Book Title: Agam 09 Ang 09 Anuttaropapatik Sutra Sthanakvasi
Author(s): Sanmatibai Mahasati, Artibai Mahasati, Subodhikabai Mahasati
Publisher: Guru Pran Prakashan Mumbai
Catalog link: https://jainqq.org/explore/008766/1

JAIN EDUCATION INTERNATIONAL FOR PRIVATE AND PERSONAL USE ONLY
Page #1 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI vItarAgAya namaH upanA vagovaNI EvavA zrI anItarogavAI sagI guraprANa Agama batrIsI AzIrvAda dAtA H tapasvI garadeva pUjya zrI ratilAlajI mahArAja sAheba pradhAna saMpAdikA : apUrva zrata ArAdhaka pU. zrI lIlamabAI mahAsatIjI Page #2 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kare chesva. pU. gurudeva zrI prANalAlajI ma. sA. nA hastAkSaro 3 Shaij hemrinI re ke'hn janatA pAra mArA gAmanI sa! dukha samRDha vidhvariyasa kuveI a a u.6 - nALA vADI MAY mane TInanAraNe InakArI nAnAlA ne khaykhano emA paNa du ane maLe che tenA En:kha thI ja kAma htAnA duHkhAvR, vekAna sthitimA m/dinanana> (aaN havaoNARY zithilIlA //mobAila TIma rasika siAina kA. I pavatI vare masejana a10 jetALa Iriyo amarebukhan on ayinI chatidina vijA studInatA, asaMyamanA+che jo berezvara ane kanu vadhAna - (asaMtInA khela ) 07ne saka keLApa mApha na kA kA gAna 0 kimI 1 ba la ii sAheba ( Re || to tarapha che jema jema vinA SET lAvAra 11nA?vsa kalAla dAnanAra divAna 20 trATa harI kenAlamAdf dags* gaLAne muni che nAlA/tA SIRhevaTanA ke chaThA sAthe : wALa hatI ke kevabA to ja kaMjU soname . che ja che ane zrI nayii1nA 'phAnasaLajI 8) po .)!.jekaveriy R 9 thI ja na - ila phI relI nA che! che nA nAda na & 9 at che. mArI eka vAra . bIjakAnI suvidhA che oTabAkI Page #3 -------------------------------------------------------------------------- ________________ KIT2 101spe elena K22 elena K2T2 elena Kana Telena K22 elena 22 l&line The are were gta aena kate ene on the a neete pa kee KUP2 101s 162172 PECINE KX12 Tele 112 22 lec112 ta kele ala estlar kop desti ega 271 lec1112 2112 TERCIR X22 Pelcz 2712 12S ete kup ete ala. Vsete a eeme otg kele ata este Page #4 -------------------------------------------------------------------------- Page #5 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI vItarAgAya namaH goMDala gaccha jayavaMta ho pU. zrI DuMgara - deva - jaya - mANeka - prANa - rati gurubhyo namaH zrI guru prANa Agama batrIo , garadeva pU. zrI prANalAlajI ma. sA. zrI ratilAlajI ma. sA. mahAprayANa gaNaghara zazita navamuM aMga sAnI cIra smRti tathA cANa dazAbdI varSa upalakSa saurASTra kesarI gara tapasamrATa gurudeva pU. zrI 0 zrI anuttarovavAI sUtra (mULapATha, bhAvArtha, vivecana, pariziSTa) * pAvana nizrA : goMDala gaccha ziromaNI paramadArzanika pU. zrI jayaMtamuni ma. sA. ? saMpreraka . vANIbhUSaNa pU. zrI girIzamuni ma. sA. ane Agama divAkara pU. janakamuni ma. sA. * prakAzana preraka dhyAnasAdhaka pU. zrI hasamukhamuni ma. sA. ane zAsanaaruNodaya pU. zrI namramuni ma.sA. : zubhAziSa. pradhAna saMpAdikAH maMgalamUrti pUjyavarA apUrva zrata ArAdhaka pU. zrI mukatAbAI ma. = anuvAdikAH pU. zrI lIlamabAI ma. pU. zrI sanmatibAI ma. : parAmarza prayojikA : * saha saMpAdikA : utsAhadharA DaoN. sAdhvI zrI AratIbAI ma. 'ka pU. zrI uSAbAI ma. : prakAzaka: tathA sAdhvI zrI subodhikAbAI ma. zrI guru prANa prakAzana PARASDHAM pArasadhAma, vallabhabAga lena, ghATakopara(IsTa), muMbaI - 400077 Page #6 -------------------------------------------------------------------------- ________________ : Agama prakAzana prAraMbha : I. sa. 1997 - 1998 pU. zrI prANaguru janmazatAbdI varSa guruprANa phAunDezana, rAjakoTa. punaH prakAzana - I. sa. 2009 prakAzaka : zrI guru prANa prakAzana, pArasadhAma, ghATakopara prathama AvRtti prata : 1050 * dvitIya AvRtti prataH 1008 prakAzana tArIkha : Asovada amAsa - vIra nirvANa kalyANaka tathA tapasamrATa gurudeva pUjya zrI ratilAlajI ma. sA. janmadina guru prANa prakAzana zrI parAgabhAI zAha * zrI zaileSabhAI desAI * zrI barjIzabhAI desAI zrI sumatibhAI zAha * zrI girIzabhAI zAha * zrI jitenabhAI zAha prApti sthAna ? www.parasdham.org * www.jainaagam.org 1. muMbaI - pArasadhAma vallabhabAga lena, ghATakopara(IsTa), muMbaI - 400077 phona - 3204 3232. 2. U. S. A. - Girish P. Shah 4048, Twyla Lane, Campbell CA - 95008-3721. U.S.A. Ph. : (India) 09867054439 (U.S.A) 001- 408-373-3564 (4. vaDodarA - zrI harezabhAI lAThIyA gautama, 12, paMkaja sosAITI, narmadA gesTa hAusanI sAme, IlorA pArka, vaDodarA - 380023 phona - 9824058489 3. rAjakoTa - zeTha upAzraya prasaMga hola pAchaLa, 150 phuTa rIMga roDa, kAlAvaDa roDa, rAjakoTa - 360005 phona - 9824043769 mudraka : zivakRpA oNphaseTa prinTarsa, amadAvAda - phona : 079-25623828 Page #7 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Q sa mi saurASTra kesarI bA. bra. pU. gurudeva zrI prANalAlajI ma. sA. ne ananya zraddhAbhAve.. samarpaNa mArA hRdaya siMhAsane rAja karatA rAjezvarI o guruprANa ! Ape mane saMsArano rAga choDAvI saMyamanA anurAgI banAvI. jaDa-cetananI bhedanI bhIMto bhAMgavA bhUSita banAvI saMyama bIja ropI AtmavRkSane phAlyuM phUlyuM banAvyuM. mInatA, suvinItatI, zreyatA, zvetatAnAM phaLa phUla khIlavyAM, saMyamanI seja para sanmatinA sAja sajAvyA tyAgano tAja paherAvI Atmika rAja meLavAvyA, svarUpa ramaNatAnA sUra saMbhaLAvI, svarUpaSTA banAvyA anaMtanI jyotamAM jyota milAvavA ta8 para evA mArA gurudevanAM smRtirUpa karakamalomAM anuttopapAtika sUtranA anuvAdanuM ardhya gharUM chuM. - pU. mukata - lIlama guNInA suziSyA sAdhvI sanmatijI Page #8 -------------------------------------------------------------------------- ________________ garadeva pU. ratilAla vAlajI ma. sA. nA tapa samrATa tapasvI. A guru mahArAjanI janma zatAbdI nimitte AgamonuM prakAzana thaI rahyuM che, teno mane AnaMda che, tame sahu sAdhvIchaMda Agamano abhyAsa karI, tenAM mULabhUta tattvone samajo, jIvanane paMcAcAramaya banAvo, samAjamAM jaina dharmano pracAra karo. guru mahArAjanA nAmane amara banAvo ane saMyamI jIvanane saphaLa banAvo. e ja mArA aMtaranA AzIrvAda che. mArI sAthe cAturmAsa arthe royala pArka saMghamAM birAjamAna sAthvIvRMda bhagavAna mahAvIranI vANIne samagra vizvamAM gUMjatI kare tevA zubhAziSa. - muni zatilAla tA. 14/9/97 royala pArka upAzraya, rAjakoTa. Page #9 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 5. zrI jayaMtamuni ma.. zaromaNi pU. zrI. nA svahastAkSare che . goMDala gaccha ji. bano gA| 24atra anuja (40 4 4 ba6 "AnakAe bharI 20 Dana S nAnI na paAN htpa) 4 ve navA kAryuM prakhya - namaNi na 515740sOn mama 56 ta- 30vo na mAtra traNa tala - 'pazvata na , bya3 % 3La vi. nI A % na kheMn - 7- -- 20 0 ka kSaya 1 (pa! to LLLL huM AzA ApuM chuM tathA A kAryane svIkRti ApuM chuM ke guruprANa Agama batrIsInuM punaH prakAzana avazya karavuM joIe. A mahAkArya pUjya goMDala garacha kIrtidhara arUNodaya zrI namramuni prAraMbha kare, A mArA bhAva che. A kAryanI anumodanA karuM chuM. AnaMda maMgalama. zubha thAo... suMdara thAo... A AzIrvacana arpita karuM chuM. tA. 27-04-2009 akSayatRtIyA - somavAra. Page #10 -------------------------------------------------------------------------- ________________ guruprANa Agama batrIsI che (c) anuvAdiDAM @ A mahAsatIjIo sAMnidhya pU. zrI jayaMtamuni ma. sA. pU. zrI girIzacandrajI ma. sA. jJAnadAnanA saMpUrNa sahayogI pU. zrI trilokamuni ma. sA. pradhAna saMpAdikA bhAvayoginI. bA. bra. pU. zrI lIlamabAI ma. sahasaMpAdikA. DaoN. sAdhvI zrI AratIbAI ma. tathA sAdhvI zrI subodhikAbAI ma. sUtranuM nAma anuvAdikA zrI AcArAMga sUtra(bhAga 1-2) zrI sUyagaDAMga sUtra(bhAga 1-2) zrI ThANAMga sUtra(bhAga 1-2). zrI samavAyAMga sUtra zrI bhagavatI sUtra(1 thI 5 bhAga) zrI jJAtA sUtra zrI upAsakadazAMga sUtra zrI aMtagaDadazAMga sUtra zrI anuttarovavAI sUtra zrI praznavyAkaraNa sUtra zrI vipAka sUtra zrI uvavAI sUtra zrI rAjaprazrIya sUtra zrI jIvAbhigama sUtra zrI prajJApanA sUtra(bhAga-1 thI 3) zrI jebUdIpaprajJapti sUtra zrI jyotiSagaNarAja prajJapti sUtra (caMdraprajJapti, sUryaprajJapti) zrI upAMgasUtra(zrI nirayAvalikAdi) zrI uttarAdhyayana sUtra(bhAga-1, 2) zrI dazavaikAlika sUtra zrI naMdI sUtra zrI anuyogadvAra sUtra zrI nizItha sUtra zrI traNa cheda sUtra zrI Avazyaka sUtra pU. hasumatIbAI ma., pU. puSpAbAI ma. pU. urmIlAbAI ma. pU. vIramatIbAI ma. pU. vanItAbAI ma. pU. DaoN. AratIbAI ma. pU. sumanabAI ma. 5. urvazIbAI ma. pU. bhAratIbAI ma. pU. sanmatibAI ma. pU. sunitAbAI ma. pU. uSAbAI ma. pU. kalpanAbAI ma. pU. biMdu-rUpala ya ma. pU. punitAbAI ma. pU. sudhAbAI ma. pU. muktAbAI ma. pU. rAjematIbAI ma. pU. kiraNabAI ma. pU. DaoN. amitAbAI ma. 5. sumatibAI ma. pU. gulAbabAI ma. pU. prANakuMvarabAI ma. pU. subodhikAbAI ma. pU. lIlamabAI ma. pU. DaoN. DolarabAI ma. pU. rUpAbAI ma. Page #11 -------------------------------------------------------------------------- ________________ * 'sisamAMparAthI usasamAja valaNazomUrti,saurASTra kesarI) gurudevazrI prANalAlajI ma.sA.nIthI caraNomAM zataguNa praNAmAMjali jAgRtatA ArjavatA sahiSNutA ladhutA sajanatA sitA bhavyatA, tajajJo mArdavatA apramato dAMto Gutheile pratirUpatA utsAhitA namatI vibhutA kRta64tI prabhutA prauDhatA karuNatA krAMtikAra katA sevAzIlatA saumyatA AtmaramaNatA samanvayatA jJAnotsukatA ojasvitA girAgratvatA AtmaraNatA. akutUhalatI nayukatatI sAmyatA tallInatA lokapriyatA AstikyatA tejasvitA vyavahAra kuzaLatA | dharmakalAdharatA ekAMtapriyatA zUravIratA rajJAnavRddhatA vasvitA indriya damanatA satyavaktatvatA sAnadAtA - saMgaThanakArakatA anekAMtadarzitA dhIratA kSamAzIlatA pracavena paTutA pathapradarzitatA vicakSaNatA sthiratA gariSThatA pratibhAsaMpannatA vAlA zikSAdAtA vairAgyavArdhakya guNagrAhakato pavitratA vizALatA dayALutA sabhyaparAkramatA ArAdha katA katArthatA udAsInato jJAnaprasArakatA dAkSiNyatI premALatA sauSThavatA lAvaNyatA samayasatI pAmatA tattvalokatA naitikatA zraddhALatA. pramodatA nirbhayatA | paramArthatA svaramAdhurya ahaMtA , vinItatA , udAratA gaMbhIratA karmaniSThatA vAtsalyatA nivedatA praviNatA paripakvatA amIratA nirlepatA | samatA upazAMtatA zratasaMpannatA zreSThatA cAritra parAyaNatA vIratA khamIratA variSThatA divyatA rocakatA upazamatA zatAdi salluNAlaMkRta tava vapuH bhUcA bhavAlaMbanam Page #12 -------------------------------------------------------------------------- ________________ papa ( udI darI anna vathaasuthaishwassuu thaikabAlakathAkathaiuthayaahalaka ra ) kIri0i.00 0.00 0 jI hari dara C kahI data - pU. zrI haMma2-deva-jo-mANeka-prANa-ti-jaal-OArutaco 61013 che. hITa-vela- mAta-deva-ujaal-ula motI-zaan ajd- aNIjyotaat: goMDala saMpradAya-guruprANarati pUravAra F: O) maMgala manISI munivaro zAstra zusRSikA zramaNIvRMda 01. pU. zrI jayaMtamuni ma. sA. 06. pU. zrI manaharamuni ma. sA. 02, pU. zrI girIzacaMdrajI ma.sA. 07. pU. zrI gajendramani ma. sA. o3, pU. zrI janakamuni ma.sA. 08. pU. zrI suzAMtamuni ma. sA. 04, pU. zrI jagadIzamuni ma.sA. 09, pU. zrI namramuni ma. sA.. o5. pU. zrI hasamukhamuni ma.sA. 10. pU. zrI pIyuSamuni ma. sA. jadina 0-00 000000ra3 0 9 * = 0 f 0 9 90 9 $ $ 0 $ 6 che. - VVVV = riddhi0i 0 9000ra9 20 dilii 2: 01, pU. gulAbabAI ma. 37. pU. prItisudhAbAI ma. 73. pU. nalinIbAI ma. 2, pU. prANakuMvarabAI ma. 38. pU. mInaLabAI ma. pU. rakSitAbAI ma. pU. lalitAbAI ma. 39. pU. manISAbAI ma. pU. rozanIbAI ma. 04. pU. lIlamabAI ma. 40. pU. kiraNabAI ma. pU. aMjItAbAI ma. pU. vimaLAbAI ma. 41. pU. hasmitAbAI ma. pU. saMjItAbAI ma. 06. pU. haMsAbAI ma. 42. pU. zailAbAI ma. pU. saMghamitrAbAI ma. pU. puSpAbAI ma. 43. pU. urmibAI ma. pU. AratIbAI ma. 08. pU. vijayAbAI ma. 44. pU. sudhAbAI ma. pU. rUpAbAI ma. pU. tarUlatAbAI ma. 45, , urvazIbAIma. pU. mitalabAI ma. 0. pU. jasavaMtIbAI ma. 46. pU. smitAbAI ma. pU. zreyAbAI ma. pU. vasubAI ma. 47. pU. urmilAbAI ma. 83. pU. zrI dattAbAI ma. 12. pU. prabhAbAI ma. 48. pU. DolarabAI ma. pU. zrutibAI ma. pU. latAbAI ma. 49. pU. kalpanAbAI ma. pU. bhAvanAbAI ma. pU. bhadrAbAI ma. 50. pU. saMgItAbAI ma. pU. bhavitAbAI ma. pU. sumitrAbAI ma. 51. pU. naMdAbAI ma. pU. zeSAbAI ma. pU. sAdhanAbAI ma. para. pU. sunaMdAbAI ma. pU. zreyAMzIbAI ma. pU. aruNAbAI ma. 53. pU. jayezAbAI ma. pU. parijJAbAI ma. pU. saralAbAI ma. pa4. pU. arcitAbAI ma. pU. zvetAMsIbAI ma. pU. vanitAbAI ma. papa. pU. ajitAbAI ma. pU. subodhikAbAI ma. 20. pU. dIkSitAbAI ma. pa. pU. amitAbAI ma. pU. zIlAbAI ma. 21, pU. dhIramatIbAI ma. 57. pU. punitAbAI ma. pU. hemAMzIbAI ma. 22. pU. rAjematIbAI ma. 58. pU. sunitAbAI ma. 23. pU. hasumatIbAI ma. pU. namratAbAI ma. pa. pU. gItAbAI ma. 24. pU. sumatibAI ma. pU. pannAbAI ma. 60. pU. vidubAI ma. 25. pU. anumatibAI ma. 61. pU. tarubAI ma. pU. pUrvIbAI ma. 26. pU. vIramatIbAI ma. 62. pU. mInAbAI ma. pU. jAgRtibAI ma. 27. pU. yazomatIbAI ma. 63. pU. pUrNAbAI ma. pU. prabodhikAbAI ma. 28. pU. jJAnazIlAbAI ma. 64. pU. razmitAbAI ma. pU. priyalabAI ma. 29. pU. darzanazIlAbAI ma. pa. pU. biMdubAI ma. pU. svarUpAbAI ma. 30, pR. vinodInIbAIma. 66. pU. viralabAIma.. 101, pU. suhAnIbAI ma. 31. pU. prajJAbAI ma. 67. pU. rUpalabAI ma. pU. hRdayAbAI ma. pU. priyadarzanAbAI ma. 68. pU. tejalabAI ma. pU. vaidehIbAI ma. 33. pU. kRpAbAI ma. 69. pU. sujItAbAI ma. 104, pU. bhavyAMzIbAI ma. 34, pU. mIrAbAI ma. 70. pU. svAtibAI ma. 105. pU. jayaNAbAI ma. 35. pU. kuMdanabAI ma. 71. pU. zvetAbAI ma. 106. pU. saMbohIbAI ma. 36. pU. jyotibAI ma. 72. pU. reNukAbAI ma. 107. pU. bhavyAnIbAI ma. andissioneinninositorioussainbowlanessoiniraniankaassistandeshGheironmangoossssssssssssssssscasinoncession 1000 ja ni jayadi laIne 9000 2000 %D0BDfication visit 09090 IT $ VVVVUUUUUUU $ $ $ # # $ UU $ $ $ to ja Page #13 -------------------------------------------------------------------------- ________________ buta sevAno satkAra mRtAdhAra (mukhyadAtA) kumAra kuzAna girIzabhAI joSI, u.vidhi girIzabhAI joSI zrImatI nIlAbena girIzabhAI joSI ahaMnA aMdhakAramAM aTavAyelA agiyAra - agiyAra brAhmaNa paMDitonA jIvanamAM paramAtmA mahAvIrano praveza prabhAta pragaTAvanAro banyo. agiyAre brAhmaNo paramAtmA mahAvIranA jJAnaprakAza dvArA dhabakatA - camakatA Atmatatvane pAmI gaNadhara padathI alaMkRta banyA. nirAzA, hatAzAnA, zoka - saMtApanA aMdhakAramAM aTavAI gayelA, niprANa banI gayelA zrI girIzabhAI ane nIlAbenanA jIvanamAM pU. gurudeva zrI namramuni ma. sA. no praveza AtmacetanAne jhaMkRta karanAro banyo. A brAhmaNa daMpatInuM gRhastha jIvanarUpI vRkSa I.sa. 1977 mAM kumAra kuzAnanA ane 1991mAM ku. vidhinA janma pallavita, puSita, praphullita banI gayuM. lIluchama, haryuMbharyuM A vRkSa kALanI thapATe sukAIne zuSka banI gayuM. acAnaka ja I. sa. 1991 mAM suputrI vidhi ane I. sa. 2001 mAM kuzAne A duniyAmAMthI vidAya laI lIdhI ane A daMpati para vajadhAta thayo. pU. gurudeva zrI namramuni ma. sA. nA pojhITIva vAIbrezane teonA satata hRdayane zItalatAno anubhava karAvyo, saMvedanahIna teone saMvedanazIla banAvyA, jaDa jevA banI gayelA temanA jIvanamAM cetanA pragaTAvI, hRdayanA zUnyAvakAzamAM prANa pUrAyo ane temanuM jIvana ja nahIM jIva badalAI gayo. gurudeve bhrama ane bhramaNAmAMthI bahAra kADhI jIvananI satyatAnA, vAstaviktAnA darzana karAvyA. anaMta - anaMta upakArI gurudevanA 39 mA janmadine paramAtmAnA jJAnadIpane prajavalita rAkhavA savAyA jaina banI Agama prakAzananA mRtAdhAra banI dhanyabhAgI banyA cho. tamArI zrutabhaktine lAkho - lAkho dhanyavAda che. garaprANa prakAzana PARASDHAM Page #14 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAstra svAdhyAya sadviveka tIrthaMkara prabhunA pavitra upadezarUpa AgamagraMtho dareka dharmaniSTha svAdhyAyapremI zramaNopAsake potAnA gharamAM vasAvavA joIe. tIrthaMkaronI anupasthitimAM tIrthaMkaronA upadezarUpa graMtho sAkSAt tIrthaMkara tulya mAnIne AgamagraMthone gharamAM kabATa ke zokezamAM suvyavasthita rUpe rAkhavA. pratidina tIrthaMkarone smRtipaTa para lAvI ahobhAvapUrvaka traNa bhAva vaMdana karavA . gharanA sadasyoe sAthe maLI zradhdhApUrvaka AgamavAMcana karavuM. vinaya dharmanuM mULa che tethI zAstra svAdhyAya mATe gurunI AjJA levI. 32 AgamagraMthomAMthI kAlika sUtranA mULapAThano svAdhyAya divasanA prathama ane cothA praharamAM ane utkAlika sUtranA mULapAThano svAdhyAya asvAdhyAya kAlane choDIne eTale ke be saMdhyA ane be madhyAhana kAlIna 48 miniTane choDIne game tyAre karI zakAya che. prAtaH uSAkAla, saMdhyAkAla, madhyAhna ane ardharAtrie be - be ghaDI zAstrano mULapATha vAMcavo nahIM. 32 asvAdhyAyamAM zAstra svAdhyAya thAya nahIM. gharamAM saMDAsa - bAtharUma hoya, strIone mAsikadharma hoya, vagere kAraNothI gharamAM Agama rAkhavAthI azAtanA thAya, tevI mAnyatA yogya nathI kAraNake sAdhvIjI potAnI pAse Agama graMtho rAkhe che. mAsika dharmavALA bahenoe zAsranA mULapAThano svAdhyAya karavo nahIM. te vyaktinI sAme paNa svAdhyAya karavo nahIM. tenAthI dUra alaga sthAnamAM besIne svAdhyAya karI zakAya che. gujarAtI anuvAda, bhAvArtha, vivecana, mAsika dharmamAM paNa baheno vAMcI zake che. temAM koI jAtanI azAtanA nathI. A samasta niyamo mULapATha vAMcavA ke svAdhyAya karavA mATenA che. kevaLa zAstronA gujarAtI bhAvArtha vAMcavA hoya, to uparokta niyamo lAgu paDatA nathI. AgamagraMthonA AdhAre ja bhUtakAlamAM anaMta jIvoe AtmakalyANa karyuM che. AgamagraMthonA AdhAre ja pAMcamA ArAnA aMta sudhI jinazAsana jayavaMtuM raheze. tethI AgamagraMthonuM saMpUrNataH bahumAna jALavavuM. 8 Page #15 -------------------------------------------------------------------------- ________________ viSacAnakamaNikA viSaya pRSTAMka, viSaya pRSTAMka pU. zrI DuMgarasiMhajI ma. sA. jIvana darzana| 10 pU. zrI prANalAlajI ma. sA. jIvana darzana pU. zrI ratilAlajI ma. sA. jIvana darzana pUrva prakAzakanA be bola punaH prakAzakanA be bola abhigama saMpAdakIya saMpAdana anubhava anuvAdikAnI kalame 32 asvAdhyAya zAstra prAraMbha varga - 1 adhyayana - 1 anuttaropapAtika sUtra paricaya jAlikumAranuM puNyazALI jIvana jAlikumAranI dIkSA - saMyama sAdhanA jAli aNagAranuM bhaviSya varga - 1- adhyayana : 2 thI 10 mAli Adi kumAra varga - 2 - adhyayana : 1 thI 13 dIrdhasena Adi kumAra varga - 3 - adhyayana : 1 dhanyakumAra dhanyakumAranI dIkSA, tapasyAno abhigraha dhanyakumAranI aMtima ArAdhanA ane sarvArthasiddhagamana dhanyakumAranuM bhaviSya varga - 3 - adhyayana : 2 sanakSatranI samRddhi ane saMyama tapa varga - 3 - adhyayana : 3 thI 10 IsidAsa Adi pariziSTa 1. prathama varga koSTaka 2. dvitIya varga koSTaka 3. tRtIya varga koSTaka 4. akArAdi kramathI keTalAka zabdArtha 5. vivecita pAribhASika zabdo 6. viziSTa sthAna, vyakti ane zabdano paricaya Page #16 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mmiri. goMDala gacchAdhipati, ekAvatArI AcArya pravara pU. gurudeva zrI DuMgarasiMhajI ma.sA. jIvana darzana nAma janma janmabhUmi pitAzrI mAtuzrI janmasaMketa bhAtRbhaginI vairAgyanimitta saMcama svIkAra sadgurudeva sahadIkSita parivAra saMyama sAdhanA tapaArAdhanA ns- * goMDala gaccha sthApanA tathA AcArya pada pradAna javalaMta guNo * zrI DuMgarasiMhabhAi. OM vi.saM. 1792. mAMgaroLa. dharmaniSTha zrI kamaLasiMhabhAi badANI. saMskAra saMpannA zrImatI hIrabAi. mAtAe svapnamAM lIlochama parvata ane kesarI siMhane : * 1 : potAnI samIpe Avato joyo. cAra bena - be bhAi. pU. zrI ratnacaMdrajI ma.sA.no upadeza. OM vi. saM. 1815 kArataka vada - 10 divabaMdara. * OM pU. zrI ratnacaMdrajI ma.sA. svayaM, mAtuzrI hIrabAi, bahena velabAi, bhANejI - mAnakuMvarabena ane bhANeja - hIrAcaMdabhAi. : apramattadazAnI prApti mATe sADA pAMca varSa nidrAtyAga, jJAnArAdhanA, dharmazAstro, darzanazAsro ane tattvajJAnano abhyAsa. H rasendriya vijayanA vividha prayogo, mitAhAra. svAdhyAya, sADApAMca varasa nidrAtyAga, dhyAnarUpa AtyaMtara tapa. * vi. saM. 1845 mahAsuda - 5 goMDala. : vinaya, viveka, vicakSaNatA, virakti, karUNA, samayasUcakatA vagere... 