. (karmabaMdhasthiti nA 8 mA vyAkhyAnamAMthI vizeSa jANavuM) bIju e ke he akapita ! manuSya-tiryaMca gatinA dukho keTalA? bahu ja maryAdita che. siMhane pAMjarAmAM pUryo te barAbara paNa pAMjarAmAM paNa tene khAvA to Ape che. mANasane jelamAM khAvA te maLe che. A te 19 Page #283 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ghaNuM sAruM sukha kahevAya paraMtu e narakamAM te ATalAya sukhanuM nAma paNa nathI. tyAM te khAvA mATe paNa pitAnA ja zarIranA mAMsanA TukaDA kADhI pitAnA ja meTAmAM khavarAvavA mATe nAkhe. A te keTalI bhayaMkara sajA ? AvI ja badhI bhayaMkara sajA che. ahIMyAM manuSya tiryaMcagatimAM che je duHkha che te ja dukhe narakamAM hajAragaNuM vadhu tIvra sthitimAM bhegavavAnAM hoya che. naraka gati na mAnIe to? kadAca ghaDIbhara ema mAnI le ke naraka jevI kaI vastu, keI gati che ja nahIM. te zuM guNa-doSa ? jema ahIMyAM e vicAra karo ke jela ke sajA jevuM kaMI ja na hoya te pApanuM pramANa vadhe ke ghaTe ? vartamAna kALe Aje jela, phasI vagere ghaNI jAtanI sajA che chatAM paNa ATalA baLAtkAra, pUna, hiMsA, cerI vagerenA pApa thAya che. ane je sajA ke jela ke je kaMI ja na rAkhavAmAM Ave te te pApanuM pramANa keTaluM vadhI jAya ? pachI te kaI bhaya, Dara ke bIka jevuM kaMI ja na rahe ? te pApanI pravRtti te mAjhA mUkI de. trAsa-trAsa-AtaMka chavAI jAya. mA-bahena-beTIonI ijajata ja na sacavAya. dhoLA divase rastAmAM lUMTAya, jIvana vyavahAra eka divasa paNa na cAle. ethI paNa narakagati. naraka bhUmi kSetrAdi mAnyA vinA te cAle ja nahIM. narakagati, bhUmi, kSetra, vedanA badhuM maNe banAvyuM che? | manamAM ghaDIbhara e paNa prazna ubhuM thAya che ke te pachI A narakanI gati, narakanI bhUmie, tyAMnuM kSetra ane Page #284 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tyAM thatI vedanA, tyAM maLatI sajA vagere A badhuM teNe banAvyuM haze ? kayAre banAvyuM haze? zA mATe banAvyuM haze? nA. ema nathI. A prazana paNa asthAne che. keI Izvara ke koI evI sattA A sthAne, ke gati banAvanAra ja nathI. je izvarane banAvanAra mAnIe te Izvara uparathI ApaNI zraddhA ja uThI jaze. kAraNa, AvI tIvra vedanAo. AvI naraka pRthvIo, ane A badhuM eka dayALu, paramadayALu Izvara banAvI ja na zake. ane banAve te Izvarane dayALu na ja kahevAya. niSphara- kaThera ane kura hRdayavALe Izvara mAna paDe ane pachI te Izvarane narakamAM ja rahevuM paDe. kAraNa, reja narakamAM keTalAya AvIne janme che. keTalAyane te te pApanI sajA ApavAnI che. ane ghaNI narakabhUmie hoya ane ghaNA nArakI jIve hoya te Izvarane bahurUpI thaIne ja rahevuM paDe ane je Izvarane AvA svarUpamAM mAnIe te narakamAM ja paramAdhAmIo che temane ja Izvara mAnavAne vakhata Ave? mATe nA. Izvarane kartA svarUpamAM mAnavAnI jarUratuM ja nathI. pachI prazna kayAM rahe ? mATe cauda rAjalekamAM anAdi kALathI zAzvata narakabhUmio che. te kSetre che. tyAMnI vedanAo che, tyAM paramAdhAmIo che, vagere badhu svayaM jAte cale che. taMtra vyavasthita cAle che. keI nIyantA, saMcAlakanI jarUrata ja nathI. eTale e savAla ja nathI upasthita thatuM. have ApaNe prasaMgopAta naraka saMbaMdhI vizeSa hakIkata joIe. naraka che. naraka gati siddha thAya che. e jANyA pachI have e joIe ke naraka keTalA che? kyAM che ? tyAM zuM che ? tyAM keTalI- kevA prakAranI vedanAo 1 Page #285 -------------------------------------------------------------------------- ________________ che ? vagere naraka saMbadhI joie svarUpa naragati ane narakabhUmi kayAM che? - (bhaugolika vicAra) cauda rAja lAka Eslealus -THIN 20 47 * 20 ? anya vyatara nii Mp320 + WIL + WM 200 u? gAgara tarphe bhavanapati *ly te las u? to wish patara *ta (2004). 2 criae << nik r greMsanADI r@e - (u): - 5, anuttara 9. eka ti ra 0:25-2 ra phA -- ca,sthira jautika *DhI-samudAM nara 5Ita-24 - c. cusilas ----- *pha pha Page #286 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A cauda rAjalanA nakazAnuM citra che. lekanI daSTie A cauda rAja lekanA traNa bhAga paDe che. 1. udghaleka-devaleka 2. tiTjhaleka - manuSyaleka 3. aleka-pAtAla. cauda rAjalekanA kendramAM merU parvata che. tenI cAre bAju jammu dvIpa-Adi AsaMkhya dvIpa samudra che. A merU parvatanI samatalA bhUmithI nIce 900 jana sudhI tirjIka che. te pachI nAraka leka, aleka zarU thAya che. 7 rAjakanA vistAramAM 7 naraka pRthvIo che. eka eka rAja (rajaju) pramANa kSetramAM eka eka naraka pRthvI che. enA nAma mApa pramANa vagere zAstramAM che. "tra- gr-iAsu-ng-ma-tane-tamAma mUmA " A pramANe ekanI nIce eka, ane ekathI maTI', eka ema utaratA krame sAta naraka pRthvIo AvelI che. ane lekane kSetra bhAga paNa utaratA kame kamazaH vadhu ne vadhu pahoLo thatuM jAya che. pahelI narakamRthvIne 1 rAja paheLe che. pachI 2.1/2, pachI 4, pachI pa, pachI 6, pachI 6.1/2, ane chelle sAtamI naraka 7 rAjalaka pahoLI che. pahelI naraka-ratnaprabhA tiolekanA asaMkhya dvIpa-samudronA madhyamAM rahelA merU parvatanI nIcenI samatalA bhUminI nIce 900 jana gayA pachI aleka zarU thAya che. temAM sAta naraka pRthvIe che. temAM pahelI naraka pRthvInuM mULa nAma dhamAM che. ratu te dharmA pRthvI upara vajI vairya, lehita, masAragala, Adi 16 jAtanA rano ghaNuM che. ane te ratnanI prabhA vizeSa Page #287 -------------------------------------------------------------------------- ________________ niloDa sAta narakanA nAme- 7 rAjalaka pramANa adholeka 5 1800 pejana 900 jana tirthAleka 900 yojana 900 jana nIce adheloke naraka 1. dharmA. 2. vaMzA. 3. kaulA. marU parvata tiSTha maMDaLa- - e drAdi asaMkhya dvipa muddo ratnaprabhA 1 lI naraka zakarA prabhA 2 jI naraka valukAprabhA i naraka paMka prabhA 4thI naraka 5. rijhA. dhUma 5 mAM 3jI nara ka 6. madhA . -- ka - "E y { tama prabhA 6 hI na ka * ' " ' ' mama * 7. mAdhavatI \ maDa : *: bha 9mIna : Page #288 -------------------------------------------------------------------------- ________________ hovAthI A "dharmA pRthvIne ratnaprabhAnA nAmathI oLakhAya che. A prathama pRthvI ratnaprabhA eka rAja pahoLI che. eTale svayaM bhUramaNa samudra sudhInA asaMkhya dvIpa samudra pramANe tenI nIce pahoLI che. ratnaprabhA pRthvInI jADAI 180000 ejana che. temAM uparanA eka hajAra ane nIcenA eka hajAra jana cheDIne vaccenA 178000 yejanAmAM nArakI ja rahe che. A 178000 jana vistAramAM 1 prastare AvelA che. A naraka vAsanA 13 rastA che. samagreNimAM rahelA hovAthI ekeka raste e eka pratara kahevAya che. A badhA prastaro 3 hajAra jana ucA che. ane ekabIjAnI vacce aMtara [11583 pUrNAka eka tRtIyAMza janane che. eka eka prastare eka eka narakendra che emanAthI dareka prastare narakAvAsa nIkaLe che. pahelI narakamAM 30 lAkha narakAvAse che. A narakamAM dizA-vidizAomAM narakAvAse che. darekamAM bhinna bhinna saMkhyAmAM narakavAse che. A narakAvAse andarathI goLa ane bahArathI catuSkoNa che. A narakAvAse labA paheLA keTalAka saMkhyAta jana che, keTalAka asaMkhyAta jana che. sAte naraka pRSyamAM A avAse evA ja che. ramataprabhAdi bhinna bhinna temanA nAme che. A sarva narakAvAsane dekhAva bhayaMkara che. bhUmi barachI jevI hoya che. tene jotAM ja bhaya jAge. Page #289 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zarkarAmabhA-bIjI naraka bIjI naraka pRthvI vaMzAne nAmavALI che. paraMtu temAM zarkarA eTale kAMkarA khUba che. tenI prabhAthI yukta hovAthI zarkarA prabhA kahevAmAM Ave che. A bIjI naraka pRthvI 2.1/2 rAja pahoLI che. emAM kula 11 prastare che. temAM 25 lAkha narakAvAsa che. zarkaraprabhA ene gotranAma paNa kahe che. A pRthvInI jADAI 132000 ejana che. trIjI naraka vAlukAprabhA - trIjI naraka pRthvInuM nAma zalA che. paraMtu A pRthvImAM vAlukA eTale retInI ja bahulatA hovAthI tene vAlukAprabha nAmathI oLakhAya che. A ja temanuM getra nAma gaNAya che. A naraka pRthvI 4 rAja paheLI che. temAM 9 prastare che. ane nArakI jAne UpajavAnA 15 lAkha narakAvAse che. dareka prastare eka eka nara kendra che. A zailA pRthvInI jADAI 128000 ejana pramANa che. temAMnA upara nIcenA eka eka hajAra jana cheDIne vacce 126000 janamAM 15 lAkha narakAvAsa che. cethI naraka paMkaprabhA A naraka pRthvInuM mULa nAma aMjanA che. paraMtu A pRthvI upara sarvatra paMka eTale kAdava che. tenI ja pradhAnatA hevAthI paMkaprabhA nAmathI prasiddha che. A cethI naraka lagabhaga 5 rAja pahoLI che. ane tenI jADAi 120000 ejana pramANa che. emAM paNa upara nIce eka-eka hajAra ejana cheDIne vaccenA 118000 ejana jeTalA vistAramAM nArakI Page #290 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jIne rahevAnA kula 7 prastare che. temAM 10 lAkha narakAvAse che. dhUmaprabhA - pAMcamI naraka - A pAMcamI narakapRthvInuM nAma riSTA che. paraMtu saMpUrNa pRthvI tala upara dhUmADAnI ja pradhAnatA hevAthI dhUma prabhA nAraka pRthvInA nAmathI prasiddha che. A STiA pRthvI 6 rAja pahoLI che. A narakapRthvInI jADAI 118000 yeAjana pramANa che. AmAM paNa upara nIcenA eka eka hajAra jana cheDIne kuLa 116000 jana vistAramAM nArakIjI mATe kula pAMca prastare che. A pAMca prastAmAM nArakI mATe utpanna thavAnA kula 3 lAkha narakAvAsa che. tama prabhA chaThThI naraka maghA nAmanI A chaThThI naraka pRthvImAM tamasa eTale ekaluM aMdhAruM ja che. ane tenA kAraNe A naraka pRthvIne tamaprabhA nAmathI oLakhAya che. A chaThThI naraka pRthvI sADA cha rAja paheLI che. ane temAM paNa traNa valaya che. tamaprabhA pRthvI 116000 ejana pramANa jADAI che. temAM paNa pahelAnI jema ja upara nIce eka eka hajAra ejana vistAra cheDIne vaccene 114000 ye jana vistAra ja nArakI che mATe che. temAM traNa pratara che. A traNa pratamAM thaIne kula 5 narakAvAse che. (7) tamastamaprabhA (mahAtamA prabhA) 7mI naraka Ama te A sAtamI ane chellI naraka pRthvInuM mULa nAma mAghavanI che. paraMtu A sAtamI narakamAM ghora aMdhArUM 27 Page #291 -------------------------------------------------------------------------- ________________ che jyAM pite paNa pitAnI AMgaLIe na joI zake te atizaya ghera aMdhakAra che. eTale tamastamaprabhA athavA mahAtamaprabhA e pramANe paNa nAma prasiddha che. A naraka 7 rAja pahelI che. ane tenI jADAi 108000 ejana pramANa che. emAM paNa upara-nIce sADIbAvana-sADIbAvana hajAra janane vistAra choDIne vacce 103000 ejana kSetramAM ja nArakI je utpanna thAya che. temAM 1 pratara che. A "apratiSThAna nAmane eka prastara 3 hajAra jana uce che. eka lAkha jananA vistAravALe che. emAM pa narakavAsa che. vacce apratiSThAna pachI cAra dizAmAM kALa, mahAkALa, rU ane mahArU AvA 5 narakAvAse nArakI jIvane utpanna thavA mATe che. A mukhya sAta naraka pRthvIe thaI. temAM avAktara narake paNa che, jene prakIrNaka naraka kahe che. (paTala) prakIrNaka naraka raurava, acuta, raudra, hahirava, ghAtana, zocana. tApana kadana, vilana, chedana bhedana khaTAkhaTa, kAlavinjara Adi che. narakavAse- sAte narakamAM mukhyarUpe narakAvAse traNa prakAranA hoya che. (1) Idrika, (2) paMktigata, (3) pupAva kIrNa barAbara madhyamAM vacce vacce AvelA narakAvAsane Indrika narakAvAsa kahevAmAM Ave che. dizA tathA vidizAmAM AvelA paMkitabaddha nArakAvAsone "paMktigata" kahevAmAM Ave che. ane trIjA prakAranA narakavAso puSpa (phUla)nI jema chUTA chavAyA hovAthI temanuM nAma puSpAvakIrNa nArakAvAsa kahevAya che. AkAranI dRSTie indrika narakAvAsa gALa hoya che. paMktigata narakAvAsa trikhUNIyA ane cokhuNIyA jevA hoya che. ane Page #292 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sAta narakenI jADAI-paheLAI tathA prata ane narakvAse pRthvInI jADAI pratonArakAvAsa pahoLAI A narakana 18000 bhejana 13 pratara-30lAkha 1 rajaju 11 ,, -25lAkha 132000 , 2 , / / ( -.. 9 - 15lAkha 1ra8 0 0 0 , 8 " * 7 i -10lAkha 12 0 0 0 0 , , 5 , - lAkha 118000 , 6 , 3 ,, -99985 116000 , 6 , 1 -5 narakAvAsa * para 108 0 0 0 , che ? - | lAM pArka | na ra ' ' , Page #293 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ane puNyAvakINu narakAvAsa tA judA judA azubha AkAranA hAya che. A traNe narakAvAseAnI uMcAI ekasarakhI eTale traNa hajAra cAjana pramANu hoya che. paratuM la'khAi paheALAI bhinna bhinna prakAranI hoya che. koi kAI sakhyAta hajAra yeAjana ane keTalAka asaMkhyAta hujAra yeAjana paNu lAMbA-paheALA hAya che, pahelI narakamAM Avela sIma'taka nAmanA indrika narakAvAsa 45 lAkha yeAjana ane sAtamI narakamAM Avela apratiSThAna narakAvAsa 1 lAkha yeAjana lAMkhe paheALA hAya che. sAte narakamAM temanI sakhyA bhinna bhinna che. naraka pRthvIe kAnA AdhAre TakI che ? dhanAmmu-vAttA-gujArApratiSThA: sakhtA-mera': vRSutA: catuvizva kilAdhArabhUmireSA pratiSThitA ghaneodadhi ghnvaatjIvAta -maT 5%; // ahIMyAM uparanA citramAM jotAM khyAla Avaze ke cauda rAjaleAkamAM nIce adheleAkamAM je narakapRthvIe che. temAM dareka pRthvInA (kalA paTTAnI nIce) A prakAranI khAlI jagyA dekhAya chaeN, ane pachI tenI nIce e naraka pRthvInI vacce ghaNuM aMtara che. A aMtara te AkAzanu che. ApaNane prazna (AkRti mATe jue pAnA naM. 21) e thaze ke ATalI jADAi-cAI-paheALAi dharAvatI A naraka pRthvIe keAnA AdhAre TakI haze ? konA AdhAre rahelI haze ? 30 Page #294 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A mATe jenee kaI yAna ke rekeTa ke kaMI ja na ekalatA A eka saMpUrNa satyane varSothI prakAzita karyuM che. anantajJAnI tIrthakara bhagavatee pitAnA kevaLajJAnathI je spaSTa joIne jaNAvyuM che te ja Agama zAstramAM kaMDArAyeluM che ane Aje te ja pramANe raju karAya che. tenA purAvA e pramANe che ke be nAraka pRthvIo vacce aMtara keTaluM che ? narakapRthvIo konA AdhAre TakI che? temaja temanuM pramANa vagere keTaluM te jaNAve che. ratnaprabhAdi naraka pRthvIe ghodadhi ghanavata tanuvAta ane AkAza e cAra vastuonA AdhAre rahelI che. tribhizca valagairena paritaH pariveSTitA / ghanAdadhi-ghanavAta-tanuvAtAtmakaiH kramAta // gela valayAkAre rahelI A pRthvIonI nIce kamazaH ghane dadhi, ghanavAta, tanuvAta nA valaya che. tatra pratiSThitA bhUmirAdhAreNa ghanAdadheH / mahAkaTAhavinyastastyAnAbyaghanapiDavat // ene upamA ApatAM kahe che ke jema moTA kapAyAmAM rahelA thIjI gayelA ghIne ghaTTa piMDa heya e ghane dadhi che. ene AdhAre e ratnaprabhA vagere naraka pRthvIo rahelI che. yojanAnAM sahastrANi vizAte : parikItitam / ghanAdadhemadhyabhAge vAhalya kamatastata: // pradezahAnyAsA hIyamAne utyantatanUbhavan / .. pRthvI valayAkAreNa svayamAvRtya tiSThati : / valayasyAsya viSkambha: prajJANte yokhanAni SaTa / utcatva tu vasumatIbAhalya syaanusaart:|| - 31 Page #295 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ase dhanAdadhirapi dhanavAte pratiSThita : / asaravyAni yojanAni kadhye tasyApi puSTattA // pradezahAnyAM tanutA bhajamAnA dhaneodaghe: / AvRtya valAya tasthau valAyAkRtinAtmanA / asyApi valayasva mAnamA gherUdIritam / . catuzTayI yojanAnA sAccitva tu pUrvavata // -leka prakAzamAM pharamAve che ke - ghodadhi vaccenA bhAgamAM 20000 jana jADe che. ane pachI AgaLa kamekame pradezanA ghaTavAthI e ghane dadhi pAtaLA thatA jAya che. chevaTe atyanta sUkSma thaIne, valayAkAre vaTIne rahe che. chevaTe A valayanI pahoLAI cha jananI che. ane enI ucAI pRthvInI jADAI pramANe 180000 ejana che. A ghane dadhi paNa ghanavAyu = eTale thI jelA vAyu upara raheluM che. A ghanavAyu madhyabhAgamAM asaMkhya jana nI jADAImAM che. paraMtu pachI pradezanA ghaTavAthI sukSma te te ghanedadhinA valayane valayAkAre vIMTIne rahe che. ane A valayanuM pramANa chelle sADAcAra jana kahyuM che, ucAi te te pahelA kahI te pramANe ja che. ghanavAtADapi satata tanuvAte pratiSThita : / asyApi madhye bAhalyamasaravyadhna dhanAnilAt // tatastanu bhavanneSa dhanavAtasya sarvata : / AvRtya valaya tasyau valayAkRtinAtmanA / / tanuvAtasya valaye viSakambha parikItita : / .. eka yojanamadhyaddha muccayava punaruktatU // 32 Page #296 -------------------------------------------------------------------------- ________________ have tenI nIce trIjuM valaya tanuvAtanuM che. tanuvAta ghanavAtanI nIce satata rahe che. e tanuvAtanI madhyamAM ghana vAtathI asaMkhyagaNa jADAI che. pachI pradeza ghaTatA javAthI hIna thate jAte ghanavatarU5 valayane valayAkAre vIMTIne rahele che. tanuvAtanI pahoLAI prajIta doDha yojana che. ane uMcAI pahelAM jeTalI ja che. e tanuvAta AkAzane AdhAre rahe che. ane AkAza asaMkhya jana pramANa che. jevI rIte A pahelI naka pRthvI ratnaprabhAne pharatA ghanedadhi vagere traNa valaye rahelA che. tevI ja rIte bIjI, trIjI, ethI yAvata sAtamI pRthvInI nIce paNa A ja pramANe A valaye rahelA che. sAte naraka pRthvIone kavA mATe A pramANe A ghodadhi AdimAM traNa valaye che. kharekhara je joIe te jANe kalazanI cAre bAju sApa vIMTAIne rahyA hoya, evA zebhe che. ane pUrNa gaLA kAramAM cAre tarapha paridhinA kAraNe pUrNacandramA jevA zobhe che. arthAta pUrNa goLa AkAre che. uparathI ratnaprabhA pRthvIthI kamazaH nIce jatAM joIe te prathama ratnaprabhA pRthvI tenI nIce ghanodadhi che. pachI ghanavAta che, pachI tanuvAta che, ane aMte AkAza che. tenA pachI ghaNuM aMtare bIjI pRthvI Avaze. A badhA ghodadhi vagere baMgaDInA AkAre valayAkAre) rahelA che. A pramANe pRthvI AdinA AdhAranuM A eka viziSTa vijJAna sarvara bhagavatee ja raju karyuM che. A pramANe ratnaprabhA pRthvInA chellA bhAgathI pharatA traNa prakAranA valayenA da+kA+lA-ema kula 12 jana thAya Page #297 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jana pachI aleka Ave che. che. e bAra nArakI jIve "tANu naravA ratnAprabhA Adi sAte naraka pRthvIomAM nArakIjIne rahevA mATe narakavAsa hoya che. pahelA kahI gayA pramANe dareka narakamAM prati bhinna bhinna saMkhyAmAM hoya che. ane temAM narakAvAse sAte narakanA kula maLI 84 lAkha che. ane temAM rahenArA nArakI jIve che. naragati manuSyagati ] = devagati tiryaMcagati nA narakagati caturgati svarUpa A saMsAra cakramAM cAra gatimAM eka narakagati paNa svataMtra gati che. A narakagati nAmakarma bAMdhelA naragatimAM jaIne janme che. sAta narakanA kAraNe temAM rahenArA nArakI che paNa sAta prakAranA gaNavAmAM Ave che. ane temanA paNa paryAptA-aparyAptA ema sAta paryAptA tathA sAta aparyAptA ema cauda prakAra thAya che. cAragatine jenI saMkhyAmAM narakagatinA 14 prakAra jInA gaNavAmAM Ave che. tathA prakAranA bhAre pApa karmo upArjana karIne je narakagatinAmakarma bAMdhe che. ane pachI nAraka AyuSyAdi bAMdhIne naraka gatimAM jaIne janme che. ekavAra narakagatimAM utpanna thayA pachI tyAMthI marIne jIva manuSya ke tiryaMca gatimAM ja AvI zake che. 34 Page #298 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1.cAra gati manuSya (jIva daiva tiryaMnca napha 2. manuSyanuM cAre gatimAM gamana ma 4. daivanuM baeN gatimAM gamana ma 3. tiryaMnganuM grANaeN gatimAM gamana ti 5.vakanuM baeN gatimAM gamana. ma ra ke nArakI jIva narakamAMthI bhave nArakI nathI evA zAzvata niyama che marIne turaMta pAA bIjA ja thatA. hA, eka bhava ahIyA manuSya tiryaMcamAM AvIne karIne pachI pAcho narakamAM jai zake che. jema bhagavAna mahAvIranA AtmA 19mA bhave sAtamI narakamAM gayA. ane pachI tyAMthI nIkaLIne tiyaca gatimAM 20mA bhava sihunA karyAM, ane pachI 21mo bhava cAthI narakamAM karyAM. para`tu tura Mta khIjI vAra tA narakamAM janma nathI thatA. arthAta nArakI marIne nArakI nathI thatA. e ja pramANe nArakI jIva marIne devaleAkamAM paNa nathI jatA. deva paNa nathI thato. kAraNa narakagatimAM eve kAI dharma nathI ke jenI ArAdhanA karIne puNya upArjana 35 Page #299 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karIne jIva narakamAMthI sIdhe deva thaI zake. ' mATe naraka gatinA jIva marIne phakta manuSya ane tiryaMcanI be ja gatimAM jaIne jame. ane te ja pramANe narakamAM AvanArA che paNa phakta manuSya ane tiryaMca gati A bemAMthI ja AvanArA che. keNa kaI naraka sudhI jaI zake che? - asaMjJI arthAta mana vinAnA paNa paryApta paMcendriya tiryaMca cha pahelI narakamAMja utpanna thaI zake che. garbhaja bhUparisarpa arthAta hAthe cAlanArA pazuomAM khAsa karIne vAMdarA, kAkIDA, garoLI, uMdara, caMdana, sAMDhA, khIsakolI, vagerenA ja marIne vadhumAM vadhu bIjI naraka sUdhI ja jaI zake che. pakSIo vadhumAM vadhu trIjI naraka sUdhI utpanna thaI zake che. ane siMhAdi hiMsaka pazuo cothI naraka sudhImAM utpanna thaI zake che. sApa vagere je tethI paNa vadhu hiMsaka che te ja pAMcamI naraka sUdhImAM utpanna thaI zake che, ane strIo che; nAka sUdhImAM utpanna zake che, ane manuSya (purUSa) ane mAchalA, magara vagere jalacara prANIo Adi sAtamI naraka sUdhImAM utpanna thaI zake che. A te A badhA vadhumAM vadhu naraka gatimAM kyAM sUdhI jaI zake che te batAvyuM che. ene artha e nathI ke e jIve emAM ja jAya. nA. manuSya pahelI- bIjI ema sAtemAM jAya che. ane atyAre che paNa kharA. paraMtu strIo jAya te vadhumAM vadhu chaThThI sUdhI ja. parantu sAtamImAM na Page #300 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jaI zake. 1thI6 sudhImAM game tyAM jAya. A pramANe dareka ivenuM A utkRSTa naraka gamana kahyuM che. kayA saMghayaNavALe jIva kaI naraka sudhI jAya ? sevA nAmanA chaThThA saMghayaNavALA je bIja naraka sudhImAM janmI zake che. ane kAlikA saMghayaNavALe java trIjI naraka sudhImAM janmI zake che. ardha nArA saMghayaNavALA che jethI naraka sudhI jaI zake che. ane nArAca saMghayaNavALA ja pAcamI naraka sudhImAM jaIne janmI zake che. RSabhanArIca saMghayaNavALA ja chaThI naraka sudhImAM jaI zake che. ane vanDa-SabhanArA nAmanA pahelA saMghavaNavAlA jIva sAtamI naraka sUdhImAM paNa jaI zake che. vajatrASabhanArAca A te puNya prakRtinA gharane ucca saMghayaNa che. mekSe javA mATe paNa A saMghayaNa anivArya che. A saMghayaNa tIrthakara, cakravatI, Adi 63 zalAkA ne maLe che. taduMbhava mokSagAmI ne maLe che paraMtu A saMghayaNane durUpaga karIne sattAnA madamAM zakitane durUpayoga karIne cakava. tao paNa sAtamI naraka sudhImAM jAya che. subhUma cakravata, brahamadatta cakravatI sAtamI narakamAM gayA che. tripRSTa vAsudevanA 18mAM bhavamAM bhAre pApakarma bAMdhIne zrI mahAvIra bhagavAnane jIva 1lmAM bhave sAtamI narakamAM gaye. ApaNe Aje chellA-chaThA sevArtA saMghayaNavALA ja chIe. eTale Aje ApaNe vadhumAM vadhu bIjI naraka sudhI ja jaI zakavAnA adhikArI chIe. atyAre vartamAna kALe bIjIthI rA Page #301 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AgaLa naDI ! saMghayaNa te zarIranA bAMdhA-DADakAnI majabUtI ane zarIranA baMdhAraNamajabUtIne kahevAmAM Ave che. A majabUtI sArA mArge paNa vaparAya ane kharAba mAge paNa vAparI zake che. sarAga : svajanadvaSI, durbhASA mUrkha sagakRta / zArita svasthatA- ScthAta nA navani ! kalpasUtranI TIkAmAM jaNAvyuM che ke tIvra rAgavALo, sagAsvajanA-saMbaMdhI upara TheSa- vaimanasya dhAraNa karavA vALa, atyanta kharAba, gaMdI ane halkI bhASA bolanAra tathA sAva mUrkha mANasanI sabata karanAre manuSya naraka gatimAMthI AvyuM che ane pAchA narakagatimAM javAnuM che ema pitAne sUcave che. eTale amuka cinha uparathI ApaNe evuM paNa anumAna karI zakIe chIe ke A jIva naragatimAMthI ahIMyA AvyuM che ane pharI pAcho narakagatimAM javAnI zakyatA lAge che. dA. ta. atyaMta kara hisaka vRtivALA manuSya, sApa siMhAdi gIdha vagere pakSIo, temaja dariyAnA jalacara mAchalA-magara vagere je je satata mahAghera hiMsAmAM rAcanArA che te naraka gatimAMthI AvyA che ane pAchA naraka gatimAM javAnA che evu lAge che. jo ke e koI niyama nathI ke narakamAMthI ja AvyA hoya ane narakamAM ja javAnA che ema bhAra pUrvaka ekAntathI nakAra vAparIne cokakasa ja kahevAnuM che ema nathI. ( paratu tevA kara adhyavasAya, pApa, hiMsaka vRtti AdinA AdhAre bahalatAe ema kahevAya che. atyanta azubha adhyavasAyanA AdhAre ema kahI zakAya che. te paNa sAmAnyathI. Page #302 -------------------------------------------------------------------------- ________________ naragatimAM javAnA kAraNA deva-manuSya-naraka-tiyacanI je cAra gati che te cAremAM javA yogya AyuSya-gati AdinA karmo AMdhIne ja jIva te te gatimAM jaI zake che. ane te gatinuM AyuSya bhogavI zake che. ApaNane eka gatimAMthI bIjI gatimAM meAkalanAra koI bIjI izvarAnI zita nathI. svayaM jIva A janmamAM te te gati-yAgya tevA Azrave hetuothI evA karmo bAMdhe che. ahIyA ApaNe prasa MgeApAtta narakagatimAM javA yAgya AyuSya kamanA kAraNonA vicAra karIe-- 61 "vavAra mAtraDhava ce nA byAsu : '' // tatvAya. "vAMdha. niyA'maddAma Aira lo saddo // ka grantha mahA eTale atyanta meATA pramANamAM AraMbha samAraMbha - arthAta hiMsA Adi karavAthI, ane mahAparigraDa ghaNA saMcaDa, ghaNA mUrchA- meha- mamatva rAkhavAthI, tIvrakrodha kri kaSAyeA karavAthI, raudradhyAnanA pariNAmavALA, kRSNuvezyAvALA jIve, trAsa-sthAvarAdi chae. kAyanA jIvonI amApa hiM'sA AdinI pravRttinA kAraNe-paMcendriya manuSya pazu-pakSI -muni AdinI hatyA-khUna karavAnA kAraNe tathA temane mArIne mAMsAhAra, iMDAdi bhakSaNa karanAra, madirA-dArU Ardinu sevana karanArA, atyanta viSaya-kaSAyanI vRttivALA jIvA, mar3AmithyAmati, mahAcAra, vrataghAtaka, rAtriejanamAM sadA rata rahenArA, guNIjanonI niMdA karanArA, tIvramasara - irSyA - dveSanI buddhi Adi rAmanArA Azrava kAraNothI jIvA narakagatinuM Ayutha kama bAMdhIne naka 32 Page #303 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gatimAM jAya che, ane tyAMnA duHkha bhogave che. upara kayA mujabanA A pApanI pravRti karanArA ghaNAM jIve ahIMyA Aje ApaNI AMkha samakSa dekhAya che. te AvI pApa pravRti karanArA ja hoya ane te kamane vipAka bhegavavA mATenI gatina hoya te kema cAle? mATe naraka che. ane narakagatimAM javAnAM pApakarmo ahIyA che. tevA pApa karmo karIne te karmo bAMdhIne jIve te naraka gatimAM jAya che ane pachI tyAM karyA karmanA phaLa bhagave che. nArakI enA zarIra tathA AyuSya uparokta pApa pravRti karIne naraka gatimAM gayelA jIne zarIra- AyuSya vagere paNa narakanA pramANamAM temaja pApa karmanA pramANamAM maLavA joIe jethI te jIve tyAM pitAnA karelA badhA pApakarmonI sajA bhogavI ja zake. je tevu zarIra na hoya ane tevuM AyuSya na hoya te badhA pApakarmonI varSo sudhInI sajA kyAMthI bhegavI zake ? vAranI sajAmAM ja marIne AvI jAya te kayAMthI cAle? mATe nArakI jenAM zarIra paNa viziSTa ane vicitra hoya che. temaja lAkho-karoDo-abajo varSo karatA paNa vadhAre AyuSya hoya che. nAkI kahevAya paMcendriya. pAMca indriye cAmaDI, jIbha, nAka, AMkha, kAna-pUrA che. ApaNe paNa pacendriya che. eTale nArakI jIvenuM zarIra AkAramAM ApaNuM jevuM, manuSya jevuM ja hoya che. AvuM ja dekhAya che. paraMtu racanA dArika nathI hotI paraMtu vekiya zarIra hoya che. azubha zaikiyazarIra yogya vargaNA grahaNa karIne teo aikiya zarIra banAve che. eTale mAtA To Page #304 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pitAnA saMgathI ApaNI jema temane lA mahinA garbhamAM rahIne utpanna nathI thavuM paDatuM. nArakIne janma nAnA revAnAmuvguta : | kriyamopapAtikama / tatvArthamAM jaNAve che ke naraka gatinA nArakIjI, tathA devalokanA devatAonA janma upapAta janmathI thAya che. ane temanA zarIra aikiya zarIra hoya che. devaleka gatimAM nArakI jIve tyAM rahelA gokhalAmAM tathA kuMbhamAM uttapanna thAya che. utpanna thatI vakhate potAnA zarIranI uMcAI Ada sAthe ja te gekhalA-kuMbhI AdinA utpatti sthAnamAM zarIra taiyAra karIne ja aMtarmuhUrtamAM janme che paranta pApakarma nI prabaLatAthI te janma vakhate temane atizaya duHkha thAya tyAre tIvra vedanA anubhavatA hoya che. temanuM zarIra hADa-mAMsa-lehInuM nathI hotuM, paraMtu pArA jevuM hoya che. game teTalI vAra kApIne TukaDA TukaDA paNa karI nAMkhyA hoya te paNa pAchu bhegu thaIne joDAIne ubhu thaIne cAlavA mAMDe che. temane khAvA-pIvA AdinI tathA AhAra-vihAranI kaI pravRtti nathI hatI chatA paNa bhUkha-tarasa sakhata lAge che. nArakInuM AyuSya nArakInA jenA AyuSya paNa ghaNAM lAMbATAM hoya che. ApaNe ahIMnA jevA nAnA-nAnA sAmAnya AyuSya nathI hotA. te te kayAMthI badhA pApakarmonI sajA bhogavI zake ? 1 Page #305 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sAta narakamAM zarIra tathA AyuSya pramANa zarIra pramANa jaghanyaAyuSya ochI UMcAI va2loka utkRSTa AyuSya zarIrapramANa vadhumAMvadhu ucAI 3 hAtha-10000 1 sAgarama-31 hAtha - 6ra hAtha 31hAtha nasAgaropama 62ThAtha3 ke, 9 - -12 hAtha - . . 125 hAtha 7 - -2pa0 hAtha saba ja .. 250 hAtha 10 , 17 ,, -100 hAtha pa00 hAtha 17 ; 22 ,, - 1 0 0 0 hAtha 2000 ,, 22 ) / 33 35 -2000 % tha Page #306 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jaghanya eTale sAva ochAmAM ochuM. ahIMyAM ApaNuM ochAmAM ochu AyuSya-jema mAtAnA garbhamAM praveza karyo ane jIva mAtra 2 ghaDIne aMtarmuhUrta purate rahIne paNa mRtyu pAmI zake che, arthAta ApaNuM ochAmAM ochuM jema 2 ghaDInuM aMtamuhUrtanuM AyuSya hoI zake che teTaluM narakamAM ochAmAM ochu 10 000 dasa hajAra varSonuM AyuSya hoya che. dareka narakamAM jaghanya AyuSyanuM pramANa judu judu che. e ja pramANe vadhumAM vadhu AyuSyane utkRSTa AyuSya kahevAya che. te pahelI narakamAM utkRSTa AyuSya 1 sAgarepama che. 1 sAgaropama = 10 kaDAkaDI papama 1 palyopama = asaMkhya varSo | ATaluM 1 sAgaropama te phakata pahelI ratnaprabhAnaraka mAM AyuSya che. te pachI jema bIjI trIjI ema nIce nIcenI narakamAM jaIe tema utkRSTha AyuSya pramANa vadhatuM ja jAya che. (1) 1, (2)-3, (3)-7, (4)-10, (pa)-17, (6)-22, (7)-33 sAgaropama pramANa che. e ja pramANe jaghanya AyuSya (1)-10000varSa (2)-1, (3)-3, (4)-7, (5)-10, (6)-17, (7) 22 sAgaropama varSo che. A jaghanya ane utkRSTanI vaccenuM madhyama AyuSya te te narakena pratomAM che. dA. ta. 18, 19, 20, sAgarepamenA AyuSya paNa che. sAta narakenA- 13, 11, 9, 7, 5, 3 ane ema kamaza : A pramANe kula 49 prastare che. te te dareka prastarema nArI jIvonuM AyuSya judu judu che. te ja pramANe zarIranI uMcAI AdinuM pramANa paNa bhinna bhinna che. narakamAM 43 Page #307 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zarIranI uMcAI hAthanA mApathI mApavAmAM Ave che. eTale atre citra sAthenA koSTakamAM te te narakamAM ochAmAM ochI ucAi keTalI che te batAvI che. (3 hAthI ane te te narake mAM vadhumAM vadhu uMcAi paNa keTalI che te darzAvI che. 2000 hAtha sAtamI narakamAM. A pramANe vaccenI arthAta madhyama uMcAI te te narakanA prastAmAM bhinna bhinna ucAI hoya che. A te dareka narakanA svAbhAvika zarIranI uMcAI kahI. paraMtu kRtrima ucAI arthAta uttara vaikiya zarIra banAve tyAre teo pitAnA zarIra karatAM paNa Dabala uMcAI pramANamAM paNa banAvI zake che. ane nAnAmAM nAnuM zarIra karavuM hoya te teo aMgulanA asaMkhyAtamAM tathA saMkhyAtamA bhAga jevaDu paNa karI zake che. temanuM vaikiya zarIra che mATe. nArakIonA zarIra ekadama kuja che, pAMkho kApInAkhelA pakSIonA jevu virUpa dekhAya che. emanA zarIrane varNa (raMga) paNa atyanta nikRSTa, atibhISaNa, tathA malIna hoya che. gadheDA, ane uMTa jevI emanI cAla (gati) paNa beDeLa zarIranA kAraNe lAMbI-TuMkI ane vicitra apriya hoya che. satata pIDAtA evA nArakIonA avAjo-zabda ane dhvani te jANe reja vilApa karatA karatA raDatA hoya te atyanta dArUNa-duHkhadAyaka hoya che. sAMbhaLanArane paNa bhaya ane duHkha utpanna thAya. nArakIone jaTharAgni (peTane agni) eTale badhA pradIpta-prajavalita hoya che ke duniyAbharanA ghI anna vagere temane khavarAvavAmAM Ave te paNa tRpti na thAya. je ke nara Page #308 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kamAM khAvA-pIvAnuM kaMI paNa hetu nathI. paraMtu A te. upamAthI samajAvavAmAM Ave che ke emane bhUkha-tarasa eTalI bhayaMkara hoya che ke temane eka sAthe ATaluM badhuM duniyAbharanuM ghI-dUdha-anAja maLI jAya te paNa temanI bhUkha na zame. avI tIvra sudhA vehna hoya che. naraka gatimAM lezyA pariNumAdi nivAjhumatA ca piLAma-da-nA-viliyA: II rU-rU - naraka gatimAM je kaMI paNa hoya che te sarva azubhaja hoya che. zubha kaMI hatuM ja nathI. dA. ta. narakagatinA nArakI jenA vicAranI taratamatA jene lezyA kahevAya che te azubha hoya che, temanA pariNAme ghaNAM azubha hoya che, temanA zarIra (deha) paNa azubha, kurUpa abhadra dekhAya che. DuMDaka saMsthAnavALuM, badhA aMge pAMgAdi avayavo beDoLa hoya che. zubha-pavitra nathI hetu, mala-mUtrAdi azubha gaMdA padArtho jevuM hoya che. varNa, gaMdha, rasa, sparza, dhvani paNa azubha kharAba hoya che. vadhAre paDate kALo raMga bIhAmaNuM hoya che. e ja pramANe naraka gatinI vedanA ane duHkho tathA uttara vaikiya zarIra paNa atyanta azubha hoya che. nArakIonI vezyA 6 lezyAmathI kRSNa, nIla, ane kApita A traNa azubha leDyA tarIke gaNAya che. narakagatimAM A traNe azubha lekSA ja hoya che. paraspara ekabIjAne paNa mAravA kApavAnA ja vicAre hoya che. sArA vicArone paNa duSkALa hoya che. hA. samma daSTi nI leNyA zubha paNa heya Page #309 -------------------------------------------------------------------------- ________________ che. paraMtu emane bAda karIe te moTAbhAganA nArakI che azubha leDyAthI gherAyA heya che. chaThThI - sAtamI narakamAM kRSNa leDyA, pAMcamImAM uparanA bhAgamAM nIla ane nIcenA bhAgamAM kRSNa leDyA hoya che, cothImAM nIla ane trIjI narakanA uparI bhAgamAM kApita ane - , : , ' sa * sa : - - - - bI pa6 jaisA kR i ipa . Page #310 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nIcenA bhAgamAM nIla lezyA hoya che. pahelI - bIjI narakamAM kApita lezyA hoya che. ethI e jIvenI vicAradhArA atyaMta kharAba hoya che, jemAM kASAyanI bahulatA ugratA hoya che. azubha pariNuma- mAnasika pariNAme te nArakI jIvenA azubha hoya che. paraMtu ahIMyA pariNAma zabdathI mAtra mAnasika pariNAma nahIM paNa pudgula pariNAma levAmAM Ave che. narakamAM. pudgulene pariNAma paNa atyaMta azubha hoya che. 10 prakAranA-pariNAma | | | | | | | | | baMdhana, gati, saMsthAna bheda varNa, gaMdha, rasa, sparza, agurulaghu zabda zarIrarUpe baMdhAtA pudagale paNa atyanta azubha hoya che. gati-temanI gati gadheDA uTAdi jevI aprazasta-vihAgati nAmakarmanA kAraNe hoya che. saMsthAna temane zAririka AkAra ane bhUminI AkRti paNa bIhAmaNI, bhayajanaka, udvegakAraka hoya che. bheda-zarIra, bhIta, Adi sthAnamAMthI chuTA paDatA pudagale paNa atyanta azubha hoya che. varNa- badhe aMdhAruM chavAyeluM hoya che. jamIna upara taLIyAne bhAga vagere paNa kapha-zRMka-zleSmathI lepAyela- kharaDAyeluM hoya che. dareka padArtha ne varNa trAsa upajAve te kRSNa kALa hoya che. gaMdha-narakamAM durgadha te mAthu phADI nAkhe tevI hoya che. jhADo-pezAba-lehI -parU, mAMsa-carabI vagerenI bhayaMkara durgadha mAratI, tathA te padArthothI kharaDAyelI naraka pRthvIo hoya che. rasa- naraka bhUmionA padArthone rasa-kaDavA lIMbaDA jevuM hoya che. 47 Page #311 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tyAMnA keIpaNa padArtho madhura rasAlA sArA priya hotA nathI. spaza-narakanA padArthonA sparza paNa jANe sApa ke vIchInA DaMkha jevA lAge che. ane atyanta uSNa garama-zakti hoya che. agurulaghu zarIrane agurulaghu pariNAma paNa aneka duHkhane Azraya hovAthI aniSTa azubha hoya che. zabda- nArakI che bicArA satata cIsa pADatA heya che, raDatA avAje bolatA hoya che. bhayakAraka, bhayaMkara avAja paNa kADhatA hoya che. chedAtA-bhedAtA-kapAtA bicArA nArakIe he mA ! o bApare ! amane choDAve. bacAve...bacAve... are. 2. Adi aneka jAtanA karUNa avAje karatA hoya che te sAMbhaLavAthI paNa trAsa - duHkha thAya che. naraka gatimAM vedanA vedanA eTale duHkha-trAsa, piDA, nArakone keTalI vedanA hoya che.! ahIMyA pApa karIne narakamAM gayA pachI karelA pApanI sajA, dAruNa vipAke je bhogavavAnA hoya che te atyaMta dura hoya che pIDAkAraka, trAsa upajAve tevA hoya che. satata maraNatela vedanA anubhavatA hoya che, jo ke badhI narakamAM eka sarakhI vedanA nathI hotI. tenA prakAro paNa judA judA hoya che. narakanI vedanA paraspareTIrita asuredIrita 3 ) kSetrakRta 48 Page #312 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paraspararIrita vedanA parasparanA verI-duzmana bane-athavA ghaNuM che je narakamAM sAthe utpanna thayA hoya te detrAnubhAvajanita zathI paraspara laDe che. andara-andara yuddha kare che. kApA-kApI cAle che. kadAca duzmana na paNa hoya te paNa sAmasAme athaDAIne paNa laDe che. eka te chaThThI, saptamI vagere ghera aMdhArI nake, emAM pitAne ja potAnuM zarIra na dekhAya ane cAlatA karatA athaDAIne paNa laDe che, bAjhe che, lehIluhANa thaI jAya che. mithyAdaSTi nArakI paraspara yuddha kare che. mAtra samakitadhArI AtmAo samatAbhAve sahana kare che. teo yuddha nathI karatA. laDatA nathI. eka-bIjAne DarAvavA, laDAvavA, laDavuM, bhaya pamADavA vagere paraspara kRta vedanA hoya che. nAra saMchane napuMsavAna" | jagatanA A traNa vekama vibhakata che. aDayA veda eTale viSaya vAsanA, kAma sA. (1) strIveda (2) purUSada, 49 Page #313 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (3) ane napuMsakaveda, narakanI gatimAM sAte narakamAM badhA nArakI jIvo napuMsaka che napuMsakavedanA udayavALA hoya che. napuMsakavedanA udayavALAne kAmavAsanA khUba tIvra hoya che. strI purUSa ujyanI sAthe bheganI tIvravRtti tenI hoya che. kAmavAsanAthI pIDAtA ghaNuM ja ghaNI jAtanAM pApa Acare che. vicAra kare ke nArakI jAne napuMsaka vedane udaya che, keTalI tIvra temanI kAmasaMjJA haze ! naraka gatimAM kaI strI-purUSa tarIke te che ja nahIM. badhA ja napusaMka che. ane evI sthitimAM pitAnI kAmasaMjJA saMte javA zuM zuM karatA haze? keTalA taphAne, keTalA dhamapachADA A mATe karatA hoya che. paraMtu temAM bicArA vadhu ne vadhu duHkhI ja thatA hoya che. chatAM paNa maha che. menDanIya karmane udaya che. zuM thAya ? maithunecchA te badhA ja pApa karAve. ane emAM ne emAM ghaNAM vadhAre duHkhI thAya che. A pramANe aneka prakAranI paraspadIti duHkhe-tIvra vedanA naraka gatimAM satata che. asUradarata- paramadhAmI kRta vedanA - __ sakniSTAsurAdIstiduHkha.zva praka caturthyAH / / 3-5 cethI narakanI pahelA eTalI trIjI naraka sudhInA nArakIone asuranikAyanA paramAdhAmIo je saMkaleza yukta hoya che temanA taraphathI thatI vedanA asuredIti vedanA che. 1 lI, raja ane trIjI A traNa narakamAM AvA asura nikAyanA 15 jAtanA paramAdhAmI deve hoya che. devatAo tarIke temanI gaNanA bhavanapati devamAM gaNAya che. pUrva bhamAM atyanta saMklezarUpa karma jemaNe karyA che, ane 50 Page #314 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pApakarmo karavAmAM jenI atyanta rUci rahetI evA javA mRtyu pAmIne devatamAM bhavanapatimAM paramAdhAmI bane che. parama + adhArmika= te paramAdhAmI e badhA mithyA kRSTi ane prama adhA ka TAya che. kama kalerAthI utpanna thanArA A 5 madhAmInA svabhAva paNa ayanta aMkaleza yukta karAya che. bhInta ne duHkhI joine, duHkhI na ja vadhAre mA Ave che. bIjA jIvane mAravAkApavA iMdavAmAM ja A le kAne paramAdhAmIone vadhAre AnaMda Ave che. eve ja temanA vabhAva thai gayA hoya che. vikRta meDhAvAlA, pazuonA jevA moDhA ane vikRta bihAmaNA zarIranI beMkriya racanA karIne nArakI jIvAne DarAvatA hAya che. tee trIjI narakanI AgaLa cethI narakamAM jaI nathI zakatA. basa, teTalI ja maryAdA -mATe trIjI naraka sudhInA Ape che-pIDe che mAre che-kApe che. tee javAna vadhu vasa temanI majA khAtara karatA hoya che. paraMtu nArakI jIvane te keTalI bhAre vedanA thatI hoya che! 11 Page #315 -------------------------------------------------------------------------- ________________ khIjA jIvAne mAravA-kApavA AdinuM AvuM ghera pApa karanArA paramAdhAmIone paNa bhAre pApa karma baMdhAya che. ane A pApa karmanA kAraNe te paNa tyAMthI mRtyu pAmIne lavaNu samudramAM AvelA dvIpanI guphAomAM jaLacArI'a'DagAlika" manuSyA ane che. madya-mAMsamAM khUba lolupa bane che. ratnadvIpanA manuSyA samudramAMthI ratnA kADhavA mATe A aMDagolika manuSyonI aDanI geoLIne meLavavA mATetemane yukitathI pakaDIne ghaMTImAM daLe che. 1 varSa sudhI ghaTImAM DhaLAyA pachI temanuM mRtyu thAya che, kAraNa, te vaRSabhanArAca suMghaNuMvALA hoya che. pachI temanA zarIranuM ghaunA leTa jevu cU thaine khaDAra nIkaLe che. tema thI aDagALIo zodhe che, te laine ratnadvIpanA mANaso pAtAnu kAma karI le che. ? AvA paramAdhAmI 15 jAtanA hAya che. padyarasa paramAhamiA pannattA tajahA - abe abarisI cetra sAme sabaletti avare / ruvaIkAle a mahAkAletti Avare // 1 // aghi kumme vAlue vearaNIti a / kharassare mahAve che te vanarasAda || (samavAyAMga sUtra) (1) a (2)aMkhiye,(3)zyAma,(4)zagala, (pa)rUdra (6) upadra, (7) kAla (8) mahAkAla, (9) asi, (1)patra dhanu, (11) kubha, (12) vAlukA, (13) caitaraNI, (14) kharavara, ane (15) nahAghoSa. AvA 15 nAmethI te ALakhAya che. A padare jAtinA paramAdhAmIe bhinna bhinna prakAre nArakIne herAna karavAmAM mAravA-kApavAmAM ja khUba majA mAne che. para Page #316 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (1) aMbara jAtinA paramAdhAmIe te ghaNI jAtanA bhaya ubhA karIne DarAve che. nArakIjInI pAchaLa paDIne temane deDAve che uparathI nIce pheke che, pattharanI jema pheMkIne vandrathI vadhe che. (2) aMbaSira A bIjI jAtanA paramAdhAmIe nArakIone kApIne TukaDA karavAmAM, kAtaravAmAM, jANe zAka samAratA hoya tema temanA a gopAMga kApavAmAM majA mAne che. belanI jema Amatema pheke che. daMDa vaDe vadhe che. (3) zyAmarU nArakIone jamIna upara akALe che, cAbukathI prahAra kare che. sAma-sAme pheke che. vazva bhUmi upara pachADe che, khUba mAra mAre che. (4) zabalaka A paramAdhAmIe te hada kare che. bicArA nArakIonA peTa cIrIne AMtaraDA bahAra kADhI nAMkhe che. hadaya cIrIne lehI bahAra kADhe che. ane pAchA temane ja dekhADe che. mAMsa cIrIne TukaDA karIne batAve che. (5) rUdra nArakIjIne talavAra trizULathI vidhIne temAM parovIne dhagadhagatI citAmAM homI de che. zastrathI bhedIne mAre che zULI upara caDhAve che. vagere rIte A matanA paramAdhAmI mArIne majA anubhave che. (6) uparUdrada rUdra karatAM paNa vadhAre savAyA uparUdra che. te ghaNA khataranAka hoya che. bicArA nArakIonA zarIranA (1) ArAiehi vighati bheggirAiviM taha nisubhAti ghADati aMbara tale mucati ya nArae aMbA // 103 // nihae ya taha nisanne ohaya (2) citta' vicittakha ddhehi| kappati kappaNIhi abarisI tatha rati 204 || ' 53 Page #317 -------------------------------------------------------------------------- ________________ TukaDe TukaDA karI nAkhe che. khUba trAsa Ape che. ane temanA ja mAMsanA TukaDA temane pAchA khavarAve che. sAthaLa- hAtha-paga-mastakane kApI nAkhe che. (7)kAla raDatA-gabharAtA nArakIone A paramAdhAmIe pakaDIne garama garama letAnI dhagadhagatI leDhImAM nAkhe che. jIvatA bALI nAMkhavA AgamAM pheMke che. kaMda, culA ane leDhImAM pakAve che. (8)mahAkala. A te kAla karatAM paNa vadhAre khataranAka mahAkAla nAmanA hoya che. bicArA nArakIonA zarIramAMthI mAMsa nA TukaDA ja - TukaDA kADhIne pAchA temane ja khavarAve che. choDatA nathI. siMhanA puccha jevA ke kAkaDI jevA TukaDA kADhIne khavarAve che. (9) asi-1 nArakIonA hAthapaga, peTa, mAthuM vagere aMgepage talavArathI chede che. bhAlAthI bheMke che. zastrovaDe chedIne chinna bhinna karI nAMkhe che. (3) sADaNapADaNateottayavidhaNa taha rajjutalajjJArehi' / sAmA netiyANa (ka, kuti tivA vicAre || 20 savaDhA nesAI uyara ai| taha ya hiyymjjnyaaai|| kar3aDhati atabasamasaphiphime cha yadura | 20 || (.) chidati asIhi visUlasUlasuisatikutatuparesu pAya ti cAhu vadati ni huM tArA rUI | 20 || (6) bhajAti agula gANi jadda bAha sigaNi kara caraNe phappati khaDakhaDa ubarUdA nirayayAsINa // 108 // mIrAsu suThiyesu kaDusuya payaNagetu kummIsu / lAhIsu a palabate kAlA u neraie // 101 // chetU ga sIhapucchAgiINI taha kAgaNippamANANi / khAvati masakhaDANi nArae tanya mahakAlA // 110 // 54 Page #318 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (10) patradhanuM 2 A paramAdhAmIo asipatranA jaMgala vikuvane dekhADe che. chAyAmAM besavA janArA bicArA nArakIone e vanamAM jatA paNa bhAre duHkha. jhADanA pAMdaDA ja talavAranI dhAra jevA hoya che, jethI temanA kAna-nAka kapAI jAya che. nArakIo Ave eTale A patra dhanuo pavana vikRve che. ane talavAra jevA pAMdaDAothI temanA hAtha paga kapAI jAya che. (11) kuMbha kuMbhI -pacanaka, guMDaka vagere sAdhane upara ukaLatA tela AdimAM bhajIyAnI jema taLI nAMkhavAnuM kAma A kuMbha jAtinA paramAdhAmIo kare che. bicArA nArakIonI zI dazA thatI haze? (12) vAluka A paramAdhAmIo te bhInI tapelI bhayaMkara garama retImAM nArakIone taDataDa phUTatA caNAnI jema zekI nAkhe che. kadaMbavAlukA nAmanI pRthvImAM tapelImAM rAkhyA hoya tema bhuMjI nAkhe che. ' (13) taraNa vaitaraNI nadI vikuvIne temAM bicArA nArakIone calAve che. tethI temanuM nAma paNa vaitaraNuM che. AvI nadImAM ukaLatA lAkSArasa je dhedhamAra pravAha vaheto hoya che. temAM leDI, carabI, vALa, parU, haDakA vagere vahetA hoya che. ane pachI khUba tapI gayelI lokhaMDanI hatye pApa urU bahu sirA taha tha aguvNgaagi| chid| asI tirAI nirapi nivAba | 221 vattagunithA.4 asipatavaNa bibidha kau / 26sati tattha chAyAhila sinne| jati netiyA // 112 // to paSaNacalitatarUnivatiehi kira tesi / kaSNATanAsAkara caraNaurubhAINi chidati // 113 // Page #319 -------------------------------------------------------------------------- ________________ navamAM besADe che. (14)kharasvara- jora jorathI kaThora zabda- avAje karatA doDatA AvatA A jAtinA paramAdhAmIo nArakIo pAse kuhADAthI zarIranI cAmaDI lAve che. kAMTAonA jhADa upara caDhAve, kAMTao upara calAve. lAkaDAnI jema temane karavatathI kApe che. (15) mahAgheSa - gaganabhedI zabdo- aTTahAsathI nArakIone raDAve che. bhayabhIta thaIne nAsabhAga karatA paramAdhAmIo temane pakaDIne vadhasthAnamAM mAre che. evI ghaNI rIte mAre che. karelA pApakarmonA dArUNa kinI sajA te naragatimAM kevI bhegavAya che ? hasatA te bAMdhyA karma rotAM nahIM chUTe re prANiyA..... he jIva ! Aje A manuSya tiryaMcanI gatimAM atyanta hasatA hasatA majAmAM, mejanI khAtara jaNa je je ghera pApa karmo ahIMyA ja bAMdhe che tenI ghara sajA te naraka gatimAM ja maLaze. karelA bhAre pApakarmo sajA-duHkha bhegavyA vinA ema ne ema chUTI nathI jatA. na ja savameva maeNrata hAra tarapha karelA bhAre nikAcita karmo te avazya jogavavA ja paDe che. bhalene karaDo varSo vItI jAya te paNa chUTake ja nathI. jevA karIe chIe tevA ja phaLa bhegavavA paDe che. jevu vAvIe chIe tevu ja laNIe chIe. je pApa karIe chIe te ja bhegavavAnuM hoya che. karelA karmo pramANe ja gati ne sA. bIje kaI ApanAra Izvara nathI. AmAM izvarane Page #320 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kartA mAnavAnI bhUla karavAnI ja nathI. nahI te paramAdhAmI asurene izvara-bhagavAna mAnavAne meTo deSa AvI jaze. karmasattA ja prabala che. eka zrImaMta zeTha kareDe rUpiyAne mAlika koDAdhipati che. paraMtu karoDa rUpiyA kamAya che kevI rIte ? te kaDenI pAchaLa pApa kevA bhayaMkara karyA che. duniyAne tenI zrImaMtAI dekhAya che. paraMtu tenI pAchaLa karelA pApe kene dekhAya che? bhale zrImaMta hoya paNa pApakarmAnusAra rogamAM rIbAI--rIbAIne marIne tene jIva narakamAM jAya che. tyAM para mAdhAmIo tene kaDhAImAM ukaLatA telamAM bhajIyAnI jema taLe che. keInI paNa zrImaMtAI- saMpatti sAthe nathI AvatI. sAthe te mAtra karelA pApa- puNya Ave che. ane te jIvane ekalA javuM paDe che. vicAra kare ahIMyAM saheja garama telamAM hAtha caDI jAya athavA telanuM garama TIpu cAmaDI upara paDI jAya te keTalI vedanA thAya che ? te pachI narakamAM paramAdhAmIo ukaLatA telamAM bhajIyAnI jema taLatA haze tyAre te zuM thatuM haze? paNa paramAdhAmIone bilakula dayA AvavAnI ja nathI. te to nirdayapaNe karatAthI mAre che. kApe che. taLe che. bALe che. TukaDe TukaDA karI nAkhe che. paraMtu narakamAM paramAdhAmI kApIne TukaDA karIne bIjAne pakaDavA jAya che tyAM te nArIjIvanuM zarIra pArAnI jema pAchuM bheguM thaIne ubhuM thaIne doDavA jAya che. tyAM pA pakaDAya che. zarIra vaikiya che. eTale eka vAramAM mare tema nathI. ane AyuSya nirUpakrama che. pUrU ayu ya bhagavAyA pachI ja temanuM mRtyu thAya che. te sivAya pa7 Page #321 -------------------------------------------------------------------------- Page #322 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nahIM'. A pramANe lAkho - karoDo nahI. asaMkhya varSo sudhI narakanI satata vedanA bhogavatA hoya che. 1 miniTa paNa nira.tane hAza.... e dama paNa nathI kheMcI zakate. ghaDIbhara paNa nirAMtane vAsa nathI laI zakate. viSaya vAsanAnA pApanI dArUNa sajA - jImAM paDelI kAmavAsanA ghaNA pApa karAve che. A citramAM eka strI parapuruSanI sAthe kAmakIDA karIne pitAnI vAsanA saMtoSavA mAMge che. vAsanA te AgamAM nAM khelA ghI jevI che. bhoge bhegavatA keI tRpti thatI ja nathI. paNa chAne- chapane karelA A pApanI sajA narakamAM paramAdhAmI saLagatI AgamAM kAMTAmAM nAMkhe che. ane uparathI talavAra jhIke che. mAtra strI ja parapurUSagamana kare che, evuM nathI. purUSa paNa parastrIgamana kare che. cAra putrane pitA paNa bIjAnI strI sAthe ceDA kare che, baLAtkAra kare che, pitA bhayaMkara kAmAtura thaIne patAnI putrI upara baLAtkAra kare che. zuM A ghara nIca pApa 59 Page #323 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nathI ? A pApanI sajA rUpe narakamAM krura paramAdhAmI garamagarama lAlacoLa thAMbhalA sAthe caTADIne bhAlA vaDe mAthuM phoDe che. - viSaya sevanamAM kyAreya tRpti thatI ja nathI. tRNA ja vadhe che. mAnava vAsanAne gulAma banI jAya che. ane keTale viSayAsakta bane che ! bhogamAM ja dharma che. bhUkhyA rahevAthI bhagavAna nathI maLatA. tapa-tyAgamAM te mAtra daSTa che. Page #324 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AvI nAstika vicAradhArAthI karelA pApe ane temAM paNa AjanA kahevAtA hAlI nIkaLelA bhagavAne maLI gayA. jemane sabhegathI samAdhinI vAta karI ane temAM ajJAnI che lapeTAI gayA. game tenI strI-dIkarI sAthe vyabhicAra AcaryA paNa teNe karelA pApakarmonI sajAne vicAra na karyo. citramAM batAvyA pramANe narakamAM paramAdhAmI saLagatI AgamAM kAMTAmAM ubhA rAkhI deraDAthI bannene kasIne bAdhIne pachI lAkaDuM cIre tema karavAthI caravA mAMDaze. hAya hAya... bApare...arere.... karatA karatA bhayaMkara pIDA-dukha ja bhegavavAnuM raheze. te cheDe tema nathI. ahIMnA kSaNika sukhanI khAtara narakamAM varSonI kAramI sajA. viSayava sinAnA sukho minihanA kSaNika Ananda jevA che. zuM che ATalA mUkhe che ke kSaNika sukhanI khAtara bhayaMkare pA karIne narakamAM hajAro-lAkhe varSonI sajAmAM bhayaMkara cIsa pADatI kAramI vedanA bhagavaze? kAkA :: :: zi jugAra- dArUne vyasanI ghaNI cerInA phaLa svarUpe paramAdhAmI cArIo kare che, lUMTe che. narakamAM ghANImAM pIle che. Page #325 -------------------------------------------------------------------------- ________________ WWW AJWADI nidayatAthI gharamAM mAMkaDa, lIkha narakamAM aNIdAra irAo kIDI.makaDA, va dA mAravAnuM upara sUvADIne paramAdhAmI pApa karanArane trizUla kI mAre che. nirdayatAthI karatA pUrvaka abela narakamAM be paramAdhAmI te mUMgA pazuone vadha- hiMsa ja kasAInA jIvane karavatathI karanAra kasAI lAkaDAnI jema cIre che. Page #326 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ' daka: bakarA, mAchalA, vagere pazuone kApI mAMsane vyApAra karanAra tathA lenAra khAnAra. lenAra, vecanAra, khAnAra badhAne narakama be paramAdhAmIe mataka chedIne niraparAdhI strIne jIvatI saLagAvI narakamAM saLagatI AganI devAnuM pApa karanArane javAlAomAM nAkhI asUra bhAlAthI mAre che, Page #327 -------------------------------------------------------------------------- ________________ LI guDAgIrI, dAdAgIrIthI mArAmArI karI gaLu dAkhIne mAranArane peTanA jIvatA bALakane mAravA garbhapAta karanAra, mAtA ke anyane paNa karAvanAra * nakamAM paramAdhAmI pahADIne pazuthI cIrI nAMkhe che. namAM paramAdhAmI saLagatI AgamAM jIvatA bALIne mAre che. Page #328 -------------------------------------------------------------------------- ________________ daMbhI mAyAvI kavaTI bha la legone tene narakamAM tIra upara kapaTa karI Dage che. bana ve che. sUvADIne ziyALIyAM -kUtarAM phasAve che. baca . . It IkurjI KIM bephAma aLagaNa pANI vAparavu, paramAdhAmI narakamAM pALa jayaNA, rakSA sAvana karavAnuM phaLa upara uMdho suvADIne guptAMge chedI bhedIne mAre che. Page #329 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ::dhAne ::. " -- ' ane - -* , da, tA. 4Twithin :: - :: pIsavA, daLavA, khAMDavA vagere paramAdhAmIe narakamAM jIvatI ghaneDA, IyaLa vagere javAnI teja strIone khAMDIne mAre ghara hiMsA jara-jamIna-jerU-strI, zatrutA-vaira-vaimanasyathI laDanArAM yuddha karanArA ghaNuM nIcenI narakamAM jaIne paraspara laDIne kApAkApI karIne paDe che. Page #330 -------------------------------------------------------------------------- ________________ hADa,mAMsa, leAhI, parU, maLa, mUtrAdri thI khadabadatI bhaya'kara du``dha mAratI azucIthI barelI naraka nI vaitaraNI nadImAM paDelA jIve tIvra vedanA bhAgave che. dArU-gajA vagerenA vyasanIe dArU Adi pIne je gaDhA pApA kare che. tenA phaLa rUpe narakamAM paramAdhAmI tAvelu garama sIsu pIvarAvI pIDe che. 67 Page #331 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A pramANe vividhacitromAM jovAthI paramAdhAmI kRta vedanA ane tIvra trAsanA khyAla AvI zake che. keTalI nirdayatA, krurata! ane kaThoratathI paramAdhAmIe mAre che, kApe che, pIDe che, cIrI nAkhe che, phADI nAkhe che. prahAra kare che. agnimAM praveza karAve che. ukaLatA telanI kaDhAImAM bhajIyAnI jema taLI nAMkhe che, lAkaDuM kApe tema karavatathI kAtarI nAMkhe che, bhAlAthI vIdhI nAMkhe che. TukaDe TukaDA karIne khavarAve, tapatu sIsuM meDhAmAM nAMkhe, AkAzamAM upara uchALe, ane kapaDA dhoie tema jamIna upara pachADe che. dorIthI bAMdhI daIne kheMce, vajana bharIne gADuM calAvavA gADAmAM joDe, vIchI kUtarA vAgha, si'hArdi pazuA viSuvIne hAtha-pagAdi khavarAve. vana ubhuM karI vAyarA vive jemAM havAmAM kAgaLanI jema uDe- paDe pachaDAya, aNIdAra kAMTA, bhAlA upara parANe calAve che. jorathI khIhAmaNA avAjo karIne DarAve. - pujaya zrI zIlAMkAcAryajI mahArAja AcArAMga sUtranI TIkAmAM lakhe che ke h narakagata vatvAro yonilakSAH paJcaviMzati-kulako TilakSAH / zravaLahavana', netrodvAra, maTana daityana, nAsAnjhe pratikSaNa dArUNana | kaTaSidahana tIkSNApAta trizUlavi medana, navaro: vahedhAro: samantavimakSAm // z|| narakamAM cAra lAkha yAni, pacIza kroDalAkha kula che. dareka kSaNe bhayaMkara rIte kAnane kApavA, AMkhAne pheADavI, hAthapaga chedavA, hRdaya khALavuM nAsikA chedavI, tIkSNa paDatA trizUlathI chedmavu. agnimukha bhayaMkara kaka pakSIothI cAre mAjI bhakSaNa karAvuM. 1 68 Page #332 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tIkSNairasimidI pauH kuntaivi paimaH parazvadhezcakau: parazutrizulamudra tomaravAsImuSaSThImi: // 2 // samminnatAluzirasazchimakarNa nAsauSThAH / bhinnahRdayayAdarAgA bhinnAkSipuTA: suduHkhArtA: // 3 // tINa talavAra, camakadAra "bhAlAo, bhaMyakara jamaiyA, cako, kuhADA, trizula, mudugara, sAga, vAMsalA, baMdUke A hathiyAra vaDe. 2. tAlu, mastaka, kAna, nAsikA, oSTha hRdaya peTa, AMtaraDA, cakSuyugala vagerenA chedanabhedana karAtA khUba duHkhI che. 3 nipatanta ucepatanto vidhehamAnA mahItale dInA: / nekSante rAtA vivAda va strAsthA: n = 1 karmAnya, dIna, nArake bhUmitala upara, UMcAnIcA karAtA, keI rakSakane jotA nathI. 4 e ja pramANe zrI naMdI sUtranI vRttimAM pujaya malayagirijI lakhe che nA kutArapatra: pATanaguDhApakumbhipaakaasi patravanakRtakarNa nAsAdiccheda kadambAlukApathagamanA dirupaganekaprakA duHkhameva nirataram nAkSinimIlanamAtramapi tatra sukhamU / - narakagatimAM, bhAlAnA agrabhAgathI bhedAvuM, karavatathI mastaka vidAravuM, zuLI para AropaNa karavuM. kuMbhimAM pakAvavuM. asipatra vana vaDe karNa nAsika vagerene cheda thave, kadambA puSpAkAra retInA mArge cAlavuM vagere aneka prakAranuM niraMtara duHkha che. AMkhanA palakArA jeTalA samayamAM paNa tyAM sukha nathI, ATalI tIvra vedanAomAM kapAya, chedAya, bhedAya chAtA Page #333 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paNa nArakIo maratA nathI. temanuM AyuSya nirUpakema che. game eTalA AghAtathI paNa AyuSya purU na thAya, temaja tUTI paNa na jAya. eTale ja nArakI ja ApaghAta, Atma hatyA paNa karI nathI zakatA. kapAyA pachI, TukaDA karyA pachI jema pANInuM TIpu pAchuM pANImAM maLI jAya, athavA pAre jema pArAmAM maLI jAya sAMdhe paNa na dekhAya tema A nArakIonA zarIre paNa aMge bhegA thatA ja joDAI jAya che ane ubhA thaIne cAlavA jAya, nAsavA bhAgavA jAya. tyAM te paraNAdAmI pharI pharI mAre che. ema mAtra narakamAM satata vedanA duHkha ne trAsa ja bhegavavAnuM che. nArakIo pitAnuM AyuSya samApta thayA pachI pUrepUruM bhegavAI gayA pachI ja mRtyu pAme. kSetrakRta vedanA A te vAta thaI phakta asUro darita paramAdhAmIkRta vedanAnI. paraMtu trIjI naraka pachI 4, 5, 6, 7 A cAra narakamAM paramAdhAmIo paNa nathI tyAM zuM thatu haze.? zuM jyAM paramAdhAmI mAranAra nathI tyAM majA haze ? tyAM zuM duHkha-pIDA-trAsa-vedanA nahIM hoya ? nA, ema nathI. eka pachI bIjI narakamAM anekagaNuM, bIjI pachI trIjImAM aneka gaNuM vadhAre, e ja pramANe trIjI karatAM cothI ane jethI pachI pAMcamI-chaThThI-sAtamI narakamAM aneka gaNuM duHkha vadhAre che tyAM parasparakRta ane kSetrakRta vedanAnuM pramANa che. nArakIjIne AvI daza prakAranI vedanAe thAya che. ema sarvajJa bhagavaMte pharamAve che. Page #334 -------------------------------------------------------------------------- ________________ narayA dasaviha veyaNAsI usiNa khuha pivAsa kaDUhi / paravarassa jara-dAha-bhaya-seoga ceva veyanti // zIta (ThaMDI,) uSNa (garamI), sudhA (bhUkha), tRSA (tarasa) kaDu-kharajavu, paravazatA, (javara) tAva, dAha-baLatarA, zeka ane bhayAdinI daza prakAranI vedanA aneka gaNI vadhAre narakamAM che. eka te ahIMnA sUrya-candrAdine aMzamAtra paNa prakAza tyAM narakapRthvIomAM pahoMcatuM nathI. tethI sAte narakomAM aMdhArU vyApelu che. pahelI pachI bIjI narakamRthvImAM ghaNuM vadhAre, pachI vadhu gADha gADha aMdhArU che. eTale ja sAtamI narakanuM nAma mahAtamaH prabhA (tamastama prabhA) arthAta ghora aMdhArAvALI naraka jaya vasaMkhya sUrI paDI rahelA nArakIone pitAne ja pitAnI AMgaLI paNa kayAreya dekhAtI nathI eTalu ghera nibIDa aMdhAruM che. te bIjA te kayAMthI dekhAya? koI saMbhAvanA ja nathI. ane pachI cAle, doDe jAya, bhAge eTale ekabIjAne athaDAya, bhaTakAya ane pachI laDavA mAMDe jhaghaDavA mAMDe ane mArAmArI upara utarI jAya che eTale sUdhI ke lehI lehANa thaI jAya che. narakamAM ThaMDI-eTalI bhayaMkara hoya che ke e nArakIne je ahIyA lAvIne mahA mahinAnI sakhata ThaMDImAM himAlaya upara barapha upara sUvADI dIdhuM hoya ane uparathI sUsavATA mArate pavana phUMkAte hoya te tene ghasaghasATa uMgha AvI jAya te paNa tene game A hisAbe vicAra kare narakamAM ahIM karatAM hajAra gaNuM ThaMDI che. e ja pramANe garamI paNa eTalI ja che. eka nArakIne 71 Page #335 -------------------------------------------------------------------------- ________________ je tyAMthI ahIM lAvIne saLagatI bhaThThI upara tapatA tavA upara besADavAmAM Ave te tene ghasaghasATa uMgha AvI jAya. e hisAbe kalpanA kare. narakamAM garamI uSNatAnuM pramANa keTaluM haze ? hajAra gaNu garamI vadhAre che. AvI garamI jemAM bicArA zekAI jAya. ane ATalI garamInA kAraNe temane bhUkha tarasa keTalI sakhata lAgatI haze tenI kalpanA kare. tarasanI paNa eka jAtanI vedanA hoya che. ane teno kAraNe satata taraphaDatA hoya che. bhAre trAsa anubhavatA hoya che. zrurikA pairapyajacyA, kandude he'tiduHkhadA / anastaguNito'. tyA jAvajjIva jvarastathA // 8 // anantapna pAravazya daahshaarAmApA uttama pariNAdAyanAta che 1 lekaprakAza- kSetraleka e ja pramANe bicArA nArakIonA zarIramAM eka eka rUMvATe rUvATe rego bharelA hoya che. khAja khujalI ane kharajavu te eTaluM vadhAre hoya che ke bleDa- capu. charItalavAra laI ne satata khaNo chatA paNa nArakIone nirAMta nathI vaLatI. sakhata bahu ugra kharajavA thI khaNuM-khaNIne thAkIthAkIne letha-pitha thatA thatA abaje varSo (sAgarepa)ne koI pasAra kare che. kedra vagere roge paNa bhAre vyApelA hoya che. ' ahIMyA DokaTare eka IjekazananI seya mAre athavA pagamAM kAMTo vAge tyAre ApaNe kevI cIsa pADIe chIe ? evI eka sAthe AkhA zarIramAM karaDe se bhIkAtI hoya tevI tIvra vedanA thAya che paNa zuM kare? ahIyA ApaNane Page #336 -------------------------------------------------------------------------- ________________ darada na thAya, duHkhe nahIM te mATe zIzI suMghADIne DokaTara oparezana vakhate hAtha-paga vagere kApe che. cIre che, paraMtu narakamAM satata hAtha-paga-nAka- kAna kapAtA jAya che. keTalI tIvra vedanA ! bhayaMkara tAva.javara ane dAha-baLatarAnI vedanA paNa temane keTalI? ApaNe temanA zarIre je sparza karIe te saLagatA aMgArAnA sparzathI paNa vadhAre lAge, dAjhI jaIe eTale tApa- javara hoya che. eTalI sakhata baLatarA hoya che. naraka pRthvIonI bhUmi ja eTalA aNIdAra kAMkarAvALI hoya che. ane aNIdAra charAnI banelI hoya che. AvI jamIna upara cAlatA-cAlatA paga cIrAI jAya lehI-lehANa thaI jAya evI te tyAMnI bhUmio hoya che. bicArA nArakI che ughADA page cAle paNa zI rIte? cappala-bUTa kapaDA vagerenuM te tyAM nAma-nizAna nathI. ane AvI pRthvIomAM pAchI kAdavavALI, lehI-parU vagerenI vahetI nadIo jevI bhUmi, kAdava jevI kIcaDavALI pRthvIo, vaitaraNI nadI jevI bhUmiahIMyA jamInanI nIcenI gaTara jevI jamIne ane emAM kAdavanA kIDAnI jema satata cAlavuM-besavuM, jIvavuM eTale keTalI vAtanA? . . . . trIjI narakamAM patharAyelI retI eDalI to sakhata garama tapelI ke ApaNA jevo manuSya te kalAkamAM zekAIne baLI jAya evI narakamAM bicArIone kAyama rahevAnuM che. A pramANe tyAM narakamAM kSetrakRta eTale e dharatIo uparanI A dasa prakAranI vedanA che. bhayaMkara duHkha trAsa che. Page #337 -------------------------------------------------------------------------- ________________ parasparakRta vedanA: A nArakI vedanAne trIjo prakAra che. ahIMyA janmanA baira vaimanasyanA kAraNe narakamAM sAthe utpanna thayelAM, bhegA rahetA nArakIo paraspara keTalI kApAkApI kare che. vaira-jhera sAme yAda Ave che. ane jotAM ja vairane badale levA mArAmArI kare che. jema ahIyo sAma sAme yuddha kare che. talavAra baMduka calAvIne kApe che. mAre che. e ja pramANe narakamAM A aMdara-aMdaranI kApAkApI-mArAmArI te roja cAlatI hoya che. temane choDAvanAra paNa keNa ? keI nahIM. tIvra veranA kAraNe duminAvaTa khUba jAgI jAya che. nArIone kodha-mAnAdi kaSAyenA udaye keTalA tIvratara hoya che temane kaSAya eTale? ApaNe enI zI upamA ApI zakIe? zabda nathI jaDatA. ekabIjAne DarAva, bhagADa, mA vagerenI paraspara kRta vedanA ghaNI tIvra hoya che. AdhI yuddhAdi jevI paraspara kRta vedanA mithyAdraSTi nArakIoja ubhI kare che-samyakatvI zAMta rahe che. samatA bhAvathI sahana kare che. pote thaIne ubhI nathI karate. A prakAranI ( vIDuiNA ) vedanA sAte narakamAM che. kSetrakRta vedanA paNa te narakamAM che. sarjiA surata dula kalA ratu paramAdhAmI asure vaDe karavAmAM AvatI tIvra vedanA phakta ethI pahelA eTale phakta trIjI naraka sudhI ja che. tenI AgaLa A nathI. zrI pratavyAkaraNaga sUtramAM pharamAve che Page #338 -------------------------------------------------------------------------- ________________ asivaNa-dambhavaNa-jatapatthara-sUitala-kakhAravAyi-kalakalata-veyaraNi-kadamba bAluyA-jalipagRhanirabhaNa usiNAsiNa kaTailala-duggamarahajAyaNatattalohasamgagamaNa-vAhaNANi / imehIM bivihehi Ayuhehi / ki te muggaramusuDhi karakaya sati hala gaya musala cakka keAMta tovara sUla laDala bhiDimAla savala paTTisa cammeha duhaNa muTTiya asikher3aga khagga cAva nArAya kaNaka kapiNi vAsi parasu kaTaka tikkha nimmala aNNehi ya evamAdiehi asumehi veubdhiehi aNubaddhatibbaverA paroppara veyaNa udIrati abhihaNatA / / 15182 5travANu vana, havana, ghaTTa ipatthara, ubhI seyavALI bhUmi, khAre bharelI vApikA, sIsA vagerethI bharelI vetaraNI nadI, kadamba pukhAkAra retI, baLelI guphA vageremAM saMdhAvuM. uSNa uSNa kAMTAthI vyApta, durgama rathamAM joDAvuM, tapelA lekhaMDanA mArge gamana yogya vahana thavuM, vaLI AvA vividha AyudhavaDe pIDAvuM. te Ayudha haDA, baMdhUka, 42vata, trizUsa, , hA, muzata, 23 mAdA, tabha3, mANu, sAMga, zUkha, alsii, go, samatA, mApImA, yama veSTita prasta2, dha, muhI, 4ii , dAsa, tasA2, dhanuSya, mA, aNIyAlA bANa, kAtarI, vAMsale, kuhADI, tINa, nirmala bIjA paNa azubhavikurvelA sekaDo hathiyAra vaDe, anabaddha tIvra vairavALA jIve paraspara haNatA vedanA utpanna kare che. viNa-suNaga-siyAla-kAka-majAra-sarabha dIviya-viyagdha saddulahIha - dappiyA-khuhAbhibhUtehi jicakAlamaNasiehiM ghorArasamANamI naruvehiM akamittA daDhadADhA-gADhaDakla-kaTThiyasutikakha-naha phAliyauddhadehA bicchappa te samatao vimukta Page #339 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sadhibadhaNAviyegamagA ka ka kurara-giddha-ghora kaTTavAyasagapAhi ya puNo kharathiradaDhanakakhalAhatuDehiM ovavittA pakkhAhayatikkhaNabakhavikinna-jibhAMchiyayaNa-nIdaolupga vigatavayaNA, ukkAsatA ca uppaya tA nipatatA bhmtaa| sI uNha-taNhAkhuha veyaNa appaIkAra a'vijammaNa-NIzcamauvingavAsa-jaggaNa vaha badhaNa-tADaNakaNanIvAyaNa-aTThIbhajaNa-nAsAbheya ppahAradubhaNa chavIccheyaNa abhioga-pAvaNa - kasakusAranivAya-damaNANi vALarifja rA varagaDA, dhAna, ziyALa, kAgaDA, bilADA, aSTApada, citrA, vAgha, vyAdhra patya, siMha, dapita ane bhUkhathI pIDAtAM nitya bhajana vinAnA ghera bhayaMkara avAja karatAM. te pazuo vaDe AkramaNa karAyelA, daDha kADhe vaDe gADha rIte karaDAyelA, kheMcAyelA, tINa nakha vaDe sarvatra vidArelA dehavALA, sAMdhA DhIlA thayelA ane aMga virUpa thayelA nArakane kaMkapakSI, samaLI, gIdha, ati kaSTakArI kAgaDAnA samUha vaDe, karkaza, sthira, dRDha nakha ane leha mukhavALA te pakSIo vaDe pAMkhothI haNAtA, tIhaNa nakha vaDe jIbha kheMcAyelA, AMkho kaDhAyelA, nirdaya vikRta vadanavALA te nArake krandana karatA, UMce uchaLatA, nIce paDatA bhamatA vedanA sahana kare che. zIta, uSNa, tRSA, bhUkhAdi vedanA vaidyAdithI rahita jaMgalamAM janmavuM, nitya bhayathI udvigna, jaMgalamAM vasavuM, nidrAne tyAga, vadha, baMdhana, mAravuM agnithI cinha karavAM, gartAdimAM pheMkavuM, hADakAM bhAMgavA, nAsikAmAM kANuM pADavA, prahArathI damana, avayava kApavAM, parAdhIna karavAM, cAbuka, aMkuza lehazalAkAonuM zarIre paDavuM, damana karavuM, vAhana thavuM ni vedanA prApta thAya che Page #340 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A pramANe prazna vyAkaraNagasUtramAM bhinna-bhinna prakAranI vedanAonuM varNana karyuM che naramAM utpatti viSe eka vakhata zrI gautama svAmIe vIraprabhune prazna pUche- he bhagavaMta! ratnaprabhA Adi sAte naraka pRthvIomAM eka samaye keTalA nArakIo utpanna thatA haze? ImIle NaM bha te / rayaNappahAe puDhavIe neratiyA eksamaraNa kevatiyA uvavajjati ? goyamA ! jahaNNeNaM eko vA do cA tIna vA ukAseNaM sakhejjA vA uvavajjati evaM jAva adhe sattamAe / - sarvajJa zrI vIraprabhue uttara ApatAM kahyuM- he gatama! jaghanyathI eTale e chAmAM ochA 1, 2 athavA 3 ane utkRSTathI saMkhyAtA athavA asaMkhyAtA nArakI ja narakamAM utpanna thAya che. ane e ja pramANe sAte narakamAM samajavuM. A pramANe zrI jIvAbhigama AgamamAM kahyuM che. nArakIono janma upapAta janma kahevAya che. AvA utpanna thavAnA temane mATe 84 lAkha narakAvAsa che. ane utpattinio nArakIonI 4 lAkha gaNavAmAM AvI che. tyAM utpatti samaye prathama aMgulane asaMkhyAtamAM bhAga jeTaluM nAnuM tenuM zarIra hoya che ane aMtarmuhUrtamAM ja ghaNuM moTuM thaI jAya che. saMkIrNa eTale sAMkaDI kuMbhamAM nahIM samAtAM te jI ghANImAM palAtAM pazunI jema cIsAcIsa kare che. A cIse sAMbhaLIne nArakI jIvane utpanna thayele jANIne nArakasaMtrI paramAdhAmIe yamadUtanI jema doDatA Ave che. pakaDo pakaDe. mAre..mAre....bolatA belatA talavAra bhAlA vaDe 77 Page #341 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhedI viMdhe che. TukaDA karI-kApI nAMkhI tene kuMbhamAMthI bahAra kADhe che. nirdayapaNe pIDe... te bIcArA nArakIo nAsabhAga karavA mAMDe paNa temanuM zuM cAle? pachI te kApavA mAravAnI vedanA zarU I jAya che. janmatAnI sAthe ja A vedanAo che. A pramANe bhavabhAvanAmAM jaNAvatA kahevAmAM AvyuM che ke agulaskhbhaage| tesi zarIra' nahiM havai paDham / amuhuttayeteNa jAyai sapi hu mahalla // 23 // pIDijjai me| tatto ghaDiyAlasakaDe amaabto| pIlijjato hathimba dhANae virasamArasaH // 24 // ta taha uppapA pAsiDaNa ghAbAti hatuTTa. mnnaa| re re gipahahagiha eya duti japatA // 95 // chollijjata taha sakaDAu jatAo vasasaliya va / dhariUNa khure kavati palavamANa ime devA // 97 // eeya nirayapAlA dhAvaMti samatao va kalayalatA / re re turiya mAraha chidaha bhiMdaha ima pAva // 99 // iya japatA vAvallabhalliselehi khaggakutehiM nIharamANa vidhAMti taha ya chidAti nigrAruNA // 100 / / narakamAMthI bhAgIne kema nathI AvI jatA ? zrI rAyapasaNIya nAmanA AgamamAM A praphanane uttara ApatAM jaNAvyuM che ke cauhi ThANehi eesI ahuNeovavaSNae naraesu nerahae icchei mANusa lega havyamAgacchittae nA ceva pAM saMcAei ? mahAbhUya veyapA bedesANe 2 narayapAlehiM bhujjA bhujA samahijjima Ne 3 niraya beyarija siM kamma pAMsiM akkhIsiM aveyasa anijinnasiM 5 nirayA 'yasiM kamma siM akakhINasi anijjannasiM. he pradezI, narakamAM tAjo utpanna thayele nArakI manublakamAM AvavAne IrSe paNa cAra kAraNethI AvI zake nahi. 78 Page #342 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1 bhayaMkara maTI vedanAne bhegavavI. 2. narakanA pAlaka paramA dhAmIonuM vAraMvAra satAvyA karavuM. 3. narakanuM vedanIya karma kSaNa na thayeluM hovAthI temaja nirjarAyuM na hovAthI. 4. narakanuM AyuSya kSINa thayuM na hovAthI bhagavAyu na hovAthI temaja nirAyuM na hovAthI. AvA kAraNasara kaI paNa nArakI jIva jIvatA te narakamAMthI bhAgIne AvI zake tema nathI. kaI narakamAMthI Avele jIva zuM pAmI zake ? 1 pahelI narakamAMthI Avele jIva cakavatI thaI zake. 2 bIjamAMthI Avela vAsudeva ke baLadeva paNa thaI zake. 3 pahelI traNamAMthI Avela chava tIrthaMkara thaI zake che. jema zreNika mahArAjA pahelImAMthI AvIne ane zrIkRSNa trIjI narakamAMthI AvIne AgAmI vIzImAM tIrthakara banaze. 4 pahelI cAramAMthI Avele jIva kevaLI thaI zake che. 5 1 thI 5 mAMthI Avela jIva cAritrapAmI sAdhu thaI zake. 6 1 thI 6 mAMthI Ave che dezaviratidhara zrAvaka thaI zake. 7 game te narakamAMthI Avela jIva samyakatva te pAmI zake che. A sarva labdhionI saMbhAvanA che te jIva mATe rahe che. pAme ja evuM nathI. paraMtu purUSArtha-prayatna vizeSa karIne pAmI zake che. kyAM saMghayaNavALA jIve kaI naraka sudhI jaI zake ? 1. vanDajhaSabha nArAcasaMghayaNa vALA ja sAtamI naraka sudhI jaI zake che. (2) RSabha nArA saMghayaNavALA chaThThI sudhI 3nArAjI saMghayaNavALA ja pAMcamI sudhI, 4 ardhanArAcavALA Page #343 -------------------------------------------------------------------------- ________________ da saMdhayaNe - va7-91-nArI ardha-TRET ish, kIlikA RSama-nArAca tion), A TvIra che taivarta . cethI naraka sudhI, pAMcamA-kIlikA saMgharAyaNa vAlA che trIjI naraka sUdhI ane chaThThA sevA (chevaTTaTa) saMghANa vALA bIjI naraka pRthvI sudhI jaIne utpanna thaI zake che. saMdhayaNa eTale zarIrane bAMdhe, majabUtI. e pramANe ja pApa paNa vadhu tIvra Adi karatA hoya che te kAraNe temane te te vadhu nIcI tIvra narakamAM javuM paDatuM hoya che, be prakAre nArakI che cAra gatimAM pa63 nA je prakAre gaNavAmAM AvyA che, temAM nArakIone 14 prakAranA gaNyA che. sAta narakanA nAme 7 prakAranA nArakI che. paraMtu 6 paryAptionI Page #344 -------------------------------------------------------------------------- ________________ draSTie 7 paryAptA uR narakagati nArakI-ane 7 aparyAptA nArakIe ema 14 prakAranA nArakIjI gaNavAmAM AvyA che. mithyA draSTi, mahAAraMbha-samAraMbha karanAra, mahAparigraho, mAMsAhArI, hiMsaka vRtti vALA, paMceyAdine vadha-ghAta karanAra tIvodhI, anantAnubaMdhI kaSAyanI vRttivALe, kRSNAdi azubha dUra lezyAvALA che tathA raudrapariNAmI che, ati pApa-majI vizeSa karIne naraka gatinuM AyuSya bAMdhIne naraka gatimAM jAya che. narakagatimAM janArA jIvamAM phakta manuSya tathA tiryaMcagatinA pazu-pakSIo o beja gatine che narakagatimAM jaI zake che. paraMtu devaleka devanA devatA narakamAM nathI jatA. kAraNa tevA kAraNe ne abhAva che. ane te ja pramANe nArakIo marIne pAchA tuMrata nArakI tarIke nathI janma letA. kAraNa ke temane tevA kAraNone abhAva hoya che. hA, devakanA devatAo pUrvabhavanA atisnehaprema AdinA kAraNane kAraNe pitAnI vaikIya zakitathI narakagatimAM jaIne ghaDIbhara pitAnA nehIne maLIne pAcho AvI jAya che. paraMtu marIne turaMta na ja jAya. eka bhava manuSya tiryaMcane bAMdhyA pachI jAya. bhUtakALamAM anantA je naraka gatimAM gayA che. A saMsAramAM dharma karatA paNa pApanuM pramANa ghaNuM vadhAre che. tethI pApanI sajA bhegavavA mATe ja narakamAM janArA paNa ghaNAM vadhAre. narakagatimAM pApanI sajA vadhu pramANamAM bhegavavAnI che. bAkI, tyAM dharma nathI. bhagavAna nathI, sAdhu saMta nathI. darzana pujA nathI. bhakti bhAvanA nathI. eTale sadaMtara dharmane abhAva ja che. eTale narakamAM te zuM Page #345 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dharmArAdhanA thai zake ? na ja thai zake. je kai paNa dharmAM rAdhanA karavI heAya te ahIyAM A janmAM ja karI levI joIe. ahIyA sAkSAta deva-guru tathA dharma hateA ane che. tyAre ArAdhyA nahI ane narakamAM gayA pachI paramAdhAmInA page paDIne mAphI mAMgaze ? parantu game eTalA page paDazeA, AjIjI karazeA, mAphI mAMgaze te paNa paramAdhAmIne dayA nahI Ave. pelA adhamI che. parama adhamI che. spaSTa kaheze-kema upara deva-gurU-dharma hatA tyAre ArAdhyA nahi.... mAnyA nahIM? tyAre te tuM ghaNAM abhimAnamAM hatA. abhimA namAM ja khelatA pharatA hatA.... huM dhamamAM nathI mAnatA mane AmAM koI zraddhA nathI. vizvAsa nathI. A badhu humbaMga che.... vagere tArA abhimAnanI bhASA ghaNI vicitra hatI. ane have tuM mArA page paDe che. are.... ! manuSya janmamAM tI kara bhagavAnane page paDayA hota. mAnyA pUjayA hota te ahI' AvavAnA avasara ja na Avata. parantu have zuM thAya ? te tyAM kai ja nathI karyuM. phakta pApA ja upArjana karyAM che. hasatA hasatA pApA khUba khAMdhyA che. te huve Aje ahIyA tenI sajA bhogavavA taiyAra thA. A samajane mAtra samyaga draSTi jIvA ja samatA bhAve narakanI vedanA sahana kare che. bAkI, mithyA dRSTi jIvA khUba laDe che, bAjhe che. kApAkApI mArAmArI karatA hoya che. bIjI bAju tIvra napu`sakavedane uddaya hAya che. narakamAM kai strI-purUSa tarIke nathI hetA. badhA ja napu Msaka eTale kAma-viSaya vAsanAne paNa tIvra udaya hAya che. A kAraNe paNa mArAmArI paraspara cAlatI rahe che. 82 Page #346 -------------------------------------------------------------------------- ________________ che IN III ghaDIbhara zvAsa levA jeTale samaya paNa nirAMta ke zAnti nathI. prisaMgopAta atre "nArakacarcAno viSayane vadhu spaSTa karavA mATe narakasaMbaMdhI vizeSa vicAra karyo che. AgamAdi zAstromAMthI naraka saMbaMdhI hakIkata saMkSepamAM spaSTa karI che. jethI ApaNA jevA sarva jIvene naraka gatinI pratIti thAya.] akapita gaNadharane samAdhAna tathA temanI dIkSA chinnamma saMsammi jiNe jara maravA vipa mukkegaa| se samaNo pabvaio tIhiM saha khaDiyasaehiM // A pramANe gautamagotrIya akApitadeva dvijottama vipravarya paMDite narakagati ane nArakI jI viSe sarvajJa paramAtmA mahAvIra prabhu sAthe carcA vicAraNA karI ane temanI zaMkAnuM samAdhAna thayuM. manaH saMtoSa thaye. naraka gatinI pratIti thaI prabhunA vacanathI athArthatA ane tatvanI vAstavikatA samajAI gaI. samyaga sAcuM jJAna pAmyA. sAcI dizA pAmyA. ane vAstavikatA samajAI gayA pachI pitAnA saMka9pa pramANe jIvana prabhu caraNe samarpita karavA taiyAra thayA ane pitAnA 300 zive sAthe prabhu pAse dIkSA lIdhI. prabhunuM ziSyatva sadAnA mATe savIkAra karyuM. AThamA krame gaNadhara banyA. tripadI pAmI dvAdazAMgI racI. yathArtha tatvane jagatane upadeza Ape. 30 varSanuM kuLa cAritra pALyuM. kevaLajJAna pAmI 21 varSa sudhI Page #347 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kevaLI tarIke vicarI 78 varSanuM kula Ayu pUrNa karI prabhunI hayAtamAM ja rAjagRhImAM aMtima 1 mAsanuM anazana karI nirvANa pAmyA. sadAnA mATe A saMsArathI mukta thayA. siddha-buddha -mukta niraMjana-nirAkAra banyA. emanI carcAnA A vyAkhyAnamAMthI ApaNe sahu kaI sAcu tatva samajI pApa karatAM aTakIe ane narakagatithI bacIe. kaI jIva narakagatimAM na jAya e ja zubhecchA sAthe sarva maMgaLa............... zivamastu sarva jagataH Page #348 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - zibiranI saphaLatAne eka prabaLa purA - pa. pu. munirAja zrI arUNavijayajI mahArAjanA narakagatinA sacitra vyAkhyAna prasaMge upasathita seMkaDo bhAI- bahene e tathA zibirArthI yuvAnoe jAheramAM sAmUhikarUpe karela dArU, mAMsa, cerI, jugAra, parastrIgamana, vezyAgamana, Adi vyasane tathA garbhapAta, baLAtkAra, durAcAra, anAcAra Adi na sevavAnA paccakhANa. mAnasika saMkalpa sAthenI jIvana bharanI pratijJA.. jIvanamAMthI pApone tilAMjali... - saurASTranI dharatI jAmanagaranA hajAro zibirArthI yuvAne tathA bhAI-bahenoe karela anumodanIya tyAga svIkArelI pratijJA. lIdhelA paccakhANa... badala zataza dhanyavAda - / / jaina zAsana jayavaMtu rahe Page #349 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ruvemu M2 zrI AdinAthAya namaH pa. pU. munirAja zrI arUNuvijayajI mahArAjanA vi. saM. 2040 nI sAlanA jAmanagaranA cAturmAsa daramyAna zrI vizA zrImALI tapagaccha jJAti jaina saMghe jela 16 ravivArIya cAturmAsika zrI mahAvIra jene zikSaNa zibira mAM cAlatI dara ravivArIya gaNadharavAda viSayanI sacitra jAhera vyAkhyAna mALA nA 11 mAM vyAkhyAnanI prastuta pravacana pustikA sva. - pa. pU. AcAryadeva zrImad hamasAgara surIzvarajI mahArAja (gacchAdhi pati) nI Aso suda 8 nI cothI puNyatithi prasaMge pUjyazrInI smRti athe pU. sAdhvIjI zrI mRgendra zrIjI ma. nA ziSyA pU. sA. zrI suyazAzrIjI ma. nA ziSyA pU. sA. zrI vipula yazAzrIjI mahArAja nA atre jAmanagara cAturmAsa daramyAna temanI preraNAthI zrI vIzA zrImALI tapagaccha jJAti jaina saMghanA moTA upAzrayanI zrAvikA bahenoe karela sAmUhika phaMDamAMthI tathA Page #350 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 777 1. I Trust it is 1 2 paAmathI hemasAgara surIzvarajI 5 zrI vIzAzrImALI tapagaccha jJAti jaina saMghanA | udAra sahakArathI prastuta pravacana pustikA chapAvI prasiddha karavAmAM AvI che. Page #351 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - zrI AdinAthAya namaH - pa. pu. munirAja zrI arUNavijayajI mahArAja - nI pavitra nizrAmAM - zrI vizAzrImALI tapagaccha jJAti jaina saMgha taraphathI yuvAnonA lAbhArthe Ayojita - 16 ravivArIya cAturmAsika - - zrI mahAvIra jaina zikSaNa zibira - Aso suda 9. ravivAra tA. 30-9-1984 nI 11 mI ravivArIya zibira prasaMge sarve zibirArthIonI sAdharmika bhakita muMbaI nA suprasiddha udAra dAnavIra zeTha zrI mahetA tArAcaMda dhanajIbhAi tathA temanA parivAra tarapha thI karavAmAM AvI che. tathA cothI zibiranI sacitragaNadhara vAdanI karma siddhi viSayanI pravacana pustikA paNa temanA saujanyathI chapAvI prasiddha karavAmAM AvI hatI. jaina samAjanA suprasiddha AvA udAra dAnavIranI sahakAra badala sAbhAra dhanyavAda. * Page #352 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A je te sahArAja hI pajhizamAM kA. kALI 1pa00 SlidjasaMda MICELK kal21970 nih WpApa UUUUUUUS lihtama svAmI 7 8 astitva hAbhUti tamaevAmI, svAmI 3vAyubhUti uttama svAmI *to dazakara AA hook ta feb 666 512) gAjhI 60 metArye . 3 zrI kad svAmI che. CULT arcalatA svAmI . sudhamAM svAmI * * AARA * ajita pay vAmI , 5 saraLa MEAka camI , 9 caitra N CON bho che da maMhata A bAyojita-thAdali thAmAMsika76ravivArIyA defi bo UUTUUD wuwu zrI mahAvIra jaiva zikSa018 sAkara para sacitra jAhera vyAkhyAna mALAka - sacitra gaNadharavAda pravacanakAra ane lekhaka-pa.pu.munirAja zrI arUNavijayajI mahArAja viSaya :- "puNya' ane 'pApa" - siddhi" Aso suda 13, ane vada 4] vyAkhyAna-12-13 [ tA. 7 ane 14-10-84 Page #353 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - 12 ane 13 banne saMyukata vyAkhyAne - navamA gaNadhara zrI alabhrAtA svAmI viSaya- "puNya" ane "pApa" siddhi zaMkA - puNya ane pApa jevuM kaMI che ke nahIM? te pavvaie sAuayalabhAyA ___ Agacchai jiNasagAsa / vagrAma vaMdana vaMditA pajjuvAsAmi // uc 1 : . pa. pU. Asane pakArI paramapitA paramAtmA carama tIrtha pati prabhu mahAvIra svAmIne namaskAra pUrvaka apita paMDita Adi pitAnA ziSya parivAra sAthe sarvajJa mahAvIra svAmI pAse gayA. ane temanI sAthe carcA karIne zaMkAnuM samAdhAna karIne dIkSita thayA te sAMbhaLIne navamA dvijottama paMDita pravara acalabrAtA paNa pitAnA 300 zivenA parivAra sAthe prabhu pAse javAne vicAra kare che. ane vicAre che ke huM prabhu pAse jaIza bhagavaMtane vaMdana karIza, ane vaMdana karIne temanI sevA karIza. A pramANe vicAra karIne kesalA nagarInA vatanI 41 varSanI uMmaravALA haritagotravALA alabhrAtA vasu paMDita temanA 300 ziSya sAthe prabhu pAse samavasaraNe AvyA. AbhaThTho ya jiNeNa jAi-jarA maraNa-vippamukkeNaM / nAmeNa ya goteNa ya savaNNu * sabadarisINaM // 1906 Page #354 -------------------------------------------------------------------------- ________________ janma-jarA-mANathI rahita sarva-sarvadezI ramatAnA sAgara- zukAnA bhaMDAra bhagavaMte temanA nAma ane getra pUrvaka saMbodhana karI bolAvatA kahyuM, he hastigetriya alabhrAtA Ave. khuzIthI A madhura-mIThe AvakAra maLatA paMDita alabhrAtA samavasaraNumAM upara AvyA. stabdha banI gayA. tyAM te prabhue AgaLa kahyuM - ki maNNe puNNa-pAva asthi-nathi tti saMsao tujha / veya payANa ya atthaM na yAgasI tesimo atyo // jIva mAtranA manogata bhAvane jANanArA aMtaryAmI paramAtmA mahAvIra prabhue acalabrAtAnI managata zaMkAne pragaTa karatA kahyuM- he o ! tArA manamAM evI zaMkA che ke puNya-pApa jevuM kaMI che ke nahIM ? adRSTa dekhAtA evA puNya-pApa hoI zake kharA ? A pramANe tArA manamAM puNyapApa viSe zaMkA che. paraMtu he alabhrAtA ! tane A saMzaya thavAmAM paraspara viruddhArthavALA vedanAM pado temAM kAraNabhUta che. te vedapadono artha barobara na lagADatAM A zaMkA ubhI thaI che, ane je veda vALyo paraspara virUdhdha arthavALA tArI sAme AvyA teno Azaya tuM na samajI zake. eTale saMzaya ubhuM thaye. te vedavAkaya A pramANe che- puruSa naM 1 camataM carara mArA" tane jemAMthI saMzaya thayo te A veda vAkya che. ane teno artha tuM evo kare che keA pratyakSa jaNAtuM je kaMI paNa jaDa cetana svarUpa je thayuM ane thaze te sarva puruSa ja che. purUSa arthAta AtmA ja che. Page #355 -------------------------------------------------------------------------- ________________ parantu AtmA sivAyanA puNya-pApa nAmanA koI padArtha che ja nahIM. he alabhrAtA ! te A veda vAkyathI ema nakkI karI lIdhuM ke AtmA sivAya- puNya-pApAdi jevuM kaMI ja A jagatamAM nathI. bIjI bAju vedanA evA paNa vALe AvyA, jevA kepuNa: gvena varmaLa : pena " arthAta puNya eTale zubha karma vaDe prANa puNyazALI thAya che, ane pApa eTale azubha karma vaDe jIva pApI bane che. A veda vAkyathI te pUNya-pApanI sattA jaNAya che. eka vAkya juduM ane enA karatAM bIja vAkaya sAva virUddha eTale paraspara virUddha be prakAranA vAyenA arthane vicAra karatAM tuM dvidhAmAM paDe. manamAM zaMkA jAgI. have zuM karavuM ? pUNya-pApa mAnavuM ke na mAnavuM ? emAM puNya-pApanI sattA jaNAvatA evA keI prabala take pramANe tane na maLyA eTale te puNya-pApa mAnavAno pakSa jAte karyo. ane puNya-pApa jevuM kaMI che ja nahIM A pakSa nakkI karyo. veda vAkyane samanvaya ane sAce artha bhagavAna- he alabhrAtA ! sarva prathama to veda padane artha ane Azaya samaja, ke e vedo zuM kahevA mAMge che ? eTale tane khyAla Avaze ke tAre saMzaya yogya che ke agya? "pdra sa caTuM mUta carara mAdhyama" A vAyaka pUtha paDaya-pApanI sAthe te puNya-pApa A Page #356 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ema kahevA mAMge che ke A pratyakSa jaNAtuM cetana-acetana svarUpa je bhUtakALamAM thayuM ane bhaviSyamAM thaze, te sarva AtmA ja che. A veda vAkya vizeSa karIne AtmAnI stuti kare che. AtmAnA mahimAnuM varNana kare che. nahIM ke Ametara anya padArthone niSedha nathI karatA. ekano mahimA varNavyo eTale bIjAne niSedha thaI gaye, e jagatamAM kaI vyavahAra paNa nathI dA. ta. "pazumAM kAnta" A veda vAkyamAM AkhA jagatane viSNumaya kahyuM che. viSNune mahimA jaNAvatA ema jale viSNuH sthale viSNuH, viSNuH parvatamastake / sarva bhUtamayA viSNustasmAdda viSNumaya jagat // arthAta jalamAM viSNu che, sthala (bhUmi) mAM viSNu che, parvata upara paNa vipazu che, ane sarva bhUtaya viSNu che. tethI saMpUrNa jagata viSNamaya che." ' A vAkyamAM viSNuno mahimA gAya che. paraMtu bIjA anya padArthone abhAva karyo hoya evo koI ivani AmAMthI nathI nIkaLatuM. eTale A vAkya uparathI puNya-pApa jevuM kaMI che ja nahiM e je tuM artha kADhe che te bilakula egya che. e ja pramANe "g65 g" A vAkayamAM AtmAne mahimA varNave che. paraMtu AmAM paNa ametara anya padArtha kaMI che ja nahi e A veda vAkayane keI aliprAya ja nathI. bIju he alabhrAtA ! zeDo e paNa vicAra kara ke je puNya pApa jevuM kaMI heta ja nahIM te vedamAM "ritra pa Page #357 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gvAta kaa T" meLavavAnI IcchAvALAe agnihotra yajJa kare. A rIte yajJa karavAnuM zA mATe kIdhuM ? vedonI te evI mAnyatA che ke agnihotrAdi yajJa karavAthI eka adaSTa (puNya) utpanna thAya che. te AtmAne svargamAM laI jAya che. bIjuM e ke, je puNya-pApanuM astitva na mAnavAmAM Ave te, dAnanuM phaLa puNya ane hiMsAnuM phaLa pApa je manAya che, te sarva niSphaLa asaMgata siddha thaI jaze ane je puNya-pApane niSedha thaze te dana-hiMsAdi pravRttine paNa niSedha thaI jaze. paraMtu leka vyavahAramAM te tevuM dekhAtuM nathI. dAna hiMsAdi pravRttio te ekadhArI-eka sarakhI cAlu ja che. je Acare ja che. ane je jIve pravRtti kare ja che te pachI te pravRtti sadaMtara nirarthaka ja che ema paNa kahI nahIM zakAya. kaMIka sArthaktA temAM paNa che. ane bIjuM e paNa A saMsAramAM spaSTa dekhAya che ke dareka prANI sukha-duHkha anubhave che. koI sukhI kaI duHkhI che, te pachI tenuM kAraNa zuM? mATe A saMsAramAM sukha duHkha che te tenuM kAraNa paNa puNya-pApa che e spaSTa thAya che. mATe vedanuM tAtparya puNya-pApanuM niSedha karavAnuM nathI. mATe he alabhrAtA ! puNya-pApa avazya che. puNya-pApa viSe matabhedanA pakSemnnnnsi puNNaM pAva sAhAraNamahava do'vi bhinnAha / hojja na vA kamma ciya sabhAvao bhavapaba cA'ya // Page #358 -------------------------------------------------------------------------- ________________ he alabhrAtA ! vaLI tArI samakSa puNya-pApa viSe judA judA mate upasthita che temAMthI paNa tuM nirNaya nathI karI zakti ke kharo pakSa karyo haze ? tethI paNa tAru mana dvidhAmAM hovAthI saMzayagrasta che. puNya-pApa vaSenA tArI sAme upasthita mate- A pramANe che (1) puNya haze ? (2) pApa haze ? (3) athavA ubhayamizra haze ? (4) athavA banne bhinna haze? athavA zuM A bhavane prapaMca mAtra svabhAvathI ja cAlatuM haze ? A pakSene vadhu spaSTa karI e- (1) mAtra puNya ja che. ane pApa nathI. (2) mAtra pApa ja che. puNya nathI. (3) puNya- ane pApa zuM mecakamaNinI jema bane mizra che ? arthAta mecakamaNimAM vividha raMge hovA chatA te eka sAdhAraNa vastu che tema suba-a ne duHkharUpa phaLa ApanAra ke eka ja sAdhAraNa rUpa che ? arthAta zuM puNya-pApa banemizra che ? (4) athavA sukhanuM phaLa ApanAra puNya, ane duHkhanuM phaLa ApanAra pApa zuM bane judA-judA svataMtra che ? (5) karma ja nathI. arthAta zubhAzubha karmarUpa puNya-pApa jevI kaI vastu ja nathI. ane A saMsArano bhavaprapaMca mAtra svabhAvathI ja cAle che. karmane abhAva ane svabhAvavAda mAnanAra A pAMcame pakSa che. te acala brAtA ! AvI paraspara viruddha pAMca prakAranI mAnyatAothI tuM saMzayagrasta thayela che. A pAMce mate ke pitapotAnA matanI siddhi mATe samarthana Page #359 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kAraka bhinna bhinna yuktio ApIne matapuSTi kare che. te A pramANe che. (1) ekAnta puNyavAda pakSa puNNukkarise subhayA taratamajogAvagarisao hANo / tasseva khae mokakhA patthAhArovamANAo / phakata puNyavAda ja mAnanArA ane pApa na mAnanArA matavAdIonuM mAnavuM che ke ekalA puNyane ja mAnavAthI sukha-duHkha bane ghaTI zake che. to pachI pApa tatva mAnavAnI koI jarUraja nathI rahetI. jema-jema bhejanamAM paththahAne ja vizeSa rUpe levAmAM Ave te Arogya sudhare che. sArU rahe, vadhAro thAya che. ane jema pathya AhAranuM pramANa ghaTe che tema ArogamAM paNa hAni Ave che. arthAta rega vadhe che. ema puNyanuM pramANa ghaTe che tema tema duHkha vadhe che. ane je pathya AhAra sAvaja choDI devAmAM Ave te mRtyunI paNa saMbhAvanA che. te ja pramANe phakta ekalA puNyane ja mAnavAthI sukha-duHkhanI upapatti thaI zake che. te pApa judu mAnavAnI jarUra nathI. puNya kamaza. utkarSa eTale jema jema puNya vadhe tema tema sukha vadhe che. ane puNya ekadama vadhI jAya te svarga maLe che. je puNya kramazaH ghaTe te sukha paNa ghaTe che. arthAta duHkha maLe che. ane puNya je sAva ja ghaTI jAya te narakamAM duHkha maLe che. ane puNyane sarvathA kSaya abhAva thaI jAya te mekSa maLe che. A pramANe ekAnta puNyavAdIo ekalA puNyapakSathI paNa saMsAranI vyavasthA calAvavAnuM vicAre che. Page #360 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ekAta puNyavAda pakSanA nirAsa ane pApa siddhi iya savite suha-dukkhakAraNace ya kammaNo siddho / puNNAvagarisaseteNa dukkha bahulattaNamajutta // .... karma rUpI (mUta) hovA chatAM sukha-duHkhanuM kAraNa siddha thAya che. tethI te karmane puNya karma, ane pApakarma ema be prakAranuM mAnavuM joIe. eTale puSya ghaTavAthI duHkha vadhe che, ane mATe ja pApane puNyathI svataMtra juduM mAnavAnI AvazyaktA ja nathI, e pakSa kheTa kare che. jema keine paNa vadhAre sukhane anubhava thato hoya te tenA kAraNarUpe vadhAre puNyane mAnavAmAM Ave e ja pramANe je koIne vadhAre duHkhane anubhava thato hoya to tenI pAchaLa kAraNa svarUpe kaI vadhAre zubha karmane ja mAnavuM joIe. ane te azubha karma eTale ja pApa. parantu vadhAre duHkhanA anubhavanI pAchaLa puNyanuM ghaTavuM mAnavuM enA karatA pApanuM vadhavuM e mAnavuM vadhu ucita che. duHkhanI vRddhi mATe tene anurUpa karma mAnavuM joIe ane te che pApa karma javane je duHkhanI vRddhi thAya che. tenuM kAraNa phakta puNyanuM ghaTavu eja nathI. kAraNa ke duHkhanI vRdhdhimAM bAhya nimitAmAM vadhu paDato aniSya agya AhArAdi paNa kAraNa hoI zake che je duHkhanI vRddhinI pAchaLa ta puNyanuM ghaTavuM ja kAraNe mAnavAmAM Ave te je puNyathI meLavela che AhArAdi bAhya sAdhana che tenI hAni thavAthI ja vadhAre duHkha thavuM joIe. paraMtu temAM sukhane pratikuLa evA aniSTa Page #361 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AhAra Adi viparIta bAhya sAdhanA baLanA prarSanI apekSA rahevI na joIe. je puNya ghaTavAthI ja duHkha vadhatu heya te sukhanA sAdhanane ghaTADe ja temAM kAraNa have joIe. paNa duHkhanA sAdhananI vRddhi temAM anivArya na hevI joIe. paratu nA. duHkha mAtra sukhanA sAdhane ghaTavAthI ja vadhe che evuM nathI. sukhanA sAdhano ghaNuM hoya che chatAM paNa duHkha vadhI zake che. mATe duHkhanI vRddhinI pAchaLa svataMtra azubha karma mAnave joIe. ane te che pApa karma sukhanA vadha-ghaTanI pAchaLa tenA kAraNabhuta puNyakarmanI vadha-ghaTa kAraNa bane che te pramANe duHkhanA vadha-ghaTanI pAchaLa tenA paNa svataMtra kAraNarUpe azubha pApa karmane mAne jaIe. puNya ISTa sAdhane vastuo ghaTI zake che, paraMtu duHkhadAyi aniSTa vastuo kevI rIte vadhe ? te te azubha karmanA udayathI vadhe che mATe azubha karma-pApane svataMtra mAnavo joIe. bIju he alabhrAtA ! je puNyanI vRddhinA AdhAre masta meTu sukhI zarIra mAnavAmAM Ave ane puNyanA ghaTavAthI nAnuM duHkhI zarIra ema je mAnavAmAM Ave te zuM A pakSa barobara che ? pApa jevI kaI vastu ja svataMtra na hoya (na mAne ane mAtra puNyanI vadha-ghaTa pramANe ja je zarIra mAnavAmAM Ave te bIjI ghaNI Apatti che. eTale vadhAre puNyathI vadhAre meTu zarIra ane ochA puNyathI nAnuM zarIra ema je mAnIe te cakavartI karatA paNa hAthInuM zarIra 10 Page #362 -------------------------------------------------------------------------- ________________ moTuM che, eTale zuM cakavatI karatA hAthInuM puNya vadhAre mAnavuM che ane hAthI karatA cakavartInuM zarIra nAnuM che te zuM hAthI karatA cakavartInuM puNya ochuM mAnavuM ? nA. hAthInuM zarIra meTuM che chatAM paNa puSya to cakravartInuM vadhAre che. ane hAthInuM puNya keTaluM ? sAva DuM. te pachI puNya ghaTavAthI zarIra ghaTe, A mata pramANe te hAthInuM puNya sAva thoDuM che te hAthInuM zarIra sAva nAnuM thavuM joIe ne? ane puNya vadhavAthI ja zarIra moTuM thatuM hoya te cakavatanuM vadhavuM joie ne ? paraMtu tema paNa mAnavuM gya nathI. sukhanI pAchaLa svataMtra pApane ja kAraNabhUta mAnavA joIe. bIju he alabhrAtA ! thoDuM paNa hoya te senuM sonuM ja kahevAya. ane vadhAre paNa heya teya senuM tenuM ja kahevAya. vadhAre senAthI meTo dAgIne banaze. cheDA enAthI nAne dAgIne banaze. paNa evuM nathI ke vadhAre senAthI te te sAre meTa dAgIne banI jaze paNa echAthI mATIne ghaDa banaze. arthAta theDAthI bIjuM ja kaMI banI jaze ? nA. thaDAthI nAnuM, ane vadhuthI meTuM paNa banaze te senAnuM ja. e ja pramANe vadhAre puNyathI vadhAre sukha ane ochA puNyathI ochuM sukha maLaze. paraMtu vadhAre puNyathI vadhAre sukha ane ochA puNyathI duHkha maLaze ema te na ja kahevAya. cheDA sonAthI nAne dAgIne bane te ja pramANe cheDA puNyathI thoDuM sukha ja maLe paNa duHkha maLe e pakSa che. mATe he alabhrAtA ! Page #363 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sukhanI pAchaLa puNya ane te ja pramANe duHkhanI pAchaLa pApane svataMtra kAraNa mAna. A rIte svataMtrapaNe pApanI siddhi thAya che. kAryakAraNanA anumAnathI puNya pApanI siddhi prazna : kArya hoya te kAraNe heya ke kAraNa hoya te kArya hoya ? koNa konI sAthe rahe ? dA. ta. dhUmADe heya te agni ? ke agni hoya te dhUmADo? jyAM jyAM agni rahe tyAM tyAM dhUmADo haze ? ke jyAM jyAM dhUmADo haze tyAM tyAM agni. haze ? uttara : dhUmADe haze tyAM te agni cokkasa haze ja. paratu agni hoya tyAM dhumADe kadAca hoya ke na paNa hoya. dA. ta. lekhaMDane tapele lAlaceLa garama geLe che. tyAM agni che paNa dhUmADe nathI. eTale agni hajI dhUmADA vagara rahI zakaze, paraMtu dhUmADo agni vinA na ja rahI zake. kAraNa ekabIjAmAM kArya-kAraNa bhAva saMbaMdha che. kArya heya tyAM te kAraNa cokakasa heya ja. dA. ta. ghaDe hoya tyAM mATI avazya hAya ja, kAraNa e ke kArya kyAre ya kAraNa vinA rahetuM ja nathI. kAraNa te kArya vinA paNa rahI zake che. mATI ghaDA vinA paNa rahI zake che, agni dhUmADA vinA paNa rahI zake che. kAraNanuM lakSaNa karatA kahyuM ke H manavA siddha kRti kArya niyata pUrvatti jAga" kAryanI ThIka pAchaLa rahe te kAraNa. Page #364 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A rIte ATalI kArya-kAraNanI pUrvabhUmikA vicAryA pachI have e zodhIe ke sukha-duHkha e kArya che ke kAraNa? zuM e bane kAraNa che? te emAMthI thatuM kArya zuM? nA.... kaI ja nathI. mATe e bannene kAraNa te na ja mAnI zakAya. te zuM kArya mAnI zakAya ? hA. kArya kahI zakAya. saMsAramAM sukha duHkha te te vyaktimAM dekhAya che. keIne baMgalo, keIne jhUMpaDI vagere sukha-duHkha che. te kArya che. je kArya hoya to kAraNa vinA kema saMbhave? sukha-du:khane je kArya mAnIe te tenA kAraNamAM kene mAnazuM ? AnA uttaramAM sukha-duHkhanA kAraNa rUpe mAnavAmAM kaI uparavALAne, ke kudaratane, I Izvarane, kaI pitAne, keI mAtAne . vagerene bhinna bhinna kAraNa mAnaze. paraMtu pitAnA sukha-dukhanI pAchaLa je Izvara-kudarata Adine je kAraNa mAnavAmAM Avaze to temAM ghaNI Apattio Avaze. IzvaranuM svarUpa vikRta thaI jaze. pachI te Izvarane paNa gISI, pakSapAtI, svAthI vagere mAnavAne vakhata Avaze. jene vicAra ApaNe pahelA paNa cothA vyAkhyAnamAM pAnA naM. 12 thI kahI gayA chIe. tyAMthI e badhI dalIle vAMcI levI. ane Izvara paNa sarvane sukha-duHkha te te jIvanA karmAnusAre Apato hoya te pachI karmane svataMtra kAraNa mAnI zakAya, pachI bIjAnI sattAnI AvazyaktA ja nathI. eTale 13 Page #365 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sukha-duHkhanuM kAraNa nakakI karatAM ApaNe karmasattAne TharAvIe. temAM paNa zubhAzubha karmane sukha-duHkhanA kAraNa svIkAravAmAM keI Apatti Ave tema nathI. kArya - sukha phaLa duHkha kAraNa - puNya (zubha karma) karma pApa (azubha karma) sukha-dukha kArya che. phaLa che. te tenI pAchaLa kAraNe cakkasa hovuM ja joIe. tenA mATe puNya-pApane ja mAnavA paDaze. puNya-pApa e bIjuM kaMI ja nathI. eka ja sikakAnI be bAjunI jema eka karmanA zubha ane azubha vibhAga che. sArA zubha karmane puNya ane kharAba azubha karmane pApane kahIe chIe. zubha azubha gumaH puca) (azunaH vAvastha) sAruM, dharma kharAba, adharma karma mAtrane be vibhAgamAM vaheMcI dIdhA che. jIvanI pravRtti ke vRtti be ja prakAranI che. kAM te sArI ane kAM to kharAba dareka jIvane mana-vacana ane kAyA A traNamAMthI ochA vadhAre karaNa (sAdhane) maLyA che. te ja tenI pravRttimAM sahAyaka bane che. Page #366 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1. mana) thI vicAra | sArA vicAra kharAba vicAra 2. vacana) thI vApha vyavahAra kharAba bhASA 3. kAyA)thI pravRtti | sArI pravRtti 1 kharAba pravRtti A pramANe mana-vacana ne kAyA (zarIra) A traNa sAdhane maLyA che. A traNe jaDa che. enI pravRttine mUrtAi AtmA sacetana tatva che. karmavazAta jIva traNene upayoga kare che. manane upayoga vicAra karavAmAM thAya che. ane vicAre che prakAranA che. kAM te mAnavI sArA vicAra kare che, ane kAMte. kharAba-gaMdA vicAra paNa kare che. 2.vacana-vANI-bhASAne vyavahAra vacanetrathI thAya che. te paNa be vibhAgamAM vaheMcI zakAya che. keTalAka sArI-priyamadhura mIDI-AvakAradAyaka AdarAthI bhASA vApare che. te keTalAka tadana kharAba, apriya, kaDavI, kaThora, duHkhadAyI, gALayukta, apamAnajanaka, gaMdI bhASA paNa vApare che. 3. kAyA - zarIranI pravRtti ceSTA Adi halana-calana AvavuM-javuM, khAvuM-pIvuM, uThavuM-besavuM, haravuM-pharavuM, laDavuM-bAjhavuM vagerenI ghaNI pravRtti zarIra dvArA karavAmAM Ave che. e paNa be ja vibhAgamAM vaheMcAya che. kAM te sArI pravRtti ane kAM te kharAba pravRtti. 