10 Page #17 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pramukhaziSya : AcArya 5. zrI bhImajI svAmI. pramukhaziSyA : pU. zrI hIrabAI ma., pU. zrI velabAi ma., pU. zrI mAnakuMvarabAi ma. 6 sAdhu saMmelana ? vi. saM. 1861mAM AjJAnuvartI 45 jeTalA sAdhu sAdhvIjIonuM saMmelana karI saMtonI AcAra vizuddhi che mATe 13 niyamo banAvyAM. vidArakSetra : kAThiyAvADa, jhAlAvADa, kaccha, mAMgaroLa, verAvaLa, porabaMdara, dIvabaMdara Adi kaMThALa pradezamAM grAmAnugrAma. pratibodhita zrAvakavarca * zrI zobhecaMdrakarasanajI zAha - verAvaLa. sthiravAsa ? vi. saM. 1871 caitra suda - 15 thI goMDalamAM. anazana ArAdhanA : vi. saM. 1877 phAgaNa suda - 13 thI anazana prAraMbha, vaizAkha suda - 15 samAdhimaraNa. AyuSya : 84 varSa, saMyama paryAya - 62 varSa, AcArya pada - 32 varSa. uttarAdhikArI : AcArya pU. zrI bhImajI svAmI. upanAma : gacchAdhipati, nidrAvijetA, yugapradhAna, ekAvatArI. pATa paraMparA : goMDala gacchAdhipati AcAryapravara gurudeva pU. zrI DuMgarasiMhajI ma.sA. dvitIya paTTadhara - AcArya pU. zrI bhImajI svAmI. tRtIya paTTadhara - AcArya pU. zrI neNasI svAmI. caturtha paTTadhara - AcArya pU. zrI jesaMgajI svAmI. paMcama paTTadhara - AcArya pU. zrI devajI svAmI. mahAtapasvI pU. zrI jayacaMdrajI svAmI yugadaSTA tapasvI pU. zrI mANekacaMdrajI ma.sA. saurASTra kesarI gurudeva pU. zrI prANalAlajI ma.sA. tapasamrATa gurudeva pU. zrI ratilAlajI ma.sA. vidyamAna vicarato parivAra : 11 saMto, 300 jeTalA satijIo. Page #18 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saurASTra kesarI, munipuMgavA pU. garadeva zrI prANalAlajI ma.sA. jIvana darzana zubha nAma che " prANalAlabhAI. janmabhUmi verAvaLa. pitA zrImAna zrI kezavajIbhAI mIThAzA. mAtA saMskAra saMpannA kuMvarabAI. jJAti visA osavALa. janmadina vi. saM. 1954, zrAvaNa vada pAMcama, somavAra bhAtR-bhaginI cAra bhAI, traNa baheno. vairAgya bIjAropaNa be varSanI bAlyavaye. vairAgya bhAva-pragaTIkaraNa 13 varSanI kumAra avasthAmAM. saMyama svIkAra 21 mAM varSe vi. saM. 1976 phAgaNa vada chaThTha, gusvAra. tA. 13-3-1920 dIkSA bhUmi bagasarA-darabAra vAjasuravALAnA udyAnamAM vaTavRkSa nIce. gaccha paraMparA goMDala gaccha. saMyamadAtA mahAtapasvI pU. jayacaMdrajI ma.sA. zikSA dAtA parama zraddheya tapasvI mANekacaMdrajI ma. sA. dhArmika abhyAsa AgamajJAna, tattvajJAna, kathA sAhitya, rAsa sAhitya, vyAkaraNa, mahAkAvyo, karmasAhitya, jainetara graMthonuM vizALa avalokana, darzana zAstranA tajajJa. saMgha netRtva traNa varSanI dIkSA paryAye tapasvI pU. mANekacaMdrajI ma. sA. nA saMthArAnA samayathI. sevA zuzruSA vaDIla sAta gurubhrAtA ane aneka saMtonI sevA karI. 1 12 | Page #19 -------------------------------------------------------------------------- ________________ samAjotkarSa jJAna prasAra deha vaibhava AvyaMtara vaibhava vihAra kSetra goMDala gaccha saMmelana upanAma caturvidha saMgha samAdhi mATe tAravelA traNa siddhAMta (1) lokonA paropakAra mATe dAnadharmanI pradhAnatA (2) A khaMDana vAda (3)nIti ane prAmANikatAnuM AMdolana, jaina-jainetaro (kAThI, darabAra, Ahira)ne sapta vyasanathI mukti, aneka sthAne sAdharmika rAhata yojanA. . rAjakoTa, goMDala, jetapura, dhorAjI, vaDiyA, verAvaLa, porabaMdara, mAMgaroLa, jAmanagara, bhAvanagara vagere aneka sthAne jJAna bhaMDAra, vidyAlayanI sthApanA ane jIrNodhdhAra. lAvaNyamayI mudrA, sUrya sama tejasvI mukha, caMdrasamI zAMta AbhA,vizALa bhAla, nUrabharyA nayano, ghUgharALA keza, vINA jevo sumadhura kaMTha ane siMha jevI garjanA. vinaya saMpannatA, viveka, sAdAI, prema, vairAgya, sevA, pravacana-paTutA, guccaraNa sevA, dIrgha dRSTi, tyAgamastI. saurASTra, gujarAta. vi. saM. 2007mAM gaccha aikyatA mATe mahattvanuM yogadAna. paMjAba kesarI kAzIrAmajI ma. sA. dvArA pradatta "saurASTra kesarI' cAra saMta- tapodhanI pU. ratilAlajI ma. sA., anazana ArAdhaka tapasvI pU. jagajIvanajI ma. sA., pU. nAnA ratilAlajI ma. sA., parama dArzanika pU. jayaMtamunijI ma. sA., pU. moTA prabhAbAI ma. Adi 15 satIjI. bagasarA. vi. saM. 2013mAgasara vada terasa, zanivAra prAtaH 7-30 kalAke I. sa. 29-12-1956. sAtalaDI nadInA kinAre (bagasarA) vartamAne 118 saMta-satijIo 'prANa parivAra' nA nAme samagra bhAratamAM prasiddha che. svahaste dIkSita parivAra aMtima cAturmAsa, deha vilaya aMtima vidhi ziSya parivAra - 13 Page #20 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tapasamrATa pU. garadeva zrI ratilAlajI ma.sA. nuM - jIvana darzana zubha nAma janmasthAna janmadina pitA mAtA vairAgya bhAva dIkSA gurudeva ratilAlabhAI parabavAvaDI (saurASTra) Asovada amAsa vi. saM. 1969 zrImAna mAdhavajIbhAI raiyANI sadAcAra saMpannA jamakubAI 17 mA varSe phAgaNa vada pAMcama, gusvAra vi. saM. 1989-jUnAgaDha saurASTra kesarI pU. prANalAlajI ma.sA. goMDala gaccha. vyAvahArika- pAMca dhoraNa, dhArmika- 19 Agama kaMThastha, zvetAmbara-digaMbara sAhitya, kArmagraMthika sAhitya, dArzanika sAhitya, vyAkaraNa sAhitya rAtri-divasa niraMtara jAgRtadazAe AtmasAdhanA alpanidrA. vaDIla vRddha 9 saMtonI sevA karI. 19 varSa ekAMtara upavAsa, 999 AyaMbila tapa(sAgAra), 19 varSa pANIno tyAga, 9 varSa makAIsivAya zeSa anAja tyAga. gaccha paraMparA abhyAsa yoga sAdhanA yoga sevAyoga tapayoga Page #21 -------------------------------------------------------------------------- ________________ maunayoga dIkSA pachI 9 varSa ekAMta mauna sAdhanA. I. sa. 1992 navembarathI AjIvana mauna ArAdhanA. puNya prabhAva gurudevanA puNya prabhAve aneka AtmAoe mAsakhamaNa Adi nAnI moTI tapazcaryAo tathA hajAronI saMkhyAmAM varSItapanI ArAdhanA karI che. temaja dAna, zIla ane che bhAvanI vRddhi thaI che. . vihAra kSetra gujarAta, mahArASTra, madhyapradeza, orissA, bihAra, baMgALa jJAna anumodana zramaNI vidyApIThanA preraka banI 30 ziSyAo ane 30 vairAgI bahenone abhyAsArthe rahevAnI AjJA ApI. traNa sAmUhika cAturmAsa karAvI zAstravAcanA karAvI. dIkSA pradAnasaMkhyA 145 mumukSuone aNagAra banAvyA. Acarita sUtro jatuM karavuM, gama khAvo, vAda-vivAda ke dalIla na karavA, je thAya te sArA mATe, koI paNa jIvanI TIkA keniMdA na karavI. jIvaMta guNo vizALatA, udAratA, mAdhyasthatA, sahiSNutA, bhadrikatA, samAdhAna vRtti, jJAnaca. anazana pratyAkhyAna I. sa. 1992 rAjakoTamAM pU. bhAgyavaMtAbAI ma. ne 59 divasanI anazana ArAdhanA karAvI. aMtima cAturmAsa rAjakoTa, zrI royalapArka sthAnakavAsI jaina moTA saMgha saMcAlita omAnavALA upAzraya.(1997) mahAprayANa rAjakoTa, tA. 8-2-1998 mahA suda 11 ravivAra madhyAhna kALe 1.35 kalAke. aMtima darzana tathA pAlakhI zrI royala pArka sthAnakavAsI jaina moTA saMgha, rAjakoTa. aMtimakriyA sthAna 'tapasamrATa tIrthadhAma', rAjakoTa-amadAvAda hAI-ve, sAta hanumAna sAme, rAjakoTa. 0 15 Page #22 -------------------------------------------------------------------------- ________________ eleg purva prakAzananA be bIjI (bIjI AvRtti) tIrthakara bhagavAnanA amRtasamA vacanone "Agama' rUpe gaNadhara bhagavaMtoe jhIlIne ziSya paraMparAne arpaNa karyAane ApaNane amRta vacano prApta thayA. tIrthakara bhagavAne anaMtajJAnane zrImukhethI pragaTa karI mahA upakAra karyo... gaNadhara bhagavaMtoe AgamajJAnane hRdayastha karI mahA upakAra karyo... ziSya paraMparAe AgamajJAnane kaMThastha karI mahA upakAra karyo... devardhvigaNi kSamAzramaNe AgamajJAnane graMthastha karI mahA upakAra karyo... graMthastha Agamone aneka AcAryoe samayAnusAra lokabhogya bhASAzailImAM anuvAda karIne sarvajana sahaja banAvyA. A ja paraMparAmAM saurASTrakesarI pU. gurudeva zrI prANalAlajI ma. sA. nI janmazatAbdI avasare temanA ja parivAranA mahAsatIjIoe gujarAtImAM anuvAda karIne jaina samAjanI jJAna sAdhanAne Agamika banAvavAmAM bahumUlo phALo Apyo che. A mahA kAryamAM apUrva zrata ArAdhikA pradhAna saMpAdikA bhAvayoginI zrI lIlamabAIma. ane saha saMpAdikA zrI AratIbAIma., zrI subodhikAbAI ma.nA sahayoga maLyo che. A Agama batrIsInI prathama AvRttine gujarAtanA dareka saMpradAyanA sAdhusAdhvI, zrAvaka-zrAvikAono bahoLo pratisAda maLatA TUMka samayamAM 1000 Agama graMtho anupalabdha thaI gayA ane punaH prakAzananI AvazyakatA ubhI thaI. ahIM eka khAsa ullekha karavAno ke jyAre prathamavAra Agama prakAzananI taiyArI cAlatI hatI tyAre ja tapasamrATa pU. gurudeva zrI ratilAlajI ma. sA. e zAsana prabhAvaka pU. zrI namramuni ma. sA. para kRpAdRSTi varasAvI. temaNe pATImAM lakhI ApyuM ke namramuni Agama prakAzananuM kArya saMbhALaze. Page #23 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pU. gurudevanI dIrghadaSTi ane kRpAdRSTine anubhavatA pU. gurudeva zrI namramuni ma. sA. e amone AjJA ApI ke ApaNe Agama graMtho prakAzananI bIjI AvRti 'pArasadhAma' nA upakrame pragaTa karavI che. pU. gurudeva zrI namramuni ma. sA. nI AjJAne zirodhArya karIne pArasadhAma ghATakoparanA upakrame guruprANa Agama batrIsIne punaH pragaTa karatA AnaMda anubhavIe chIe. amArA A aNamola kAryamAM amane zrI girIzabhAI zAha (hemANI)-U.S.A. tathA zrI jitenabhAI zAha (kalakattA) no ananya sahakAra maLyo, jenA kAraNe amAruM kArya saraLa banyuM che. amArA A komapyuTara kAryamAM zrI amInabhAI AjhAda tathA snehA amIta darzano paNa sahakAra prApta thayo che. tevI ja rIte udAradilA dAtAzrIo e paNa amane sahayoga ApIne amAruM kArya vegavAna banAvela che. ame te sarvanA AbhArI chIe. aMtamAM Agama prakAzana ApaNA sahunA AtmAne anaMtajJAna prAgaTyamAM sahayogI bane e ja bhAvanA. zrI guruprANa prakAzana - - PARASDHAM vallabhabAga lena, tilaka roDa, ghATakopara(IsTa), muMbaI - 400077 phona - 3204 3232. 17 Page #24 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pUrva prakAzakanA be bolA (pahelI AvRtti) anaMta tIrthakara saha prabhu mahAvIranA anaMta jJAnanI amUlya nidhi che ApaNA AgamagraMtho. jenA mAdhyamathI ja jinazAsana jayavaMtuM rahyuM che, rahe che ane raheze. tene jIvaMta rAkhavA ane jana jananAM mana sudhI pahoMcADavA te pratyeka jaina nAma dharAvatI vyaktinI pavitra pharaja che. A pavitra pharajane ja dharma samajIne je tenuM AcaraNa kare che ane potAnAM tana-mana ane dhanane te kAryamAM samarpita kare che, tenuM manuSya jIvana saphaLa thAya che. eTaluM ja nahIM paraMtu te sAdhaka jinazAsananI prabhAvanAno amUlya lAbha prApta kare che. Avo ja apUrva lAbha prApta karavA ApaNA gujarAtI samAjane mATe AgamonA mULa pATha tathA saraLa gujarAtI anuvAdavivecana sahita prakAzana karavA mATe pU. mukta lIlama parivArane ekaciMtanadhArA jUnAgaDhanI puNyabhUmi para sparzI ane jene rAjANA nagarI rAjakoTamAM royalapArka upAzrayamAM sAkAra svarUpa maLyuM. ApaNA saunA parama upakArI goMDala gacchAdhipati, nidrA vijetA, ekAvatArI, yugapuruSa pU. zrI DuMgarasiMhajI ma. sA.nI pATa paraMparAe pU. zrI jaya-mANekanA lADIlA ziSyaratna saurASTra kesarI pU. zrI prANalAlajI ma. sA.nI janma zatAbdI nimitte A virATa Ayojana karyuM. pU. mahAsatIjIoe potAnI ciMtanadhArAne pUjya guruvaryonI samakSa pragaTa karI. sahunA harSollAsa ane AzIrvAda sAthe svIkRtinA samAcAra prApta thayA. royalapArka sthA. jaina moTA saMghanI nizrAmAM ame turaMta samiti racavAnI jAherAta karI. rAjakoTa prANa parivAranA sAmUhika cAturmAsa daramyAna janma zatAbdI varSa nimitte vi. saM. 2053 san 1997 mAM "pU. prANaguru zatAbdI prakAzana samiti rAjakoTa"nI sthApanA thaI. tyAra pachI tapasamrATa zrI ratilAlajI ma. sA., gujarAta kesarI pU. zrI girIzacaMdrajI ma. sA. ThA. pAMca tathA prANa parivAranA 73 sAdhvIjIonA pAvana sAMnidhyamAM janma zatAbdInA prathama caraNanI tapa-japa, sAdhanA sAthe bhavya rIte ujavaNI karavAmAM AvI. zrI guru prANa phAunDezana TrasTa dvArA 3ra Agamo ane prANaguru smRti graMthanuM prakAzana karavAnuM nizcita thayuM. AgamonuM lekhana kArya prANa parivAranA satIvRMde saharSa svIkArI lIdhuM. A rIte sarva samavAyano suyoga thatAM kAryano prAraMbha vegavaMta thayo ane batrIsa Agamo kramazaH gujarAtI bhASAmAM anuvAdita thayA. 18 Page #25 -------------------------------------------------------------------------- ________________ neTa C A prakAzananA aNamola avasare AzIrvAda varasAvI saharSa svIkRti ApanAra tapa samrATa gurudeva pU. zrI ratilAlajI ma. sA. tathA dareka AgamanA rahasyone pragaTa karato, tattvonuM vAstavika darzana karAvato, AzISa varasAvato amArA utsAhane vadhArato abhigama preSita karanArA goMDala gacchanA saMta ziromaNi parama dArzanika pU. zrI jayaMtIlAlajI ma. sA., ama mArgadarzaka gujarAta kesarI pU. zrI girIzacaMdrajI ma. sA. tathA AgamadivAkara pU. zrI janaka munijI ma. sA. nIDara vaktA pU. zrI jagadIzamunijI ma. sA. Adi muni bhagavaMto tathA Agamane suvyavasthita svarUpa ApanAra, athAga parizrama sahita niHsvArtha bhAve saMpUrNa sahayoga ApanAra Agama manISI pU. zrI trilokamunijI ma. sA. nA paNa amo RNI chIe. vAtsalya variSThA pUjayavarA pU. mukatAbAI ma., pradhAna saMpAdikA apUrvakRta ArAdhaka 5. lIlamabAI ma., ama prakAzana kAryanA udbhAvikA, utsAhadharA pU. uSAbAI ma., saha saMpadikA Do. pU. zrI AratIbAI ma. tathA pU. subodhikAbAI ma. ane prANa parivAranA anuvAdikA sarva mahAsatIjIonA ame RNI chIe. zrutAdhAra sahayogIo, ama Agama prakAzanamAMniSThAthI sevA ApanAra zrI mukuMdabhAI pArekha, zrI maNibhAI zAha, zrI navanItabhAI - tarUbena, kumArI bhAnubena, zrI jayavaMtabhAI zAha tathA Agamane komyuTarAIjhaDu karI mudraNa karI ApanAra bhAI zrI nehala hasamukhabhAI mahetAnA amo AbhArI chIe. Agama prakAzana kAryamAM zuddhikaraNanuM khUba ja dhyAna rAkhavAmAM AvyuM che. chatAM kyAMya azuddhi rahI gaI hoya to zuddha vAMcI te tarapha amAruM dhyAna doravA namra vinaMtI che. aMtamAM saunA sahiyArA puruSArtha badala zrI guruprANa phAunDezana sadAne mATe saunA kRtajJa banI raheze. jaya jinendra zrI guruprANa phAunDezana - TrasTI maMDaLa zrI caMdrakAMta mANekacaMda zeTha (pramukha) zrI ramaNIkalAla nAgaradAsa zAha (ceramena) zrI azvinabhAI kuMbhANI (Trejharara) zrI TI. Ara. dozI (upapramukha) zrI ke. pI. zAha (TrasTI) zrI kIrITabhAI zAha (TrasTI) Page #26 -------------------------------------------------------------------------- ________________ abhigama goMDala gaccha ziromaNI parama dArzanika pU. zrI jayaMtamuni ma.sA. vAsanA kSayArthaM kriyate AtyaMtikaM tapaH / tadapi avaziSTa vAsanA aMzena sA'pi puNyarupeNa pariNatA dadAti nirdoSaM niravadyaM mahAphalaM mahAsukhaM tadanantaraM mukto bhavati nIvo | jaina zAstramAM samagra jIvAtmAnI AdithI alaMkAla sudhInI cAra avasthAonuM kathana che. jIva A avasthAomAMthI pAra thAya che ane lAkho ke asaMkhya varSonI A yAtrA pUrI karI chevaTe mukta thAya che. (1) prathama avasthAH ajJAta bhAve, parAdhInapaNe duHkhAtmakarUpe karoDo varSa pAra thayA pachI jIvanI bIjI avasthAnI taiyArI thAya che. prathama avasthAmAM je jIve duHkhAtmakALa vyatIta karyo che ane pariNAma svarUpa keTalAka karmono nAza thatAM jIva utkrAMtinI bIjI avasthAno sparza kare che. prathama avasthAmAM te suSupta vAsanAnA kAraNe bhoga - upabhogathI rahita kevala yAtanAmaya janmo dhAraNa karI hajAro janmonI yAtrA pUrI kare che. (2) bIjI avasthAmAM jIva sazakta banI vAsanAnI vRdhdhi thatAM bhoga - upabhoganI mAyAmAM sapaDAIne vAsanAnI pUrti karavA mATe hiMsA Adi pApakarmonuM avalaMbana lai ghaNI anarthakArI jIvanalIlAmAM janmo gujArI punaH zaktino hrAsa thatAM jIva bIjI avasthAthI AgaLa vadhI zakato nathI. bIjI avasthAmAM te hiMsAtmaka bhogapabhogathI bharelI ane vAsanAnI pUrti mATe ghaNA prayAso karI duSita jIvanane dhAraNa kare che, jene jaina paribhASAmAM sAvadya jIvana kahevAmAM Ave che. (3) trIjI avasthAmAM jJAnano udaya thatAM svataH svavicArothI ke upadezAtmakabhAvothI jIva vAsanAmAMthI mukta thavA mATe vicAra kare che. duSita jIvana tene akAruM lAge che. 4 20 , Page #27 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - have jIvAtmA A paristhitine TALavA mATe tapanuM avalaMbana kare che. titikSAnuM jIvana dhAraNa kare che ane uparanA saMsthita vAkyamAM ApaNe je kahyuM che te rIte vAsanAnA kSaya mATe AtyaMtika tIvratapanI upAsanA kare che. jene jaina paribhASAmAM dhArmika upAsanAmaya jIvana kahevAmAM Ave che. (4) cothI avasthAmAM - A jJAnanA prabhAve vAsanAno kSaya thavA chatAM tenA keTalAMka aMzo zeSa rahI jAya che, ane samagra vAsanA puNyarUpe parivartita thai jAya che. tyAre jIva jemAM bilakula hiMsA nathI, koI pApa nathI chatAM parama sukhopabhoga yukta karoDo varSanuM jIvana prApta kare che. temAM jIva niSkAma hovA chatAM paNa sukhamaya avasthAmAM potAno jIvanakALa pUrNa kare che ane AvuM nirdoSa jIvana bhogavyA pachI te jIva sahaja bhAve mukta thai jAya che. uparamAM je sUtra ApyuM che, te pramANe te muktinA bhAvone bhaje che. anuttarovavAda sUtramAM uparokta cAra avasthAmAMthI aMtima be avasthAnA AdhAre jIvana vyApana karI je puNyAtmAo nirdoSa zAMtimaya avasthA bhogavI rahyA che ane chevaTe mukta thavAnA che tevA pavitra AtmAonI jIvana lIlAnA anupama udAharaNa rUpa draSTAMto ApyA che. jIvanamAM je kAMI duHkhamaya avasthAo che temAMthI mukta thavA mATe manuSya dharmanuM avalaMbana grahaNa kare che. bhoganA be cheDA che - eka tIvra bhoga ane bIjo tIvra tyAga arthAt eka cheDe Azakti ane bIje cheDe virakti. je jIvo nAzavaMta bhogonA svabhAvathI jANItA thaI temAMthI chUTavA mATe eka avanavo prayoga kare che, A prayogamAM te titikSA ane tapazcaryA, te be mukhya sAdhanonuM avalaMbana grahaNa kare che. keTalAMka dharmoe titikSAno tIvra mArga grahaNa na karatAM madhyama mArga grahaNa karyo che ane tIvrabhoga paNa nahIM ane tIvra tyAga paNa nahIM, madhyastha bhAve sAdhanA karI che. bauddha upAsanA mAdhyama mArgIya che ane te ja rIte gItA darzana paNa mita AhAra, mita vyavahAra ityAdi sidhdhAMto pramANe madhyama mArgathI jIvana vyApana karavAnuM sUcana Ape che. jyAre 21 ON Page #28 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jaina sAdhanA tIvratyAganI vAtane mahattva Ape che ane AMtarika titikSAmaya kaThora tapane vAsanA kSaya mATe eka prabaLa sAdhana mAne che. teo khullI rIte kaThora tapanI himAyata kare, pachI A tapa jJAnAtmaka hoya ke vRtAtmaka hoya paraMtu tIvrabhAve A tapazcaryA sAdhanA mArganuM avalaMbana karI vAsanAno jaDamULathI kSaya karavA mATe preraNA Ape che. anuttarovavA izAstramAM AvA kaThoratama titikSAmaya tapanuM udAharaNa upasthita karatAM rAjakumArInuM adbhuta parAkrama pragaTa karyuM che. rAjanA sukhone tilAMjalI ApI loko sAme lAla battI dharI, sattA ane vaibhavano tyAga karI, kaThora vrata dhAraNa karI, sAMbhaLatA paNa ApaNAM hAjhA gagaDI jAya che tevA mahAtapanuM ArAdhana karI viraktinA aMtima cheDAne sparza kare che. AkhuM zAstra AvA puNyAtmAnA parAkramathI bhareluM che. AvuM kaThora tapa hovA chatAM je kAMi vAsanAnA aMzo bAkI rahI gayA che, temanI te vAsanA ke karmo pUNaya rUpe parivartita thai gayA che, tenA AdhAre A jIvAtmAo upara ApaNe je cothI avasthAnuM varNana karyuM, te avasthAne bhogavavA mATe svayaM niSkAma hovA chatAM jyAM bilakula hiMsA nathI ke jyAM koi pApa karma nathI tevA zAMtimaya upabhogamaya avasthAmAM lAkho varSa vyatIta kare che. jaina paribhASAmAM sAgaropama jevA zabdothI A sukhamaya kALanuM parimANa pradarzita karavAmAM AvyuM che. anuttarovavAi zAstra te saMpUrNa trIjI ane cothI avasthAnuM nirmaLa citra pUruM pADe abhyAsIne zAstra vAMcana samaye tIvra tapa ane tenuM kaThora varNana jovA maLaze. A tapanuM avalaMbana karanArA te krAMtikArI rAjakumAro che. e samayanA rAjakumAro vaibhavathI raMgAyelA hatA, teo Ama ekAeka jIvanamAM krAMti kare che ane tyAgamaya jIvanano sparza karIne janatA sAme rAjasukha te sAcuM sukha nathI paraMtu tyAgamaya jIvana e mahattvapUrNa jIvana che, tenuM udAharaNa pUruM pADe che. jaina zAstra A udAharaNathI tIvra virakti ane kaThora tapasyAnI himAyata kare che. uparamAM kahyuM tema tIvra Asakti te saMsArano eka cheDo che jyAre tIvra virakti te saMsArano bIjo cheDo che. anuttarovavAisUtranA A javAjalyamAna rAjakumArono tyAga ane temanI # 22 N + Page #29 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ** tapazcaryA te tIvra virakti sAthe kaThoratama tapazcaryAnA aMte paNa vAsanAnA keTalAMka aMzo avaziSTa rahI jAya che, te tapobaLanA AdhAre vAsanA ane karmonuM samagra kAryaNa zarIra puNyamaya banI jAya che ane muktinI yAtrA paripUrNa thatAM pahelAM je kAMi kacAza rahI gai tenA phaLa svarUpa ApaNe batAvelI cothI avasthAmAM A puNyAtmAo praveza kare che ane karoDo varSo sudhI niSkAma bhAve niravA puNyamaya bhogopabhoganI prApti thAya che. ekAMtika sukhano anubhava karatAM AvA lAMbA AyuSyano bhoga karI aMte divya zarIrano tyAga karI yAtrAnI aMtima kaDI pUrNa kare che arthAt mukta thAya che. samagra zAstra tapa ArAdhanAno mahimA pragaTa kare che. ahIM e prazna thaze ke zAstramAM AvA tapomaya jIvanacaritra ApavAnuM prayojana zuM che ? zuM teo rAjakumAro hatAM eTale temanA tapanuM Alekhana karyuM che ? samagra zAstrano abhyAsa karatAM jaNAya che ke jaina zAstra sAhitya AvA koipaNa pakSapAtathI dUra che. te badhI mAvanajAtine tathA samasta jIvone samAna ddaSTithI jue che. zAstramAM mANasa to zuM paraMtu pazu - pakSIonA tapomaya jIvanano ullekha che. karoDo tiryaMca paNa vratonI ArAdhanA karI devagati pAme che. A zAstramAM rAjakumAronI sAthe sArthavAha putronuM jIvanacaritra paNa ghaNI uMcAithI AlekhyuM che. sArthavAho madhyama jAtinA, madhyama varganA loko parizrama karIne jIvana jIvanAra che eTale ema kahevuM anucita che ke rAjakuLo mATe zAstrakArane vizeSa AkarSaNa che. A zAstramAM A puNyAtmAonA jIvana caritra ApavAnuM mukhya prayojana ArAdhaka vyaktio ane te kAlanA tathA tyAra pachInA vartamAnakAla sudhInA badhAM saMta- saMtIjIone titikSA tathA tapanI preraNA ApavAnuM che tathA tenuM mukhya prayojana jaina sAdhanA te madhyamamArgIya ArAdhanA nathI eTale temAM madhyama mArgIya ArAdhanAno parihAra karI utkRSTa tIvra ArAdhanAne pradhAnatA ApavAnuM che. Ano artha evo paNa nathI ke madhyama mArgathI ArAdhanA na karavI. paraMtu tIvra ArAdhanA Avazyaka che, te ja tAtparya che. bIjuM prayojana bhAratIya saMskRtimAM puNyAtmAonuM nAmasmaraNa karavAthI jIvana pAvana bane che. A siddhAMta sArvabhauma che. A zAstramAM je pavitra AtmAonA maMgala nAma joDAyelA che ane zAstrapAThamAM jenA nAmanI sthApanA thai che tevA maMgalamaya tapasvIonA nAma ane caritra jIvanane pAvana kare che. A zAstrano svAdhyAya karavAthI AtmA vIryaMtarAya AB 23 Page #30 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karmano kSayopakSama karI tapomaya tejasvI zaktino vikAsa karI zake che. A zAstranuM anuttarovavAI evuM nAma aMkita karIne vivAda sAthe saMbaMdha sthApita karyo che. uttarAdhyayana sUtranA AmukhamAM ApaNe uttara ane uttama evA be zabdanI vivecanA karI che. uttama zabda e aMtima biMdane spaSTa kare che jyAre uttara zabda vacagALAnI UMcI bhUmikAne spaSTa kare che. ahIM A badhA mahAtapasvI AtmAo uttama bhUmikAmAMthI pasAra thai rahyA che. paraMtu A jevI tevI uttama bhUmikA nathI, jenI barAbarI karI zakAya tevI sAmAnya bhUmikA nathI. jema anupama ane upama temAM, anupamano artha che ke jenI upamA ApavI durlabha che. te ja