65 Page #367 -------------------------------------------------------------------------- ________________ upa% mujaba maLelA mana-vacana-kAyAne upayega sArA ke kharAba, zubha-azubha A be rIte ja thAya che, banne rIte leko kare che. sArAne zubha heA, te ja puNyApAda-puNya kAraka che, ane kharAmane zubha kahe. te ja pApakAra, pApApAka che. karmAMnA siddhAnta pramANe jevA karyA che, tevA ja phaLa bhAgavavA paDe che. je karyAM che te bhogavavA paDe che, kAMTA vAvavAthI kerI nathI ugatI ane kerI vAvavAthI kAMTA nathI ugatA. jevuM vAvIe chIe, tevuM ja laNIe chIe. jevu ApIe chIe tevu ja pAmIe chIe. As you sow So shall you reap. A pramANe kAma karatI kameM sattAnA gharamAM nizcita nyAya padhdhati che, sukha Apaze te sukha pAmaze. duHkha Apaze te duHkha pAmaze. kAine paNa sukha ApavuM arthAta duHkhI na vA te puNya che. zubha che, ane tenu phaLa sukha ja maLaze. e ja pramANe koIne paNa duHkha Apavu, du:khI karavA e pApa che. azubha che. tenA kAraNe vene duHkhanA ja udaya thAya che. dukha pApAt sukhaM dharmAt sarvazAstreSu saMsthiti na kartavyamataH pApa, kartavyeA dharmasaMcayaH // A paNa eka jagatane zAzrvatA niyama che ke du:kha jyAre jyAre uthamAM Ave che tyAre karelA azubha pApa kA~nA kAraNe ja, ane sukha paNa kayAreya udayamAM Avaze tyAre karelA dhama (puNya)nA kAraNe ja Ave che. A sa 16 Page #368 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAstromAM kaMDArAyelu zAstra vacana che. mATe koIe paNa pApa na karavA ane dharma-puNya karavAM joIe. paraMtu A saMsAramAM taddana UMdhI viparIta pravRtti karanArA je paNa jovA maLaze. kahyuM che kepunnysy phalamicchanti, puNyaM necchanti mAnavAH / kahAM pApasya necchanti, pApaM kurvanti sAdazaH // A saMsAramAM jenI vicitra vRtti paNa jovA maLe che ke, puNyanuM phaLa je sukha che te te sahu meLavavA Icche che. parantu sukhanA kAraNabhUta puNyane AcaravA keI nathI IcchatuM. e ja pramANe pApanuM phaLa je duHkha che te koI nathI IcchatuM. parantu Azcarya te e vAtanuM che ke pApa karavAnuM choDatA paNa nathI. pApa karIne sukhI thavAnI IcchA ghaNa rAkhe che. bAvaLa vAvavAthI kerI kyAreya UgatI nathI. tema pApa karavAthI sukha keI kALe maLatuM nathI. duHkha ja maLe. karmasattAnA darabAramAM dera paNa nathI ane aMdhera pa nathI. eka nta pApavAdanA nirAzapUrvaka puNyasiddhi bIjA pakSamAM je ekAnta pApavAda mAnIne tenI vadhaghaTanA AdhAre jagatamAM sukha-duHkha nI vadhaghaTa mAnavAnuM vicAre che. te pakSa paNa ekAnta vAdane pakSa che. te kevI rIte ucita nathI te joIe. prathama ekAnta puNyavAdano bilakula viruddha mata che. prabhue kahyuM - evaM ciya vivarIya joejjA sayapAvapakkhe'vi / na ya sAhAraNarUva kama takAraNAbhAvA // Page #369 -------------------------------------------------------------------------- ________________ he alabhrAtA ! je meM kevala puNya pakSamAM kahyuM hatuM te ja ulaTAvIne ahIMyAM A ekAnta pApavAdanA pakSamAM vicAravuM. te ja tarka yukti ahIyAM paNa vAparavI jema puNya ghaTavAthI duHkha na thaI zake, tema pApa ghaTavAthI paNa sukha na thaI zake. je ghaNuM jhera ghaNuM nukasAna karatuM hoya to theDuM jhera paNa nukasAna ja karaze. theDuM jhera phAyade te nathI ja karatuM. evI ja rIte ema spaSTa kahI zakAya ke ghaNuM pApa ghaNuM duHkha Ape te DuM pApa DuM paNa duHkha ja Apaze. thoDuM pApa sukha to na ja ApI zakekayAMthI Ape? pApa te pApanI ja kakSAnuM che. jema jhera te jheranI ja keTInuM che. pramANa ochuM vadhAre che. pramANamAM pharaka paDavAthI ene phaLamAM paNa pharaka paDI zake che. paraMtu pramANa ghaTavAthI viparIta phaLa te kyAMthI ApI zake ? mATe pApa sAva DuM paNa hoya te thoDuM paNa duHkha Apaze ane je sukha joItuM hoya te ApaNe puNya tatvanI sAbitI karavI ja paDaze. (3) puNya-pApa saMkIrNa (mizraga pakSa ucata nathI. kamma joganimitta subhA'subhA vA sa egasamayammi / hojja na Ubhayaruvo kammapi tao tayaNuruvaM / he alabhrAtA ! ekAntarUpe puNya-pApane ubhayasaMkIrNa mizrage mAnIe te paNa ucita nathI. kAraNa ke tevA karmanuM keI kAraNa nathI. Page #370 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ka nu kAraNa cega che ane eka samaye eka ja upa2Aga hAya che. eka samaye kAM teA zubha upayAga hoya athavA azubha hAya. parantu zubhAzubha ane upacega eka samaye te salave ja nahIM, eTale tenu kArya karma paNa puNyarUpa zubha athavA pAparUpa azubha bhinna bhinna thAya. parantu ubhayarUpa mizra teA na ja thAya. mithyAtva, avirati, pramAda, klAya ane cega ekamaaMdhanA hetuo kahevAya che. A badhA pAMce hetuomAMthI eka karmabaMdhanA haeNtuo mithyAtva, yoga: avirati HICHI cAga ja evA hetu che, jenA kaMdhanI sAthe avinAbhAva saMbaMdha che, arthAt jyAM jyAM kama khaMdha hAya tyAM yoga hetu avazya heAya che. tethI ahI bIjA kAraNeAnA addale cAganI pradhAnatA lIdhI che. sil mana, vacana ane kAyAnA traNa kAraNathI ceAga paNa traNa prakAranA che-- 1. maneyAga, ra. vacanacega ane 3. kAyayeAga, mukhyatve A cAga ja kama baMdhanA mukhya hetu che. 19 Page #371 -------------------------------------------------------------------------- ________________ he alabhrAtA ! tuM je ema mAne che ke eka samaye, ekIsAthe zubhAzubha mizraga paNa hoya che. dA.ta., dAna devAne. zubha vicAra ane dAna vidhi avidhi purvakanI azudhdha heya.. te ja pramANe vacanathI upadeza azubha hoya ane kAyAnI ceSTA. azudhdha hoya evA samaye zubhAzubha ane mizra hoya che. paraMtu tArI A mAnyatA egya nathI. pratyeka roganA dravya ane bhAva ema be bheda paDe che. mana-vacana-kAganA je pravartamAna pudgale che, je skuraNa parispada che te dravyacoga che ane A baMne prakAranA dravyoganuM utpatti kAraNa adhyavasAya che te bhAga che. bhAvaga nizcaya nayanI apekSAe eka samaye zubha athavA azubha baMnemAMthI eka ja hoya che. tatvacintanamAM vyavahAra karatAM nizcayanI pradhAnatA hoya che ane dravyaganI bAhya pravRttimAM vyavahAranI pradhAnatA hoya che. adhyavasAya rathAnemAM zubha athavA azubha be ja bheda che. paraMtu zubhAzubha mizra e trIje bheda ja nathI. mATe adhyavasAya jyAre zubha hoya tyAre puNyabaMdha ane adhyavasAya jyAre azubha heya. tyAre pApabaMdha (azubhabaMdha) paDe. paraMtu banne mizra ( kIrNa) te saMbhava ja nathI. kAraNa ke tevA mizra adhyavasAya eka samaye nathI. eka samaye zubha athavA azubhamAMthI eka ja yoga hoya. tethI puNya-pApa svataMtra mAnavA. joIe, mizra (saMkIrNa) nahIM. bhAvaga e dhyAna ane lesthArUpa che. 20 Page #372 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (1) dhyAna zubha dhyAna azubha dhyAna 3 Ata dhyAna dharma dhyAna zukala dhyAna raudra dhyAna (2: lezyA T azubha zubha | S | | | zukala nIla | kApAta | 3 pAse pIta ( A pramANe zubha-azubha karma (puNya-pA5) nA baMdhamAM nimittarUpa dhyAna ane vezyA banemAM zubha-azubha be bheda che ane bannemAMthI yugamAM adhyavasAya sthAne eka samaye eka ja heya. zubha athavA azubha, paraMtu zubhAzubha mizra e trIje kaI bheda nathI hote. mATe zubha-azubha karmabaMdha rUpa puNya-pApane svataMtra mAnave joIe, saMkIrNa mizra nahIM. 21 Page #373 -------------------------------------------------------------------------- ________________ V car - - sA Sar3a lezyA vyakSa | nayana sonI kamaprakRtiomAM mizra tathA saMkramanA hetuopuvvghiyauN ca kamma pariNAmavaseNa mIsayauM nejA / iyareyarabhAva vA sammA-micchAi na u gahaNe // 22 Page #374 -------------------------------------------------------------------------- ________________ motUNa AuyaM khalu dasaNamoha carittamAha ca / sesANa payaDINa. utaravihi saMkamA bhajjo // he alabhrAtA ! kaI karma zubhAzubha mizra nathI. te samyaka mithyAtvarUpa mehanIya karmanI A mizra prakRti kema ? tArA A saMzayanA viSayamAM kahevAnuM ke, A samyaka mithyAtva mehanIya arthAta mizra mehanIya karma prakRti baMdhanI apekSAe mizra nathI. ega dvArA je karmanuM grahaNa thAya che te apekSAe te karma zubha athavA azubha ja hoya che. paraMtu adhyavasAyanA baLathI zubhamAMthI e zubhamAM athavA azubha mAMthI zubhamAM paNita karI zakAya che. mithyAtva rU5 azubhanuM samyaka rUpa zuddha athavA vIparItapaNe paNa parivartana adhyavasAyanA AdhAre karI zakAya che. A prakAre sattAgata karmanI apekSAe mizra mohanIyane saMbhava che. parantu grahaNakALe te mizrane baMdha paDatuM ja nathI. mATe zubhAzubha mizra bheda na mAnatAM bannene svataMtra mAnavAM ucita che. karmaprakRtimAM paNa anya saMkramamAM e ja niyama che. jJAnAvaraNIya, darzanAvaraNIya, mehanIya, aMtarAya, nAma, getra, vedanIya, AyuSya A AThe mULa prakRttiomAM te paraspara saMkrama thaI ja zakato nathI. arthAt eka mULa prakRti bIjI prakRti rUpe pariNata karI zakAtI ja nathI. paraMtu uttara prakRtiomAM saMkrama saMbhave che. AyuSya karmamAM cAre prakAranA deva, naraka, tiryaca, manuSya ema cAre AyuSya prakRtiomAM parara5ra saMkema thato ja nathI. mehanIya karmamAM paNa darzana Page #375 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mehanIya, cAritra mAhanIya e e uttara prakRtinA saMkrama nathI. e sivAyanI bIjI prakRtimAM vikalpe sakramanI saMbhAvanA che. 47 dhruva adhini uttara prakRtie pa jJAnAvaraNa, 9 danAvaraNa, 16 kaSAya, mithyAtva, bhaya, jugupsA, vaijasa, kANu, varNa, gaMdha, rasa, sparza, agurulaghu, upaghAta, nirmANu, 5 aMtarAya e badhAnI pAtapAtAnI mULa prakRtio abhinna hAya tevI mATe evA niyama nathI ke pAtapAtAnI muLa prakRtithI parantu A sivAyanI bAkInI adhruvamAMdhini prakRtie uttara prakRttimAM paraspara sakrama sadauva thAya che, abhinna evI uttara prakRtiomAM paNa je aadhyamAna hAya te adhyamAna prakRtimAM saMkrAnta thAya che. paNa badhyamAna prakRti amadhyamAnamAM saMkranta thatI nathI . A pramANe prakRti saMkrama vikalpe che. 5. ekAnta svabhAvavAdane nirAsa eka pakSa evA paNa che ke je puNya-pApa jevI koI vastu mAnavA ja taiyAra nathI. ka-puNya-pApa kaI che ja nahI. A AkhA saMsAra cakra svabhAvathI ja cAle che. jIvAjIva sa` padAthaeNnA nIyata svabhAvA che. svabhAvathI ja A saMsAra nI vicitratA sidhdha thAya che mAM kAI paNa hetunI apekSA nathI. madhuM ane che. kamaLa komaLa che, svabhAvavAdIonuM ema mAnavu che ke vastuonI utpatti svabhAvathI ja sa'sAramAM kAMTA kaThora che. mAranA 24 - Page #376 -------------------------------------------------------------------------- ________________ piMchA vivIdha raMgI che. caMdrikA sapheda che. A sarva prakAranI vicitratA koI karatuM nathI. svabhAvathI ja thAya che. mATe Izvara, karma kaMI ja mAnavAnI jarUra nathI. keI kartA nathI, badhuM svabhAvisiddha che. jema kAMTAnI tINatAmAM kaI hetu nathI, te ja pramANe jenA sukha-duHkhamAM paNa keI hetu nathI. mAtra svabhAvathI ja jIve sukhI-duHkhI thatA hoya che. A pramANe saMsAra svabhAvanA kAraNe cAlyA kare che. evuM svabhAvivAdIonuM kahevuM che. he alabhrAtA ! A pakSa paNa yuktiyukata nathI. kAraNa, pahelA e vicArIe ke svabhAva zuM che ? svabhAva eTale zuM ? zuM svabhAva te kaI vastu vizeSa che? athavA niSkAraNatA che ? athavA zuM vastune dharma che ? zuM che ? svabhAvavAdane vicAra karatA pahelA te A traNe vikalpa ubhA thAya che. ApaNe kamazaH eka ekane joIe. 1. svabhAvane je vastu vizeSa mAnIe te te AkAzakusuma athavA vadhyAputranA jevu sidhadha thaze. kAraNa svabhAva kayAMya upalabdha nathI, ke ApaNe A vastunuM nAma svabhAva kahI zakIe. evI kaI vastu pRthvI tala upara upalabdha nathI. mATe vadhyAputranI jema svabhAva paNa vastu vizeSa siddha na ja thaI zake. bIju svabhAvane mUrta mAne ke amUrta je mUrta mAne te te pachI karma mUrta ja che. te svabhAvane karmanuM ja bIju nAma ApI dIdhuM hoya tema lAge che. ane je amUrta mAne Page #377 -------------------------------------------------------------------------- ________________ te svabhAva AkAzanI jema keInAya sukha-duHkhane kartA siddha. nahIM thAya. ane amUrta mAne to mUrta zarIra AdinI, nirmiti mATe anurUpa kAraNa nahIM kahevAya. 2. je bIjA arthamAM vibhAvane niSThANA artha mA. hoya te te paNa ucita nathI. kAraNa je keI paNa kAryanI pAchaLa koI kAraNa ja nahIM hoya te zarIrAdi badhA padArtho. eka sAthe kema utpana nathI thaI jatA ? cAgni kAraNa che te ja dhUmADo nIkaLe che, ane mATI kAraNa che te ja ghaDe. bane che. paraMtu A pakSa pramANe je sAva niSkAraNatA ja mAnavAmAM Ave te atyAre ane sadAya ghaDA, dhUmADAnI utpatti satata thatI ja rahevI joIe. paraMtu nA. vyavahAramAM paNa agninA ja kAraNe dhUmADo nIkaLe che te siddha thAya che. A pramANe ravabhAvane sAva nikANatA ja mAnI za te paNa dhi nahIM thAya. sukha-dukhanI pAchaLa je kaI kAraNa ja nathI e ma mAnIza te saMsAramAM kAM te badhA sukhI ja havA je e ane kAM te badhA duHkhI ja hovA joIe. kAraNa vinA te. badhuM ja saMbhava thavuM joIe. athavA te pachI koI paNa sukhI nahIM, kaI duHkhI paNa nahIM levA joIe. paraMtu hai, ca, la.. bhrAtA ! A kayAreya zakaya nathI. pratyakSa virUddha che. kAraNa, saMsAramAM keI sukhI keI duHkhI ema bhinna bhinna prakAranA jIve che. te tenuM kaI te kAraNe mAnavuM ja joIe ane te che karma saMsAranI vicitratA, zarIranI bhinna bhinna vicitratA A badhAnI pAchaLa kaI kAraNa ja na hoya te kema saMbhave ? mATe niSkAraNatA e svabhAvane artha ucita nathI. Page #378 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 3. trIjA arthamAM svabhAvane vastu dhama paNa nahIM rahI. zakAya, jo svabhAvane AtmAnA dhama mAne te te paNa adbhUta sidhdha thaze. ane tethI zarIrAdi utpanna thaI nahIM. zake, azruthI murtInI utpatti na ja sa Mbhave. zarIra bhuta che, svabhAvane muta vastunA dharma kahe| te kharAkhara che. kAraNa, kamu ja che. kama paNa pudgalanA paryAya ja che. ane tamAro kahevAno Azaya A hoya teA ThIka. teA pachI svabhAva vAda zA mATe mAnavA ? tenA badale kama vAda ja mAnavA vadhu susaMgata che. doSarahita nirdoSa pakSa che. kama vAdamAM TAi Apatti nathI. A pramANe svabhAvavAda pakSanA traNe arthAM susaMgata siddha nathI thatA. svabhAva te ekarUpa ja hAya che, svabhAva niyata DAya che. jyAre sasAramAM kAryAM pratiniyata tathA vicitra hoya che. ekarUpa svabhAvathI vIparIta tathA vicitrAnI sidhdhi nahI thAya. eka ghaDo banAvavA mATe jema mATI, pANI, daMDa, cakra, cIvaTa, kuMbhAra Adi ghaNAM kAraNeAM che. tema nAnA svabhAvavAdapakSa mAnavAnA vakhata Avaze. teA pachI bhinnabhinna prakAranA zarIranI pAchaLa kavAda pakSa ja susa'gata che. ane kama`mAM aneka prakAranI prakRti che, je nAnA prakAranI vicitratAne sidhdha karI zake che. vIvIdha kamAMthI sukha-duHkhanI vivIdhatA sidhdha thAya che. Page #379 -------------------------------------------------------------------------- ________________ anumAnathI puNya-pAparUpa karmanI siddhi jIva ane karmanA sagane je puNya ane pAparUpa pariNAma vizeSa che te kAraNa tathA kArya ubhaya rIte jANI zakAya che. te mATe kArya-kAraNanA anumAne che. be prakAranA anumAna kAraNanumAna kAryAnumAna kAraNanumAna tathA kAryAnumAnanA be anumAna dvArA A pariNAmanI siddha thAya che. 1. kAraNanumAna- kAraNathI kAryanuM anumAna che kAraNAnumAna kahevAya. dA. ta. jema khetI karavI e kriyA che ane te kAraNa thakI ghauM, java, bAjarI vagerene pAka the te kArya che. kAraNathI kArya thAya. e ja pramANe dAna karavuM, hiMsA karavI mAravuM vagere paNa kriyA che. kAraNa che. te tenuM keI kArya paNa avazya hovuM joIe. ane A kArya te jIva karmanA puNya-pAparUpa pariNAma che. dAna ApavAnI kriyA e puNyarUpa kAraNa che, ane hiMyA karavI mAravA AdinI kiyA te pAparUpa kAraNa che. A banne puNya-pApa zubhAzubha karmarUpa che. A pramANe A puNya-pApane kAraNanumAnathI kAryarUpe svIkAravA joIe. kahyuM paNa che kesmaasu tulyaM viSamAsu tulya satIgha lamvApyasatISu savva / phala kriyAsvityatha yanni metta tada dehinAM so'stinu ko'pi ja || Page #380 -------------------------------------------------------------------------- ________________ samAna prayatnanuM samAna phaLa maLe che, ane asamAna viSama prayatnanuM paNa samAna phaLa maLe che, prayatna karavA chatAM paNa phaLa nathI maLatuM, ane kaI vAra prayatna na karavA chatAM paNuM phaLa maLe che. AthI jaNAya che ke phaLane AdhAra mAtra prayatna upara ja che ema nathI, paNa tene AdhAra jIvanA karma upara che. 2. kAryAnumAna - kArya hoya tenI pAchaLa kAraNa avazya hovuM joIe. jema dhUmADAnI pAchaLa agni ane ghaDAnI pAchaLa mATI e kAraNa che. tema A zarIra paNa kArya che. te tenI pAchaLa paNa kaMIka kAraNa avazya hovuM joIe. A. zarIrane nimAtA banAvanAra koNa? tame kaheze, Izvara, te Izvarane paNa zarIrane kartA mAnIzuM te paNa ghaNA de Avaze. Izvara garbhamAM ekanI AMkha banAve, ane bIjAnI na banAve. AMdaLe, kANAM, muMge, bahere, apaMga vagere zuM Ikavara banAve che ? athavA zuM Idhara banAvatI vakhate AMkha-nAkakAna banAvavAnuM bhUlI gayA hatA ? zuM Izvara eka pUrNa tatva hoya ane tenAthI paNa bhula saMbhava che. kharI ? je. nA....ane pachI tame kaheze nA, izvara paNa te jIvana karma pramANe banAve che. je karma mAnavAnA ja hoya te saMpUrNapaNe karma sattAne ja mAne ! karmavayaM phaLa ApI zake tema che. teTaluM sAmarthya karma dharAve che. karmanA phaLa ApavA mATe Izvarane vacce lAvavAnI jarUra nathI. nahIMtara IzvaranuM svarUpa 29 Page #381 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vikRta thaI jaze. meM svayaM baLavAna che. mATe te jevI rIte jIe bAMdhyA che. tevI rIte udayamAM Avaze tyAre bhegavavA paNa paDaze. nAnA... ame te garbhamAM thatI zarIra racanAnI pAchaLa mAtA-pitAne kAraNe mAnIe chIe te pachI temAM adraSTa-puNya-pApakarma ke Ivara kaMIja vacce kAraNa mAnavAthI AvazyakatA nathI rahetI. anumAnathI siddhi : hA mAtA-pitA te kAraNa che ja, paraMtu te te mAtra nimita kAraNa che. mAtA-pitAnA saMge garbhamAM zarIra mATe je sthiti ubhI thaI pachI temAM aMge pAMgAMdinI racanA pUrNa -apurNa thaI na thaI vagerenI pAchaLa pachI keNa kAraNa raheze? dA. ta. eka ja mAtAnA 4 patramAM 2 ne AMkha-kAna che. ane bIjA be AMdhaLA-muMgA che. AMdhaLImAtAnA putra dekhAtI ane dekhAtI mAtAnA putre AMdhaLA, tathA muMgA-baherA mAtA -pitAnA putre bolatA-sAMbhaLatA, ane eja pramANe belatA -sAMbhaLatA mAtA-pitAnA putre muMgA-baherA zA mATe janma che ? zuM kAraNa che. je mAtra mAtA-pitAne ja kAraNa mAnavA jaIe te paNa apurNatA che. tyAM paNa purU samAdhAna nathI thatuM. mATe mAtA-pitAne nimita kAraNa mAnIne -temAM mukhya kAraNe te jIvanA zubha(purUSa) -azubha(pApa) karmane kAranuM hovuM jaje. e. ema kAryAnumAnathI paNa kAraNanumAna spaSTa thAya che. ane tethI zarIra nAnI pAchaLa karmane kAraNe mAnavuM joIe, kArya praNa heya tyAre kAraNanuM anumAna karavuM te kAryAnumAna 30 Page #382 -------------------------------------------------------------------------- ________________ che, ane kAraNa pratyakSa hoya tyAre kAryane anumAna karavuM te kAraNAnu mAna che. banne rIte adaNa-puNya-pApanI siddhi thAya che. aMkurAothI utpattimAM mULa kAraNa bIja che. ane bIjA sahakArI kAraNe che. tema ahIMyA paNa sukhanI pAchaLa mukhya kAraNa puNyakarma che, tathA duHkhanI pAchaLa pApa karma che- ane te sahakArI kAraNe ahIMyA aneka che. sukhaduHkha mAtra daSTa kAraNenA AdhAre ja nathI. arthAta bAhya jagatanA bhautika sAdhane, eTale baMgale, gADI, TI. vI, reDIye, paisA, kapaDA vagere sArA-ane vipula pramANamAM maLe tethI ja kaMI sukhI kahevAya ane te sAdhana na hoya te zuM duHkhI ja kahevAya evuM paNa nathI ? ghaNAonI pAse aDhaLaka che. bAga-bagIcA ane baMgalA pazu che, gADI, vADI, lADI paNa che. chatAM paNa mahAduHkhI che. saLagate saMsAra che. saheja paNa sukha nathI. laDe che, jhADe che. mare che, ane mAre che... ane bIjI bAju sAdhu saMtone jUo bhautika sAdhane bilakula nathI. sAdhanone tyAga karyo che chatAM paNa sukhI che. saMpatti saMpanna karoDapatio paNa sAdhu-saMtanA caraNe jaIne paDaze. sukha-zAMti mATe prArthanA karaze.. A zuM dekhAya che. eka sahakArI kAraNa hiovA chatA paNa duHkhI che, ane bIje sahakArI nimitte nathI chatAM paNa sukhI che. te tenI pAchaLa adaSTa puNya-pApane mAnyAvinA cAla tema ja nathI. 31 Page #383 -------------------------------------------------------------------------- ________________ eka rAjA-eka raMka, eka sukhI-eka dukhI, eka amIra, bIje garIba, eka zeTha bIjo nakara eka rANI bIjI dAsI, eka pradhAna bIje sAmAnya, eka saMtoSI bIje lebhI. e brAhmaNa bIje harijana, eka rogI bIje nIrogI, eka sazakta bIje azakta, A badhI saMsAranI vicitratA, viSamatA tene AbhArI che ? zA mATe che ? sRSTine kartA-niyantAdhatA. vagere mAnanArA paNa ane te karmane mATe ja che. teo paNa jIvanA karmane baLAvana gaNe che. Izvara paNa jIvanA karma pramANe ene sArA-narasA phaLa ApanAre che. ema phaLadAtA Izvarane mAne che paraMtu karma kartA te jIvane ja mAne che. paraMtu jyAre karmartA jIva paDe che ane te ja kAma kare che te pachI karelA karmane ja phaLadAtA zA mATe na mAnavA? zuM karavA phaLa dAtA tarIke paNa Izvarane vacce lAvavA? kharAba, azubha karma jIve kyAM che, te Izvare tene kharAba-duHkharUpakALa ApavA mATe paNa khoTI pApapravRtti karavAnI jarUra zuM che? ethI te Izvara pApa karanAre siddha thaze. lAlene bIjA mATe pApa karate heya, ane pote Izvara karma kare ane tenuM phaLa bIjAne maLe A anyAya siddha thaze. khAIe ApaNe ane bIjAnuM peTa bharAya evuM bane kharU? nA. te pachI IzvaranI zaktine vacce mAnIne IzvaranuM svarUpa vikRta karavA karatA karmasattA je chapAjita che tene ja mAnIne cAlavuM vadhu hitAvaha che. sAce mArga che 32 Page #384 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - ka Azrava samaye ja zubha ane azubha evA be bhede che. zubhAzrava te ja puNya, ane azubhA-zrava te ja pApa ziH pujArA, azuma pA] A pramANe tatvArthasUtramAM puNya-pApa banene AzravatatvamAM gaNAvIne tene zubha-azubha kahyA che. ' kriyA saphaLa heya che - jIva mAtra A saMsAramAM pravRttizIla che. kAryazIla che. dareka jIva pravRtti-kiyA kArya te kare che, satata kare che. vidyArthIne ema jaNAvavAmAM Ave ke tuM parIkSA Apa kha... paNa pariNAma eTale enuM phaLa kaMI ja nahIM Ave. pAsa paNa nahIM ke nApAsa paNa nahIM. vyApAra kare paraMtu temAM kamANI paNa nahIM ane nukasAna paNa nahIM te te dhoraNa cAlaze. arthAta phaLa na maLe tevI kriyA keI nathI karatuM. darekanI dareka kriyA phaLa sApekSa ja hoya che. dareka kriyAnI pAchaLa dareka jIvanA manamAM phaLaprAptinI IcchA) apekSA paDelI ja hoya che. huM pANI pI lauM jethI tarasa maTI jAya, huM barobara bhaNuM jethI pAsa thAuM. huM dhaMdhAmAM barAbara lakSa ApuM jethI kamANa sArI thAya. huM kaMIka dAnAdi karUM, bIjAne Apu jethI ApaNane paNa kayAreka koI Apaze, ApaNe sukhI thaIzuM. A pramANe badhI ja kiyAo-pravRttio phaLanI apekSAvALI ja hoya che. dareka kriyAnuM phaLa cokakasa hoya che. ane kriyA-pravRttio be prakAranI hoya che. sArI ane kharAba. koI dAna Ape che. te koI corI kare che. khAsa Page #385 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kApe che, charI dekhADI yu.TI le che. koI bhukhyAne bhAjana Ape che, kAI tarasyAne pANI Ape che. te koi vaLI te garImanu jhuTavIne paNa pote khAvA besI jAya che. koI nivastrIyAne paheravA sArA kapaDA Ape che teA koI vaLI enI paNa cArI karIne athavA laDI-jhagaDIne paDAvI le che. koI maratAne paNa acAvavA mathe che. peAtAnA bheAge paNa prayatna kare che, tA keTalAka tattve evA paNa che je jIvatAne paNa trAsa ApIne mAre che. eka bIjAne peAtAnu leADI ApIne paNa macAvavA koziza kare che tyAre bIjo enuM khUna karIne le| hIluhANu paNa karI nAMkhe che. A pramANe A saMsAramAM sArI ane kharAma ane prakAranI pravRttio-kriyAo che. emAM teA koI paNa pADI zake tema ja nathI. kAraNa saMsAra-vyavahAranI A sarva pravRtti dRSTa che. pratyakSagamya che, ane dareka jIva jANe che ke AmAM sArI kai ane kharAba kaI ? AmAM paNa koI nA pADI zake tema nathI. teA zu' kata tenA phaLa-pariNAma je kadAca aSTa che temAM ja vizvAsa na rAkhavA ema ? zA mATe na rAkhavA. koI paNa kriyA nirarthaka, hetu vinAnI, prayojana vinAnI teA heAtI ja nathI. tema ja phaLa vinAnI paNa nathI hAtI. mATe jo kriyA mAne che te tenu phaLa paNa avazya mAnavuM ja paDe che, ane phaLa mAnIe tA tenA kAraNa rUpe kriyA mAnavI ja paDe. vidyAthI nApAsa thayA che te e sidhdha thai gayu` che ke enI mahenata (enI kriyA) amara 34 Page #386 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nahotI. kAryAnumAna ane kAraNanumAna bane rIte siddha thAya che. e sArI-kharAba je kiyAo che tenA phaLarUpe sukhaane duHkha A be ja prakAranA phaLa maLe che. keI sukhI thAya che te kaI dukhI thAya che. pachI bhale kALa ane kSetra te ja rahe athavA badalAya te paNa phaLa te maLavAnuM ja che. kALa kadAca Aje na hoya, athavA varSa pachIne haiya, 100 varSane heya athavA 1000 ke lAkha varSane hoya te paNa keI doSa nathI. vidyAthI 1 varSe eka dhAraNa AgaLa vadhe che. M. A. keI 3 varSamAM thaze. keI cha varSamAM DokaTara thaze. keI 20 varSe neramAMthI zeTha banaze. keI 50 varSa mahA mahenate dezanA vaDApradhAna thaze. te kaI 100 varSe yegI thaze.. ema kiyAnA phaLane kALa ghaNo e che ke vadhAre lAge, parantu kiyAnuM phaLa maLe ja che. kiyAthI pUrve kiyAnuM prayojana ke hetu rahe che. ane kiyA-pravRttinI samApti pachI kALAntare tenuM phaLa maLe che. mATe kriyA kayAreya niSphaLa to na ja kahevAya. saphaLa eTale phaLasahita ja hoya che. have jIvanI kriyA, je mana-vacana-ane kAyAnAM AdhAre thAya che. te ja pramANe kiyA ke pravRtti sArI che ke kharAba che tenA AdhAre jIvane tenuM phaLa maLaze arthAta sArI kiyA ke pravRttinuM phaLa sukha-sAhyabI vagere ane kharAbanuM phaLa duHkha-durgati vagere maLaze. A sivAya bIjo koI vikalpa ja nathI. - 35 Page #387 -------------------------------------------------------------------------- ________________ hA. ghaNI vakhata evuM paNa bane che. ke kriyA karavAM chatA. paNa phaLa maLatuM nathI dekhAte. te pachI kiyA saphaLa kema mAnavI ? hA, barAbara che. je AcarelI kiyA jyAre phaLa nathI. ApatI tyAre temAM te vina-antarAyate paNa tenuM ja phaLa che. kriyA paNa karma che ane antarAya paNa karma che. ane te ja pramANe kiyA kArakanuM ajJAna, athavA sAmagrInI uNapa e paNa kAraNa hoI zake che jenAthI phaLa na paNa maLe. paraMtu enAthI jIve AcarelI kiyA niSphaLa nathI mAnI zakAtI. jIva phaLa-projana vinAnI kriyAmAM pravRtti ja nathI karate. hA dAnAdi kiyA paNa manaHzuddhi purvaka na karAtI hoya te yiA hovA chatAM paNa phaLa nathI maLatuM. je kiyA karAya che. tyAre te ktanuM mana-vicAradhArA, ane vANI vyavahAra badhu zuM e kriyAmAM parovAyeluM tene anurUpa hoya che? te ja te kiyA phaLa dAyaka nIvaDaze. ghaNIvAra evuM paNa jovAmAM Ave che ke kiyA kaMIka karatA hoya che. paraMtu temAM rasa rahetuM nathI. eTale te kiyAne kartA kriyAmAM cAlu rAkhe che. chatAM paNa tenuM mana bIje bhamatu rAkhe che. manaHzuddhi na hovAnA kAraNe baMdhAtA karma upara asara thavAnI ja che. ane tenuM phaLa tene te rIte ja maLaze. dAnAdi kriyAnuM phaLa hovuM ja joIe. kAraNa ke te have AcarelI che. khetIvADInI jema. khetIvADI karavAthI jema Page #388 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dhAnya, anAja vagerenI prAptinuM phaLa mAnavAmAM Ave che. tema mana-vacana-kAyAthI thayelI kriyAnuM phaLa te sukha-duHkhAtmaka ja mAnavuM joIe. kiyA te puNya ane pApa rUpa karma ane te karmanuM phaLa te sukha-du:kha. jema ugelA aMkuranuM kAraNa bIja che, tema maLelA sukha-duHkha rU5 phaLanuM kAraNa karma che, je puNya-pAparUpa che. paratu he bhagavaMta ! sukha-duHkhanA kAraNane adaSTa puNya -pAparUpe ja zA mATe mAnavA ? je te kAraNane daSTa mAnI laIe te puNya-pApanI sattAne kaI prazna ja na rahe. jema pagamAM kAMTo vAge ane mANasa duHkhI thaye. attara-sukhaDa vagere lagADavAthI sukha anubhavAya che. vagere ghaNuM kAraNe daSTa che te pachI adaSTa evA puNya-pApane zA mATe mAnavA paDe ? he alabhrAtA! nA. e paNa mAnI na zakAya. kAraNa ke eka sarakhA daSTa kAraNo jevA chatAM paNa vicitratA dekhAya che. dA. ta. attara-sukhaDa lagADelA sukhI mANasane zuM raDate nathI je ? zuM sukhI-saMpanna mANasane rega-trasta nathI je ? je enA uttaramAM hA pADatA he te sukhane AdhAra daSTa kAraNe upara eka sarakhe kayAM rahyo ? e ja pramANe duHkhanuM paNa che. kAMTo vAgavA chatAM paNa badhA eka sarakhA duHkhI nathI hotA. rega hovA chatA paNa badhA eka sarakhA duHkhI nathI hotA. mATe sukha-duHkhanA kAraNuM tarIke draSTa padArthone mAnavA jatA ghaNI moTI bhUla 37 Page #389 -------------------------------------------------------------------------- ________________ thaze. eka ja dudha badhAne sarakhI rIte phaLadAyI nathI nIvaDatuM. e ja dudha ke pIe che te masta thAya che-zakita zarIra, vadhe che. ane e ja dudha bIjA pIe che tene jhADA- thAya che. trIjAne dudha pIvAthI ulTI thAya che daSTakAraNa. eka ja ane eka sarakhu hevA chatAM paNa phaLa ekasarakhuM nathI dekhAtuM mATe aSTa puNya-pApa rUpa karmane ja kAraNa mAnazuM te ja samAdhAna thaze. be bALaka sAthe uparathI paDatuM mukanAra mAtA traNenI maravAnI kriyA che ema lAge che. paDavAnuM sthAna daSTa kAraNa che. chatAM paNa mAtA ane eka dIkarI mare che ane bIjI dIkarI jIvatI rahe che tenuM zuM kAraNa? eka ja jagyAe banne sAthe paDavA chatAM paNa eka mare che ane bIje jIvate rahe che. eka ja pAThazALAmAMthI eka ja dhoraNamAMthI 25 vidyArthIo pAsa thAya che. ane bIjA nApAsa thAya che. daSTa kAraNa rUpe pustaka-zikSaka, zALA, dharaNu badhu ekaja che. chatAM kaI pAsa ane kaI nApAsa zA mATe thAya che ? ekaja davA (auSadha) eka sarakhA 10 regIne ApavAmAM Ave che chatAM keIne rega maTe che ane keIne nathI paNa mahatuM. eka sarakhe AhAra levA chatAM eka rAjI . bIjo nArAja che. eka taMdurasta che. te bIje nAdurasta che. A pramANe draSTa kAraNe mAnavAthI kayAreya nahIM cAle. adraSTa karmane kAraNa mAnavAthI ja vAstavikatA samajAze. A pramANe sukha-duHkharUpa kAryanA mATe samAna draSTa kAraNe mAnavAmAM ghaNAM doSa rahelA che. sukha-duHkha phaLa che. koine 38 Page #390 -------------------------------------------------------------------------- ________________ puSpamALA paherAvavAmAM Ave te te ghaNe rAjI thAya che. ane eja kulamALA je kutarAnA gaLAmAM nAMkhI heya te te nArAja thAya che. jaladI teDIne kADhI nAkhavA mATe taiyAra thaze. matalaba kutarAne te mALA sukhakAraka nathI. uparathI baMdhanakAraka, duHkhakAraka lAge che. gadheDAne sAkara hitakara nathI lAgatI. te nathI khAte. e pramANe vicAra karatA draSTakAraNa mAnavAmAM ghaNI Apattio che. puNya-pAparUpa adRSTa karmanI siddhi putpattimAM draSTakAraNa mAtApitA ja hoya che chatA paNa eka bALaka sarvAga saMpUrNa suMdara dekhAya che. chatA te ja mAtA-pitAnuM bIju bALaka kurUpa--ane hInAMga vikalAMga dekhAya che. eka rUpavAna ane bIje kurUpa kema ? eka sarvAga saMpUrNa ane bIjo vikalAMga kema ? mAtA pitA te e ja che. te pachI A taphAvata zA mATe ? mATe draSTa uparAMta paNa adraSTa kAraNa zubhA-zubhakarmane mAnavA ja paDe. e ja zubha karma-te puNya, ane azubha karma te pApa. A pramANe adraSTa karma rUpe puNya-pApasiddha thAya che. zarIranI racanA pAchaLa paNa puNya-pApa vagere adraSTa rUpe rahelA che. ane A puNya -pApa zubha-azubha kriyA-pravRtti AdhAre siddha thAya che. AthI kyiA-pravRttinA AdhAre karmanA puNya-pApa evA be bheda ravabhAvathI ja bhinna jAtIya siddha thAya che. raha ipTotvasa bhAva kArya vizeSAta kulAlayatna iva / hetvantaramanu ya tat karma zubhAzubha kartu : // 39 Page #391 -------------------------------------------------------------------------- ________________ , dekhAtA draSTa kAraNa hovA chatA kArya vizeSane arthAta sukha-duHkhane asaMbhava che te kuMbhAranA prayatnanI jema eka anya adraSTa kAraNanuM anumAna thAya che. ane tene rtAnuM zubha-ke azubha karma kahevAmAM Ave che. (4) puNya-pApanI svataMtra sidhi puNya-pApa bane judA-judA svataMtra che. kAraNa ke tene kAryarUpa sukha-duHkha svataMtra che. ekI sAthe nathI anubhavAtA A pramANe bannenA kAryo sukha-duHkha judA judA, svataMtra spaSTa jaNAya che. te tenA kAraNa bhUta karma zubhAzubha arthAta puNya pApane kAraNe svataMtra ja mAnavA joIe. ema anumAnathI spaSTa siddha thAya che. sukhanuM kAraNa puNya (zubha karma) ane duHkhanuM kAraNa pApa (azubha karma). A sAthe je pakSa ja vadhu yuktiyukta ane susaMgata thAya che. je puNya-pApane mizra saMkoNa mAnavAmAM Ave te ghaNuM de Avaze. je puNya-pApa mizra hoya to tenA udaye maLatuM sukha-du:kha paNa saMkIrtha mizrarUpe anubhavavAmAM AvavuM joIe arthAta kayAreya paNa ekalA sukha athavA duHkhane anubhava thave ja na joIe. paraMtu nA, ema nathI. saMsAramAM evA paNa ghaNuM jIve che je eDavuM sukha ja anubhavI rahyA che. ane evA 5 ghaNuM jIve che je evuM duHkha ja anubhavI rahyA che. e ja pramANe svarganI devagatimAM che evuM sukha ja anubhave che. ane bIjI bAju narakagatinA nArakI re ekaluM duHkha ja anurAve che. narakamAM ghaDIbhara paNa aMza 40 Page #392 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mAtranuM paNa sukha nathI. 1 miniTa paNa narakanA nArakI ja sukhI nathI. sukha nathI, pAmatA te zAtAnI te vAta ja kayAM rahe hA. eka mAtra vikalpa che tItha karenA pAMca kalyANaka prasaMge ja be ghaDImAtra narakanA nArakI che zAtA pAme che. paraMtu te puNya tIrthakaranuM che. temanA janmadinA prabhAvathI bIjA cha sukha-zAtA pAme che. svArgamAM sukhameja-bhegepabheganuM pramANa ati che. mATe tyAM ekalu sukha ja bhagavAya che. duHkhane abhAva che. A pramANe sukha-duHkhanA kAraNabhUta puNya-pApa saMkIrNa-mizra heta te tenA phaLarUpe 'udaye nArakImAM temaja svargamAM paNa sukha-duHkha bane mizrapaNe ja bhegA udayamAM AvavA joIe. paraMtu te te nathI. draSTapaNe ja viruddha che. (deva-nArakanuM tathA temanI deva-narakagatinuM varNana A pahelA kareluM che. tyAMthI vAMcI levuM) mATe svataMtra sukhanA kAraNe bhuta svataMtra sukha ja, ava svataMtra duHkhanA kAraNabhuta svataMtra duHkha ja mAnavuM ucita che. je puNya-pApane saMkIrNa-mizra mAnIe te saMkIrNa kAraNanA udaye phaLarUpe sukha-duHkha paNa mizrapaNe ja udayamAM AvavA joIe. evuM na bane ke mizra kAraNa hoya kharA paNa temAMthI eka utkaTa paNe phaLarUpe udayamAM Ave ane bIje na Ave. nA, ema na bane. mATe sukhanA utkaTamAM puNyanI utkaTatA ane duHkhanI utkaTatAmAM pApanI utkaTatAne ja kAraNe mAnavI joIe. 41 Page #393 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bIju he acalajAtA! je tuM puNya-pApa banene saMkIrNa -mizra mAnIne cAle te ekanI vRti thavAthI bIjAnI paNa vRddhi mAnavI joIe. paraMtu ema te banatuM nathI. puSyanA vadhavAthI pApanI hAni thAya che, ane pApanA vadhavAthI puNanI hAni thAya. che. mATe bannene mizra mAnavA gya nathI, svataMtra ja mAnavA joIe. jema be bhAI hevA chatAM ekanI vRddhinI kAraNe bIjAnI hAni thAya che evuM paNa nathI, ema puNya-pApa bane karma hovA chatA paNa eka nathI. bhinna bhinna che. ane puNya. -pApa rUpe svataMtra mAnIne bannene karmarUpe eka mizra. mAnate heya te kaI deSa nathI. A pramANe pAMca pakSamAMthI 1, 2, 3, ane pAMcame. svabhAvavAdane evA cAra pakSe mithyA siddha thAya che. yuti. saMgata nathI. ane phakata eka je pakSa je puNya-pApane svataMtra mAnavAne che te eka ja pakSa satya-sAce sAbita thAya che. te ja kharo che. puNya-pApa zuM che ? puNya-pApa viSe astitvanI carcA tarka-yukti purvaka karyA pachI temAM sattA-sAbiti joyA pachI have A puNya- pApa zuM che tene vicAra karIe. AtmA ananta jJAnane. mAlika che. jaDa-cetana A be mULabhUta dravyo A brahmAMDamAM che. jaDa cetanathI sarvathA sadaMtara bhinna che, ane te ja pramANe cetana AtmA sadaMtara jaDathI bhinna che. eka-bIjA eka bIjAthI sadaMtara bhinna guNa dharAve che. ane tenA ja kAraNe. Page #394 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bannenuM dravyasvarUpa paNa bhinna che. cetana AtmA jJAna-darzana -cAritrAdi cetanAnA guNo dharAve che. jyAre jaDa padArtha AmAMne eka paNa guNa nathI dharAvate jaDa varNa, gabdha,rasa, sparzAdi guNavALo che. saMsAramAM jaDa-cetana bane saMyukta arthAta bhegA thaIne rahe che. AtmA kayAreya saMsAramAM. svataMtra ekale zarIranA saMcAga vinA rahetuM ja nathI AtmAne saMsAramAM rahevA mATe keI na keI AdhAra-- bhuta sthAna zarIra tarIke rAkhavuM ja paDe che. te ja AtmA rahI zake. jema dravapadArtha paNa kaI paNa AdhAra pAtra heya. te ja rahI zake. AdhAra pAtra na hoya te te rahI ja na zake. bhale pachI te drava-pANI mATe AdhAra nAno-moTo hoya. pachI . te vATakI, glAsa, leTe, bATI, ghaDe, jaga, TAMkI, papa ke pachI game te AkAre hoya. temAM pANIne kaze vAMdho nathI.. e ja pramANe dravya evA AtmAne A saMsAramAM keIna keI AdhAra pAtra je zarIranA nAme oLakhAya che, temAM ja zarIra, rahevuM paDaze. pachI te zarIra nAnuM hoya ke moTuM, devanuM heya. ke pakSInuM, be pagavALu hoya ke, cAra, paganuM, 6nuM hoya keAThanuM, pagavALuM hoya ke paga vagaranuM game tevuM zarIra: haze. javane saMsAramAM te zarIra mAM ja rahyA vinA chuTake: nathI. ane ! A zarIra paNa jIva pota potAnA karmAnusAra bAMdhe che. e zarIranI sAthe vacana yoga-bhASAne vyavahAra karavA vANI maLe che. ane te ja pramANe vicAra karavA. cha mana upAjita kare che. A traNa kAraNe jIvanI sAthe Page #395 -------------------------------------------------------------------------- ________________ hioya che. jo ke badhA ja jIvene traNe hoya ja evuM nathI. ghaNane mana na paNa hoya te asaMjJi kahevAya ane ghaNAM ne vacana ega paNa nathI hote. te ekendriya sthAvara kahevAya che. jIbha vinAnA hoya che. mana-vacana na hoya te hajI paNa bane paraMtu kAyA ja na hoya zarIra ja na heya te na bane. kaI paNa jIva zarIra vinAne saMsAramAM nA hiya. zarIra vinAnA AtmAne mukata kahevAya. te mekSamAM heya. muktAtmAne mokSamAM kaI zarIra nathI hatuM te azarIrI kahevAya che. ane saMsArI jIva sazarIrI kahevAya che. karmAzrava ane tenA hetuo vA vAhika manaH jarmana" A pramANe kAyA (zarIra) vADa (vANuM-vacana) ane mana A traNe karaNanA kAraNe jIva karma sAthe joDAya che. jIvane karmanI sAthe ga-jeDANa A traNanA kAraNe thAya che. ane pachI emAM jIvanA kaSAyAdi bhAve bhaLe che. pachI tenA kAraNe jIva bAhAkAzamAMthI karma egya pudgale grahaNa kare che. ane te karmarUpe baMdhAya che. pU. umAsvAtijI mahArAje tatvArthAdhigama sUtramAM kahyuM ke sakavAyatvAt jIvaH karmago yogyAn pudgalAnAdate / saSAya arthAta kedha-mAna-mAyA-lebhAdi rAga-dveSanA kAraNe jIva kAmaNa vargaNanA karmagya pudgalene grahaNa kare che. je jIvanI sAthe baMdhAIne karma saMjJA pAme che. tene ja karma Page #396 -------------------------------------------------------------------------- ________________ IIII -kAzmaNa varSa - kahevAya che. paNa mAtra tene Azrava eTale AvavuM, Agamana karavuM. AtmAmAM kArmaNa vargaNanA pudgalenuM AvavuM te Azraya kahevAya che. ane A kAmaNa vargaNAnA (jaDa pudgala paramA zuone vizeSa jaththa) para- mANuo (rajakaNa jevA) AtmA sAthe ceTe che. ceMcyA pachI te karma banI jAya che. tene karma baMdha kahevAya che. karmabaMdhanA hetuo - A karmo AtmAnI sAthe je baMdhAya che, tenA mukhya. pAMca hetuo che. mithyAdarzanAvirati-pramAda-kaSAya-yogA bandha hetavaH / / karmabaMdhanA hetuo Page #397 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ::::::::::: SIda8ArI rIDa karI rahI che : : TT | A mArI dikarI rikI rANI : * dii RESTE ypthmii. rngmdh ooydhvoebiidhiidii STRATI Jo. Sea saBriNiI .. Sanga kiSkira jevAkANIe yiing jo jI re zakti AratI 0 " 8 ::::::.3 gaNIo src E: TESIraDI.:30;] hAphika -mithAva, avIrati, pramAda, kaSAya ane vega evA mukhya pAMca hetue vaDe AtmA karma bAMdhe che. karma vagaNanuM Agamana thayA pachI karmarUpe baMdhAya che te AtmAnI sAthe kSIra-nIsaMganI jema athavA lekhaMDano geLe ane agninI jema baMdhAIne eka thaI jAya che. tene karmabaMdha kahevAmAM Ave che. AtmAmAM je karmaNa vargo Ave che, Azrava je thAya che, tenA paNa mukhya 5 mAge che. tene Azrava mArgo kahyA che ki-pAtha-saa-bAtha pakA-vatu-ka-rAkaeNrAti saMsthA pUrva ca mevAH | indriya, kaSAya, avrata ane kriyA tathA ega e mukhya 5 Azrava mAge che. ini-5, kaSAya-4, avata-5, kiyA-25 Page #398 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ane ega 3- ema kula 42 bheda Azravatavane kahyA che. -A 42 mArge AtmAmAM kArpaNa vagaNAnuM (AvavuM) Agamana-Azrava thAya che. jema dariyAmAM rahelA hADakAmAM kANuM paDatA pANI aMdara Ave. evuM eka kANuM nahIM paNa kara kANuM hoya ane badhe raste pANuM aMdara pravezata heya te te hoDaku tane ke DUbe? zuM hAlata thAya? ema A 42 mAge AtmAmAM karmonuM Agamana-praveza thAya che. ane pachI tenA upara baMdhanA pAMca hetuo beThA che. tenA kAraNe karmone baMdha thAya. baMdhAya. have Aje kAmaNavargaNAnA pudgala paramANuone ja je AvIne AtmA upara chavAI gaye ane AtmAnA guNo DhaMkAI gayA te sAruM thayuM ke kharAba thayuM ? AtmAnI mukhya zakitao haNAI gaI. DhaMkAI gaI enA guNe dabAI gayA. jevAM keAtmAnA 8 guNe DhakAvAthI 8 karma1 ananta jJAnaguNa - DhaMkAvAthI-jJAnAvaraNIya karma 2 ananta darzanaguNa. -darzanAvaraNIya, 3 ananta cAritraguNa -mohanIya , 4 ananta vIrya (zakti) -aMtarAya 5 anAmI- arUpI -nAmakarma 6 agurulaghu -getrakarma 7 ananta sukha (avyAbAdha sukha-, vedanIya karma 8 akSaya sthiti - che -AyuSyakarma ! ! ! ! | Page #399 -------------------------------------------------------------------------- ________________ " A pramANe A bAju je AtmAnA ATha guNe hatA. jenAthI AtmAnI zobhA hatI. AtmA potAnA svarUpamAM rahIne badhuM ja suMdara sAruM karI zakatA hate have te guNe kAzmaNa pudgala paramANuonA AzravathI DhaMkAI gayA che. ane tenA kAraNe have AtmA kAMte sadaMtara viparIta pravRtti karaze. ane kAM to egya pravRtti nahIM karI zake. zuM A sArU thayuM ke kharAba thayuM ? hakIkatamAM AtmAne eka paNa guNa DhaMkAya te guNane eka aMza paNa DhaMkAya to te paNa sAruM te nathI ja. te pachI purepurA mahadaMze guNe DhaMkAI jAya te keTaluM kharAba kahevAya ? ' basa, AmAM je sarvathA guNe DhaMkAI jAya che, ane viparIta svarUpa ubhu kare che te pApa che. azubha che. azubha karmane ja pApa kahevAya che. ane je AtmAne zarIrAdi, gati vagere saMsAramAM maLyuM che je zubha rUpe sAruM che. saMsAramAM jIva che, rahe che tyAM sudhI paNa je sAruM kahevAya tene zubha karma athavA puNya kahevAya che. zubha kamane ja puNya kahevAya che. - jo ke karma mAtra zubha che ja nahIM AtmA upara eka paNa karma hoya te azubha ja che. paraMtu have e divasa te ApaNA mATe dUra che ke AtmA sadaMtara sarvathA karma vinAne banI jAya. te te ghaNuM uttama. paraMtu jyAM sudhI AtmA sarvathA sadaMtara sarvathA karma vinAne na thaI jAya tyAM sudhI. je karmo AtmA upara DhagalAbaMdha greTelAM paDyAM che temAM keTalA sArA ane kharAba che? keTalA zubha ane keTalA azubha. che tene vicAra karavAne rahyo. Page #400 -------------------------------------------------------------------------- ________________ te zubhane puNya ane azubhane pApa kahevAya che. ghAtI " aghAtI 1 1 | 2 | 3 [4 { 5 6 7 8] jJAnA darzanA me tane ya a tarAya nAma gotra vedanIya AyuSya zuM AtmAnA guNe DhaMkAya te zubha ke azubha ? - 6 AtmAnA ATha guNa ane tenA Avaka AThakama nAvaraNIya merU AyuSyakame rUN vahanaya : alayasthiti che avata Tr? ananta jJAna || darzanAvaNIyambhaS ) ano 3anantacAritra bhAhanIya krisagulavuM anAmI nAma ma = vIe Jaa satarAyaDatuM AtmAnA mULabhuta 8 guNa che. jaDathI cetanane bhinna karanArA, judo pADanArA A bheda ATha guNa mukhya che. ane Page #401 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A AThe guNe purNa svarUpe pragaTa hoya tyAre AtmA siddhabuddha mukta kahevAya ane e ja AtmAnA A AThe guNe DhaMkAyelA heya, kArmaNa vargaNAnA rajakaNanA jaththAthI AvarAyelA heya tyAre jIva saMsArI kahevAya. ananta jJAna, darzana, vIrya Adi A guNe karmothI DhaMkAyelA heya e zuM zubha gaNAya kharuM ? nA. keIpaNa rIte zubha na ja kahevAya. AtmaguNone eka aMza mAtra paNa DhaMkAyela hoya te te paNa azubha ja kahevAya te pachI AtmA sarva pradeze, sarva guNethI DhaMkAyele dabAyele kahevAya te kayAMthI zubha gaNAya ? azubha gaNAya. arthAta AtmaguNonuM AcchAdana pAparUpa gaNAya. hA. have saMsArI jIvanI dRSTithI ja joIe te ema lAgaze ke jIvane mekSamAM na jAya tyAM sudhI to saMsAramAM ja rahevuM paDe tema che. saMsAramAM rahe tyAM sudhI cAragatinA cakakaramAM ja bhaTakavuM paDaze. A cAragatimAM jIva janma leze. jIvana jIvaze. AyuSya bhogavaze. zarIra, indriye, gati vagere dhAraNa karaze. ene janma keIkuLamAM thaze. ene nAnuM moTuM zarIra, yaza-apayaza-vagere maLaze. Indri-patio vagerenI jarUra paDaze. jema lagna karIne saMsAra mAMDa hoya to saMya-derAne caputhI laIne talavAra sudhInI seMkaDe vastuo joize. badhI gharavakharI ane ghara vasAvavuM paDe che. ubhuM karavuM paDe che, badhAnI jarUriyAta paDe che. ema jIvane paNa saMsAramAM rahevA mATe, A zarIrarUpI gharamAM rahevA mATe, zarIra, Indriye, mana, bhASA AdinI pa0 Page #402 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pAMti, gati jAti, AyuSya, yaza-trasapaNuM, kuLa, sukhaAdi ghaNI vastunI jarUra paDaze. have te vastuo jIvane potAnA Atma guNA thakI teA maLavAnI nathI. te teA adhI karma janma che. kama thakI ja maLavAnI che. jIvane badhI ja gamatI, joitI sArI maLe te zubha. te ja puNya ane aNugamatI-arthAta pratikULa maLe te pApa. (azubha). anukULa, gamatI te zubha (puNya). kAraNa ke jIva kanA kAraNe sa MsAramAM che. mATe have ke kharAma, sAr je ke azubha zubha kaMI paNa maLaze te jIvanA peAtAnA puNya (zubha) ke pApa (azubha) kama nA kAraNe ja maLaze. bIjo vacce AvanAra koI nathI. je che te A ATha karmAM ja che. puNya ane pApa e banne ka janya ja che, jIvA je zubha karma AMdhe che, te puNya kahevAya ane jIvA je azubha karmAM AMdhe che te pApa kahevAya. jo ke kama mAtra badhAja azubha che. kAraNa AtmAnA guNeAne DhAMkanAra zubha kahevAya ja nahI. parantu jyAre karmAMnA kAraNe jIva saMsAramAM ja che, tyArehave sa'sArInI apekSAe, kama baMdhanI apekSAe emAM aMdaraaMdara bheda karyAM ke sArA kyA ane kharAba kayA ? pahelAM kamane adha ane pachI uya kuvAmAM pANI hoya teA bahAra Ave, e ja pramANe jIvAe pahelA zubha ke azubha je kama khAMdhyA haze te ja kALAntare udayamAM Avaze. mAMdhyA vinA uddayamAM kayAMthI Ave ? aMdhAyelA kama AtmA sAthe aMdara cADhelA hoya che. tenI kALa avadhinA niyama pramANe te AtmA sAthe cATI raheze 51 Page #403 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tenA niyata samaye te paNa udayamAM Avaze. ane udayamAM AvIne pitAnuM sAruM-kharAba phaLa ApIne te cAlyuM, jaze. jema eka nartakI sTeja upara AvIne nAcIne badhAne khuza karIne cAlI jAya che, athavA kaI duHkhada nATakAdinA prasaMgamAM koI pAtra AvIne darzakene-zrotAone duHkhI karI jAya che, raDAvIne cAlyuM jAya che. te ja pramANe udayamAM AvanArA zubha (puNya) karmo jIvane sukha ApIne cAlyA jAya che. rAjI rAkhe che. ane e ja pramANe udayamAM AvanArA azubha (pA5) karmo jIvane duHkha ApIne, nArAja karIne cAlyA jAya che. have A prazna thAya che ke A karmo baMdhAya che kevI rIte ane tenA udaye sukha-du:kha bhegavAya kevI rIte ? keTalA prakAre ? karmabaMdha zubha karmabaMdha (puNya) azubha karmabaMdha (pApa). 9 prakAre baMdhAya che. 18 prakAre baMdhAya che. puNyanuM phaLa 42 rIte bhegavAya che. pApanuM phaLa 8ra rIte bhagavAya che. karma zAstranA niyama pramANe puNya karma (zubha) 9 prakAre baMdhAya che. ane te udayamAM Ave tyAre kara rIte bhagavAya. che. e ja pramANe azubha pApakarma 18 rIte baMdhAya che. ane te ja udayamAM Ave tyAre 82 rIte bhagavAya che, samasta saMsAramAM sarva jIve A puNya ane pApanI baMdhananI pravRttimAM kiyA kare che. ane tenA udaye sukha-duHkha bhegave che. A be vibhAgamAM sarva jI vibhakata che. samasta brahmAMDanA sarva jIvanI - mana, vacana ane kAyAnI sarva 52 Page #404 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pravRttine sArI ke kharAba, zubha ke azubha A be vibhAgamAM samAveza karavAmAM Ave che. trIjo vibhAga ja nathI paDatuM. zubha pravRtti 9 prakAranI hoya che. ane azubha kharAba 18 prakAranI hoya che. tenI mukhya jAtinA bhede A pramANe che. puNya bAMdhavAnA 9 prakAraH 55 bAMdhavAnA 18prakAre 1. pAtrane annadAna karavAthI. | 1 prANAtipAta-hiMsA. 2 mRSAvAda - jUTha. 2. , , pANI che , 3 adattAdAna-cerI. 3. , , sthAna che , 4 maithuna - abrA. 4. , , zAdi , , 5 parigraha - saMgraha. 6 kAdha 5. , , vastrApAtra che 7 mAna-abhimAna. 6. manathI zubha ciMtana saMka95 6, mAyA-chI-kapaTa. sArA vicAra karavAthI. huM lobha. 7. vacana - bhASAthI zubha 10 rAgaAvakAradAyaka vANuM vyava | 11 zreSa, vaira. vaimanasya.. hArathI. * 12 kalaha-jhaghaDe, kaMkAsa 13 abhyAkhyAna8. kAyA-zarIrathI jAte bIjA 14 paizUnya mATe sArI pravRtti karavAthI 15 ratI AratI 9. vinamra bhAve Apta ane 16 pa2parivAdavaDIla janane namaskArAdi 17 mAthAmRSAvAdakaravAthI. 1.18 mithyAtvazalya9 prakAre puNya baMdhAya che Page #405 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A jagatamAM sarvajInI zubha-pravRtti anna-vastrAdi ApavArUpa pravRttine zubha athavA puNya bAMdhavAnI pravRtti kahevAmAM Ave che. mana, vacana ane kAyA A traNenI mukhya zubha pravRtti gaNIe te 9 prakAranI thAya che. sAme pAtrane uddezIne svapara upakAranI vRttithI ApavuM te zubha. sAme pAtra mahAna supAtra hoya tyAre svaupakAra bhAva keLave ane anukaMpAdi buddhithI dIna-duHkhI jovA pAtra ApavAnuM hoya tyAre paropakAra bhAva mukhya hoya che. sva upakAra bhAva gauNa hoya che. | tIrthaMkara paramAtmA jagatanA parama pAtra che. sarvottama pAtra che. prabhune AhArAdi ApanAranuM paNa kalyANa cokkasa thAya. tyAra pachI mokSamArgane abhimukha thayelA muni mahArAja supAtra kahevAya. temane paNa AhAra, vastra-pAtra, sthAnAdinuM dAna karavuM te supAtradAna che. ane dIna-duHkhI, anAtha, daridrAdi anukaMpA bhAvathI anukaSNapAtra che. temane duHkha nivRtyarthe AhAra-vastrAdi ApavuM paNa puNyakAraka che. puNya karmanA kAraNene zubhAzrava kahevAya che ane te paNa puNya baMdhanuM kAraNa kahevAya che. te 9 prakAre baMdhAya che. 1. pAtrane anna (AhAra-bhejana) ApavAthI. 2. pAtrane tRSAzAtyarthe pANI pIvarAvavAthI. 3. pAtrane avasare jagyA sthAna (vasati) ApavAthI 4. pAtrane sUvA-besavA, zayyA-khATa-palaMga ApavAthI 5. pAtrane paheravA kapaDA-vastrAdi ApavAthI. 6. manathI zubha ciMtanarUpa saMkalpa bhAva rAkhavAthI. 54 Page #406 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 7. AvakAra dAyaka premALa vacana vyavahArathI.. 8. zarIrathI sevA-zuzraSA Adi zubha karaNathI. 9. deva-gurU-madine namaskAra karavAthI. namratAthI. A pramANe puNya bAMdhavAnA 9 prakAre che. prathama pAMca prakAramAM te je je ApavAnuM che, tenI vAta che. ApaNe bIjAne A pAMca mukhya vastuo ApI zakIe chIe. AhAra pANI, vastra-pAtra, thAna (jagyA) ane sAdhana-sAmagrI. A pAMca ja mukhya ApavAnA prakAre che. A pAMcanI ja prAyaH jIvana vyavahAramAM moTA bhAge jarUriyAta hoya che. jIvana jarUriyAtanI mukhya sAdhana-sAmagrI A pAMca prAdhAnyapaNe che. pachInA traNa mana-vacana-kAyAnA zubha ceganA bheda che. 1. AvanAra pratye zubha ciMtavavuM, sAre bhAva rAkho, sArU thayuM bhale padhAryA, bhale AvyA, Ananda, ghaNe Ananda tha, remAMca thAya. paraMtu manamAM azubha bhAva na Ave, ArtadhyAnamAM ciMtA na thAya. are re...! A kayAMthI AvI TapakyA? mane gata zubhabhAva puNya baMdhAvaze. 2. vacanagathI mITho AvakAra Ape. bhASA sanmAnAthI heya, AvakAra premabharyo hoya, hAsya sAthe rAjI thaIne padhAre....... padhAre.. dhanya ghaDI, dhanya bhAga, sArU thayu Apa padhAryA che. kema che? majAmAM cho? badhu sArU che ne ? zAtAmAM che ? Ananda-maMgaLa vagere pUrvaka niSkapaTa, mAyA rahita namrabhAve, AnandathI vacana yAgane mITho AvakAra premabharyo vANune vyavahAra paNa puNya baMdhAve che. (3) kAyAthI zubha pravRtti. manathI zubha bhAva papa Page #407 -------------------------------------------------------------------------- ________________ lALye, vacanathI zubha AvakAra ApyuM te pachI have kAyAthI zA mATe azubha karavu ? kAyAthI tame pravRtti karavA mAMDI.... padhAro.... padhAro birAjo.... ese.... caTAI, gAdI, khusI vagere....besavA Apavu, suvA Apavu.... zuM thayu page vAgyu che ? ubhA rahA huM pATA bAMdhI dauM....ema kahI sevA- zuzruSAnA kArya mAM haSathI lAgI javu.... paNa zubha pravRtti che. tame tamArI kAyAne (zarIrane) kAme lagADIne pravRtti kare te zubha kAya vyApAra paNa puNya dhAve che. enAthI vIparIta manathI zubha vIcAra na karavA... arere ! kyAM AvI paDayA .... vacanathI paNa zubha AvakAra nahI.... kema zA mATe AvyA che ? kyAMthI AvI caDhayA ? ahIMyA ? zu' che ? koNe tamane khelAvyA che ? vagara khelAve paNu hAlyA AvA che ?.... evA ne evA che.... AvI karkaza, kaDavI apamAnajanaka bhASA bhAre azubha karma baMdhAve che ane e ja pramANe zarIrathI paNa ApaNe namavuM nahIM. besavA caTAIgAdI pAtharavI nahI. sevA-zuzruSA paNuM na karavI. pANInA glAsa paNa na ApavA.... vagere kAyAnI pratikuLa pravRtti paNa kama a dhAvaze. (9) navasu' ane chellu puNyama dhanu kAraNa te namaskAra bhAva che. namaskAra e zubha vyavahAra che. sAme namaskaraNIya vyakti kevA prakAranI che te khAsa jovAnu` hAya che, pachI tene anurUpa namaskAranA vyavahAra thAya che parantu namaskAranA vyavahAra jagatamAM sarvatra che. satra kSetramAM che. nAnA-moTA vacce che, ane samakakSamAM paNa paraspara che. paTTa Page #408 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tIrthakara bhagavAna pratye paMcAMga praNipAta purvaka namaskAra kare e sarvottama puNya prakAra che. temanA ja siddhAnta cAlanAra pUjya AcArya, upAdhyAya ane sAdhu bhagavaMtane saMyamI AtmAone, saMsAranA tyAgIone, virakta vairAgIone Adara bhAvathI namaskAra karavA paNa puNyakAraka che. dharmanA pratye pUjyabhAva rAkhave, vinaya-vInamrapaNe cAlavuM paNa namaskAra savarUpe che. Ajana, mAtA-pitA, vaDIla, jyeSThabaMdhu, vighAdAtA, zikSakadi pratye paNa namarakArane vyavahAra puNyakAraka che. ethI viparIta vyavahAra pApakAraka azubha kahevAya che. A pramANe puNya bAMdhavAnAAzrava kAraNe zAstrakAra maharSioe 9 batAvyA che. samakSa pAtranA pramANe jevA bhAva-adhyavasAya te pramANe puNya paNa nyUnAdhika baMdhAya. pApakarma 18 rIte badhAya che jema zubha adhyavasAye vadhAre puNya baMdhAve che tema tenAthI viparIta-azubha adhyavasAye-vacAre pApa baMdhAve che. sArAnuM phaLa sArU ane kharAbanuM phaLa kharAba samaye samaye ja mana-vacana-kAyAnI jevI zubhaazubha vRtti -taya pravRtti rAkhe che tene anurUpa jIve zubha (puNya) azubha (pApa) karma bAMdhe che. jagatamAM e thI paNa ghaNI pravRtti tathA vRtti che je zubha nathI hotI. azubha, kharAba hoya che. tene pApa kahevAmAM Ave che. sarvajIvamAtranI mana-vacana-kAyAnI AvI azubha pravRttione sarvajJa jJAnI bhagavaMtee 18 jAtamAM vizleSaNa karIne ApaNe samakSa raju karI che. jene 18 pApa sthAnaka kahIe chIe. pa7 Page #409 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1. prANAtipAta - prANa che jene e prANI saMsArI jIva. eka jIva-prANunA prANano nAza kare, mArA te hiMsA kahevAya che. koIpaNa nAnA-meTA prANInI hiMsA te prathama pApa che. 2, mRSAvAda - mRSA = khoTu, asatya, vAda = kathana, belivuM, bhASA, koIpaNa kAraNe-nimitte beTu bolavuM, asatya. bhASA vAparavI e bIju pApa che. 3. adattAdAna - na Apela levuM. mAlika pite nathI Apate chatA levuM te adattAdAna kahevAya. arthAta corI.. mAlikanI AjJA-anumati vinA vastu levI te trIju pApa cArI kahevAya. 4. maithuna sevana - ati viSaya-vAsanA, kAmavAsanAnI vRttinA kAraNe amaryAda maithuna sevana karavuM, kAmakIDAo karavI te cetha pApa che. 5. parigraha - saMgraha, amApa saMgraha, AvazyakatA vinA. paNa ati pramANamAM maryAdA bahAra vastuone saMgraha kare. tenA upara meha-mamatva mUcha rAkhavI, tenI khAtara AraMbha. samAraMbha kare te parigraha pAMcamu pApa che. 6. krodha - aprazasta kedha kare. kaSAyavRttithI tIvra krodha kare. e paNa chaDuM pApa che. 7. mAna - aprazarata bhAvanuM abhimAna, ghamaMDa e paNa, kaSAya che. anarthakarI che. te paNa pApa che. 58 Page #410 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 8. mAyA - aprazastabhAvathI chaLa, kapaTa, vizvAsaghAta, daze deve vagerene mAyAnA nAmathI oLakhAya che. 9, lobha - aprazastabhAvathI saMsAramAM jIva-ajIva. upara lebhavRtti rahevI, sarva padArtho pratye atizaya mamatva -mehabhAva rAkhave ane tene mArApaNuthI meLavavI, rAkhavI. te lebhavRtti paNa kaSAya tarIke navamuM pAparathAnaka ja gaNAya che.. 10, rAga - IcchA, rAga, AkarSaNa, moha-mamatva, mucha ane mArApaNAnA rAgabhAvathI je mArI thI tene paNa mArI mAnIne vyavahAra kare . e rAga paNa dasamA naMbaranuM pApa che. 11, dveSa - rAgathI taddana viparIta A zreSa che. dveSa vRttinA kAraNe baira-vaimanasya-duzmanAvaTa rAkhavI, IrSA karavI, teSa rAkhave apriti--aNagame rAkha vagere draSanA. nAme agiyAramuM pApa sthAna che. 12, kalaha (kaleza) - jhagaDe kara, laDavA, jhagaDavAmAM aneka vRttio, kaSA Adi kAma kare che. emAM apa-zabda gALe tathA gaMdI bhASA vAparavAmAM Ave che. kalaha kayAreya. zubha nathI hete. azubhapApamAM 1rame che. 13. alyAkhyAna - DeInA paNa mAthe kalaMka devuM, pApane Arepa muko. sAdhu-saMta-sajajana upara viparIta ApI muka, baLajabarIthI nathI chatAM tene Aropa mukI vartavuM te abhyAkhyAna. beTA ALa caDhAvavAnA nAmanuM 13muM pApasthAna che. 59 Page #411 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 14. pazunya - cADI khAvI, cADI-cugalI karavI. A vRttimAM paNa IrSyA-draSa, mAyA, lebha Adi kaSAye vagere kAma karatA ja hoya che. nAradIvRttithI eka bIjAne caDhAvIne laDAvavA vagere pazUnya vRttinuM 14muM pApasthAna che. 15. ratiarAta -rati=gama, arati=aNagame. prIti aprIti, prema-ane dveSa, sArU, gaMdu-kharAbanI vRtti-tiraskAra karavAnI vRtti Adi A 15mA rati arati pApamAM gaNAya che. 16 para parivAda- para-pArakI, parivAda eTale vIparIta-vAda- udhuM belivuM, nathI chata che nA rUpamAM besavuM arthAta keIna vira mAM Aje pAtma bhAvamAM bIjAnI sAthe TikATippaNAtmaka niMdarUpe bela, keInuM ghapAtuM vIparIta belavuM te A paraMparivAda nAmanuM 16muM pApasthAnaka che. avarNavAda paNa kahevAya che. 17. mAyA mRSAvAda- mAyA eTale kapaTa karIne Tu balavuM. mAyA vInA sAdu che e judI vastu che. ane A IrAdA purvaka kapaTa vRttithI mAthAnA kAraNe kheTuM belivuM te, mAyA mRSAvAda 17muM pApa gaNAya che. 18 mithyAtva zalya- pagamAM kAMTAnI jema hRdayamAM mithyA-pirIta vicAradhArA rAkhavI, deva-gurU-dharmanuM vAstavIka sAcuM svarUpa na jAvuM, ane rAgI-pIne deva mAnIne cAlavu, kaMcana-kAmininA tyAgI paMcamahAvrata dhArIne-sAdhugurU na mAnavAM, ane sarvajJa- kevaline prarUpita dharmadharmarUpe na mAne, ane azubha pApamaya AcArane dharma 60 Page #412 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mAnave te miyAjJAna kahevAya. sAco samyaga jJAna pratye mithya-vaparIta vRttinuM kAMTAnI jema hRdayamAM zalya (gAMTha) rAkhI vIparIta AcaraNa karavuM te. mithyAtvazalya nAmanuM 18muM ane chelluM pApa-sthAnaka kahevAya che. A pramANe mukhya pApa pravRttinI A 18 jAtio che.. saMkSiptamAM tene artha ApaNe je che. vistAra te samudra jeTale amApa che. saMsAramAM sarvajIva je pApa Acare che, te sarva A 18mAM ja samAI jAya che. A aDhArathI AgaLa. kaI 19muM pApa nathI. badhA pApanI mukhya jAtio 18 che. A 18 azubha che. eka AtmA mATe te hitakartA nathI ja. hAnikAraka ja che. A pApanuM sevana karavAthI AtmAne te narakAdinA duHkhanI yAtanA ja bhegavavAnI che. bhayaMkara vedanA, duHkha bhegavaze. mATe kaI paNa pApa sArU nathI. eka paNa pApa AcaravA jevuM nathI. paramAtmAe prathama pApa choDavAnuM kahyuM che. jeTalA aMze. tame pApa cheDaze, pApa na karavAnI pratijJA (paccakhANa) karaze, teTalA aMze tame sAcA dhamI banaze. A 18 prakAranA pApa ApaNe sahu samajIe chIe. pApane abhAva e ja dharmane bhAva che. pAvRtti cheDavAthI ja zubha dharmavRtti Avaze. 1. hiMsAnuM pApa choDavAthI - ahiMsA dharma pragaTaze2. mRSAvAdanuM , , - satya che , 3. adattAdAna cerI),, ,, - acaurya (asteya)nuM, , 4. maithunanuM che ke - brahmacarya ;; * Page #413 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pa. parigrahanuM pApa choDatAM 6. krodhanu 7. mAnanuM mAyAnu 8. 9. leAbha 10. rAma 11. dveSa 12. kalaha (kaleza) 13. abhyAkhyAna 14. pazUnya 15, rita-ati 16. paraparavAda 17. mAyA mRSAvAda 18. mithyAtvazalya ,, .. 99 99 99 99 99 99 ,, ', . . ,, ', 29 29 27 22 2 . 99 99 ,, ', Gd - - - 1 1 - - - aparigraha-tyAga pragaTaze kSamA dharma vadhaze. vinaya-namratAnA dhama vadhaze. - saraLatA pragaTa thaze. saMtASavRtti jAgaze. bairAgya maitrI guNa pragaTa thaze. "" samatA guNu sarvAM pratye AdarabhAva,, - zAMtAMtanA guNa sava` samabhAva guNa - guNAnurAgI paNuM -nirdeSi saraLatAne satya,, 99 29 29 2. 33 99 '' ,, ,, 2, ,, samyaga jJAna dazA 99 99 "" "" A pramANe A 18 pApa sthAnaka je azubha karmo che. tenA tyAga karavAthI, te cheDavAthI arthAta na karavAnI pratijJA karavAthI tenI sAme te te dharma te te guNu pragaTa thAya che. te ja ApaNA mATe sAdhya che, evuM na thavu joie ke pApane ja dharma manAvIne cAlIe. nA, te te mahA anatha thai jaze. pApane azubha, pApa vRtine pApa gaNIne cheDavI e ja hitAvaha che ane tenI sAme pApana tyAgarUpa dharmanuM AcaraNa eja hitAvaha che. ekabIjAnuM mizraNa ekabIjAmAM karavu e hitAvaha nathI. pApanA nAme dhama karavA ke dharmonA nAme kara Page #414 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pApa karavu e paNa mithyAbhAva che. khanne svataMtra che. zAvata che. mATe pApanA Azraya na levA. pApane dhamamAga mAM lAvavu. ane dharma nA nAme pApa khapAvavuM. pApane dhama anAvIne AcaravuM e paNa mADhu pApa che. kahevAtA hAlI nIkaLelA bhagavAne teA ghaNA che. Aje A kaLiyugamAM bhagavAnane paNa rAphaDA phATayA che. je te bhagavAna thAya che. bhale pachI te pApa AcaratA hoya ane leAkAnu TALu pAtA tarapha kheMcavA mATe, petAnA anuyAyI anAvavA mATe dhane saraLa kare che, dhama ne sarala karavAnA atha ja e thayeA ke, dha! niyama-siddhAntamAM khAMdha-cheDa karavI ane temAM adhama pApanA aMzamizrita karavA. enAthI dhama nuM saralIkaraNa thAya che. AvI rIte khATA mAla sAcAnA nAme vecI nAMkhavAnI jema pApane dhanA nAme khapAvIne sahelA dhama, sugama ne saraLa dharma batAvI ajJAnI-leAkeAnA TALAne pAtA tarapha kheMcIne anuyAyI anAvavAnI pravRtti divase-divase jora pakaDatI jAya che. pApapravRttinI taraphanA rAga, rasa ane svAbhAvIka AkaSaNa, bhAgeAnI tarapha rAga te anAdi kALathI jIveAmAM paDelI vRtti ja che. sattA che ane te te sahaja che, svAbhAvIka che. parantu anAdinI A TevA-saskArIne cheDA pApAnA tyAga karavA. na karavAnI pratijJA karavI e ja sAcA dhama mAga che. tapa--tyAganA rAga keLavavA, ane rAganA tyAga karavA enA jevA uttama mAga karyuM ? parantu jIvAne A mAga 63 Page #415 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Akara lAge che. ane rAgamArga, bhegamArga pare lAge che eTale pravRtti pApamArga tarapha sahaja svAbhAvIka che. ane temAM paNa pApane dharma kahenArA AvA gurU ke bhagavAna maLI jAya che pachI te puchavuM ja zuM? joItuM hatuM ne vaidya kahyuM. pachI te cAlyuM. paraMtu e samyaga jJAna- samyaga-sA cAritra samyaga tapa mAgane dharma samaje. joIe. ane temAM paNa sAcI samyaga zraddhA keLavavI e ja . sAce hitakArI mArga che. zubha-azubha karmonI gaNatarI karmo 8 che ane temAM paNa 4 ghAtI + 4 aghAtI ema be bhede che. ane A 8 karmomAM badhA puNya-pApanI. gaNatarI zubha-azubha rUpe karavAmAM Ave che. ( 8 kama 4 ghAtI karma 4 aghAtI karma 1 2 3 4| jJAnAvaraNIya darzanAvaraNIya mehanIya aMtazaya . 9 28 5 pApanI badhI, badhI, 26 badhI puNyanI nathI nathI nathI nathI 5 | 6 | 7 | ' - 8 Page #416 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nAmakarma getrakama vedanIka AyuSya 103 2 2 4 pApanI- 34 - 1 - 1 - 1 puNyanI- 37 -- 1 : 1 - 1 pApanI azubha prakRti- pa+9+265+34+1+1+1=82. puNyanI zubha prakRti - 3+1+13=42. 4 ghAtI karmamAM te sarva prakRtie pApanA gharanI ja che. je karmo AtmAnA mULabhUta guNene ja vAta karI nAkhe che, guNene dabAvI ja de che tene te puNyanI zubha prakRti kahevAya ja kevI rIte ? na ja kahevAya. mATe te badhI pApanI prakRti thai. dA. ta. jJAnAvaraNIya karmanA udaye jJAna guNa pUrNapaNe pragaTa nathI thayA. jJAna 5 che. te pAMce uparanA AvaraNanA kAraNe jJAnAvaraNaya karma paNa pAMca che. mATe te pAMce jJAnAvaraNaya karmanI prakRtine pApanI azubha ja gaNavI paDe che. leka vyavahAramAM ApaNe spaSTa joIe chIe ke koI paNa ajJAnI heya, ApaNe chokare, bApa ke pati ke bhAI paNa ajJAnI-abhaNa mUrkha hoya e sAru te nathI ja, e zabhAspada te nathI ja. kaI paNa ene zubhasArU nathI gaNate. mATe te pApano ja udaya gAya. ajJAna, alpa jJAna, mUrkhatA pApakarmane ja udaya gaNAya e ja pramANe darzanAvaraNIya karmanI 9 prakRtio ane 26 mehanIyanI tema ja aMtarAya karmanI pAMca prakRtie paNa azubha ja gaNAya. emAM A badhAmAM eka paNa sArI nathI. zubha nathI. mATe Page #417 -------------------------------------------------------------------------- ________________ cAre ghAtI kama mAM eka paNa prakRti zubha, sArI nathI. badhI azubha pApanI ja che. have vAta rahI aghAtI karmanI. aghAtImAM zuM che ke te nAma-zetrAdi cAra karmo Atma guNene sarvathA-sAva ghAta nathI karatA. tethI tene aghAtI karma kahA che. A cAra karmomAMthI keTalAka karmo sAra zubha gaNAya. ane keTalAka karmo azubha kharAba paNa gaNAya. jo ke karma badhAya kharAba ja hoya che, emAM nA nathI. paraMtu have jyAre jIvAtmA karmayukta thaIne saMsAramAM rahyo ja che, tyAre te jIvane zarIra, gati, jAti, indriya, AyuSya, kuLa-ghara, sukha-duHkha vageremAMthI sArU keTaluM maLaze ane kharAba-azubha keTaluM maLaze te vicAravAnuM rahyuM eTale ghAtImAM sarva azubha-pApanI kharAba prakRtio che. jayAre aghAtImAM zubha-azubha puNya-pApanI banne prakRtio che. aghAtIka kama zubha (puNya prakRti). azubha (pApa prakRti) nAma gAtra vedanIya Ayu. nAma gAtra vedanIya Ayu. 37 + 1 + 1 + 3 | 34 + 1 + 1 + 1 = kula 4ra puNya prakRtio | kula 33 aghAtI karmanI 45 ghAtI karmanI kula 82 pApanI prakRtio che. Page #418 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A pramANe zubhAzubha karmane baMdha ane udaya bane jotA puNya karma 9 prakAre baMdhAya che ane 42 rIte udayamAM Ave che. bhagavAya che. e ja pramANe pApakarma 18 rIte baMdhAya che ane 82 rIte udayamAM Ave che. bhagavAya che. saMsAramAM sarva jI mATe puNya ane pApanA ATalA ja mukhya prakAro che. have kramazaH keTalI rIte saMsAramAM jIvane puNyanA hRdaye sukha maLe che. je kaI kaI rIte sukhI thAya che te puNya prakRtitione spaSTa joI laIe eTale khyAla Avaze. kramazaH puNyanI 42 prakRtio jema khAdhA pachI tAkAta Ave, joyA pachI majA Ave, ane vAgyA pachI uge e ja pramANe zubha ke azubha bane karmonuM paNa evuM che. bAMdhyA pachI udayamAM Ave. udayamAM AvavuM ene vipAka pariNAma kahevAmAM Ave che. zubha (puNya) karmane vipAka sukha maLe ane azubha (pApa) karmanA vipAke duHkha maLe. vAvyA pachI uge emAM jema bIja vAvaNI pahelA thAya che ane pachI temAMthI aMkura phuTe che pachI dhAnya uge che. ema 9 prakAre puNya je bAMdhavAmAM Ave che, te ja tenI vAvaNI che. e ja pramANe 18 prakAre je pApa (azubhakarma) bAMdhavAmAM Ave che te pApanI vAvaNI che ane pachI bIjane jevA havA-pANa-prakAzane nimitta maLaze ane te ugaze tema saMsAramAM jIvane nimitto maLavAthI te puNya ane pApanA vipAke sukha-duHkharUpe udayamAM Ave che, uge che. ane pari. NAme koI sukhI thAya che te kaI duHkhI thAya che. Page #419 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saMsAramAM jIve je prakAranA sukhe pAme che. zArIrika, vyAvahArika, pArivArika Adi aneka prakAranuM che. tenA mukhya bhedo zAstrakAra maharSioe kara prakAranA gaNAvyA che. zubharUkha zuM zuM hoya che te jaNAvatAM, zrI vizeSAvazyaka bhAgamAM pharamAvyuM che ke.. sAya samma hAsa puris-ri-subhaau-naam-gottaaii| puNNa, sesaM pAva neyaM savivAgamavivAga // 1946. zAtA vedanIya, zodhelA zuddha mithyAtvanA muddagala eTale samyakatva mehanIya, hAsya purUSada, rati, narakAyu vinA deva, manuSya, tiryaMcanA traNa AyuSya, uccatra, devadrika, manuSyadvika paMcendriya jAti, pAMca zarIra, traNa aMgopAMga, paheluM saMghayaNa, pahela saMsathAna, zubha varNa catuSka, agurulaghu nAma, parAghAta, uzvAsa, AtapanAma, zubha vihAgati, rasa, bAdara, paryApta, pratyeka, sthira, zubha, saubhAgya, susvara, Adeya, yaza, nirmANa tathA antamAM tIrthakara nAmakarma A pramANe puNya thakI, udayamAM AvanArI arthAta phaLasvarUpe maLanArI A 42 prakRtie sukharUpa che. sukhakAraka che. | (jo ke ahIMyA vizeSAvazyaka bhASyamAM samyaktva mohanIya ne puNya prakRti gaNavAmAM AvI che tenuM mukhya kAraNa tacvarUcirUpa samyakatvane zubha gayuM che. paraMtu pracalita anya AcAryanA mate 42 prakRtie ja mukhyapaNe zubha puNyanI che. samyakatva mehanIya paNa zaMkA-kuzaMkAnA heturUpa saMzayAtmakAdi Page #420 -------------------------------------------------------------------------- ________________ anarthanA hetubhUta hovAthI amubha che. eTale e paNa pApa prakRti che. e ja pramANe hAsya, purUSada, tathA rati e paNa mehanIya karmanI ja prakRtimAM che. ane mehanIya karmanI sarva prakRtie jIvane viparyAsa karanAra che. tethI te azubha-pApanI prakRtimAM gaNAya. mATe puNyanI te guma 42 prakRtie ja sA uccge| maguduga, suraduga, paci dejAra pagadehA / ti ta zu vaM ja, rUma naM gharA kALa | vannaca ukAMDagurulahU - paraghA uslAsa AyAa / suravAi nimiga taladala, suranara teri Au tattha para // 1. zAtAdanIya - vedana, saMvedana anubhavavuM. zAtA eTale sukha jemAM zArIrika roganA abhAvamAM azAtA na bhegavavAnI hoya, zarIranI masta taMdurastI, sazakata, nIrogI ane suMdara zarIranuM sukha te zAtAdanIya che. 2. ucca gotra - uzya ane nIya evA be prakAranA zetramAM jIvane janma ucca ghara-kuLa ke getramAM thAya, sArA sukhI-saMpanna zrImaMta kuLamAM thAya, rAjakuLamAM janma thAya ane janmI ja pANInA badale dudha jevI sukha sAhebI maLavI te A puNyane AbhArI che. 3. manuSyagati - A cAra gatimAMthI jIvane manuSya gati-mAnavabhava prApta thAya e mahAna puNyane udaya che. kAraNa, sarva prakAranI dhamarAdhanA mokSaprApti AdinI sulabhatA A manuSya janmamAM ja che. Page #421 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 4. manuSyAnupUvI - mRtyu pachI jIvane bIjA janmamAM jyAM utpanna thavAnuM che te utpati rathane sudhI jIvane laI jAya tevuM A manuSyAnupUva nAma kema puNyanA gharanuM che. 5-6, devadvika-devagati, devAsupUvI - e ja pramANe jIvane mRtyu pachI zarIra choDayA pachI jIvane je karma devagatimAM utpatti sthAna sudhI laI jAya te devAnupUrva nAma kama ema bane puNya prakRti che. paMcendriya jAti-saMsAramAM pAMca prakAranI Indriya che. je jIvane pace Indriye paripUrNa saMpurNa maLe te A puNya prakRti thakI maLe che. dArika-pAMca zarIra-udAra pudgalane audArika vekiyapudgalene deva nArakane vaikriya, AhAraka tathA taisa ane kArmaNa evA pAMca zarIranI prApti thAya te (paNadehA) puNya prakRtinA udaye thAya che. traNa zarIranAM upAMgo-zarIra te maLyuM paraMtu tenA. AMkha-nAka, kAna, AMgaLIo Adi aMga-upAMge paNa suMdara paripurNa sArA maLe te aMge pAMga nAma karma che. ane prathama traNa zarIranA ja aMge pAMga hoya che. tIjasa ane kArmaNa te. sUphama zarIrarUpe hoya che. eTale tene aMge pAMga nathI hotA. prathama saMghayaNa- saMghayaNa eTale zarIranA bAMdhAnI majabUtI hADakA vagerenI majabutI. te 6 prakAranI che. nIcenA citramAMthI spaSTa samajI zakAze. Page #422 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vana-jana-nArA | -nAra kIlikA 5 8Sama-nArajU Awwww sevArta A 6 prakAranA saMghayaNamAMthI phakata paheluM vrajA-aSabha nArAca saMghayaNa eka ja puNya prakRti (zubha) mAM gaNavAmAM Avela che. e sivAyanA pAMce azubha che. vajA-khIlI, RSabha-hADane pATo, ane nArAca eTale AMTI mArIne majabuta baMdhana rahe. A saMghayaNa hoya te ja kSe jaI zakAya. samacaturasasaMsthAna saMghayaNa jema zarIrane bAMdhe-majabutI ubhI kare che.' tema saMsthAna e zarIrane AkAra nakkI kare che. suDola, beDala evA AkAra hoya che. evA 6 saMsthAne che. emAM 71 Page #423 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pahelu samacaturastra nAmanuM saMsthAna jemAM cAre bAjuthI sarakhuM mApa hoya tene puNya prakRtimAM gaye che. bIjA azubha che. [pAnA 71 uparanA citrathI spaSTa samajAze. ] | zubha varNa catuSka-varNa (raMga), gaMdha, rasa, sparza, A cAre sAhAvA paNa puNya nAma karmanA AdhAre che. 5 varNamAMthI 3 varNa sapheda, lAla, ane pILe sArA che. jenA kAraNe zarIranuM rUpa-raMga, cAmaDIne raMga sapheda dhoLe heya. arthAta mAsa gera heya e enI puNyAI 2 gaMdhamAMthI 1 sugaMdha sArI. mANasanA zarIramAMthI sArI sugaMdha AvatI heya e puNya karma che. pa rasamAMthI 3 rasa-khATo, mIThe ane ture zubha che. 8 sparzamAMthI uSNa, snigdha (cIkaNa), mRdu (maLa) ane laghu (hala ko) A 4 sparza zubha puruSanA che. arthAta jenA udaye-zarIranI cAmaDIne sparza paNa kamaLa-sukamaLa, rezama jevuM mulAyama lAge te zubha sparza kahevAya. A pramANe varNAdi catuSkanA kula 2 bheda che. temAM varNa+3 gaMdha-1+ rasa-3,+sparza-4=11. A zubha che. je puNyadayanA kAraNe maLe che. agurulaghu- A karmanA kAraNe bhAre ke halaku zarIra maLe. jenA kAraNe potAnuM zarIra hAthI jevuM atyanta vajanadAra- bhAre maLe che jenA kAraNe e jIva potAnuM zarIra vahana ja na karI zake, athavA sAva halaku maLe ke jethI sAmAnya vAtamAM paDI jAya. uDI jAya. evuM na hoya, madhyamasara hoya te puNya prakRti kahevAya. Page #424 -------------------------------------------------------------------------- ________________ parAghAta-sAme bIjI vyakti game tevI balavAna hoya chatAM paNa te ApaNane joIne ja aMjAI jAya. enA upara ApaNI prabhA paDe ene parAghAtanA karmanI puNya prakRti gaNI che. - ucchavAsa- sArI rIte saraLatAthI je jIva zvAsa laI mUkI zake tene zvAsocchavAsa nAmakarmanI puNya prakRti kahevAya che. Atapa- jIvanuM zarIra zIta chatAM tene prakAza uSNa heya jema ke suryanA prakAzamAM ekendriya pRthvIkAyika che ane suryakAnta maNi vagerene hoya che. ene Atapa nAma karmanI puNya prakRti kahevAya che. udyota- A puNya prakRtinA kAraNe jIvanuM zarIra zIta-ThaMDA prakAzayukta hoya che. jema ke candra-nakSatra, tArA vagerenA pRthvI kAyanA jIvone tathA AgIyAne paNa hoya che. zubhavihAgati-jIvanI cAla-gati sArI heya..... koIne paNa gamI jAya. ghaDIbhara bIje jete ja rahe tevI zubha cAla gati A puNya prakRtinA AdhAre maLe che. jema ke haMsa, hAthI, baLada vagerene che. nirmANa- zarIra racanAmAM jIvanuM zarIra jyAM jevuM su-vyavasthita joIe tevuM bane. nirmANa thAya tevI deharacanA suMdara vyavasthita nirmANa thavI te A nirmANa nAmakarma kahevAya che. AyuSyatrika- cAra gatimAM deva-manuSya ane tiryacanA pazu-pakSI jIvane paNa te te bhavamAM rahevAnI je kALa avadhi tene AyuSya kahevAya che. sArU AyuSya maLe e paNa puNya prakRtinA kAraNe saMbhave che. Page #425 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tIrthakara nAmakarma-tIrthakara banavA mATe pUrvanA trIjA bhave je tIrthakara nAmakarma bAMdhavAmAM Ave che te utkRSTa 8 puNyaprakRti kahevAya che. je karmanA udayathI traNe lokamAM, traNe bhUvanamAM pUjanIyapaNuM maLe, caturvidha saMgha thApI zake, kare devatAo sevA kare. samavasaraNa race, aSTa pratihA tathA aneka atizaye thAya te sava A puNya prakRtine AbhArI che. trasAdi 10nI 10 puNya pravRtio tasa bAyara pajjatta, patteya thira-subhaca subhaga ca / surasarAijanasa, tasAidasaga ima hoi / * trasa- javane rasapaNuM maLe. arthAta trAsa-duHkhamAMthI. bacI zake. bhAgI zake. 2, 3, 4, 5 indriyavALuM zarIra maLe te trasanAma karmanI puNya prakRti gaNAya che. - ka bAdara- bAdara eTale skula moTApaNuM, sAva sUkSma zarIra nahIM, evuM zarIra puNya prakRti che. * paryApta- jenA kAraNe jIva pitAnI chae paryAptio pUrNa karIne paryAptapaNe pAme te rUpe rahe te paryApta nAma karma ja pratyeka- pratyeka eTale. prati-eka eka zarIramAM ApaNane ekalA ja rahevA maLe te puNya nAma karma, eka sAthe ghaNuM AtmAo bhegA na rahetA eka zarIramAM eka ja rahe te. pratyeka puNya prakRti kahevAya che. * sthira- sthira nAma karma paNa puNya prakRti che. jenA kAraNe jIva maLelA dAMta, hADakA vagere thira rahe, na paDe.. Page #426 -------------------------------------------------------------------------- ________________ * zubhajene zarIra zubha manyu hAya. jenA zarIranA spardhA paNa majAne zubha lAgatA haiAya, parane prIti upajAvanAra hAya te zubha nAma kama kahevAya. * suvara- jenA kAraNe koyala jevA mIThA su Mdara-madhura kaMTha maLe, ene gAtAM sAMbhaLavA mATe sekaDo loko bhegA thAya. te susvara nAma kamanI puNyAI che. * saubhAgya-ApaNA jIvanI puNya prakRti che. pAMcamAM pujAya, pratiSThA pAme, kaI paNa upakAra karyA vinA paNa bIjAomAM prIti-prema-pratiSThA pAme te saubhAgya nAma kama che.. * Adeya--Adeya eTale prabhAva, ApaNA vacananA, A khelyAnA bIjA upara prabhAva paDe tene Adeya nAma kama kahevAya. A puNya prakRti che. jethI khelelu' kaI sAMbhaLe vajana paDe. * yazacaza jenAthI vyakitane yaza daze dizAmAM prasare, gAma, jJAti, samAja, deza, rASTra AdI sarvatra peAtAnI kIti prasare ene yazanAma karmInI puNya prakRti kahevAya che. pachI.... upArjana A pramANe 42 rIte puchyAye uparokata vastu jIva sa'sAramAM pAme che. sa'sAramAM rahyA pachI janmyA keTalI zubha vastuonI jarUra heAya che. te sa karelA puNya thakI ja maLe che. badhI karmInI ja prakRti che. parantu jIvana vyavahAramAM upayAgI, sArI....che. jarUrI che. eTale puNya prakRtinA vibhAgamAM che. parantu badhA ja jIvAne maLI jaya che evu nathI hAtu, dareka jIve. jeTalA pramANamAM puNya ke pApa je AMdhyu hAya tene te pramANamAM maLe che. 75 Page #427 -------------------------------------------------------------------------- ________________ -dareke dareka jIve A 42 puruSa prakRtie bAMdhI ja heya evuM nathI. keIe eDI bAMdhI hoya, te ochu sukha maLe. A puNya-prakRtio sukhakAraka che. jIvane sukha apAvanArI che. jIvane zubha-sArI che. mATe puNya prakRti tarIke oLakhAya che. A sivAyanI pApa prakRtio paNa ghaNI hoya che. puNyanA udaye prApta thatI sarva jene AzrayIne kula :prakRtie 42 gaNavAmAM AvI che. paraMtu te te gatinA jIne AzrayIne to echI paNa che. dA. ta. manuSyagatimAM 37 puNya devagatimAM 32 puNya prakRti prakRti tiryaMcagatimAM 33 puNya narakagatimAM phakta 20 prakRti puNya prakRti - ekendriyane phakta 22 puNya pravRtione udaya thaI zake be indriyane paNa 22 , , " " " 0 te Indriyane , 22 , , >> 0 caundriyane , 22 , , , , , 0 paMcendriyane (Ata vinA) 41 w w A pramANe 42 kula puNyanI prakRtiomAMthI paNa cAre gatinA jIvane echI vadhAre keTalI udayamAM hoI zake che te jaNAvyuM enA uparathI dareka gatinA dareka jInI sukhanI maryAdA, puNyanA bhegavaTAnI maryAdAne khyAla Avaze. sarvene sarva prakAranuM sukha maLI ja jAya che evuM nathI. temAM Page #428 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paNa maryAdA che. ane te paNa jIve pite bAMdhelA puNya (zubha) karmAnusAre maLe che.. 28 rIte udayamAM AvatI pA5 prakRtio karyA pApa pramANe, 18 prakAre bAMdhelA pApakarmanA udaye jene 82 prakAre tenuM phaLaduHkha bhegavavuM paDe che. je jIve pApa karyA heya, jeTalA pApa na hoya te jIvane teTalA pramANamAM te te pApakarmanI jA duHkha rUpe bhegavavI ja paDe che. ane te paNa bAMdhelA TAIma pramANe ja nizcita samaye ja udayamAM Avaze. nANa tarAyadasaga', nava bIenI asAya micchatauM / . thAvaradasa nirayatiga', kasAyapaNavIsa tisyi duga // jJAnAvaraNIya karmanI pa, aMtarAya kama 5, darzanAvaraNaya, karmanI 9. prakRtio, nIcatra, zAtA vedanIya karma, .. mithyAtva mehanIya, rathAvara daza, 10, narakatrika, 2 5 kaSAya, .. tiryaMcaddhika-A kula 62 prakRti ane igabiticara jAIo, kukhagai uvadhAya huti eaavrs| apasatthaM vannacau, apaDhamasa ghayaNa saMThANA // ekendriya, beIndriya, te indriya, canpharandriya, e 4 jAtio, zubhavihAye. gati upaghAta nAma karma, azubha varNAdi 4, pahelA rivAyanA 5 saMdhavaNa, ane 5 saMsthAna, A pramANe uparanI 62 ane + 20 ema kula 82 prakRtio pApanI azubha gaNAya che. arthAta thavAne 82 rIte duHkhada nimitta, saMjoga, vagare duHkha hRdayamAM Ave che. azubha maLe che. 77: Page #429 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 4 ghAtI karma azubha pApa manI pravRtio. + 1) + / I nAnA. dezanA. meha. a'rAma nAma geAtra 5 + + 2 + 5 34 1 1883 4 aghAtI kaeNma I = 45 + 37 = 82. A pramANe 8 kanI kula 82 pApa prakRti che, 8 karmI udayamAM hoya tyAre temAMnI zuSa puSa kAraka 42 prakRtie ane azubha pApa kAraka 82 prakRtie gaNuAya che. vaidanIya AyuSya have e vicArIe ke jIvAne kevI kevI azubha pravRtio pAparUpe udyamAM Ave che ane te kevI duHkhada hAya che. 5 jJAnAvaraNIya kama prakRtie sArA jJAnanA utkraya zubha ane sAro gaNAya, parantu ajJAnanA uddeya azubha ane duHkhadAyaka gaNAya che. ajJAna eTale zu ? jJAna guNa upara Avela kanuM AvaraNu jJAna jema 5 prakAranA che. matijJAnAvaraNI kama -jenA kAraNe buddhi alpa maLe, mamati paNa thAya, samajaNa purI na maLe. 7. - zratajJAnAvaraNIya kama - zAstranuM jJAna purU na thAya, bhagutara purU na caDhe, abhyAsamAM rasa na jAge, dvAdazAMgI, AgamAdinuM jJAna na caDhe, bhaguvAmAM mana na lAge te sarva A manA uce che. Page #430 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 0 avadhijJAnAvaraNIya karma - IndriyonI madada vinA paNa dUranuM amuka avadhi sudhInA padArtho na jaNAya te A karmanA udaye. 0 manaH paryAvajJAnAvaraNIya karma-jenA udayanA kAraNe koInA paNa mane gata bhAve, vicAre na jANI zakAya te A karmanA udaya. 0 kevaLajJAnAvaraNIya karma-kevaLajJAnanA udayathI je sarvasa paramAtmA badhu ja trikALAbAdhita paNe jANI zake che te ApaNe nathI jANI zakatA te A karmane udaya che. aMtarAya karmanI 5 prakRtio - aMtarAya te vidharUpa che. bAMdhelA aMtarAya karmanA udayanA kAraNe jIvane jyAre udayamAM Ave che. maLatI vastuomAM vina ubhu thAya che. ane tethI jIva duHkhI thAya che. tevI pAMca vastuo che. - 1. dAnAMtarAya - A karmanA udaye AvavAnA bhAva hAya, chate paise, chatI sAmagrIe paNa jIva ApI na zake te dAnAntarAya karma kahevAya. 2. lAbhAntarAya - A karmanA udaye ame ApanAra che. chatAM na maLe, dhArelI vastu ApaNane na maLe, joItuM na maLe te A karmanA udaye che. 3. bhegAntarAya - khAvAnuM hovA chatA khAI na zakAya, bhegavavAnI sAmagrI hovA chatA bhogavI na zakAya, te duHkhanuM kAraNa A karma che. Page #431 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 4. upabhogAntaya = ""tarAya = vAra vAra kahevAya. kapa hAvA bhogavAya te upabhega aa paheravA, dAginA, srI vagere ATalI vastuo . chatA na bhAgavI zakAya. te A karmanA udaya. 5. vIryAntarAya kama A kama'nA udayathI ahIna, azakta thavAya che. A pramANe aMtarAya kama'nI badhI pAMce prakRti azubha ja che. enA uce badhI rIte jIvane duHkhI ja thavu paDe che.mATe pApa kAraka duHkha kAraka prakRtio che. dezanAvaraNIya kamanI 9 prakRtie AtmAnA krena guNa upara AvelA AvaraNa te darzanavaraNIya ka che. pAMca prakAranI nidrA ane cAra prakAranA nananA AvaraNa, 1. cakSudaza nAlaraNIya vaDe purU kharAkhara na joI zakAya. A karmanA kAraNe cakSu (AMkha) 2 acakSu danAvaraNIya - cakSu sivAyanI - sparzendriya,. rasanendriya kSaNendriyanA upayoga purepUrA na thaI zake, purU. saMbhaLAya nahIM, gaMdhanI paNa purI khakhara na paDe vagere..... 3. adhidezanAvaraNIya- A karmanA kAraNe dUranA rUpI padyArthI indriyanI madada vinA paNa sAkSAta-pratyakSa nathI joI zakAtA. 4. kevala darzanAvaraNIya- AtmA upara A karma AvaraNa rUpe hAvAnA kAraNe AtmA jagatamAM padmA~ anantA hAvaH chatAM paNa ekI sAthe pratyakSa paNe sAkSAta nathI joI zakatA.. 80 Page #432 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - A pramANe pratyakSa ke parokSa sIdhA AtmA vaDe, athavA ikiyenI madadathI paNa purU na dekhAya, padArtho na jevAya, sAmAnya bAdha na thAya, indriyenI zakita ghaTavI, haNAvI vagere A darzanAvaraNa karmanI prakRtione udaya che. te chubha rUpe che. pa. nidrA- anantajJAnI AtmAno uMghavAne svabhAva nathI. ane tene nidrA AvyA kare e paNa pApane ja udaya kahevAya. nidrA AvavAthI AtmA eTaluM vAMcatA, lakhate, savAdhyAya ciMtana, dhyAnAdi karato aTaka mATe nidrA paNa azubha che. sukhethI eka zabdamAM jAgI ja zakAya te nidrA, ghaNuM vAra jagADe chatAM na lAgI zake te gADha nidrA, ane vyAkhyAnadi sthaLe beTha--beDA, ubhA-ubhA ugha Ave te pracalA nAmanI nidrA. ane je cAlatA-cAlatA paNa uMgha Ave te tene pracalA-calA nAmanI uMgha kahevAya. te paNa sArI te na ja kahevAya ane UMghamAMthI uDIne cAle, gharanI bahAra paNa jAya, divasanuM ciMtavelu kAma kare.... vagere ne thANaddha nAmanI pAMcamI nidrA kahevAya che. A pAMce nidrAo eka pachI eka vadhAre azubha che. e pramANe A 9 prakAranI darzanAvaraNIya karmanI prakRtio azubha che. pApakAraka che. eka paNa sArI nathI. nIca netra karma - be prakAranA netra karmamAM nIca getrakarma ke jenA udayathI hinakuLa, hIna jAti, nidanIya gharamAM janma maLe e A azubha pApakarmano udaya kahevAya. 73. Page #433 -------------------------------------------------------------------------- ________________ azAtavedanIya- zAtA ane azAtA evA be prakAranA vedanIya karmamAM azAtA vedanIya karma jenA kAraNe zArIrika duHkha udayamAM Ave, jIva udde gamAM rahe, Adhi-vyAdhi ane upAdhio rahe, peTa-mAthuM vagere dukhe, roga gherI le ane bicAre duHkhI-duHkhI thaI jAya te A pApakarmanA kAraNe. mithyAtva- A karmanA kAraNe satyane asatyarUpe temaja asatyane satyarUpe jANe, arthAta vIparIta jJAna dharAve, ulaTI samaja dharAve te A pApakarmanA kAraNe. narakatrika- trika eTale 3. narakanI traNe vastu zubha rUpa nathI. naraka AyuSya, narakanI gati ane naraka AnupUrva (jIvane narakagatimAM utpattikSetra sudhI laI janAra karma) paNa zubha nathI. badhA tIvra duHkha kAraka che. anatAnubaMdhI kapAye- je AkhI jindagI sudhI sAthe rahIne bhavAntaramAM paNa jIvanI sAthe Ave evA anantAnubaMdhI krodha, mAna, mAyA ane lebha ke jenA vaDe jIvane narakagati maLe, samyakatva thatuM aTake, ananta saMsAra vadhe e paNa pApa karmane ja udaya kahevAya. ghaNe krodha kara, vagere kaSAye karavA e sArU nathI, sArI chApa nathI. kharAba ja che. mATe pApano (azubha) udaya ja kahevAya. apratyAkhyAna kaSA-evA krodha-mAna-mAyA ke lebha jenA kAraNe eka-eka varSa sudhI kaSAyanI Aga bhaDakatI Page #434 -------------------------------------------------------------------------- ________________ rahe, ti cagati prApta thAya, dezavirati cAritra rokAya, jIva zrAvaka paNa na banI zake te kaSAya kayAMthI sArA heAya ?pratyAkhyAnI kaSAyeA je kaSAyA vaDe sAdhupaNuM rAkAya, ane jIve sAdhu thai na zake, sarvavirati cAritra na lai zake, manuSyagati prApta thAya, ane je kaSAyeA cAra-cAra mahinA sudhI rahe te pratyAkhyAnI kaSAya kahevAya che. sa'javalana kaSAyA-15 divasanI avavidha sudhI paNa TakanArA kaSAyA je sAdhu-saMta-mahAtmAone paNa ghaNIvAra herAna karI muke, vItarAgI thavA na de, yathAkhyAta cAritra aTakAve, A kaSAyeA cAritramAM duSaNa lagAve, mATe e paNa azubha ja che. - ekadare badhI rIte jotAM kaSAye azubha ja che. kaSAyane udaya thAya ane jIvA krodha-mAna vagere kare te pApanA ja udaya che. krAya karavA ke leAbha karavA emAMthI kei paNa sArA ke zubha te gaDDAtA ja nathI. kaSa eTale saMsAra, ane Aya eTale lAla, eTale jenA kAraNe sa MsAra vadhe, saMsAranA lAbha thAya tene kyAyA kahevAya, ekaMdare sava dRSTithI kaSAye azubha kama ja che. ane navA pApa badhAvanAra ja che. mATe pApa karmInA vibhAgamAM gaNavAmAM AvyA che. nAkaSAyA- je peAte kaSAya nathI parantu kaSAyane utpanna karavAmAM je sahAyaka che te nAkaSAya kahevAva che. kAraNabhUta hAya te : dA. ta. hAsya, bhaya vagere.... te paNa azubha pApa rUpa kahevAya che. te 9 che. 83 Page #435 -------------------------------------------------------------------------- ________________ hAsya- ghaNuM hasavuM Avatu heya, khaDakhaDATa hasavuM vagere paNa sArU nathI. rati-gamatI vastumAM sukha mAnavu, rAjI thavuM, arati--aNagamatI vastumAM aNagame, nArAjI dekhADavI. bhaya- bIka lAge, Daravu, bhaya pAma vagere paNa azubha che. ze- udAsInatA, zeka vyakta kare, kheda lAga. jugupsA- durgachA thavI, tiraskAra jAga, moDhuM bagADavuM. purUSada- strI samAgamanI kAmavAsanA jagavI, IcchA thavIH strIveda- jenAthI purUSanA samAgamanI vAsanA jAgavI, napuMsakaveda- je karmanA udaye strI-purUSa bannene bhegavavAnI IcchA thavI, ubhaya maithunanI IcchA e paNa mahApApa. A pramANe A 9 nave nekSAyanI prakRtio che. emAMnI eka paNa zubha-sArI nathI. badhI azubha pApakAraka che. duHkha kAraka che. - tiryacadvika- tiryaMca pazu-pakSInI gati maLavI, e gatimAM jIvane utpatti kSetra sudhI varkagatie laI janAra karma te tiryaMca anurUva karma kahevAya. te bane azubha che. ekendriyAdi jAtio chane paMcendriyapaNuM na maLe ane ekendriya, beIndriya, teIndriya ane caurindriyapaNuM maLe e paNa azubha che, kAraNa jIvane kharI majA, purNa vikAsa te paMcendriyapaNu maLe temAM ja che. mATe eka ndriyapaNuM zubha nathI azubha che. . ta. jenA kAraNe AtmAne pRthvI Page #436 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pANI, agni, vAyu, vanaspati karamiyA, aLasIyA tathA kIDI, 'ma'kADA, IyaLa, dhaneDA, mAkhI-maccharADhinA nAnA-nAnA janmA levA paDe e kyAMthI 'zubha ke puNyakAraka hAya azubha ja hoya. azubha vihAyAgati-je leAkAne cAla paNa sArI na na maLe, jenI cAla uTa, gadheDA vagere jevI hoya tene A azubha karmanA udaya samajave. ; upaghAta-evu zarIra hAya ke peAtAnA zarIranA kAraNe peAtAne ja pIDA thAya, takalI, thAya te. dA. ta. paDajIlI, cArakrAMta, rasALI, vagere avayave ApaNune ja takalIphrUpa hAya. je naDe che, te A azubha karmonA che. kAraNe azubha vaNu-gadha-sa-sparza varSAM cAra (catuSka) pazu azubha maLe te pazu A pApa karmIne uya che. zarIrane vadhu zAma, kALe maLave, adhAne na game tevA ane lIyeA hoya te paNa sArA nathI, lasagu DuMgaLI vagerenI jema dunya AvatI hAya, parasevA AdinA kAraNe pazu AvatI dunya koine na game te, rasa, jenA kAraNe tIkhA, kaDavA rasa vagerenA anubhava thAya, maracAkArelA vagere jeve, te paNu aNuma ane jIvanA zarIrane spa patru sAva ThaMDe, kaza, rUkSa, barachaTa, bhAre sparzvanA anumA thAya. je na game, apriya hoya tene azubha karmo ja kahevApa che. A cAre pApa karmanI prakRti che. tene! uThaya paNa azubha hoya che. 85 Page #437 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pahelA sivAyanA 5 saMghayaNa - AgaLa saMghayaNanA. citramAM batAvyA pramANe je 6. saMghayaNe che. temAnuM prathama te zubha che. paraMtu pachInA pAMca azubha che. zarIrane bAMdhe. majabutI-hADakA vagerenI racanA upara zarIrane AdhAra che. te keve che ? zubha ke azubha ? pahelu saMghayaNa zubha che. pachInA pAMca azubha. (2) jhaSabhanArA, ruSabha ane nArAca heya paraMtu khIlI na heya, (3) nArAca - hADakAnA sAMdhA mAtra markaTa baMdhavALA ja heya, (4) ardhanArAca - eka bAju markaTabaMdha ane bIjI bAju khIlI vAlA evA hADakAnA sAMdhA te ardhanArA, (5) kalikA - jemAM hADakAnA sAMdhA phakata khIlathI ja daDhathayelA heya. (6) sevA (cheda spaSTa) chevaTa A saMghayaNamAM. ukhaNamAM paDelA muzalanI jema phakta hADakAnA be cheDA sparza baMdhavALA ja hoya te saMghA bhaNasevA kahevAya. A pramANe zarIra majabutAInI daSTie phakata pahele saghaNuM sAre. paraMtu pachInA kharAba pachI majabutI ochI. ochI.... thatI jAya che. ghaTatI jAya che. eTale azubha gaNAya che. 5. saMsthAna - jema saMghayaNa zarIranI majabutI rAkhe tema saMrathAna zarIranA AkAramAM bhAga bhajave che. zarIra.. ne AkAra ke che ? suDola ke beDala, sAre ke kharAba.... ekasarakhe sAre zubha lAgatuM na hoya te azubha. AvA 6 prakAranA sarathAnamAM paheluM samacatusa eka ja sArU che. bIjA pAMce azubha che. (2) codha rathA - dha eTale Page #438 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vaDanA jhADa jevuM saMsthAna arthAta nAbhithI uparanuM adhu zarIra suMdara sulakSaNa heya, ane nAbhinI nIcenuM adhu zarIra lakSaNa rahita hoya. sArU na hoya. 3. sAdi-saMsthAna nyodhathI ulaTu che. emAM nAbhi nIcenuM sArU sulakSANu hoya che, ane uparanuM lakSaNa hIna azubha heya. 4. vAmana, mastaka-Deka, hAtha ane paga A cAra avayavo apalakSaNa hoya, zubha na hoya ane bAkInA sArA zubha heya te vAmana saMsthAna. 5. kuja-vAmanathI viparIta arthAta mastaka, Deka, hAtha ane paga e cAre apalakSaNa azubha hoya ane bIjA avayava sArA zubha heya te. 6. haMDaka saMsthAna-sarve aMge lakSaNarahita hoya tene haMDaka saMsthAna kahevAya. zarIranI AkRti, AkAra racanAnI draSTie A pAMca AkAra azubha kahayA che. sthAvara dazaka-thAvarAdi 10 prakRtie pApanA udayanA kAraNe maLe che. duHkhadAya azubha che. 1. rAvarapaNuM-jIvane duHkhamAMthI bacI zake evu trasa paNa na maLatA rathA varapaNuM maLe che jenA kAraNe gati na karI zake, kayAMya jaI-AvI na zake te sthAvarapaNuM. 2. sukrama-jenA kAraNe zarIra sAva sukSma maLe te. 3. aparyApta- svayogya 6 paryAptio pUrI na karI zake ane tyAM ja mRtyu pAmI jAya te aparyApta kahevAya. ( 6 Page #439 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 4. sAdhAraNa anatA jane bhegA raharUpa eka ja zarIra maLe te sAdhAraNa kamane azubha udaya kahevoye 5. asthira-je karmanA udayathI bu, jale, dAMta Adi asthira avayanI prApti thAya te asthira karma. 6. azuMbha-nAbhi nIcenA Adi aMgenI azubhatA prApta thAya, jenAthI bIjAne sparza thAya te paNa na game. 7. darbhAgya- jene jevAthI ja uga thAya, sAmu jevuM paNa na game, aprItikara lAge te darbhAgya nAmanuM pApakarma che. 8. svara- je karmanA kAraNe kAgaDA, bheMsa je kharAba kaMTha maLe, savara keIne sAMbhaLo paNa na game te duravAra karma. 9. anAde - jenAthI ApaNA vacanane paNa bIjA anAdara kare, AjJA na pALe, bolelAnuM vajana na paDe te anAdeya. 10. apayaza- jenAthI apayaza maLe, apakIti thAya, nAma -Ijajata bagaDe te apayaza nAma karma kahevAya. A pramANe 82 prakAranI pApakarmanI prakRtine udaya jIvana mATe azubha che. duHkhakAraka che. sArU nathI. saMsAramAM rahetA jIvane leka vyavahAramAM, pitAnA zarIra nimitte raMga-rUpAdi aneka rIte pApane udaya duHkha kAraka hoya che. 18 prakAre bAMdhelA pApanuM pariNAma jIvane 82 rIte bhegavavuM paDe che. jo ke eka ja jIvane 82 rIte bhegavavuM paDe tema nathI. paraMtu A 82 prakRtie te sarvasAdhAraNa-sarva jIvane anulakSIne sAmAnyapaNe kahI che. paraMtu vyaktigata te te te gatinA chane bhinna bhinna saMkhyAmAM haze. Page #440 -------------------------------------------------------------------------- ________________ cAra gati ane pAMca jAtivALA jemAM kene keTalI pApa prakRti udayamAM hoya che te jaNAvatAM kahyuM che kemanuSya gatimAM 70 heya-0 3-devagatimAM 55 athavA -narakagatimAM 58 prakRti tiryaMcagatimAM 79 hoyaL U hoya. '' ekendrija-63, beIndriyone paNa 63, teIndriyane paNa 63, caurindriya jIne paNa 63 ane paMcendriya jene 75 prakRtio pA5nA udayamAM heI zake che. pApa-puNyanI sarakhAmaNa - A pramANe je puNya ane pApanI prakRtimAM sarakhAmaNI karavAmAM Ave to puNya prakRtie zubha ane sukhakAraka, sArI che. jyAre pApanI prakRtie kharAba azubha ane duHkhadAdhi che. gati-jAtiindriye, zarIra, saMghayaNa, saMsthAna, Adi aneka dRSTie jevAmAM AvatA puNyazALI jIvane badhu sArU-zubha maLe che. kAraNa ke e jIve puNya bAMdhyuM che. jyAre je jIve pApakarmo karyA che, pApanI prakRti e bAMdhI che te pachI puNyanI sArI te udayamAM kayAMthI Ave ? pApanI duHkhakArI azubha prakRtie ja udayamAM Ave. A pramANe ane pitAne pote ja karelA zubha-azubha karmanuM sAruM-kharAba phaLa maLe che. emAM bIjA kaI paNa Izvara-kuMdarata vagerene kAraNa ke nimitta mAnavAnI AvazyaktA ja nathI. ApaNA karelA ApaNe bhegavIe ema Izvara kayAM vacce AvyA? pApa ke puNya ApaNe karIe ane pachI Page #441 -------------------------------------------------------------------------- ________________ temAM Izvarane vacce lAvavA ane tene sukha-duHkhanA dAtA mAnavA. e ApaNI maTI ajJAnatA che, miththA dazA che. mATe Izvarane A kAryamAM vacce lAvIne deSita karavA, IzvaranuM svarUpa. vikRta karavuM, tene kAraNabhuta mAnavA karatAM Izvarane upAsya ArAdhya tatvarUpe ja rAkhavA vadhu ucita che. ane parama pavitra puNatatvarUpe, zuddhAtmA svarUpe paramezvara-paramAtmArUpe mAnIne. temanI ArAdhanA, upAsanA karavI ja vadhu vya che. ane saMsArI nA sukha-duHkhanuM kAraNa temaNe karelA puNya--pApane ja mAnavu vadhu hitAvaha che. A ja pakSa nirdoSa pakSa che. vadhu yuktiyukata, buddhigamya tathA susaMgata che. sukhI-duHkhI-je saMsAramAM sukha-dukha spaSTa dekhAya che.. sukhanA kAraNe lo sukhI che, sukhanA sAda vagere maLe che. puNya bhege, jene dhana saMpatti, ezvarya, vaibhava, sattA, saMpati, kuTuMba-parivAra, bhega-vilAsa, sAdhana-sAmagrI dina apAra maLe che. ane tethI teo sarva rIte sukhI maNAya che. e ja pramANe duHkha paNa che. duHkhanA udaye ja du:khI dIna-daridratA pAme che. nIcakuLa, hInapaNuM, sAdhana-sAmagrIene abhAva, dhana-saMpattine abhAva, eTale dInatA, daridratA pAme, duHkha-darbhAgya pAme che. aneka vastuo duHkhakAraka pAme. che. A pramANe sukha-duHkha saMsAramAM pratyakSa ane spaSTapaNe dekhAya che tenA kAraNe ja sukhI ane duHkhI che. te anubhavIe chIe. reja saMsAramAM najare joIe chIe.. te pachI tenA kAraNarUpe puNya pApa thata zubha-azubha karmane. Page #442 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jAya mAnyA vinA aema cAlaze ? jo izvarane mAnavA jae te sekaDo doSo Ave che. izvaranuM svarUpa ja vikRta thaI che. ane sukha-duHkhanuM jo kAI kAraNa ja na mAnavAmAM Ave tA kAraNa vinA kArya kevI rIte manAya ? A te vAta evI thaI ke agni vinA dhUmADAne mAnA, mATI vinA ghaDA mAnA, te tA sabhava ja nathI. mATe dhUmADA joine jema agninA nizcaya karIe chIe tema sukha-duHkha, sukhI-dukhI. joine puNya-pAparUpa zubha-azubha karmonA nizcaya karavA ja paDaze. e vinA chUTako ja nathI. 2 ane khIju e ke zubha-azubha karmomAM saMsAramAM javA Acare che. seve che. evI pravRtti javA karI rahyA che....e ApaNane darekane rAjadA jIvana vyavahAramAM dareka javAnA jIvanamAM spaSTa najare jovA maLe che. ApaNe rAja joie chIe ke A jIve cArI karI, khATu. elyu, hiMsA karI, Apa mUkayA, vagere zubha pravRtti te spaSTapaNe jaie chIe. ane e ja pramANe zubha pravRttimAM pelA bhAie pApakAra karyAM, dAna-puNya karyuM, bhUkhyAne khAvA anna Apyu, nivastrane paheravA kapaDA ApyA, vagere....puNyanI sava pravRtti paNa rAjadA vyavahAramAM rAja jeechIe. AMkha sAme spaSTa dekhAya che. tA pachI dIvA jevI vAtane cheADI daine na mAnavI A vAta te kevI thaI ke koi eka ne ja nathI mAnatA, rthAta mane 91 ema rahe ke huM mArI mAjanma ApanArI TAI mA ja Page #443 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nahI` arthAta mArA janma mAnI kukSIthI koI mA ja nathI. A jagatamAM che ja thayA ja nathI. mArI zuM zuM zakaya paNa che ? zuM pAgala mAnavA paDe, ghauM" ke bAjarI je ugyu A vAta mane kharI ? sabhava paNa che ? nA.... te e karAne are khetaramAM 'choDavA ugyA che. hAya te.... parantu cheADavA ugyA ja che te ApaNe eTalu tA kabula karavuM' ja paDaze ke eka divasa kheDUte khetI karI hatI ane ghauM vAvyA hatA te Aje ghauM ugyA che, khArA vALyeA che. tethI Aje khAjarA ugyA che. vAvyA vagara koi anAja ugatu ja nathI. e ja pramANe vAvIe tevu laNIe tema, karIe tevuM pAmIe, ApIe tevuM laie, belIe tevu' sAMbhaLIe vagere ka sattAnA paNa pramaLa kAraNA spaSTa che. karyA vinA tA koi pAse ja nahI.. jema ghauM vALyA hatA. tema puNya-pApa karyAM hatA. te Aje tenA phaLarUpe sukha-duHkha pAmyA chIe. ane jo sukha-duHkha mAnIe ane tenA kAraNarUpe puNya-pApa na mAnIe te paNa na cAle. e ja pramANe puNya-pApa mAnIe ane tenA kArUpe sukha-duHkha na mAnIe te paNa na cAle, ekamAM kAraNa niSphaLa jAya, ane bIjAmAM kAya niSphaLa jAya. . enA karatAM carAcara saMsAramAM siddha che. najara sAme spaSTa dekhAya kAraNanA spaSTa dekhAya che te saMsAramAM sukhI-duHkhI jIve anne pratyakSa pramANathI che. banne pakSA-kAya ane pachI zA mATe na mAnavA ? paNa ghare-ghare dekhAya che, cerI 92 Page #444 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karanAra corane jela maLe che. sajA thAya che, e jema spaSTa najare dekhAya che tema pApa karanArane duHkha ane puNya-karanArane sukha e yuktiyukta siddha thAya che. hA, e vAta kharI ke Aje ja pApa karyA ane Aje ja duHkha udayamAM nathI Avatu, ema Aje ja puNya karyuM ane Aje ja sukha udayamAM Avatu nathI dekhAtu pariNAmamAM vilaMba dekhAya che, je AjanuM kareluM Ajeja udayamaM AvI gayuM hata. te spaSTa cakakasa mAnavAmAM Avata, parantu tema nathI banatu. temAM kALakSepa thAya che. samaya lAge che e hakIkata che. to zuM samaya lAge eTale na mAnavuM ? evuM kharuM? parIkSA ApyA pachI je 2 mahine pariNAma AvatuM hoya te zuM na mAnavuM? nA... ema nathI pApa-puNya-zubha-azubha karma je rIte karIe chIe jevA pariNAme jevA adhyavasAya, vasAyonI taratamatA, lesthAnI svabhAvatA, ane kaSAyanI tIvratA AdinA kAraNe je karmane baMdha paDe che te dIgha kALane paDe che. jema simenTane bhale sukAyA pachI Dema 80-100 varSa sudhI Take che? A 100 varSa keNe nakakI karyA? simenTanI guNavattA ja evI che. ema karma baMdhAya che tyAre tenI aMdara kaSAya-lecchA AdinA kAraNe je rasabaMdha paDe che tenA AdhAre sthitibaMdha nakakI thAya che. karmanI sthiti nakakI thaze. ane pachI vacceno abAdhAkALa gayA pachI kamane udaya nizcita thavAnuM ja che. sivAya ke udIraNA karIne khapAvI. na nAMkhyuM hoya te.... Page #445 -------------------------------------------------------------------------- ________________ game teTalA varSe ke bhave vIte te paNa baMdheluM zubha ke azubha karma te enA nizcita samaye udayamAM AvavAnuM ja che. emAM te zaMkA ja nathI. 18mI bhavamAM kAnamAM tapatu zIzuM reDAvavAnA kAraNe 27mA bhavamAM mahAvIranA kAnamAM khIlA 'ThekAyA .., trIjA bhavamAM bAMdheluM karma ra7 mAM bhAvamAM paNa udayamAM te Avyu ja....vacce paNa Avyu hatu. karma te baMdha udaya, udIraNA ane sattAnA cAre vibhAgamAM pharatu ja che. kayAreka udayamAM Ave ane je udayamAM na paNa Ave to sattAmAM paDadhu rahe che. Aje nahIM to kAle. udIraNuM athavA bhegavIne je khapAvyuM hoya te to savAla ja nathI. paratu na khapAvyu heya te te bhegavavuM ja paDaze. zubhakarmane sukhanA bhegavaTAmAM, ane pAparUpa azubhakarmane duHkhanA bhagavaTArUpe paNa bhegavavu paDaze. A pramANe sukha-duHkha te najare dekhAtA pratyakSa siddha che. te tenA kAraNarUpe puNya-pApa (zubhaazubha karma) paNa pratyakSa siddha che. te tenAthI adaSTa evA karmanI siddhi thaI. ane karmanI siddhi thaI te tenA kAraNe enI eka gatithI bIjI gatimAM javA-AvavArUpa gamanAgamana siddha thayuM. karmavazAta eka gati svarganI athavA karmavazAta eka gati narakanI paNa maLe che. svargamAM utkaTa puNyanA udaye sukhane ja bhegavaTo vadhu maLe che. svargamAM sukhanI bahalatA che. prAdhAnyatA che. e ja pramANe enAthI taddana viparIta pApanA udaye naraka gati maLe che. utkaTa bAMdhelA pApa jIvane naraka gatimAM laI jAya Page #446 -------------------------------------------------------------------------- ________________ che. jyAM tIvra pApanA udaye tIvra vedanA duHkha ja bhegavavAnuM che. svarga ane naraka utkRSTa puNya ane pApanA kAraNe maLatI gati che. ane tenA pariNAme tyAM tIvra-utkaTa sukha ane duHkha bhegavAya che. A pramANe puNya-pApanI siddhithI sukha-duHkha siddha thAya che. ane sukha- duHkha sidhdha nahi thAya te tenA AdhAre svarga-naraka siddha thAya che. ane svarga naraka siddha thayA eTale tenA AdhAre leka-paleka sidhdha thayA. gatyantara-eTale eka-bIja gati siddha thaI ane paralekamAM aleka ane urvalaka siddha thayA. ane tenI siddhinA AdhAre gatyantara arthAta anya gatirUpe svarga-narakanI gatio siddha thaI ane bIjI be gati manuSya ane tiryaMcanI gati te ahIMyA pratyakSa ja che. ema kula - cAra gati sidadha thAya che. ane A badhuM AkhuM caka sidadha thAya eTale te sarvanA kendra svarUpe adhiSThAtA rUpe paragAmI - pAkamAM janAra (gamana karanAra) evA AtmA dravyanI siddhi thAya che. AtmA mAnIe te svarga-naraka, leka- paralokamAM sarvatra jaze keNu ? zarIra to ahIMyA ja bALI nAMkhavAmAM Ave che. pachI evaziSTa te mAtra AtmA ja rahe che. eTale paragAmI saMsartA AtmAne mAna ja paDaze ane paralekagAmI AtmAne mAnya eTale.... punarjanmapurvajanmanI siddhi thaze. eka gati, eka zarIra choDavuM tenuM nAma maraNa ane bIjI gatimAM jaIne utpanna thavuM, janamavuM te punarjanma thaye ane evA bhUtakALamAM keTalA janma thayA 95 Page #447 -------------------------------------------------------------------------- ________________ , ,* * * ( 1 * | - : + 13 che. te vicAra karatA, purvajanmanI siddhi thaze. ane aMte AtmAnI sthiratAnuM sthAna paramadhAma sekSa siddha thaze. A pramANe adRSTa sarva tatvenuM cakra sidhdha thAya che. sarva padArtho eka sAthe siddha thAya che. eka bIjAnI sAthe sAMkaLanI jema saMkaLAyelA che. mATe eka tatvanI siMdhithI badhA tatvanI "siddhi svayaM thaI jAya che. " 17. puNya pApanuM svataMtra astitva * puNaya-pApanuM svataMtra astitva mAnyA vinA keIsa jegemAM na cAle. mizra mAnavAmAM ghaNAM de che. dA. ta. zarIra racanAne ja vicAra karIe te paNa spaSTa khyAla Avaze ke eka mAtAnA bane jeDakA janmatA putre paNa eka sarakhA nathI hotA. eka svarUpavAna hoya che. bIje kurUpa hoya che. evA ghaNuM taphAvatavALA bane hoya che, eTale zarIra pAchaLa mAtra mAtA-pitAja nathI, paraMtu tethI paNa vizeSa che. te jIvanA puNya-pApa karma che. puNanI 42 ane pApanI 82. evI zubha-azubha je pravRttio udayagata joIe chIe temAM zubha puNyanI prakRtie zubha dehanI racanA mATe kAma Ave che, ane azubha, pApanI prakRtie azubha deharacanA pAchaLa kAma Ave che. ane te pramANe zarIraracanA thAya che. A pramANe karmanA puNaya-pAparUpa be bheda spaSTa siddha thAya che. karma te. banenI eka saMyukta saMjJA che. paratu muLarUpe karma hovA chatA banne puNya-pAparUpe che te svataMtra ja, eTale kamane ja be bhedamAM judA judA kahI zakAya che. puNya karma ane pApakima arthAta zubha karma ane azubha karma, Page #448 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sukha-duHkha kArya rUpe che. tA kAryanA maTe tene anurUpa kAraNa ja hAvu joie. jema kerInA phaLa mATe kerI ja kAraNa bane che, ghaDo banAvavA mATI ja kAma lAge che. ane kapaDAM banAvavA mATe kapAsa (rU) ane tenA tantu ja kAma lAge che. kapAsanA tantuothI ghaDA banavAnA nathI. ane mATIthI kapaDA vastra anI zake nahI, mATe jAya ne anurUpa tene ceAgya ja kAraNa paNa mAnavu paDe che. kA eka ane kAraNu bIjuM game te mAnIe to nathI cAlatu. e ja pramANe sukharUpa kA mATe zubha kama (puNya) ane duHkharUpa kAya` mATe adRSTa azubha kama (pApa)ne ja mAnI zakAze, parantu viparIta nahI'. pApanA kAraNe sukha ane puNyanA kAraNe duHkha na ja mAnI zakAya. te saMbhava nathI, mATe ane svataMtra che. kAya ne anurUpa kAraNanA niyama svIkAravAthI ja A pramANe sidhdha thaze. jIva ane zubha puNya karmAMnA sAga te ja sukhanu kAraNa che, te saMcAgatA ja svaparyAya sukha che. ane e ja pramANe jIvAtmA sAthe azubha pApakamanA sacAga te ja duHkhanuM kAraNa che. te sacAganA ja svaparyAya dukha che. sukha sArU che. gamya che. priya che. sArI kakSAnu che. tethI anumAna karIe ke tene anurUpa jIve karelI pravRtti kriyA paNa zubhasArI ja hAvI joie. sukhanI cegyatA uparathI puNya -kriyAnI cAgyatA tathA zubhatA nizcita karI zakIe chIe ke jIve yAre ya dAna karyuM haze, AhAra vastra-pAtrAdi 97 Page #449 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ApyA haze. je zubha pravRtti che. tethI A jIva sukhI thaye che ane tethI bhinna bIjI rIte duHkhanI utkaTatA anusAra pApanI tIvratA vagere mAnavI joIe. A jIva ghaNI rIte, badhI rIte du:khI dekhAya che. mATe kadAca A jIve hiMsA, jUTha, cerI Adi ghaNAM utkaTa pApa karyA haze. - hiMsA-jUTha-cerI AdinA pApa karavAthI kadApi kayAreya, keI kALe, kaI paNa jIva sukhI thaye nathI. ane thatuM nathI, e ja pramANe dAnAdinuM puNya kArya karavAthI keIpaNa jIva kayAreya kadApi duHkhI thaye nathI... ane thaze nahI....mATe kiyApravRtti bhinna che.tethI karma-kiyAjanya adaSTa paNa puNya pAparUpe bhinna-bhinna che. ane puNya-pApa rUpa zubhAzubha karma bhinna che. to tenA phaLarUpe sukha-duHkhanAM kArya paNa svataMtra na ja mAnavA joIe. mata-amUrta carcA ki jaha muttamamuttassa kAraNa taha suhANa kamma / diTaTha suhAikAraNamannAi jaheha taha kamma ? 