rIte A madhyagALAnA uttara AtmAo hovA chatAM anuttara che arthAt sAmAnya uttara AtmAo nathI paraMtu atulanIya uttara AtmAo che ane have teo kyAMya paNa rokAyA vinA uttama dazAne prApta thavAnA ja che. A anuttara zabda anuttama dazAno dyotaka che arthAt have teo mokSanA motI banI gayA che. ApaNI vyavahArika bhASAmAM temane sidhdhanA pADozI kahevAya che. uvavAI sUtra kramika vikAsanA dRSTAMto pUrA pADe che. jyAre anuttarovavAI sUtra vikAsanI aMtima sthitinA daSTAMto para prakAza pADe che. dhanya che A mahAna tapasvIonI zubha nAmAvalIne. jenA pavitra nAmano udghoSa karavAthI samagra amaMgala tattvono parihAra thAya, tevuM A zAstra anupama zAstra che. ahIM A Amukha pUro karatAM pahelA amArI pramoda bhAvanA saMpAdaka maMDaLa pratye pragaTa karatAM snehAkRta chalake che. AvI jJAnArAdhanA karI mahAyoginI jevA lIlamabAI ma. nA sAMnidhyamAM AratIbAi ma.sa. ane subodhikAbAi ma. ityAdi je je vidUSI sAdhvIo jJAnayajJamAM joDAyelA che, teone kharekhara vadhAi ApavA zabdo apUrNa lAge che. teoe A virATa kArya karIne phakta jinazAsananI sevA karI che tema nahIM, paraMtu samagra gujarAtI sAhityane samRddha banAvyuM che ane sAhitya kSetre gujarAta gaurava lai zake tevuM sAhitya taiyAra karI Agama sAhitya para kaLaza caDhAvyo che. - jayaMtamuni peTarabAra, 24 ON . Page #31 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saMpAdakIya apUrva mRtaArAdhaka bhAvayoginI bA. bra. pU. lIlamabAI ma. sa. mumukSu pAThaka ! A navamuM aMga anuttaropapAtika sUtra gujarAtI anuvAda sahita pa. pU. vAcanA pravara gurudeva zrI prANalAlajI mahArAja sAhebanI janmazatAbdInuM nimitta pAmI prasiddha thaI raheluM che. kevuM suMdara nAma che tenuM! temAM badhI ja kriyA anuttara-ucca prakAranI che. tenuM kada bahu moTuM nathI temaja sAva nAnuM paNa nathI. phakta traNa vargamAM vahecAyeluM che. pradhAna dharmakathAnuyoga che, gauNatAe traNe ya yoga samAya jAya che. koI vastu evI nathI ke jemAM cAre ya anuyoga, sAta naya, cAra nikSepa, anaMta bhAvabheda bharelA na hoya, kAraNa ke vastu pote ja anaMta dharmayukta che. A aMga tIrthakara bhASita che ane tripadI sAMbhaLIne sUtra rUpe grathita gaNadhara kare che. tene zAstramAM aMgapraviSTa kahela che. aMga praviSTa zrutanI vyAkhyA nIce pramANe che(1) zrutarUpa puruSanA aMgamAM pravezI aMgarUpa baneluM zruta te aMga praviSTa che. (2) gaNadharoe sAkSAt raceluM zruta te aMga praviSTa che. (3) praznatraya ane tripadI rUpa Adeza dvArA utpanna thayeluM zruta te aMgapraviSTa che. (4) sarva tIrthakaronA tIrthamAM niyata evuM zruta te aMgapraviSTa che. A sUtramAM 33 AtmAonuM prayoga siddha jIvana kavana che. A 33 AtmAo ATha karmathI baddha che. teo manuSya janma dhAraNa karI zarIrAdi nAmakarmanA udayane pAmI, mohAdi ghAtikarmane AdhIna vedatrayanA phaLa svarUpe vAsanAjanita bhAvone bhogavatAM saMsAra vRkSanI vRddhi na thaI jAya tenI sAvadhAnI rAkhatAM, anaMta saMsAramAM pAchuM dhakelAI na javuM paDe tevo satsaMga pAmatAM, paMca parameSThI puruSanuM AlaMbana letAM, bhakta bhogI -- Page #32 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 5. banI, saMsAra tyAgI, yathAtathya aNagAra bhAvamAM lIna banavA pUrNa purUSArtha karatAM anuttarayogI banI jAya che. anuttarayogInI salkiyA kalApa nIce pramANe che dIkSA grahaNa karyA pachI apramattapaNe traNa yogane zuddha karavA, cittane svarUpamAM sthira karavA, kAyayogane bAhyatA, guNasaMvatsara tapa, chaThanA pAraNe AyaMbila tapa, avaziSTa vadheluM, tuccha-pheMkI devA yogya AhAra lAvIne kAyAnuM poSaNa karavuM, veda mohajanya utpanna thayela vAsanAne upAsanAmAM sthira karavA pAMce ya IndriyanA viSayone jItavA, divasamAM sUrya sanmukha AMkhone khullI rAkhI, pagane utkaTa Asana baddha rAkhavA ane rAtre ThaMDInI zIta AtApanA laI vIrAsane sthita rahevuM. chaTha, aTTama, colA, paMcolA vagere tapa karI kAyayogane zuddha, anuttara karavo. vacana yogane mauna dvArA jalpanA, kalpanA choDI gupta brahmacArI anuttara banAvavo. manayogane vikalpanA kutarka khoTA vicAronA vamaLamAMthI rokI dharmadhyAna zukladhyAnavALo anuttara banAvavo. mukhyarUpe traNa yogane traNa karaNathI pApAzravathI mukta banAvI, pagathI laIne mastaka sudhInA vIse aMgone arthAt saMpUrNa zarIrane kRza banAvI mRtaprAyaH karI, AtyaMtara tapa dvArA kaSAya kRza karI, AtmAnuM ojasa prApta karavAnI anuttara kriyAno prayoga che jemAM, tenuM nAma che anuttara. Ayukarma ochuM paDe ane mokSa javA yogya AtmA zuddha na bane paraMtu anaMta bhavonA paribhramaNanI vAsanAno sadaMtara nAza karI eka bhavathI laIne tera bhavamAM mokSa thaI jAya tevo AtmAne anuttara banAvavo. mRtyu pAmyA pachI anuttara vimAnamAM utpanna thavAya, tevI kriyAnuM saMpUrNa jJAna Ape ane prayoga karavAnI vidhi vidhAna dekhADe tenuM nAma che anuttaropapAtika sUtra. A sUtrano anuvAda karavAnuM saubhAgya mArI ziSyA viduSI bA. bra. sAdhvI sanmatine phALe jAya che ane saMpAdana samArjana sAdhvIratnA DaoN. AratIzrIne phALe jAya che. teoe potAnI yathA zakti ane vilakSaNatA sahayoga puruSArtha karIne saMpAdana, anavAda karela che. tene opa Agama manISI 5. trilokamanI mahArAje Apyo che. teone mArA zata zata praNAma. amArI ziSyA sAdhvI sanmatine abhinaMdana saha AzIrvAda ApuM chuM ke AvuM atyaMta suMdara kAma karI tArA AtmAmAM anuttara sAdhaka dazA pragaTAvI tenAmaya banI sadAya sanmati sAthe prayANa karatAM AtmAne zuddha, buddha, mukta banAvavA mATe apramatta dazA keLavo ane maLelA saMyama jIvanane saphaLa ane ( ). Page #33 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sArthaka banAvo. Agama avagAhana karavAmAM sahayogI sAdhvIvRMdanuM abhivAdana karuM chuM tathA A anuvAdane tapAsavAmAM mukulI karaNa karI otaprota banI janArA mukundabhAI zramaNopAsaka vageree temaja ujjavaLa bhAvone saMkalana sAthe preSita karanAra caMdrakAMtabhAI vagere prakAzana samitinA susabhyo tathA AvuM suMdara kArya karI ApanAra nehabharyA bhaktivAna nehalabhAI sarvanuM abhivAdana karuM chuM. zrutAdhAra banI artha sahayogI zrI ratiguru ceriTebala TrasTa rAjakoTanA dAnane tathA zruta sevAne paNa abhinaMdu chuM. nAmI, anAmI sarva sahayogIono AbhAra mAnuM chuM. Agama avagAhanamAM kaMI ochuM, adhika thayuM hoya to vItarAganI sAkSIe micchAmi dukkaDaM. bodhi bIja dIkSA--zikSA dore bAMdhI, "mukta lIlama" taNA tAraka thayA, evA guruNI "ujama-phUla-aMbAmAta"ne vaMdana karuM bhAvabharyA; vItarAga vacana viruddha lakhAyuM hoya to mAguM punaH kSamApanA, maMgala maitrI pramoda bhAvamAM vaho sahu, evI karuM vijJApanA. 27 -AryA lIlama. Page #34 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saMpAdana anubha] Do. sAdhvI AratI tathA sAdhvI subodhikA vRknakarmakSa : mokSa: tattvArtha sUtra. jyAre sarva karmono kSaya thAya tyAre jIvano mokSa thAya che. kayAreka sAdhanAmAM puruSArtha karavA chatAM sarva karmono kSaya na thAya ane koI paNa kAraNathI keTalAMka karmo zeSa rahI jAya, tyAre te zeSa rahelA karmo jIvanI sAdhanAnA prabhAve puNyakarmo ja hoya che ane te karmonA bhogavaTA mATe jIva saMsAranA anupama sthAna rUpa anuttara vimAnamAM utpanna thAya che. zrI anuttaropapAtika sUtramAM A prakAranA anuttara vimAna ne prApta 33 puNyavAna AtmAonA jIvanacaritranuM nirUpaNa che, je sAdhakone samyakyAritranI preraNA Ape che. A zAstramAM dhanyamuninI tapasyAnuM ane tapasyAthI thayelI kAyAnI kRzatAnuM vistRta varNana che. je vAcakone karmakSaya mATe anazana Adi bAhyatAnI preraNA Ape che. zAstramAM aneka sthAne atidezAtmaka pATha che. jema ke jAlikumArano janmotsava, pAlanapoSaNa, ATha kanyAo sAthe lagna, prItidAna vagere prasaMgo mATe zAstrakAre nadI meho | pATha Apyo che. vivecanamAM athavA pariziSTamAM te saMkSipta pAThane spaSTa karyA che. pariziSTamAM, gautamasvAmI, sudharmAsvAmI, meghakumAra, mahAbalakumAra jevI zAstrapAThamAM prayukta viziSTa vyaktio tathA rAjagRhI, kAkaMdI, vipulagiri vagere viziSTa sthAnano paricaya Apyo che. te ja rIte chaDuM chai - chaThanA pAraNe chaTha, AyaMbila vagere pAribhASika zabdonI samajaNa TIkAgraMthonA AdhAre ApI che. A rIte kathAnuyoganI pradhAnatA dharAvatA A zAstramAM kathAnaka sAthe sAdhakone upayogI anekavidha viSayono samAveza thayelo che. A zAstranA saMpAdana samaye amAro paNa A kSetramAM praveza mAtra hato. tema chatAM guruvaryonI kRpAe pUrva prakAzita graMthonA AdhAre tema ja Agama manISI pU. trilokamuni ma. sA. nA saMpUrNa sahayoge zAstranA bhAvone saraLa rIte samajAvavAno yatkiMcita prayatna karyo che. kArya saphaLatAnI pAvana paLe sAdhakanI zradhdhA sAthe gurukRpAnuM ajaba - gajabanuM sAmarthya 28 Page #35 -------------------------------------------------------------------------- ________________ O anubhUtimAM Ave che. sarva upakArI guru bhagavaMto, guruNImaiyA tathA sahavartI sahayogI sarva ratnAdhiko tathA anuja sativRMda prati AbhAranI lAgaNI vyakta karI virAma pAmIe chIe. alpajJatAne vaza thaIne sarvajJa kathita zAstranA bhAvone yathArtha rIte samajI zakyA na hoya ane jinavANIthI ochI - adhika ke viparIta prarUpaNA thaI hoya to trividha trividha micchAmi dukkaDam.. sadA RNI mAta-tAta caMpAbena-zAmaLajIbhAI! sadA RNI mAta-tAta lalitAbena-popaTabhAi! karyuM tame saMskAronuM siMcana, karyuM tame saMskAronuM siMcana, anaMta upakArI o tapasamrATa gurudevazrI! anaMta upakArI o tapasamrATa gurudevazrI ! ApyuM aNamoluM saMyama jIvana ApyuM aNamoluM saMyama jIvana zaraNu grahyuM pU. mukata -lIlama guNIzrI ! zaraNu rahyuM pU. mukata-lIlama - vIra guNIzrI! kholyA Ape divya jJAnarUpa nayana kholyA Ape divya jJAnarUpa nayana devaguru-dharmanI maLe evI kRpA devaguru-dharmanI maLe evI kRpA zrata AratIe pAmuM Atmadarzana. zruta subodhe karuM kaSAyonuM zamana. 29 . Page #36 -------------------------------------------------------------------------- ________________ anuvAdikAnI kalame - sAdhvI zrI sanmatIbAI ma. upalabdha jainAgamono kramika ItihAsa : jaina dharma, darzana ane saMskRtino mULa AdhAra vItarAga sarvajJanI vANI che. saMpUrNa rUpe Atmadarzana karanAra ja samagra vizvanuM darzana karI zake che. je sarvane jANe che te ja tattvajJAnanuM yathArtha nirUpaNa karI zake che ane paramahitakArI yathArtha upadeza ApI zake che. sarvajJo dvArA kathita tattvajJAna, AtmajJAna ane AcAra vyavahArano samparka paribodha te ja Agama, zAstra athavA sUtranA nAmathI prasiddha che. tIrthakaranI vANI jANe mukta sumanonI vRSTi samAna hoya che. mahAna prajJAvAna gaNaghara te bhAvone sUtra rUpe grathita karI vyavasthita AgamonuM rUpa Ape che. Aje ApaNe jene Agama nAmathI oLakhIe chIe, te prAcIna samayamAM 'gaNipiTaka' kahevAtA hatA. gaNipiTaka'mAM samagra dvAdazAMgIno samAveza thaI jAya che. pachInA samayamAM tenAM aMga, upAMga, mULa, cheda Adi aneka bheda thayA che. jyAre lakhavAnI paraMparA na hatI, tyAre Agamone smRtipaTa para athavA guru paraMparAthI surakSita rAkhavAmAM AvatA hatA. bhagavAna mahAvIra svAmI pachI lagabhaga eka hajAra varSa sudhI 'Agama' guru-ziSya paraMparAmAM smRti rUpe surakSita rahyAM tyAra pachI smRtidurbaLatA, guru paraMparAno viccheda tathA bIjAM aneka kAraNothI dhIre dhIre AgamajJAna paNa lupta thatuM gayuM. mahAsarovaranuM jaLa sukAtAM sukAtAM goSpada jeTaluM ja mAtra rahI gayuM. tyAre devardhvigaNi kSamAzramaNe zramaNonuM saMmelana bolAvI, smRti doSathI lupta thatAM AgamajJAnane, jinavANIne surakSita rAkhavAnA pavitra uddezyathI lipibaddha karavAno aitihAsika prayAsa karyo ane jinavANIne pustakArUDha karI, AvanArI navI 30 Page #37 -------------------------------------------------------------------------- ________________ peDhI para avarNanIya upakAra karyo. A jainadharma, darzana ane saMskRtinI dhArAne pravAhamAna rAkhavAno adbhuta upakrama hato. AgamonuM A prathama lekhita saMpAdana vIranirvANanA 980 varSathI prAraMbha thaI 993 varSa sudhImAM saMpanna thayuM. pustakArUDha thayA bAda jaina AgamonuM svarUpa mULa rUpamAM to surakSita thaI gayuM paraMtu kALadoSa, bahAranuM AkramaNa, AMtarika matabheda, vigraha, smRti durbaLatA ane pramAda Adi kAraNothI AgamajJAnanI zuddha dhArA, arthabodhanI samyaka guru paraMparA dhIre dhIre kSINa thatI gaI. ogaNIsamI zatAbdInA prathama caraNamAM jyAre Agama mudraNanI paraMparA cAlI to pAThakone thoDI suvidhA prApta thaI, AgamonI prAcIna TIkAo, cUrNi ane niyukti jyAre prakAzita thaI tathA tenA AdhAra para Agamono saraLa ane spaSTa bhAvabodha mudrita thaI pAThakone sulabha thayo, tyAre AgamajJAnanuM paThana-pAThana svAbhAvika ja vadhyuM. seMkaDo jijJAsuomAM Agama svAdhyAyanI pravRtti jAgI. jainettara dezI-videzI vidvAna paNa AgamonuM anuzIlana karavA lAgyA. A che amArI upalabdha AgamonI kramika paraMparA. Agamono paricaya : jaina Agama sAhitya bhAratIya sAhityanI virATa nidhino eka aNamola khajAno che. te aMgapraviSTa ane aMgabAnA rUpamAM upalabdha che. aMgapraviSTa sAhityanA sUtra rUpamAM racayitA gaNadhara che ane arthanA prarUpaka sAkSAt tIrthakara hovAnA kAraNe te maulika ane pramANabhUta mAnavAmAM Ave che. dvAdazAMgI aMga praviSTa che. tIrthakaro dvArA prarUpita ane gaNadharo dvArA grathita sUtra ane arthanA AdhAre sthavira je sAhityanI racanA kare che te anaMga praviSTa che, tene aMgabAhya paNa kahe che. sthAnAMga, naMdI Adi zvetAMbara Agama sAhityamAM te vibhAga prAcInatama che. digaMbara sAhityamAM paNa AgamonA A be vibhAga upalabdha che. aMgapraviSTa ane aMgabAhya. aMgabAhyanAM nAmomAM kaMIka aMtara che. aMga praviSTanuM svarUpa sadA, sarvadA dareka tIrthakaronA samayamAM niyata hoya che. 0 31 Page #38 -------------------------------------------------------------------------- ________________ te dhruva che, niyata che, zAzvata che. tene dvAdazAMgI athavA gaNipiTaka paNa kahe che. aMga sAhitya 12 vibhAgomAM vibhAjita che (1) AcArAMga (ra) sUyagaDAMga (3) ThANAMga (4) samavAyAMga (5) bhagavatI (6) jJAtAdharmakathAMga (7) upAsakadazAMga (8) aMtagaDadazAMga (9) anuttarovavAIdazAMga (10) praznavyAkaraNa (11) vipAka (12) dRSTivAda. dRSTivAda vartamAnamAM anupalabdha che. anuttarovavAIdazAMga navamuM aMga che. prastuta AgamamAM evA mahAna taponidhi sAdhakono ullekha che ke jeoe utkRSTatama tapanI sAdhanA--ArAdhanA karI, AyuSya pUrNa thavA para anuttaravimAnamAM janma grahaNa karyo. vijaya, vaijayaMta, jayaMta, aparAjita ane sarvArthasiddha; e pAMca anuttara vimAna che. anya badhAM vimAnomAM zreSTha hovAthI tene anuttara vimAna kahela che. anuttara vimAnamAM utpanna thanArA anuttaropapAtika kahevAya che. prathama vargamAM dasa adhyayana che, mATe tene anuttarovavAIyadazA kahyuM che. bIjA zabdamAM ema paNa kahI zakAya ke evA mAnavonI dazA eTale avasthAnuM varNana hovAthI paNa tene anuttarovavAIyadazA kahela che. anuttara vimAnavAsI devonI eka vizeSatA e che ke te parita (alpa) saMsArI hoya che. prastuta AgamamAM samrATa zreNikanA jAli Adi trevIsa rAjakumAronAM sAdhanAmaya jIvananuM varNana che. rAjA zreNika : samrATa zreNika magadhanA adhipati hatA. jaina, bauddha ane vaidika, A traNeya paraMparAomAM zreNikanA saMbaMdhamAM paryApta mAhitI prApta thAya che. bhAgavata mahApurANa anusAra te zizunAgavaMzIya kuLamAM utpanna thayA hatA, mahAkavi azvaghoSe tenuM kuLa harTIMga lakhyuM che. AcArya haribhadre tenuM kuLa yAhika mAnyuM che. rAyacaudharInuM maMtavya che ke bauddha sAhityamAM je haryaMga kuLano ullekha che te nAga vaMzano ja dyotaka che. kovizle harTIMgano artha siMha karyo che paraMtu teno artha nAga paNa che. prophesara bhAMDArakare nAgadazakamAM biMbisAranI gaNanA karI che ane te badhA rAjAono vaMza paNa nAgavaMza mAnyo che. bauddha sAhityamAM A kuLanuM nAma zizunAgavaMza lakhyuM che. jaina graMthomAM varNita vAhika kuLa paNa nAgavaMza ja che. vAhikajanapada nAgajAtinuM mukhya kendra rahyuM che. tenuM kAryakSetra pramukha rUpathI takSazilA hatuM, je vAhika janapadamAM hatuM. mATe zreNikane zizunAga vaMzIya mAnavA 32 Page #39 -------------------------------------------------------------------------- ________________ asaMgata nathI. paMDita gegara ane bhAMDArakare silonanA pAlI vaMzAnukrama anusAra biMbisAra ane zizunAgavaMzane alaga batAvela che. biMbisAra zizunAganI pahelAM hatA. DaoN. kAzIprasAdanuM maMtavya che ke zreNikanA pUrvajono kAzInA rAjavaMzanI sAthe paitRka saMbaMdha hato, jyAM tIrthaMkara pArzvanAthe janma grahaNa karyo hato. mATe zreNikano kuLadharma nigraMtha (jaina) dharma hato. AcArya hemacaMdre paNa rAjA zreNikanA pitA prasenajitane bhagavAna pArzvanAthanI paraMparAnA zrAvaka gaNyA che. zreNikanuM janma nAma zuM hatuM ? A saMbaMdhamAM jaina, bauddha ane vaidika paraMparAnA graMtha mauna che. jaina AgamomAM zreNikanAM bhaMbhasAra, bhiMbhasAra, bhiMbhIsAra; e nAmo maLe che. zreNika bALaka hatA te samaye rAjamahelamAM Aga lAgI. badhA rAjakumAro vividha bahumUlyayukta vastuo laIne bhAgyA, paraMtu zreNike bhaMbhAne rAjacihnanA rUpamAM sArabhUta samajI grahaNa karI mATe ja tenuM nAma bhaMbhasAra paDyuM. abhidhAna ciMtAmaNI, upadeza mALA, RSimaMDala prakaraNa, bharatezvarabAhubalI vRtti, Avazyaka cUrNi prakRti prAkRta ane saMskRtanA graMthomAM bhaMbhasAra zabda mukhyarUpathI prayukta thayo che. bhaMbhA, bhiMbhA ane bhiMbhI e sarva zabdo bherInA arthamAM prayukta che. bauddha paraMparAmAM zreNikanuM nAma biMbisAra pracalita che. biMbino artha suvarNa che. suvarNanI samAna varNa hovAnA kAraNe tenuM nAma biMbisAra paDyuM che. tibeTI paraMparA mAne che ke zreNikanI mAtAnuM nAma bibi hatuM mATe tene biMbisAra kahevAmAM Avela che. jaina paraMparAnuM maMtavya che ke sainika zreNionI sthApanA karavAthI tenuM nAma zreNika paDyuM. bauddha paraMparAnI mAnyatA che ke pitA dvArA aDhAra zreNIonA svAmI banAvyAnA kAraNe te zreNika kahevAyela che. jaina, bauddha ane vaidika vAdgamayamAM zreNi ane prazreNInI sarvatra carcA AvI che. jaMbudrIpa prajJapti, jAtaka, mUgapakkha jAtakamAM zreNinI saMkhyA 18 mAnI che. mahAvastumAM trIsa zreNiono ullekha ane yajurvedamAM 53 no ullekha che. koI koInI mAnyatA che ke 33 Page #40 -------------------------------------------------------------------------- ________________ moTI senA hovAthI athavA seniya gotra hovAthI tenuM nAma zreNika paDyuM. zrImad bhAgavata purANamAM zreNikanAM 'ajAtazatru vidhisAra' nAma paNa ApyAM che. bIjAM sthaLomAM viMdhyasena ane subindu nAmano paNa ullekha thayo che. Avazyaka haribhadrIya vRtti ane 3 zalAkApuruSa caritra anusAra zreNikanA pitA prasenajita hatA. digaMbara AcArya hariSeNe zreNikanA pitAnuM nAma upazreNika lakhyuM che. AcArya guNabhadra uttarapurANamAM zreNikanA pitAnuM nAma kuNika lakhyuM che, je anyonya Agama ane AgAmetara graMthothI saMgata nathI. te zreNikanA pitA nathI paraMtu putra che. anyatra graMthomAM zreNikanA pitAnuM nAma mahAparva, hemajita, kSetrojA, leprojA paNa maLe che. jaina sAhityamAM zreNikanI ra6 rANIonAM nAma upalabdha che. tenA 35 putronuM paNa varNana maLe che. jJAtAsUtra, aMtakRtadazAMga, nirayAvalikA, AvazyakacUrNi, nizIthacUrNi, 3 salAkA puruSa caritra, upadezamALA, zreNikacaritra prakRttimAM tenA adhikAMza putra, pautra ane mahArANIono bhagavAna mahAvIra pAse pravrajyA levAno ullekha che. te badhA jJAna, dhyAna ane utkRSTa tapa-japanI sAdhanA karI svargavAsI thayA che. uttarAdhyayana sUtra anusAra zreNika samrATe anAthImuni pAse sanAtha ane anAthanA gaMbhIra rahasyane samajIne jaina dharmano svIkAra karyo hato. samrATa zreNika kSAyika samyakatvadhArI hatA tevI dhAraNA che. teoe tIrthakara nAma karma prakRtino paNa baMdha karyo hato. joke na to teo bahuzruta hatA ane na to teo prajJapti jevA AgamonA vettA (jANakAra) hatA to paNa samyakatvanA kAraNe ja teo tIrthakara jevA gauravapUrNa padane yogya thayA. bauddhagraMtho anusAra zreNikanI 500 rANIo hatI. teone tathAgata buddhanA bhakta mAnavAmAM Ave che. jyAre rAjA prasenajita zreNikane nirvAsita karyA hatA te samaye teoe prathama vizrAma naMdIgrAmamAM lIdho hato. tyAMnA pramukha brAhmaNoe rAjakopanA bhayathI na tene bhojana ApyuM ane na vizrAMti mATe AvAsa paNa Apyo. vivaza thaIne naMdIgrAmanI bahAra bauddha vihAramAM tene rokAvuM paDyuM ane tyAMnA bauddha 34 Page #41 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhikSuoe tene sneha Apyo. tenAthI tenA aMtaramAnasamAM bauddha dharmanA prati sahaja anurAga jAgRta thayo. celanA rANI sAthe thatI carcAomAM teo bauddha dharmano pakSa letA hatA. aMte anAthI munithI bodha pAmatAM teo jainadharmI thayA. rAjA zreNika ghaNA tejasvI zAsaka hatA. te jinazAsananI mahAna prabhAvanA karanArA hatA. devo dvArA karavAmAM AvelI parIkSAmAM paNa te samuttIrNa thayA hatA. teonuM anokhuM kartavya jaina dharmanI gaurava-garimAmAM cAra cAMda lagAvanAruM hatuM. temaNe rAjyamAM amArI paDaha-prANI vadha na karavAnI ghoSaNA karAvI hatI. prastuta AgamamAM zreNika samrATanA rAjakumAronuM varNana che. temanA jIvana prasaMgo viSayaka carcAo che. vihallakumAranAM saMbaMdhamAM hAra- hAthInA prasaMgane laIne te yuganA rathamUsaLa / ane mahAzilA kaMTaka mahAsaMgrAmanuM kathana che paraMtu vistAra bhayathI te badhAno ullekha na karatAM abhayakumAranA saMbaMdhamAM ja ahIM kaMIka ciMtana prastuta karIe chIe. abhayakumAra : abhayakumAra prabaLa pratibhAnA dhAraka hatA. jaina ane bauddha banne paraMparAo tene potAnA anuyAyI mAne che. jaina Agama sAhitya anusAra te bhagavAna mahAvIranI pAse ArhatI dIkSA svIkAra kare che ane tripiTaka sAhitya anusAra te buddhanI pAse pravrujita thAya che. jaina sAhityanI daSTithI te zreNika rAjAnI naMdA nAmanI rANInA putra hatA. naMdA vejJAtaTapuranA