1925. jema anna, phaLanI mALA caMdana, strI ane sApa, jhera, kAMTo vagere mUrta sAdhano hovA chatA paNa tenAthI amurta sukhaduHkhanA kAraNarUpe mukta padArtho che. te ja pramANe amurta sukha duHkhanA mATe mukta karyuM kAraNa banI zake che. karma mukta che. AtmA amUrta che. sukha-duHkha amuta che. paraMtu tenA kAraNarUpe puNya-pAparUpa karma mukta che, A murta karmathI sud. Page #450 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dehArdinI paNa kAya rUpe utpatti thAya che. ane e ja pramANe sukha-duHkhanI utpatti paNa tenA thakI ja che. murtI ghaTa-paDha paTTAthathI amRta evA AtmAne amu jJAna thAya che, ane te saMbhave che. mu ghaTa-mAda naSTa paNa thaI jAya che chatAM amruta jJAna naSTa nathI paNa thatu. jema ghaTAdi kAryo suta che. teA tenA kAraNabhUta mATInA paramANue paNa mu` che. mu paramANue je va, gaMdha-rasa-sparzAtmaka che tenAthI banelu kArya ghaTa paNa mukta banyu che. tema zarIrAdi kAya paNa muta hAvAthI tenA kAraNarUpe kama paNa mu` che. jema kheArAka eka sarakhA che. ghaNAM mANasA khAya che. dA. ta. dUdha ghaNAM pIe che. parantu ghaNAMmAM ekasarakhI zArIrika zakti nathI dekhAtI. kAraNa eka-sarakhu ghaNAMmAM che. parantu karyAM badhe eka sarakhu nathI dekhAtu. eTale kAine dudha pace che, khIjAne jhADA thAya che, trIjAne ulaTI thAya che. evA ghaluAM phaLe! dekhAya che. temAM kama mukhya kAraNa che. kAraNa, dudha badhAe sarakhu pIdhu che. parantu ka adhAnA eka sarakhA nathI. puNya--pApa karma badhAnA bhinnabhinna che. eja pramANe miSTAnnAdi eka sarakhu bhojana karanArA ghaNA mANasAmAM paNa tenA phaLa rUpe Ananda-sukha-ekasarakhuM nahI. paNa jovA maLe, eka sara... miSTAnnanu uttama bhAjana jamyA chatAM keTalAka Ananda-sukha anubhavaze, keTalAka du:kha paNa anubhavaze. keTalAka khinna paNa thaze. keTalAka rAgAdimAM vRddhi anubhavaze, ema ghaNI vicitratA jovA maLaze, ind Ran Page #451 -------------------------------------------------------------------------- ________________ e vicitratA puNya-pApanA kamane AbhArI che. zarIra kA suta che. tenA kAraNarUpe kama paNa zubhAzubha bhede muta che, ane zarIra saMceAge AtmAne anubhavAtu sukha-duHkha amruta che. AtmA paNa amruta che. N evuM nathI ke kA` mu` ke amruta hoya teA tenA badhA kAraNe!' muta` ke amruta hAvA joie. sukha-dukhAdi adbhuta che te tenu phakata ka ja kANu che ema nathI. AtmA paNu, tenu kAraNa che. ane kama paNa kAraNa che, bannemAM bheda eTale ja che ke AtmA samavAyI kAraNa che ane kama samavAyI kAraNa nathI. tethI sukha-duHkhAdi adbhuta kAya`hAvAthI tenA samavAyIkAraNa AtmAnI amRta'tAnu anumAna thaI zake che.. parantu kama mAM amRtAnuM anumAna karavAnu kAi pratyeAjana. nathI. AthI zarIra kAryarUpe muta hAvAthI tenA kAraNarUpe kane paNa mu' mAnavu joie. puNya ane pApanA vipAka ane avipAka evA paNuM, bhedo paDe che. vipAka eTale phaLa, pariNAma. kamanI je prakRti rUpe khAMdhI hAya tenA vipAka paNa tejarUpe thAya che. te savipAka prakRti kahevAya che, ane jo te prakRtinA rasane manda karI daine athavA nIrasa karIne tenA pradezeAnA ja uDDaya. bhAgavavAmAM Ave te te avipAkI prakRti kahevAya che. puNya ane pApanuM lakSaNu - puNya ane pApa A banne zabdonI vyutpati uparathI bannenA lakSaNanA khyAla AvI jaze. AmAna' punAtIta prathama" AtmAne je 100 Page #452 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pavitra kare che te puNya arthAta je kAryo karavAthI azubha karma vaDe malina thayele AtmA dhIre dhIre pavitra arthAta zubha karmavALe thAya te puNya kahevAya ane puNyanA kAca karavAthI je zubha karma baMdhAya te zubha karma paNa puNya kahevAya. A pramANe puNya kriyA ane puNya phaLa evA be aMga che. ene paraspara kAraNa tathA kArya tarIke saMbaMdha che. 'pAyati-zoSayati puNya, pAMzayati vA guNDayati vA navavasamiti pam" - pApanI vyAkhyA karatA jaNAve che ke je puNyanuM zoSaNa kare athavA jIvarUpI vastrane rajavAtuM malina kare te pApa kahevAya. puSya ke pApa bane karmanI ja zubha azubha raja che. jemAM eka mANasa zarIre tela ceLIne ughADA zarIre khullAmAM bese te bahAranA vAtAvaraNamAM uDatI raja tenA zarIra upara ceTI jaze. telanA pramANamAM rajakaNe ceTaze. basa, evI ja rIte rAga-dveSanI vRttithI snigdha eTale telavALA je thayele AtmA paNa karmanI rajathI lepAI jAya che.kamalegya-kAmaNavargaNAnA pudgale grahaNa karatA jIvane Te che ane temAM ja zubha-azubhanA bhede paDe che. te jIvanA zubha-azubha adhyavasAye upara AdhAra rAkhe che. jIvanA zubha -azubha dhyAna (vicAra)nA adhyavasAyarUpa je pariNAme che, temaja temAM rahela zubhaazubha lesthAnI taratama, tathA temAM rahela je prazasta-aprazasta kaSAyanI mAtrA tathA mana-vacana -kAyAnA zubhAzubha yogenA kAraNe zubha athavA azubha karmo baMdhAya che. dharmadhyAna Adi rUpa zubha dhyAna, zubha lehyA 101 Page #453 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tathA zubha prazasta kevAya tathA zubha coga-puNya karma baMdhAvaze. puNya karma e ja zubhAzrava che. ane Arta-raudra rUpa zubha dhyAna (vicAra), kRSNAdi azubha lesthA tathA aprazasta evA krodhAdi kaSA tathA mana-vacana-kAyAnA azubha cage e badhA bhegA thaIne azubha karma arthAta pApa baMdhAve che. je baMdha e udaya. e niyama pramANe zubha ke azubha karma je bAMdhyA che te zubha ke azubha pariNAma phaLarUpe udayamAM Ave che. zubhanuM pariNAma zubha. jema zubhabhAvathI bharavADe khIra vaherAvI te tenA phaLarUpe zAlibhadrane sarva zubha-puNyanI traddhi-siddhi maLI. ane azubha pariNAmavALA jIvane phaLa paNa azubha pAyAdinA duHkharUpe maLe che. karma zAstrane e niyama che. je karmabaMdha haze, ane je karma baMdha haze te ja ane te ja phaLasvarUpe udayamAM Avaze. puSyane udaya sukharUpa tathA pApane udaya duHkharUpa thaze. yuya-pApanI caturbhamI puNya ane pA5 A bannenA 4 bhedo paDe che. tene puNya- pApanI caturbhagI kahe che. 1. puNyAnubaMdhI puNya - bAMdhelA puNyane jyAre udaya thAya tyAre te pharIthI navA puNyane anubaMdha 102 Page #454 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karAve te kAraNa ane te puyasukhadhI yutha kahevAya. dA. ta. bharavADanA bhAvamAM vaherAvelI khIranA kaye zAlibhadra Aje, aDhaLaka dhana-saMpatti maLI. ane te ja puNyAI pharI jina bhaktimAM, dAnAdimAM vAparI jenA kAraNe e saMpati paNa navuM puNya upArjana karavAmAM kAraNa banI. asAra lakSmIne tyAga karI mokSa pAmyA. 2. pApAnubaMdhI puNya-je puNyanA udaye navA pApane baMdha thAya te pApAnubaMdhI puNya kahevAya. puSyanA udaye dhana-saMpati Adi badhu ghaNuM sAruM maLyuM che paraMtu have te dhana-saMpatine upayoga dArU pIvAmAM, jugAra ramavAmAM, vezyAgamanamAM kare che tenA kAraNe navuM pApakarma bAMdhe che. dA. ta. mammaNa zeTha. pUrvabhavamAM sAdhu mahArAjane lADa vaherAvyo, ane pachI jaIne pAcho laI AvyuM. pariNAme lADa vaherAvavAnA kAraNe ghaNe sukhI thaye, aDhaLaka saMpatti maLI. paraMtu lADavo pAcho levAnA pApanA kAraNe te saMpattine sadupaga karI na zake. tIvra moha ane lebhamAM ranamaya baLado banAvavAnI ghelachAmAM mRtyu pAmI sAtamI narake gaye. 103 Page #455 -------------------------------------------------------------------------- ________________ . . 3. puNyAnubaMdhI pA5 - udaya pApane che paraMtu have navuM puNya upArjana kare che, te puNyAnubaMdhI pApa kahevAya. pApanA udaye garIba, bhikhArI daridranA kuLamAM janme che. paraMtu have thoDAmAMthI thoDuM paNuM ApIne navuM puNya bAMdhe che te A trIje bheda che. pApanA udaye cAra banela cerI karate rohiNeya cera....avasare prabhunI dezanA zravaNu karI..... ane prabhuvIrane ziSya banya, sAdhu bace. pApanA udayamAM paNa navuM puNya bAMdhI anne Atma kalyANa sAdhyuM. 4. pApAnubaMdhI pApa - gayA janmanA athavA bhUtakALanA bhAre pApa-karmanA udaye jIva pharIthI navI pravRttimAM pAche pApa ja bAMdhe che. te pApAnubaMdhI pA5. kALa-zaukarika bicArA pApakarmanA udaye kamAinA ghare janme che ane have pharIthI rojanA 500 pADA mAravAnuM bhayaMkara pApa upArjana karI rahyo che. te pApAnubaMdhI pApa kahevAya. A pramANe je cakra cAlyA ja kare te jIvane chuTakAre kayAre thAya? karelA pApanA udaye pharI pApa ja karavuM ane pharI duHkhI thavuM.....e caka te anAdi kALathI, anantAbhathI cAlyuM ja Ave che. 104 Page #456 -------------------------------------------------------------------------- ________________ SANyA THARE NEKORS. RANA AM ma - - - / babbA ( AEDGETSAFa E LANCE OILS4 TTA -- - / / - . - + najaMdhI-pApa pApAnubaMdhI-pApa pAra pa Y: . -- TVT. t ist ... PTESerin . . .. S4AJ. .. A Dindiadioastsandhan ma ENTER 3A MP4 -11 maTava bhavana Page #457 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - A cAre temAM pahelA ke je puNyAnubaMdhI puNyane che te sarvazreSTha, uttama che. pahelAnA purayanA udare maLelA. saMkhamAM pharIthI navuM puNya AdhatA jaIe te ja vadhu hitakArI che. ane trIjo bheda puNyAnubaMdhI pApane paNa sAre che, jemAM pahelAnA pApanA jaye paNa navuM puNya baMdhAve che. paraMtu bIja be hoya che. tyAjeya che. kAraNa temAM pApano anubaMdha che.. - jIve karma bAMdhatA jeTaluM sAvaceta rahevAnuM che tenAthI vadhu e karmanA udaya vakhate sAvadhAna-sAvaceta rahevuM joIe.. je puNyanA udaye navA pApane baMdha thatuM hoya te zuM kAmanuM ghI jema rAkhamAM DhaLAya te zA kAmanuM ? eTale maLeluM sukha navuM pApa na baMdhAvI jAya te khAsa dhyAna rAkhavA. jevuM che. . pApa karma na baMdhAya te mATe zuM karavuM ? khAtA-pItA-uThatA-besatA Dagale ne pagale pApa karma baMdhAtA hoya te zuM karavuM te aMge zrI dazavaikAlika AgamamAM ziSya prazna kare che- kaha care kaha ciTaThe kahamAse kaha sae / kahIM bhujato mAsantA pAva kammana badhai // he bhagavaMta ! kevI rIte cAlavuM ? kevI rIte ubhA. rahevuM ? kevI rIte besavuM ? kevI rIte suvuM ? kevI rIte bhejana karavuM ? kevI rIte bolavuM ? ke jethI pApakarma na baMdhAya ? kAraNa Dagale ne pagale khAvA-pIvA-uThavA-besavA 106 Page #458 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AdinI sarva yiAmAM karma baMdhAya che. te zuM karavuM? denika kiyA te baMdha thavAnI nathI te zuM karavuM? jJAnI bhagavaMte uttara ApatA kahyuMjy care jayaM ciTaThe, jayamAse, jayaM sme| jaya bhujatA bhAsa to, pAva kammana baghaI // he ziSya ! jyaNA pUrvaka cAla, jayaNApUrvaka ubhuM rahe, yaNa pUrvaka besa, jayaNA pUrvaka suvAnuM rAkha, jyaNuM pUrvaka bela jethI pApa karma na baMdhAya. arthAta sarva kiyAmAM jyaNuM rAkha. cetanA rAkha. arthAta jIvarakSAne upayoga zakha e ja mahatvanuM che. jyaNAnA upaga pUrvakanI kriyA niSpApa thaze. jIva vizeSanA svabhAvanA kAraNe puNya-pApa pariNAmA-''sayavasamao gheNue jahA pao visamahirasa / tulleo'vi tadAhArA taha puNNA-'puNNa pariNAmA // jaha vegasarIrarimavi sArA-'sAra pariNAmayA meha / avisTTio vA''hArA taha karamasubhA-'subhavivAgA // spaSTapaNe pratyakSa rIte ApaNe joIe chIe ke eka sarakhe AhAra karavA chatAM paNa pariNAma bhinna bhinna paNa heya che. AhAra te eka ja che paraMtu Azraya arthAta vyakita vizeSanA kAraNe tenA pariNAmamAM bheda paDe che. dA. ta. gAya ane sApa e be jIve che. bannenA zarIrabhedathI AhAranA pariNAmamAM paNa bheda paDe che. gAya khAIne dUdha Ape che ane sApa dUdha pIne paNa prera-viSarUpe pariNAve 107 Page #459 -------------------------------------------------------------------------- ________________ che. A pariNAma svabhAva vizeSa che.. jIvavizeSanA kAraNe che, tema karmamAM paNa te te zubha ke azubha adhyavasAyavALA pitAnA Azraya jIvamAM jaIne te te karma paNa zubha ke azubha athAt puNya ke pAparUpe pariName che. A sAmarthya zaktivizeSa jIvamAM che. je karma pudgalene -zubha-puNyarUpe tathA azubha pAparUpe pariNamAvI zake che. evuM paNuM nathI ke eka jIva zubha ane bIje jIva azubha rUpe pariNumAve. nA, paraMtu jema ApaNe sArAmAM sAro AhAra lIdho hoya ane chatAM paNa temAMthI sArA ane asAra evA be bheda paDe che. te ja AhAramAMthI pariNAme tatkALa thaI jAya che. AhAramAMthI rasa, rUdhira, mAMsa, majA, asthi, vIrya AdirUpe pariNamana thAya che. e sarvajana siddha che ane asAra AhArane maLa-mUtrAdirUpe bahAra visarjana karI de che. A pramANe jema eka ja AhAranA zubha ane azubha pariNAme thAya che te ja pramANe grahaNa karelA kAmaNavargaNAnA muddagalamAM paNa jIva adhyavasAyAdi kAraNethI zubha ane azubhanA bheda pADe che. zubhAzubha pariNAme vaDe puNya-pApanA zubha-azubha bheda paDe che ane jevA baMdhamAM zubha-azubha bheda paDe che tevA ja udaya vakhate paNa zubha-azubha bheda sukha-duHkharUpe bheda paDe che. arthAta zubha puNya karma sukha rUpe ane azubha pApa karma duHkharUpe udayamAM Ave che. karma prakRtinA A be mukhya bheda paDe che. pachI tenA vibhAgamAM 8 karma ane temAM sArI-kharAba karma prakRtie eTale puNya-pApa. 108 Page #460 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A 8 karmamAM AgaLa gaNAvI gayA te mujaba zubha-azubha arthAta puNya karmanI prakRtio tathA azubha-pApa karmanI. prakRtio che. jenA kAraNe jIvane sukha-duHkhanI prApti thAya che.. pApa na karavAne upadeza puNya-pApanA ATalA vivecanathI spaSTa samajI zakAya che ke pApa kama sarvathA heya, tyAjya che. pApane sarvathA sadaMtara tyAga karavAnuM kahe te ja dharma mATe sarva prathama pApapravRttine tyAga kara e ja sarvottama dharma che. dharma karavA chatAM paNa pApa karatA jaIe te te yogya nathI.. ucita nathI. dudhapAkamAM jhera nAMkhIne pIvA jevuM che. mATe pApa sarvathA tyAjya che. prathama pApa na karavAnI pratijJA karatA-karatA-dharmamAM praveza kare ja hitAvaha che. "TungnibaMdha, TaTAra navarALArU - durgatinA baMdhanarUpa. aDhAre prakAranA pApe hoI paNa draSTie AcaravA jevA nathI. tya che. vAvAjhma zaiva kuIT, vennA." zrI : jinAgama zAstro pharamAve che ke pApa karma kayAreya paNa karavuM nahI ane bIjA pAse paNa karAvavuM nahIM. devayaM na AcaravuM ane pA5 bIjA pAse paNa na AcarAvavuM. temaja koI pApa karato hoya tene sAruM na mAnavuM. * up lagna te pitA dAdI" ' ' * buddhimAna samaju mANase pApa karmane sArI rIte oLakhIne te na AcaravuM e ja hitAvaha che. zrI dazavaikAlika AgamamAM mahAvIra prabhue pharamAvyuM che ke- '' - - - 10 Page #461 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sevA bALakjhAna',temAM nAnAM pAna / samayavi nALA sajjA, seza ta samAje 5 he he jIva ! tuM kalyANane mAtra pazu sArI rIte jANI leje ane pApane mArga pazu sArI rIte oLakhI leje. banne mAne sArI rIte jANyA pachI je kalyANukArI-zrayaskara hAya tenu Ayarajhu karaje, ane je zreyaskara na hoya tene pari tyAga karaje. ATalu ApaNe sarve e spaSTa samajavA jevuM che. sa'zayanuM samAdhAna ane dIkSAnA svIkAra - chinnamma samma jiNeNa jara maraNabipyamukNa / so samaNe paJcao tihI u saha khaMDiya sarahiM // puruSa ane pApanA viSaSanI zrI vIraprabhu pAse carcA karI.. acalabhrAta! nAmanA navamA dviotama vidvAna paMDitanI zaMkAnuM samAdhAna thayu. sa'zaSa TaLI gaye, puNya-pApa karmanuM sAcuM svarUpa samajI gayA, vAstavikatAnuM tattva samajAtAM ane sa'zaya--zA che. dA.tA.. acalabhrAtA peAtAnA 300 ziSyA sAthe bhagavAna mahAvIranA caraNAmAM dIkSA svIkAravA taiyAra thayA. sava samarpita bhAvathI brAhmaNyanA tyAga karIne Ahuta dIkSA svIkArI. dravya-bhAvathI sarvAMnA tyAga karI sarvIstra prabhunA caraNe samarpita karyuM. svapakSanA tyAga karI satyapakSa svIkAryAM, yathAya tattva samajyA, prabhunA zAsanamAM navamA mukhya ziSya banyA, gaNadharapade birAja 120 Page #462 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mAna thai navamA gaNadhara zrI arcalabhrAtA svAmI banyA. tripadyA pAmI dvAdazAMgInI racanA karI. jIvananI sAdhanA sAdhI. svaya taryAM, anekAne tAryAM. prabhunI hayAtImAM ja kevaLajJAna pAmyA ane aMtamAM rAjagRhI tItha mAM jaI eka mAsanI saleSNA pUvakanuM anazana karI sadAnA mATe sa sAranA tyAga karI.... dehano tyAga karyAM, kramanA tyAga karyAM, sakarahita ajara-amara muktinuM dhAma pAmyA. zAzvata sukha pAmyA. mAkSe birAjamAna thayA. A pramANe puNya pApanA tattvanuM rahasya samajI ApaNe paNa save pApa tattvanA tyAga karI paramapada pAmIe e ja -zubhecchA. ..........zubha bhavatu 111 Pin Page #463 -------------------------------------------------------------------------- ________________ UF zrI AdinAtha svAmine nama : UT * pa. pu. munirAja zrI arUNavijayajI mahArAja * * - nI pavitra nizrAmAM - . zrI vIzA zrImALI tapagaccha jJAti jana saMgha taraphathI jena siddhAnono pracAra prasArArthe sacitra gaNadharavAda jAhera vyAkhyAnamALA - nI 12 ane 13mAM bhAganI prastuta pustikA chapAvI prasiddha karavAmAM aAvI che. pa. pu. munirAja zrI arUNavijyajI mahArAjanI nizrAmAM . zrI vizAzrImALI tapagacchajJAti jaina saMgha - taraphathI javAmAM Avela - zrI mahAvIra jaina zikSaNa-zibiranA bAramAM ravivAre Aso suda 13 ravivAra tA. -10-8 - nA roja 3 sarve zibirAthI bhAgyazALIonI sAdharmika bhakita che mahetA pipaTalAla jesiMgalAla guMdALAnA suputra, zAM tebhAI, ja caMdubhAI, tathA abheca dabhAI Adi zrI guMdAvALA pArevAra taraphathI karavAmAM AvI che. Ase vada 8 ravivAra tA. 14-10-1984nA teramA ravivAra zrI mahAvIra jaina zikSaNa zibira mAM jiAvAhI thANArthe padhArelA sarva zibirAthI bhAgyazALAonI * - sAdharmika bhakita - ne pavitra lAbha-jAmanagara nivAsI mahetA bhAyacaMda bhANajIbhAI - ha. phulacaMda vardhamA tathA mahetA rAmajI bhANajI celAvALA parivAra taraphathI levAmAM AvyuM che. Page #464 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tArAonI jaghanya sthiti uparanAM sUtramAM kahevAI gaI che. AthI tiSkanA sUrya Adi cAra bhedomAM jaghanya sthitinI vicAraNA karavAnI rahe che. tiSkanA cAra bhedomAM paNa sUrya--caMdra I dronI, temanI IdrANIonI ane vimAnAdhipati devenI jaghanya sthiti nathI, AthI ahIM zeSa tarIke sUryAdi cAranA vimAnamAM rahenArA sAmAnya de samajavA. devatAone saMghayaNa nathI hotA. 6 dizAne AhAra hoya che, sarva kaSAya ane indriya ane saMjJA vagere hoya che. devatAomAM keInapuMsaka nathI letA. purUSa-strI vedavAdA be ja vedavALA hoya che. jayAM devIo che. tyAM deve karatA paNa devIo 32 gaNa adhika che. devamAM samyakatvane 3 jJAna, avadhijJAna sudhI hoya che, mithyAtvIne 3 ajJAnI hoya che. vibhaMgAvadhi hoya che. devatAo phakata cothA guNa rathAna sudhI ja pahoMce che, tethI AgaLa nahIM. zaimAnika devalokamAM pIta- padma lehyA, hoya che. ane arthAta prathama be mAM pIta vezyA, pachI 3, 4, 5 mAM padma lezyA ane pachI 6 thI cheka upara anutara vimAna sudhInA devatAomAM zukala lehyA hoya che. bhavanapati ane vyaMtara nikAyamAM pahelI traNa azubha lezvA-kRSNa, nIla, kApAta lezyA hoya che. zrI bhagavatI sUtramAM camarendra ane saudharmedranI vacce thayelA saMgharSanuM varNana paNa karyuM che. sAtamA gaNadhara zrI maurya putre bhagavata mahAvIra paramAtmA ne devasaMbaMdhI zaMkA pachI eTale savijJa bhagavaMte te spaSTa kahI dIdhuM he mauryaputra ! A pratyakSa pramANamAM vaLI zaMkA ( 81 Page #465 -------------------------------------------------------------------------- ________________ rAkhavAnI jarUra zI che ? A samavasaraNamAM tu joI le A badhA keTalAya devatAo AvyA che ane huM satrijJa chuM ane mane te pratyakSa dekhAya che, mATe sarvisa vacanamAM zraddhA rAkhIne tAre paNa mAnI levu joie. A vAta paramAtmA te spaSTa kahI zake ema che, kAraNa ke prabhune vAMDhavA te| devatAe arniza AvatA ja hAya che. hemacandrAcAya mahArAje vItarAgastAtramAM A vAta lakhatAM kahyuM che ke - "navazyakSa: *Tima hayAvAM seva te =='7'' huM gavAMta ! ochAmAM ochI eka karoDa saMkhyA devatAonI ApanI sevAmAM hAjara rahe che. bhagavAnanI pAse te devatAe Ave che, rahe che eTale paramAtmA te spaSTa kahI zake che. parantu " prazna ApaNA che ? ApaNI pase AvatAM paNa nathI, rahetA paNa nathI chatAM devatAonu astitva che e zenA uparathI sidhdha karavu.? devatAe devale keveza hoya e samajavA mATe atre prasaMga bAhya athavA prasaMgane anurUpa devagati, devajAti Adinu saMkSipta varNana karavAmAM AvyuM che. vizeSa vistArathI jANavAnI jijJAsAvALAoe zrI bhagavatI sUDhi AgamAM, lokaprakAza, tatvA sutra AdI graMthAmAMthI jANavA prayatna karavA. anumAnathI devasiddhi huM mauya putra ! anumAna pramANathI paNa devatAe che e vAtanI sidhdhi thaI zake che, jema yantrapurUSamAM te cAlavAnI zita nathI, para Mtu temAM koI zakti, purUSa praveza karIne gati sara Page #466 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Ape te cAlI zake che. te ja pramANe ApaNuM zarIramAM kArya vAcA AdinI maryAdita zakti che. paraMtu koI deva A zarIramAM pravezIne prabaLa zaktithI bIjA akalpanIya kAryo karAvI de. atinIya bolAvI Ape te samajavuM ke kaI deva ApaNA zarIramAM pravezIne A prakAranI ceSTAo karAvI rahyo che. (2) jatimaraNathI purvajanma joIne huM deva hato ke bIje ThAI hite e joI zake che. (3) keTalAka tapasvIo, gIone devatAo pratyakSa pragaTa thaIne darzana Ape che. (4) keTalAka devatAo je vidyA, maMtranA adhiSThAtA hoya che te devatAo te maMtra, vidhAnA smaraNa, prayogathI pragaTa thAya che. (5) dAna-puNya-tapAdi kriyA vaDe upArjita puSya vaDe paNa devagati-sadgati maLe che te paNa svarganI gati maLI zake. (6) "deva e zabda paNa tapadavI vyakti evA devane ja siddha kare che. kAraNa deva, amara, niraH Adi ghaNu zabdo deva mATe vaparAya che. kAraNa ke devapada vyutpatti vALuM sArthaka zudhdha pada . devapadane artha manuSya, pazu Adi te nathI ja thato. mATe devapadathI je vAcya che tethI ja devasiddhi thAya che. Page #467 -------------------------------------------------------------------------- ________________ je deva che te pachI AvatA kema nathI ? pradeza rAjAe kezIsvAmIne e paNa prazna pUche hate. ke sAheba jUo ! ApanA kahevA pramANe deva je hoya te AvavA te joIe ne ? mArA dAdImA khUba dharmiSTa hatA. teo khUba tapa-tyAgAdi karatA hatA. emanI mRtyu vakhate meM dAdImAne kahyuM hatuM ke jo tame mRtyu pachI ATalA pasAthe je devalokamAM jAo. te tame mane kahevA Avaje te huM sAcuM mAnIza, paraMtu sAheba hajI sudhI te AvyA nathI. te mAre zuM mAnavuM ? kezI svAmIe kahyuM- he pradezI ! dhAra ke tuM suMdara sugaMdhI jala-attarathI snAna karIne, navA vare, paherIne, AbhuSaNa paherIne rAjasiMhAsane jyAre besavA jatuM hoya tyAre je kaI sAmAnya gaMdo mANasa je ukaraDAmAM bolAve te tuM jAya kharo ? pradezI rAjA: nA sAheba! haragIja na jAu. e ja pramANe he pradezI ! devalokanA sukha-mejamAM, AnaMdamAM, rAcatA e devene A mRtyulokamAM maLa-mUtrathI bharelA A purUSa zarIra temaja manuSyalokamAM AvatA atyanta durganja, gaMdu lAge che. ane teo AvavAnuM rAkhe che. paraMtu Aje tame je atre AvyA. tenA kAraNamAM paNa devatAonA AgamananuM kAraNa hatuM ne! kema? seliviprane tyAM tame badhAM vidvAne yajJanimite bhegA thayA hatAM. ane 84 Page #468 -------------------------------------------------------------------------- ________________ devatAone AkAzamAMthI AvatA joyA paraMtu te devatAo tamArA yajJamaMDapamAM na AvatA ahIM samavara raNamAM eTale ja tame badhA vidvAna paMDite vicAramAM paDyA ane pachI eka eka pachI eka ahIM AvatA jAo cho ? bIju zAstro paNa e vAtanI sAkSI pUre che ke sItendra deva tIvra neharAgathI lamaNujIne zAMtvanA ApavA narakamAM gayA hatA ane e ja pramANe sneha, purvajanmanA rAga-sneha AdinA kAraNe paNa devatAo AvI zake che. pUrvajanmanA mitra putra AdinA nehavaza paNa Ave che. purvajanmanA bairIne pIDA ApavA, tapazcaryAnA guNathI prasanna thaIne, athavA mitrAdi upara upakAra tathA kAmakrIDAdina nimite-kAraNe paNa devatAo AvI zake che. jyAre ghaNuM ziSyone kALa dharma pAmatI vakhate kahyuM ke je tame devalokamAM jAo to mane kahevA pAchA AvajA paraMtu ghaNuM na AvyA. sadbhAgye chello mRtyu pAmelo ziSya devalakamAMthI AvyuM ane aSADhAbhUtimuninI AgaLa devala, deva astitva ane tyAMnI riddhi-siddhinuM varNana karyuM tyAre aSADhAbhUti mAnyA. vAta sAcI che tema samajyA. vartamAna kALamAM paNa pretAtmAnuM maLavuM, pretAtmAnA darzana thavA, pretAtmA sAthe vAtacIta karavI vagere ghaNuM anubhave che. AjanuM vijJAna paNa A vAtane anubhavatu thayuM che. pazcima Page #469 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jagata A tane savIkAratuM thayuM che. briTananA rAjA bIjA cArlsa ane aneka premIkAonI vacce sauthI vadhu saudaryavatI Dacesa opha mAjhAkina ane cArsanA bhAinI premikA mAdAmada brekalaranI vaccenA prasaMgo, vIlIyama smIlI, ana grInalo tathA lA yuni.ne jyorja siDanahAma ane viliyama DAInI vacce tathA laDI elijhAbetha ane rabarTa nelasananI vacce, tathA IleMDanI vacce bragale joyela prasaMga, temaja bejhulA ane tenA mitramAM banelA saMbaMdhanA prasaMgo mRtyu pachI paNa teo eka bIjAne maLe che. vAta kare che. AvA to seMkaDo prasaMge Aje paNa noMdhAyA che. A pramANe ApaNane deva astitva viSe ApaNane khyAla AvI zakaze. upara AkAzamAM pharatA dekhAtA surya--candrAdi devavimAno ne joIne paNa devatAonuM pratyakSa mUla anumAna karI zakIe chIe. ane devagati sAdhI zakIe chIe. moryaputrane sa za cheda ane saMyamagrahaNu che. sAtamA gaNadhara zrI maurya svAmI prabhunI pAse tarka yuktiothI devatA enA astitva viSe saMzaya chedAI Rs jatAM samajI gayA. chinnammi saMzayammi jiNeNa jara-maraNa vimukkeNa / se samNA pavvaio adhuTiThahi saha khaDiyasaNahi // Page #470 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jarA-maraNathI rahita evA paramAtmA zrI mahAvIra prabhu pAse deva astatvanI vAta samajIne jenuM saMzaya-zaMkA naSTa thaI gaI evA sAtamA gAdhara maurya pugu phivAmI saMzaya naSTa thatA pitAnA sADA traNaso zive sAthe bhAgavAna pAse dIkSA lIdhI. cAritra svIkArI mahAvIranA zAsanamAM sAtamAM gaydhara banyA, aMtamuhUrtamAM dvAdazAMgInI racanA karI, ane jenA tArahAra banyA. devaLajJAna pAmI prabhunI hayAtInA kALamAM ja rAjagRhI tIrthe jaI anazana karI paramadhAma mese pahoMcyA. sarva duHkhathI ane saMsArathI sadAnA mATe mukata thayA, A pramANe deva astitva saMbaMdhi carcA karI.... sava jInuM kavANa thAo, pADavAmAM bI ) LINK kIba ... Page #471 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pu zrI AdinAthasvAmIne nama : F pa. pU. munirAja zrI arUNavijayajI mahArAjanI pavitra nizrAmAM zrI vIzAzrImALI tapagaccha jJAti jaina sagha-jAmanagara taraphathI vamAna peDhInI yuvA AlamanA jIvana dhaDatara athe Ayojita --cAturmAsika 16 ravivArIya- zrI mahAvIra jana zikSaNa zibira mAM dara ravivAre cAlatI - -- citra gaNudharavAdanI jAhera vyAkhyAnamALA nI dasamA ravivAranI prastuta pustikA zrI vIzAstromALI tapagaccha jJAti jaina saMdha . jJAnabha DAra taraphathI chUpAvIne prasiddha karavAmAM AvI che. macaconaa bhAdaravA vada 13 ravivAra. tA. 23-9-1984nI A dasamA ravivAranI zrI mahAvIra jaina zikSaNa zibira mAM joDAyelA sarve zikhirAthI mitronI sAmika bhakita i 30 varSathI jAmanagaranA sevAbhAvI ane sAmAjika krAyazIla eka suprasiddha zrI mahAvIra jaina yuvaka maMDaLa taraphathI karavAmAM AvI hatI. A divase Beauty Without crueltynI philma batAvavAnA kAya`krama ma`DaLa taraphathI ja rAkhavAmAM Avela. jemAM ahiMsAnA pracAra karI krUDa karela. hajArAbhAI-bahenAe pratijJA karI hatI. h Page #472 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A ghaTanAnI tapAsa karI. tene pati dInadayALa patine jabalapura bolAvI vazara pAse badhI vAta saMbhaLAvI. te bicAre sAMbhaLIne raDavA lA. vAta kabUla karI. ghaTanA sAcI karI. pUrvajanmanI vigata Apate narezakumAra- pATaNa pAse cANuramA (gujarAta) nI vANIyAvADamAM rahetA bAbulAla DAhyAlAlane putra narezakumAra 28-11-1951nA janma pAmela. te ra varSanI uMmare kahe che, "huM vIramagAmane chuM" (3 varSane thaze tyAre kahyuM, amArI baMgaDIonI dukAna hatI. huM mArA pitAjI sAthe mAla kharIdavA muMbaI gaye hato. ame pAlitANA gayA hatA. viramagAmamAM mArA ghara joDe upAzraya hate. tathA neminAtha, zItalanAtha bhagavAnanAM derAsara hatAM. huM roja darzana karavA jatA hatA. 4 varSanI uMmare bIjI ghaNI vigata ApIne pitAnAM mAtA-pitA vagerenI vAta karI e pachI tapAsa karI sAcI paDI hatI. kAntibhAie bhAga laI A tapAsamAM badhI pUchaparacha karI hatI. narezane viramagAma laI gayA hatA, tyAre nareze badhu batAvyuM hatu baLade mAlikanI saMpatti bacAvI AgrA kharAgaDha tahesIlamAM ItmAdapurAgAmamAM rAmanehI nA ghare eka baLada hatuM. eka divasa gharamAM corI thaI ane care dhana laI bhAgyA. tyAM bAda paNa temanI pAchaLa khUba deDa. pI che karyo. cAre e baLadanI eka AMkha pheDI lohI lehANuM karI nAMkhe. chatAM baLada pAchaLa deDo ja rahyo ane dara gAme be sipAhIoe A deDabhAga joIne be cArane Page #473 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pakaDayA. baLada erenA hAthamAMthI piTalI kheMcI laI pAbe sipAhIo-rone laIne ghare Ave. rAmasnehIne dhananI poTalI ApI. gAma bheguM thayuM. leke Azcarya pAmI gayA. rAsnehI gaLagaLe thaye. baLadane gaLe vaLagI bheTI paDaye. tenI khUba sevA karI. ane kahete, A mAre pUrvajanmane putra lAge che. ATalI saMjJA ane buddhi baLadamAM che. paNa te bolI nathI zakate. muslima yuvatI zrIkRSNanI bhakti kare che rehAnA taiyabajI nAma dharAvatI eka muslima gharamAM janmelI yuvatI zrIkRSNanI mUrti rAkhI reja phULa caDhAvI pUjA karatI ane bhagavadgItAne pATha karatI. enAM gharavALAM badhAM kaMTALI gayAM hatAM. paraMtu nAnI uMmarathI tenI vAte sAMbhaLI Azcarya anubhavI rahyAM hatAM. "sAptAhika hindustAna peparamAM chapAyelI A ghaTanAmAM zivakumAra geyale rohAnA sAthe ghaNI praznottarI karI te chApI che ane lakhyuM che ke, bALA mAMsa-machI Adi kaMI nathI khAtI. chatAM muslima kuTuMbamAM thayelA janmathI udAsa rahe che. ane moTA bhAgane samaya kRSNabhaktimAM gALe che. tema ja upadeza kare che. pAzcatya vidvAne punarjanmanA siddhAne svIkAre che. (1) IglenDane nAmAMkita vidvAna "Imarasana" jIvanane sIDInI upamA ApatA lakhe che ke "evI sIDI upara che ane nice paNa che. koI vAra ApaNe upara caDIe chIe ane kaI vAra UtarIe chIe. Page #474 -------------------------------------------------------------------------- ________________ erisToTale" lakhyuM che ke-jIva pitAnA mATe haMmezAM navAM navAM vastra (zarIra) banAvate rahe che. (1) Reincarnation by Walker. P. 23 & P 27) | (2) IsvIsananI zarUAtamAM thaI gayelA eka krizcIyana vidvAna "orijina (Origin) kahe che ke, "je AtmAone zarIra ApIne A duniyAmAM mokalavAmAM Ave che te aparAdha kare che. tethI tenI have pachInI janmanI avasthA bagaDe che. enI vartamAna avasthA paNa pUrvakarmonA kAraNe che." ((Reincarnation by Walker. P.236-37) (3) eviDa (Oveid) nAmanA vidvAne pAIthAgorasa para lakhelI kavitAmAM lakhyuM che ke "mRtyune purANI mAtA tarIke AlekhatAM, te haMmezA navA navA svarUpamAM prakaTa thAya che. (D.). () remanA pAdarIo-nemiliasa, sAInesisa, heleriama paNa khullI rIte punarjanmanA siddhAntanuM samarthana karatA hatA. (uparanuM pustaka P. 237) (5) "dhI pAvara vidhina" nAmanA pustakanA lekhaka elekajhAMDara kenana je duniyAnA khUNe khUNAmAM pravAsa kheDI AvyA che. teo A pustakamAM lakhe che ke, "mArI badhI vAtane zreSThamAM zreSTha sAra hoya to eTaluM ja che ke, AtmAnuM mRtyu hoI zakatuM ja nathI." ATalI vAta jo jagata samajI jAya te te pachI kaI keinuM khUna kare nahIM. duHkhane mAryo kaI jIva AtmahatyA paNa na kare. kemake AtmahatyA karavA Page #475 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Icchate mANasa pachI samajI zake che ke, "AtmahatyA karI levAthI jeTalAM duHkhane aMta Avaze tenAthI ghaNAM vadhu duHkhe. pharI mAthe tUTI paDaze. kemake huM amara chuM, mAre ahIMthI paNa bIje kayAMya javAnuM che." vazIkaraNavidyA (Hypnotism) ane punarjanma Hypnotism eka vazIkaraNa vidyA che. saMmehananI prakriyA che. vizva vikhyAta Hypnotist elekajhAnDara kenane 1380 saMmehananA lagabhaga prayoga karyA pachI keTalAka mahatvanA prasaMgene TAMktA "dhI pAvara vidhina" nAmanuM eka purataka lakhyuM che. eka vakhatane nAstika punarjanma, AtmA AdimAM na mAnanAre A prAge uparathI AtmA tathA punajanmAdi padArthanI siddhi kare che. Deepest Hypnotism UMDA saMmelananA pragamAM mANasane ghaNAM varSonA UMDANamAM laI jAya che. ane prazno pUchavAmAM Ave che. tame phakta pAMca varSanA hatA tyAre zuM karatA hatA ? tame 3 varSanA hatA tyAre zuM karatA hatA....ema pUchAtA praznomAM dardI saMmohananI prakriyAmAM aMgUTho moDhAmAM mukIne cUmavA besato hate. vaijJAnika hajI vadhAre UMDA javA prayatna karI rahyA che. tame 6 mahinAnA, 8 mahinAnA hatA ane mAtAnA udaramAM garbha tarIke hatA tyAre zuM karatA hatA ? kema rahetA hatA ? ATalA UMDANamAM pahoMcavAmAM hajI saphaLatA maLI che. ane e ja pramANe haju pAchaLa-pAchaLanA varSomAM laI javA mATe tene pUchavAmAM Ave che, tame gayA janmamAM zuM hatA? kayAM hatA ? keNa hatA? 100, Page #476 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kevA hatA ? vagere praznonI hAramALAmAMthI 20% saphaLatA maLatI. ane ema karIne pUrvajanmanI hakIkata jANavA prayatna karavAmAM Ave che. chaThThA naMbaranA UMDANanA saMmehananI prakriyAmAM mANasa pUrvajanmanI hakIkatene vadhu spaSTa kahI zake che. laghutAgraMthi tathA bhayagraMthi AdithI pIDAtA mANasane saMmehananI prakriyAthI laghutA tathA bhayamukata karavA mATe prayogo karavAmAM Ave che. ane A mAnasika svasthatA mATe Hypnotists ne saphaLatA paNa maLe che. A rIte vartamAna jagatamAM Reincarnation Therapy "punarjanmapathI" nI padhdhati pracalita thavA mAMDI che. jemAM saMmehananI prakriyAthI UMDANamAM laI jaIne samajaNa ApavAmAM Ave che. tathA kAraNa zodhavAmAM Ave che. A rIte pUrvajanmanI smRtio karAvIne vartamAna jIvananI aneka samasyAone ukela lAvavAnuM kAma vartamAna hineTisTa vaijJAnike karI rahyA che. dA. ta. liphaTanA bhayathI mukta karyo eka mANasa liphaTathI bahu Darate hato. te kayAreya liphaTamAM Utarate nahIM. mATe tenA saMbaMdhIo tene hiTisTa pAse laI gayA. pUchaparachamAM A jIvanamAM te tevA bhayanuM kaI kAraNa jaNAtuM nathI te pachI zuM banyuM haze? ema vicArI tene UMDA saMmehana (Deepest Hypnotism)nA chaThThA prakAramAM laI gayA. ane temAM tene pUrvajanmanI hakIkatanI kaDI sAMpaDI. te be, huM gayA janmamAM "cAInIjha janarala hate. eka vAra bahu UMcA makAna uparathI paDI gaye hate. 10. Page #477 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ane mArI kheAparI phATI gai hatI. huM mRtyu pAmyA hatA. A bhayathI huM tharatharI gayA hatA. (humneTisTe prayoga pUro. karyAM. tenI bhaya saMjJA upara prahAra karyAM, ane je uparathI paDavAnI prakriyAnI jema te liphaTamAM UtaravAmAM je bhaya. mAnatA hatA te bhaya dUra thayA, bhayagraMthi dUra thaI. pANIthI DaratI strI eka strI pANI joIne khUba gabharAtI hatI. nadI, taLAva. ke samudrane te te kayAreya najare paNa jovA taiyAra na hatI. enAM kuTubIe e strIne hipnoTisTa pAse laI gayA. Deep Trance mAM utArIne pUchaparacha karatA khabara paDI ke A strI pUrva janmamAM rAmadezamAM gulAma tarIke puruSa hatI, tyAre tenA koi aparAdhane kAraNe tene hAthe-page sAMkaLe bAMdhIne pANImAM utArIne gUMgaLAvIne mAravAmAM AvelA. tenA bhaya vyApI gayA hatA. mATe te strI pANIthI khUba DaratI hatI.... e pachI tene jAgRta karavAmAM AvI ane samajAvavAmAM AvI ane tenA pANInA bhaya dUra thaI gayA. AvA keTalAka prayogathI leAkeAnI bhayagranthine dura karavAnAH prayAgo A samAhananI paddhati dvArA thai rahyA che. sa mAhananI prakriyA dvArA uDA vazIkaraNanI padhdhati dvArA punarjanmanI thatI. siddhi vaDe AtmAnI nityAnityatAnI sidhdhi thAya che. hipnoTIjhamanA puraskartA Adhunika vaijJAnikA rahe che ke, mAnavamananA be vibhAga mahattvanA che. H 1. jAgRta mana (Conscious MIND) ane 2. Antara (suSupta) mana(Sub-conscious MIND). jAgRta manamAM Avela vicAra thoDo samaya tyAM rahIne pachI AMtazmanamAM cAlyA 102 Page #478 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jAya che. samaya maLatA pharI te vicAra jAgRta manamAM AvIne pAchA jUnI hakIkta tAjI karIne, yAda devarAvIne bhayagrasta kare che. basa, mananI A prakriyAne jANIne tene te rIte salAha ApavAthI athavA AMtara manamAMthI te vicAra bhUsI nAMkhavAthI bhayamukta thavAya che. jAgRta ane ardhajAgRtamana. bannenI kArya paddhatiomAM ghaNe taphAvata che. A vazIkaraNa padhdhatithI ane manane abhyAsa karyAmAM Ave che. ane vyaktinA manamAMthI mULa kAraNa zodhI kADhavAmAM Ave che. AtmA hatuM, ane tene pUrvajanma tathA punarjanma thate hato to ja A vazIkaraNa ane saMmehanathI siddha thaI zake che. anyathA kaMI paNa saMbhava na hatuM. AnAthI eka bIje paNa sidhdhAnta siddha thAya che ke, AtmA cAre gatimAM paribhramaNa kare che. ane kayAreka deva te kayAreka manuSya te kayAreka pazu paNa bane che. keI je ema mAnate hoya ke pazu-marIne pazu ja thAya, manuSya marIne manuSya ja thAya, te te vAta khoTI che. gati, jAti ane ni badalAI zake che. bAIbala jevA pavitra dharmagranthamAM paNa jyAre pUrva janmanI mAnyatAnuM samarthana karavAmAM AvyuM nathI, tyAre vazIkaraNa-saMmehana vidyAthI pUrvajanma tathA punarjanmanI siddhi thavAthI pAzcAtya vidvAno mATe bhAre AghAtajanaka bAbata che. paraMtu bhArata dezanA dharmo mATe AghAtanA acakAne prAna ja Ubhe nathI thatuM. kAraNa ke cAritra granthamAM, dharmagranthamAM seMkaDe prasaMge pUrvajanmanA TAMkavAmAM AvyA che. 103 Page #479 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pratibodha mATe pUrva janmanuM varNana-jaina zAstromAM arihaMta tIrthakara bhagavaMtene sarvajJa - kevaLajJAnI - kevaLa dazanI tarIke varNavavAmAM AvyA che. cAra ghanaghAtI karmone kSaya thavAthI AtmAne kevaLajJAna kevaLadarzana ananta jJAnAdi svarUpamAM prApta thAya che. jethI vikALAbAdhita rUpe eka ja samaye samasta brahmANDanuM sarva kaMI paNa eka sAthe joI zake che ane jANI zake che, jaina dharmanA sarva sidhAnta upara sarvajJa bhagavaMtenI chApa lAgelI che. mATe te akATa-abAdhita che. jyAre jyAre kaI paNa jIvane samajAvavA ke pratibaMdha pamADavAne prasaMga Avyo tyAre sarvajJa mahApuruSoe te jIvane tenAja pUrvajanmanI ghaTanAo tarIke e javanA AMtara manane jAgRta karyuM. ane te che IzArAmAM ghaNuM samajI gayA. dA. ta., paramAtmA mahAvIra prabhue dIkSA cheDIne ghare javAnA vicArathI AvelA meghakumAra munine enA parvanA be jajonI jemAM tuM hAthI hate... ane kevA ko sahana karyA che tenI kathA sAthe pUrvajanma kahI saMbhaLAvyo. ane pitAnA ja bhUtakALanA jIvananI ghaTanAonuM varNana sinemAnA paradA upara AvatAM citranI jema meghakumAra muninI AMkho sAme taravA mAMDyuM. AMtara mana upara jANe AkhI philma zarU thaI gaI ane ardhajAgRta mana pUrNa jAgRta thayuM. ane jAtismaraNa jJAna utpanna thatAM ja prabhunuM kahevuM badhuM ja satya che, ema kabUla karI prabhunAM caraNemAM paDayA. ane dIkSA na cheDavAne vicAra daDha karI vividha pratijJA karI. Page #480 -------------------------------------------------------------------------- ________________ caDakauzika sApane paNa prabhue A ja rIte samajAvIne enuM mana jAgRta karIne tAryAM che. vipAka sUtramAM duHkhavipAkamAM gasudhara gautamasvAmIe ge!carI prasaMge jatAM namAM je ata duHkhadAyaka ghAnAe! joi, ne AvIne prabhunI AgaLa prazna karIne pUchyu, 'he bhagavanta ! A jIve evAM tA za pApa karyAM che ? evAM te kenAM pApeA karyAM' che ke jenA kAraNe Aje A janmamAM AvI ghAra yAtanA=du.khe. bhAgavI rahyo che ? anantajJAnI bhagavate te te jIveAnA pUrva janmanI vAta karI... ane temAM zuzuM pApa karyAM che te samajAvyAM. evAM 10 adhyayane che. 1. mRgAputra, 2. ujinnatA, 3. amagnasena, 4. zaru, pa. bRhaspatti, da. nadIna, 7. batta, 8. zaurikadatta, 9. devadattA, 10. aMjusutA. A dasenA bhUtakALanA pUrvabhavA anetemAM karelAM pApAnu vana ane tyAra pachI mekSamAM jAya tyAM sudhInA bhAvI bhavAnu adbhuta vadhu na che. dA. ta., prathama adhyAyanA mRgAputranI vAta laie. mRgagAma nagaramAM vijaya kSatriyanI patnI mRgArANI hatI. tenA putra mRgAputra hAtha-paga-AMkha, nAka, kAna vinAnA janme hA. mAtAe tene eka aMdhArA sevarAmAM rAkhele tute, ane gautamasvAmI jovA AvyA. mAtra mAMsapiMDa jevI dazAmAM paDetrA jIva' khALaka mRgAputrane joine gautama svAmInuM mana dubhAyuM. ane samavasaraNe AvIne vIra prabhune tenA pApa viSe pUchyuM. ane sajJa vIrabhagavaMte kahyuM, he gautama! A mRgAputrane jIta pUrva janmamAM kiTAI 105 Page #481 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zaTheDanA nAme 500 gAmone adhipati hatuM. teNe gAmanI prajA pAsethI dhana pa levAmAM ghaNuM anAcAra tathA atyAcAra karyA che. amaryAda pApe karyA che. jenA kAraNe te Aje pApane vipAka (phaLa) bhegavavA A dazAmAM. ahIM AvyuM che. ane te gItamaATalethI enA pAponI sajA bhegavAI jAya tema nathI. ahIMthI 26 varSa marIne A jIva siMha tarIke janma leze. siMha marIne 1lI. narakamAM jaze. tyAM 1 sAgaropamane kALa pasAra karaze. tyAMthI. nIkaLIne neLIye thaze. marIne bIjI narakamAM jaze. tyAMthI nIkaLI pakSI thaze. tyAMthI marIne trIjI narakamAM jaze. tyAMthI nIkaLI siMha thaze pharI marIne cethI narakamAM jaze. tyAMthI. nIkaLI sAMpa thaIne pApa karI pAMcamI narakamAM jaze, tyAMthI. nIkaLI strI thaIne marIne chaThThI narakamAM jaze, tyAMthI nIkaLI puruSa thaIne ghaNAM pApa kadI sAtamI narakamAM jaze. tyAMthI nIkaLI samudramAM jaLacara thaze. mAchalI, kAcabA, grAha, magara, vagerenA bha karaze. tiryaMcagatimAM sADA bAra lAkha jAti nimAM utpanna thaze-marazeaneka lAkha vAra jamIne maraze. vAraMvAra duHkha bhogavaze. pharI tyAMthI nIkaLI gAya, bheMsa, vagere copagAM patharUpe janamaze. pachI uraparisarSa, bhuja pari.. sarpa, pakSI vagere thaze. ane mAkhI-macchara-bhamarA vagerene caurindriyanA bhave, pachI kIDI-maMDA vagerenA teIndriyanA. bhave, kumi-karamiyA-aLasIA-caMkhalA vagerenA beindriyanA. aneka bha karaze. pachI vanaspatikAyamAM jhADa thaIne janma. Page #482 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dhAraNa karaze. pachI vAyu-agni-pANI ane pRthvInA janmamAM ghaNuM nIce jaine aneka lAkha vAra tyAM janmaze-maraze. ane tyAMthI nIkaLIne supratiSThapura nagaramAM baLada thaze.. gaMgA nadInA kAMThe mRtyu pAmI eka zeThanA ghare putrapaNe utpana. thaze. pachI dIkSA laI sAdhu banaze. tyAMthI marIne devaveka (ravarga)mAM deva thaze. tyArapachI mahAvideha kSetramAM manuSya thaze. dIkSA laI, sAdhu banaze ane pachI sarva kamene kSaya karI. mekSa pAmaze-saMsAthI mukata thaze. pApathI mukata thaze. A je mRgAputranuM jIvana caritra che. evA 10 caritre zrI vipAkasUtramAM prabhue kahyAM che ane badhAnA, bhUtakALanA pUrvajanmo tathA AgaLanA bhAvikALanA aneka janma, aneka gati-jAtiomAM gamana vagere kaphIne cheka mekSa pAme tyAM sudhIne bhave kahyA che. te vipAkasatra khAsa vAMcavAthI-jevAthI ghaNe khyAla Avaze. mAtra vipAkasUtramAM ja nahIM paraMtu jaina Agama zAstra mAM jaina sAhityakSetre te Dagale ne pagale ghaNe ThekANe AvI rIte pUrvajanma tathA punarjanonI vAta karI che. sAmevALA jIvanA pUrvajanmamAM bhUtakALanA bhemAM karelAM pApakarmo yAda karAvI, te jIvane jAgRta banAvI karmakSaya mATe dharma karavA preryo che. karelAM pApakarmone kSaya karavA mATe dharma e eka mAtra auSadha che. e sivAya bIjo vikalpa ja nathI. eTale 1 zrI mahAvIra vidyAthI kalyANa kendra (muMbaI) taraphathI zrI vipAkasatra pratAkAre gujarAnuvAda sAthe chapAyuM che. meLavane vAMcavA vinaMti. - 107 Page #483 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AgaLa dIkSA-cAritra-virati-vrata-paccakhANane dharma jhI bhagavaMte anantAtmAone tAya che. A eka uttama paddhati che. Aje vartamAna yugamAM vikasatA vijJAne paNa A dizAmAM paga AgaLa mUkIne "Reincarnation Therapy" (punajanmIya cikitsA paddhati"nI zarUAta karI che. paraMtu keTalA aMze saphaLatA maLe che tene AdhAra mAnavInA jJAna upara che. tIrtha kare te sarvajJa, anantajJAnI kevaLI hatA. eTale asatyane koI prazna ja upasthita nathI thatuM. jyAre vartamAna yugane mAnavI saMmelana HypnotismnI paddhati upara madAra bAMdhIne cAlI rahyo che. saMbhava che ke, saphaLatA maLe. vartamAna yugamAM paNa dilhImAM banela zAMti devI tathA zakuntalA, nekATI vagerenI pUrvajanmIya jAtismRtinI vAte eka satya hakIkata-ghaTanA banI cUkI che. jenI khUba tapAse thaI cUkI che. ane Aje ghare ghare gAjatI thaI gaI che. ApaNA ja pUrvabhavIya pApakarmo A bhavamAM daravAjA khakhaDAvIne khelAvIne jIvanamAM udayamAM Ave che. ane mAnavInI jinagI duHkhI banAvI mUke che. paraMtu vartamAnakALamAM koI evA mana:paryavANI ke avadhijJAnI ke kevaLajJAnI nathI. mATe koI koInA pUrvajane ke punarjanma kahI nathI zaktA. parantu ethI pUrva janma ke punarjanma jevI kei hakIkta che ja nahIM evuM mAnavAmAM ApaNI pAse koI prabaLa taka yukita ke kAraNa nathI mATe pUrvajanma punarjanmAdi zAstra siddha 108 Page #484 -------------------------------------------------------------------------- ________________ che, karmasiddha che. tathA jIvanamAM anubhavasiddha che. nathI dekhAtuM mATe niSedha kare e kaI prabaLa yukita ke tarka nathI. evuM te jIvanamAM ghaNuM nathI dekhAtuM. paNa ethI zuM ? pAkyAtya jagatamAM punarjanmAdinI vAtane Aje samarthana maLatuM jAya che. jyAre pavitya bhAratIya dharmomAM te pahelAMthI tenA mULamAM che. jaina dharmamAM te anAdi kALathI gavAtI AvI che. vIsamI sadInA mAnave Telepathy vicAra saMkramaNanI. paddhatithI paNa punarjanma-pUrvajanmamI vAte vicAravA mAMDI che. atIndriyamananI agrinya zaktithI janmajanmanI mAnava jAtanA itihAsanI zodha thaI rahI che. Pera-psych ology parAmane vijJAnathI mAnavamananI acijya zaktine bahAra lAvIne suSupta manane jAgRta karIne tenA bhUta-bhAvine khyAla lAvavAnA prayAsa thaI rahyA che. pUrvajanma-punarjanmAdinI hakIkata te che ja. mAtra A paddhatiothI tene avirbhAva karI anubhavamAM lAvavAnuM che. vartamAnamAM ApaNane pUrvajanmanI smRti kema nathI thato? kAraNa ke pUrvajanma jANavA mATe je jAtismaraNa zakita che te matijJAnane bheda che ane ApaNuM matijJAna matijJAnAvaraeNaya karmanA paDaLa (AvaraNa thI DhaMkAyeluM che, dabAyeluM che. tethI magajanA smRti ke ThaMDA paDelA che ane tenA upara krodha-mAna-mAyA-labha-rAga-dveSAdine ApaNe svabhAva jAti smRti upara dhULa nAMkhatI ja jAya che. rAga ApaNA jJAnaguNane paNa DhAMke che. Avare che. mATe ja jaina darzanamAM rAga 109 Page #485 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pa-karmanA AvaraNane nAza (kSaya) karavAnI kriyA (dharma) " upara vadhu bhAra ApavAmAM AvyuM che. "savapAvapaNAsaNe" ne hetu ApavAmAM Ave che. je ApaNe navakAra mahAmaMtramAM sadAya najara samakSa rAkhIe chIe. origin-orijina nAmane vidvAna, je IsvIsananA AraMbha kALamAM thayele te kahe che ke, je ja dehadhAraNa karIne A saMsAra (janma)mAM AvyA pachI je pApa kare che, tenA kAraNe temanA AgAmI janma bagaDe che. mRtyu pachInuM jIvana duHkhI thAya che. kAraNa ke jenI vartamAna tathA bhAvi avasthA -pUrvajanmIya karmonA kAraNe che. mATe A janmanA pApanA kAraNe AgAmI janmamAM duHkha jogavavuM paDe che e hakIkata satya che. pAIthAgerasa je grIka vidvAna paNa AtmA-pUrvajanma -pakAdinA siddhAntone samarthaka hato. tene pitAnA keTalAka pUrvajanmanI vAta yAda hatI ane te teNe karI paNa hatI evuM kahevAmAM Ave che. sAImesiasa, nemisiasa ane heleriama jevA remanA pAdarIo paNa khullI rIte punarjanmanA siddhAntane bhale te bAIbalamAM na hovA chatAM mAnatA hatA. remamAM janmelA eka joDakA tarIkenA be bALakee ame pUrvajanmamAM patipatnI hatAM mATe ame Aje ahIMyA A janmamAM banne jeDakA tarIke sAthe janmyA chIe ane pachI to badhI ja pUrvajanmanI vAto karI ethI bhalabhalA nAstikanA chakkA chUTI jAya evI vAta hatI. 110 Page #486 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AvA to seMkaDo prasaMge ghaTanAe Aje upalabdha thAya che. vidvAne dvArA tapAsAyelI aneka ghaTanAo, hakIkate Aje satyanI jema bahAra AvavA mAMDI che. seMkaDo pustaka lakhavA -mAMDave che. keTalAya prasiddha thaI cUkelAM che. bhAratIya Arya prajAne koI AMcake nathI ApatA. kAraNa, ahIMnI te zraddhAmAM e vaNAyela che. mATe pUrvajanma jevI hakIkata avazya che ane punarjanma cokakasa che. enAthI janma pahelAM AtmA ( The Iife after Death)nA sidhAne siddha thAya che ane tenAthI AtmAnI amaratA siddha thAya che ane AtmAnuM caudarAjalekamAM cAra gatimAM paribhramaNa siddha thAya che ane A paribhramaNa jyAM kare che, jyAM janma-mare che. tenA AdhAre leka-alaka tathA paraka siddha thAya che. mATe A sarva tatve mAnIne Astika banavuM ja jIvanamAM vadhu hitAvaha che. Astika tarIkenI tavenI zraddhA rAkhIne jIvanamAM pApathI - bacavuM e ja kalyANakArI zreyaskara che. sarvAtmAo janmamaraNanA cakakaramAMthI mukata thaine paramadhAmamAM birAje e ja zubhecchA... Page #487 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 5 zrI AdinAthasvAmite namaH 5. pU. munirAja zrI aruNuvijayajI mahArAja nI pavitra nizrAmAM zrI vIzA zrImALI tapagaccha jJAti jaina sa`gha-jAmanagara taraphathI yuvAnanA lAbhAthe' cAturmAsika 16 ravivArIya zrI mahAvIra jaina zikSaNa zibira Ayojita karavAmAM AvI. ane temAM dara ravivAre bapAre cAlatI sacitra gaNadharavAda jAhera vyAkhyAnamALA nI prastuta 14mA tathAM 15mAM vyAkhyAtAnI sayukata pustaka zro vIzA zrImALI tapagaccha jJAti taraphathI chapAvI prasiddha karavAmAM Avela che. zrI mahAvIra jaina zikSaNu bira nA 14mAM ravivAre AsA vajra 11 ravivAra tA. 21-10-1984 nI 14mI zibiramAM jinavANI zravaNArthe padhArelA zibirAthI AnI * sAdharmika bhakita jaina samAjanA udAra dAnavIra saujanya. mUti jAnanagara nivAsI zeSa zrI pATalIyA jhaveracadra khImajIbhAi ha. jeAbhAi pATalIyA parivAra taraphathI karavAmAM AvI che. 15ma! ravivAra vi.saM 2041 kArataka suda 11 ravivAra tA. 4-11-1994 nA roja yojAyela cAlatI zibiranI patnI zibira zrI mahAvIra jana zikSaNa rAtrira mAM jena darzana samajavA-zravaNArthe padhArelA zikharAyA bhAIJAna - sAthamika bhakata * -- . zrI vIzAzrImALI tapagaccha jJAti jai na saghanI kAryavAhaka samiti tathA . cAturmAsa ArAdhanA rAmitinA sabhyA taraphathI karavAmAM AvI che, Page #488 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1 nI pavitra zizamAM zI? LInemi-vA # taLA zImaLotapa7ltid, DhI ? \ \ ' 1 'T PU) upara zo du All acija zrIarUNajitrA, wlbhUti nasa, mAnI 3bIjubhUti , dharI madhara trac DahApa, nI 60 maMtAyeM , 1 zrIrthakata svAmI , svAmI, ma LI pa mudha C ?' ja mInI Hsd 0 kema mItraravAmau jamI dasaMhitA kAra ke Ayojita-cIdio *qmaoNzika6 raviNArIyA ane Hka 219]13) LIPIEJ DIO ODIO jI . SC hsacitra jAhera vyApya 1mALA re sacitra gaNATaravAdI 5. pravacaLakAra lekhaka-pa.pU.munirAja zrI arUNavijayajI mamhArAja viSaya : "mekSasiddhi" [ " mokSa che ke nahI ? ] vi.saM. 2041 kArataka vada 3] soLamuM vyAkhyAna-16 [ravivAra tA. 11-11-1984 Page #489 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ; 11mA gaNadhara - zrI prabhAsavAmI e viSaya: "mokSasiddhi rI. zaMkA- zuM mokSa che ke nahIM? na te pavvaie soupahAso AgacchaI jinnsyaas| vaccAmi Na vadAmi va dittA pajjuvAsAmi // 1972 parama pUjya carama tIrthapati taraNatAraNa paramapitA sarvajJa paramAtmA zramaNa bhagavAna zrI mahAvIrasvAmIne namarakArapUrvaka..! prabhAsa svAmInuM Agamana pitAnI pUrve dasamA metArya paMDite 300 ziSya sAthe dIkSA lIdhI, zaMkAnuM samAdhAna karyuM. kRtakRtya thayA te sAMbhaLIne ne apApApurImAM semila vipranA AmaMtraNathI yajJamAM padhArelA 11 diggaja dhuraMdhara vidvAnemAMnA agiyAramAM ane chellA dvitama vidvAna paMDita prabhAsa bila kaunDinya AvyA. rAjagRhanA brAhmaNa jJAtIya ane kaunDinya getrIya balapitAnA putra prabhAsa paMDita 16 varSanI taruNa vaye ja 300 ziSyanA guru ane vidvAna hatA. prabhu mahAvIra pAse zaMkAonuM samAdhAna ane carcA karavA padhArelA 11 paMDitenI hAramALAmAM prabhAsa chellA, agiyAramA che. agiyAre gaNudharezamAM sauthI nAnI uMmaranA Page #490 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A eka ja chea gaNadhara che. teo potAnI 16 varSanI nAnI uMmare 300 vidvAna zive sAthe prabhu pAse AvyA. manamAM evI bhAvanA che ke, huM paNa sarvajJa bhagavaMta pAse jaIza, prabhune vaMdana karIza, vaMdana karIne temanI sevA karIza ema vicArIne prabhAsa paMDita prabhunA samavasaraNe AvyA. prabhAsa svAmInI zaMkAnuM pragaTIkaraNa AbhaTaTho ya jiNeNa jAi-jarA-maraNa-vippamukkeNa / nAmeNa ya gotteNa ya savaNNU savvArasINa // prabhAsa samavasaraNe AvyA eTale parama kRpALu paramAtmA sarvajJa-sarvadaza janma-jarA maraNathI mukata jinezvara zrI mahAvIra svAmIe atyaMta madhura-mIThA AvakArapUrvaka temanA nAma ane getrathI saMbaMdhIne bolAvyA, he kauDinya gotrIya prabhAsa ! bhale padhAryA. A bhAI, Ave. khuzIthI Ave. Avo madhura ane mITho AvakAra maLatAM prabhAsanuM manaDuM nAcI UThayuM. teo praphullita hRdaye prabhu pAse pahoMcyA. vaMdana -namaskAra karyA. tyAM te prabhAsanA manogata bhAvane jANa aMtaryAmI sarvajJa bhagavaMte tenA mananI IcchA pramANe zaMkA pragaTa karatAM kahyuM kiM manne nivvANa atthi nathitti saMsabho tujjJa / veyapayANa ya attha na yANasI tesimo attho // he saumya prabhAsa ! tuM ema mAne che ke mekSa (nirvANu) che ke nathI ? tane mokSanI vidyamAnatAmAM A saMzaya che. parantu A saMzaya tane paraspara viruddha arthavALAM vedapado Page #491 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vAMcatA- sAMbhaLavAthI thayela che. ane vedapadone sAce artha na samajatAM A zaMkA tamArA manamAM ghara karI gaI che. vedAdhyayana karatAM prathama eka vAta AvI ane tene tame artha karyo te paNa tamane barobara na beThe, ane te pachI tethI viruddha arthavALI bIjI vAta AvI. tene paNa artha tamane barobara na beTho ane pUrvanI vAta sAthe tame bIjI vAta sarakhAvI. kAraNa, eka ja viSaya saMbaMdhI ane vAta hovAthI tame sarakhAvI kharI paraMtu tene artha tenAthI paNa juda-viparIta ja nIkaLe ane pachI zaMkAnuM svarUpa tamArA manamAM evuM daDha thaI gayuM ke, nirvANa-makSa jevI keI vastu jagatamAM astitva dharAvatI nathI. dvidhAmAMthI saMzayAtmaka sthitimAM lIdhele A nirNaya, he Ayumana ! cagya nathI. je vedapade vAMcatA-sAMbhaLatA ane artha karatAM hatAM te A pramANe che. (prathama zaMkAnuM mULa kAraNa tapAsI laIe) "nAmautat sarva nijha" judAjudA" drA gharamAM ra, ta ra sa jJAnamAra ghag A te vedavAkaryo che, jemAMthI tane saMzaya UbhuM thayuM che. he saumya! ane tene artha vicAratAM tane paraspara viruddhArtha lAgatAM tuM dvidhAmAM paDI gaye. [zatapatha brAhmaNa (12. 