dhanAvahanI putrI hatI. kumArAvasthAmAM zreNika tyAM pahoMcyA hatA ane temaNe naMdAnI sAthe pANigrahaNa karyuM hatuM. ATha varSa sudhI abhayakumAra potAnI mAtAnI sAthe, nAnAne ghare rahyA hatA ane tyAra pachI te rAjagRhamAM AvyA hatA. abhayakumAranuM rUpa atyadhika suMdara hatuM. te sAma, dAma, daMDa, bheda, pradhAna rAjya nItimAM niSNAta hatA. teo IhA, apoha (avAya), mArgaNA, gaveSaNA ane arthazAstramAM kuzaLa hatA; cAre prakAranI buddhionA dhaNI hatA. te zreNika samrATanA pratyeka kAryane mATe sAcA parAmarzaka hatA. te rAjyadhurAne dhAraNa karanArA hatA. te rAjya 35 Page #42 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (zAsana) rASTra (deza) koSa, koThAra (annabhaMDAra) sevA, vAhana, nagara ane aMtaHpuranI sArI rIte saMbhALa rAkhatA hatA. abhayakumAra rAjA zreNikanA mAnItA maMtrI hatA. te jaTilamAM jaTila samasyAone potAnI kuzAgra buddhithI eka kSaNamAM ukelI detA hatA. teoe meghakumAranI mAtA dhAriNI ane kuNikanI mAtA cellaNAno dohada potAnI kuzAgra buddhithI pUrNa karyo hato. potAnI nAnI mAtA cellaNA ane zreNikano vivAha saMbaMdha paNa AnaMda sahita pUrNa karAvyo hato. tenI buddhinA camatkAranI aneka ghaTanAo jaina sAhityamAM aMkita che. teoe ujjayinInA rAjA caMDapradyotanA vikaTa rAja naitika saMkaTathI zreNikane mukta karyA hatA. zramaNadharmane grahaNa karavuM atyadhika kaThina che, te abhayakumAra sArI rIte jANatA hatA. ekavAra eka ThThamake (lAkaDA levA janAro kaThiyAro) gaNadhara sudharmA svAmInI pAse pravrajyA grahaNa karI. lokoe tenI mazkarI karI. abhayakumArane jANa thaI tyAre temaNe sArvajanika sthAna para ekeka karoDa suvarNamudrAonA traNa DhagalA karIne udghoSaNA karI ke traNa karoDa suvarNamudrAone te ja vyakti laI zake che ke je vyakti jIvanabhara strI, agni ane kAcA pANIno parityAga kare. suvarNamudrAone joIne badhAnuM mana lalacAyuM paraMtu zarata sAMbhaLIne koI AgaLa na AvyuM. abhayakumAre e badhAnI sAme kahyuM ke dumakamuni keTalA mahAna che ke jeNe jIvanabhara strI, agni ane kAcA pANIne choDI dIdhuM che paraMtu tame badhA tenI mazkarI karo cho. badhA drumakamuninA mahAna tyAgathI prabhAvita thayA ane teone zramaNa dharmanA mahatvanuM jJAna thayuM. sUyagaDAMga niryukti tathA 3 zalAkApuruSa caritra anusAra abhayakumAre ArdrakumArane dharma upakaraNa upahAranA rUpamAM mokalyA hatA. jenAthI ArdrakumAra pratibuddha thaIne zramaNa banyA hatA, abhayakumAranA saMparkamAM AvIne rAjyagRhanA krUra kasAI kAlaurikanA putra sulasakumAra bhagavAna mahAvIranA parama bhakta banyA hatA. abhayakumAranI dhArmika bhAvanAnAM aneka udAharaNa jaina sAhityamAM upalabdha che. kathAkAra kahe che- ekavAra abhayakumAre bhagavAna mahAvIra svAmInI samakSa jijJAsA 36 Page #43 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pragaTa karI ke aMtima mokSagAmI rAjA koNa haze? bhagavAne kahyuM ke vItabhayanA rAjA udAyana je mArI pAse saMyama svIkAra karI cUkyA che, te rAjA rUpe aMtima mokSagAmI che. bhagavAnanI A vAta sAMbhaLIne abhaya manomana vicAravA lAgyA. jo huM rAjA banI jAuM to mokSa nahIM meLavI zakuM, tethI kumArAvasthAmAM ja dIkSA grahaNa karI lauM. eNe samrATa zreNika pAse AjJA ApavA mATe namra vinaMtI karI. zreNike kahyuM ke hamaNAM tamArI uMmara dIkSA levA jevaDI nathI, dIkSA levAnI uMmara mArI che. tame rAjA banIne AnaMdano upabhoga karo. abhayakumAranA khUba ja AgrahathI zreNike kahyuM je divase huM duHkhI thaIne tane kahI dauM ke dUra cAlyo jA, mane kayAre ya tAruM moDhuM dekhADato nahIM; te divase tuM zramaNa banI jaje. keTalAka samaya pachI bhagavAna mahAvIra svAmI rAjagRhamAM padhAryA. bhagavAnanA darzana karI mahArANI celaNAnI sAthe rAjA pAchA AvI rahyA hatA. saritAnA kinAre rAjA zreNika ane celaNAe eka munine dhyAnastha joyA. ThaMDI ghaNI hatI. rAtrie mahArANIno hAtha niMdaramAM oDhavAnA vastrathI bahAra rahI gayo ane hAtha hUThavAI gayo, tenI niMdara UDI gaI ane muninuM smaraNa thatAM acAnaka mukhamAMthI zabda nIkaLI paDyA, "te zuM karatA haze?" rANInA zabdoe rAjAnA manamAM avizvAsa pedA karI dIdho. savAramAM te bhagavAnanA darzana karavA gayA. cAlatAM samaye abhayakumArane Adeza Apyo ke cellaNAnA mahelane saLagAvI do. abhayakumAre rAjamahelamAMthI rANIone ane bahumUlyavAna vastuone bahAra kADhI, temAM Aga lagAvI dIdhI. rAjA zreNike bhagavAna mahAvIrane prazna karyo ke cellaNA Adi badhI rANIo pUrNa pativratA ane zIlavaMtI che? bhagavAne kahyuM hA. tyAre rAjA zreNika manomana pazcAtApa karavA lAgyA. te samavasaraNamAMthI jaldIthI nIkaLI rAjabhavana tarapha pAchA pharyA. rastAmAM abhayakumAra maLI gayA. rAjAnA prazna pUchavA para abhayakumAre mahelane saLagAvI dIdhAnI vAta karI. rAjAe kahyuM zuM tame potAnI buddhithI kAma na karyuM? abhayakumAra bolyA, rAjanuM! rAjAnI AjJAno bhaMga karavo keTalo bhayaMkara che, e huM sArI rIte jANato hato. rAjAne potAnA aviveka pUrNa kRtya para krodha AvI rahyo hato. te potAnA 37 Page #44 -------------------------------------------------------------------------- ________________ krodhane vazamAM rAkhI zakyA ane tenA mukhamAMthI ekadama zabda sarI paDyA ke ahiMyAthI cAlyo jA, bhUlathI paNa mane moTuM na batAvato. abhayakumAra to A zabdonI ja pratIkSA karI rahyA hatA. temaNe rAjAne namaskAra karyA ane bhagavAnanA caraNomAM pahoMcIne dIkSA grahaNa karI lIdhI. rAjA zreNika mahelamAM pahoMcyA.badhI rANIo ane bahumUlya vastuo surakSita joIne potAnAM vacano mATe apAra duHkha thayuM. te bhagavAnanI pAse pahoMcyA paraMtu rAjA zreNika pahoMcyA, te pahelAM ja abhayakumAra dIkSita thaI gayA. aMtagaDadazAMga sUtramAM abhayakumAranI mAtA naMdAno paNa dIkSita thaI mokSa prApta karyAno ullekha che. abhayakumAra munie 11 aMgonuM adhyayana karyuM. guNaratna saMvatsara tapanI ArAdhanA karI. tenuM zarIra atyaMta kRza thaI gayuM to paNa sAdhanAnuM apUrva teja tenA mukha para camakI rahyuM hatuM. abhayakumAramAM prabaLa pratibhA hatI, kuzAgra buddhinA dhAraka hatA. buddhinI sArthakatA temAM che ke jyAM AtmajJAnanI vicAraNA karavAmAM Ave. yuddha ne tattva vivAra 2, Aje paNa vyApArIvarga abhayakumAranI buddhinuM smaraNa kare che. nUtanavarSanA avasara para jamA khAtAmAM lakhAya che ke abhayakumAranI jevI buddhi hojo. viSaya vastu : prastuta anuttaropapAtika sUtranA prathama vargamAM 10 adhyayana che, dvitIya vargamAM 13 adhyayana che ane tRtIya vargamAM 10 adhyayana che. A pramANe traNe vargonAM adhyayananI saMkhyA 33 thAya che. pratyeka adhyayanamAM eka eka mahApuruSanA jIvananuM varNana che. A sUtra 292 zloka pramANa mAnavAmAM Avela che. prathama vargamAM jAli, mayAli, upajAli, puruSasena, vAriseNa, dIrghadata, laSTadaMta, vihalla, verAyasa, ane abhayakumAra A daza rAjakumAronuM, tenAM mAtA-pitAnuM, nagara, janma AdinuM tathA tyAMnA rAjA, udyAna, Adino paricaya Apyo che. ukta daze rAjakumAra bhagavAna mahAvIranI pAse saMyama svIkArIne tathA utkRSTa tapa-tyAganI ArAdhanA karIne anuttara vimAnamAM deva thayA ane tyAMthI cyavI manuSya janma prAptakarI siddha, buddha, mukta thaze. - 38 Page #45 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dvitIya vargamAM dIrghasena, mahAsena, laSTadaMta, gUDhadaMta, zuddhadaMta, hala, druma, drumasena, mahAdrumasena, siMha, siMhasena, mahAsiMhasena ane puSpasena, A 13 rAjakumAronAM jIvananuM varNana, jAlikumAranA jIvananI jema saMkSepamAM karyuM che. A vargamAM varNita mahApurUSonuM jIvana pahelA bhogamaya ane pachI tapomaya hatuM tathA sarva rAjakumAra potAnI tapasAdhanA dvArA pAMca anuttara vimAnamAM gayA. tyAMthI cyavI, manuSya janma pAmI, siddha buddha ane mukta thaze. ahIM prathama varganA daza adhyayanomAMthI sAtamuM adhyayana laSTadaMta rAjakumAranuM che ane bIjA vargamAM paNa trIjuM adhyayana laSTadaMtakumAranuM che. bannenI mAtA dhAriNI ane pitA zreNika samrATa che. tenI hakIkata zuM che te anveSaNIya che. saMbhava che ke laSTAMta nAmanA be rAjakumAro hoya. tRtIya vargamAM dhanyakumAra, sunakSatrakumAra, RSidAsa, pellaka, rAmaputra, caMdrika pRSTimAtRka, peDhAlaputra, pothrila, tathA vehalla, A daza kumAronuM bhogamaya jIvana, ane tenA pachI tapomaya jIvananuM suMdara varNana che. A daza kumAromAM dhanyakumAranuM varNana vistAra pUrvaka che. anuttaropapAtika sUtranA pramukhapAtra dhanyakumAra, kAkaMdInI bhadrA sArthavAhInA putra hatA. aparimita dhana-dhAnya ane sukha-upabhoganA sAdhanothI saMpanna hatA. dhanyakumAranuM lAlana-pAlana khUba sArI rIte thayuM hatuM. te sAMsArika sukhomAM lIna hatA. eka divasa zramaNa bhagavAna mahAvIranA tyAga-vairAgyayukta divya pAvana pravacana sAMbhaLI vairAgyanI bhAvanA jAgRta thaI gaI ane te anusAra te potAnA vipula vaibhavane choDI saMyamI banI gayA. saMyamanA kaThora mArga para eka vIra sainikanI jema AgaLa vadhyA hatA. tenA tapomaya jIvananuM adbhuta varNana karavAmAM AvyuM che. dhanya aNagAranuM tapavarNana sAMbhaLI darekanuM mastaka zraddhAthI natamastaka banI jAya che. teoe jiMdagI paryata chaTha- chaThanuM tapa karavAnI pratijJA karI hatI. pAraNAmAM mAtra AyaMbilavratanA rUpamAM lUkhuM bhojana letA hatA. temAM paNa gRhastha je bhojanane bahAra pheMkavA yogya samajatA tene ja I 39 Page #46 -------------------------------------------------------------------------- ________________ levAnI teoe pratijJA karI hatI. A prakAranI tapazcaryAthI tenuM zarIra hADapiMjara jevuM thaI gayuM hatuM. tenA tapanuM alaMkArika varNana A zAstramAM che. te kathanamAM paryApta yathArthatAnA darzana thAya che, jema ke tapasvI dhanyamuninAM vAMsAnAM hADakAM akSamAlAnI jema eka eka karIne gaNI zakAtAM hatAM, chAtInAM hADakAM gaMgAnI lahero (mojAM) samAna alaga-alaga pratIta thatAM hatAM. temanI bhujAo sukAyelA sApanI jema kRza thaI gaI hatI, hAtha ghoDAnA moDhA para bAMdhavAnA tobaro jevA zithila thaIne laTakI gayA hatA ane vAyurogathI jema aMgopAMga kaMpe tema temanuM mastaka kaMpI rahyuM hatuM. A rIte te varNanamAM aneka upamAo ane daSTAMto bharelAM che. Agama sAhityamAM varNita zailI ane viSayavarNananI apekSAe eka samAna pratIta thatI kathAonuM UMDANathI avagAhana karavAmAM Ave to te kathAomAMthI navuM navuM tathya pragaTa thAya che. bhAratIya saMskRti saMracanA ane bhAratIya vidyAonA vikAsamAM tenuM apUrva yogadAna rahyuM che. Adhunika vArtAo ane navalakathAonI jema bhale te dilacaspIvALI na hoya, pAThakonA manane bhale te pakaDIne rAkhatI na hoya, paraMtu temAM jIvana utthAnanI preraNAo rahelI che. te sAMskRtika dRSTithI apUrva che. temAM prAkRtika tattvo bharapUra che. prastuta Agamano viSaya kathA pradhAna che tathApi cAritranuM pratinidhitva paNa kare che. sAthe ja temAM tapanuM vizleSaNa karavAmAM AvyuM che. jaina saMskRtimAM tapanI sAdhanA mukhyarUpe rahelI che. jeTalA paNa tIrthakara thayA che teNe tapanI sAthe ja dIkSA grahaNa karI che, tapanI sAthe ja kevaLajJAna, kevaLadarzana prApta karyuM che ane tapa sAthe ja temano prathama upadeza prAraMbha kare che. bhagavAna mahAvIra tapo vijJAnI advitIya mahApuruSa hatA. teoe potAnA samayamAM pracalita dehadamanarUpa bAhya tapanI paNa AdhyAtmika sAdhanAnI sAthe samajUtI sthApita karI hatI. bhagavAna mahAvIre pote ane temanA ziSyoe paNa utkRSTa tapanI ArAdhanA karI hatI. teno ullekha A AgamamAM maLe che. anya AgamomAM paNa A ja kAraNathI mahAvIranA ziSyo mATe tapasvI ane 40 , Page #47 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dIrghatapasvI vizeSaNano ullekha prApta thAya che ane aNagArane tapamAM zUravIra kahyA che. suprasiddha TIkAkAra malayagirie tapanI paribhASA karatAM lakhyuM che ke je ATha prakAranA karmane tapAvI teno nAza kare tenuM nAma 'tapa' che. vAstavamAM tapathI karmano nAza thAya che, DhAMkelI zaktio pragaTa thaI jAya che. jema pavanathI ja kALA DibAMga vAdaLo eka kSaNamAM vikharAI jAya che tema tArUpI pavanathI karmarUpI vAdaLAMo vikharAvAM lAge che. prastuta AgamamAM anazana tapanuM vistRta varNana che. anazana tapa te ja sAdhaka karI zake che ke jene zarIranI Asakti ochI hoya. anazanamAM azana arthAt khAdya vastuno tyAga to karavAmAM Ave ja che, sAthe ja IcchAo, kaSAyo ane viSayavAsanAno tyAga paNa karavAmAM Ave che. zarUAtamAM sAdhaka amuka samaya mATe AhAra Adino tyAga kare che, te Ingarika tapanA nAmathI prakhyAta che ane jIvananA aMtima samayamAM jiMdagIparyata AhAra Adino tyAga kare che, te yAvatkathita (AjIvana)tapa kahevAya che. dhanya aNagAra ane anya sAdhuoe A banne prakAranAM tapanI ArAdhanA karI hatI. saMlekhanA jaina sAdhanA vidhinI eka prakriyA che. je sAdhake AdhyAtmikatAnI gahana sAdhanA karI che, bheda vijJAnanI sUkSmatAne jeNe sArI rIte AtmasAt karI che, te saMlekhanA ane samAdhi dvArA maraNanuM varaNa karI zake che. maraNanA samaye je AhAra Adino tyAga karavAmAM Ave che te tyAgamAM mRtyunI cAhanA hotI nathI. saMyamI sAdhakanI dareka kriyAo saMyamanA mATe ja hoya che. je zarIra sAdhanAmAM sahAyaka na hoya te bAdhaka banI jAya che. tenuM vahana karavAthI AdhyAtmika guNonI zuddhi ane vRddhi na thAya mATe te tyAgavA yogya banI jAya che. te samaye svecchAe maraNane varaNa karavAmAM Ave che. eka brAMta dhAraNA che ke saMthAro AtmahatyA che, paraMtu A satya nathI. AtmahatyA te vyakti ja kare che je paristhitiothI trAselA hoya che, jenI manokAmanA pUrNa thatI nathI hotI. jenuM ghora apamAna thayA kare che, je tIvra krodhanA kAraNe vikSipta thaI gayo hoya che, te vyakti vividha prakAranA prayoga karI jIvanano aMta lAve che. tenA aMtaramanamAM bhaya, kAmanAo, vAsanAo, uttejanAo ane kaSAya rahelAM hoya che. jyAre saMthArAmAM A badhAMno abhAva hoya che, AtmAnA nija guNone pragaTa karavAnI tIvratara bhAvanA hoya che mATe jo pUrvakALamAM koInI sAthe durbhAvanAo athavA vaimanasya thayuM hoya to te svayaM kSamAyAcanA 41 Page #48 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kare che ane potAnA taraphathI kSamAM paNa pradAna kare che. saMthArAmAM na koI prakAranI kIrtinI kAmanA hoya che ane na koI cAhanA hoya che, mATe te AtmahatyA nathI paraMtu sAdhanAno maMgalamaya pAvana mArga che. AgamonAM saMskaraNa : prastuta AgamanI bhASA ane viSaya atyadhika saraLa hovAnA kAraNe tenA para niryukti, bhASya ke cUrNio paNa lakhAI nathI. sarvaprathama AcArya abhayadeve ja tenA para saMskRta bhASAmAM vRtti lakhI che, je zabdArtha pradhAna ane sUtrasparze che. vRttinuM graMthamAna 192 zloka pramANa che. te vRtti sane 1920mAM Agama samiti suratathI prakAzita thaI ane tenI pUrve 1875 mAM kalakattAthI dhanapatasiMhe prakAzita karI hatI. A Agamano aMgrejI anuvAda 1907 mAM ela. DI. bArneTathI prakAzita thayo che. pI.ela. vaidyae prastAvanAnI sAthe san 1932mAM tenuM prakAzana karAvyuM. sane 1921mAM teno kevaLa mULa pATha AtmAnaMda sabhA bhAvanagarathI prakAzita thayo che. vikrama saMvata 1990 mAM bhAvanagarathI abhayadeva vRtti sAthe gujarAtI anuvAdanuM eka saMskaraNa prakAzita thayuM. vIra saMvata 2446 mAM AcArya amolakhaRSie 32 AgamonAM prakAzananI sAthe tenuM paNa prakAzana karAvyuM hatuM. 1940mAM gopAladAsa jIvAbhAI paTele jaina sAhitya prakAzana samiti amadAvAdathI ane zramaNI vidhApITha ghATakopara muMbaIthI tenA mULanI sAthe gujarAtI anuvAda prakAzita ryo che. AcArya zrI ghAsIlAlajI ma.sA.e saMskRta TIkAnI sAthe hindI ane gujarAtI anuvAda sane 1959 mAM jaina zAstroddhAra samiti dvArA prakAzita karAvyo. AcArya zrI AtmArAmajI ma.sA.e vivecana yukta eka zAnadAra saMskaraNa jaina zAstramALA kAryAlaya lAhorathI sane 1936 mAM prakAzita karyuM che. zrI vijayamuni zAstrIe mULa, hindI TippaNa athavA vRttinI sAthe saMpAdita karI eka manamohaka saMskaraNa prakAzita karyuM che. A pramANe Aja sudhI A sUtranAM aneka saMskaraNa prakAzita thayAM che. bAvarathI yuvAcArya madhukaramunijIe je Agama batrIsI saMpAdana karAvI che temAM paNa A sUtranuM abhinava saMskaraNa che. temAM mULa pATha sAthe artha tathA TUMkamAM 42 Page #49 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vivecana paNa che. jenuM saMpAdana vivecana viduSI mahAsatIjI muktiprabhAjIe karyuM che. Agama manISI zrI tri te batrIsa zAstrono sArAMza hiMdImAM saMpAdita karI 32 nAnI pustikAonA rUpamAM prakAzita karAvyo che, je sAmAnya ane prauDha baMne svAdhyAyIone upayogI che. A rIte Agama sAhityane jIvaMta ane cirakAlIna rAkhavA, samaye samaye AgamapremI sAdhakoe vidhavidha prayatno karyA che. pratyeka prakAzanonI potapotAnI AgavI vizeSatA che. amArA saMpAdanane suMdaratama banAvavAmAM AmAMnA aneka saMskaraNono pUrepUro sahayoga maLyo che. prastuta saMskaraNa : gujarAtI bhASI svAdhyAya premI vizALa samAjanI jJAna pipAsAne dhyAnamAM rAkhIne prastuta saMskaraNa prakAzita karI rahyA chIe. pU. gurudeva zrI prANalAlajI ma.sA. nI janma zatAbdI nimitte kaMIka navIna ane samAjopakAraka kArya karavuM ke je bhAvi peDhInA mATe yugo sudhI upayogI ane upakArI bane. A vicAra vi. saM. 2052 junAgaDha mukAme pU. tapasvI gurudeva ratilAlajI ma. sA.nA sAnidhyamAM pUjyavarA maMgalamUrti pU.muktAbAI ma. potAnA vizALa parivAra sAthe padhArelAM te samaye viduSI sAdhvI ratnA pU. uSAbAI ma.ne aMtaHskUraNA thaI ke jo ApaNe nAnA moTA dareka sAdhvIo jahemata uThAvIe to gurudevanI ane guNImaiyAnI asIma kRpAthI A kAryanuM svapna sAkAra karI zakIe. A vAta temaNe pU. tapasvI gurudeva ane pU. guruNImaiyA mukta-lIlama gussI pAse vyakta karI ane pU. tapasvI gurudeva ane gussAmaiyAnI saharSa anumati maLI gaI. turaMta ziSya ziSyAo utkaTa utkaMThA sAthe saraLa gujarAtI bhASAmAM batrIsa zAstronuM vivecana karavA taiyAra thaI gayAM. pUjya guNImaiyAe dareka sAdhvInI yogyatA joIne A lakhANanuM kArya potAnA sAdhvI samudAyamAM vibhakta karyuM ane samaya jatAM ghaNuM kharuM lakhAI gayuM. puNya yoge rAjakoTa royalapArka upAzrayamAM pUjya tapasvI gurudevanI pAvana nizrAmAM sammilita vizALa sAdhu-sAdhvI chaMdanuM cAturmAsa thayuM. sva. pUjya gurudevazrI prANalAlajI ma. sA.nI janma divasanI ujavaNInA divase saurASTra kesarI pUjyazrI prANagurunI smRtirUpe A prakAzana kAryano pAko nirNaya 43 Page #50 -------------------------------------------------------------------------- ________________ thayo, zrI royala pArka sthA. jaina moTA saMghe svapna sAkAra karavAnuM bIDuM jhaDapyuM ane te samaye udAra dAnavIra zrAvaka zrI ramaNikabhAI nAgaradAsa zAha(bhAmAzA), rAjakoTa zrI royalapArka sthA. jaina moTA saMghanA pramukhazrI caMdrakAMta mANekacaMda zeTha, rAjakoTa, junAgaDha saMgha pramukhazrI vRjalAla zAMtilAla dAmANI, junAgaDha saMgha maMtrIzrI surezacaMdra prabhulAla kAmadAra vagere ghaNA zrAvakoe maLIne eka prakAzana samitinuM nirmANa karyuM ane udAra zrImaMtone A kAryamAM sahayoga ApavAnI preraNA thaI. te ja divase keTalAka AgamonAM prakAzana mATe sahayoga maLI gayo, utsAha vadhyo ane pUra jozathI lekhanakArya AgaLa vadhavA lAgyuM. rAjakoTanA cAturmAsamAM ja Aso sudI 10 "vijayA dazamI"nA divase A prakAzana kArya cAlu karavAmAM AvyuM. mArA puNyodaye mane A navamuM aMga Agama anuttaropapAtika sUtra lakhavAno suyoga sAMpaDela che. A Agama sevAno Adeza pU."mukta-lIlama" gussI maiyA pAsethI maLatAM meM saharSa AjJA zirodhArya karI ane lakhavAnuM kArya prAraMbha karyuM. anukrame anuvAdanuM kArya mArA kSayopazama anusAra pUrNa karela che. A anuvAda kAryamAM pUrva prakAzita thayela sUtrono AdhAra lIdhela che. jemAM mukhyatve khyAvarathI prakAzita pUjya yuvAcArya zrI madhukara munijInA ane lADanUthI prakAzita AcArya tulasI tathA yuvAcArya mahAprAjJanA anuttaropapAtika sUtrano khUba ja upayoga karyo che, mATe te saMpAdako ane prakAzakono paNa hRdayathI AbhAra mAnuM chuM. Agama manISI pU. zrI trilokamunijI ma. sA.e zAstranA saMpAdananuM kArya karavAmAM khUba ja jahemata uThAvela che, pUrepUro sahayoga ApI khUba ja parizrama sAthe apramatta dazAthI A mArA anuvAdane saiddhAMtika dRSTithI tapAsI Agamane anero opa Apela che. te badala temanI paNa huM RNI chuM. mArA temane lAkha lAkha vaMdana. bhAvayoginI mama gussI maiyA pU. lIlamabAI ma. e mArA lakhelA A anuttaropa 44 Page #51 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pAtika sUtrane khUba jINavaTabharI daSTithI joIne mArA upara mahAna upakAra karela che. temanA zrI caraNomAM mArI koTI koTI vaMdanA. A anuttaropapAtika sUtranuM mukhya saMpAdana sAdhvIzrI AratIe karyuM che. temane anekazaH sAdhuvAda ApuM chuM. mArI aMtevAsinI ziSyAono mane A kAryamAM pUrepUro sahyoga maLyo che te badhAne AbhAra saha aMtaranA AzIrvAda. mArA kSayopazama pramANe pUrI sajAgatAthI A anuttaropapAtika sUtranuM lekhana saMpAdana karatAM ane pUruM dhyAna ApavA chatAM chadmasthapaNAthI kyAMka bhUlo rahI gayela hoya to jijJAsuo bhUlone sudhArIne vAMcazo ane satyane grahaNa karazo, e ja abhyarthanA. pU."mukta-lIlama" zIzu sAdhvI sanmati 45 Page #52 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 32 svAdhyAya zAstranA mULapATha saMbaMdhI krama viSaya asvAdhyAya kAla eka prahara jyAM sudhI rahe tyAM sudhI be prahara eka prahara ATha prahara eka prahara jyAM sudhI dekhAya tyAM sudhI jyAM sudhI rahe tyAM sudhI jyAM sudhI rahe tyAM sudhI jyAM sudhI rahe tyAM sudhI 11 12-13 AkAzasaMbaMdhI dasa asvAdhyAya AkAzamAMthI moTo tAro kharato dekhAya digdAha-koI dizAmAM Aga jevuM dekhAya akAlamAM meghagarjanA thAya [varSARtu sivAya) akAlamAM vIjaLI camake [varSARtu sivAya AkAzamAM ghoragarjanA ane kaDAkA thAya zuklapakSanI 1, 2, 3nI rAtri AkAzamAM vIjaLI vagerethI yakSanuM cihna dekhAya karA paDe dhummasa AkAza dhULa-rajathI AcchAdita thAya audArika zarIra saMbaMdhI dasa asvAdhyAya tiryaMca, manuSyanA hADakAM baLyA, dhovAyA vinA hoya, tiryaMcanA lohI, mAMsa 60 hAtha, manuSyanA 100 hAtha [phUTelA IMDA hoya to traNa prahara] maLa-mUtranI durgadha Ave athavA dekhAya smazAna bhUmi [100 hAthanI najIka hoya]. caMdragrahaNa-khaMDa/pUrNa sUryagrahaNa-khaMDa/pUrNa rAjAnuM avasAna thAya te nagarImAM yuddhasthAnanI nikaTa upAzrayamAM paMcendriyanuM kalevara cAra mahotsava-cAra pratipadA aSADha, Aso, kArataka ane caitranI pUrNimA ane tyAra pachInI ekama savAra, sAMja, madhyAhna ane ardharAtri. 