4. 1. 1)mAM Ave pATha che ke"etdr jarAmarya satva yadagnihotra', jarayA vA hayevAsmAn mudate mRtyunA vA'i] "nAmaDhauttatra sarva vanadetrama A vedapadane artha tuM ema vicAre che ke (zanideei) Page #492 -------------------------------------------------------------------------- ________________ agnihotra nAmane hama (GrAma) AkhI jiMdagI sudhI ka joIe. yAvat jIvana paryakta kare jaIe. agnihotranI kiyA te prANI vadha-jIvahiMsAnA hetubhUta che. agnihotranI kiyA keTalAkane vadhanuM kAraNa, ane keTalAkane upakAranuM kAraNa hovAthI doSamizrita che. tethI baMne prakAranI hovAthI zubhAzubha prakAranI che. tethI agnihotra karavAthI svarga ja maLe che. svarga e agnihotranuM phaLa che. mATe te kahyuM che ke kAme anidAtra guNAta" svargaprAptinI icchAvALAe agnihotra yajJa kare. A agnihotranI homakriyAmAM te deSa che. tethI svarga te maLI zake che. paraMtu apavarga mokSa nathI maLatuM. mokSaprAptine upAya vagere te AmAM kaMI nathI batAvyo. ane pAchuM phakta svarganuM phaLa ApanArI agnihotra kiyAne "varAma" AkhI jiMdagI sudhI karatA ja rahevAnuM kahyuM che. mRtyu paryanta A eka ja kiyA karatA rahevAnuM kahyuM tethI mekSa mATe te kaMI kathana ja nathI. te pachI mAre karavuM zuM ? agnihotrathI te mekSa maLe tema nathI. ane ahIM te mRtyu sudhI mAtra eka agnihotranI ja kriyA karavAnuM kahevAmAM AvyuM che te pachI mesa mATe te kayAre karavAnuM ? ane zuM karavAnuM ? ane apavarga mekSa saMbadhI jyAre kaMI ja nathI kahyuM te tene artha ema lAge che ke, mekSa jevI kaI vastu ja nahIM hoya. haze ja nahIM. mATe ja nahIM kahyuM heya. AkhI jindagI-mRtyu sudhI agnihotra Page #493 -------------------------------------------------------------------------- ________________ OM kALa--avakAza ja karanArane evA kA samaya bAkI rahyo ke jyAre te mekSanA hetubhUta koI kriyA karI zake ? mATe mAkSanA sAdhanane abhAva hovAthI sAdhyane paNa abhAva mAnI levA joie. sAdhana sAdhyasAdhaka na hAya te! sAdhananA abhAvamAM sAdhyanA abhAva paNa mAnI levA joie. ahIMyAM mekSa nAmanA sAdhyanA mATe koI sAdhana ja nathI. agniheAtra tA vaga sAdhyanuM sAdhana che ane te paNa AkhI jindagI sudhI karavAnuM che. teA pachI mAkSa sAdhyanu te kAi sAdhana ja nathI ane te sAdhana nathI. tenu kAraNa eka e paNa hAI zake che ke, AkhI jiMdagI sudhI svaga prApti mATenI agniuAtranI kriyAmAM ja samaya garcA pachI bIjI koi kriyA mATe samaya ja kyAM rahyo ? mATe agniAtra AkhI jindagI sudhI karavAnI AjJA karI hAya ema lAge che. jo mAkSa sA" hAta ane mekSa prAptinu` koI sAdhana hAta ane te prApta thatuM hota tA agniheAtra 'jJAma'mRtyu paryanta, AkhI jiMdagI sudhI zA mATe karavAnu kaheta ? teA ema kaheta ke amuka varSI sudhI agnihotra karI ane pachI amuka varSa sudhI meAkSaprApti mATe sAdhanA kare, parantu te kahyuM nathI ane phakata svarga prApti mATe AkhI jindagI sudhI agniheAtra karavAnu' kahyuM che. je vidyamAna che ane je prApya che, tenA mATe kriyA karavAnI AjJA karI. ane mekSa vidyamAna ja nathI, tenuM astitva ja nathI mATe tenI prApti mATe koi kriyAnI AjJA karI lAgatI Page #494 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nathI. ane je karI hoya te agnihotra AkhI jindagI sudhI karavAnuM zA mATe kahe? bIjI bAju tane ema paNa lAge che ke, mokSa jevuM tatva hovuM joIe. kAraNa ke te mATe mokSa-apavarga-nivaNa vagere pade che. zabdo-pado nirarthaka te nahIM hoya. A vicArane anurUpa tane mokSanuM pratipAdana karanArAM vedapado paNa dekhAyAM. te A pramANe che-"raSar rTuravA .' ene artha A pramANe che -"mukitarUpI guhA saMsAranA abhinaMdI jene duHkhe pravezavA gya che. guhA arthAta mukti abhipreta che. ane te saMsAramAM rata manuSyone mATe dUragAha arthAta pravezya che. ' " brahmA (varata), pa' para ra tatra rahyuM jJAna, sanattara praznoti" tathA be prakAranA brahma che. eka parabrahma ane bIju apara brahma. temAM parabrahma eTale satya che arthAta mokSa che. ane aparabrahma te jJAna. parabrahmane artha mokSa che. A pramANe A pada paraspara viruddha hoIne mokSanI astitA ane nAstitA siddha kare che. mekSanuM samarthana karanArAM A vAkaye kSanivaNanI sattA pratipAdana kare che. ane bIjI bAju prathama vAkya mekSa nathI. ema batAve che. mATe A be prakAranAM vAkyathI dvidhA nimANa thaI, tuM zaMkAmAM pa ane dvidhAmAMthI tane saMzaya thaze ke zI vAta che ? mekSa-nirvANa jevuM kaMI che kharuM ke nahIM ? paraMtu he Ayumana ! A vedapadene tuM je artha kare che te barobara nathI. Page #495 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vedapadene sAcA artha tuM na jANatA hovAthI tArA mana pramANe teM artha karyo ane bIjI bAju mekSanA viSayamAM tuM ema paNa mAne che ke- nirvANu vaLI kevuM hotuM haze? koI kahe che ke, dIpakanA nivaNanI jema jIvane nAza thaI jAya che te ja nirvANa kahevAya che. dIpakanuM nivaNa thaI gayA pachI athata olavAI gayA pachI dIpaka keI pRthvI para ja nathI, AkAzamAM jo nathI. keI dizA-vidizAomAM paNa jato nathI. paraMtu dIpakamAM rahela ghI ke telane kSaya thavAthI te kevaLa zAti pAme che." tema nivRtti nirvANa (mokSa) pAmele jIva paNa kaI anya pRthvI para jato nathI, AkAzamAM te nathI. dizA-vidizAomAM jato nathI. parantu kalezane kSaya thavAthI kevaLa zAnti pAme che. A pramANe dIpakanA (nirvANa) nAzanI jema jIvane nAza bauddha mAne che, tevA svarUpane mekSa haze ? ke pachI rAga, dveSa, maha, moha, janma, jarA, gAdi sarva duHkhone nAza kSaya thavAthI kevaLajJAna - kevaLadarzanarUpa paramAnaMdamaya jIvanI viziSTa vidyamAna avasthA te mekSa haze ? 1 'dIpAyathA nivRtimabhyupeto naivAvani gacchati naantrikssm| diza na kAcid vidiza na kAJcid snehakSayAt kevalameti zAMtim / 2 jIvastathA nivRttimabhyupeto naivAvani gacchati naantrikssm| dizana kAJcid bidiza na kAcit kleza kSayAt kevalameti zAMtim // sondaranauMda -16-18-19 3 kevala saMvidarza narUpAH sarvAti duHkhaparimuktAH / modante muktigatA jIvAH kSINAntarArigaNA. // Page #496 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A pramANe nivaNa zabdanA nirNayanA abhAve egya artha karavAthI paNa tane mokSa nathI evuM vicAra AvyuM che. hajI eka vicAra tArA manamAM che, jenA AdhAre paNa tuM ema mAne che ke mekSa nathI. te A pramANe che ke, (tuM ema mAne che ke, jene anAdi saMyoga hoya, tene viyoga kadI paNa na thAya. jema AkAza ane jIvane anAdi saMga che. mATe kadI paNa jIva ane AkAzane viyega thata nathI. e ja pramANe jIva ane saMsArane saMga anAdi che. te te bannene viga keI kALe tha saMbhava ja nathI. je anAdi che tene anta na saMbhave. mATe ahIM jIvane saMsAranI sAthe saMga saMbaMdha anAdi che ethI tene viga ja saMbhava nathI. ane jIva mokSa te saMsAra vigajanya che. te e mokSa kayAMthI hoya? mATe nirvANanI vAta ja kayAM rahIM ? eTale mekSa nathI. e ja pramANe jIva-karmane saMga paNa anAdi che. ane anAdi evA A saMyogane viyoga nahIM thAya arthAta jIva karma sadaMtara chUTI nahIM paDe. anAdi hovAthI te pachI mekSa paNa na saMbhave. kAraNuM, mekSa te jIva karmanA sadaMtara viyeganuM nAma che. A pramANe saMsAra tathA karmaviyoganA abhAve mokSane paNa abhAva siddha thAya che. he saumya prabhAsa ! AvI tArI mAnyatA che. ane tuM ahIMyAM ja vikalpanI jALamAM phasAI gayo che. ane tethI dvidhAmAM paDela hovAnA kAraNe mekSa-nirvANa che ke Page #497 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 10 nahIM tevI zaMkAmAM paDayo che. ane tuM te bAbatamAM koI nirNaya karI zakatA nathI. paraMtu he kaumya prabhAsa ! tArI A vicAradhArA ane mAnyatA satyathI vegaLI che. tuM je mAne che te ucita nathI. ane vedavAkayonA artha paNa tuM je kare che te paNa barAbara nathI. mATe te vedapadonA sAcA artha tathA tArI beTI vicAradhArAnI bhramaNa dUra karavA huM samajAvuM chuM te A pramANe che, jethI tArI zaMkA dUra thaze. vedapade ane tene sAcA artha : veyapayANa ya atthaM na suTaThu jANAsi tANa ta suNasu / bhagavaMte pharamAvyuM, he prabhAsa ! tuM e vedapadone artha sArI rIte nathI jANato. te tuM sAMbhaLa. prabhAsasvAmIe kahyuM, he prabhu! nirvANa jevI vastu (mokSa)ne kevI rIte siddha karavI ane vedavAkayonI asaMgati kema dUra karavI e kRpA karIne Apa batAve. vedavAkayone samanvaya karatAM prabhue pharamAvyuM- "da rAjI vidhiparisti, phAra vA varatta viSe na chUrataH" ! A vedavAkyamAM arthAta vedokata je zruti che. he prabhAsa ! je mokSane abhAva, mekSAvasthAmAM jIvana sarvathA nAza, ane mukatAvasthAmAM sarvathA sukhane abhAva ema je badhA abhAve ja mAnIzuM to A vedanI ati asaMgata banI jAya che. te khetI kare che. kema ke A atithI jIva-karmanA viyogarUpa mekSa, mokSamAM Page #498 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 11 zuddha jIvanI sattA ane muktAtmAne nirUpama ananta sukhanI prAptinI vAta A kRtimAM spaSTa karavAmAM AvI che. "tti prajJA" A vAkyane artha karIne mokSAvasthAmAM jIvane sarvathA abhAva mAnI zakAya nahIM. prabhAsa-he bhagavaMta ! "arUra vA yAta" A vAkayamAM "azarIra" zabda che tene e artha karIe ke, jyAre sarvathA zarIra naSTa thaI jAya che tyAre jIva paNa nAza ja thaI jAya ne? te paNa kayAMthI rahevAne che? gadheDAnAM ziMgaDAMnI jema asat ja che. vedamAM kahyuM che ke, azarIra naSTa eva: jIvane priya-apriya-arthAt sukha-duHkha jevuM kaMI rahetuM nathI. eTale "matA zAre" e vAkyanA AdhAre jIvana tathA sukha-duHkhane mekSamAM abhAva che, ema mAnavuM joIe. ane dIpakanA olavAI javAnI jema nivaNa jevo mokSa arthAt jIvane sadaMtara nAza e mekSa vedane abhipreta che, ema mane lAge che. bhagavAna- he Ayuzmana ! tuM e vedavAkayone yathArtha vAstavika artha nathI karate mATe A gUMcavADo Ubhe thayo che. vedamAM "karAra" zabda "adhana "aghaTa" jevuM che. adhana eTale dhanano abhAva batAve che, ghaTane niSedha kare che. nirdhanI mANasamAM dhanane abhAva A zabdathI siddha thAya che. e ja pramANe ahIMyA "azarIra' zabdathI zarIra nathI e artha thAya che. arthAta zarIra vinAne jIva. jema dhana vagarano mANasa che, ema zarIra vinAno AtmA che e ja Page #499 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - 12 avasthA mokSa, paNa tuM je kharaviSANanI jema sarvathA sattAne. ja abhAva mAne che e artha yogya nathI. azarIra A zabda jIva abhAva nathI sUcavato. paraMtu zarIranA abhAve paNa jIvanI sattA sUcave che. bIjuM, e padamAM na avyaya che, te niSedha arthamAM che. "" ane "da" avyaya paMcamI arthamAM che. ane sArA padane zarIravALA jIvane "ziyAbitirita" ene arthe sukha-duHkhane nAza ane A sarvane samudita artha karIe to jIvAtmA zarIravALe hevAthI tene sukhaduHkhano nAza nathI. arthAta jyAM sudhI jIva zarIyukta che tyAM sudhI te sukha-duHkha rahita kadApi thato nathI. paraMtu zarIra rahita muktAtmAne vedanIya karmAdine kSaya thavAthI sukhaduHkha kayAreya sparzatAM nathI. mATe azarIra e zabdathI muktaHvasthAmAM zarIrane abhAva sUcavyo che. paraMtu jIvane nahi, jIva che, e vedavAkyane spaSTa abhiprAya che. tuM je azarIra zabdathI kharaviSANuvata jIvane ja abhAva mAnI rahyo che, e artha sAva beTho che. zarIra rahitapaNe muktAvasthAmAM jIvanuM astitva kAnta hoya che. tyAM mutAtmA vidyamAna che. na niSe carcA "azarIra zabdamAM "a" e na... niSedha paruMdAsa arthamAM che. eTale ene artha evo thAya che ke, "zarIra jene nathI eve koI padArtha". te pachI A artha pramANe jIva ja kema Page #500 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 13 pakaDAya? AvI prabhAsanI zaMkAnA uttaramAM bhagavaMte pharamAvyuM, he prabhAsa ! parya dAsa na niSedha jyAM abhipreta hoya che tyAM atyanta vilakSaNa nahIM paNa tatsadaza e anya padArtha samajavuM joIe. vyAkaraNanA niyama pramANe "na- vaghu anya sadAdhi che tathA dArzatti : " lekamAM na ane iva zabdane jenI sAthe yoga hoya e zabdathI anya e tenA je artha samajAya che. dA. ta., abrAhmaNa. A zabdathI brAhmaNane abhAva, paNa kSatriya-vaizyAdi levAya che. e ja pramANe, ahIMyAM paNa "rAjA" zabdathI zarIrane abhAva ane jIvanI vidyamAnatA e artha ja yogya che. "sAra kahIe to zarIra yukata saMsArI avasthAmAM jIva ane "rA' kahevAthI zarIra rahitazarIranA paNa abhAvamAM jIvanA astitvanI vidyamAnatA vicAravI ane e avasthAne mekSa kahe e ja yogya che. azarIrI e lekAgre vasato jIva e ja mukatAvasthA. ahIMyAM " " e zabda mokSane ja sUcaka che. vAvavatta padano artha vedokata kRtinA A vAkayamAM "vA varasanta" zabda che. ene artha thAya che. lekAro rahela. A vizeSaNavAcI zabdathI "azarIra" zabda vaDe vAcya evA jIvanuM ja kathana karyuM che. paraMtu avidyamAnanI vAta nathI karI. kema ke vasavuMrahevuM e vidyamAna padArthane dharma che. mATe jIvana nAza Page #501 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 14 rUpa mekSa nahIM, paNa jIvanI zudhdha muktAvasthAne ja mekSa jANa. tathA vA zabdathI mAtra azarIrI jIva ja e vedanAthI mukta che ema nahIM paraMtu sadehI vItarAga, jene meha upazAnta thayo hoya athavA kSaya thayo hoya, evA parama samAdhistha yogIne paNa sukha-duHkha sparzatA nathI. jIvanamukta vItarAga jemanA cAra ghAtI karmo naSTa thaI gayA che ane vitarAga sarvajJa banyA che temane paNuM zarIra hovA chatAM paNa ISTaaniSTa priya-apriya na hovAthI sukha-duHkhane sparza nathI thatuM. "marA vA vAratamAM A vedavAkayane padamache je "ararara rara rattama" A pramANe karIe te emAM vAva e "rA' zabdanA ja arthamAM niyatasiMdha che. ane rAta arthAta bhavanta ema artha karIe to jIva jyAre azarIra banI jAya tyAre ene vItarAga evA sazarIra jIvane paNa priya-apriyane sukha duHkhane sparza thato nathI. athavA A ja vedavAkyane padaccheda bIjI rIte karIe to - "rArI vA vava vata" A vAkyamAM "a" zabda e "raghu" dhAtunuM AjJArthaka rUpa che. "gha'nAM dhAtunA rakSaNa-prIti-gati-Adi ghaNuM arthe thAya che ane gatyaka dhAtu jJAnArthaka rIte paNa vaparAya che. "ava' arthAta jANe e artha paNa thaze. have AkhA vAkyAMzane e artha thaze ke-azarIra evI muktAvasthAmAM - "vaphA" azarIra evA "saMta" - vidyamAna jIvane athavA "tam" jJAnA Page #502 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dithI viziSTa rUpe vidyamAna evA javane priya-apriya sukha -duHkhane sparza thato nathI ane vItarAga evA sazarIrIne paNa nathI thato. prabhAsa- "rApIra ghA vAta ene arthaazarIrI je kayAMya paNa vasato nathI. arthAta je sarvathA che ja nahIM, A padachedathI muktAvasthAmAM jIvana sarvathA nAza thaI jAya che. e artha paNa thaI zake che. bhagavAna- he prabhAsa ! azarIra zabdathI jIvanI vidya. mAnatA siddha che. te pachI asaMgata padachaMda karIne AvA viparIta artha kADhavAnuM ucita nathI. ane vaLI fprApicarapatirati" A zabdo paNa kRtimAM sAthe che. arthAta "sukha-duHkha sparzatAM nathI. "A vAkayamAM sparzanArUpa vizeSaNa che. ane te kayAre bane ke jyAre jIvane sata-vidyamAna mAne te ja ghaTI zake. nahIM te nahIM. je jIva vadhyAputranI jema sarvathA asata-avidyamAna hoya te sukha-dukha ane sukhI-duHkhI je jagatamAM pratyakSa siddha che te ? sukha-duHkhane Azraya kene mAnIzuM ? mATe he prabhAsa ! "vA avasara evo praleSa karIne vyAkhyA karavI e agya che. AthI karIne jIva tathA kArmaNa zarIranA viyegarUpa mokSanI ane mukata jIvananI vidyamAnatA (astitva) sidhdha thAya che. prabhAsa- mekSAvasthAmAM jIvanuM astitva te veda paNa svIkAre che te huM mAnI lauM paraMtu te jIvane priya-apriya Page #503 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sukha-duHkha bannene sparza nathI ema je vAkayamAM kahyuM che te kevI rIte re gya che ? kAraNa ke Apa te ema kaho cho ke, mukata jIvane parama sukha che. A vAtane vehanI sAthe virodha Ave che. mATe mukta jIvane sukhI ke duHkhI mAnI na zakAya. bhagavaMta -he prabhAsa! e vAta te sAcI che ke- puNyakRta sukha, ane pApakRta dukha e mokSamAM nathI. vedamAM je priya -apriyane niSedha karyo che te barAbara che athata mekSanA mukata jIvane sAMsArika viSayasega janya- sukhaduHkha nathI. puNya-pApajanya sukhaduHkhano niSedha karyo che, muktAtmA pUrNajJAnI che, rAga-dveSa rahita vItarAgI che. tethI sAMsArika sukha-duHkha kaI asara nathI karavAnAM mukta bhAnAM sarva puNya-pApa kSaya pAmelAM che, tethI temane sAMsArika sukha-duHkha na spaze. paraMtu ethI evuM paNa viddha nathI thatuM ke, muktAtmA sarvathA sukha che ja nahi, ema nathI. muktAtmA sarvajJa pUrNajJAnI vitarAgI che, nirAbAdha che. temane karmakSayajanya ravAbhAvika ane nirUpama ekSasukha - paramAnaMda hoya che. mATe he AsanakalyANa prabhAsa ! "ra nai rAjA " ItyAdi vedanAM padethI jIva ane kAzmaNa zarIranA viyogarUpa mekSa, mokSamAM jIvAtmAnuM astitva (vidyamAnatA) ane puNya-pApano sarvathA kSaya thaI gayuM hovAthI sAMsArika sukhaduHkhane abhAva ane svAbhAvika mukatAtmAne apratipati sukha, ema A traNe vAta spaSTapaNe siddha thAya che te tuM svIkAra kara, ane nAma vatarU sarva zanidetra" arthAta. Page #504 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mRtyakALa paryanta agnihotra homa kara. A vedavAkyamAM mekSa hetubhUta kriyAne AraMbhakALa batAvyA nathI. mATe A vedavAkyane laIne tuM mekSa saMbaMdhI je zaMkA kare che te paNa ucita nathI. chatAM paNa A vAkayamAM "ar' zabdane "api" eTale "paNuM artha che. tethI te padane artha e che ke, jIvana paryanta sarva kALa sudhI paNa agnihotra homa kara. ane vA zabdathI mokSanI IcchAvALAe mokSahetubhUta anuSThAna paNa karavuM arthAt mekSanI IcchAvALAe agnihotra karavAnI AvazyakatA nathI. kAraNa ke te svarga hetubhUta kriyA che. mATe mekSArthIe mekSa sAdhaka kriyA karavI. svargathIe agnihotra kare, ema vedavAkayane kahevAno Azaya spaSTa che. mATe tuM te spaSTa Azaya samaje ane "vAne artha barobara masADe te mokSa saMbaMdhI kaI zaMkA ja na rahe. A pramANe prabhue vedokta kRtine barobara arthe karI batAvyuM ane prabhAsane bhrama dUra karyo. prabhAsane veda vAkayanA artha karavAnI potAnI bhUla samajANI. have prabhAsanI keTalIka vyaktigata yukitao tathA mAnyatAone paNa vAstavikartha prabhu samajAve che. jIva-karmanA anAdi saMbaMdhone nAza thaI zake ? karma pravAhanA A saMsAramAM jIva anAdi kALathI che." ane kAmaNa vargaNAnA pudugaLa-paramANuo paNa anAdi kALathI che. jIvagata rAga-dveSanI pariNati paNa jIvanI sAthe anadinI che. khANamAMthI sarva prathama nIkaLatuM senuM jema mATInI sAthe mizrita ja che. tenuM pahelAthI mATI mizrita ja kema nIkaLe Page #505 -------------------------------------------------------------------------- ________________ . chu e ja pramANe, saMsAramAM jIvAtmA mULabhUta avasthAmAM nige!damAM hatA tyArathI ja jIva-kama sAthe mizrita-kha dhAyelA ja hatA. nigeAda e jIvAnI khANa che. ApaNe badhA nigeAdamAMthI AvyA chIe. dareka jIvanuM prathama astitva tAniAdamAM ja hatu. eka divasa TII AtmAnA sidha thavAnA mahAna upakArathI nigeAdamAMthI bahAra nIkaLIne 84nA cakkaramAM bhaTakatA-rakhaDatA pharatA Aje ahIM manuSyagatimAM AvyA chIe. parantu Aja divasa sudhI jIvanI sAthe kamanA sacAga teA rahelA ja che. mATe te anAdi che, kanakapASANa arthAt senA ane mATInA anAdi sayAga che. ahIMyAM prabhAsanI mAnyatA evI che ke je anAdi che, tene anta kadApi na thAya. jIva-kama'nA saMcAga anAdi che te have tene! sadaMtara vAgato na ja sa'bhave ane jIva- kama nA sadatara viyeAga na thAya te mekSa kayAMthI sa Mbhave ? A pramANenI prabhAsanI zaMkAnuM nirasana karatA bhagavAna pharamAve che ke -- paDivajja maNDio iva viyogamiha kamma- jovajeogassa tamaNAiNeo'vi kAMcaNa dhAUNa va NANa kiriyAhiM // ' jema senA ane mATIne anAdi sacAga hovA chatAM paNa dhamagra-agni AdinA prayogathI te baMnene chUTA pADIne vicAga karI zakAya che. ane agnimAM tapAvyA pachI sAnu sAnu' ogaLIne eka thai jaze, ane mATI-mATI chUTI paDI jaze. e ja pramANe, he prabhAsa ! jIva ane kama bhaTTa anAdi 18 Page #506 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kALathI eka sAthe bhegAM joDAyelAM che, anAdi saMyoga che chatAM paNa kaI prayatna vizeSathI, prayogathI baMnene chUTAM pADI zakAya che. ane te che jJAna-kiyA arthAta samyaga jJAna ane samyaga cAritra (kriyA). AnI sAdhanAthI jIvAtmAnA pradeza uparathI karmanI badhI rajakaNe kharatI jaze. ane jIva eka divasa A anAdi saMgamAMthI chuTakAro meLavI zakaze, mukta thaI zakaze. A viSayamAM AgaLa paMDikasavAmInA vyAkhyAnamAM karma baMdha-mekSa siddhi"mAM ghaNuM kahevAyuM che, te khAsa jANavuM jarUrI che. "nAijiriyA-vA" "jJAnavikhyAM che" zrI pavitra jinAgamanaMda sUtramAM A sutra ApIne kahyuM che ke jJAna ane kriyA vaDe mekSa sAdhya che. jJAna-samya jJAneganI sAdhanA je ghaNAM karma apAve che. "jJAnI kavAso chavAsamAM kare karmane kSaya" kahyuM che. arthAt jJAnI mahAtmA vAsocchavAsa levA mAtra kALamAM paNa adabhUta karma nirjarA karI zake che. ane sAthe sAthe samyaga cAritra (kriyA) che, je prathama karmanA Azravane nirodha eTale saMvara karI de che. ane pachI nirjarAmAM karmakSaya kare che. daSTAnta ApatAM ema kahyuM che ke, jema eka AMdhaLe ane eka pAMgaLa baMne ja galamAM dAvAnaLamAM phasAI gayA hoya ane cAre Aju Aga lAgI hoya te have bacavuM kevI rIte? bhAgavuM kevI rIte ? AMdhaLe joI na zake ke kaI bAju bhAgavuM ane pAMgaLe jue che te paga vinA cAlI nathI zakatA, bhAgI nathI zakate. Page #507 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saravALe ane muzkelImAM mukAI jAya che. paraMtu bane eka thaI jAya. ane AMdhaLAnA khabhA upara pAMgaLe besI jAya ane pAMgaLe raste batAve ane AMdhaLe cAlavAnI kriyA kare te bane bacI jAya. ahI mAM paNa samyaga jJAna vinAnI kriyA AMdhaLI che. ane samyaga cAritra (kriyA) vinAnuM jJAna pAMgaLuM che. parantu bane bhegA thaI jAya te jJAna+zikhyAM =mokSa jJAna ane kriyA vaDe jIva mekSa sAdhI zake che. mATe anAdi baMdhane nAza thaI zake che. A pramANe jJAna- kriyAthI jIva-karmanA anAdi baMdhane kSaya karIne jIvane mukta karI zake che. paryAyanAze dravyanAza nathI thatuM bhagavAna-he prabhAsa ! tuM je paryAyanA nAzathI dravyane. paNuM nAza mAnI le che te arthAta vigaya deva, manuSya pazu-pakSIrUpa tiryaMca ane nArakI A cAra jIvanI paryAya che. A paryAya nAza thaI jAya arthAta deva-manuSya marI jAya te chavAmAM paNa naSTa thaI jAya che. kAraNa ke te jIva mRtyu pachI dekhAtA nathI. mATe A tArI mAnyatA khoTI che. vIMTIne ogALIne baMgaDI banAvI. temAM vIMTI-paryAyane. nAza thatAMnI sAthe zuM suvarNa dravyane paNa nAza thaI jAya che? nA. A te pratyakSa sidhdha vAta spaSTa che. vIMTI pasaMda na AvatAM baMgaDI banAvavA jatAM je senuM ja naSTa thaI jatuM hoya ane vIMTI paryAyanA nAza pachI je kaMI paNa na rahetuM heta te te vIMTI ogALI baMgaDI banAvata ja nahIM ? paNa nA... banAve 20 Page #508 -------------------------------------------------------------------------- ________________ che, mATe sarvasAdhAraNa manuSyane paNa ATaluM pratyakSa jJAna spaSTa che. ane mATe ja saMsAramAM ja eka ja suvarNadravya seMkaDe paryA, AkRtio, AbhUSaNe leke banAve che. vApare che. e ja pramANe jIvAtmA paNa eka mULadravya che, ane svagIya deva-manuSya-pazu-pakSI-tiryaMca tathA nAraka e sava* jIvanI paryAya che. ane te paNa badalAya che. parivartanazIla che. eka paryAyane nAza ane bIjI paryAyanI utpatti thAya che, manuSya paryAya naSTa thaIne mRtyu pachI pazu-pakSI AdinI bIjI payaya jIva dhAraNa kare che, ema karatAM karatAM Aja sUdhI jIvAtmAe ananta paryAyo badalAvI che. ananta janma -maraNa karyA che chatAM paNa e ananta paryAyomAM anugata rahela jIva e ja che. mATe paryAyanA nArA sAthe dravyane nAza thai jAya che, evI mAnyatA khoTI che. he prabhAsa ! tuM je mAne che ke, jIvanI saMsAra paryAyane nAza thaI javAthI utpanna muktAvasthAmAM jIvadravyane paNa nAza thaI jAya che. dIpakanA nirvANanI jema ati dIpaka olavAI gayA pachI kayAM gaye ? zuM kaI dizAmAM gaye ? zuM lepa thaI gayo ? zuM thayuM ? ema saMsArane nAza thayA pachI jIvane paNa dIpakanI jema nAza thaI jAya che. A pakSa yukitayukta siddha nathI thatuM. paryAya mAtra utpAda-vinAzazIla che. paraMtu dravya- dhuvasvabhAvI nitya che. ane nitya e che ke, jene nAza nathI thatuM, avinAzI- zAzvata che. e ja pramANe, jIvAtmA nityazAzvata tathA avinAzI siddha thAya che. Page #509 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ane mRtyu pachI, saMsAraparyAyanA anta pachI jIvanI sattA (astitva) mAnaze te ja mokSa siddha thaze. anyathA dIpanirvANunA sidhdhAntavALA bauddhonI jema jIvane ja abhAva je mokSa mAnIe to koI paNa vastunA abhAvane mekSA kahevuM paDaze. abhAva e kaMI ja nathI. to pachI abhAvane paNa kaika che ema kaheabhAvane mekSa kahe e to abhAvane paNa bhAva banAvavA jevuM siddha thaze. mATe abhAvane mekSa mAnave je ucita nathI. saMsAranA anta tathA mRtyu pachI nirvANa pachI jIvAtmA nitya rahe che. te ja mezanuM astitva siddha thaze. jIva vinA mekSa kene ? mATe javAtmAne ja mekSa e ja satya pakSa che. jIvanA nAraka-manuSyAdi paryAyano nAza thAya che, ane mukitaparyAya utpanna thAya che, chatAM paNa Atmadravya kAyama, nitya rahe che. karmanAze saMsAranAza kammako saMsAro tannAse tassa jujjaI nAsA / jIvattamakammakayaM tannAse tassa ko nAso ? // prabhAsane prazna e che ke- he bhagavAna! karmana nAzathI jema saMsArane nAza thaI jAya che tema jIvane paNa nAza thai ja joIe. kemake karma konI sAthe baMdhAyelAM che? karma kenA thakI che? te paNa che te jIvanA thakI ja ne ? mATe karmane sadaMtara nAza-kSaya thaI jAya che. tema karmanAze jIvane paNa nAza thaI jAya che pachI mekSa kayAM rahyo ? nathI. mATe mokSane abhAva ja mAnI le vadhu sAruM che. 22 Page #510 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhagavAna-he prabhAsa! eka vAta te tamArI sAva sAcI che ke saMsAra e karmanA kAraNe bane che. mATe kAraNanA kAryanAza. karmane nAza thavAthI saMsArane nAza thAya che. e te cagya che. paraMtu jIvAtmA te karmane banela nathI. kameM jIvane nathI banAve, paNa jIve karma banAvyAM che. karma jyAre jIvanuM kAraNa nathI te pachI karmanA nAzathI jIvane nAza kayA AdhAre mAne che? zA mATe mAnave kAraNanAze kAryanAza. e niyama sAce paraMtu ahIMyAM te karma e saMsAranuM kAraNa kharuM paNa karma e jIvanuM kAraNa nathI. mATe karmanA nAzathI jIvane nAza mAnave bilakula yogya nathI. karmanA abhAvathI jIvane abhAva nathI thatuM. karmanA nAza pachI jIvAtmAte raDe ja che. mATe mekSa jIvAtmAne che. karmane mokSa nathI. karma thakI, kama saMbaMdhanA vicagathI, saMganA nAzathI mikSa che. mATe me cakakasa che ane te karmane sadaMtara nAzathI siddha che. pU. vAcakavarthajI umaravAti bhagavaMte tatvArtha mAM A vAta jaNAvatA kahyuM ke- "navasa-mokSa"- kRta -zabdano artha thAya che saMparNa, sarva. A pramANe A sUtrane artha thaye saMpUrNa. sarva karmane sarvathA kSaya the tenuM nAma mokSa. mULamAM AtmA sa sArI avasthAmAM te karma saMyukata hatuM. jema enuM khANamAMthI ja prathamAvasthAmAM ja mATInI sAthe mizrita hatuM, tema AtmA paNa saMyArI avasthAmAM 3 Page #511 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nigedamAMthI ja karma saMyukata, karmamizrita-karmabadhdha hate. eka nahIM ATha karmothI e baMdhAvela hatuM. sI-nIvita -jarma : anA"i AtmA AtmAnA ATha gaNo ane tenA Avaka -ATha kamaoN - apanAvaNIya anAvaNI ainanta 17y8 ananta zAnA vAta che gaNIyo 3anAyAri Ii/gulavuM che to anAdarzana || anAmI banAvI mAMhanIya kameI nAma : nA -satAra ane karmane saMga saMbaMdha dUdha-pANInA je anAdi kALathI che. dUdha ane pANI baMne ekabIjAmAM maLIne evA ekarasa thaI cUkayAM che ke have to ApaNe bheda nathI karI zakatA ke A dava che ane A pANI che. jema, 24 Page #512 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Sorboru - - che. laoNkaoNai talalacoml lakhaMDane eka geLo bhaThThImAM tapAvyo hoya tyAre lekhaMDa nA gaLAmAM eka civs ai saoN jaoNvaoN7 saMya paNa praveza na karI zake kAraNa temAM chidra nathI. sUci | praveza mATe chidra mAM nathI. paraMtu te ja lokhaMDanA gaLAmAM agni praveza karI zake che, ane pachI te te pravezele agni le khaMDanA gaLAne paNa pitAnA je lAlaceLa banAvI le che. have geLe kALo nathI dekhAte. agninA varNavALe lAlacoLa dekhAya che. ThIka e ja pramANe, eka AmAM je asaMkhya pradeza che te kAmaNa vagaNanI rajakaNathI bharela kALe zyAma dekhAya che tyAM sUdhI saMsArI avasthA che. karmajanya avasthA che, saMsAra karmathI bane che ane karma saMsAramAM baMdhAya che. anAdi kALathI anantAbha jIve karyA. ananta pudagala parAvartAkALa jeTale kALa vitAvyuM. paraMtu hajI sudhI eka divasa paNa AtmA karma rahita thaye nahatuM. pravAhanI paraMparAthI kAma lAgelAM ja hatAM. keTalAMka kameM navAM AvatAM hatAM. te bIjI bAju keTalAMka jUnAM karmo khapatAM paNa hatAM. kame enA samaye udayamAM AvatAM ane khapI jatAM, kSaya Page #513 -------------------------------------------------------------------------- ________________ thatA ane pAchAM bIjA navAM mAM AMdhavAnA krama tA satata cAlu ja rahyo. mANasa jema rAja leAjana kare che, peTa zare che ane pAchA maLa visarjana kriyAmAM kADhI paNa nAMkhe che. pharIthI bheAjana-pharIthI maLa visarjana....A pramANe A kriyA satata ekadhArI cAlI rahI che, avirata cAlI rahI che. tA pachI sarvathA sarva karmonA kSaya te na thayA. pravAhanI para parAthI paNa krama satata cAlu rahe te sava thA kSaya na thI kahevAya. ka kSaya mATe nirjarA prAraMbha karavI joIe. gu' nirjarA e ja meAkSa che ? nA. jo nirjarAne ja mAkSa gaNIe te pachI meAkSa taLa juduM svataMtra kema kahyuM ? emAMthI ekane nirarthIka mAnavu paDe kAne nika mAnA nirdezane athavA mAkSane ? nA..... ekeyane nahI. kAraNa, ane tattve sada Mtara judAM che. (najarA te jIvanamAM rAja thAya che, paraMtu meAkSa te jyAre thaze tyAre eka ja vAra thaze. nirjarAnA mukhya e prakAra paNa paDI zake che : (1) eka te AMzika nija rA. rAjerAja thatI gheADI cADI nirjarA te AMzika nirjarA kahevAya. ane, (2) khIjI che sa`pUrNa nija'rA. arthAt sadaMtara savathA savakarmAnI nirjarA thaI jAya ane AtmA upara kAmaNu vagaNAnA eka paramANu sudhdhAM paNa na rahe te che sa pUrNa athavA sava nirjarA. A sarva nirjarA pachI je AtmA sarva krama rahita deharahita avasthAnA nAve che te ja mAkSa. A pramANe nijA e mANa nathI, paraMtu nirA vaDe (thakI) mAkSa maLe ka Page #514 -------------------------------------------------------------------------- ________________ che. eTale sAtha evA mekSanI prApti mATe nirjarA e sAdhana che. mATe ja navatattavamAM baMne tattva svataMtra bhinna-bhinna kAAM che. ajamArga mokSa - emAM paNa "ra" zabda saMpUrNa sarva arthamAM vaparAyela che. sarva karmane saMpUrNa kSaya te mekSa, | navakAra mahAmaMtramAM "zvavapAvapaNusaNe paNa e ja artha sUcave che. ahIM "sava" zabda "zananA je te ja arthamAM vaparAya che. sava-e ardhamAgadhI-prAkRtane che. ane tene ja saMskRtamAM sarva" banyuM che. sarva pApa kamAne nAza thI ja mekSa prakAza (gaNAza paNAsaNo) arthAta prakRsTena nAza. thave te praNAza. arthAta sarva azubha pApa karmone prakRSTa paNe, saMpUrNataH sarvathA nAza tha tene ja mokSa kahyo che. mekSa thayA pachI te AtmA mukatAtmA, ridhdhAtmA kahevAya che. anAdi kamasogano nAza dareka kamane utkRSTa sthitibaMdha paNa nizcita kALamaryAdAvALe ja che. dA. ta., mehanIyakarmane utkRSTa thitibaMdha 70 kevAkoDI sAgaropama varSa che. jJAnAvaraNIya, darzanAvaraNIya, aMtarAya ane vedanIya. A cAre kamene utkRSTa sthitibaMdha 30 kalAkeDI sAgaropamane che, ane nAma-zetrane utkRSTa sthitibaMdha 20 kaDAkaDI sAgaropama varSane che. have A pramANe ATalAM varSone te te karmane utkRSTa, sthitibaMdha che te pachI AtmAne karmanI sAthe anAdisaMga kevI rIte ghaTe ? eka AtmA kaI paNa karma bAMdhe te vadhumAM vadhu tenI keTalI kALasthiti rahe? te tenA uttaramAM 70, Page #515 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 30 ke 20 kaDAkoDI sAgaropama varSane kALa kahyo che. te A 70, 30 ke 20 kaDAkoDI sAgaropama eTale anAdi nathI thaI jatuM. te pachI jIvakarma saMyoga anAdi kevI rIte sidhdha thaze ? tyAra gItArtha jJAnI bhagavaMta kahe che, A ukRSTa kALasthiti te phakata eka vAra bAMdhelA karmanI che. ane AMkhanA eka palakAre thatA asaMkhya samayomAMnA dara samaye jIva sAta-sAta karma bAMdhe che. AyuSya bAMdhe te ATha karma bAMdhe. jo ke dara samaya baMdhAtAM karmonI ATalI utkRSTa sthiti nathI baMdhAtI. sAmAnya sthitinA ja bAMdhIe chIe paraMtu -tIvra adhyavasAyamAM utkRSTa sthitinAM karmo bAMdhI zake che. A pramANe karmo roja bAMdhIe chIe. je rejanuM karma bhinna-bhinna svataMtra che. jema eka pravAhabadhuM vahetI nadInuM pANI dareka gAme-gAme juduM juduM oLakhAya che. gAmanA nAma pramANe vagere ghaNAM nAmathI oLakhAya che. paraMtu mULamAM joIe te pravAhathI pANI eka ja che. e ja gaMgA je samudramAM DUbI rahI che te pANI ane e ja gaMgA je mAnasarovarathI nIkaLI rahI che te pravAhathI eka ja kahevAya che. ema eka karma Aje bAMgyuM, eka gaI kAle, eka enAthI paNa pahelAM. eka karma gata janmamAM, hajI enAthI paNa pahelAnA janmamAM. enAthI paNa pahelAMnA janmamAM ema AtmAnA saMsAramAM janme keTalA? anantA. te ananta janmamAM jIve karmo keTalAM badhAM? ananta. A anantamAM prathama baMdha karyo? ane kayAre baMdhAyo? e zodhavuM saMbhava nathI. kAraNuM, nigeTa Page #516 -------------------------------------------------------------------------- ________________ avasthAmAM ja anantA janma, maraNa thayAM che. ane nigedamAMthI bahAra nIkaLyA pachI A cAra gatinI ghaTamALamAM paribhramaNa karatAM karatAM paNa ananta janmamaraNa vItI gayAM che. have te adhAmAM kama a dhanI para parAneA vistAra karIe te tene cheDo kyAM maLe ? na maLI zake, mATe jIvanI sAthe kama nA sAga saMbadha anAdi che. parantu Aje ApaNA AtmA upara eka paNa kama anAdi kALanu nathI rahyuM. kAraNa ke keTanAMya karmAM khAtAM gayAM ane keTalAMya karmA kSaya paNa thatAM gayAM tene. koI hisAba ApaNe rAkhyuM nathI, kAraNa, te te karmInI sthiti pUrI thayA pachI te te kSaya thaI ja javAnA che. A pramANe kaeNma paraMparAnA vistArathI anAdi che. parantu te jakama vyaktigata svata tra eka eka hAvAthI anAdi nathI paNa. ma.Teka nA kSaya nAza nirA vaDe thate ja jAya che. ane pAchAM bIjAMkamAM navAM maMdhAtAM paNa jAya che. eTale AtmA Aja divasa sudhI sada Mtara kama thI mukata thaI zakayA nathI. kUvA upara pharatA pANInA ghaDA bharAine upara Ave ane upara khAtI thaine pAche nIce jaIne bharAya che, ane pAchA upara AvIne khAlI thAya che. A krama sadAya cAlu ja rahe che, evu ja ahIMyAM AtmA ane kanu che. jUnAM karmAM kSaya thatAM jAya che ane navAM kame khaMdhAtAM jAya che. ane junAM hajI pUrAM kSaya na DrAya chatAM navAM karyAM te badhAtAM ja jAya che. jIvanI mana-vacana-kAya.nI pravRtti tA satata pravRtti nathI aTakatI mATe karmone baMdha paNa thayAM 29 kAraNa ke cAlu che. e kyAMthI aTake? A Page #517 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pramANe jIvAtmA sAthe kamane saMbaMdha karma paraMparAthI anAdi siddha thAya che. paraMtu je anahi hoya tene viyega na thAya eve A saMbaMdha nathI. jema karmabaMdhane saMbaMdha anAdi che. e ja nirjarA paNa anAdi che. te paNa sadAkALathI thatI AvI che. A AMzika nirjarA che, saMpUrNa nirjarA nathI. AvI AMzika nija te ja pratidina thAya che. paratu pAchA bIjA karmane navAM karmone baMdha paNa thAya che. A pramANe nijare pachI baMdha ane baMdha pachI pAchI nirA. - A kama te satata anAdi kALathI cAlu ja che. kadAca ahIMyAM manamAM evI zaMkA thaze ke je nirjarA pachI baMdha ane baMdha pachI nirjarA satata cAlu ja che te pachI mikSa kayAMthI thaze? te mokSa thaI ja na zake? nA. ema paNa nathI. aneka peDhIothI cAlate Avate - ApaNe vaMzavAraso je che, temAM have pachI eka yuvAna dIkSA laI le. lagna na kare. eTale ene saMsAra enI peDhIne vaMzavArase AgaLa aTakAvI de. ema AtmA eka vAra kamene AvatAM ja aTakAvI de. Azrava mArgane ja niSedha karI de arthAta saMvara kare pachI satata prabala nirbhara kare te badhAM kamene nAza thaI zake che. jema bArI-bAraNAM baMdha karIne jhADu kADhavA pachI pANIthI jamIna dhoIne sApha karI te bilakula zuddha cekhI thaI jAya. e ja rIte AtmAe paNa bahArathI AvatAM karmone sarvathA aTakAvI devAM joIe. ane savaranI kriyA karyA pachI sakhata nirjarA karavAmAM Ave te ghaNAM 37 Page #518 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kamene nAza thaI jAya ane e ja rIte, e ja atie jhaDapathI AgaLa vadhIe te eka divasa e Ave ke AtmA sadaMtara sarvathA karmarahita thaI jAya. basa, tenuM ja nAma mekSa. mATe ja kahyuM che ke -"nAma muni zi4 muAiva"karmathI chuTakAro e ja kharekhara mekSa che. jIva ane karmane saMga che. jayAM saMga che. tyAM ja viga paNa thAya che. saMyoga pachI viyega, viyoga pachI saMga. A te jagatane krama che. AMzika nirjarAmAM jIva kamane thoDA viga thAya che. paraMtu evI kiyA-pravRtti AdithI pharIthI karmane saMga thaI paNa jAya che. paraMtu jIvAtmAne karma pudgalanI sAthe saMyoga sarvathA naSTa paNa thaI zake che. arthAta viyoga thaI zake che. te jIva karmanA sadaMtara-saMpUrNa viyogane ja mokSa kahIe chIe. te pachI mekSane kRtaka mAnavAnI jarUra zI che ? jIve karmakSaya karyo. je karmo svaguNa nathI. karme AtmAnA guNa tarIke te che ja nahIM. gunA AcchAdaka Avaka che. bahArathI Avela rajakaNa jevA che te je bahArathI para padArtha mArAmAM Avela che tene bahAra kADhavA ja joIe. tenAthI chuTakAro meLavavuM ja paDe. te ja mukti maLe. A jIve karma dUra karyA emAM mokSa thaye. emAM pakSane kRtaka kayAMthI kahevAya ? na ja kahevAya. dA. ta., AkAza ane ghaDAne saMga saMbadha che. emAM ghaDo phUTI jAya te AkAzane zuM napho ke nukasAna? ghaDAne nAza thavA chatAM AThatha te svayaM Page #519 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tene te ja che. e ja pramANe jIvAtmA uparathI jene saMga hate evA karmo nIkaLI gayAM tenuM nAma mokSa che. to bahArathI AvIne lAgelAM karmo jIvAtmA uparathI nIkaLI gayAM. kSaya pAmyAM temAM jIvane to koI nukasAna nathI. lAbha ja che. je guNe AcchAdita thayA hatA te pragaTa thayA eTaluM ja, kaI guNe. vadhI nadhI thayA. je hatA tene ja prAdurbhAva thaye che. karmakSayathI jIvAtmA pite pitAnA zudhdha svarUpane pAme che. je AtmAne AkAzanI sAthe sarakhAvIe to pachI AtmAne AkAzanI jema vyApaka mAnave joIe. te sarva vApI AtmA thaI jaze. paraMtu nA. AtmAnI vyApakatA anumAna pramathI bAdhita che. tethI jIvAtmAne vyApaka mAnI zakAya nahi dehamAM ja AtmAnA guNe upalabdha thatA hovAthI AtmA dehAkAra ja mAnave joIe. kAraNa, dehathI bahAra AtmAne kaI guNa tathA sukha-duHkhane anuksa no bahAra ke paNa AkAza pradezamAM nathI thatuM. mATe no bahAra sarva AkAzamAM vyApaka AtmAne mAnI na zakAya. kAraNa, e niyama che ke, jene guNe jyAM hoya che tyAM ja tenuM dravya paNa heya che. je guNa na hoya te dravya paNa nathI rahetuM. e pramANe je mukata tmAne vicAra karIe to mutAtmA vidhazilA upara AkAza pramANe vyApaka vistAravALe nathI. kAraNa ke mekSamAM AvavA pahelAM jIve antamAM je zarIra choDyuM che tenA bhAga pramANane ja AkAra, eTale ja AkAza pradeza e AtmA sparza kare che. eTalI ja jagyA roke che. mATe mukatAtmA paNa anantAkAzanI jema sarvavyApI nathI. Page #520 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jIva che te mokSa che ke mokSa che te jIva che? kenA AdhAre koNa? konA thakI koNa? A vicAra karIe chIe te spaSTa khyAla Ave che ke, jIvAtmA je na hoya te mikSa kone thAta? sUrya na Uge heta to divasa kayAMthI thAta? mokSa te phaLasvarUpa che. e jIvAtmAnI caramAvasthA che, ane me. kene thAya che? jIvane ke ajIvane ke bIjA koI? je baMdhAyele che ene ja chuTakAra (mokSa) thAya che. karma thakI sarvathA chUTavuM tenuM nAma che makSa. te baMdhAyela koNa hatA? jIva. karmathI baMdhAyelo jIvAtmA ja hate. e ja kame chUTI javAthI mela paNa jIvAtmAne ja thavAne che. mATe ja "kutti 4i muziva arthata karmathI chuTakAre e ja mukti che, mekSa che, have karma te ghaNAM che te keTalAM karmathI mukita (chuTakAro) e mukti kahevAya? te AnA uttara mATe spaSTa zabda vAparyo che- "rasanna varma kSamA " tattvArthanA A sUtramAM pUjya vAcakamukhya zrI umAsvAtijI mahArAje khAsa "razabda vAparyo che. "ra" eTale sarva saMpUNa. A ja arthane navakAra mahAmaMtranuM sAtamuM pada "savvapAvapaNAsaNamAMno "sa" zabda sUcave che. "savuM" eTale sava, saMpUrNa-kRtanaH arthAta sarva pApakarmane nAza thavAthI ja me sa maLe che. karma mAtra azubha ja che. mATe tene nA, tenAthI chuTakAro ane te paNa sadaMtara, sarvathA sarva karmone saMpUrNapaNe nAza-chuTakAre tenuM ja nAma mokSa che. 33 Page #521 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A pramANe mekSa e jIvAtmAnI eka carama avasthA vizeSa che. eTale mekSane mAnavA mATe AtmAne mAnavA jarUrI che. pahelAnAM vyAkhyAnAmAM je AtmA viSe carcA karI che, tyAMthI AtmaviSayaka sAcuM tattvajJAna prApta karavu. AtmAnI sAbitInA purAvAo pramANeAthI ApelA che, te samajI levA. pachI AtmAnA svarUpa viSe arthAta AtmA kevA che ta viSe paNa vicAra karyAM che. tene paNa abhyAsa karavA. tA ja chelle mekSa samajAze. AtmAnI utpAda-vyayanI avasthA sa MsAramAM che ane AtmAnI dhAvasthA je AtmavarUpe che te mekSa che. mATe mekSamAM AtmA svasvarUpe sadAya dhruva-nitya che. kama cukata azudhdha AtmAne sa'sArI AtmA kahIe chIe ane e ja AtmA saMpUrNa zuddha banI jAya tyAre sapUrNa zuSka kama rahita AtmAne ja mukatAtmA, sidhdhAtmA (mekSa) kahIe chIe. mATe AtmA mAnavAmAM Ave tA ja mekSa patra mAnavAmAM Avaze. anyayA nahI. je je dharma ke darzana AtmA nathI mAnatA te te dharma ke da na mekSa pazu nathI mAnatA. dA. ta, khristA dhama, IslAma dharmomAM AtmA jevI kai vastunI mAnyatA ja nathI. mATe mekSanI tyAM I vAta ja nathI eTale cAva ka-mo tathA khristI, IslAmAddhi anAtmavAdI darzIne che. mATe mekSa e AtmavAdI dazanAnuM svIkRta tattva che. A pramANe AtmA tava mAneA tA meAkSa tattva paNa mAnavu ja paDe ane jo mekSa tattva mAnIe te AtmA paNa mAnavA ja paDe. emAM bIjo 34 Page #522 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vikalpa ta nathI. e mATe AhaMta darzana-jaina dharma AtmavAdI ane mekSAnulakSI dharma tathA daIne che. mATe ja karmakSayanI pravRttine ja dharmamAnIne satata karmakSaya (nirjarA)nI ja dharmarAdhanA karavAmAM udyamavaMta che. je tatva siddhAntamAM che, e ja tattva ane sidhAnta AcaraNamAM che. jIvana vyavahAramAM jIvaMta che. baMdha ane mekSaH baMdha ane mokSa bane tane AtmasApekSika che. AtmasaMbaMdhI che. eka ja sikakAnI be bAju jevI A vAta che. je saMsAramAM karma baMdha mAnIe chIe te eka divasa tene ja mokSa arthAta te ja kamene sarvathA chuTakAre paNa mAnave ja joIe. - jIva je dAnAdi kare che. athavA ahiMsA Adi je azubha pravRtti kare che, te banne prakAranI pravRttimAM puNya-pApa, zubha -azubha banne prakAranA karmathI chava baMdhAya che. jema kapaDAM upara dhULa-rajakaNa cATe ane zuddha-svaccha kapaDuM meluM dekhAya che tema, AtmA upara karma raja cATavAthI AtmA malina, azuddha bane che. jIvAtmAne potAnA rAga-dveSanA adhyavasAya vizeSanA kAraNe ja bahArathI karmayogya kArmaNavagaNanA rajakaNe kheMcAIne AtmapradezamAM Ave che. ane dUdha-pANInI jema bhegA thaIne, baMdhAIne, ekarasa thaIne niyatakALa sudhI rahe che. ane prayatna vizeSe baMdhane viccheda thAya che, jema puruSArtha prayatnavizeSathI dUdha-pANIne chUTAM pADI zakAya che, agnimAM tapAvIne mATI dura karIne suvarNane zuddha banAvI zakAya che. 3pa Page #523 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tema samyaga dAna-jJAna-cAritra-tapa AdinI sAdhanA dvArA, AtmAne paNa zuddha banAvI zakAya che. jema sAbuthI mela dUra karIne kapaDAne zuddha banAvI zakAya che, e ja pramANe AtmA upara paNa karmanAM rajakaNene mela coTI gayA che. te A kamamekathI malina thayele AtmA anantAM varSothI azudha. kahevAya che. have evA prakAranI AtmadharmanI sAdhanA karavI joIe ke jenAthI AtmA upara A karmane mela chUTo paDe, dhovAI jAya ane AtmA zuddha bane. mATe je AtmaguNe karmanI raja nIce DhaMkAI gayA che tene ja prAdurbhAva karavA mATe te ja guNanuM vyavahAramAM AcaraNa karavuM, jethI kamane kSaya thAya ane AtmaguNe pragaTa thAya. te prakriyAne ja dharma kahevAmAM Ave che. dharma ja AtmA ane karmanA baMdhanane chUTAM pADavA samartha che. e sivAya bIjo vikalpa nathI. A nirjarA dharma che. ane je vakhate sarvathA sarva karmone saMpUrNapaNe nAza thaI jaze tyAre mekSa kahevAze. vikAra nahi jaNAto hovAthI, AtmA AkAzanI jema avinAzI dharmavALe che. je vinAza dharmavALo che te ghaTapaTanA avayavanI jema vikAravALA hoya che. mATe muktAtmA avikArI hovAthI nitya che. ane te AtmA nitya hovAthI mekSa paNa nitya che. jevI rIte suvarNa ane mATIne prathamathI ja anAdi saMga hovA chatAM praga vizeSathI bannene viga thAya che, chUTA paDe che tema jIva-karmane anAdi saMyoga hovA Page #524 -------------------------------------------------------------------------- ________________ chatAM tapAdui dhama vaDe nirjarA dvArA bannene sapUtru vicAga paNa thAya che. ane sa purNa viyogAvasthAmAM jIva mukta kahevAya che. sava thA karma pudgalanuM AtmapradezathI kharI javuM, chUTA thavuM te rUpa vinAza e ja jIvane mekSa che, zuM dIpa nirvANunI jema meAkSa che ? naya savvA viNA se lassa pariNAmao payasleva / kuMbhahasa jAhAMkha' vataDhAviyAvaha mAne pramAsa-jo vastu sava thA nitya athavA sarvathA anitya na hoya to baudhdhAe ema zA mATe mAnyu ke dIpanirvANanI jema jIvane paNa meAkSamAM nAza thaI jAya che ? - bhagavAna - prabhAsanA A praznanA uttara ApatAM bhagava te pharamALyuM- huM saumya ! dIpakanI javAlA (agni)ne paNa sava thA nAza nathI thate. dIpaka paNa prakAryA pariNAmane joDIne aMdhakAra piraNAmane pAme che. jevI rIte dUdha dahIMrUpe pariName che tyAre zu dUdhane sava thA nAza thayA ? nA. dUdhanuM rUpAntara thayuM, ane jema ghaDo phUTI jatAM ThIkarAM rUpe te pariName che, parantu ghaDAne sarvathA nAza nathI. A te paryAya parivartana thayuM gaNAze. e ja pramANe, dIpakanI jema jIvanA paNa savacA nAza mAnI zakAya nahIM. prabhAsa-jo dIpakanA sarvathA nAza nathI thatA te dvIpaka bujhAI gayA pachI tene pratyakSa kema nathI thatA ? bhagavAna--huM prabhAsa ! bujhAI gayA pachI dIpaka adhakAra pariNAmane pAme che. dUdhamAMthI dahIMnI jema prakAzamAMthI 37 Page #525 -------------------------------------------------------------------------- ________________ aMdhakAra payayamAM rUpAntara thaI gaye mAna joIe ane aMdhakAra paNa pudgala svarUpe che. te paNa AMkha vaDe pratyakSa thAya che. adhikAra nathI dekhAto ema te na ja kahevAya. kAraNa ke A rUmamAM te sAva aMdhAruM che. A bAju te ghaNuM aMdhAruM che. A kevI rIte kahyuM ? joIne ke na jotAM? AMkha vaDe joIne ja kahyuM che. matalaba ke, AMkha vaDe aMdhAruM paNa ApaNe joIe chIe e vAta sAcI che. ane aMdhakAra e paNa pudgala svarUpe che. mATe tene paNa zyAma varNa che. vadiyukta pudgala hoya che. mATe te varNa vaDe cahyu indriyathI grAhya che. tame ane teja bane pudagala vikAra rUpe che. mATe banemAM paryAya parivartana thatuM ja rahe che. ane cakSu IndrayathI grAhI che. ghaDe phUTIne ThIkarAMrUpe thAya che. ane ThIkarAM dhULarUpe pariName che. A rIte jotAM. ema lAge che ke badhA vikAre paNa pratyakSa Si pramANathI siddha thAya che. eTale dIpakanI jema 3 jIvane paNa sarvathA nAza mAnI zakAya nahi. prabhAsa-have prazna e che ke je dIpane sarvathA nAza na thatuM hoya te pachI olavAI gayA pachI have kema pratyakSa sAkSAt nathI dekhAte. bhagavAna-he saumya ! jema AkAzamAM ekaThA thayelA zyAma, vAdaLAMne pugala vikAra dekhAya che, paraMtu te ja vIkharAIne AchA-pAtaLA thaIne chUTA paDI gayA pachI nathI dekhAtA sUkSama pariNAma thayA pachI nathI dekhAtA. bIjo eka dAkhale. 38 Page #526 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vaIe. AMkhamAM AMjavAnu' aMjana ke sUrame! DamImAM hAya tyAre dekhAya che. parantu teja jo havAmAM vIkharAI gayA hAya to pachI sUkSmapaNAnA kAraNe have hovA chatAM paNa na dekhAya. parantu nathI dekhAto eTale avidyamAna che. ema to na ja kahevAya. e ja pramANe dIpaka hAlavAI gayA pachI nathI jaNAto. paNa teneA a MdhakArarUpa purvAMgala vikAra jaNAya che. dIpakanI javAlA (agni) nA pudgalanu atyanta sUkSmatara pariNAma thavAyI adhakArarUpa piraNAma thAya che. parantu saCthA dIpakane bhAva nathI thato. A pramANe pudgalanA pariNAma-vikAravicitrarUpe thAya che. puddagalAnA pariNamana svabhAva bIjA dRSTAntathI joIe tA hajI vadhu spaSTa thaze. suvarNI patra, mIThuM, sUDa, haritakI (haraDe), citraka ane gALa-sAkara AdinA pugalaka dhe. pahelAM te! cakSu Adi indriyAthI pratyakSa dekhAya che. parantu pachI dravya-kALa-bhAva AdinA kAraNe evA parivatanane pAme che ke te te indriya; nahIM paNa koI bIjI ja indriyathI grahaeNNa thaI zake che. athavA sukSmatama thaI jatA indriyA vaDe nathI paNa grahaNa thatA. haraDe, mIThuM, sUMTha, citraka, goLa-sAkara Adi je prathama pratyakSa dekhAtAM hatAM tena ja dALamAM ke sUpamAM nAkhyA pachI temAM ogaLI jAya che. je pahelAM AMkhe dekhAtAM hatAM te have AMkhe na dekhAtAM bIjI rasanendriya jIbha vaDe grAhya ane che. kastUrI-kapUra attara AdinI sugaMdhavAku vaDe dhe prasare 39 Page #527 -------------------------------------------------------------------------- ________________ che. tyAra pahelAM je kasturI-kapUra Adi padArtha najare dekhAtA hatA tenA ja pudgale dara havAmAM AMkhe nahIM dekhAya. paraMtu ghaNendriya nAkathI grahaNa thaze. A pramANe pudgala padArthomAM paryAya parivartana thatuM hoya che. dIpakane agni je pahelAM jetarUpe AMkhe dekhAtuM hatuM, te have dIpakanA olavAI gayA pachI tenI gaMdha Ave che. have te gaMdha ghaNendriya (nAka) thI grahaNa thaze, aMdhakArarUpe pariNamI jatAM cakSu grAhyA bane che. A pramANe dIpa nirvANa ( olavAI javuM ) pachI paNa pudgala vikArarUpe paryAya parivartanathI dIpanuM astitva rahe che. parantu sarvathA abhAva siddha thatuM nathI. te ja pramANe dIpa nivathI jema AtmAnA nirvANa pachI AtmadravyanI paga muktAtmA, sidadhatmArUpe paricamI jAya che. paraMtu AmAne sarvathA abhAva nathI te. AtmAne sarvathA abhAva thaI jAya che ema mAnanArA bauddha nivAjha pachI A mAnuM astitva ja nathI svIkAratA ane te nairamyavAdI banI gayA che. te ayukata che. nirvANa pachI khAtmA dravyarUpe va-nitya rahe che. mAtra paryAya parivartana thayuM che. jema dIpa nirvAgu pachI parikSAmAntarane pAme che. paraMtu sarvathA naSTa nathI thatuM. te ja pramANe, AmAM 55 jayAre parinirvANune pAme che. tyAre sarvathA naSTa nathI thaI jato. paraMtu te abAdha-AtyaMtika sukharUpa pariNAmantarane pAme che. sarvathA duHkhanA nAzanI sthitinI avasthA vizeSane pAme che. 40 Page #528 -------------------------------------------------------------------------- ________________ viSayAga vinA sutAtmAne sukha kayAMthI heya? prabhAsa svAmIe e prazna karyo ke he bhagavaMta! sukha te viSayabhega vaDe thAya che. viSaya paNa indriye vaDe thAya che. Indriye zarIranI sAthe saMlagna che. ane mana paNa have te pAMce IndriyenA trevIsa viSane sukharUpe anubhava thaI zake. paraMtu te sarva indriye zarIra, mana, viSaye ane tenA bhAga vinA muktAtmAne sukha kayAMthI saMbhave..? ane te paNa anaMta sukha kayAMthI saMbhave? vAta e che ke, ahIMyAM saMsAramAM je rIte jIvee mana, Indriya ane zarIra vaDe je viSayanAM sukha anubhavyAM che tenAthI para tenAthI vadhAre bIjA sukhanI te kalpanA ja karI nathI zako. jaMgalanA AdivAsI bhIlane je cakravatInA mahelamAM vaTarasa bhejananA miSTAnnAdi khavarAvyAM hoya ane pachI tene pharI jaMgalamAM mUkI AvyA heIe, pachI tenAM sagAMsaMbaMdhIo AgaLa te khAdhelA padArthonA sukhanI vAta kare to anubhava sukhanuM zuM varNana kare? kayA zabdomAM varNana karavuM? eTale ahIMyAM saMsAramAM 84 lAkha jIva peniomAM satata janmamaraNa dhAraNa karate paribhramaNa karatA javuM ane di-ananta kaLathI eka divasa paNa zarIra ane Indriya vinAne thaye nathI. nAnA-meTA dareka janmamAM indriye, zarIra ane manAda vaDe ja sukhene bhAgamAM che. mATe have jIva temAM ja TevAI game che. tethI bhinna indriyAdithI bhinna evA sukhanI te kapanA ja nathI karI zakate. A eka moTI takalIpha che. e ja 41 Page #529 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kAraNe mekSamAM paNa jIva zarIra, indriye ane mananA ja viSayajanya sukhanI kalpanA kare che. te sivAyanuM te. kaMi ja kalpI nathI zakate. sarvatra mAnavIne mAtra sAMsArika, vaSayika, bhautika, podubalika sukhanI ja kalpanA thAya che. paraMtu tadatirikata, tadulinanI nathI thatI. mokSamAM zuM maLaze, mahAtmAjI? eka yuvAne mahAtmA buddhane rAjagRhI nagarInI bahAra jhADa nIce dhayAna karatA joyA. eTale pUchayuM, mahAtmAjI! tame zuM kare che ? . mahAtmAjI- bhAI ! mekSa saMbaMdhI dhyAna karuM chuM, yuvAna - mahAtmAjI ! e mokSa zuM che ? ke che? mahAtmAjI- are ! jyAM duHkhanuM nAma paNa nathI, jyAM khUba sukha ja sukha-ananta sukha che te mokSa. yuvAna - te te mahAtmAjI, tame mekSe javAnA haze? mahAtmAjI- hA, javAne chuM. yuvAna - te mahAtmAjI! amane paNa sAthe letA jaze? mahAtmAjI- jarUra Ave, keTalAne AvavuM che ? yuvAna - mahAtmAjI, tame keTalAne laI jaze? je tamArI. zakita heya ane jo tame badhAne laI jaI zakatA. he te ghaNuM sAruM. kAraNa, nagaranA badhA loke. bicArA ghaNAM duHkhI che. e paNa sukhI thaI jaze. mAhatamAjI- hAha jarUra jarUra... tuM badhAne bolAvI. [, . lava pachI ApaNe jaIe. 40 Page #530 -------------------------------------------------------------------------- ________________ yuivAna badhAne lAvavA mATe nagaramAM ghare.. ghare gaye... lokone pUche che... tamAre mokSamAM AvavuM che. te cAlo. gRhasthI - he yuvAna ! ame AvIe te kharA paNa zuM tyAM gADI maLaze ? kAraNa, ame badhI rIte sukhI chIe paNa phakta. eka gADI nathI, tenuM duHkha che. je tyAM gADI maLatI hoya te AvIe. bIjAe kahyuM, je lagna thatAM hoya te AvIe. trIjAe kahyuM, paisA maLatA hoya te AvIe. cethAe. kahyuM, reja sarasa khAvA-pIvA maLatuM hoya te AvIe. pAMcamAe kahyuM, mArAM lagna hajI gaI kAle ja thayAM che. eTale. je enA karatAM sArI rUpALI suMdara asara tyAM maLatI hoya, te AvIe... ema nagaramAM badhAe pUchIne eka lAMbu meTuM lIsTa karIne yuvAna mahAtmAjI pAse laIne AvyuM. yuvAna-mahAtmAjI ! le A lIsTa. A badhuM tyAM maLatuM heya te A badhA loko AvavA taiyAra che. - mahAtmAjI-bhAI ! AmAnuM tyAM kaMI ja nathI. tyAM kazI. ja vastu nathI maLatI. tyAM to zarIra paNa nathI ane indriya paNuM nathI. mAtra AtmA ja eka ananta sukha anubhave che....... mATe tyAM je AvavuM hoya te A badhuM je sAMsArika sukha. ahIMyAM maLyuM che tene paNa tilAMjali ApIne pachI AvavuM joIe. | cAla. he suvAna ! nagaranA badhA lokenI vAta javA de. paNa, tAre te AvavuM che ke nahIM ? tuM te cAla. Page #531 -------------------------------------------------------------------------- ________________ yuvAnanA nA mahAtmAjI nA mAre hajI lagna karavAnAM bAkI che ane atyAraththI tyAM AvIne zuM karuM ? ane tame te nA pADe che ke tyAM kaMI ja nathI maLatuM. te mAra paNa nathI AvavuM te mahAtmAjI! tame ekalA ja jAe tyAM tamAruM ja kAma che. Ame, tame sAdhu saMta mahAtmA che. ahIMyAM paNa tamArI pAse kaMI ja nathI. ane tyAM paNa kaMI ja nathI maLavAnuM che tyAM tame ja rahI zakaze. amAruM kAma nathI. A pramANe vicAra karatAM spaSTa jaNAya che ke, saMsAranA eka saMsArI jIvane mAtra sAMsArika, bhautika, paulika, viSayika bhege ane sukhe sivAya bIjI kaI kalpanA ja nathI. te pachI mekSanA sukhanI te kalpanA ja kayAMthI AvavAnI ? sukha ane sukhanAM sAdhana sukha zuM che ? sukha zemAM che? sukha zAthI bhagavAya che? sukha bhogavanAra koNa ? AvA aneka praznone vicAra karatAM paSTa samajAze ke... kaI jaDa padArtha sukhaduHkhane anubhava karatuM nathI. jaDa-ajIva padArthane sukha bhogavavAne svabhAva nathI. te jaDa hevAthI. dA. ta. jema ghaDe, IMTa, patthara, makAna Adi keI nijIva jaDa padArtha sukha na bhegavI zake. sukhanI anubhUti phakata jIva ja karI zake che sukha e AtmAne svabhAva che. AtmA ja te bheLavI zake. AtmAnA 8 mukhya guNemAM ananta sukha, avyAbAdha sukha e ene guNa che. jaDa-achavathI cetana evA -AtmAne bhinna jude pADanAra jJAna-darzana-cAritra, ananta Page #532 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vIrya anaH sukhAdi mukhya gaNe che. mATe sukhada bhaktA AtmA ja che. have AtmA jenA vaDe sukhaanubhave che, bhagave che te sAdhana zarIra, indriya ane mana che. te karaNarUpe che. ane A traNe sAdhanenI maryAdA che. pAMce Indriye mAtra sparza, rasa, gaLyuM, rUpa-raMga tathA zabdAdinA viSayenAM ja sukhe apAvaze...ane zarIra mAtra viSayika-kAma krIDAjanya sukhe apAvaze, ane mana phakata mAnasika vaicArika sukha apAvaze. dA. ta., dUdhapAka pIdhe ane te bahu bhAvyo, game. tene sAravAda jIbhe AtmAne pahecADo. indriya sukha anubhave che ke Indriye vaDe sukha anubhavAya che? anubhavanAra kartA-katA te AtmA ja che. indriyo te mAtra kAraNarUpe sAdhana che. je Indriye ja sukha anubhavatI hoya te te ja Indriye mRta zarIrane paNa che. te pachI have te kema sukha nathI anubhavatI? parantu nA. te Indriyone adhiSThAtA aMdara rahelo bhakatA amA have nathI rahyo. tenA cAlyA javAthI Indriyo have jaDa-banIne mAtra paDI rahI che. parantu kaMIja anubhavI na zake. mATe anubhava karanAra letA te AtmA che. - jJAnayoga je sukhane mukhya AdhAra che, te jJAnamaya AtmA che. dA. ta., suMdara zAstra vAMcatAM, zravaNa karatAM, dhyAna karatAM svAdhyAya karatAM je Ananda AvyuM, tene anubhava karanAra kezu? have dhyAnamAM te badhI Indriya baMdha che. koI kAma nathI karatI. ane zarIra paNa sthira che. te paNa kaMI ja Page #533 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - nathI karatuM, manane paNa nidhi karavAmAM Ave che. te pachI AvA samayanA Ananda ke sukhane anubhavaka koNa? mAtra AtmA. mATe AtmA svayaM sukhane bhekatA che. rUpa-rasa-gaMdha, sparza Adi te viSe che, Indriye karaNa che. aulika padArtho te sAdhana che. sukha sAdhana-sAmagrInA padArthomAM nathI. eka ja padArtha keinA mATe sukhanuM kAraNa bane te e ja padArtha tu bIjA mATe duHkhanuM kAraNa paNa banI zake che. mATe sukha phakta padArthamAM, vastumAM ja che evuM paNa mAnI levAnI jarUra nathI. jenI pAse aDhaLaka dhana-saMpatti, sukha-sAhebI, sAdhana sAmagrI Adi gADI-vADI-bAga baMgalA, putra-patnIparivAra Adi vipula pramANamAM ghaNuM hovA chatAM paNa ghaNuM leke bhAre duHkhI che. ane sAdhu saMte pAse kaMI nathI hovA chatAM AnandamAM che, sukhamAM che, parama sukhI che. emanI samatAnA sukhanI sAme te svarga-ke saMsAranAM sukhe paNa zI gaNatarImAM? pUjya vAcakavarya umAsavAtijI mahArAja prazamaratimAM kahe che svargasukhAni parerAmANyatyanta parekSameva mekSisukhan / pratyakSa prazamasukha na paravaza na vyayaprAptam // athata ravarganAM sukhe te pakSa che, ane mekSanAM sukhe to atyaMta pakSa che. samavabhAvanuM prathamarasanuM sukha eka mAtra pratyakSa che. je paravaza-parAdhIna, nathI, savavaza ane svAdhIna che. avinAzI-zAzvata che. Page #534 -------------------------------------------------------------------------- ________________ e prathama sukha eTale AtmAne sahaja zAnta svabhAva svaramaNatAne addabhuta sukha AnaMda te Atmavedya che. -sukha kevuM joie ? kSaNika ke nitya ? aneka jAtanAM, aneka prakAranAM sukhe che. AvIne cAlavuM jAya, na paNa Take evuM sukha A saMsAramAM che. ane viSAvika sukha te kSaNika che. 1-2 miniTa mATe ja tene anubhava che. paraMtu te sukhanI 1 miniTamAM samApti pachI duHkhanI anubhUti che. saMsAranA sukhe paNa duHkhanizcita che. parivArane duHkhadAyI che. ane duHkharUpa nIvaDe che. zarIra, Indriya ane mana vaDe bhegavAtAM sukhe pataMtra che, parAdhIna che. dUgalaMka ane naitika che. pudgalapiMDanA padArtho upara AdhArita che. paraMtu te pugala padArtha ja nAzavaMta che. tenI suMdaratA kRtrima che. mATe tenA AdhAre maLanAra sukha 5 nAzavaMta ja hoya che. ane kRtrima hoya che. dA. ta., eka vastu. kAcane jaga paradezathI eka hajAra rUpiyAne lAvyA. tene gharamAM zebhAnI jagAe mUkI sajAvIne AnaMda pAmyA. joI joIne rAjI thayA. paraMtu thoDA ja divasomAM te paDyo ane phUTI gaye. te joI bhAre nArAja, duHkhI banyA. pahelAM sukha ane pachI duHkha ema sukhanI pAchaLa duHkha taiyAra che. prathama eka suMdara strI sAthenA viSayamAM kSaNika sukha anubhavatA. thaDe kALa pasAra thayA pachI aNabanAva, bIti vadhavA mAMDI ane gaI kAle je gamatI hatI te Aje aNagamatI banI gaI. sukha e duHkhamAM pariNamI gayuM. saMcA, keI sukha - lAMbu TakatuM nathI. 47 Page #535 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ApaNe badhA AvA sukhathI paNa kaMTALI gayA chIemATe have evuM sukha joIe, je svAdhIna ane svavaza heya, kSaNika nahIM paNa nitya hAya. vaiSayika, bhautika ke pAlika na hoya paraMtu Atmika, AdhyAtmika heya. zarIra, Indriye. ane mana vaDe bhegavAtuM zArIrika, driya ane mAnasika na hoya paraMtu Atmika heya. antavALuM nahIM paNa ananta hAya. ajJAna ke mehane AdhIna na hoya. paratu jJAnamaya ane nijasvabhAvanI ramaNutAvALuM heya. sukha paNa Anandamaya hAya. saccidAnaMdamaya hoya. amara evuM nitya rahenAruM hoya. svayaM saMvedya tevuM joIe. viddha vinAnuM avyAbAdha sukha hovuM joIe. A je varNana karyuM che, evuM sukha mAtra mekSamAM hoya che. athavA AvuM parama sukha jyAM maLyuM hoya ke maLatuM hoya te jagyAnuM nAma mokSa che. tyAM AvA prakAranuM sukha maLe che mATe te jagA paNa aja-amara-zAzvata ananta svarUpavALuM che. tyAM ajJAnatA ke meha nathI. mATe tyAMnuM sukha sarvajJAnamaya rAga-dveSarahita vItarAgatAya che. mATe sukha have phakta sukha ja nahIM paNa AnandarUpe che. AnAghanarUpe che. zarIra, Indriya ke manane AdhIna na hovAne kAraNe azarIrI, anIndriya tathA amana manAtIta che. savayaM saMvedya che. mATe nitya che. ananta che. avyAbAdha che. saccidAnaMda varUpe cighana, svarUpe akSaya sukha che. paramasukha che. AvA sthAnanuM, AvI avasthA vizeSanuM nAma che mekSa. 48 Page #536 -------------------------------------------------------------------------- ________________ muktAtmAne akRtrima ane svAbhAvika prakRSTa kakSAnuM sukha hoya che. teo azarIrI hovAnA kAraNe temane kaMI paNa jogavavApaNuM have rahetuM nathI. mATe kaI paNa lega vinA teo parama sukhI che. janma-jarA, maraNa, Adhi-vyAdhiupAdhi rahita, ISTa viga, arati, zeka, kSudhA, pAsa, zIta, upaNuM, kAma-krodha, mAna, tRSNA, rAga, dveSa, cintA, sujya Adi sarva bAdhAne abhAva hovAthI avyAbAdha sukha che. paraMtu ene artha ema paNa nathI ke sarvathA jaDa avasthA che. kAraNa A badhuM eka jaDa padArthamAM paNa upalabdha nathI. te zuM eka jaDa padArtha paNa parama sukhI ? nA. sukhAnubhUti e jaDane svabhAva ja nathI. jaDamAM jJAna paNa nathI. jyAre sukha te jJAnagamya che. ane mukatAtmA paramajJAnI, sarvajJAna, anantAnI che. ane bIjI bAju vitarAgI che. arthAta rAga-dveSa rahita che. mATe e paNa prazna utpanna nathI thato ke te mukatAtmA kAma-bhegAdi priya viSayenA bhegathI sukha anubhavatA haze ? nA. tatvArtha bhAthanI TIkAmAM jaNAvyuM che kes vyAbAdhAbhAvAt sarvajJatvAcca bhavati paramasukhI / vyAbAdhAbhAvo'tra svacchasya jJasya paramasukham // koI paNa jAtanI bAdhA na hovAthI ane sarvajJa rahevAthI te mukatAmA parama sukhI che, badhAne sarvathA abhAva e ja samaya jJAtA sarvajJanuM parama sukha che. mukita ajJAnAtmikA jaDa nathI yAyika darzanavAdI "vaMta duHdhyAi aa " Page #537 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 216HkhAnA nAza thAya tene mekSa mAnIne jaDAtmaka mukti siddha kare che, jyAM AtmAnuM jJAna paNa nathI rahetuM te ja jevA khanI jAya che ane mAkSa svarUpa kahe che; bIjI mAnu bauddhadana je nairAtmyavAdI che. te AtmAnuM astitva ja na rahe tevuM dIpanirvANu jevA makSa mAne che, je mukita ajJAnAtmaka siddha karaze! te jaDa sipruthaze, kAraNa, ja-majIva padArtha jJAnaguNa vinAnA ja che. zu' indriyAne ja jJAnanI sAdhana-karaNu mAnavI ? zuM indriyA vinA jJAna thAya ja nahIM ? nA. evuM paNa nathI. indriyAnI madada vinA paNa jJAna thaI zake che. IndriyamatAjanya sAna - indriyavinA 1 { matijJAna A zrutajJAna avadhijJAna manaHpava avadhijJAna ane mana:paryavajJAna tathA devaLajJAna traNe jJAnA mATe koI chIndrayanI madadanI jarUra paDatI ja nathI, te Atmika jJAna che. sara evA devaLajJAnI AMkha khaMdha rAkhIne cAle te paNa temane madhu' dekhAya che., jaNAya che. mATe indriyanI jarUra nathI paDatI. paraMtu indriya ahIyAM tA zarIra che. mATe sAthe ja che. parantu indriyA hAvA chatAM tenA 50 1 kevaLajJAna Page #538 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - upaga nathI. AMkha baMdha rAkhe teya zuM ane khullI rAkhe te paNa zuM ? koI pharaka nathI paDate. e ja kevaLajJAna je ahIMyAM utpanna thayuM che, te ja kevaLajJAna nirvANa (mRtyu) thayA pachI mekSamAM paNa evuM ne evu ja ane eTaluM ne eTaluM ja rahe che. saMsAramAMthI mekSamAM gayA pachI kevaLajJAnamAM kaI pharaka nathI paData. keI vadhAre ghaTADo nathI thatuM. jJAna enuM e ja rahe che. pratyakSa zabdane ApaNe artha karIe chIe. pratiakSa. : akSa eTale indriye, ane "akSa prati zuti pratyakSa' Indriya pratye. saMbaMdhI. vaDe je jJAna thAya te pratyakSa jJAna kahevAya. paratu pratyakSanI bIjI vyutpattimAM kahyuM che- akSamAramAM, : rAmAnaM pratiti pratyakSama, akSa-thI AtmA. ane tenA pratye te pratyakSa. te A pramANe je jJAna sIdhuM AtmAne ja thaI jAya che te pratyakSa jJAna kahevAya. ane je jJAna indriya vaDe thAya che, sIdhuM AtmAna nathI thatuM te parokSa jJAna kahevAya che. matijJAna ane zrutajJAna e bane pAMca indriye - tathA mana vaDe thAya che. mATe te pakSa jJAna A pramANe IndranI madada vaDe ja jJAna thAya che. evuM paNuM nathI. saMsAmAM moTA bhAge jIve IndriyonI madadathI jJAna vyavahAra kare che. jyAre evI kakSAnA ucca AtmAo je avadhijJAna manaHparya vijJAna tathA kevaLajJAnanI kakSAe -pahoMcyA hoya teo pratyakSa dandriyanI madada vinA paNa jJAna 51 Page #539 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prApta kare che. e ja sarvajJAna mokSamAM paNa rahe che. zarIra- IndriyanA abhAvamAM paNa mekSamAM jJAna rahe che. bhagavAne kahyuM - he prabhAsa ! karaNe thata jJAnendriyanA. abhAvanA hetuthI je tuM mukata jIvane ajJAnI kaheze te, te ja hetuthI AkAzanA daSTAMta dvArA e ja muktAtmAne ajIva paNa siddha karI zakaze. A pramANe bane te jJAnendriyane abhAva" A hetu viruddha banI jAya. sad hetu na rahe prabhAsa - nA prabhu ! e hetu virUda nathI. kAraNuM, muktAtmAne jIva ja mAnave joIe ema huM nathI mAnato. bhale e hetuthI mukatAtmA ajIva siddha thaze te paNa cAlaze. mane te Apatti nathI. paraMtu ApanA sidhdhAMtamAM ja Apatti Avaze. bhagavAna - he prabhAsa ! A te tuM karaNanA abhAvavALA hetuthI AtmAne AkAzanI jema ajJAnI siddha kare che. tethI meM A Apatti ApI ke mutAtmA ajIva thaI jaze. parantu vastutaH mukatAtmA ajJAnI paNa nathI ane ajIva paNa nathI. Atma svarUpane sArI rIte oLakhe te mekSa paNa sArI rIte samajAI jAya. kAraNuM, mekSa e bIju kaMI nathI, paNa AtmAnI ja karahita carama zudhdhAvasthA vizeSa che. prathama te e jANavA jevuM che ke karaNanA (indriyanA) abhAvamAM paNa AtmA ajIva nathI banate. koI paNa vastunI ravAbhAvika jAti atyanta viparIta jAtirUpe pariNata thaI zakatI nathI. jIva-ajIva taddana viparIta guNavALAM dravyo che. Page #540 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tevI parimika bhAvanA kAraNe kayAreya jIva-ajIva nathI te. tema ajIva kayAreya jIva nathI banate. AvAM parivartana kadApi saMbhava nathI. AkAza mULathI dravyarUpe ja ajIva che. te te kayAreya jJAnaguNa yukata jIva na banI zake. e ja pramANe chavanI chevatva jAti mULathI svAbhAvika che. te parivartanazIla nathI. mATe vastutaH karaNane abhAva hevAthI jIva kayAreya ajIva ke ajJAnI siddha thatuM ja nathI. jIva ane kAramAM vyApya vyApaka bhAva ja nathI. kAraNa ke bane atyanta vilakSaNa che. karaNa te mUrta ane pauddagalika che. ane jIva amUta" rahevAthI taddana vilakSaNa che eTale indriya rU5 karaNane abhAva thavA chatAM chevatvane abhAva nathI thate mATe mukatAva-sthAmAM paNa jIvava che. prabhAsa - he prabhu ! ApanI ATalI vAta huM svIkArI lauM chuM. paraMtu te karaNe eTale indriyanA abhAvamAM ja mekSAvasthAmAM jJAnI kevI rIte siddha thaze ? bhagavAna - he prabhAsa ! indriyAda karaNe mUrta che. tethI ghaTa-paTanI jema upalabdhirUpe jJAna kriyAnA kartA na banI zake. paraMtu te mAtra jJAna kiyAnAM dvArA sAdhane che. paraMtu upalabdhine kartA te jIva ja che. AMkha jatI rahe chatAM paNa smaraNa Adi jJAna vaDe , ghaTa-paTAdinuM jJAna te thAya che. mATe jJAnane saMbaMdha AtmA sAthe che. nahIM ke Indriya sAthe, Indriya te karaNa arthamAM jJAnanAM sAdhana mAtra che. e ja pramANe ghaNI vAra chatI indriyo 53 Page #541 -------------------------------------------------------------------------- ________________ e anyamanaskatAnA kAraNe paNa barAbara jJAna nathI thatuM. vAMcatA mana bIje bhamatuM hoya te paNa vAstavika jJAna nathI thatuM mATe, jJAnane badhe AdhAra mAtra Iddhi upara ja nathI. saMsArI. jIvane jyAM sudhI pAramArthika pratyakSa jJAna nathI thatAM tyAM sudhI mAtra Indriya jJAnotpattimAM sahAyaka sAdhana tarIke upayogamAM Ave che. ane tajanya jJAna te mati ane kRti. jJAna A be ja che. jyAre muktAtmAne mekSamAM zarIraja nathI. mATe Indriya paNa nathI. Indriye nathI. mATe indriyajanya mati-zrutajJAnanI AvazyakatA ja nathI. jema sUryodaya thatAM candra, tArA AjanA prakAza sUryanA prakAzamAM samAI jAya che. jhaLahaLatA sUryanA prakAzamAM te jhAMkhe paDI, jAya che, tema kevaLa ananta jJAnanA jhaLahaLatA prakAzamAM mati -zrutajJAnane prakAza kevaLajJAnanI aMtargata samAI jAya che. mATe muktAvasthAmAM AtmA kevaLajJAnamaya havAthI indriyajanya matinajJAnanI keI AvazyakatA rahetI ja nathI. mATe karaNa -indriyanA abhAvamAM mukatAtmAne ajJAnI kahe nathI. eka mANu. jema gharanA bArI-bAraNuMmAMthI jue che. tema dehamAM rahela A A zarIra spI gharanAM indriye rUpI bArI -bAraNAMmAMthI bahAranA viSayenuM jJAna kare che. eTale Indriye. vaDe bahArI padArthonA varNa-gaMdha-rasa-5zadi viSayanA jJAna mATe te te indriya karaNa rUpe sahAyaka sAdhana bane che. paraMtu mokSamAM IndriyenI apekSA ja nathI. Page #542 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bIjuM jema paramANuM kayAreya paNa rUpAdi rahita heya nahI. tema AtmA kayAreya jJAnarahita heya nahIM. bane ja nahIM. jema mAtA ane vaLyA bane ekane ja kahevuM paraspara viruddha che tema "AtmA" ane "jJAnarahita" ema kahevuM te paraspara taddana viruddha che. vyavahAramAM paNa ema te kezu kahevAne che ke mArI mAtA vadhyA che. nA saMbhava ja nathI. kAraNa ke je mAtA hoya te vaLyA na hoya ane je vadhyA hoya te, mAtA na hoya. ema ahIMyAM paNa je AtmA hoya te jJAna vinA na hoya ane je jJAna rahita che te kAma nathI. mATe muktAtmAne paNa AtmA svIkArIne tene paNa jJAnamaya ja svIkA paDaze. AtmA jJAnamaya ja che. saMsArI hoya ke mukta paranta saMsArImAMthI mukta banyA pachI saMsArI avarathAnA. jJAnanA pramANa karatAM mukatAmAM jJAnanuM pramANa anata gaNuM vadhI jAya che. mutAtmA anantajJAnI-pUrNajJAnI banI jAya che. kAraNa tathA prakAranA sarva jJAnAvaraNIya karmone kSaya thaI gayA che mATe.. hA jIva sarvathA jJAnarahita banI jAya te jaDa (jIva) banI jAya, paraMtu e kadApi banatuM ja nathI. zakaya ja nathI. saMbhava ja nathI. mATe AtmAne kayAreya saMsArI ke mukta kaI paNa avasthAmAM ajJAnI arthAta jJAnarahita mAnavAnI AvazyakatA nathI. arthAta AtmAmAM kayAreya jJAnane abhAva saMbhava ja nathI. ane mATe ja jIva kayAreya ajIva banI ja na zake. jJAnAdiguNe ja jIva ane ajIvanI vaccenA mukhya bhedaka guNe che. Page #543 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mukatAtmA kayAreya AjIva banate nathI A jagatamAM koI paNa dravyanI mULabhUta svAbhAvika jAti kayAreya atyanta viparIta jAtirUpe badalAtI nathI. dA. ta. AkAzanI ajIva e mULabhUta svAbhAvika jAti che te te kayAreya na badalAya. eka prakAre jIvanI jIva, amUrtava, ane dravyatva mULabhUta-vAbhAvika jAti che. mATe e kayAreya na badalAya. jIvatmAthI ajIva e atyanta viparIta jAti che. mATe jIva kayAreya paNa game te kakSA hoya te paNa badalAya te nahIM ja, muktAvasthA paNuM jIvanI aneka paryAmAM nI eka payaya avasthA vizeSa che. saMsAramAM hoya ke mekSamAM da, bane avasthAmAM jIvatva enA dravyatva svarUpathI te tene te ja che. dravyatva kayAMthI badalAya ? na ja badalAya. mATe muktAvasthAmAM jIva ajIva banI jAya che. evI mukti mAnavI e paNa sidhdhAnta viruddha che. A pramANe dravyatva nathI badalAtuM te ja pramANe dravyagata guNa je bhedaka guNa tarIke rahyA che, te paNa kayAreya na badalAya. dA. ta., AtmAmAM jJAna - darzanAdi muLabhUta guNe paDayA che. je jIvane ajIvathI jUda sidhdha kare che. te guNe upara karmanAM AvaraNe Avaze ane jaze. AtmA azudha-zuddha banaze. paraMtu kayAreya jJAna darzanAdi guNone nAza nahIM thAya. jJAnAdi guNa Atma dravyanI sAthe abhedabhAvathI rahelA che. mATe jJAna kayAreya jAya nahIM, nAza pAme nahIM. ane tethI jIva kayAreya ajIva bane nahIM. mATe muktAtmAne Page #544 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ajIva mAnavAnI jarUra nathI. "navA ca mukti" -mukti jaDAtmaka che. AvuM mAnanAra vaiyAyika hatabhAgI che, tarka yukti rahita temane mata A viSayamAM vaigya nathI. AtmAthI jJAnane bhinna mAnI eka divasa jJAna AtmAmAM utpanna thAya che. ane eka divasa naSTa thaI jAya che. pharI AtmA jJAna rahita banI jAya che te ja meAkSa ema kahIne muktine jaDha mAnI, te cAgya nathI.] guNa muLabhUta svadravyAntaga ta che, te bhinna nahI, abhedabhAve rahe che. mATe AtmAmAM jJAna--guNu bahArathI AvatA nathI parantu muLabhuta sattAmAM jJAna AtmAmAM che ja. eTale AtmA jJAnamaya ja che. jJAnavALA ema kahevA karatAM jJAnamaya ja kahevA cAgya che. ceAgya jIva e tA jIvanA anAddhinidhana pArithAmika bhAva hAvAthI nitya che, mATe muLabhUta jAti tathA dravya badalAya ja nahI, hA. sa sArI avasthAmAM AtmA upara kema raMjanA AvaraNanA kAraNe tene jJAnaguNu DhaMkAI jAya che, AvarAi jAya che. te Avarakane AvaraNIya kama kahevAya che. AtmAnA je guNane Avare te nAmathI te Avaraka kramanuM nAma paDe che. dA. ta., jJAnaguNune AvaranAra jJAnAvaraNIya krama, ane dana guNune AvaranAra dazanAvaraNIya kema saMsAramAM chavAvasthAmAM A Avaka--AcchAdakanA kAraNe jIvanA jJAnAdi guNlRA DhakAyelA rahe che. jema eka dvIpa upara cALaNI jevu chidrovALu AvaraNa mUkavAmAM Ave pachI te chidromAMthI keTale prakAza bahAra Ave ! saMpuNa prakAza ta mahAra AvI ja na zake. 17 Page #545 -------------------------------------------------------------------------- ________________ e ja pramANe, jIva AtmAnA jJAnAdi guNo upara paNa karmanA AvA cALaNI jevo AvaraNa hovAnA. ane kAraNe have temAMthI bahAra AvatuM (prakAza) jJAna. keTaluM haze ? ane e ja cALaNuM je dIpaka uparathI haTAvI, lIdhI hoya te pachI prakAza keTale bahAra Avaze ? have te. keI AvaraNuM ja nathI mATe saMpUrNa prakAza bahAra Avaze.. e ja prakAre, AtmAnA jJAnAdi guNe uparanA AvaraNIya. kone sadaMtara nAza thayA pachI nirAvaraNa evA AtmAnA. jJAna-darzanAdi guNe kevA caLakaze ? keTalA pramANamAM bahAra: Avaze ? (prakAza varUpa) jJAna svarUpa evA AtmAmAM paNa Avarane pakSama hovAthI indriyarUpI chidro vATe AtmA pitAne bahu ja theDe jJAna prakAza bahAra phelAvI zake che te saMsArI chadmasthAavasthAmAM bane che. jema eka mANasa gharamAM beThe beThe bArImAMthI athavA. chidromAMthI bahAranI vastu jue che, tyAre tene gharamAthI maryAdita vastuo ja joI zakAya che. je AkAza ke dazya Adi. vastuo manuSya ghara vinA khullA medAnamAM UbhuM rahIne jUe temAM ane gharamAM bArImAMthI jUe temAM keTale pharaka paDe che? te ja rIte, eka jIvAtmA A zarIra Indriye rUpI pratibaMdhaka AvaraNanI aMdara rahIne jUe ane jANe ane jyAre sarvathA. zarIra ane Indriya abhAva thaI jAya tyAre eka svataM.. trAtmA jeTaluM jue ane jANe te ananta heya che. have tene 58. Page #546 -------------------------------------------------------------------------- ________________ koI pratibaMdhaka nathI. gharanI jema AvaraNe dUra thatAM AtmAnuM jJAna paNa svarUpamAM pariNamI jAya che. pachI karaNarUpa sAdhane. nI jarUra nathI rahetI. mATe mAtra Indriye ke manathI ja jJAna thAya che. evuM nathI. e vinA paNa jJAna thAya che. jJAna Indriyo ke manane nathI thatuM. AMkha jUe che, kAna sAMbhaLe che, vagere ApaNe nathI kahetA. kAraNa, je Ama kahIe te maDadAne paNuM AMkha te khullI che. kAna khullA che. te pachI te kema? jete nathI, sAMbhaLatuM nathI ? mATe ApaNe ema kahIe chIe. ke, AMkha vaDe joIe chIe, kAna vaDe sAMbhaLIe chIe.. eha vaDa e karaNa arthamAM tRtIyA vibhakita che. arthAta kartA ke Ijade che ane te che AtmA. matalaba jenAra-sAMbhaLanAra te AtmA che. indri-mana te karaNa arthamAM sAdhana che. mati-zratanA pakSa jJAnamAM AtmA IndriyonI madadathI jue-. jANe che. mATe jJAna Iddhi ke manane nathI thatuM. te jJAnanuM mULa srota nathI. paraMtu jJAna mATe sAdhana mAtra che. Indriye, mana te jaDa che. jaDane jJAna nathI. mATe jJAna te AtmAne thAya che. muLamAM jenAra-jANanAra AtmA che. jJAna e jIvane jathI ledaka lakSaNa che. ajJAna zabdano artha jJAnane sarvathA abhAva, jJAnarahita e nathI thatuM. paraMtu ahIMyAM "a" e niSedha arthamAM nathI. a5 arthasUcaka che. mATe ajJAna eTale alpajJAna e artha sAce che. je ajJAna eTale jJAnane abhAva kahIzuM te te jaDa-ajIva thaI jaze. parantu, nA. jIva jaDa thatuM nathI. ane ajIva jIva banatuM nathI, jJAna e jIvanuM lakSaNa che, ajIvanuM nahIM. Page #547 -------------------------------------------------------------------------- ________________ smananta jJAna thavAnI prakriyA je aMdara muLabhUta sattAmAM hoya che te ja pragaTa thAya che. aMdara na hoya te nathI pragaTatuM. AtmAmAM jJAnAdi bahArathI lAvavuM nathI paDatuM. te te aMdarathI ja pragaTa thAya che. mAtra AtmA upara je AvaraNe avarodha rUpe che te ja dUra thAya, naSTa thAya eTale AtmAnuM jJAna pragaTa thatuM jAya. athAta jema jema vAdaLAM khasatAM jAya tema tema sUryanAM kiraNe dharatI 'upara AvatAM jAya. ema, AtmA uparanAM karmanAM AvaraNe naSTa thavAM joIe te ja AtmA vadhu zuddha-buddha-sidhi-mukata thaI zake. A prakriyAmAM Atma vikAsanI keDIe-guNasthAne caDhavA paDe. Atma vikAsanI nisaraNa-14 guNasthAna gharamAM jema nisaraNI DhIne ApaNe upara jaIe chIe, ane e ja nisaraNa UtarIne ApaNe nIce UtarIe chIe. e ja prakAranI eka addabhuta nisaraNI adhyAtma zAstramAM che. AtmA tenA upara caDhe-Utare che. A phakta 14 guNasthAne (pagathiyAM)nI che. jagatanA tamAma jI A nisaraNInAM bhinna bhinna pAna upara UbhA che. paheluM sopAna te jIvanI - saMsAranI mithyA dazA ajJAnatAnuM che. tyAM badhA UbhA che. ane krame krame ahIMthI ja AgaLa vadhe che. A nisaraNInuM cheluM pagathiyuM vaTAvI janAra AtamA mukata thaI jAya che. jema jema AtmAnA guNene vikAsa thAya che. ane karmanAM AvaraNe kSaya ke kSapazama thatAM jAya. tema tema AtmA eka Page #548 -------------------------------------------------------------------------- ________________ miSThabhagavAnanA zizilI-- -------- 14 ayogI kvalI gu. -- 13 jhayogI keqlI gu (). -- -- 12 kSINa moha gu. (2) 11 uThazAnta moha gu. ah47 1sUkSma saparAya gu. - uusarNa sITa anivRttikaraNa athavA bhAre savAra (apUrvakaraNa (nivRttikaraNa) 7 apramatta sarvavirati s pramatta sarva virati 5 dezavirati - avirata samyagadaSTi ga. 3mawguNasthAnA 2sArasvATanaguNasthAna 1privyAtvAsthAna Page #549 -------------------------------------------------------------------------- ________________ -eka zuSusthAna AgaLa vadhatA jAya che. upara caDhIne pU svarUpI sidhdha-budha-mukata banI jAya che. mAkSe javA mATe * mukata thavA mATe pratyeka jIvane A sApAtrA te caDhavAM ja paDe, jema jema AtmaguNonA vikAsa thatA jAya ane kamanAM AvaraNo-khaMdhanA tUTatAM jAya tema tema AtmA upara caDhate jAya. A se.pAnA AtmaguNanAM sapAnA che mATe guNasthAna kahevAya che. te 14 che. * 1. mithyAtva gugusthAna 14, ayegI kevaLI guNusthAna 13. sIAgI kevaLI "" ,; 12. kSINa mAha 11, upazAMta mAha ,, 2. sAsvAdana 3. mizra 4. avirata samyaka dRSTi pa. dezivati 6. pramatta sarva vista 99 ,, "" ,, "" 10. sUkSma sa parAya 99 9. anivRtti bAdara saMparAya. ,, - 7. apramatta sava virAMta 8. apUvakaraNa (nivRttikaraNa) A krame AtmAne upara caDhavAnu che. prathama mithyAtvana guNasthAnaka upara jIvAtmA pAtAnI rAgadveSanI graMthI (gAMTha)na * ALakhe che, jUe che ana pachI e graMthIne bhedavA-teADhavA purUSAya kare che, yathA pravRttikaraNa apUrvakaraNa karI adbhuta zakita pherave che, anivRttikaraNa ema A traNe prakriyAmAMthI * jIvAtmA pasAra thai sIdhA 4thA guNasthAne AvI deva-gurUdhamanI sAcI zradhdhA pAme che. yathA tattvanuM vAstavika jJAna prApta kare che, zudhdha samyak dRSTi-zradhdhAlu bane che. pachI jIvanamAM vrata-niyama-paccakhANa dhAraNa karI pAMcamA guNasthAne AvI dezaviratidhara zrAvaka bane che. tyAMthI AgaLa 62 Page #550 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vadhIne saMpUrNa paNe AraMbha-samAraMbhAtinA pApane tyAga karIne gharabAra saMsAra choDIne chaThThA guNagAne AvIne sarva viratidhara pramatta saMyatI sAdhu bane che. eja sAdhu eka pagathIyu AgaLa vadhIne sAtamA apramatta saMyati guNasthAne AvIne apramAdI sAdhu bane che. tyAra pachI AThamA apUrvakaraNa guNasthAnathI zreNine prAra kare che. be prakAranI zreNi che. (1) kSepaka zreNi che. uparAma zreNIe caDhane jIva pitAnA Avaraka kamene upazamAvato jAya che. pariNAme dabAyelA keme kayAreka uthalo mAre che. ane jIva pAcho paDe che. 8 me thI, me. 10 me, 11 me sudhI ja jAya che ane 11me thI pachI pAche nIce paDe che. pachI te vadhu AgaLa nathI jaI zakate. jyAre bI je jIva kSapakazreNi mAMDe che. tene lakSa kamene bhUkake belAvIne kSaya karavAnuM hoya che. te mULa temAMthI jaDa ja kApI nAMkhe che. pachI karmano aMza paNa rahetA nathI. AThamA gurusthAnethI ja apUrva zakita pherave che. ane pitAnA kavA Adi je karmo hoya che tene kSaya karavA lmA guNasthAne Ave che. ahIMyA saMjavalana krodha, mAna, mAyAne kSaya kare che. hAsya-rati-arAta-bhaya-zeka-jugupsA Adi nokavAne paNa kADhI nAMkhe che. ane pachI manamAM rahelI viSayi-kAma vRttionA aMzane paNa jaDa-mULamAM ukheDI nAMkhe che. veda-purUSavedanapuMsakavedanI vRtti sata nikaLI jAya che ane pachI keNu-sI-koNa purUSa vagerene kaI bheda ja nathI rahete have mAtra eka vyApaka AtmadaSTi thaI jAya che. Page #551 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pachI 10mA sUma lebha dine paNa khalAsa karI nAkhe che. saM5rAya eTale kavAya. tene sUkSma aMza paNa nathI rAkhatA. A rIte kRpazreNimAM AgaLa caDhate AtmA eka pachI eka AtmAnA zatru-evA kamene haNate jAya che. te 11me. upazamanA guNasthAne nathI jato ane 11muM ALa gIne sIdhe. 12meM kSINa meha guNAne jAya che. ane mehanI jaDa sadaMtara naSTa thaI jAya che. mehane kSaya thayA vinA to mekSa saMbhava ja nathI. mATe mekSa A zabdane vicAra karIe to ma-mAha (mohanIya kama) kSa-kSaya eTale mehane kSaya ta mekSa athata mekSanI prApti mATe mehane kSaya anivArya che. A bAra guNasthAne sadaMtara mAhane kSaya karI nAMkhe che. ane AmA vItarAga-vItaSa athAMta rAga-dveSarahita banI jAya che. 12 thI 13me guNasthAne praveza karatA AtmA uttama dhyAnanI prakriyAmAMthI pasAra thAya che. dhyAna azubha dhyAna zubhayAna A dhyAna .. rauddha dhyAna dharma dhyAna zukala dhyAna T 1 - | 2 | -3 4 Page #552 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zukala dhyAnanA 4 prakAramAMthI AtmA 1-2 vaTAvIne trIjAmAM praveza kare che. tyAre kevaLajJAna prApta kare che. ahIMyAM 12mA guNasthAnakamAMthI 13mAM guNasthAnakamAM praveza karatAM AtmA kevaLajJAna pAme che. te A kevaLajJAna ane enI sAthe zuM zuM pAme che ? te kayAre pAme che ? kevI rIte pAme che ? tenI prakriyA batAvatA pUjya umAsvAti vAcakavaryajI tatvAtha dhigamasUtramAM jaNAve che ke"mohkssyaat zAna darzanAvaraNAntarAyasavAcca kevalam" thata mehanIya karmanA kSaya thayA pachI jJAnAvaraNIya, darzanA vagaNI , ane antarAya kamene paNa kSaya thaI jAya che. ane A cArenA kSaye kevaLajJAna prApta thAya che. A ja vAtane tavAthadhagamanI aMtima karikAmAM jaNAve che ke saMsArabIja kAtsnyena, mohanIya prahIyate // tto'ntraayshaanghn-drshnghnaanynntrm| prahIyate'sya yugavata, trINikarmANyazeSata: // saMsAranuM bIja mahanIya karma sarvathA nAza pAme che. (1 thI 12mA guNasthAnaka sudhI mukhyapaNe mehanIya karma khapAvavAnI ja uttarottara utkRSTa sAdhanA che. tyAra bAda tarata ja (tamuhUrta pachI) jJAnAvaraNIya karma, darzanAvaraNIya karma ane aMtarAya karma e traNe kame ekI sAthe sarvathA nAza pAme che. kSaya thAya che. A ja vAtane daSTAntathI samajAve che garbha sUcyAM vinaSTAyAM, yathA tAlo vinshyti| tathA karmakSaya yAti, mohanIye kSaya gate // Page #553 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jema garbhasUcine-madhyamAM rahelA taMtune nAza thatAM saMpUrNa tADavA nAza pAme che, tema mehanIya kamane kSaya (nAza) thatAM zeva saghaLAM karmone kSaya thAya che. - 8 karma - 4 ghAtI - 4 apAtI jJAnA-darzanA-mehanIya-aMtarAya nAma - gotra - vedanIya-AyuSya ( 8 karmamAMthI 4 ghAtI karmone kSaba thaI jAya eTale kevaLa jJAna prApta thAya che. pachI bIjA aghAtI karmo bAkI rahe che. te nivaya vakhate kSaya thaI jAya che. eTale 8 karmano kSaye mekSa thAya che. 1. mohanIya karmanA kSaye - vItarAgatA prApta thAya che. 2. jJAnAvaraNIya karmanA kSaye - ananta(kevaLa jJAna prApta thAya che. 3. darzanAvaraNIyaMkamanA kSaye - ananta(kevaLa) darzana,, ,, 4. antarAya karmanA kSaya - anantadAnAdi labdhio zAMti o maLe che. A cAre ghAtI karmonA kSaye A anatacatuSTayInA guNe ananta svarUpe prApta thAya che. ane AtmA sarvajJa- sarvadazI bane che. bhale bIjA 4 aghAtI karmo bAkI rahevA chatAM e kaMI khAsa naDatAM nathI. e ja vAtane samajAvatAM tavArthanI aMtima kArikAomAM kahe che. - Page #554 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tataH kSINa catuSkarmA, prApto'thAkhyAta saMyamam / bIja vandhananirmuktaH, snAtakaH paramezvaraH // zeSa karma phalApekSa:, zudhdho budhdhA nirAmaya / sarvajJa sarvadazI ca, jino bhavati kevalI // A pramANe cAre ghAtI karmone kSaya thaI javAthI ananta cAritra (yathAkhyAta cAritra)ne pAmelA ane bIjarUpa mehanIyAdI karmanA baMdhanathI mukata te mahAtmA, snAtaka eTale antarmala (karmamala) dUra karavAthI snAna karelA ane paramezvara eTale kevaLa jJAnarUpa adhi- varya prApta thavAthI parama ezvaryavALA - paramezvara bane che, A avasthAmAM te mahAtmA zeSa cAra aghAtI karmonA udayavALA hovA chatAM mahAdimala dUra thavAthI-zudha, kevaLajJAnAdi prApta thavAthI budha-bAhya-AtyaMtara sarva roganA kAraNe dura thavAthI nirAmaya, A pramANe sarvajJa, sarvadazI, jina - vItarAgI, kevaLI bane che. mekSa zuM che ? mokSa eTale zuM ? - "stramAM sAkSI che tavAdhigamasUtranA dasamA adhyayanamAM mekSa zuM che te jaNAvatAM kahyuM, "tane eTale sarva. sarvathA, saMpUrNapaNe sarva karmone kSaya eTale nAza tenuM nAma ekSa. sarva eTale ATha karma. kAraNa karma ATha ja che. AThathI vadhAre karma che ja nahI. anAdikALathI tathA bhUtakALanAM anatA varSothI cAlyA Avate jIva - karmanA saMgane sarvathA viyoga tha. bane sadaMtara chUTA paDavA tenuM nAma mela che. Page #555 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nAka, I III lilli, i. : it jema sUrya ane rAhunuM grahaNa thAya ane pachI banne sarvathA chUTA paDI jAya te ja pramANe jIva karmanuM grahaNa anAdikALathI thayeluM che. tene sarvathA vicaga thave tenuM nAma mokSa. 4 ghanaghAtI karmone kSaya karyA pachI, kevaLajJAnI banyA pachI je aghAtI karma zeSa rahyAM che tene paNa kSaya kara. antamAM zailazIkaraNa AdinI kriyA karIne e aghAtI kamene paNa kSaya karI sarvathA karmanA saMsargathI mukata thavuM. chUTA thavu. arthAta have 1 paNa karmanA sUkama aMzane paNa saMbaMdha na rAkhave, tenuM nAma mekSa, mATe ja "savapAvapaNAsa", A padamAM sabdha zabda sukAve che. sarva pApakarmane prakRSTapaNe nAza Ave. artha thAya che. ane e ja sava arthamAM "ra" zabda mAya che Page #556 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sarvathA karmanAzanI sAthe sAthe jIva ane zarIrane je anAdi saMga cA AvatuM hatuM tene paNa sarvathA viyega athata have pachI koI zarIra nahIM. zarIra nahiM mATe-keIjanmamaraNanahI. janma maraNa nahIM eTale ke prakAranuM sukha-duHkha nahiM. mATe ja mekSa eTale karmarahitapaNuM, janma-maraNa rahitapaNuM, azarIrIpaNuM, sukha-duHkha rahitapaNuM, AtmAnA sarvaguNanuM pUrNapaNuM, A mekSa che. mokSa ke mukatAtmA ke che te viSayamAM jaNAve che kesiddhaann nasthidehA, na AU na kamma na paannjonniyo| sAi aNatA tesi, Thii jiNidAgame bhaNiyA // vAdivetAla paya zAntisUrI mahArAja jaNAve che kesaMsArI jIvane je zarIra, AyuSya karma, prANa,ni sthiti Adi hoya che temAMnuM sidhdhane kaMI ja nathI hatu. mATe sidhane zarIra nathI, AyuSya nathI, keI karma, navA, 10 prakAranA praNemAMthI have koI prANa nathI. utpanna thavA mATe ke eni nathI. ane temanI sthiti Adi-ananta jinAgamAM kahI che, jayAre mekSe jAya che. tyAre sAda-zarUAta. paratu gayA pachI sadAnA mATe anta. arthAta anta vinAnI avasthA te ananta. have pachI mukatAvasthAne ata kayAreya AvavAne ja nathI. mATe antarahita ananta sthiti hoya che. A pramANe nA mULabhUta be bheda karyA che Page #557 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saMsArI siMddha (mukata) sArIrI azArIrI AyuSyavALe AyuSya vinAne karmayukata sarvathA karmarahita janma-maraNavALe sarvathA janma maraNarahita sukha-duHkhavALe sukha-duHkharahita Anandaghana saMsArI ane siddha A banne prakAranA mAM A mULabhUta taphAvata pAyAne che. jIvava ekasarakhuM hovA chatAM A avasthA bheda che. saMsAranI cAre gataomAM 84 lAkha jIva peniomAM paribhramaNa karavAnuM jeNe sarvathA baMdha karI dIdhuM che. have kamaMjanya anantA bhave jeNe nathI karavA. bhava eTale saMsAra, bhava eTale janma-maraNanA pherA. A jene sarvathA nathI karavA ane cAra gatinA cakramAMthI je saMsAramAM ghAMcInA baLadanI jema satata paribhramaNa karI rahyo have tene have tyAga karyo ane te anAdinA cakkaramAMthI chuTakAro meLave che. A cAra gatimAMthI bahAra nIkaLe che. janma- maraNanA A pherAmAthI bahAra nIkaLe che. ane samyak darzanAdi ratnatrayInI ArAdhanA Page #558 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karIne mokSe jAya che. "saccA sanasana =Aritra ina" tArthanA A sutramAM samyaga darzana-jJAna-cAritrAdinI sAdhanAne mokSa meLavavAne mA kahyo che. A mArge AmA mokSe jAya che. * * / ' ' ' ' 1 - HE F// T ' NI , N , , T' ' THE , " , - 4 1 0 2 71 Page #559 -------------------------------------------------------------------------- ________________ cAra gatimAM kaI gatimAMthI mokSa maLe 5 svasti -sAthI e ja gatine sUcaka che. manuSya gati - 1 - deva gati 2 0 . naraka gati tiya gati - U- naraka gati A ja gatiomAMthI devagatimAMthI mokSa nathI maLatuM. vargamAMthI sIdhA mekSe nathI javAtuM. yadyapi pAMca anuttara vimAnanA devake vijaya-vijayAdi sidhazilAnI bilakula nIce che, najIka che, chatAM tyAMnA devatAo sIdhA mokSamAM jaI zakatA nathI. e ja pramANe, saMpUrNa devalokamAMthI-devagatimAMthI mokSamA jaI nathI zakAtuM. kAraNa tyAM cAritra-virati Adi dharmane abhAva che. narakagati atyaMta duHkhadAyI che. dArU duHkhe ja bhegavavAnA che. tyAM narakamAM paNa cAritratapAdine kei dharma nathI. mATe narakamAMthI paNa mekSa saMbhava nathI tiryaMca gatimAM pazu-pakSIonA ane dharmanI prApti thAya che. paraMtu maryAdA che. pAMcamA guNasthAnakathI AgaLa ja nathI vadhI zaktA. samyakatva pAmI zake che. vrata-niyama-paccakhANadi karI zake che. zrAvaka jIvananI samakakSa AvI zake che. paratu AgaLa nathI vadhI zakatA, sAdhu nathI banI zakatA ane cAritra vinA te mekSa saMbhava nathI. Page #560 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A 4 gatimAM eka mAtra manuSya gati ja evI che ke jenAthI AtmA kSe jaI zake che. manuSyane badhI ja anukULatA maLI cAritra viNa paNa I nahi mukti re. che. mAnavane janma, artha, deza, AryakuLa, dharmazravaNa * ke A dharmazraddhA, Adi prApta thayA pachI dharmAcaraNa kare. vrata-viratidhara zrAvaka banIne AgaLa vadhI cAritra svIkArI sAdhu banyA pachI paNa apramA zuddha sAdhu bane. tapAdinI sarva sAnukULatA che. te manuSya karI zake che. ane pachI AgaLa vadhatAM AThamA apUrva karaNa guNa upazama zreNI / zuddha pANI kSapakazreNI zuddhapANI kAdavaka kAdavakacaro ravAnA DhagalA pANI nAkhIne saLagatA belasA ThArI devAnA JsaLagatAnelA 'bAvI rAkhyA Page #561 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sthAnakathI zreNInA zrI gaNeza kare. zreNI mAMDe. be prakAranI zreNi che. eka kSapaka zreNI ane bIjI uparAma zreNI. bane prakAranI zreNI samajAvatA A citramAM be prakAranAM citra che. AnA uparathI be prakAranA svabhAvavALA jIva samajI zakAze. upazamazreNImAM kamene sadaMtara kSaya - nAza karavAnI vRtti nathI. paraMtu karmo dabAvavAnI vRtti che. dA. ta., jema pAtramAM kAdava-kacaro nIce besI jAya ane upara upara zudhdha pANI dekhAya paraMtu zA kAmanuM ? pIvA jatAM pAtra halI jatAM pharI pANI Daheba.I jaze. bIjA daSTAntamAM sagaDI che. saLagatA aMgAra upara rakhavA nAMkhIne DhAMkI detAM Aga sada tara olavAI nahIM jAya paraMtu A dara te baLatI jaze. ane je upara hAtha mUkavA gayA te theDI vAra pachI rakhyA khasI gayA pachI dajhavAne prasaMga Avaze. ema upazana zrevIvALa paNa karmone dabAvatA jAya che. paraMtu roganI jema kayAreka uthale mArIne amane pADI nAkhe che. enA karatAM kSapaka zreNIvALe jIva uttama che. te sagaDI upara rAkhanA badale pANI nAMkhIne aMgArAne sAva e lavI nAMkhe che. temaja ukALIne-pANI garama karIne bIjA pAtramAM zu jala laIne kacaro kADhI nAMkhe ne pachI ugamAM le che. eTale hava kacare na hovAthI DoLAvAne prazna ja nathI rahetuM. A pramANe kSapakazreNIvALe. AtmA sadaMtara sarvathA karmone kSaya karatA-karatA ja AgaLa vadhe che. ane ema karatAM-karatAM eka divasa sarva kamene bhukako bolAvIne karma rahita zudha, budha, mukta banI jAya che, Page #562 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mekSe javA mATe ATalu te jarUrI che ta sava" prathama manuSyati te joe ja. paNa paMcendriya pazu', satIpaNu, trasapaNu, bhavyatvapaNuM, kSAyika samyakatva paNa joIe. maNAhArIpaNu, thAkhyAta cAritra joie. ane AgaLa vadhatAM kevaLajJAna,kevaLadarzIna tathA vItarAgatA paNa ada joie. ATalu tA ahIMyAM ja prApta karavu paDe. 14 va NAmAMthI ATaluM. te anivArya paNe mekSe javA mATe joie ja. AAmAMnI 1 paNa vastune abhALa heya te jIva mAkSe na jaI zake. ane kevaLa jJAnAdi thaI gayA pachI te avazya mAkSe jAya ja. kAraNa, kevaLajJAnAddhi apratipAti che, . A citramAM khatAvyA pramANe paMca parameSTimAM siddha pada sarvopari padma che. sAdhu banIne paNa sidhdha thaI zakAya che. upAdhyAya thaIne paNa sIdhA mekSe jaI zakAya che. AcAya manIne pazu mokSe jaI zakAya che. ane sAdhumAMthI upAdhyAya, emAMthI AcAya ane emAMthI arihu ta banIne paNa mekSe jaI zakAya che. saravALe javu te badhAne mekSe ja che ane mekSe javA mATe A cAra ja mukhya vadhe che, bhUtakALamAM je anantA mekSe gayA che, te badhA aa 4 pado uparathI ja mAkSe gayA che. sAdhu te prathama mULabhuta pAyAnuM padma che. arita thaine mekSe gayelA vadhu ceDA, tethI vadhAre AcAya thaine, tethI vadhAre upAdhyAya thaine ane authI vadhAre sAdhu thaine mekSe gayelA anantA che. mATe ja kahyuM ke "kAMkare.... 