12 varSa dekhAya tyAM sudhI jyAM sudhI rahe tyAM sudhI 8/12 prahara 12/16 prahara navA rAjA thAya tyAM sudhI yuddha cAle tyAM sudhI jyAM sudhI hoya tyAM sudhI 21-28] saMpUrNa divasa-rAtri eka muhUrta 29-3ra [noMdha:- paraMparA anusAra bhAdaravA suda pUnama ane vada ekamanA divase paNa asvAdhyAya manAya che. tenI gaNanA karatAM 34 asvAdhyAya thAya che.] 46 Page #53 -------------------------------------------------------------------------- ________________ anuttarovavArdha sUtra anuttA agha sUtra zrI anuttarovavA narovavArdha sUtra zrI anuttarovada sUtra zrI rovavArdha sUtra zrI anuttarovavArdha sa zrI anuttarovavA zrI janattarovavArdha sUtra zrI anu 6 sUtra zrI avArdha sUtra zrI anuttarovavArdha sUtra K anuttarovAI sUtra zrI anuttarovavAdha sUtra zrI anuttarovavAdha sUtra yA zrI anuttarovavAI sUtra zrI anuttarovavAI sa anuttarovavAha sUtra zrI anuttarAvavA (6 gaNadhara racita navama aMga 2: zrI uttarovavArdha sUtra tarIvavAha sUtra zrI ja mULapATha, bhAvArtha, vivecana, pariziSTa tarA sUtra zrI anuttarova nAdikA ntra tama A kAlikasUtra che. tenA mULapAThano svAdhyAya divasa ane rAtrinA pahelA tathA cothA praharamAM thaI zake che. Page #54 -------------------------------------------------------------------------- Page #55 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jAlIkumAra varga-1 adhyayana-1 jAlikumAra MMMMMMMMIE E E E E E IDID 1 G ullepa H 1 teNaM kAleNaM teNaM samaeNaM rAyagihe Nayare / ajja suhammassa samosaraNaM / parisA NiggayA jAva jaMbU pajjuvAsamANe evaM vayAsI- jai NaM bhaMte ! samaNeNaM bhagavayA mahAvIreNaM jAva saMpatteNaM aTThamassa aMgassa aMtagaDadasANaM ayamaThThe paNNatte, Navamassa NaM bhaMte ! aMgassa aNuttarovavAiyadasANaM samaNeNaM bhagavayA mahAvIreNaM jAva saMpatteNaM ke aTThe paNNatte ? bhAvArtha : te kALe -vartamAna avasarpiNInA cothA ArAmAM, te samaye- prabhu mahAvIra sadehe birAjamAna hatA tyAre, rAjagRha nAmanuM eka nagara hatuM. Arya sudharmAsvAmInuM tyAM Agamana thayuM. dharmadezanA sAMbhaLavA mATe pariSada AvI ane dharmadezanA sAMbhaLIne pAchI pharI yAvat jaMbUsvAmIe paryupAsanA karatAM A pramANe pUchyuM jaMbU- he bhaMte ! jo nirvANa prApta zramaNa bhagavAna mahAvIra svAmIe AThamA aMga zrI aMtagaDadazAMga sUtramAM A arthanI prarUpaNA karI che, to he bhaMte ! navamA aMga zrI anuttaropapAtikadazAMga sUtrano zramaNa bhagavAna mahAvIra svAmIe zuM artha kahyo che ? vivecana : agiyAra aMgasUtromAM aMtakRtadazAMga sUtra AThamuM ane anuttaropapAtikadazAMga sUtra navamuM aMga che, sUtronA kramamAM aMtakRtadazAMga sUtra pachI anuttaropapAtika sUtra che. baMne sUtromAM mahApuruSonAM jIvananuM ane tapa-tyAganuM suMdara varNana che. aMtakRtadazAMga sUtramAM tapa-tyAga dvArA mukta thayelA 90 mahApuruSonuM varNana che. jyAre anuttaropapAtika dazAMgamAM tapa sAdhanA dvArA anuttara vimAnamAM gayelA 33 mahApuruSonuM jIvana kavana che. A sUtranI utthAnikA zrI jaMbUsvAmInA prazna ane sudharmA svAmInA uttaranA rUpamAM che. zramaNa bhagavAna mahAvIra svAmInA zAsanamAM dIkSita dhannA aNagAre agiyAra aMga sUtrono abhyAsa karyo hato ane prastuta sUtramAM mukhyarUpe dhannA aNagAranuM ja vizeSa varNana che, mATe prazna e upasthita thAya Page #56 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI anuttarovavAI sUtra che ke temaNe kayA navamA aMga sUtrano abhyAsa karyo haze ? vartamAne je anuttarovavAI aMga sUtra che, temAM to dhannA aNagAranA saMyama, tapanuM ane anuttara vimAnamAM utpanna thayA sudhInuM saMpUrNa varNana prApta thAya che. tenuM kAraNa e che ke vartamAne upalabdha dharmakathAo ane ghaTanAonuM upayogI ane prAsaMgika varNana lekhanakALa pahelAM pUrvadharo dvArA saMpAdita karavAmAM Avela che. utthAnikAomAM jaMbUsvAmI ane sudharmAsvAmInA guNonuM vistRta varNana paNa A vAtanI sAkSI pUre che eTale utthAnikAo paNa sudharmA svAmI ane jaMbU svAmInA samaya pachI saMpAdita karelI haze tema jaNAya che. 2 A sUtranI hastalikhita pratonI utthAnikAmAM pAThabheda maLe che. jema ke- tekha atenuM tenaM samaeNaM rAyagihe Nayare hotthA, tassaNaM rAyagihe NAma Nayare seNie NAmaM rAyA hotthA / vaNNao / celaNAe devI / tatthaNaM rAyagihe NAmaM Nayare bahiyA uttara puratthime disIbhAe guNasilae NAmaM ceie hotthA / teNaM kAleNaM teNaM samaeNaM rAyagihe NAmaM Nayare ajja suhamme NAmaM there jAva jeNeva guNasilae NAmaM ceie teNeva samosaDhe / parisA NiggayA, dhammo kahio, parisA paDigayA / teNaM kAleNaM teNaM samaeNaM jaMbU jAva pajjuvAsamANe evaM vayAsI / A pAThamAM varNita zreNika rAjA ane jaMbUsvAmInuM ekI sAthe kathana upayukta nathI, kAraNa ke zreNika rAjA to zramaNa bhagavAna mahAvIra svAmI jyAre vidhamAna hatA tyAre ja mRtyu pAmyA hatA ane jaMbUsvAmI bhagavAnanA nirvANa pachI dIkSita thayA hatA, mATe pAThabheda samajI uparokta pATha prastuta saMskaraNamAM svIkArela nathI. A sUtramAM dhannA aNagAranA jIvananI viziSTatAone ja prAdhAnya ApyuM che. te viSayane aneka upamAothI samajAvyo che. zeSa sUtro saraLa hovAthI tenuM vizeSa vivecana karyuM nathI. A Agama arthanI dRSTie sugama hovA chatAM aitihAsika daSTie tenuM ghaNuM mahattva che. prastuta AgamamAM rAjagRha nagarano mAtra nAmollekha che. jijJAsuoe nagaranuM vizeSa varNana aupapAtika sUtrathI joI levuM joIe. anuttaropapAtikasUtrano paricaya : 2 tae NaM se suhamme aNagAre jaMbU aNagAraM evaM vayAsI- evaM khalu jaMbU ! samaNe NaM bhagavayA mahAvIreNaM jAva saMpatte NaM Navamassa aMgassa aNuttarovavAiyadasANaM tiNNi vaggA paNNattA / jai NaM bhaMte ! samaNeNaM bhagavayA mahAvIreNaM jAva saMpatteNaM Navamassa aMgassa aNuttarovavAiyadasANaM tao vaggA paNNattA, paDhamassa NaM bhaMte! vaggassa aNuttarovavAiyadasANaM samaNeNaM bhagavayA mahAvIreNaM jAva saMpatteNaM kai Page #57 -------------------------------------------------------------------------- ________________ | jAlIkumAra ajjhayaNA paNNattA? evaM khalu jaMbU ! samaNeNaM bhagavayA mahAvIreNaM jAva saMpatteNaM aNuttarovavAiya- dasANaM paDhamassa vaggassa dasa ajjhayaNA paNNattA, taM jahA jAli-mayAli-uvayAlI, purisaseNe ya vAriseNe ya / dIhadaMte ya laTThadaMte ya, vehalle vehAyase abhae i ya kumAre / / jai NaM bhaMte! samaNeNaM bhagavayA mahAvIreNaM jAva saMpatteNaM paDhamassa vagassa dasa ajjhayaNA paNNattA, paDhamassa NaM bhaMte ! ajjhayaNassa samaNeNaM bhagavayA mahAvIreNaM jAva saMpatteNaM ke aTe paNNatte ? bhAvArtha : tyAra pachI sudharmA aNagAre jaMbU aNagArane A pramANe pUchayuM- he jaMbU! nirvANa prApta zramaNa bhagavAna mahAvIra svAmIe navamA aMga zrI anuttaropapAtikadazAMgasUtranA traNa varga kahyA che. jaMbU- he bhaMte ! jo nirvANa prApta zramaNa bhagavAna mahAvIra svAmIe anuttaropapAtika dazAMgasUtranA traNa varga kahyA che, to he bhaMte ! prathama varganAM prabhue keTalA adhyayana kahyAM che? sudharmA- he jaMbU ! nirvANa prApta zramaNa bhagavAna mahAvIra svAmIe anuttaropapAtikadazAMga sUtranA prathama varganAM daza adhyayana kahyAM che, te A pramANe che (1) jAlikumAra (2) mayAlikumAra (3) upajAlikumAra (4) puruSasenakumAra (5) vAriSaNa kumAra (6) dIrghadaMtakumAra (7) laSTadaMtakumAra (8) vehallakumAra (9) hAyasakumAra (10) abhayakumAra. jaMbu- he bhaMte! jo nirvANa prApta zramaNa bhagavAna mahAvIra svAmIe prathama varganAM daza adhyayana kahyAM che, to he bhaMte ! anuttaropapAtikadazAMgasUtranA prathama adhyayanano prabhue zo artha kahyo che? vivecana : prastuta sUtramAM AgamanA abhidheya viSaya vastunuM pratipAdana karyuM che. sUtrano viSaya atyaMta saMkSipta che. jebUsvAmIe atyaMta utkRSTa bhAvathI potAnI jijJAsA Arya sudharmAsvAmI samakSa pragaTa karI ane sudharmAsvAmIe tenA pratyuttara rUpe A sUtranA traNa varga ane prathama varganAM daza adhyayanonAM nAmanuM kathana karyuM che. prastuta sUtranI sArthakatA ke saprayojanatA kyA prakAre siddha thAya che? A viSayamAM daSTipAta karatAM spaSTa thAya che ke je bhavya jIva potAnA vartamAna janmamAM karmono saMpUrNarUpathI kSaya karavAmAM asamartha che te A janma pachI pAMca anuttara vimAnomAM parama zAtAvedanIya janita sukhono anubhava karIne Page #58 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 8 ] zrI anuttarovavAI sUtra AgAmI bhavamAM nirvANapadanI prApti karI zake che. temaja prastuta sUtramAM ziSyanI gurubhakti ane vinayanuM darzana thAya che. vinayavaMta ziSya ja guru pAsethI jJAna prApta karI zake che ane te ja jJAna saphaLa thAya che. jAlikumAranuM puNyazALI jIvana :| 3 evaM khalu jaMbU ! teNaM kAleNaM teNaM samaeNaM rAyagihe Nayare, riddhisthimiya samiddhe / guNasilae ceie / seNie rAyA, dhAriNI devI / sIho sumiNe / jAlIkumAro / jahA meho aTThaTThao dAo jAva aNNaM ca vipulaM dhaNa kaNaga-rayaNa-maNimottiya-saMkha-silappavAla-rattarayaNa-saMtasAra-sAvaejjaM alAhi jAva AsattamAo kulavaMsAo pakAmaM dAuM, pakAmaM bhottuM, pakAmaM parimANavuM tae NaM se jAlIkumAre egamegAe bhAriyAe egamegaM hiraNNakoDiM dalayai, egamegaM suvaNNakoDiM dalayai, jAva egamegaM pesaNakAriM dalayai, aNNaM ca viulaM dhaNakaNaga jAva paribhAeu dalayai / tae NaM jAlI kumAre uppi pAsAya varagae jAva mANussae kAmabhoge paccaNubhavamANe viharai / bhAvArtha : te kALe ane te samaye rAjagRha nAmanuM nagara hatuM. te samRddha, sthira ane Rddhi saMpanna hatuM. tyAM guNazIla nAmanuM caitya hatuM. zreNika rAjA ane tenI dhAriNI nAmanI rANI hatI. dhAriNI rANIe svapnamAM siMhane joyo. thoDA samaya pachI rANIe meghakumAranI samAna jAlikumArane janma Apyo. meghakumAranI jema ja jAlikumArano ja janmotsava, pAMca dhAI mAtA dvArA lAlana pAlana, botera kaLAonuM adhyayana tathA ATha kanyAo sAthe vivAha Adi kAryo saMpanna thayAM ane ATha-ATha vastuono kariyAvara Apyo arthAt ATha karoDa cAMdI, ATha karoDa sonuM Adi samajI levuM joIe yAvatuM bIjuM paNa ghaNuM dhana, kanakapatna, maNi, motI, zaMkha, pravAla lAlaratna Adi uttama kiMmatI dravya Apyo ke je sAta peDhI sudhI dAna devA mATe, upabhoga karavA mATe ane bhAga karavA mATe paryApta hatAM. tyAra pachI jAlikumAre pratyeka patnIne eka-eka karoDa cAMdI ApI, eka-eka karoDa suvarNa bApyuM. yAvatu eka-eka zreSTha karma karanArI (dAsI) ApI. te sivAya bIjuM ghaNuM dhana-sonuM Adi ApyuM ke je dAna devAmAM, bhoga-upabhoga karavAmAM ane bhAga karavA mATe sAta peDhIo sudhI paryApta hatuM. tyAra pachI jAlikumAra uttama mahelamAM uparanA vibhAgamAM rahI manuSya saMbaMdhI sukhono anubhava karatA rahevA lAgyA. Page #59 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jAlIkumAra jAlikumAranI dIkSA ane saMyama sAdhanA : 4 sAmI samosaDhe / seNio Niggao / jahA meho tahA jAlI vi Niggao, taheva NikkhaMto jahA meho / ekkArasa aMgAI ahijjai / 5 guNarayaNaM tavokammaM jahA khaMdagassa / evaM jA ceva khaMdagassa vattavvayA, sA caiva ciMtaNA, ApucchaNA, therehiM saddhiM viulaM pavvayaM taheva durUhai / NavaraM solasa vAsAiM sAmaNNa pariyAgaM pAuNittA kAlamAse kAlaM kiccA uDDuM caMdimasUra jAva NavagevejjayavimANapatthaDe uDDuM dUraM vIIvaittA vijaya vimANe devattAe uvavaNNe | tae NaM therA bhagavaMto jAli aNagAraM kAlagayaM jANittA pariNivvANavattiyaM kAussaggaM kareMti, karittA pattacIvarAiM geNhaMti taheva uttaraMti jeNeva samaNe bhagavaM mahAvIre teNeva uvAgacchaMti, samaNaM bhagavaM mahAvIraM vaMdati NamaMsaMti, vaMdittA NamaMsittA evaM vayAsI- evaM khalu devANuppiyANaM aMtevAsI jAlI NAmaM aNagAre pagaibhaddae pagaiviNIe pagaiuvasaMte pagaipayaNukohamANa- mAyA - lobhe miumaddavasaMpaNNe allINe bhaddae viNI / seNaM devAppiehi abbhaNuNNAe samANe sayameva paMca mahavvayANi ArovittA, samaNA ya samaNIo ya khAmettA, amhehiM saddhiM vipulaM pavvayaM durUhai, taM caiva NiravasesaM jAva ime ya se AyArabhaMDae / bhaMte! tti bhagavaM goyame samaNaM bhagavaM mahAvIraM vaMdai NamaMsai, vaMdittA NamaMsittA evaM vayAsI bhAvArtha : bhagavAna mahAvIra svAmI rAjagRhI nagarImAM padhAryA. A jANIne rAjA zreNika bhagavAnanA darzana karavA gayA. jAlikumAre paNa meghakumAranI jema bhagavAnanA darzana karavA mATe prasthAna karyuM. darzana karyA pachI meghakumAranI jema jAlikumAre paNa mAtApitAnI anumati laI dIkSA aMgIkAra karI. sthavironI sevAmAM rahIne agiyAra aMga sUtrono abhyAsa karyo. teNe skaMdaka muninI jema guNaratna saMvatsara nAmanuM tapa karyuM. saMlekhanA, saMthArAnI ciMtavanA, pRcchanAnAM saMbaMdhamAM je varNana skaMdhaka muninuM bhagavatI sUtramAM che, te varNana jAlikumAranA saMbaMdhamAM paNa samajavuM joIe. te sthavira munionI sAthe vipulagiri para gayA. vizeSatA e che ke soLa varSa sudhI jAlikumAre zramaNaparyAyanuM pAlana karyuM, AyuSyanA aMte mRtyu pAmI, upara caMdra, sUrya yAvat nava caiveyaka vimAnone pAra karI vijaya nAmanA anuttara vimAnamAM devarUpe utpanna thayA. Page #60 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI anuttarovavAI sUtra te samaye sthavira bhagavaMtoe jAli aNagArane divaMgata jANI tenA mRtyu nimitte kAyotsarga karyo. tyAra pachI te sthaviroe jAli aNagAranAM pAtra ane vastrone grahaNa karyA, pachI vipulagirithI nIce UtaryA, UtarIne jyAM zramaNa bhagavAna mahAvIra svAmI birAjatA hatA tyAM AvyA. bhagavAnane vaMdana namaskAra karI te sthavira bhagavaMtoe A pramANe kahyuM- he bhagavan! ApanA ziSya jAli aNagAra je prakRttithI bhadra, vinayI, zAMta, alpakrodha, mAna, mAyA, ane alpa lobhavALA, komaLatA ane namratA vagere guNothI yukta, Indriyone vazamAM rAkhanAra, bhadra ane vinIta hatA. te ApanI AjJA laIne svayaMmeva pAMca mahAvratone grahaNa karIne, sAdhu-sAdhvIone khamAvIne amArI sAthe vipula parvata para caDhayA hatA thAvat te saMthAro karIne kALadharma pAmI gayA. A tenAM saMyamAcAranA upakaraNo (vastra-pAtra) che. tyAra pachI gautamasvAmIe zramaNa bhagavAna mahAvIra svAmIne vaMdana namaskAra karI A pramANe puuchyujAli aNagAranuM bhaviSya :[5 evaM khalu devANuppiyANaM aMtevAsI jAlI NAmaM aNagAre pagaibhaddae jAva viNIe, se NaM jAlI aNagAre kAlagae kahiM gae, kahiM uvavaNNe ? evaM khalu goyamA ! mamaM aMtevAsI jAlI NAmaM aNagAre pagaibhaddae jAva viNIe mama abbhaNuNNAe samANe sayameva paMca mahavvayAI AruhettA, taM ceva savvaM avasesiyaM NeyavvaM, jAva kAlagae u8 caMdima sUra- gahagaNaNakkhatta- tArArUvANaM bahUI joyaNAI, bahUI joyaNasayAI, bahUI joyaNasahassAI, bahUI joyaNasayasahassAI, bahUiM joyaNakoDIo, bahUI joyaNakoDAkoDIo uDDe dUraM uppaittA sohammIsANasaNaM kumAra mAhiMdabaMbhalaMtagamahAsukkasahassArANaya- pANayAraNaccue tiNNi ya aTThArasuttare gevejja vimANAvAsasae vIIvaittA vijae mahAvimANe devattAe uvavaNNe / jAlissa NaM bhaMte ! devassa kevaiyaM kAlaM ThiI paNNattA ? goyamA ! battIsaM sAgarovamAI ThiI paNNattA / se NaM bhaMte ! tAo devaloyAo AukkhaeNaM, bhavakkhaeNaM, Thiikkhae NaM kahiM gacchihii, kahiM uvavajjihii ? goyamA ! mahAvidehe vAse sijjhihii / bhAvArtha : gautama- he bhaMte ! ApanA aMtevAsI jAli aNagAra je prakRttithI bhadra hatA yAvatuM Page #61 -------------------------------------------------------------------------- ________________ | jAlIkumAra vinIta hatA, te jAli aNagAra potAnuM AyuSya pUrNa karI kyAM gayA che? ane kyAM utpanna thayA che? he gautama ! mArA aMtevAsI prakRtibhadra yAvat vinIta jAli aNagAra mArI anumati laIne svayaMmeva pAMca mahAvratanuM AropaNa karI vagere samasta varNana jANavuM yAvata yathA samaye kALa karI, upara caMdra-sUrya-graha- nakSatra ane tArArUpa jyotiSa cakrathI ghaNAM yojana, ghaNAM seMkaDo yojana, ghaNAM hajAro yojana, ghaNAM lAkho yojana, ghaNAM kroDI yojanA ane ghaNAM kroDAkoDI yojanane pAra karIne, upara jaI, saudharma, IzAna, sanaskumAra, mAhendra, brahmaloka, lAMtaka, mahAzukra, sahasAra, ANata, prANata, AraNa ane azruta devalokane tathA traNaso aDhAra nava raiveyaka AvAsone pAra karIne vijaya nAmanA mahAvimAnamAM devanA rUpamAM utpanna thayA che. he bhaMte ! jAlidevanI AyumaryAdA tyAM keTalI che? gautama ! tenI AyumaryAdA 3ra sAgaropamanI che. he bhaMte ! devalokanuM AyuSya, bhava ane sthitino kSaya karIne te jAlideva kyAM jaze? ane kyAM utpanna thaze? prabhu mahAvIra- he gautama! tyAMthI te mahAvideha kSetramAM janma dhAraNa karIne siddhi prApta karaze. nikSepa :|6 evaM khalu jaMbU samaNeNaM bhagavayA mahAvIreNaM jAva saMpatteNaM aNuttarovavAiyadasANaM paDhamassa vaggassa paDhamassa ajjhayaNassa ayamaDhe pachI ! bhAvArtha : he jaMbu ! A pramANe nirvANa prApta zramaNa bhagavAna mahAvIre anuttaropapAtikadazAMgasUtranA prathama varganA prathama adhyayanano A artha kahyo che. vivecana : prathama adhyayanamAM jAlikumAranuM jIvana darzana karAvyuM che, je atyaMta saMkSipta che. tenA jIvananI keTalIka ghaTanAo meghakumAranI samAna che, je jJAtAsUtranA prathama meghakumAranA adhyayana anusAra jANavI joIe. ahIM prazna thAya che ke meghakumAra ane jAlikumAra baMne anuttara vimAnamAM utpanna thayA che. to meghakumAranuM varNana jJAtAsUtramAM ane jAlikumAranuM varNana anuttaropapAtikasUtramAM che, te bhedanuM kAraNa Page #62 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI anuttarovavAI sUtra samAdhAna :- meghakamAranA jIvanamAM keTalIka viziSTa ghaTanAo che, je sAdhako mATe zikSAprada che. sAdhako mATe preraka che. anuttaropapAtika sUtramAM kevaLa samyaka cAritranA pAlananuM phaLa pradarzita karyuM che. jyAre jJAtA sUtramAM preraka daSTAMto che. A kAraNe meghakumAranuM caritra jJAtA sUtramAM che ane jAlikumAranuM caritra anuttaropapAtika sUtramAM che. prastuta sUtrane jotA jaNAya che ke lagnanA vistRta varNanamAM pitA dvArA putrane prItidAna devAno pATha Ave che ane saMkSipta pAThamAM 'gaddo vAgo' eTalo ja pATha Ave che. te paNa prItidAnanuM saMkSipta kathana ja che. mATe zAstramAM to pitA dvArA putrane jIvanaparyata ane sAta peDhI sudhI na khUTe teTalI saMpatti prItidAna rUpe devAnuM kathana che paraMtu tenA svasura pakSa taraphathI maLanAra kariyAvaranI kazIya carcA nathI. artha tAtparya karavAmAM ema samajAya che ke ATha ATha padArtha lagnamAM tenA svasura pakSa taraphathI prApta thAya che. tene ja pitA putrane ApI de che ane sAthe bIjI paNa ghaNI saMpatti prItidAna rUpe ApI de che, jema ke-"taNa talla neharU piyara rU payAvaM paDyA hatAMti" -[jJAtA dharmakathA sUtra. a.1] II varga-1 | 1 saMpUrNa II Page #63 -------------------------------------------------------------------------- ________________ | mayAli Adi kumAra varga-1 adhyayana ra thI 10 miyAli Adi kumAra | 1 evaM sesANaM vi NavaNhaM bhANiyavvaM / NavaraM satta dhAriNisuA, vehallavehAyasA cellaNAe / abhao NaMdAe / __ AillANaM paMcaNhaM solasa vAsAiM sAmaNNapariyAo / tiNhaM bArasa vAsAiM / doNhaM paMca vAsAiM / AillANaM paMcaNhaM ANupuvvIe uvavAo vijae vejayaMte jayaMte aparAjie savvaTThasiddhe / dIhadaMte savvaTThasiddhe / ukkameNaM sesA / abhao vijae / sesaM jahA padane I | 2 evaM khalu jaMbU ! samaNeNaM bhagavayA mahAvIreNaM jAva saMpatteNaM aNuttarovavAiya dasANa paDhamassa vaggassa ayamaDhe paNNatte / bhAvArtha : A nava adhyayanonuM varNana paNa prathama adhyayananI jema jANavuM joIe. vizeSatA che ke mayAlI Adi sAta putra dhAriNI rANInA che. vehalla ane hAyasa baMne celaNAnA putra che. abhayakumAra naMdA rANIno putra che. pahelAM pAMca kumAronI zramaNa paryAya 16-16 varSanI che. tyAra pachInA traNa kumAronI zramaNa paryAya 12-12 varSanI che ane aMtima be kumAronI zramaNa paryAya pAMca varSanI che. pahelAMnA pAMca aNagArono u5pAta-janma anukramathI vijaya, vaijayaMta, jayaMta, aparAjita ane sarvArthasiddha vimAnamAM thayo che. chaThThA dIrghadUta aNagAra sarvArthasiddha vimAnamAM utpanna thayA. zeSa umathI aparAjita Adi vimAnamAM utpanna thayA che tathA dasamA abhayakumAra vijaya vimAnamAM utpanna thayA. zeSa varNana prathama adhyayananI samAna samajI levuM joIe. surdhamAsvAmI e kahyuM, he jaMbU! A prakAre nirvANa prApta zramaNa bhagavAna mahAvIra svAmIe anuttaropapAtikadazAMgasUtranA prathama vargano A artha kahyo che. Page #64 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 10 zrI anuttarovavAI sUtra vivecana : A sUtramAM prathama varganAM zeSa rahelAM nava adhyayanonuM varNana karyuM che. teno viSaya paNa prAyaH pahelA adhyayananI sAthe sAmya dharAve che. vizeSatA phakta eTalI che ke temAMthI sAta to dhAriNI devInA putra hatA ane vehallakumAra ane vehAyasakumAra banne celaNA devInA tathA abhayakumAra naMdAdevInA putra hatA. pahelAMnA pAMca kumAroe 16 varSa saMyamanuM pAlana karyuM hatuM. traNa kumAroe 12 varSa sudhI ane bAkInA be kumAroe pAMca varSa sudhI saMyama paryAyanuM pAlana karyuM. pahelAM pAMca kumAro anukramathI pAMca anuttara vimAnomAM utpanna thayA ane pAchaLanA pAMca kumAro akramathI anuttara vimAnomAM utpanna thayA. ekaMdare A daze ya munioe utkRSTa saMyamanuM pAlana karyuM, tenA phaLa svarUpe ekAvatArI padane prApta karyuM. samyak cAritranuM phaLa to ekAMta nirjarA ane mokSa ja che, tema chatAM karmo zeSa rahevAthI A badhA munio anuttara vimAnavAsI deva banyA che. tyAM anAsakta bhAve uttama prakAranAM puNyano bhogavaTo karIne, manuSya janma dhAraNa karIne teo siddha thaze. A rIte samyak cAritranuM pAlana te ja manuSya janmanI saphaLatA che. // varga-1 | 2 thI 10 saMpUrNa // Page #65 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dIrdhasena Adi kumAro | 11 varga-ra adhyayana 1 thI 13 ( dIrdhasena Adi kumAro tatkSepa :| 1 jaiNaM bhaMte !samaNeNaM bhagavayA mahAvIreNaM jAvasaMpatteNaM aNuttarovavAiyadasANaM paDhamassa vaggassa ayamaDhe paNNatte, doccassa NaM bhaMte ! vaggassa aNuttarovavAiyadasANaM samaNeNaM bhagavayA mahAvIreNaM jAva saMpatteNaM ke aDhe paNNatte ? evaM khalu jaMbU ! samaNeNaM bhagavayA mahAvIreNaMjAvasaMpatteNaM aNuttarovavAiyadasANaM doccassa vaggassa terasa ajjhayaNA paNNattA / taM jahA dIhaseNe mahAseNe, laTThadaMte ya gUDhadaMte ya suddhadaMte ya / halle dume dumaseNe, mahAdumaseNe ya Ahie / / sIhe ya sIhaseNe ya, mahAsIhaseNe ya Ahie / puNNaseNe ya bodhavve, terasame hoi ajjhayaNe / / jai NaM bhaMte! samaNeNaM bhagavayA mahAvIreNaM jAva saMpatteNaM aNuttarovavAiyadasANaM doccassa vaggassa terasa ajjhayaNA paNNattA, paDhamassa NaM bhaMte! ajjhayaNassa samaNeNaM bhagavayA mahAvIreNaM jAva saMpatteNaM ke aTe paNNatte / bhAvArtha : jaMbU- aMte ! jo nirvANa prApta zramaNa bhagavAna mahAvIra svAmIe anuttaropapAtika dazAMgasUtramAM prathama vargano A artha kahyo che to he bhaMte!nirvANa prApta zramaNa bhagavAna mahAvIra svAmIe anuttaro5pAtizAgasUtranA dvitIya vano zo artha ho cha ?" sudharmAsvAmI- he jaMbu ! nirvANa prApta zramaNa bhagavAna mahAvIra svAmIe anuttaropapAtika dazAMgasUtranA bIjA varganAM tera adhyayana kahyAM che, je A pramANe che (1) hIsena (2) bhaDAsena (3) bahata (4) gUDhata (5) zuddhata (5) 788 (7) druma (8) Page #66 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI anuttarovavAI sUtra drumasena (9) mahAdrumasena (10) siMha (11) siMhasena (12) mahAsiMhasena (13) puNyasena (pUrNasena). jaMbU- he bhaMte ! jo nirvANa prApta zramaNa bhagavAna mahAvIra svAmIe anuttaropapAtikadazAMga sUtranA bIjA varganAM tera adhyayana kahyAM che, to he bhaMte ! nirvANa prApta zramaNa bhagavAna mahAvIra svAmIe prathama adhyayanano zo artha kahyo che ? 12 dIrghasena Adi : 2 evaM khalu jaMbU ! teNaM kAleNaM teNaM samaeNaM rAyagihe Nayare, guNasilae ceie / seNie rAyA / dhAriNI devI / sIho sumiNe / jahA jAlI ta namma, vAttattaLa, tAo| navA DIsene gAma mAre / I sacceva vattavvayA jahA jAlissa jAva aMtaM kAhi / I evaM terasa vi rAyagihe / seNio piyA / dhAriNI mAyA / terasahaM vi solasa vAsA pariyAo / ANupuvvIe vijae doNNi, vejayaMte doNNi, jayaMte doNNi, aparAjie doNNi, sesA mahAdumaseNamAI paMca savvaTThasiddhe / bhAvArtha : sudharmAsvAmI- he jaMbU ! te kALe ane te samaye rAjagRha nAmanuM nagara hatuM. tyAM guNazIlaka nAmanuM caitya hatuM. tyAMnA rAjA zreNika hatA. dhAriNIdevI rANI hatI. teNe siMhanuM svapna joyuM. jAlikumAranI jema janma, bAlyakALa ane kaLAgrahaNa Adi varNana jANI levuM joIe. vizeSa e che ke kumAranuM nAma dIrghasena hatuM. zeSa samasta varNana jAlikumAranI samAna che yAvat sarva duHkhono aMta karaze. A rIte tera rAjakumAronuM nagara rAjagRha hatuM. pitA zreNika hatA ane mAtA dhAriNI hatI. tera rAjakumAronI dIkSA paryAya 16 varSanI hatI. anukramathI te be kumAro vijaya vimAnamAM, be kumAro vaijayaMta vimAnamAM, be kumAro jayaMta vimAnamAM, be kumAro aparAjita vimAnamAM ane zeSa mahAdumasena Adi pAMca kumAro sarvArthasiddha vimAnamAM utpanna thayA. nikSepa H 3 evaM khalu jaMbU ! samaNeNaM bhagavayA mahAvIreNaM jAva saMpatteNaM aNuttarova - vAiyadasANaM doccassa vaggassa ayamaTThe paNNatte / mAsiyAe saMlehaNAe dosu vi vaggesu / bhAvArtha : sudharmAsvAmI- he jaMbU ! nirvANa prApta zramaNa bhagavAna mahAvIra svAmIe anuttaropapAtika dazAMgasUtranA bIjA vargano A artha kahyo che. Page #67 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dIrghasena Adi kumAro A pahelA ane bIjA, banne vargonA dareka aNagAranI eka eka mAsanI saMlekhanA samajavI joIe. vivecana : ahIM eka vAta vizeSa jANavAnI che ke A sUtranA banne vargomAM kahevAyelA trevIsa munioe eka eka mAsano pAdapopagamana saMthAro karyo hato ane tyAra pachI te anuttara vimAnomAM utpanna thayA. 13 A vargamAM samyagdarzana ane samyajJAnapUrvaka samyak cAritranI ArAdhanAnAM zubha phaLa pradarzita karyAM che. e vAta sarva vidita che ke samyakdarzana ane samyajJAnapUrvaka karelI samyakriyA ja karmakSaya karavAmAM samartha thaI zake che. vibhinna hastalikhita pratomAM saMkSipta ane vistRta paddhatinA kAraNe kyAMka pAThabheda jovA maLe che. // varga-2 / 1 thI 13 saMpUrNa II Page #68 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI anuttarovavAI sUtra Call varga-3 madhyayana-1 dhanyakumAra tatkSepa :| 1 bhaMte ! samaNeNaM bhagavayA mahAvIreNaM jAva saMpatteNaM aNuttarovavAiyadasANaM doccassa vaggassa ayamaDhe paNNatte, taccassa NaM bhaMte ! vaggassa aNuttarovavAiyadasANaM samaNeNaM bhagavayA mahAvIreNaM jAva saMpatteNaM ke aDhe paNNatte ? evaM khalu jaMbU! samaNeNaM bhagavayA mahAvIreNaM jAvasaMpatteNaM aNuttarovavAiyadasANaM taccassa vaggassa dasa ajjhayaNA paNNattA / taM jahA dhaNNe ya suNakkhatte ya, isidAse a Ahie / pellae rAmaputte ya, caMdimA piTThimA i ya / / peDhAlaputte aNagAre, Navame poTTile vi ya / vehalle dasame vutte, ime ya dasa AhiyA / / jai NaM bhaMte ! samaNeNaM bhagavayA mahAvIreNaM jAva saMpatteNaM aNuttarovavAiyadasANaM taccassa vaggassa dasa ajjhayaNA paNNattA, paDhamassa Na bhate ! ajjhayaNassa samaNeNaM bhagavayA mahAvIreNaM jAva saMpatteNaM ke aTe paNNatte ? bhAvArtha : jaMbU-he bhaMte! jo nirvANa prApta zramaNa bhagavAna mahAvIra svAmIe anuttaropapAtika dazAMgasutranA bIjA vargano A artha kahyo che, to he bhaMte!nirvANa prApta zramaNa bhagavAna mahAvIra svAmIe anuttaropapAtikadazAMgasUtranA trIjA vargano zo artha kahyo che? sudharmAsvAmI- he jaMbu ! nirvANa prApta zramaNa bhagavAna mahAvIra svAmIe anuttaropapAtika dRzAMgasUtranA trIvarganAiza adhyayana cha,tesA prabhAcha- (1) dhanyabhAra (2) sunakSatra (3) RSihAsa (4) pesa (5) rAmaputra (6) yadrima(yadriya) (7) pRSTibha (8) peDhAsaputra () poSTi (10) veDasa. jaMbu- he bhaMte ! jo nirvANa prApta zramaNa bhagavAna mahAvIra svAmIe anuttaropapAtikadazAMga Page #69 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dhanyakumAra 15 sUtranAM trIjA varganAM daza adhyayana kahyAM che, to he bhaMte ! prathama adhyayanano prabhue zo artha kahyo che ? vivecana : jaMbUsvAmIe anuttaropapAtika sUtranA be varganA artha zravaNa pachI trIjA varganA artha zravaNanI jijJAsA sudharmAsvAmInI samakSa pragaTa karI. sudharmAsvAmIe tenA pratyuttara rUpe trIjA varganAM daza adhyayanano nAmollekha karyo che. A prathama adhyayanamAM dhanyakumAranuM jIvana vRtAMta che. dhanyakumAranI janmanagarI ane mAtA bhadrA : 2 evaM khalu jaMbU ! teNaM kAleNaM teNaM samaeNaM kAkaMdI NAmaM NayarI hotthA, riddhitthimiyasamiddhA / sahassaMbavaNe ujjANe savvouya puppha-phala-samiddhe / jiyasattU rAyA / tattha NaM kAkaMdIe NayarIe bhaddA NAmaM satthavAhI parivasai / aDDA dittA vittA vitthiNNa - viula- bhavaNa - sayaNAsaNa - jANavAhaNA bahudhaNa jAyarUva-rayayA Aoga-paoga-saMpauttA vicchaDDiya-paura- bhattapANA bahudAsI- dAsa-go-mahisa- gavelaga ppabhUyA bahujaNassa aparibhUyA / bhAvArtha : sudharmAsvAmI- he jaMbU ! te kALe ane te samaye kAmaMdI nAmanI nagarI hatI. te nagarI sthira ane samRddha hatI. tyAM sahasrAmravana nAmanuM eka udyAna hatuM. jemAM sarva RtuonAM phaLa ane phUla haMmezAM khIlatAM hatAM. te samaye tyAM jitazatru nAmanA rAjA rAjya karatA hatA. te kAkaMdI nagarImAM bhadrA nAmanI sArthavAhI rahetI hatI. te atyaMta RddhisaMpanna, dhanasaMpanna, tejasvI, tathA aneka vizALa bhavano, zayyAo, Asano, yAno ane vAhanothI saMpanna hatI tathA sonA cAMdI Adi vipula dhanathI yukta hatI. teNI vyAja vaTAvanA dhaMdhAmAM pravRtta hatI. tene tyAM bhojana karyA pachI paNa pracura mAtrAmAM bhojana pANI zeSa rahetAM hatAM. tenAM gharamAM ghaNA dAsa-dAsI Adi sevaka ane gAya, bheMsa, bakarI Adi pazuo hatAM. te samAjamAM sammAnanIya hatI. vivecana = prastuta sUtramAM bhadrA sArthavAhInA jIvananI vizeSatAnuM darzana thAya che. tenA parathI te samayanI strI jAtinI unnatino paricaya thAya che. te samaye strI puruSa samovaDI hatI. vyApAra, vyAja-vaTAva Adi dareka kSetramAM strIno praveza hato. bhadrA sArthavAhI eka sAdhana saMpanna sannArI hatI. pracura dhanasaMpatti, vipula godhana ane aneka Page #70 -------------------------------------------------------------------------- ________________ | 16 zrI anuttarovavAI sUtra dAsa-dAsI tenI saMpadA hatI. te kuzaLatApUrvaka Adarza gRhastha jIvana vyatIta karatI hatI. ahIM zAstramAM tenA patinuM varNana karavAmAM Avela nathI. prastuta adhyayananuM sarva varNana bhadrA sArthavAhIne lakSyamAM rAkhIne ja karela che. tethI ema samajAya che ke dhanyakumAranA pitA tenI nAnI uMmare ja kALa karI gayA hoya, ane tenI lagna ane dIkSAnI badhI javAbadArI mAtA bhadrAe ja nibhAvI hoya, mATe ahIM zAstrakAre mAtAnuM ja kathana karela che. dhanyakumAranuM rUpa ane zikSaNa :| 3 tIse NaM bhaddAe satthavAhIe putte dhaNNe NAmaM dArae hotthA / ahINa paMciMdiyasarIre lakkhaNa-vaMjaNa-guNovave emANummANapamANapaDipuNNa sujAyasavvaMga suMdaraMge sasisomAkAre kaMte piyadasaNe surUve paMcadhAIparigahie, jahA mahabbalo tahA dhaNNaM kumAraM ammApiyaro sAtiregaTThavAsajAyaM sohaNaMsi tihikaraNaNakkhatta muhuttasi kalAyariyassa uvaNeti / tae NaM se kalAyarie dhaNNaM kumAraM lehAiyAo gaNiyappahANAo sauNarutapajjavasANAo bAvattariM kalAo suttao ya atthao ya karaNao ya sehAvei, sikkhAvei / taM jahA (1) leha (2) gaNiyaM (3) rUvaM (4) NaTTa (5) gIyaM (6) vAiyaM (7) saragayaM (8) pokkharagayaM (9) samatAlaM (10) jUyaM (11) jaNavAyaM (12) pAsayaM (13) aTThAvayaM (14) porekaccaM (15) dagamaTTiyaM (16) aNNavihiM (17) pANavihiM (18) vatthavihiM (19) vilevaNavihiM (20) sayaNavihiM (21) ajja (22) paheliyaM (23) mAgahiyaM (24) gAhaM (25) gIiyaM (26) siloyaM (27) hiraNNajuttiM (28) suvaNNajuttiM (29) cuNNajuttiM (30) AbharaNavihiM (31) taruNIpaDikammaM (32) itthilakkhaNaM (33) purisa lakkhaNaM (34) hayalakkhaNaM (35) gayalakkhaNaM (36) goNalakkhaNaM (37) kukkuDalakkhaNaM (38) chattalakkhaNaM (39) daMDalakkhaNaM (40) asilakkhaNaM (41) maNilakkhaNaM (42) kAgaNilakkhaNaM (43) vatthuvijja (44) khaMdhAramANaM (45) NagaramANaM (46) vUhaM (47) paDivUhaM (48) cAraM (49) paDicAraM (50) cakkavUha (51) garulavUha (52) sagaDavUha (53) juddhaM (54) NijuddhaM (55) juddhAtijuddhaM (56) aTThijuddhaM (57) muTThijuddhaM (58) bAhujuddhaM (59) layAjuddhaM (60) IsatthaM (61) charuNNavAyaM (62) dhaNuvveyaM (63) hiraNNapAgaM (64) suvaNNapAgaM (65) suttakheDaM (66) vaTTakheDaM (67) NAliyAkheDaM (68) pattacchejjaM (69) Page #71 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dhanyakumAra DAljhenga (70) sakhIva (76) binnIva (72) sakaLata / bhAvArtha : te bhadrA sArthavAhIne dhanyakumAra nAmano putra hato. te pAMce ya IndriyothI paripUrNa hato arthAt tenuM zarIra lakSaNanI apekSAe khAmIothI rahita ane svarUpanI apekSAe paripUrNa hatuM, te svastika Adi lakSaNa, tala, maso Adi cihna ane guNothI yukta hatuM; mApa, bhAra, vajana ane AkArathI paripUrNa ane suMdara banelAM samasta aMgovALuM hatuM. teno AkAra caMdranI samAna saumya darzana priya ane manohara hato. A prakAre tenuM rUpa ghaNuM suMdara hatuM. dUdha pIvaDAvanArI Adi pAMca dhAvamAtAo tenuM pAlana poSaNa karatI hatI. Ama mahAbalakumAranI jema mAtApitAe zubha tithi, karaNa ane muhUrtamAM dhanyakumArane kalAcAryanI pAse mokalyo. tyAra pachI kalAcArye dhanyakumArane gaNita jemAM pradhAna che evI lekha Adi zakuniruta (pakSIonA zabda) sudhInI boMtera kaLAo sUtrathI, arthathI ane prayogathI siddha karAvI tathA zIkhaDAvI. boMtera kalA A prakAre che- 17 (1) lekhana (2) gaNita (3) rUpa parivartana (4) nATaka (5) gAyana (6) vAdya vagADavuM (7) svara jANavA (8) vAdya sudhAravuM (9) samAna tAla jANavA (10) jugAra khelavo (11) lokonI sAthe vAda- vivAda karavo (12) pAsA nAMkhIne ramavuM (13) copATa ramavI (14) nagaranI rakSA karavI (15) pANI ane mATInA saMyogathI vastunuM nirmANa karavuM (16) dhAnya upajAvavuM (17) pANI utpanna karavuM arthAt saMskArita karavuM vagere (18) navAM vastro banAvavAM, raMgavAM, sIvavAM ane paheravAM (19) sAbunI vastune jANavI, taiyAra karavI, lepana karavI Adi (20) pathArI banAvavI vagere ane sUvAnI vidhi jANavI (21) Arya chaMdane jANavo ane banAvavo (22) prahelikA (ukhANA) banAvavI (23) mAgadhI bhASAmAM arthAt magadhadezanI bhASAmAM gAthA Adi banAvavI (24) prAkRta bhASAmAM gAthA Adi banAvavI (25) gItikA chaMda banAvavo (26) zloka (anuSTupa chaMda) banAvavo (27) cAMdI banAvavI, tenAM AbhUSaNa banAvavAM, paheravAM Adi (28) sonu banAvavuM, tenA AbhUSaNa banAvavAM ane paheravAM Adi (29) cUrNa--gulAba (abI2) Adi banAvavuM ane teno upayoga karavo (30) ghareNAM taiyAra karavAM, paheravAM Adi (31) strInI prasAdhana-zrRMgAra vidhi (32) strInAM lakSaNa jANavAM (33) puruSonAM lakSaNa jANavAM (34) ghoDAnAM lakSaNa jANavAM (35) hAthInAM lakSaNa jANavAM (36) gAya--baLadanAM lakSaNa jANavAM (37) maraghInAM lakSaNa jANavAM (38) chatranAM lakSaNa jANavAM (39) daMDa lakSaNa jANavAM (40) khaDaga lakSaNa jANavAM (41) maNinAM lakSaNa jANavAM (42) kAkaNI ratnanAM lakSaNa jANavA (43) vAstuvidyA, makAna dukAna Adi ImAratonI vidyA jANavI (44) senAnA paDAvanuM pramANa Adi jANavuM (45) navuM nagara vasAvavAnI kaLA jANavI (46) (vyUha) moracA banAvavA (47) virodhInA vyUhanI sAme potAnI senAno moraco rAkhavo (48) sainya saMcAlana karavuM (49) (praticAra) zatru senAnI samakSa potAnI senAne calAvavI (50) cakravyUha--cAkanA AkAramAM moraco banAvavo (51) garuDanA AkArano moraco banAvavo (para) zakaTa vyUha racavo (53) sAmAnya yuddha karavuM (54) vizeSa yuddha karavuM (55) atyaMta vizeSa yuddha karavuM (56) lAkaDIthI yuddha karavuM (57) muSTi yuddha karavuM (58) bAhuyuddha karavuM (59) latA yuddha karavuM (so) ghaNAMne thoDuM ane thoDAne ghaNuM batAvavuM (1) khaDga mUTha banAvavI (2) dhanuSabANa vidhAmAM kuzaLa thavuM (3) Page #72 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI anuttarovavAI sUtra cAMdIno pAka banAvavo (4) sonAno pAka banAvavo (5) sUtranuM chedana karavuM (66) khetara kheDavuM (67) kamaLanI nALanuM chedana karavuM (8) patra chedana karavuM (9) kaDA-kuMDala AdinuM chedana karavuM (70) mRta- mUrchitane jIvatA karavA (71) jIvatAne mRtatulya karavA ane (72) kAgaDA, ghuka (ghuvaDa) Adi pakSIonI bolI jANavI. 18 4 tae NaM dhaNNe kumAre bAvattarikalApaMDie NavaMgasuttapaDibohie aTThArasavihadesippagArabhAsAvisArae gIyaraI gaMdhavvaNaTTakusale hayajohI gayajohI rahajohI bAhujohI bAhuppamaddI alaM bhogasamatthe jAe yAvi hotthA / be bhAvArtha : A rIte dhanyakumAra bottera kalAomAM pAraMgata thaI gayA. tenA nava aMga- be kAna, AMkha, be nAka, jIbha, tvacA ane mana bAlyAvasthAmAM je supta hatAM-avyakta cetanAvALAM hatAM; te jAgRta thaI gayAM, te aDhAra prakAranI dezI bhASAomAM kuzaLa thaI gayA; gIta ane timAM anurAgavALA thaI gayA; gaMdharva gAnamAM ane nATyakriyAmAM pAraMgata thaI gayA; azvayudgha, gajayuddha, rathayuddha ane bAhuyuddha karanArA banI gayA; potAnA bAhubaLathI virodhIono nAza karavAmAM samartha banI gayA; bhoga bhogavavAnAM sAmarthyavALA thaI gayA eTale ke yauvanavayamAM pravezI gayA. vivecana : prastuta be sUtramAM dhanyakumAranA vyaktitva vikAsane pradarzita karyuM che. dhanyakumArano janma samRddha gharamAM thayo hato. tenuM zarIra paripUrNa ane suMdara hatuM. eka rAjakumAranI jema pAMca dhAtrIo dvArA tenuM pAlana poSaNa thayuM hatuM. te uparAMta tenA vyaktitvanA saMpUrNa vikAsa mATe mAtApitAe tene kalAcArya pAse mokalI 72 kalAonuM jJAna prApta karAvyuM hatuM. bhadrA sArthavAhI dvArA prAsAdonuM nirmANa : 5 taNaM sA bhaddA satthavAhI dhaNNaM dArayaM ummukkabAlabhAvaM viNNAya pariNayamittaM jovvaNagamaNupattaM bAvattarikalApaMDiyaM NavaMgasuttapaDibohayaM aTThArasavihadesippagAra bhAsAvisArayaM gIyaraiM gaMdhavva NaTTa - kusalaM siMgArAgAra cAruvesaM saMgayagaya-hasiya- bhaNiya-ciTThiya-vilAsa - NiuNajuttovayArakusalaM hayajohiM gayajohiM rahajohiM bAhujohiM bAhuppamaddi alaM bhogasamatthaM yAvi jANittA battIsaM pAsAya varDisae kArei, abbhugayamUsie pahasie viva maNikaNagarayaNabhatticitte vAu ddhUyavijaya vejayaMtipaDAgAchattAicchattakalie, tuMge, gagaNatalamabhilaMghamANasihare, jAlaMtara rayaNa paMjarummilliyavva maNikaNagathubhiyAe, viyasiya sayapattapuMDarIe tilaya rayaNaddha - caMdaccie Page #73 -------------------------------------------------------------------------- ________________ | dhanyakumAra [ 19 | NANAmaNimayadAmAlaMkie, aMto bahiM ca saNhe tavaNijja ruila vAluyApatthaDe, suhaphAse sassirIyarUve pAsAdIe jAva paDirUve / bhAvArtha : tyAra pachI dhanyakumAra bAlabhAvathI unmukta thayAnuM jJAna, vijJAnanI paripakva avasthAne pAmyA, yauvanaavasthAne prApta thayA; 72 kaLAomAM vizeSarUpathI niSNAta thayA. tenA nava aMga (be kAna, be AMkha, be nAkanA chidra, eka jIbha, eka sparzana ane eka mana) vyakta (jAgRta) thaI gayAM. teo 18 prakAranI bhASAomAM vizArada banI gayA; gIta ane kAmabhogomAM anurAgayukta thayA; gAMdharva-gAyanamAM ane nATyakriyAmAM pAraMgata thayA tathA zRMgAra dhAraNanI jema suMdara veSayukta thayA; samucita ceSTAomAM, samucita vilAsamAM-AMkho janita vikAramAM tathA saMlApamAM ane avyaktabhASaNamAM dakSa thayA, azvayuddhamAM tathA gajayuddhamAM kuzaLa thayA; bAhupramardI arthAt bAhuthI kaThora vastunA paNa TukaDe-TukaDA karavAmAM samartha thayA; mAnuSika sukha bhogavavA yogya thayA. e prakAre jANIne mAtA bhadrA sArthavAhIe batrIsa suMdara mahela(prasAda) banAvyA. je vizALa ane UMcA hatA. te bhavana potAnI ujjavaLa kAMtinA samUhathI hasatAM hoya tevAM pratIta thatAM hatAM, maNi, sonuM ane ratnonI racanAthI vibhUSita hatAM. pavanathI AMdolita, vijaya sUcita karanArI vaijayaMti patAkAothI tathA ekabIjA upara rahelAM chatrothI yukta hatAM, te eTalAM UMcA hatAM ke tenA zikhara jANe AkAzatalanuM ullaMghana karatAM hoya tema lAgatuM hatuM. tenI jALIonI madhyamAM ratnonAM pAMjarA jANe tenI AMkho hoya tevA pratIta thatAM hatAM. temAM maNio ane kanakanI skUpikAo hatI. temAM sAkSAtu athavA citrita zatapatra ane puMDarIka kamaLa vikasita thaI rahyAM hatAM. te bhavana tilakaratno ane ardhacaMdrothI yukta hatAM arthAt bhIMto caMdana AdinA AlekhanathI arcita hatI. te bhavano aneka prakAranI maNimaya mALAothI alaMkRta hatAM; aMdara ane bahArathI snigdha hatAM. tenA AMgaNAmAM suvarNanI manojJa retI bichAvelI hatI. te bhavana sukhaprada sparzavALA hatAM, ghaNAM ja zobhanIya hatAM. tene jotAM ja cittamAM prasannatA thatI hatI, yAvatu te mahela pratirUpa hatAM, atyaMta manohara hatAM. | 6 tesiM majjhe egaM bhavaNaM aNegakhaMbhasayasaNNiviTTha lIlaTThiyasAlabhaMjiyAge abbhuggayasukayavairaveiyAtoraNavararaiyasAlabhaMjiyAsusiliTThavisiTThalaTThasaMThiyapasattha veruliyakhaMbhaNANAmaNikaNagarayaNakhacitaujjalaM bahusamasuvibhattaNiciyaramaNijja bhUmibhAgaMIhAmiya jAva bhatticittaM khaMbhuggayavaira veiyAparigayAbhirAmaM vijjAharajamala juyalajuttaM accIsahassa mAlINIyaM pivaMrUvagasahassakaliyaM bhisamANaM bhibbhisamANaM cakkhulloyaNalesaM suhaphAsaM sassirIyarUvaM kaMcaNamaNirayaNathUbhiyAgaM NANAviha paMcavaNNa ghaMTApaDAgaparimaMDiyaggasiharaM dhavalamarIcikavayaM viNimmuyaMtaM lAulloiyamahiyaM jAvagaMdhavaTTibhUyaM pAsAdIyaM darisaNijja abhirUvaM paDirUvaM / bhAvArtha : teNe te batrIsa mahelonI vacamAM eka uttama bhavananuM nirmANa karAvyuM hatuM. je aneka seMkaDo Page #74 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI anuttarovavAI sUtra staMbho upara AdhArita hatuM. temAM lIlAyukta aneka pUtaLIo sthApita karI hatI. temAM UMcA ane sunirmita vajraratnanAM vedikA ane toraNa hatAM. manohara nirmita pUtaLIo sahita uttama, moTA ane prazasta vaiDUrya ratnanA staMbha hatA. te vividha prakAranA maNio, suvarNa tathA ratnothI jaDelA hovAne kAraNe ujjavaLa dekhAtA hatA. teno bhUmi bhAga ekadama sama, vizALa, pAko ane ramaNIya hato. A bhavanamAM IhAmRga, baLada, ghoDA, manuSya, magara AdinAM citra citrita hatAM. staMbho para banelI vajraratnanI vedikAthI yukta hovAne kAraNe te suMdara dekhAtuM hatuM, samAna zreNImAM sthita vidyAdharonAM yugala yaMtra dvArA cAlatAM dekhAtAM hatAM. te bhavana sUryanI bhAMti hajAro kiraNothI yukta hovAthI dedIpyamAna ane tejomaya dekhAtuM hatuM. tene jotAM ja jonAranI AMkha temAM sthira banI jatI hatI. teno sparza sukhaprada hato ane rUpa zobhA saMpanna hatuM. temAM suvarNa, maNi ane ratnonI sphUpikAo hatI. tenuM pradhAna zikhara vividha prakAranA pAMca varSothI ane ghaMTa sahita patAkAothI suzobhita hatuM, te cAre bAju dedIpyamAna kiraNonA samUhane phelAvI rahyuM hatuM. te lIpela, ghoLela ane caMdaravAthI yukta hatuM, yAvat te bhavana gaMdhavaTI jevuM jaNAtuM hatuM. te cittane prasanna karanAra, darzanIya, abhirUpa ane pratirUpa tathA ghaNuM ja manohara hatuM. dhanyakumAranuM pANigrahaNa : 7 taNaM sA bhaddA satthavAhI taM dhaNNaM dArayaM battIsAe ibbhavarakaNNagANaM egadivaseNaM pANiM geNhAvei / battIsao dAo / taM jahA- battIsaM hiraNNakoDIo, battIsaM suvaNNakoDINo, battIsaM mauDe mauDappavare, battIsa kuMDalajuyale kuMDalajuyalappavare, battIsaM hAre hArappavare, battIsaM addhahAre addhahArappavare, battIsaM egAvalIo egAvalippavarAo, evaM muttAvalIo, e vaM kaNagAvalIo, evaM rayaNAvalIo, battIsaM kaDagajoe kaDagajoyappavare, e vaM tuDiyajoe, battIsaM khomajuyalAiM khomajuyalappavarAI, evaM