75 Page #563 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kAMkare sidhayA anantA" vidha kSetranI bhumi keTalI pavitra che ke jyAMthI anantAtmAe mokSe gayA che ! mokSe janArAe, galAo A pAMca ja mukhya parameSTi che. mATe ja navakAra mahAmaMtramAM A paMca parameSThine ja sthAna ApavAmAM Avela che. mATe ja A paMca parameSThine ja namaskAra thAya. mATe navakAra mahAmaMtranuM smaraNa namaskAra avazya karaNIya che. anta samaye koI padmAsanamAM beThaM-cheThA dhyAnamAM mese jAya, keI kAryakarNamudrAmAM dhyAnamAM mekSe jAya. keI saMthAre karI gayA hoya ane sUtA sUtA mokSe jAya. te paNa jaI zake che. e niyama che ke, mokSagamana samaye ane je kAyA, zarIra che te sthira karI de. rIlezIkaraNA kare. ge rUMdhI le. ane zarIranA polANa bhAge pUrIne AtmA eka ghanAkAra sthira bane che. saMsArI zarIradhArI jInA makSaprApti vece zarIra jaghanyathI ochAmAM ochA 2 hAthanI kAyA ane utkRSTamAM 500 dhanuSyanI kAyAvALA ja me kSe jaI zake. paraMtu tethI ochI 1 hAthanI kAyAvALA mokSe na jaI zake chaThThA AmAM badhA hAthanI kAyAvALA ja jIve che. mATe temanI mekSe javAnI gyatA ja nathI. 500 dhanuSanI kAyAvALA rASabhadevAdi kSe gayA, mekSe jAya tyAre zarIranI je avagAhanA (UMcAI pramANa) hoya tene 1/3 bhAga ghaTI jAya che. eTalA pramANamAM AtmA Page #564 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mekSamAM rahe che. mokSamAM je mAtra AtmasvarUpe rahe che tyAM tenI avagAha ahIMyAM je antamAM zarIra hatuM tenAM 1/3 bhAgamAM ja rahe che. dA. ta. 500 dhanuSyanI avagAhanAvALuM zarIra hoya te tene 1/3 bhAga eTale phakta 1 hAtha ATaluM rahe. ane dA. ta., 2 hAtha pramANu zarIranI avagAhanA hoya te tene 1/3 bhAga eTale phakata 1 hAtha 8 aMgula BIA. Page #565 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pramANe ja rahe eTalI jagyA mokSamAM AtmA che. arthAta eTalA kSetramAM birAje, thira rahe. mATe kSetra dvAra pramANe mukatAtmAnI avagAhanAne vicAra karyo. AtmAnuM mokSagamana - cauda rAjalekanA A brahmANDamAM te satata jenuM eka lekamAMthI bIjA lakamAM, eka gatimAMthI bI jI gatamAM ri bhramaNa thatuM ja hoya che. keI jIva U leka-devalekamAMthI marIne tilakamAM AvIne janme che. keI apekamAMthI AvIne manuSyalokamAM janme che. tiryaMcagatinA ekendriya - beIndriyanA che paNa mRtyu pachI vihAye gati karma pramANe eka lekamAMthI bIjA lekamAM AvI janme che. ema janmamaraNa satata saMsAramAM traNe lekamAM gamanAgamana cAlu ja che. te gata sUyaka A citramAM mRtyu pachI gamana darzAvavAmAM AvyuM che. emAM kene keTalA vaphA karavA paDe che? tathA kaTale samaya lAge che? tene khyAla Avaze. paraMtu me janAra eka ja AtmA e che je sIdhe upara jAya che. taranatakUda jItyA vAtA" 20kRtsn kama kSayAdU , nirvANamadhigacchati / yathA dagdhendhanA vanhinisapAdAnasantati // sarva kamene sarvathA nAza thatAM ja AtmA lekAnta lekanA anna sudhI upara jAya che. jema nAMkhelAM badhAM lAkaDAM baLI javAthI, lAkaDAM vagara maLI rahelA agninI jema sarva Page #566 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kamene kSaya thavAthI saMsAramAM mULa kAraNenI paraMparAthI rahita banela te AtmA nirvANa pAme che, mokSe jAya che. * ITI = = = = = = 1 A citramAM batAvyA pramANe eka khAlI mATaluM UMdhuM karIne 1 mAM pANImAM utAravAmAM Ave che. II mAM tenA upara mATInA thara karelA che. naM. III mAM ghaDo taLiye che. v mAM tenA uparathI mATInA thara pANImAM ogaLavAmAM mAMDayA. ane mATInA thara sarvathA pANImAM ogaLI jatAM... ghaDA upara Page #567 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bilakula bhAra-vajana na rahetAM vajana vihIna avasthAmAM te ghaDA ( V pramANe ) sIdhA upara Avaze. kayAM sudhI upara Avaze ? pANInI sapATI sudhI ane e ghaDAne kaNa upara mekale che? koi nahIM. mATInA tharanA bhAra egaLatAM vajana vihIna thatA svaya' peAtAnI meLe ja te upara Ave che, jema eka papeTA sIdhA upara Ave che. e ja pramANe AtmA paNa enA upara bhArarUpa rahetAM AThe karmAMnA sadaMtara savathA nAza-kSaya thaI javAthI, kamanA bhArathI rahita, sava thA vajana vihIna avasthAmAM, kema rahita banIne svaya' Rju gatie sIdhA upara jAya che, UrdhvagAmI ane che, .' 90' nA kATakoNanI jema sarala(Rtu) gatie sIdhI gatie lekanA antabhAga sudhI upara jAya che. A sahaja svAbhAvika gatie jIva jAya che, emAM mAtra 1 samaya 4 lAge che. samayAntara paNa thatA nathI. ane e ja samaye jIva jaIne siddhazilA upara sthira thaI jAya che. 0 Page #568 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (1) pUrva prAganuM draSTAta kulAlacakra dolAyoH mithau cApi yatheSyate / pUrva prayogAd karme ha, tathA sidhdhagatiH smRtaaH|| pUrva prayAga-eTale pahelAnA vegathI preraNA vinA paNa thAya che. jema kuMbhAra ghaDe banAve che tyAre cakra-cAkaDo goLa goLa phare che. hiMDoLe hAle che. bANuM ekadhAruM jAya che A badhAmAM pUrva prAga arthAt pahelAMthI ApavAmAM Avela vega kAraNa che. pUrvanA ga vyApAranI asarathI riddhi gatie jIvanI gati thAya che. (2) asa ganuM draSTAMta- - mRllepa saGaga vinimAkSAd, yathA dRSTAsvalAvuna / karmasaGagavinimAkSAta, tathA siddhagati : smRtA // eka tuMbaDI upara mATIne lepa karIne bhAre banAvIne UdhI pANImAM nAMkhI hoya. ane pachI mATIne lepa pANImAM gaLI jatA bhAra dura thatA, tuMbaDI potAnI meLe upara Ave che. tema karmane lepa-bhAra ahIM dura thatA siddhAtmA sIdhe upara jAya che. (3) badha chedanuM draSTAnta eraNDa yantrapeDAsu, bandhacchedAd yathA gati : / karmabandhavicchedAt, sidhdhasyApi tatheSyati eraMDaphaLa, yaMtra ane peDAnuM ba dhana dAtAM anukrame bIja, kASTha, peTApudanI turata upara gati thAya che. e ja pramANe karmane lepa dura thatA haLave banele AtmA turaMta upara jAya che. urdhvagAmI bane che. Page #569 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (4) urdhvagauravanuM daSTAMta urdhvagaurava dharmANI, jIvA iti jinottamai : / adheogaurava dharmANa : pudgalA iti coditam // zrI sarvajJa jinekavara bhagavaMte kahyuM che ke, jIve uce javAnA svabhAvavALA hoya che. urdhvagAmI paNa e AtmAne svabhAva vizeSa che. jyAre pugale agAmIathAta nIce javAnA svabhAvavALA hoya che. dA. ta- yathA adhastiryaga" ca loSTa vAgnivItaya: / svabhAvataH pravartante, tathA gatirAtmanAm / / jema svabhAvathI patthara nIce jAya che, vAyu tiryaMga tichI gati kare che, agni uce gati kare che. A badhAnA svabhAva che. tema AtmAne uMce javAne svabhAva che. dhumaDAnI jema AtmA paNa karmone bALIne upara ja javAnA svabhAvavALe che. te pachI e prazna ubhuM thAya che ke je svabhAvathI ja AtmA urdhvagAmI che te naraka vageremAM nIce kema jAya che? Ane uttara ApatA jaNAve che ke atastu gatikRtya meSAM yadupalabhyate / karmaNaH pratighAtAcya, prayogAcya dipyate / / AtmAnI je svabhAvathI virUddha nIce Adi je gati thAya che te karmane kAraNe che. karma-(kriyA) pratighAta (bharata Page #570 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AArtine) ane prayAga (purUSanI micchA pramANe) A mukhya traNa kAraNeAthI svabhAva virUdha gati thAya che. kama'nu' kAraNa batAvatA kahe che ke, adhastirya gathe ' ca, jIvAnAM karmajA gati: / ardhvameva tu taddharmA bhavati kSINakarmaNAm // kama gruta sa'sArI jIvAnI kamanA kAraNe Uva', (upara) adheA (nIce) ane tichI ema traNe gati thAya che. parantu jo kama na hoya tA jIvanI peAtAnI svAbhAvika Udhvagati thAya che. mULamAM AtmAnA ! zuddha svabhAva che. parantu kema nA bhAranA kAraNe khadhu ulTu thAya che, ane e ja kramanA nAza thAya eTale jIvAtmAnA svasvabhAvAnusAre mane che. dravyasya karmaNo yadvadutpatyArambhavItaya: / sama' tathaiva sidhdhasya, patti-maiAkSa-mAyA H / / jema eka dravyanI kriyAnI utpatti, sthiti ane vinAza (utpA--caya-dhrauvpapaNu) eka sAthe thAya che. eka samaye DAya che. e ja pramANe siddha jIvanA gati, meAkSa, ane bhavakSaya e traNe bhAvA eka sAthe ja thAya che. je samaye bhavanA kSaya, eja samaye gati ane 1 samayanI gatimAMja mekSe jIva sthira thaI jAya che. kadAca manamAM evA prazna utpanna thaze ke A eka sAthe 1 samayamAM te traNe kevI rIte bane ? saMbhave ?....tenA uttara eka dRSTAntathI A pramANe che. 83 Page #571 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kAThi vinAzA, nakArAtamArida yugapata bhavato yadvada, tathA nivaoNNa-karmaNAH / / jema prakAzanI utpatti ane aMdhakArane nAza A bemAM pahelA-pachIne kema nathI saMbhavate, arthAta jevI prakAzanI utpatti thaI ke tenI sAthe ja aMdhArAne nAza thaye. bane ekI sAthe ja thAya che. te ja pramANe sarva karmane nAza (kSaya) nirvANa-melanI utpatti e banne ekI sAtheja thAya che. mATe ja karmakSaya, bhavakSaya, urdhvagati ane mekSamAM sthira thavAnuM eka sAthe ja thAya che. emAM samayAntara nathI. A pramANe sarva karmakSaya thatAnI sAtheja 1 samayamAM jIvAtmA urvagamana pUrvaka gati kare che. ane sAtarAja leka jeTaluM anDara 1 samaya mAtramAM jAya che. ane lokAne sthira thAya che. ahIMyA e prazna upasthita thAya che ke ATalI jhaDapI 1 samamAM 7 rAjalokanI gatithI jIva jAya che te pachI lokAnta aTakI zA mATe jAya che ? hajI AkAza te AgaLa ananta che. alokAkAza AgaLa ananta che. ane lokAnI aMdarane AkAza hoya ke alokane AkAza hoya banemAM kaI taphAvata nathI. AkAza dravya tarIke ane eka sarakhA che. te pachI jIva hajI AgaLa alokamAM kema nathI jato? ane lokanA agrabhAge kema aTakI jAya che? A praznane uttara ApatA jaNAve che ke.... tatoDapyuvaM gatisteSAM, kasmAnnAstIti cenmati : / dhA~sti kAyasyAbhAvAt , sahi heturga te : para : // Page #572 -------------------------------------------------------------------------- ________________ alakAza adharmAstikAya dharmAstikAya AkAzAstikAya mokSagamana jyAza jIva 85 -- cA << "$ &j c{{ lAkAra A citramAM najara karaze te khyAla Avaze ke ananta lokanA kendramAM 14 rAjaloka parimita kSetravALA loka che. lokamAMnA AkAzane leAkAkAza ane te leAkanI bahAranA AkAzane alokAkAza athavA zUnyAkAza kahevAya che. zunyAkAza eTale jyAM kaMi ja nathI. lekAkAzamAMja gati sahAyaka dharmAstikAya nAmanuM dravya che, sthiti sahAyaka adharmAstikAya dravya che. jIve che. pudgala dra che. Page #573 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tranADImAM rahelA trasa jemAMthI koi 1 jIva tiSThakanA aDhI dvIpamAMthI karmakSaya karI bese jAya che tyAre dhamAMtikAya nAmanuM dravya gatimAM sahAya kare che. A badhA dravya viSkabhAkAra pramANa 14 rAjalaka parimita kSetramAM ja che. tenI upara te che nahIM. je alekamAM paNa dhama stikAya dravya heta te te java alakamAM paNa gati-gamana karata. paraMtu A gati ane sthiti sahAyaka dravya alekamAM nathI. mATe jIva alAkamAM gati nathI karatA. lekane chelle che. jyAM che. jyAM sudhI dhamastikAya, adharmAritakIya nAmanA kaLe che, tyAM sudhI ja jIva gati kare che. ane te adhamastikAya dravyanI sahAyathI tyAM sthiti thaI jAya che. jIva zekAI jAya che. pachI AgaLa nathI ja. kAraNa ke have AgaLa gati sahAyaka dharmAstikAya dravya ja nathI mATe, eTale e lekanA anta bhAge athavA lokanA agra bhAge ema banne kahIe te cAle) tyAM jaIne jIva sthira thaI jAya che. sidhdha bhagavaMtanI stuti karavA mATe A pramANe zabda vaparAya che. siddhANa, buddhANa, pAragayANa', paravaragayANa', / loamga muvagayANa, nA sayA savva sidvANa // siddha thaI cUkelA, budha paramajJAnI banelA. siddhonuM sthAna-siddhazIlA. tanvI manojJA surabhi :, puNyA paramabhAsvarA / prAgbhArA nAma vasudhA, lAkamuni vyavasthitA // Page #574 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sarva karma rahita banIne antamAM deha choDIne mukatAtmA eka samayAvachede karIne lokanA anta (lokanA agrabhAge) jaIne sthira thAya che. sUma, manehara, sugaMdhI, pavitra ane parama prakAzamaya prAgabhArA nAmanI pRthvI lokanA agrabhAge rahelI che. tyAM jaIne sthira thaI jAya che. jene "sidhazilA" evuM nAma ApavAmAM AvyuM che. arthAta jyAM phakta sidhe ja birAjamAna che. evI pRthvI te sidhazilA ardha candrAkAra jevA AkAravAlI ane 45 lAkha jinanA vistAravAlI che. kAraNa e che ke mekSamAM AvanAra cha 45 lAkha yejana pramANa vistAravAlA aDhI dvIpamAMthI ja Ave che. muktAtmA 90 DIgranA kATakaNunI sIdhI dizAe ja jAya che. mATe je AtmA jyAMthI je kSetra-bhUmimAMthI jaze te sidhAtmA ThIka sIdhe te bhUminI upara ja sthira thaze. dA. ta. sameta zikhara tIrtha uparathI 20 tIrthakara bhagavaMta mokSe gayA che. pArzvanAtha hila" pArzvanAthanI je TuMka che. jayAM nIce bhoMyarAmAM eka moTo zyAma-kALe patthara che. A zilA upara kotsarga kAnamAM ubhA-ubhA pArzvanAtha bhagavaMte dhyAnamAM aMtima aghAtI karmo khapAvyA ane sarva karma rahita banIne sIdhA mekSe gayA te temane AtmA e pArzvanAthanI TuMkanA sIdhA 90 DI9i upara ja sthira rUpe bIrAjamAna che. e ja pramANe vize-vIza tItha kare, sarva sAdhuo adi mahAvIra svAmI bhagavAna pAvApurI nagarImAM antamAM jyAMthI deha cheDIne AtmA mele game te sthAnanI rIdhA upara che. mATe Page #575 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A pAvApurI sammeta zikhara Adi pavitra tItha dhAma che. nirvANa bhUmi che. kalyANaka bhUmi che. jema varasatA vAdaLA jyAM hAya tenI nIce jaIne ubhA rahIe teA pAtramAM pANI paNa bharAya. nahI'tara varasAda samudramAM vasatA hoya ane ApaNe ApaNAM gharamAM pAtra hAthamAM laIne ubhA hAie te pAtra kayAMthI bharAya ? na ja bharAya. parantu e varasatA vAdaLA nIce jaIne ubhA rahIe tA hamaNA bharAI jAya. e ja pramANe je sidhdhakSetra che, nirvANa kalyANaka bhUmi che tyAM jaine tItha yAtrA karavAthI sidhdha bhagavaMtAnI sAkSAta kRSAmAM nhAyA jevA Ananda prApta thAya che. sIdhI sAkSAta kRpA prApta thAya che. ane jyAM kAMkare....kAre....anantA sidhyA evA siddha kSetranI yAtrAnu vadhu mahatva A ja kAraNe che ke ahIthI anantA AtmAe siddha thayA che, jANe mAthA upara chatra dhAraNa karyuM che, chatrI rAkhI hAya, evI khullI chatrInA jevA AkAravALI je siddhazIlA che tyAM siddhAtmA birAjamAna che. ThIka emanI nIce e bhumimAM javAthI jyAMthI je bhumimAMthI AtmA siddha thayeA che, tyAMnA pavitra zuddha paramANue paNa ghaNI sArI asara kare che. jANe uparathI varasatA gaMgA (kRpA-- AzIrvAda)nA dhodhamAM nhAyA evA anubhava thAya che, mATeja AvI kalyANuka bhUminI tI yAtrAe javAnu vidhAna che, siddhazIlA 45 lAkha yAjananA ja vistAra pramANanI zA mATe? evA praratnanA uttaramAM khAsa kAraNa e ja che ke, nIce manuSyaleAka jyAMthI mekSe javAya che te dvIpa samUdronu ra Page #576 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kSetra paNa phakata 45 lAkha jana parimita ja che. emAMthI ja jI kSe jAya che. enI bahAranA asaMkhya dvIpa-samudramAM te phakata tIyanI vasati che. aDhIdviIpanI bahAra manuSya nathI. ane manuSya sivAya bIjI koI paNa gatimAMthI, bIje keipaNa pazu-pakSI-devanAraka te mekSe jAya ja nahI. temane te savAla ja nathI. mATe aDhIdviIpa 45 lAkha jana parimita manuSya lokanA mApa pramANa 45 lAkha jananI ja che. mekSamAM sidhAtmA kevI rIte rahe che ? AtmA te jete svarUpa prakAzamAna che. jemAM eka prakAzane gaLe nAnA-moTA sAdhanamAM rAkhavAmAM Ave (citramAM batAvyA pramANe) te tene prakAza tene maLelA nAnA-meTA \T \ | '', 17. ' / 111/ j//// ) / ))]]\ 1TTU '// \\\// ka (IT), :/11) , TILITY ja kA ) : \\/ 1 // 11 ////T' '' 1YUUU/, ' ' / - '/ //// - Tiaa iIN/ ( NISK ' // * IIIIIIMS */ / ////// \\\ Y iN //ily //, 'jIy ja Page #577 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kSetramAM ja prasarIne raheze, parantu dIvAne (geALAne) koI pharaka nathI paDatA. eTalu ja nahI, parantu eka ja rUmamAM jo 1 hajAra gALA lagADayA haiAya te paNa badhAnA prakAza eka ja rUmamAM rahI zake che. eka gALAnA prakAza khajAmAM, bhIjAne trIjAmAM, trIjAne ce thAmAM ema anyonya-pa5ra maLIne rahI zake che. athavA jema eka sAthe 5-6 dIvaDAo bhegA karIe tA te badhAnI yAti eka bIjAmAM maLI jAya che. maLyA pachI ApaNe pArakhI paNa nathI zakatA. parantu jayAre dIvaDAone chUTA pADIe chIe tyAre badhAnI nyAti paNa svataMtra chuTI paDI jAya che. ane tenA prakAza paNa chuTA paDI jaze. e ja pramANe mekSamAM azarIrI evA paNa AtmA prakAzapuja jevA ja che. badhA dIvaDAonI jyAta jema bhegI thaIne rahI che tema aneka siddhonA AtmAe paNa ekabIjAmAM samAIne rahI zake che. parantu avyAbAdhapaNuM hAvAthI kyAMya koine paNa khASa thavAne saMbhava nathI. eka sthAnethI eka AtmA siddha thaye. parantu kALAntare e ja sthAnethI bIjo AtmA paNa siddha thaI zake che, pharI keTalAka varSo pachI bIjo, trIjo, ceAthe pharI kALAntare pAMcameA-chaThTho sidhdha thaI zake che. ema, kALa ananta che. ane jIvA paNa 90 Page #578 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ananta che. eka ja kSetra, bhUmimAMNe aneka mekSe jaI zake che. ane badhA ja sIdhA-sarala jugatie jaIne laine sthira thAya che. A pramANe sidhdha thatA jAya che te siddha thanAra, me kSe janAra AtmAomAM antara paDe te paNa keTaluM? jaghanya (ochAmAM ochuM) 1 samayanuM aMtara paDI zake che. ekavAra AMkha baMdha karIne ughADIe eTalA 1 palakArAmAM te asaMkhya samaye vItI jAya che. emAM 1 samaya jeTaluM ja jaghanya antara paDI zake che. arthAta 1 samaye eka sidhdha thayA pachI bIje taratanA bIjA samaye sidha thaI zake che. joke eka samaye 108 siddha thayA e accherArUpa prasaMga paNa bane che. e ja pramANe utkRSTathI vadhumAM vadhu eka siddha thayA pachI bIjAne sidhdha thavAmAM AMtaru paDe te vadhumAM vadhu cha mahinAnuM AMtaru paDe paNa tethI vadhAre nahi. arthAta dara 6 mahine 1 AtmA te avazya mekSe jAya ja. A pramANe ananta pudgala parAvarta kALa vItI gayA che. mATe ananta AtmAo mokSe gayA che. esayukitaka siddha thAya che. mATe sidhazilA upara pahecelA siMdha paramAtmAo paNa anantA che. "nA sikkA tathA saMva siddhA" nA pavitra TuMkA maMtrathI eka vAra bAlavA mAtrathI paNa anantA sidadhene eka sAthe namaskAra thAya che, siddhAtmAne mananta upakAra- : 91ate Page #579 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A sRSTinA niyamanI evI vyavasthA che ke eka AtmA jyAre sidhdha bane che, mekSe jAya che tyAre ja nidamAMthI eka AtmA saMsAramAM Ave che. nigoda je mULabhUta jIvarAzi che, jenI khANa che. te avyaktAvasthA jevI sUkSama avyavahAra rAzimAMthI 1 nimedane jIva bahAra nIkaLe che. ane te AtmA have saMsAranA vyavahAramAM cAre gati ane pAce jAtimAM paribhramaNa karaze. jema eka mAtA na hatA te ApaNane janma koNa Apata ? ema 1 AtmA sidha na thaye heta te ApaNuM je jIva nigedamAMthI bahAra ja kayAMthI AvyA hatI mATe nigedanA gaLAmAMthI ApaNane janma apAvI nigAdapaNuM cheDAvanAra mAtA tulya koI hoya te te eka mAtra sidhdhAtmAja che. mATe siddhAtmA mAtA samAna pUjaya che. ane e sidhAtmAne zidha thavA mATe dhamarAdhanAnI prApti karAvanAra arihaMta che. arihaMte dharmatIrtha sthApyuM te dharma mane? nahItara dharma vinA kayAMthI siddha thAta? mATe arihaMta e pitA tulya che. ane navakAra mahAmaMtramAM prathama sthAne ari haMta pUjanIya che. bIjA pade siddha paramAtmA pUjanIya che. A pramANe arihaMta-sibdha paramAtmAno ananta upakAra che. bhale Aje vartamAnakALe kaparA kaLiyuge pAMcamA AzAmAMthI ahIMthI kaImekSe na jatuM hoya paraMtu mahA. videha kSetramAM jayAM sadA mATe ethe Are ja vate che. tyAMthI Page #580 -------------------------------------------------------------------------- ________________ te satata mekSa cAlu ja che. pAMca mahAvideha kSetramAM te kayAreya mekSamArga dha dha raheteja nathI. sadAkALa mATe cAlu ja rahe che. e pramANe anantA AtmAo bhUtakALamAM siddha thayA che ane bhaviSya kALamAM anantA AtmAo siddha thaze. evIja stuti karatAM zakastava (namuthuNaM)mAM kahayuM che ke je a aiA siddhA, je a bhavisatipAga ekAne / sapai a vaTTamANA, samve tiviheNa caMdAmi // je atIta-bhUtakALamAM siddha thayA che, ane je bhaviSyakALa-anAgata kALamAM siddha thaze. tathA je saMprati vartamAnakALe siddha thaI rahyA che te sarvene mana, vacana, kAyAthI trividha namarakAra karuM chuM. vandana karuM chuM. jaI Ai hAI pucchA, jiNANamagga mi uttara taiA / ikkassa nigoyassa Agata bhAgo ya siddhi gao // " jayAre kayAreya paNa prazna pUchaze ke keTalA mokSe gayA tyAre tyAre jinezvara bhagavaMtanA AgamamAM, mAgamAM eka ja uttara maLaze ke eka nigehane paNa ananta bhAga ja mepakSe gayA che. nigadanA ja anantA ananta che. jayAre mokSe gayelA sidhAtmAo anantA che. sidhdhAtmA ananta lokAlokAkAza sudhI jue jANe che tAdAtmyAdupayuktAste, kevalajJAna-darzanaiH / samyaktvasiddhatAvasthA, hetvabhAvAcca niSkriyA // sidhAtmA tAdAsyabhAve kevaLajJAna ane kevaLa darzanathI upayukata eTale kevaLajJAna-kevaLarzananA satata upagamaya che. samyakatva ane sidhatvamAM avasthita che. kaI paNa jAtanI Page #581 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ananta laka-alaukikANA sudhI kevala rAnI jue che. kriyAnuM kAraNa na hovAthI niSkriya-yiA rahita che. anantakALa sudhI paNa halavA-cAlavAnuM nathI. je AkAza pradeza thira thayA che te ane teTalA ja AkAza pradezamAM temane anantakALa sudhI ema ne ema ja sthira rahevAnuM che. emAM aMza mAtra paNa ahIMthI tyAM halana-calana Adi kaMI ja nathI karavAnuM. sthira ja rahevAnuM che. Page #582 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A svarUpe cauharAja lokanA sarvoparI agrabhAge birAjamAna sidhAtmA satata kevaLajJAna-kevaLadarzananA ja upagavALA che. A jJAnamAM upayoga muka nathI paData. lekAna beThelA siddhAtmA anaMta kevaLajJAna-kevaLadarzanathI anantaka tathA akAkAza hAthamAM AvAnI jema spaSTa jue che. emanA jJAna-darzanathI e sarvatra vyApta che. e ja kevaLajJAna -darzana ahIMyAM azarIrI avasthAmAM ja teramA guNasthAne AvatAM prApta thaI jAya che. te ja sidhdhAtmAmAM paNa sadAkALa rahe che. mATe sidhAtmA emanA jJAna-darzanathI sarva le kAlaka vyApI che. paraMtu Atma dravyathI sarvatra nathI. mATe AtmAne vibhu ane sarvavyApI mAna hoya te mAtra tenA ananta jJAnathI ja mAnI zakAya. anyathA svadravyathI nahI. alakamAM zuM zuM nathI ? kema kaMI ja nathI ? kema zunyAkAza, alakAkAza che ? te paNa jene sarva bhagavaMta ja kahyuM che. alakamAM phakta AkAza ja che, parantu dharmAstikAya, adhamastikAya, jIve, pugala paramANuo Ardi kaMIja nathI. e badhuM lokamAM ja che. ane loka cosmos Ave che. vagere A badhI vigata koNe jaNAvI che? sarvajJa kevaLajJAnI bhagavaMtoe ja jaNAvI che mATe emAM zaMkAne sthAna nathI ane temanA ja vacane te Agama che. mATe Agama parA pramANamAM moTuM pramANa che te paNa grAhya che. Agama pramANathI paNa ghaNuM jANI zakAya che. puNyanA abhAve paNa sidho sukhu che. puNNA-puNNakayAi jasuha-dukkhAi teNa tanmAse / tannAsA to mutto nissuha-dukkhA jahAgAsa // 2002 Page #583 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ahavA nissuha-dukkho nama va dehe-kyiAdabhAvAo / AhArA dehAcciya ja suha-dukkhovaladdhINa // 2003 prabhAsa svAmIne prazna e che je sukhaduHkha che te puNya pApa janya che (kRta che.) kAraNanA nAzathI kAryane paNa nAza thAya che. jema ghI ke telanA nAza thavAthI dI paNa nAza pAme che. ema puNyapApane nAza thAya che. kAraNarUpe puNya-pApa hatA ane karmakSayamAM te ja na rahA te pachI temAMthI utpanna thayelA sukha-duHkha te kyAMthI rahe? mATe mukatAtmA AkAzanI peThe sukha-duHkha rahita sidhdha thaze ane bIjI rIte sukha-duHkhane anubhava karavA mATe je zarIra, indriye Adi sAdhana hatA. have mekSamAM azarIrI avasthAmAM e paNa nathI rahayA te pachI sidhe ananta sukhI vagere kayAMthI kahI zakAya ? kAraNa zarIra Indriya te sukhaduHkhanI upalabdhine AdhAra che. bIju puNyanuM phaLa kayA janya hovAthI duHkharUpa ja che. e ja vAta pApanA phaLamAM paNa kahI zakAya. A pramANe kahevuM te pratyakSa virUdhdha lAgaze. uparokta prabhAsanA praznane uttara ApatAM sarvajJa prabhu pharamAve che ke jateAcciya papcekakha sAmma ! suhanasthi dukakhamevedaM / tappaDiyAravibhatta to puNNaphala pi dukakha ti // visayasuha dukakha ciya dukakhapaDiyArao tiDINchavva / ta suhamuvayArAo na yAvayAro viNA taNca // tamhA ja mutasaha ta tacca dukhskhh'vss| maNiNA'NAbAhassa va NippaDiyArappasUio / / Page #584 -------------------------------------------------------------------------- ________________ -he saumya ! pratyakSa je rUpe sukha jaNAya che te hakI katamAM te sukha nathI paNa duHkha ja che. mAtra duHkhanA pratikAra rUpe tenI vyavasthA karI che. eTale puNyanuM phaLa paNa duHkha rUpa ja che. jema reganI zakti mATe jayAre davA-upacAra vagere karavAmAM Ave che, tyAre duHkha-takalIpha paNa thAya che. paraMtu te sukharUpa mAnavAmAM Ave che. tema viSayasukha paNa duHkhanA pratikArarUpa hevAthI duHkharUpa chatAM paNa sukharUpa kahevAya che. hakIkatamAM te te sukha nathI. paraMtu sukhabhAsa mAtra che. te te upacArathI sukha kahevAya che. he prabhAsa! tane je ema lAge che ke strIne viSayasukha ane cakravatI Adi padanI prApti vagere svasaMvedya sukhane duHkha kahevuM te pratyakSa viruddha che, e paNa yogya nathI. upacAra satya sukha vinA saMbhava nathI. mohamAM mUDha che pariNAme duHkhadAyIne paNa sukha mAne che. vaiSayika sukhe te kSaNika sukhe che. te kALAntare, pariNAme duHkhahAyI nIvaDe che. puNya paNa karma ja che. ane te puNyodaye AvAM baiSayika-bhautika sukhe paNa vastutaH te duHkhaja che. e te sauSadhepacAra jevA thayA. koDha-harasa Ati regAmAM chedana-bhedana vagerenA upacAra jema kSaNika duHkhadAyI mAnIne ane sukhanI lAlasA che. tema A aiSayika duHkhene jIve kSaNika paNa sukharUpe mAnyA che. rati-priya che. arati apriya che. A paNa upacAra mAtra che. aupacArika sukha te. AbhAsamAtra che. Page #585 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jyAre upacAra rahita satya sukha te mikSamAM ja che. ane mekSamAM mukanAtmAnuM sukha te sarva karmanA sarvaduHkhanA kSayathI janya sukha che. puNya nathI ke pApa nathI. kAraNa puNyapApa paNa che te karma ja ne? pharaka eTale ke puNya e zubha karma che, jyAre pApa e azubha karma che. evuM paNa nathI ke mAtra azubha karma pApanA ja kSayathI mekSa maLe che ane puNya eTale zubha karma hoya te ja mekSa maLe che. ne evuM paNa nathI. jema pApa e azubha karma che te puNya paNa zubha karma che. ene paNa kSaya-nAza kare ja paDe che. mATe mokSa e puNyathI nathI maLatA. e te puNya-pAparUpa sarva kama nA kSayathI maLe che. puNya sutpAdaka sukha sAmagrIkAraka kharu paNa ane te te paNa bandhana rUpa ja che. dA. ta. senAnI sAMkaLa paNa haya, athavA senAnuM pAMjarU paNa hoya. hIrAmetI paNa jaDayA hoya te paNa te che te ba dhanarUpa ja. saMsAramAM puNya janya je sukha-sAmagrI, svarya, bhega-vilAsa vivAdi sukhe paNa AtmAne te baMdhanarUpa ja che. mATe te paNa hoya che. mumukSu-mekSAthI jIva mATe te paNa hoya che. tyAjaya che. sAMsArika sukhe, vaiSayika-paujJAlika sukhe paNa puSya janya hovA chatAM paNa duHkhadAyaka che. karma baMdhAvanAra che. duHkha-durgatinA kAraNarUpa che. mATe mekSAthI sAdhu-muni AvA sAMsArika sukhone bhegavaTAne tyAga kare che. ane puNya pArjana tarapha paNa lakSa nathI rAkhatA. te paNa upAdeya nathI gaNutA, kAraNa ke puNyathI mokSa nathI maLatuM. mokSa te Page #586 -------------------------------------------------------------------------- ________________ puNya-pAparUpa ubhaya zubhAzubha kama nA kSayathI ja maLavAnA che. sAMsArika sukhA, vaiyika sukhA, paulika sukheA e sAcA sukha nathI. parantu AtmA svaya. zarIra-ndriya ane mananA bhavamAM je sukha veDhe che. anubhave che te ja vAstavika sukha che. sAcuM sukha che. ja AtmAnA AvaraNarUpa karmanA nAthathI ja AtmA svaguNAbhyAdAnuM, svabhAvamalatAnuM sAcu sukha anubhavaze. dA.ta. zAsrakAra maharSa te ahI sudhI pharamAve che ke jeoe ahaMkAra-kAma-meha Adine jItI lIdhA che, ane jee mana, vacana, kAyAnA vikArethI rahita che, AzAe icchA Adi jemanI nathI rahI tevA bhavyAtmAone teA ahIM ja sAcA sukhanI anubhUti thAya che. zrI prazamarati prakaraNamAM pU. umAsvAti mahArAja pharamAve che ke nirjitamadamadanAnAM vAkkAya manovikArarahitAnAm / vinivRta parAzAnAmihaiva mekSa: suvihitAnAm // arthAta jemane vacana, zarIra ane mananA vikArAthI rahita abhimAna ane viSaya-vAsanAnA kAmane jItanArA ane pArakI (para vyakita ke vastunI) AzA-apekSA na rAkhanArA zAstrajJAnA pAlaka sAdhaka mATe tA jANe ahIMyAM ja mAkSa che. arthAta A badhA vikAre ane vikRtionA abhAvamAM mekSa che, have e meAkSanI ahIyAM jene upamA ApI che te kevI rIte che te kare che svarga sukhAni pre| kSANyatyanta parokSameva mokSasukham / pratyakSa prazamasukha na paravaza na vyayaprAptam || 99 Page #587 -------------------------------------------------------------------------- ________________ svarganA sukhe te pakSa che ane meSanA sukhe te enAthI paNa atyanta parIkSa che tenI te vAta ja zI karavI? paratu ekamaSaprazama sukha ja pratyakSa che. kAraNa ke te prathama (prazAnta) rasanuM sukha nathI te pAdhIna (paravaza) ke nathI te vinAzI. saMsAramAM badhuM ce rAI zake che. paraMtu AtmAne Ananda kadApi nathI lUMTate. nathI corate. Atma sukha vinAzI nathI, avinAzI che. " mATe mukatAtmAnuM sukha-"sAmanata manuvmamAthAvA dhapuramurAma prAta:" sAdi-ananta, anupama-arthAta jagatamAM jenI koInI paNa sAthe upamA ja na ApI zakAya evuM, ane avyAbAdha eTale keIthI paNa bAdhA-parAbhava na pAme tevuM mutAtmAnuM sukha che. jema eka AdivAsI ja galI bhInnane cakravartInA SaTarasa bhejananA sukhanI zuM ka9panA AvI zake ? saMbhava nathI. ema sarva karma rahita mukatAnA ananta avyAbAdha sukhanI ApaNA jevA saMsArI sukhane te kalpanA paNa kayAMthI Ave ? saMbhava nathI. saMsAramAM te sukha zemAM che te kahe cheloke catuvihArthe pu, sukhazabdaH prayujyate / viSaye vedanAbhAve, vipAke mekSi eva ca // lekavyavahAramAM viSaya vAsanA janya kSaNika sukhane, vedanA=duHkha-pIDAnA abhAvane, vipAka-pariNAmane ane mekSa e cAra arthomAM sukha-zabdane pravega thAya che. jema ke ThaMDI gama, suMvALu sparza Adi pAMce IndriyenA 23 viSayane 1oo Page #588 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tathA viSaya-vAsanA janya kAmasukhane paNa sArI che sukha mAne che, duHkha na haya, ane zarIra sAruM nIrogI heya te. paNa huM khUba sukhI chuM ema saMsArI jI mAnI le che, puNyakarmanA vipAkathI ISTa-priyAnubhavane paNa sukha mAnanArA saMsArI jI ghaNA che. paraMtu sAcA arthamAM te prakAra je mA sukha che te te kaleza-kaSAya-karmavipAka rahita che. mATe mekSa sukha ja anupama che te kahe che puNyakarmavipAkAcya, sukhamiSTendriyArtha jam / / karmaklezavimokSAcya, mAkSe sukhamanuttamama // puNya karmanA phaLasvarUpe, IsTa Indriya janya sukhe tathA karma kalezathI rahita je sukha che te ja anuttama-anupama mokSa sukha che. loke tatsaddazo hyarthaH, kRtsne'pyanyo na vidyate / UpamIyeta tayena, tasmAnnirUpama sukham // samasta leka-brahmADamAM (vizvamAM) mokSasukha je anya kaI padArtha nathI, ke jenI sAthe mokSasukhane parakhAvI zakAya. mATe mekSasukha anupama che. mekSanA sukhanI saMsAramAM upamA paNa ApI zakAya tema nathI. pratyakSa tad bhagavatAmaha tAM taizva bhASitam / gRhyateDastItyataH prAze, na chadmasthaparIkSayA // AvuM anupama mokSasukha arihaMta bhagavaMtane pratyakSa che ane temane ja tene upadeza Ape che. ane tethI ja buddhizALIe mekSanA svarUpa tathA sukhane samajI zakyA che. bAkI, chakvastha jIvenI parIkSAthI te te gama paNa nathI. 101 Page #589 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sava kama'thI mukata mukatAmA-sidhAtmA peAtAnA ananya jJAnAdi guNuAmAM satata-sadA masta che. mATe temane anyAmA ananta sukha jJAnavedya che. saccidAnanda svarUpamAM che. Ananda ghana svarUpamAM che. ciUna, cidAnanda svarUpamAM che. temAM eTa AvavAnI nathI. kristava (namrutyu!)mAM sidhdhigatinAM vizeSaze. ApatA jaNAve che ke "ziva-mayaha-mahatra-mALa ta - malaya-mantrAvAha-majuLarAviti sidhdhigai " G upadravarahita kalyANakArI, acala arthAta kadApi calAyamAna na thAya tevu, pharIthI kAI karyAM have temane khadhAya tema nathI, ananta svarUpe jJAna, sukhAdi che, akSayasthiti che, mekSAvasthA--dhisvarUpa kayAreya naSTa nathI thavAnuM, avinAzI che. avyAkhAya arthAta keIthI paNa khAdhA-parAbhava pAme tama nathI, ane meAkSa evuM sthAna che jyAM gayA pachI apunarAvRtti pharIthI pAchA AvavAnu` nathI, kAraNa tyAM kama kha'dhanA hetu nathI, kAraNeA nathI, mana-vacana-kAyA Adi nathI. nathI tA rAga-dveSa, mATe mukatAtmA kayAreya paNa arthAta anantA kALe paNa pAchA sauMsAramAM nathI, AvatA game tevA prasaMge nimite ke kAraNe temane AvavAnu` koI prayeAjana ja nathI, dhanA abhyudaya mATe ke anugraha mATe athavA paritrANu-bacAvavA vagere koi paNa hetuthI mukatAtmA pharI saMsAramAM nathI AvatA. mATe avatAravAda mAnavA e ucita nathI. 102 Page #590 -------------------------------------------------------------------------- ________________ siddhanA mukhya 8 guNA-- vyApaka vicAra karatA siddhanA guNA te ananta che, AyuSya purU thaI jAya teA paNa A ananta guNI gaNI na zakAya. kAraNa je siddhAtmA pUrNa che, paripUrNa che, sa'pu che, temanAmAM kaI vAtanu adhurApaNu... hAya ? sarva guNeAnI parama zuSkatA ane paripUrNatA sidhdhAmAM ja hAya. pachI te jJAnAdi hAya ke zakita ADhi hAya. badhA ja guNeA (sAmAM carama kakSAe che. : nepp anaMta rAta rp?fcc ananta jJAna (2) ananta anaMta darzana * hee Hipe - AtmAnA mukhya mULabhUta ATha ja darzIna (3) 103 cAritra * * anaMta Aya. guNeA che. (1) ananta cAritra Page #591 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (yathAkhyAta cAritra) () ananta vaya (5) anAmIarUpI paNa (6) agurulaghu (7) ananta (avyAbAdha) sukha (8) akSaya sthiti, A ATha ja caitanya svarUpa cetana dravya AtmAnA mULabhUta guNa che. dareka jIvAtmAmAM mULabhUta paDelo ja che. A ja guNe Aje ApaNAmAM paNa che. ane eka nAnI kIDImAkhInA ane jhADa-pAna vanaspatinA jIvanamAM paNa A sarve guNe muLabhuta pahelA ja che. taphAvata eTale ja ke ApaNAmAM ane sarva jamAM A guNo karmanA AvaraNathI DhaMkAyelA che. dabAyelA che. jema surya vAdaLAethI DhaMkAyele che, athavA te DhAMkaNAthI kaI vastu haMkAyelI hoya tema AtmAnA A sarvaguNe karmanA AvaraNathI DhaMkAyelA che. AmAMnA prathama cAra kamene kSaya thAya eTale AtmA sarvajJa-sarvadarzIvItarAgI bane che. kevaLI bane che. ane bIjA 4 aghAtI karmone paNa kSaya thaI jAya arthata ATheya kamene sarvathA saMpUrNapaNe kSaya thaI jAya tyAre AtmA sidha-budha-mukata bane che. mokSe jAya che. tyAre Aja ATheya guNe je muLabhuta sarva javemAM che te ja mukatAtmAmAM purNapaNe pragaTa thAya che. kAraNake karmanA sarve AvaraNe khasI javAthI A ja guNo pUrNa zuddha svarUpamAM pragaTa thAya che. 10. Page #592 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jema vAdaLAe khasI jatA sUrya pUrNa tejavIrUpe prakAzamAna dekhAya che. survamAM tejasvIpaNuM enuM muLabhuta che. e kaMI bahArathI nathI AvatuM. vAdaLAnuM AvaraNa hatuM ane te khasI gayuM eTale svaccha dekhAvA mAMDayuM. e ja pramANe AtmAmAM guNe bahArathI nathI AvyA pahelethI ja muLabhuta paDelA ja che. te sarve guNo tenA uparanA sarve AvaraNe (ka) naSTa thavAthI pUrNa paNe svaccha svarUpe pragaTa thayA che. tene pAdurbhAva thayo che. e aSTaguNayukata pUrNa jJAnAdi guNavAna nirAvaraNa AtmA te ja mukatAtmA sidhdhAtmA kahevAya che. siddhAtmA e paramAtmA thayA tyAre ApaNe hajI pAmarAtmA ja rahayA. ApaNuM pAmara paNa eka divasa dura thaI jaze tyAre ApaNe paNa pAmaramAMthI parama banI jazuM. pAmaramAMthI parama banavAne paramAtmAe cIsa pele mArga ja dharma che. je mAge cAlIne e pote paramAtmA banyA che te ja dharmamArga Apazune batAvyuM che. pAmaramAMthI parama banavAnI prakriyA batAvI che. mATe e ja mA ApaNe cAlIzuM tyAre eka divasa ApaNe paNa parama, siddha, buddha, mukata banI zakIzuM. phakata jene ja mokSa pAmI zake ane bIjA nahI ? nA evuM kaMI nathI. rasto keIne vyakitagata nathI. je cAle ene che. nisaraNI-pagathIyA je caDhaze te pahoMcaze. evI mokSanI nisaraNI che. mekSa sudhI pahoMcavAnI 14 guNasthAnakanI nisaraNI che. 105 Page #593 -------------------------------------------------------------------------- ________________ wammaste gA'haM natthIma koI,nAhamannassA mINa mnso.appaamaasaasdd'| iinaahmnnssksdd'| BHB132 maraGARDENTS MMLALIuldhanamika Page #594 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A 14 guNasthAnaka upara krame-krame AgaLa caDhavAnu` che. A seASAnA, (pagathIyAM)nuM nAma ja guNasthAna che. je je guthe! AtmA vikasAve che te te sepAne AtmA caDe che. mATe Ane gujIsthAnaka kahevAya che, ane te 14 che. 4 guNasthAne samyagdaSTi zraddhALu bane, pAMcamA guNasthAne vrata-virati -paccakhANu dhAraNa karanAra zrAvaka khane, chaThTho gurusthAnake AvIne sAdhu bane, sAtame apramata sAdhu khane, AThamethI kSapaka zreNi mAMDe, navame kaSAya veda-neASAya AdinA kSaya karI dazame jitu ndriya mane bArame AvIne jina-vItarAga ane ane teme sarvajJa-sava dvazI -kevaLI mane. 14 mu' purU karIne sIdhA mANe jaine siddha-buddha-mukata bane che. jene koine paNa mekSe javu hoya tene cauda guNasthAnaka caDhavA ja paDe. pachI te je netara, DhAya ke purUSa, koI paNa hoya. ahIMyAM tA AtmAnA karmanA AvaraNane kSaya karatA karatA zubhe! pragaTa karatA karatA AgaLa AgaLanA guNasthAnA caDhatA-caDhatA upara javAnuM che. zAstrAmAM siMdha jIvAnA 15 bhe darzAvyA che. arthAta ahIMthI melle janAra AtmA kayA-kayA bhedde melle jaI zake che te bheDho 15 che. - A kaeNmathI ja jaina hAya ke jiNa ajiNa tittha, 'titthA gihianna saliMgadhI nara napuMsA | ta-taiya buddhA, buddhabeAhiya siddhANakA ya (1) jina sidhdha, (2) ajina, sidhdha (3) tItha' (sA, (4) atItha+ sidhdha, (5) gRhasthaliMga sidhdha (6) anyaliMga sidhdha, 107 Page #595 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (7) svaliMga sidhdha (8) strIliMga sidhdha (9) purUviMga vidha (10) napuMsakaliMga siddha 11) pratyeka vidha 12) svayaMse buddhasidha 13) budhitasidha 14) eka sidha (15) aneka sika, (1) jinasidha-tIrthaMkara padavI prApta karIne ahi ta banIne je mekSe jAya. dA. ta. mahAvIra svAmI Adi jina sidha kahevAya. (2) ajinasiddha tIrthaMkara padavI prApta karyA vinA gaNudharAdi je mekSe jAya. dA. ta. gautamasvAmI Adi gaNadhare. te ajinasidhi. (3) tIrtha siddha tIrthakara tIrthanI (saMghanI-dhamatIthanI) sthApanA karyA bAda je tIrthamAM mokSe jaya te tIrtha sidhdha dA. ta. gaNadhare Adi. te tIrtha sidha. (4) atIrthasidha-tIrtha sthApanA pahelAM ja mele jAya. che. dA. ta. marUdevAmAtA te atIrtha sidha. (5) gRhasthaliMgasiddagRhasthanA veSamAM ja jeo mikSe gayA che. dA. ta. bhakta mahArAjA. (ahIM mele jatA veSa bhale gRhasthane hoya ke tApasane bhagave veSa hoya ke game te hoya. paraMtu sarvajJAta mAga te pAmelA ja hoya. bhAva sAdhutva te AvA ja jAya) (6) anyaliMga sidhadha-tApasa vagere anyadarzanI anya dhamI sAdhunA veSamAM je mokSe gayA te anyaliMga sidha kahevAyA. dA. ta. valkalIrIta,5sa. (ahIM veSabhUSA Adi tApasanI rahI. paraMtu bhAvathI nizcaya mArgo che. AtmA sarvakata mAge 14 guNasthAne ja caDhaye che) 108 Page #596 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (7) svaliMga siddha- sarvata-jeharaNa (gha), hahapatti Adi muniveSa te svaliMga kahevAya. evA sAdhuveSa mAM sAdhu banIne je mekSe jAya, te. dA. ta. sAdhumuni mahArAja (8) strIliMga sidha-strIpaNAnI dehakRtie je mele jAya te strIliMga sidhdha kahevAya. evuM kaMI nathI ke strIliMge mekSe na jaI zake ? nA. kAraNa ke strI hoya ke puruSa heya. athavA te napuMsaka liMgavALe heya te paNa mokSe jaI zake che. strI-purUSa Adi te zarIra kRtinA bhedo che. strInA zarIranI racanA ane purUSanA zarIranI racanA mAtra racanA AkRtine bAhya zArIrika bheda che, paraMtu ajara mULabhUta AtmA te nathI strI ke nathI purUSa. AtmA te anAmIarUpI che. eTale mekSa kene thavAnuM che ? AtmAne ke zarIrane ? zarIra te ahIM lAkaDAmAM maLe che. eTale zarIrane tA prazna ja kayAM rahyo ? mokSe to AtmA jAya che. te pachI vacce zarIra ke vastrAdi kayAM bAdhaka bane che ke naDe che ? Atma guNasthAnanI zreNi caDhate jAya che. ane nava mAM guNasthAne caDhIne veda mohanIya Adine kSaya karyA pachI have strI-pu, bane bheda ja nathI rahete pachI savAla ja kayAM che ? kevaLajJAnAdi AtmAne thAya che. nahIM ke zarIrane mATe liMgathI zarIra strI-purUSa ke napuMsaka kaI paNa hoya te paNa mekSe jaI zake che. nalInAtha 1lmA bhagavAna strI svarUpe ja thayA che. marUdevA mAtA paNa strI dehe mekSe gayA che, cadana bALA ane mRgAvatI Adi mahAna sAdhvIo strIdehadhI ja mese 109 Page #597 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gaI che. mATe strI mokSe na jAya, ane kevaLajJAna na pAme ItyAdi mAnyatA sAva pAyA vinAnI khoTI che. (9) purUSaliMga siddha - purUva dehathI je mokSe jAya te purUvaliMga sidhdha kahevAya. tamasvAmI Adi puruSa derI aneka mekSe gayA che. (10) napuMsakaliMga sidadha - napuMsakapaNAnA zarIranA mekSe jAya te napuMsaka liMga sibdha kahevAya. dA.ta. gAMgeya vagere napuMsaka hatA. ane mekSe gayA. (11) pratyeka budha sidha - jeo sadhyAnA raMgAda nimi-prasaMge jatA bairAgya pAmI kevaLajJAna pAmI kSe gayA te pratyeka budha siddha kahevAyA. dAta, karakuMDa muni, rAjA karakaMDu rastAmAM eka baLadane joIne vairAgya pAmyA. dIkSA laI sAdhu banyA ane pratyeka buddha thaI kevaLajJAna pAmI mokSe gayA. At : ", " * . :: SES - ' '' 1 ' ' : - pa. pa. . . . '' mars fr* / ? / . 110 Page #598 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (12) svayaMsaMbuddha siddha - gurUnA upadeza vinA tathA prakAre karma pAtaLAM paDavAthI nimitta vinA paNa pitAne saMsAra asAra lAgatAM virakata banI zaizavya bhAvanA prakaTatAM kevaLajJAna pAmI mekSe jAya te svayaMsebubdha kahevAya. dA.ta. kapila kevalI vagere. (13) budha-badhita siddha - gurU bhagavAna Adi pAsethI dha pAmelA, upadezathI saMsAra asAra jANa cheDIne dIkSita banI kevaLajJAna pAmI mokSe gayA te budha - badhita siddha kahevAya. dA.ta. jaMbusvAmI vagere. (14) ekasiddha - eka samaye pite ekalA ja mekSe gayA hoya te ekasidhdha kahevAya. dA.ta. mahAvIra svAmI. (15) aneka siddha - 1 samayamAM ja aneka kSe gayA. - siddha thayA. dA.ta. Sabhadeva bhagavAna je samaye mekSe gayA te ja samaye temanA pitAnA 9 putra ane bharata cakravatInA 8 putro ane RSabhadeva pote 1.(9+8+1=108) ema 108 1 samaye mokSe gayA te aneka sidhdha kahevAyA. A pramANe 15 bhede AtmA sibdha thAya che, mele jAya che. saMbhAvya ane zakaya te sarva prakAre Aje gayA. ATalA bhede bhUtakALamAM mekSe gayA che ane bhavimAM jaze. makSa mArya paNa zAzvata che te kadApi baMdha thavAne nathI. 15 karmabhUmiemAMthI dhamarAyA kamI sarva karma kSaya karI koI paNa AtmA mele jaI zake che. mukta thaI zake che. evuM nathI ke mekSe javAne amuka AtmAno ja adhikAra che. amuka ja 111 Page #599 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ke tethI ja zake nathI jaI zake. je Izvara hoya ane avatAra le temane ja mekSa pApa ane bIjAne nahIM, evuM paNa nathI. hA. abhavI javA mekSe nathI ja. jAtibhavya ke durbhavya paNa mokSe nathI . jema badhA maganI vacce keraDu maga nathI sIjha, tema anantA AtmAonI vacce abhavIne mekSe nathI jaI zakate. kAraNa tenuM jIvadaLa ja evuM che. tene mekSa viSayaka zradhdhA ja nathI thatI, mATe tene mekSa nathI thatA. bhAvi jIva sabhyatva pAmIne ratnatrayInI ArAdhanA karIne, sarva kSaya karI jaI zake che. mahAvidehakSetramAMthI satata mekSa mArga cAlu rahe che. tyAM sadAya ce Are vate che. utkRSTamAM utkRSTa dara cha mahine 1 jIva te mekSe jAya ja. AtmA jyAre satva, pAme tyAre ja tene mekSa nizcita thaI jAya. arthAta A sabhyatva pAmele AtmA avazya ardha pudgala parAvartakALamAM mekSe javAno ja. vacce amuka bha paNa thAya. paraMtu samya tva pAme te AtmA kSe javAne ja. eka mAtra manuSyagati mAMthI ja mokSa maLe che. e sivAya deva-nAraka-tiryA ca gati. mAMthI mekSa nathI maLatuM. AvA, mekSa tatvanI zradhdhA ane sAdhanA e ja zreyaskara mAga che satapayaparUvaNayA, davvapamANa ca khittaphusaNA ya / kAlA a antara bhAgo, bhAve appAbahu ceva // 1) sat (vidyamAna) padanI prarUpaNA, 2) dravya pramANa -(saMkhyA), 3) kSetradvAra, 4) sparzanA dvAra, 5) kALa dvAra, 6) antara dvAra, 7) bhAga dvAra, 8) bhAva dvAra, ane zuM nizcaya a9pa bahuvakAra, A nava anuyoga dvAra che. 112 Page #600 -------------------------------------------------------------------------- ________________ @YY daill Ithr33 kaI YYYR 5 1 jJALa kiyAkhyAM mokSa (IsA vidhAyAviko A 9 dvAra (9 bheda)thI me tava saMbaMdhI vicAraNuM karavI joIe. tethI mekSanA astitva ane varUpa saMbaMdhI sarva jJAna prApta thaI zake. mekSa che, mela nitya che, mokSa prAptine mAge che. mukta thanAra AtmA che. ItyAdi vidheyAtmaka vicAradhArAnuM AlaMbana laI pratidina cintana karavuM joIe. prabhAsa savAmInuM samAdhAna ane dIkSA - chinnami saMsayAmmi jiNeNa jara - maravmui | so samaNA pabbaio tihi saha zour rarapa05 rahiyagTuM che aneka tarka-yukitao Adi pramANethI prabhAsa svAmIe viraprabhu sAthe mekSa saMbaMdhI vistAththI carcA karI. ane jagadgurU zrI vIraprabhue atyanta sarala rIte aneka pramANethI tarka-yukita Adi sAthe rUcikara rIte prabhAsane samajAvyA. emanI zaMkAonuM samAdhAna karyuM ane je vedavAkayamAMthI A zaMkA upbhavI hatI, te vedavAkayane paNa vAstavika sAce artha karI samajAvyuM ane prabhAsane tenI bhUla batAvI. varSothI manamAM ghara karI gayelI A mekSa viSayaka zaMkAnuM samAdhAna thatAnI sAthe ja rAjagRhI nagarInA rahevAsI kauDinya getranA balabhadra pitAnA putra dvijottama brAhmaNa pitAnI 16 varSanI nAnI uMmare addabhuta prajJAnI pratibhAnA kAraNe 300 ziSyanA gurU banyA hatA. adhyApaka banyA hatA. temanA mananuM suMdara samAdhAna thatAnI sAthe ja teo potAnA 300 113 Page #601 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ziSyA sAthe sapana vIrabhupranA caraNNAmAM jIvana samarpita karIne jaina dIkSA svIkAre che, vidvAna paMDitane tatva samajAyA pachI AcaraNamAM, amalamAM, samapaNumAM vila kha zA mATe ? ane cAritra lai sAcA aNugAra banyA. tripadA pAmI. gaNadharapade birAjamAna thaI zAsananA sAcA zaNagAra anyA. zrI vIra prabhunA umaramAM sahuthI nAnA evA 11mA gadhara banyA, dvAdazAMgInI racanA karI. samyajJAna pAmyA ane anekene pamADyu. jIvananI sAdhanA sAdhI. tadbhava meAkSagAmI prabhAsa svAmIe phakata 8 varSane DhALa chadmasyAvasthAmAM rahIne umaranA 28mAM varSA cAra ghanaghAtI karmanA kSaya karI kevaLajJAna pAmyA. sava jJa-sava dezI vItarAgI anyA. 16 varSa sudhI teo kevaLI tarIke vicarI A pRthvItalane pAvana karI. ane bhavyAtmAone pra'imAdha pamADIne 40mA varSanI nAnI uMmare teo peAtAnI janmabhUmi rAjagRhImAM padhAryAM, anta 1 mahinAnA nirjala upavAsa sAthe mAsa bhakatanI dveSaNA karI pAghyAyagamana anazana karI DheDanA tyAga karI sadAnA mekSe sidhAvyA. siddha budha-mukata-nirjana -nirAkAra-rUpAtIta-azarIrI banyA. je aUA siddhA, jea visa`niNAgae kALe sapaa vaTTamANA, santhe tiviheNa 'dAmi ! -je bhUtakALamAM sijja thayA che. je bhaviSyamAM mokSe jaI rahyA che. te sarvene mana-vacana-kAyAthI namaskAra thAo. "sidhdhA sidhdhi' sama disaMtu" evA ke sidhdha bhagavatA mane paNa sidhdhagati dekhADe. sava jIvA mAkSa pAme, ....sUve mukta thAo, e ja zubhAbhilASa ', 14 Page #602 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 5. pu. munirAja zrI aruNavijayajI mahArAja nI zubha preraNA ane sadupadezathI sthapAyela- yuvApeDhI, vidyAthI Alama, Ama janatA, saMgha ane samAjanA - kalyANArthe sthapAyela eka sevAbhAvI saMsthA ja zrI mahAvIra vidyAthI kalyANuM kalyANa kendra che. 80 ba. niyamAnusAra karamAphI patra prApta TrasTa rajIsTara naMbara : 1826 (BOMBAY) vividha prakAranuM uttama sAhitya prakAzita karatI, vidyAthI khAlamamAM AcAra-vica rane uttama saMskAronuM siMcana karatI, navayuvAnonA jIvana ghaDataranuM kArya karatI, yuvAnone kAyAka9pa karatI, mahAvIra prabhunA sidhAntane pracAra tathA samyaga jJAnane prasAra karatI saMsthAnI prANa !! bhUta eka mahatvanI pravRtti5 zrI mahAvIra jana zikSaNa zibira * vividha sthaLe yojAyelI grISmAvakAzakAlIna zibira1. zrI sarvodaya pArzvanAtha maMdira-mAtherAna-(mahArASTra) 2. zrI AdinAtha sosAyaTI-pUNe-satArA reDa-pUNe (mahAra ) ( 3. zrI vardhamAna AyaMbilabhavana, bhivaMDI-(thANA-mahArASTra) 4. zrI mahAvIra svAmI jaina derAsara-upAzraya valasADa (gujarAta) 5. zrI mahAvIra svAmI jaina derAsara-dAdAsAheba-bhAvanagara (saurASTra) 5 1 6. zrI vAsupujya svAmI prasAda, ANaMdajI kalyANajI peDhI. surendranagara () { vividha cAturmAsamAM yojAyelI cAturmAsika 16 ravIvArIya zibire 1. zrI kalyANa pArzvanAtha jaina maMdira-upAzraya. pATI jaina, saMdha. pATI muMbaI. 2. zrI ArAdhanA bhavana. govALIyA Teke jana saMgha. muMbaI. 3. zrI caMdraprabhu jana maMdira-upAzraya. zrI prArthanA samAja jene rAMdha muMbaI. 4. zrI ke. me. vADI upAzraya. gopIpurA jaina saMdha. surata-gujarAta. 5. zrI AtmAnaMdajana upAzraya. ghaDIyALI poLa. jAnI zerI vaDodarA , 6. zrI vIzA zrImALI tapagaccha jJAti jana saMdha. zrI mehanavijayajI ' ne pAThazALA. jAmanagara-rASTra) Page #603 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pa. pU. munirAja zrI arUNavijyajI mahArAja nA vi.saM. 2040nA eka yAdagAra ane yazasvI cAturmAsa daramyAna zrI vizAzrImALI tapagaccha jJAti jaina saMgha taraphathI yuvA a lamanA AtmazreyArthe jela - cAtumAsika 16 ravivArIya - ( zrI mahAvIra jaina zikSaNa zibira ja nI cAlatI zibira daramyAna dara ravivAre bapore cAlatI sacitra gaNadharavAdanI jAhera vyAkhyAna mALA mAM 16 ravivAranI atima "me kSasiddhi" viSayaka A puritakA jAmanagaranA suprasiddha bAMdhI nirmAtA zrI mahAvIra agarabattI varkasa nA saparivAra taraphathI pU. sva. mAtuzrI lalItAbena cunIlAla agarabattIva tathA pU.sva. pitAzrI cunIlAla peparalAla agarabattIvAlAnA parivAranA sahakArathI samyaga jJAnane pracArArthe bhubhakitarUpe pavI prasiddha karavAmAM AvI che. tathA kArataka vada 3 tA. 11-11-84 nA 16mAM chellA ravivAranI zibiramAM padhArela sa zibira thI minI - - ka - sAdharmika bhakita - E - zrI mahAvIra agarabattI varkasa - suprasiddha bAMdhaNIvAlA sva. cunIlAla pe paTalAla zAhanA suputre zrI pravINabhAI, anaMtabhAI pratApabhAI Adi agarabattIvALA saparivAra taraphathI karavAmAM AvI che. Page #604 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI mahAvIra vidhAtha lyANakebe muMbaial preraka , MITha"A dhArmika zikSaNa zibira 17 : ' gadhara ... * mahApara jaina sAdharmika lyANa kendu,muMbaI sthApaka | ako sAdharmikonA uddhA2ka... zrI mahAvIragI samavasaraNa maMdi2 - hUMDItArthanA preraka - karNadhAra tathA jaina zAsakAThA) suprasiddha pravazatA kAra tathA ciMtaka ane lekhaka bahumunI pratibhA saMa66I- vidyat... pUjyamunirAja zrI arUNaviThajyajI mahArAja (2ASTrabhASaoNranDA-,sAhityaraThA-prayAgakyAyazaMtAcArye-muMbaI) ... klame lakhAyela je dharma adAkArA tAttvika - viSayo tArkika vizleSaNa karatA lakhAyela sacitra mAya sAhitya... * karma targIgaticArI... - guja.) veTarna B gati nyArI... ( hindI.) bhAva bhava zAzat8... (guja.) sacitra RNadharavAda..(bhAga-2 anaeN 2 guja.) || Tu ? sakhI mArI...(hindI bhAga-2akora zrImakora mahAmaMtrajaAkSAtmakavijJAA(presamAM guja.)L 6. dazarmo pAyAdil dvajJAAne samajavA mATe dhAnuM upayogI sAhitya che...khAsavasAvo...vAMco..avaMcAvo saMparka... diooNAbhAI pI. masAlAca7. zrI mahAvIruvidhAthAkeda 39 vasaMtavilAsa, 2jo mALe DaoN.DI.DIsA mA prayA samAja saMbai-40000 4