paDagajuyalAI, evaM paTTajuyalAI evaM dugullajuyalAiM, battIsaM sirIo, battIsaM hirIo, evaM dhiIo, kittIo buddhIo, lacchIo, battIsaM NaMdAI, battIsaM bhaddAI, battIsaM tale talappavare savvarayaNAmae, battIsaM NagaravarabhavaNakeU, battIsaM jhae jhayappavare, battIsaM vaye vayappavare dasagosAha- ssieNaM vaeNaM, battIsaM NADagAI NADagappavarAiM battIsaibaddheNaM NADaeNaM, battIsaM Ase Asappavare savvarayaNAmae sirigharapaDirUvae, battIsaM hatthI hatthippavare savvarayaNAmae sirigharapaDirUvae, battIsaM jANAraM jANappavarAI, battIsaM jugAI jugappavarAI, evaM siviyAo, evaM saMdamANIo, evaM gillIo thillIo, battIsaM viyaDajANAI viyaDajANappavarAiM, battIsaM rahe pArijANie, battIsaM rahe saMgAmie, battIsaM 20 Page #75 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dhanyakumAra Ase Asappavare, battIsaM hatthI hatthipavare, battIsaM gAme gAmappavare dasakulasAhassieNaM gAmeNaM, battIsaM dAse dAsappavare, evaM ceva dAsIo, evaM kiMkare, evaM kaMcuijje, evaM varisadhare, evaM mahattarae, battIsaM sovaNNie olaMbaNadIve, battIsaM ruppAmae olaMbaNadIve, battIsaM suvaNNaruppAmae olaMbaNadIve, battIsaM sovaNNie ukkaMcaNadIve, battIsaM paMcaradIve, evaM ceva tiNNi vi, battIsaM sovaNNiya thAle, battIsaM ruppamae thAle, battIsa suvaNNaruppamae thAle, battIsaM sovaNNiyAo pattIo 3, battIsaM sovaNNiyAiM thAsayAI 3, battIsaM sovaNNiyAiM mallagAI 3, battIsaM sovaNNiyAo taliyAo 3, battIsaM sovaNNiyAo kAvaiyAo 3, battIsaM sovaNNie avaeDae 3, battIsaM sovaNNiyAo avayakkAo 3, battIsaM sovaNNie pAyapIDhae 3, battIsaM sovaNNiyAo bhisiyAo 3, battIsaM sovaNNiyAo karoDiyAo 3, battIsaM sovaNNie pallaMke 3, battIsaM sovaNNiyAo paDisejjAo 3, battIsaM haMsAsaNAiM, battIsaM koMcAsaNAI, evaM garulAsaNAI, uNNayAsaNAI, paNayAsaNAiM, dIhAsaNAI, bhaddAsaNAI, pakkhAsaNAI, magarAsaNAiM, battIsaM paumAsaNAiM, battIsaM disAsovatthiyAsaNAI, battIsaM tellasamugge, jahA rAyappaseNaijje, jAva battIsaM sarisavasamugge, battIsaM khujjAo (jahA uvavAie) jAva battIsaM pArisIo, battIsaM chatte, battIsaM chattadhAriNIo ceDIo, battIsaM cAmarAo, battIsaM cAmaradhAriNIo ceDIo, battIsaM tAliyaMTe, battIsaM tAliyaMTadhAriNIo ceDIo, battIsaM karoDiyAo, battIsaM karoDiyAdhAriNIo ceDIo, battIsaM khIradhAIo jAva battIsaM aMkadhAIo, battIsaM aMgamaddiyAo, battIsaM ummaddiyAo, battIsaM NhAviyAo, battIsaM pasAhiyAo, battIsaM vaNNagapesIo, battIsaM cuNNagapesIo, battIsaM kIDAkArIo, battIsaM davakArIo, battIsaM uvatthANiyAo, battIsaM NADaijjAo, battIsaM koDuMbiyaNIo, battIsaM mahANasiNIo, battIsaM bhaMDArINIo, battIsaM ajjhAdhAriNIo, battIsaM pupphadhAraNIo, battIsaM pANidhAraNIo, battIsaM balikArIo, battIsaM sejjAkArIo, battIsaM abbhitariyAo paDihArIo, battIsaM bAhiriyAo paDihArIo, battIsaM mAlAkArIo, battIsaM pesaNakArIo, aNNaM vA subahuM hiraNNaM vA suvaNaM vA kaMsaM vA dUsaM vA viulaM dhaNa kaNaga0 jAva saMtasArasAvaejjaM, alAhi jAva AsattamAo kulavaMsAo pakAmaM dADaM, pakAma bhottuM, pakAmaM paribhAeDaM / 21 Page #76 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI anuttarovavAI sUtra taNaM se dhaNe kumAre egamegAe bhajjAe egamegaM hiraNNakoDiM dalayai jAva egamegaM pesaNakAriM dalayai, aNNaM vA subahuM hiraNNaM vA jAva paribhAeDaM / tae NaM se dhaNe kumAre uppi pAsAya varagae jAva mANussae kAmabhoge bhuMjamANe viharai / 22 bhAvArtha : tyAra pachI bhadrA sArthavAhIe eka divase batrIsa zreSThivaronI kanyAo sAthe dhanyakumAranuM pANigrahaNa karAvyuM. tene batrIsa-batrIsa vastuo dhanyakumArane prItidAnanA rUpamAM ApI. jema ke- batrIsa karoDa cAMdInA sikkA, batrIsa karoDa sonAnA sikkA, batrIsa zreSTha mugaTa, batrIsa zreSTha kuMDalanI joDI, batrIsa uttama hAra, batrIsa uttama ardhahAra, batrIsa uttama ekasarA hAra, batrIsa motInA hAra, batrIsa kanakAvalI hAra, batrIsa ratnAvalI hAra, batrIsa uttama kaDAonI joDI, batrIsa uttama bAjubaMdhanI joDI, batrIsa (Tasara) vastra-joDa, batrIsa paTTa-yugala, batrIsa dukulayugala, batrIsa zrIdevI, batrIsa hrIdevI, batrIsa dhRtidevI, batrIsa kIrtidevI, batrIsa buddhidevI ane batrIsa lakSmI devIonI pratimA, batrIsa naMda, batrIsa bhadra, batrIsa bhavana taLamAM pAtharavAnA Asana vagere sarva ratnamaya, nagaranA zreSTha bhavanomAM pradhAna batrIsa bhavana, batrIsa uttama dhvaja, dasa hajAra gAyonuM eka vraja- gokuLa, tevA batrIsa uttama gokuLa. batrIsa manuSyo dvArA kareluM eka nATaka, tevA batrIsa uttama nATaka, lakSmIgRha samAna ratnonA batrIsa uttama ghoDA ratnonA batrIsa uttamottama hAthI, batrIsa uttama yAna, batrIsa uttama yugya(eka prakAranuM vAhana) batrIsa zibikAo, batrIsa yanda- mAnikAo, batrIsa hAthInI aMbADI, batrIsa thillIghoDAnA palANa, batrIsa khullA yAna, batrIsa krIDA karavAnA ratha, batrIsa saMgrAmika ratha, batrIsa uttama azva, batrIsa uttama hAthI, daza hajAra parivAra jemAM rahetA hoya evA batrIsa gAma, batrIsa uttama dAsa, batrIsa uttama dAsIo, batrIsa uttama kiMkara, batrIsa dvAra rakSaka, batrIsa aMtaH pura rakSaka, batrIsa aMtaHpu2nA kAryano vicAra karanArA, batrIsa sonAnA, batrIsa cAMdInA, batrIsa sonA-cAMdInA laTakavAvALA dIpaka, batrIsa sonAnA, batrIsa cAMdInA, batrIsa sonA--cAMdInA daMDayukta dIpaka-mazAla, A prakAre sonA, cAMdI ane sonA--cAMdI A traNe prakAranA batrIsa paMjara-dIpaka ApyA tathA sonA, cAMdI, sonA--cAMdInA batrIsa thALa, batrIsa thALIo, batrIsa kaTorA, batrIsa rakAbIo, batrIsa camacA, batrIsa sANasI, batrIsa tavA, batrIsa bAjoTha, batrIsa Asana vizeSa, batrIsa loTA, batrIsa palaMga, batrIsa nAnA palaMga, batrIsa haMsa Asana, batrIsa krauMca Asana, batrIsa garuDa Asana, batrIsa unnatAsana, batrIsa nIcA Asana, batrIsa dIrghAsana, batrIsa bhadrAsana, batrIsa pakSAsana, batrIsa makarAsana, batrIsa padmAsana, batrIsa ditsvastikAsana, batrIsa telanA DabbA ItyAdi sarva rAjapraznIya sUtra anusAra jANI levuM joIe yAvat batrIsa sarasavanA DabbA, batrIsa kubjA dAsIo ItyAdi sarva aupapAtika sUtranI anusAra jANI levuM joIe yAvat batrIsa pArasa(IrAna) dezanI dAsIo, batrIsa chatra, batrIsa chatra dhAraNa karanArI dAsIo, batrIsa cAmara, batrIsa cAmara DhoLanArI dAsIo, batrIsa paMkhA, batrIsa paMkhA vIMjhanArI dAsIo, batrIsa tAMbUlanA kaDiyA, batrIsa tAMbUlanA karaMDiyA dhAraNa karanArI dAsIo, batrIsa dUdha pIvaDAvanArI dhAvamAtA, yAvat batrIsa aMkadhAtrIo, aMgane mAlIza karanArI batrIsa dAsIo, snAna karAvanArI batrIsa dAsIo, batrIsa alaMkAra paherAvanArI dAsIo, batrIsa caMdana Page #77 -------------------------------------------------------------------------- ________________ | dhanyakumAra 23 | ghasanArI dAsIo, batrIsa tAMbUlacUrNa pIsanArI, batrIsa krIDA karAvanArI, batrIsa parihAsa karAvanArI, batrIsa sabhAmAM pAse rahenArI, batrIsa nATaka karAvanArI, batrIsa sAthe janArI, batrIsa rasoI banAvanArI, batrIsa bhaMDAranI rakSA karanArI, batrIsa dhvajA rAkhanArI, batrIsa puSpa dhAraNa karanArI mAlaNa, batrIsa hasta dhAraNa karanArI, batrIsa bali karanArI, batrIsa pathArI pAtharanArI, batrIsa AvyaMtara ane batrIsa bAhya pratihArikA-dAsIo, batrIsa mALA banAvanArI, batrIsa preSya karma karanArI athavA pIsavAnuM kAma karanArI dAsIo ApI. te sivAya vipula cAMdI, sonuM, kANuM, vastra tathA vipula dhana, kanaka kAvat sArabhUta dhana ApyuM je sAta peDhI sudhI icchApUrvaka devA ane bhogavavAne mATe paryApta hatuM. tyAre dhanyakumAre pratyeka patnIne eka eka karoDa cAMdI, eka eka karoDa sonuM ityAdi pUrva pramANe vastuo ApI dIdhI thAvat eka eka zreSTha karma karanArI dAsI tathA puSkaLa cAMdI-sonuM Adi vibhakta karI dIdhuM, yAvat UMcA mahelomAM manuSya saMbaMdhI sukha bhogavatAM rahevA lAgyA. vivecana : ukta sUtramAM dhanyakumAranA lagna saMskAra ane sAMsArika sukhonA anubhavanA viSayamAM kathana karavAmAM AvyuM che. A sarva varNana jJAtA sUtranA prathama athavA pAMcamA adhyayananI samAna che. mATe jijJAsue tyAMthI vizeSa pramANamAM jANI levuM. prabhunuM padArpaNa ane dhanyakumAranuM dharmazravaNa :| 8 teNaM kAleNaM teNaM samaeNaM samaNe bhagavaM mahAvIre jAva samosaDhe / parisA NiggayA / rAyA jahA koNio tahA jiyasattU Niggao / tae NaM tassa dhaNNassa taM ceva jahA jamAlI tahA Niggao / NavaraM pAyacAreNaM jAva pajjuvAsai / tae NaM samaNe bhagavaM mahAvIre dhaNNassa kumArassa tIse ya mahaimahAliyAe isi parisAe jAva dhamma parikahei / parisA paDigayA / bhAvArtha : te kALe ane te samaye nirvANa prApta zramaNa bhagavAna mahAvIra svAmI kAkaMdI nagarImAM padhAryA. pariSada nIkaLI. koNika rAjAnI jema jitazatru rAjA paNa darzana mATe nIkaLyA. jamAlIkumAranI samAna dhanyakumAra paNa sAja sajI nIkaLyA. vizeSatA e che ke dhanyakumAra page cAlIne bhagavAnanI sevAmAM pahoMcyA, yAvata bhagavAna mahAvIra svAmIe dhanyakumArane ane mahAna pariSadane dharmopadeza Apyo. parISada pAchI gaI. dhanyakumArano vairAgyabhAva :| 9 tae NaM dhaNNe kumAre samaNassa bhagavao mahAvIrassa aMtie dhamma soccA, Page #78 -------------------------------------------------------------------------- ________________ | 24 zrI anuttarovavAI sUtra Nisamma haTTha-tuTTha jAva hiyae, uTThAe uThei udvettA samaNaM bhagavaM mahAvIraM tikkhutto AyAhiNaM payAhiNaM karei karettA vaMdai NamaMsai vaMdittA NamaMsittA evaM vayAsI saddahAmi NaM bhaMte ! NiggaMthaM pAvayaNaM / pattiyAmi NaM bhaMte ! NiggaMthaM pAvayaNaM / roemi NaM bhaMte ! NiggaMthaM pAvayaNaM / abbhuTThami NaM bhaMte ! NiggaMthaM pAvayaNaM / evameyaM bhaMte ! tahameyaM bhaMte ! avitahameyaM bhaMte ! asaMdiddhameyaM bhaMte ! jAva se jaheyaM tubbhe vayaha, jaM NavaraM ammayaM bhadaM satthavAhiM ApucchAmi / tae NaM ahaM devANuppiyANaM aMtie muMDe bhavittA agArAo aNagAriyaM pavvayAmi / ahAsuhaM devANuppiyA ! mA paDibaMdhaM kareha / bhAvArtha : zramaNa bhagavAna mahAvIra svAmInI pAse dharma sAMbhaLI ane hRdayamAM dhAraNa karI, dhanyakumAra harSita ane saMtuSTa hRdayavALA thayA yAvatu UbhA thaIzramaNa bhagavAna mahAvIra svAmIne traNavAra pradakSiNA (mAvartana) zarI, vahana nbh7|2 yA jane // prabhAehyu he bhagavan! huM nigraMtha pravacana para zradhdhA karuM chuM. he bhagavan! huM nigraMtha pravacana para vizvAsa karuM chuM. he bhagavan! huM nigraMtha pravacana para ruci karuM chuM. he bhagavan! huM nigraMtha pravacana anusAra pravRtti karavAne mATe tatpara thayo chuM. he bhagavan! A nigraMtha pravacana satya che, tathya che, zaMkA vagaranuM che, je pramANe Apa kaho cho tema ja che. he bhagavan! huM mArI mAtA bhadrA sArthavAhInI AjJA laIne gRhavAsano tyAga karIne, muMDita thaI ApanI pAse aNagAra dharma svIkAra karavA IcchuM chuM. bhagavAne kahyuM- he devAnupriya! jema tamane sukha Upaje tema karo. dharma kAryamAM kSaNa mAtra paNa pramAda na karo. pravrajyA prastAva :10 tae NaM se dhaNNe kumAre samaNeNaM bhagavayA mahAvIreNaM evaM vutte samANe haTTha-tuDhe samaNaM bhaga vaM mahAvIraM tikkhutto vaMdai NamaMsai vaMdittA NamaMsittA, jAva jeNeva ammayAo teNeva uvAgacchai, uvAgacchittA ammayAo jaeNaM vijaeNaM vaddhAvei jaeNaM vijaeNaM vaddhAvittA evaM vayAsI- evaM khalu ammayAo! mae samaNassa bhagavao mahAvIrassa aMtiyaM dhamme NisaMte, se vi ya me dhamme icchie, paDicchie, abhiruie / tae NaM dhaNNaM kumAraM ammayAo evaM vayAsI- dhaNNesi NaM tumaM jAyA, kayatthesi NaM tuma jAyA, kayapuNNesi NaM tumaM jAyA, kayalakkhaNesi NaM tumaM jAyA, ja NaM tume samaNassa bhagavao Page #79 -------------------------------------------------------------------------- ________________ | dhanyakumAra, | 25 / mahAvIrassa aMtiyaM dhamme NisaMte, se vi ya dhamme icchie, paDicchie, abhiruie / taeNaM se dhaNNekumAre ammayAo doccaMpi evaM vayAsI- evaM khalu ammayAo! mae samaNassa bhagavao mahAvIrassa atie dhamme NisaMte jAva abhi- ruie / tae NaM ahaM ammayAo ! saMsArabhauvvigge, bhIe jamma-jarA- maraNeNaM, taM icchAmi NaM ammayAo ! tubbhehiM abbhaNuNNAe samANe samaNassa bhagavao mahAvIrassa atiya muMDe bhavittA agArAo aNagAriyaM pavvaittae / bhAvArtha : jyAre zramaNa bhagavAna mahAvIra svAmInA pUrvokta vacano sAMbhaLIne dhanyakumAra harSita ane saMtuSTa thayA. teNe bhagavAnane vaMdana-namaskAra karyA yAvatu potAnA mAtA pAse AvyA ane jaya-vijaya zabdothI vadhAvIne A pramANe bolyA, he mAtA ! meM zramaNa bhagavAna mahAvIra pAse dharma sAMbhaLyo che te dharma mane ISTa, atyaMta ISTa ane rucikara lAgyo che. tyAre mAtAe dhanyakumArane kahyuM- beTA! tuM dhanya cho, kRtArtha cho, puNyazALI cho, bhAgyazALI cho ke te bhagavAnanA zrImukhe dharma sAMbhaLyo ane te dharma tane atyaMta priya ane rucikara lAgyo. tyAre dhanyakumAre bIjI vAra mAtAne A pramANe kahyuM ke- he mAtA ! huM saMsAranA bhayathI udvigna thayo chuM. janma, jarA ane mRtyunA bhayathI bhayabhIta thayo chuM, mATe he mAtA ! huM ApanI AjJA laIne zramaNa bhagavAna mahAvIra svAmI pAse muMDita thaI gRhavAsano tyAga karIne aNagAra dharma svIkAra karavA dhchu chu. bhAtAnI mamatA :| 11 tae NaM sA dhaNNassa kumArassa mAyA taM aNiTuM, akaMtaM, appiyaM amaNuNNaM amaNAmaM, asuyapuvvaM pharusaM giraM soccA mucchiyA jAva royamANI, kaMdamANI, tippamANI, soyamANI, vilavamANI dhaNNaM kumAraM evaM vayAsI- tuma siNaM jAyA ! amhaM i8, kaMte, pie, maNNuNe, maNAme, thejje, vesAsie, sammae, aNumae, bahumae bhaMDakaraMDagasamANe rayaNe rayaNabhUe, jIviyaussAse hiyayaNaMdijaNaNe uMbarapupphamiva dullahe savaNayAe kimaMga puNa pAsaNasAe ! taM No khalu jAyA ! amhe icchAmo tubbhaM khaNamavi vippaogaM sahittae, taM acchAhi tAva jAyA ! jAva tAva amhe jIvAmo, tao pacchA amhehiM kAlagaehiM samANehiM pariNayavaye, vaDDiyakulavaMsa- taMtukajjammi Niravayakkhe samaNassa bhagavao mahAvIrassa aMtiyaM muMDe bhavittA agArAo aNagAriyaM Page #80 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 26 ] zrI anuttarovavAI sUtra pavvaihisi / bhAvArtha : dhanyakumAranI mAtA tenA evA aniSTa, akAnta, apriya, amanojJa, manane apriya, azrutapUrvaje pahelAM kyAre ya na sAMbhaLela evA AghAtajanaka vacana sAMbhaLI mUchita thaI gaI bhAvatuM bhAnamAM AvyA pachI AMkhamAM asmalita azrupravAha sAthe AjaMda ane zoka karatI, vilApa karatI A prakAre kahevA lAgI he putra ! tuM mane ISTa, kAMta, priya, manojJa, maNAma (managamatA) AdhArabhUta, vizvAsapAtra saMmata, anumata, bahumata, AbhUSaNonI peTI tulya, ratna svarUpa, ratna tulya, jIvananA zvAsa samAna ane hRdayane AnaMdadAyaka che. uduMbara-UmarAnA puSpanI samAna tAruM nAma sAMbhaLavuM paNa durlabha che, to tArA darzana durlabha hoya emAM to kahevuM ja zuM? mATe he putra ! tAro viyoga mArAthI eka kSaNa paNa sahana thaI zakato nathI mATe jyAM sudhI ame jIvatAM chIe tyAM sudhI gharamAM ja raho. jyAre amAruM mRtyu thaI jAya ane tArI uMmara paripakva thaI jAya ane kuLavaMzanI vRddhi thaI jAya tyAre tuM saMsArathI nirapekSa thaI zramaNa bhagavAna mahAvIra svAmInI pAse muMDita thaI aNagAra dharma svIkAra karaje. dhanyakumAranI vairAgyavANI :| 12 tae NaM dhaNNe kumAre ammayaM evaM vayAsI- taheva NaM taM ammayAo ! jaNaM tubbhe mamaM evaM vayaha- tumaM si NaM jAyA ! amhaM iDhe kaMte jAva pavvaihisi / evaM khalu ammayAo ! mANussae bhave aNegajAi-jarA-maraNa-roga sArIramANasa pakAmadukkha-veyaNa-vasaNa-saovaddavAbhibhUe, adhuve, aNiie, asAsae saMjjhabbha- rAgasarise, jalabubbuyasamANe, kusaggajalabiMdusaNNibhe, suviNagadasaNovame, vijju-layAcaMcale, aNicce, saDaNapaDaNaviddhaMsaNadhamme, puTvi vA pacchA vA avassa vippa- jahiyavve bhavissai, se kesa NaM jANai ammayAo ! ke puTviM gamaNayAe, ke pacchA gamaNayAe ? taM icchAmi NaM ammayAo ! tubbhehiM abbhaNuNNAe samANe samaNassa bhagavao mahAvIrassa aMtiyaM muMDe bhavittA agArAo aNagAriyaM pavvaittae / bhAvArtha ? tyAre dhanyakumAre potAnA mAtAne A pramANe kahyuM ke- he mAtA ! hamaNAM Ape kahyuM ke- he putra! tuM amane ISTa, kAMta, priya Adi cho yAvatu amArA mRtyu pachI tuM dIkSA aMgIkAra karaje ItyAdi paraMtu he mAtA ! A manuSya jIvana janma, jarA, maraNa, roga, vyAdhi tathA zArIrika ane mAnasika duHkhonI atyaMta vedanAthI seMkaDo kaSTothI, ApattiothI pIDita che. A manuSya jIvana adhruva, anitya ane azAzvata che. saMdhyAnA raMgonI samAna, pANInA parapoTA samAna, kuzAgra para rahelAM jalabiMdu samAna, svapna darzananI samAna tathA vijaLInA jhabakArAnI samAna caMcaLa ane anitya che. saDavuM, paDavuM, gaLavuM ane naSTa thavuM teno svabhAva che. pahelAM ke pachI eka divasa tene avazya choDavuM paDaze to te mAtA ! A vAtano nirNaya Page #81 -------------------------------------------------------------------------- ________________ | dhanyakumAra [27] koNa karI zake che ke ApaNAmAMthI pahelAM koNa jaze? ane pachI koNa jaze? mATe he mAtA ! Apa mane AjJA Apo. ApanI AjJA maLyAthI huM zramaNa bhagavAna mahAvIranI pAse muMDita thaI gRhavAsano tyAga karI dIkSA aMgIkAra karavA IcchuM chuM. dhanyakumAranI dIkSA :13 tae NaM taM dhaNNaM kumAraM bhaddA satthavAhI jAhe No saMcAei jAva jiyasattuM Apucchai / icchAmi NaM devANuppiyA ! dhaNNassa dArayassa NikkhamamANassa chatta-mauDa-cAmarAo ya vidinnnnaao| tae NaM jiyasattU rAyA bhadaM satthavAhiM evaM vayAsI- acchAhi NaM tuma devANuppie ! suNivuttavIsatthA, ahaNNaM sayameva dhaNNassa dArayassa NikkhamaNasakkAra karissAmi / sayameva jiyasattU NikkhamaNaM karei, jahA thAvaccAputtassa kaNho / tae NaM dhaNNe dArae sayameva paMcamuTThiyaM loyaM karei jAva pavvaie / tae NaM dhaNNe dArae aNagAre jAe IriyAsamie jAva guttabaMbhayArI / bhAvArtha : jyAre dhanyakumAranI mAtA bhadrA sArthavAhI tene samajAvavAmAM saphaLa na thaI tyAre teNe dhanyakumArane pravrajyA levAnI AjJA ApI. je pramANe thAvarcApatranI mAtAe kRSNa pAsethI chatra, cAmara AdinI yAcanA karI te rIte bhadrAe paNa jitazatru rAjA pAsethI chatra, cAmara AdinI yAcanA karI. tyAre jitazatru rAjAe bhadrA sArthavAhIne kahyuM- he devAnupriye ! tame nizciMta raho, huM pote ja dhanyakumArano dIkSA utsava karIza. tyAra pachI je rIte kRSNa thAvargAputrano dIkSA mahotsava saMpanna karyo hato, te ja rIte jitazatru rAjAe pote ja dhanyakumArano dIkSA mahotsava karyo. dhanyakumAre svayaM ja paMcamuSTi lonca karyo yAvata dIkSA aMgIkAra karI. tyAra pachI dhanyakumAra IrSA samitithI yukta yAvatu guptabrahmacArI aNagAra thaI gayA . vivecana : jyAre zramaNa bhagavAna mahAvIra svAmI kAkaMdInagarImAM padhAryA tyAre nagara pariSadanI sAthe dhanyakumAra paNa bhagavAnanA darzana karavA tathA temanI pAsethI upadezAmRtanuM pAna karavA mATe temanI sevAmAM upasthita thayA. dhanyakumAra para e upadezano evo prabhAva paDyo ke tarata ja saMpUrNa sAMsArika bhoga vilAsane tyajIne aNagAra banI gayA. prastuta sUtramAM saMkSipta karelA pAThano vistAra aupapAtika sUtra, bhagavatI sUtra ane jJAtAsUtranA AdhAre jANI levo joIe. Page #82 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI anuttarovavAI sUtra dIkSAnI anumati prApta karavAnA prasaMge pratomAM je pATha mULa ane artha ApyA che te jamAlInA prasaMganA che. temAM 'ammApiyo'' (mAtA-pitA)no ullekha che, paraMtu dhanyakumAranA viSayamAM te ghaTita thatuM nathI. kAraNa ke A aghyayananA prAraMbhamAM tenI mAtA bhadrAnuM ja kathana che, pitAno koI paNa prakArano ullekha nathI mATe ahIM kevaLa mAtAno svIkAra karavo joIe. vAcakoe A dhyAnamAM rAkhavuM joIe. bIjuM e paNa samajavAnuM che ke dhanyakumAra sivAya bhadrAnA bIjA ghaNA putro hatA mATe eka putrano pATha jamAlI mATenA bhagavatI sUtranA pAThathI ahIM lIdhela che; tene sudhArIne samajavo joIe. 28 amnayAo :- bhagavatI sUtra za. 9, urdU. 33 mAM devAnaMdA brAhmaNI mATe 'ammA' zabdano prayoga che. ahIM teno ja sanmAnArtha 'ammavALo' bahuvacana prayoga che, tethI teno artha- he pUjya mAtAjI, evo thAya che. "mAtA pitA" evo artha ahIM upayukta nathI. kAraNa ke A adhyayanamAM dhanyakumAranA pitAno nAmollekha nathI. dhanyamuninI tapazcaryAno abhigraha : 14 tae NaM se dhaNNe aNagAre jaM ceva divase muMDe bhavittA agArAo aNagAriyaM pavvaie, taM ceva divasa samaNaM bhagavaM mahAvIraM vaMdai NamaMsai vaMdittA NamaMsittA evaM vayAsI- icchAmi NaM bhaMte ! tubbhehiM abbhaNuNNAe samANe jAvajjIvAe chaTTha chadveNaM aNikkhitteNaM AyaMbilapariggahieNaM tavokammeNaM appANaM bhAvemANe viharittae / chaTThassa vi ya NaM pAraNayaMsi kappai me AyaMbilaM paDigAhettae No ceva NaM aNAyaMbilaM / taM pi ya saMsadvaM No ceva NaM asaMsaTTaM / taM pi ya NaM ujjhiyadhammiyaM No ceva NaM aNujjhiya dhammiyaM / taM pi ya jaM aNNe bahave samaNa mAhaNa atihikivaNa vaNImagA NAvakaMkhati / ahAsuhaM devANuppiyA ! mA paDibaMdhaM kareha / taNaM se dhaNe aNagAre samaNeNaM bhagavayA mahAvIreNaM abbhaNuNNAe samANe haTTha-tuTThe jAvajjIvAe chaTTu chaTTeNaM aNikkhitteNaM tavokammeNaM appANaM bhAvemANe viharai | te bhAvArtha : tyAra pachI dhanya aNagAra je divase pravrujita thayA, gRhasaMsAra tyAga karI aNagAra banyA, ja divase zramaNa bhagavAna mahAvIrane vaMdana ane namaskAra karyA, vaMdana ane namaskAra karIne A pramANe kahyuM he bhaMte ! ApanI AjJA laI jIvanaparyaMta niraMtara cha-cha%0 tapathI tathA AyaMbilanA pAraNAthI Page #83 -------------------------------------------------------------------------- ________________ | dhanyakumAra [ 29] huM mArA AtmAne bhAvita karIne vicaraNa karavA IcchuM chuM. chaThTha tapanA pAraNAmAM paNa mane AyaMbilano AhAra karavo kahyuM che. paraMtu AyaMbila sivAyano AhAra grahaNa karavo kalpato nathI. te paNa saMskRSTa hAtha AdithI levuM kahyuM che asaMtRSTa hAtha AdithI levuM ka5tuM nathI. urjita dharmavALo AhAra (pheMkI devA yogya) grahaNa karavA kahyuM che. anujjita dharmavALo AhAra kalpato nathI. jene levAnI anya ghaNA zramaNa, brAhmaNa, atithi, kRpaNa ane bhikhArI IcchA na kare, tevA bhakta-pAna kahyuM che bhagavAne kahyuM- he devAnupriya! jema tamane sukha Upaje tema karo, paraMtu pramAda na karavo. tyAra pachI te dhanya aNagAra bhagavAna mahAvIranI AjJA laI harSita ane saMtuSTa thaI jIvana paryata niraMtara chaTTa tapathI AtmAne bhAvita karatAM vicAravA lAgyA. vivecana : A sutramAM dhanya aNagAranI AhAra ane zarIra viSayaka anAsaktinuM tathA rasendriya saMyamanuM vizeSa rUpe pratipAdana karyuM che. te dIkSA grahaNa karI tyArathI teo ja dharmamAM evA tallIna thaI gayA ke dIkSAnA prathama divasathI tene ugra tapa karavAnA bhAva jAgRta thayA. temaNe nirNaya karIne bhagavAnane vinaMtI karI ke- he bhagavan! huM ApanI AjJAthI jIvanabhara chaThTha tapanuM AyaMbilapUrvaka pAraNuM karuM. tenI A prakAranI dharmaruci joIne zrI bhagavAne AjJA ApI. dhanya aNagAre potAnI pratijJA anusAra tapa aMgIkAra karI lIdhuM. sutrokata kathanathI phalita thAya che ke sAdhako e vinaya, namratA ane guru AjJA ke svIkRtipUrvaka ja tapazcaryA karavAnI hoya che. guru AjJApUrvakanI ja koIpaNa sAdhanA sAdhakane saphaLatA prApta karAve che. ni :- TIkAmAM kahyuM che- kSita thayi ti, sAta-rityA: rasa paDyuM dharma-paryAyo yasthItIti ta tha aa je anna sarvathA tyAga karI devA yogya athavA pheMkI devA yogya hoya te ujjita dharma che. AyaMbilanA divase dhanya aNagAra je annane prAyaH koI IcchatuM nathI evo ja AhAra letA hatA. dhanyamuninI gocarI ane teno AhAra :15 tae NaM se dhaNNe aNagAre paDhamachaTThakhamaNapAraNayaMsi paDhamAe porisIe sajjhAyaM karei / bIyAe porisIe jhANaM jhiyAyai, taiyAe porisIe aturiyamacavalamasaMbhaMte muhapottiyaM paDilehei, paDilehittA bhAyaNAI vatthAI paDilehei paDilehittA, bhAyaNAI pamajjai pamajjittA, bhAyaNAI uggahei uggahittA, jeNeva samaNe bhagavaM mahAvIre teNeva uvAgacchai, uvAgacchittA Page #84 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI anuttarovavAI sUtra samaNaM bhagavaM mahAvIraM vaMdai NamaMsai, vaMdittA NamaMsittA evaM vayAsI - icchAmi NaM bhaMte! tubhehiM abbhaNuNNAe chaTThakkhamaNa- pAraNagaMsi kAkaMdIe jayarIe ucca-NIya-majjhimAiM kulAI gharasamudANassa bhikkhAyariyAe aDittae / ahAsuhaM devANuppiyA mA paDibaMdhaM kareha / bhAvArtha : tyAra pachI dhanya aNagAre prathama chaThThanA pAraNAnA divase prathama porasI- praharamAM svAdhyAya karIne, bIjA praharamAM dhyAna karyuM. trIjA praharamAM zArIrika zIghratA rahita, mAnasika capaLatA rahita, AkuLatA ane utsukatA rahita thaI mukhavastrikAnuM pratilekhana karyuM. pachI pAtra ane vastronI pratilekhanA karI. tyAra pachI pAtrane joyAM, joI lIdhA bAda pAtra jhoLImAM laI jyAM zramaNa bhagavAna mahAvIra birAjamAna hatA tyAM AvyA, tyAM AvI bhagavAnane vaMdana namaskAra karIne A pramANe nivedana karyuM- he bhagavan ! Aje mAre chaThThanA pAraNAno divasa che tethI Apa AjJA Apo to huM kAkaMdInagarImAM UMca, nimna ane madhyama kuLamAM bhikSA vidhi anusAra bhikSA levA prasthAna karavA IcchuM chuM. 30 zramaNa bhagavAna mahAvIre dhanya aNagArane kahyuM- he devAnupriya ! je pramANe tamane sukha Upaje tema Daro, visaMjana ro. 16 tae NaM dhaNe aNagAre samaNeNaM bhagavayA mahAvIreNaM abbhaNuNNAe samANe samaNassa bhagavao mahAvIrassa aMtiyAo sahasaMbavaNAo ujjANAo paDiNikkhamai, paDiNikkhamittA aturiyamacavalamasaMbhaMte jugaMtarapaloyaNAe diTThIe purao riyaM sohamANe sohamANe jeNeva kAkaMdI NagarI teNeva uvAgacchai, uvAgacchittA kAkaMdIe NayarIe ucca NIya-majjhimAiM kulAI gharasamudANassa bhikkhAyariyaM aDamANe AyaMbilaM, paDigAhei No aNAyaMbilaM jAva NAvakakhaMti / taNaM se dhaNe aNagAre tAe abbhaNuNAe payayAe payattAe paggahiyAe esaNAe esamANe jai bhattaM labhai, to pANaM Na labhai, aha pANaM labhai to bhattaM Na labhai / tae NaM se dhaNNe aNagAre adINe avimaNe akaluse avisAdI aparitatajogI jayaNaghaDaNajogacaritte ahApajjattaM samudANaM paDigAhei / paDigAhittA kAkaMdIo NayarIo paDiNikkhamai paDiNikkhamittA jeNeva samaNe bhagavaM mahAvIre teNeva uvAgacchai, uvAgacchittA samaNassa bhagavao mahAvIrassa adUrasAmaMte gamaNAgamaNAe paDikkamai esaNamaNesaNaM Aloei, AloettA bhattapANaM paDidaMsei / Page #85 -------------------------------------------------------------------------- ________________ | dhanyakumAra, | 3 1 | tae NaM se dhaNNe aNagAre samaNeNaM bhagavayA mahAvIreNaM abbhaNuNNAe samANe amucchie agiddhe agaDhie aNajjhovavaNNe bilamiva paNNagabhUeNaM appANeNaM AhAraM AhArei AhArittA saMjameNa tavasA appANaM bhAvemANe viharai / bhAvArtha : zramaNa bhagavAna mahAvIranI AjJA prApta karIne dhanya aNagAra bhagavAna pAsethI sahasAmra- vanamAMthI nIkaLyA, nIkaLIne zIghratA rahita, capaLatA rahita ane AkuLatA tathA utsukatA rahita, dhUsara pramANa bhUmine jotAM, IsamitipUrvaka kAkaMdI nagarImAM gayA. tyAM ucca, nimna ane madhyama kuLomAM pharatAM AyaMbilane yogya AhAra ja dhanya aNagAre grahaNa karyo. sarasa AhAra grahaNa karavAnI AkAMkSA karI nahIM thAvat koI Icche nahIM evo ujjita dharma AhAra grahaNa karyo. tyAra pachI dhanya aNagArane suvihita, utkRSTa prayatnavALI, gurujano dvArA anujJAta ane pUrNatayA svIkRta eSaNAthI gaveSaNA karatAM kyAreka bhojana prApta thayuM to pANI prApta thayuM nahIM ane kyAreka pANI prApta thayuM to bhojana prApta thayuM nahIM. (AvI avasthAmAM paNa)dhanya aNagAra adIna, avimAna arthAt prasanna citte, kaSAyamukta viSAdarahita aparizrAntayogI arthAt niraMtara samAdhi bhAve yathAyogya sAmudAnika bhikSAjJane grahaNa karI kAkaMdI nagarInI bahAra nIkaLyA, bhagavAnanI pAse AvyA. zramaNa bhagavAna mahAvIranI sevAmAM upasthita thaI gamanAgamananuM pratikramaNa karyuM, eSaNA saMbaMdhI lAgelA doSonI AlocanA karI, gocarImAM lAvelAM AhAra-pANI batAvyAM. tyAra pachI dhanya aNagAre zramaNa bhagavAna mahAvIranI AjJA laI amUchita, Asakti rahita, bhojanamAM rAga rahita anAsakta bhAvathI AhAra karyo. je rIte sarpa bilamAM (daramAM) praveza karatI veLAe bIjA koI lakSya vinA kevaLa praveza karavAno ja lakSya rAkhe che tema dhanya aNagAre AhAra karavAnA lakSya mAtrathI ja ane svAdanI AsaktithI rahita thaIne AhAra karyo. AhAra karIne saMyama ane tapathI AtmAne bhAvita karatAM vicaravA lAgyA. vivecana : ahIM sUtrakAre dhanya aNagAranI daDha pratijJAnuM varNana karyuM che. svAdhyAya ane dhyAna, saMyama ane tapa; te ja sAdhaka jIvananAM mukhya aMga che. dhanya aNagAre svAdhyAya ane dhyAnamAM vizeSa tallIna banavA mATe daDha pratijJA karI. jIvanaparyata chaThThanAM pAraNe chaThTha ane pAraNAmAM AyaMbila karavI. AyaMbilamAM urjitadharmA AhAra ja grahaNa karavo. A pratijJAnuM temaNe vairAgyabhAve pAlana karyuM. nimiva paUTTPM :- A sUtramAM sAdhakanI AhAra karavAnI rIta pradarzita karI che- jema sarSa bIjA koI lakSya vinA mAtra potAnI deha rakSA mATe ja daramAM praveza kare che tema sAdhaka paNa rasAsvAda Page #86 -------------------------------------------------------------------------- ________________ | 32 zrI anuttarovavAI sUtra vagere koI paNa anya lakSya vinA mAtra saMyama nirvAha mATe ja AhAra kare che, rasAsvAda mATe AhAra karatA nathI. ahIM bhojanane cAvavA mATeno niSedha na samajavo paraMtu svAdavRtti, dehAsakti vagere lakSyono niSedha samajavo joIe. eka mAtra zarIra ane saMyama nirvAhanI vRttithI ja AhAra karavAnuM lakSya hovuM joIe. e samajAvavA mATe ja sarpanA daramAM praveza karavAnI upamA Apela che kAraNa ke sarpane daramAM javAmAM zarIra rakSA sivAya bIjuM koI paNa lakSya hotuM nathI. dhanyamuni koI paNa jAtanI Asakti vagara AhAra karI saMyamayogamAM potAnA AtmAne deDha karatA hatA eTaluM ja nahIM paraMtu aprApta jJAna AdinI prAptine mATe paNa haMmezAM prayatnazIla rahetA hatA. dhanya muninuM tapomaya jIvana :|17 tae NaM samaNe bhagavaM mahAvIre aNNayA kayAi kAkaMdIo NagarIo sahasaMbavaNAo ujjANAo paDiNikkhamai / paDiNikkhamittA bahiyA jaNavaya vihAraM viharai / tae NaM se dhaNNe aNagAre samaNassa bhagavao mahArIrassa tahArUvANaM therANaM aMtie sAmAiyamAiyAI ekkArasa aMgAI ahijjai / ahijjittA saMjameNaM tavasA appANaM bhAvemANe viharai / tae NaM se dhaNNe aNagAre teNaM urAleNaM viuleNa payatteNaM paggahieNaM kallANeNaM siveNaM dhaNNeNaM maMgalleNaMsassirIeNaM udaggeNaM udatteNaM uttameNaM udAreNaM mahANubhAgeNaM tavokammeNaM sukke lukkhe Nimmase aTThicammAvaNaddhe kiDikiDiyAbhUe kise dhamaNisaMtae jAe yAvi hotthA, jIvaMjIveNaM gacchai, jIvaMjIveNa ciTThai, bhAsaM bhAsittA vi gilAi, bhAsaM bhAsamANe gilAi, bhAsissAmIti gilAyai / se jahANAmae kaTThasagaDiyA i vA pattasagaDiyA ivA patta tila bhaMDaga sagaDiyA i vA e raMDakaTThasagaDiyA i vA iMgAlasagaDiyA i vA uNhe diNNA sukkA samANI sasadaM gacchai, sasadaM ciTThai, evAmeva dhaNNe vi aNagAre sasadaM gacchai, sasadaM ciTThai, uvacie taveNaM, avacie maMsa-soNieNaM, huyAsaNe viva bhAsarAsi paDicchaNNe, taveNaM, teeNaM, tava-teyasirIe aIva aIva uvasobhemANe uvasobhemANe ciTThai / bhAvArtha : tyAra pachI zramaNa bhagavAna mahAvIra svAmI koI samaye kAkaMdI nagarInA sahasAmravana udhAnamAMthI nIkaLyA ane bahAra janapadomAM vihAra karavA lAgyA. Page #87 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dhanyakumAra 3 3 | dhanya aNagAre zramaNa bhagavAna mahAvIra svAmInA tathArUpa sthavironI pAse sAmAyika Adi agiyAra aMgono abhyAsa karyo. pachI te saMyama ane tapathI potAnA AtmAne bhAvita karatAM vicaravA lAgyA. tyAre te dhanya aNagAra mahAna, vipula, pradatta, pragRhIta, kalyANarUpa, zivarUpa, dhanyarUpa, maMgalarUpa, zrIsaMpanna, uttama uttarottara vRddhi yukta udAtta-ujjavaLa uttama, udAra ane mahAna prabhAvazALI tapathI sukAI gayA, rUkSa thaI gayA, mAMsa rahita thaI gayA. tenA zarIranAM hADakAM dekhAvA lAgyAM ane cAmaDI labaDavA mAMDI. cAlatA samaye hADakAMno avAja saMbhaLAvA lAgyo. te kuza-durbaLa banI gayA. temanI naso dekhAvA lAgI. te potAnA AtmabaLathI ja cAlatA, pharatA ane UbhA rahetA hatA. te eTalA durbaLa banI gayA ke bolatI veLAe paNa tene thAka lAgI jato hato. bhASA bolatA pahelAM bhASA bolIza' evo vicAra karavA mAtrathI ja kheda pAmatA hatA. jema sUkI lAkaDI bharelI gADI, eraMDAnI lAkaDI bharelI gADI, kolasAthI bharelI gADI, A sarva gADIo taDakAmAM sArI rIte sukAvIne jyAre cAle che tyAre khaDa khaDa avAja karatI cAle che ane avAja karatI UbhI rahe che. tema dhanya aNagAra cAlatA hatA tyAre tenAM hADakAM khaDa khaDa avAja karatA, UbhA rahetA to paNa khaDa khaDa avAja karatA. jo ke te zarIrathI durbaLa banI gayA hatA, jANe hADacAmathI maDhelA naso jALavALuM hADapiMjara ja hoya, tema lAgatuM hatuM. paNa tapathI puSTa hatA. tenuM mAMsa ane lohI sUkAI gayuM hatuM. rAkhanA DhagalAmAM dAbelA agninI jema teo tapa tejathI atyaMta zobhatA hatA. vivecana : saMpUrNa viSaya sugamatAthI ja jANI zakAya che. ullekhanIya phakta eTaluM ja che ke tapa ane saMyamanI kasoTI para caDIne dhanya aNagAranuM zarIra avazya kuza banI gayuM hatuM paraMtu tenAthI teno AtmA alaukika baLavAna banI gayo hato ane pratidina vadhatuM jatuM mukhanuM teja DhAMkelI agninI samAna dedIpyamAna banI rahyuM hatuM. dhanya muninA paga ane AMgaLIonI kRzatA :18 dhaNNassa NaM aNagArassa pAyANaM ayameyArUve tavarUvalAvaNNe hotthAse jahANAmae sukkachallI i vA kaTThapAuyA i vA jaragga ovAhaNA i vA, evAmeva dhaNNassa aNagArassa pAyA sukkA lukkhA NimmaMsA aTThicammachirattAe paNNAyaMti, No ceva NaM maMsasoNiyattAe / dhaNNassa NaM aNagArassa pAyaMguliyANaM ayameyArUve tavarUvalAvaNNe hotthA- se jahANAmae kalasaMgaliyA i vA muggasaMgaliyA i vA mAsasaMgaliyA i vA, taruNiyA chiNNA, uNhe diNNA, sukkA samANI milAyamANI ciTThai, evAmeva dhaNNassa pAyaMguliyAo sukkAo lukkhAo NimmaMsAo Page #88 -------------------------------------------------------------------------- ________________ | u4 zrI anuttarovavAI sUtra aTThicammachirattAe paNNAyaMti, No ceva NaM maMsa soNiyattAe / bhAvArtha : dhanya aNagAranuM tapayukta paganuM rUpa, lAvaNya A pramANe thaI gayuM hatuM- jema vRkSanI sukAyelI DALa, kASTanI cAkhaDI athavA jUnA pagarakhAM hoya, tema dhanya aNagAranA paga sUkAI gayA hatA, rUkSa ane mAMsa vagaranA hatA. temAM hADakAM, cAmaDAM ane zirAo ja dekhAtAM hatA paraMtu mAMsa ane lohI dekhAtA na hatA. dhanya aNagAranI paganI AMgaLIonuM tapayukta rUpa-lAvaNya A prakAre thaI gayuM hatuM jema vaTANA, maga ane aDadanI zIMga hoya ane te komaLa zIMgane kApIne taDakAmAM sukavavAthI je rIte te sukAI ane murajhAI jAya che, te ja rIte dhanya aNagAranA pagonI AMgaLIo sukAI gaI hatI, rUkSa thaI gaI hatI ane nirmAsa thaI gaI hatI. temAM hADakAM, cAmaDAM ane zirAo ja dekhAtAM hatAM, mAMsa ane lohI tenAmAM dekhAtAM na hatA. viveyana : ahIM sUtrakAre dhanya aNagAranI zArIrika sthitimAM keTaluM parivartana thaI gayuM hatuM. te viSayanuM pratipAdana karyuM che. tapa karavAthI tenA banne paga evA sUkAI gayA hatA ke jANe sukAyela vRkSanI chAla, kASTanI cAkhaDI athavA jUnA pagarakhAM ja hoya. tenA pagamAM ane paganI AMgaLIomAM mAMsa ane lohI dekhAtAM na hatAM, phakta hADakAM, cAmaDAM ane naso ja dekhAtI hatI. dhA, cUMTA mane 80nI pRzatA :| 19 dhaNNassa NaM aNagArassa jaMghANaM ayameyArUve tavarUvalAvaNNe hotthAse jahAnAmae kAkajaMghA i vA, kaMka jaMghA i vA, DheNiyAliyAjaMghA i vA e vAmeva dhaNNassa aNagArassa jaMghAo sukkAo lukkhAo NimmasAo aTThicammachirattAe paNNAyaMti, No ceva NaM maMsa sonniyttaae| dhaNNassa NaM aNagArassa jANUNaM ayameyArUve tavarUvalAvaNNe hotthAse jahANAmae kAlipore i vA mayUrapore i vA DheNiyAliyApore i vA e vAmeva dhaNNassa aNagArassa jANU sukkA lukkhA NimmaMsA aTThicammachirattAe paNNAyaMti, No ceva NaM maMsa soNiyattAe / dhaNNassa NaM aNagArasasa Urussa ayameyArUve tavarUvalAvaNNe hotthAse jahANAmae sAmakarille i vA borakarille i vA sallaikarille i vA, sAmalikarille i vA, taruNie uNhe diNNe, sukke samANe milAyamANe Page #89 -------------------------------------------------------------------------- ________________ | dhanyakumAra, ciTThai, evAmeva dhaNNassa aNagArassa UrU sukkA lukkhA NimmasA aTThicammachirattAe paNNAyaMti, No ceva NaM maMsa soNiyattAe / bhAvArtha : dhanya aNagAranI jaMghAo(piMDIo)nuM tapojanita rUpa, lAvaNya A prakAranuM thaI gayuM hatuM- jema kAka pakSI, kaMka pakSI ane DheNika pakSInI jaMghA hoya tema dhanya aNagAranI jaMghA sUkAI gaI hatI, rUkSa thaI gaI hatI, nirmAsa thaI gaI hatI. temAM hADakAM, cAmaDAM ane nADIo ja dekhAtAM hatAM, mAMsa ane lohI temAM dekhAtAM na hatA. dhanya aNagAranA jAnuM(ghUMTaNo)nuM tapojanya rUpa, lAvaNya A prakAranuM thaI gayuM hatuM- jema kAlI nAmanI vanaspatinI parva saMdhi, mayUra pakSI tathA DheNika pakSInI parva saMdhI hoya tema dhanya aNagAranA ghUMTaNa sukAI gayA hatA, rUkSa thaI gayA hatA, nirmAsa thaI gayA hatA. temAM hADakAM, cAmaDAM ane zirAo ja dekhAtAM hatAM, mAMsa ane lohI temAM dekhAtAM na hatA. dhanya aNagAranA Uruo-sAthaLonuM tapojanya rU5, lAvaNya A prakAranuM thaI gayuM hatuM jema bora, zalyakI tathA zAlmali vRkSonI komaLa kUMpaLa kApIne taDakAmAM nAkhavAthI sukAI gaI hoya, karamAI gaI hoya, tema dhanya aNagAranA Uru paNa sukAI gayA hatA, karamAI gayA hatA. temAM hADakAM, cAmaDAM ane zirAo ja jovAtAM hatAM. mAMsa ane lohI temAM dekhAtAM nahotA. vivecana : prastuta sUtramAM dhanya aNagAranI jaMghA, ghUMTaNa ane UruonuM varNana karyuM che. tIvratara tapanA prabhAvathI dhanya aNagAranI jaMghAo, ghUMTaNo ane sAthaLo mAMsa ane lohInA abhAvanA kAraNe kAkajaMghA nAmanI vanaspati je svabhAvathI ja sukAyelI hoya che tevA pratIta thatAM hatAM. kahevAnuM tAtparya e che ke dhanya aNagAra karma nirjarAnA hetuthI tapazcaryAmAM e prakAre tanmaya thaI gayA hatA ke potAnA zarIrathI paNa nirapekSa thaI gayA. tene zarIrano moha lezamAtra paNa rahyo na hato. temaNe kaThoramAM kaThora tapa aMgIkAra karyuM tethI tenAM aMgopAMgamAM sarvatra phakta hADakAM, cAmaDAM ane nasonI jALa ja jovAmAM AvatI hatI. zarIradhArI hovA chatAM paNa te azarIrI banI javA samartha thaI gayA hatA. kammara, udara ane pAMsaLIo Adi :| 20 dhaNNassa NaM aNagArassa kaDipattassa imeyArUve tavarUva lAvaNNe hotthAse jahANAmae uTTapAde i vA jaraggavapAe i vA, mahisapAe i vA evAmeva jAva No ceva NaM maMsa soNiyattAe / dhaNNassa NaM aNagArassa uyarabhAyaNassa imeyArUve tava rUva lAvaNNe hotthA- se jahANAmae sukka die(dIvie) i vA, bhajjaNaya kabhalle i vA Page #90 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 36] zrI anuttarovavAI sUtra kaTThakolaMbae i vA evAmeva jAva No ceva NaM maMsa soNiyattAe / dhaNNassa NaM aNagArassa pAsuliya-kaDayANaM imeyArUve tavarUva lAvaNNe hotthA- se jahANAmae thAsayAvalI i vA, pANAvalI i vA, muMDAvalI i vA evAmeva jAva No ceva NaM maMsa soNiyattAe / dhaNNassa NaM aNagArassa piTThi-karaMDayANaM imeyArUve tavarUva lAvaNNe hotthA- se jahA NAmae kaNNAvalI i vA golAvalI i vA vaTTayAvalI i vA evAmeva jAva No ceva NaM maMsa soNiyattAe / dhaNNassa NaM aNagArassa urakaDayassa imeyArUve tavarUva lAvaNNe hotthAse jahA NAmae cittakaTTare i vA vIyaNapatte i vA tAliyaMTapatte i vA evAmeva jAva No ceva NaM maMsa soNiyattAe / bhAvArtha : dhanya aNagAranI kammaranuM tapazcaryAjanita rUpa-lAvaNya A prakAranuM thaI gayuM hatuM jema rIte UMTanA paga, vRddha baLadanA paga ane vRddha bheMsanA paga hoya tema yAvata mAMsa ane lohI temanI kammaramAM rahyAM na hatA. dhanya aNagAranA tAjanita peTanuM lAvaNya A prakAranuM thaI gayuM hatuM- jema sukAyelI mazaka hoya, caNA Adi muMjavAnI loDhI hoya, loTa bAMdhavAnI katharoTa hoya, tema yAvatu dhanya aNagAranA peTamAM mAMsa ane lohI rahyAM na hatA. dhanya aNagAranI pAMsaLIonuM tapazcaryAnA kAraNe lAvaNya A prakAranuM thaI gayuM hatuM jema rakAbIonI paMkti hAthanI (hAthanA paMjAonI) paMkti, vizeSa prakAranI khUMTonI paMktio gaNI zakAya che tema tenI pAMsaLIo gaNI zakAtI hatI. tevI ja rIte yAvata mAMsa ane lohI temanI pAMsaLIomAM dekhAtAM na hatA. dhanya aNagAranA pRSTha pradeza- karoDarajjunA uparanA bhAganuM svarUpa evuM thaI gayuM hatuM - jema mugaTanI kinArIono bhAga paraspara coTADelA goLa ane capaTA pattharonI paMkti athavA lAkhanA banAvelA bALakone ramavAnA lakhoTAnI paMkti hoya. tema yAvatu dhanya aNagArano karoDarajjumAM mAMsa ane lohI dekhAtAM nahotA. dhanya aNagAranA vakSa:sthaLa arthAt chAtInuM tapojanya rU5 lAvaNya A prakAranuM thaI gayuM hatuMjema vAMsanI TopalIno nIceno bhAga, vAMsanI khapATano paMkho athavA tADapatrano paMkho hoya, tema ja yAta dhanya aNagAranI chAtI ekadama kuza, mAMsa ane lohIthI rahita thaI gaI hatI. Page #91 -------------------------------------------------------------------------- ________________ | dhanyakumAra 3 7. | vivecana : A sUtramAM dhanya aNagAranA kaTi, peTa, pAMsaLIo, pRSTha bhAga ane vakSa:sthaLanuM upamAo dvArA varNana karavAmAM AvyuM che. teno kaTi pradeza tapanA kAraNe mAMsa ane raktathI rahita thaIne UMTa athavA vRddha baLadanA paga samAna thaI gayo hato. tenuM peTa paNa sukAIne sukAyelI mazaka, caNA vagere zekavA mATenI loDhI athavA loTa bAMdhavAnI katharoTanI samAna thaI gayuM hatuM. tenI pAMsaLIo paNa sukAI gaI hatI, te gaNI zakAtI hatI. karoDarajjunA maNakAo mugaTonI kinArIo, paththaranA goLAonI athavA lAkha AdithI banAvelAM bALakonAM ramakaDAMonI paMkti jevA lAgatA hatA. tapane kAraNe dhanya aNagAranI chAtImAM pheraphAra thaI gayo hato. temAMthI mAMsa ane rakta sukAI gayela hatAM ane te pAMsaLIonI hAra, vAMsa athavA tADanAM pAnano banelo paMkho hoya tevI pratIta thaI rahI hatI. A sarva avayavonuM varNana upamA alaMkArathI karyuM hovAthI abhyAsa karanArane samajavAmAM sugamatA thAya che. uparokata varNanathI spaSTa thAya che ke padgalika bhojana-pANInA tyAgathI zarIrane poSaNa maLatuM na hovAthI zarIra zuSka banI jAya che paraMtu tapasvI sAdhakano AtmA baLavattara bane che. dhanya aNagAranuM zarIra jo ke sukAIne kAMTA jevuM banI gayuM hatuM paraMtu tenI Atmika tejasvitA atyaMta vadhI gaI hatI. bAhu, hAtha, AMgaLI :| 21 dhaNNassa NaM aNagArassa bAhANaM imeyArUve tavarUva lAvaNNe hotthAse jahANAmae samisaMgaliyA i vA bAhAyAsaMgaliyA i vA, agatthiyasaMgaliyA i vA, evAmeva jAva No ceva NaM maMsa soNiyattAe / dhaNNassa NaM aNagArassa hatthANaM imeyArUve tavarUva lAvaNNe hotthAse jahANAmae sukkachagaNiyA i vA, vaDapatte i vA, palAsapatte i vA, e vAmeva jAva No ceva NaM maMsa soNiyattAe / dhaNNassa NaM aNagArassa hatthaMguliyANaM imeyArUve tavarUva lAvaNNe hotthA- se jahANAmae kalasaMgaliyA i vA, muggasaMgaliyA i vA, mAsasaMgaliyA i vA, taruNiyA chiNNA Ayave diNNA sukkA samANI milAyamANI ciTThati evAmeva jAva No ceva NaM maMsa soNiyattAe / bhAvArtha : dhanya aNagAranA bAhu arthAt bhujAonuM tapojanya rUpa, lAvaNya A prakAre thaI gayuM hatuM- Page #92 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI anuttarovavAI sUtra jema zamI vRkSanI sukAyelI lAMbI lAMbI sIMgo, bAhAyA-vRkSavizeSa (garamALA)nA vRkSanI sukAyelI lAMbI lAMbI sIMgo athavA agathiyA vRkSanI sukAyelI lAMbI lAMbI sIMgo hoya, tema yAvat dhanya aNagAranI bhujAo paNa mAMsa ane raktathI rahita thaI sUkAI gaI hatI. 38 dhanya aNagAranI hAthonI(hatheLInI)avasthA tapazcaryAnA kAraNe A prakAre thaI gaI hatI jema sUkuM chANa, vaDanA sUkAM pAMdaDA, palAzanA sUkAM pAMdaDAM hoya, tema yAvat dhanya aNagAranA hAtha paNa mAMsa ane raktathI rahita thaI gayA hatA. dhanya aNagAranI hAthanI AMgaLIonuM svarUpa ugra tapanA kAraNe A prakAre thaI gayuM hatuM- jema vaTANAnI sukAyelI sIMgo, maganI sukAyelI sIMgo, aDadanI sukAyelI sIMgo hoya; te komaLa sIMgo kApIne taDakAmAM sukavavAthI jema sUkAI jAya che tema yAvat dhanya aNagAranA hAthanI AMgaLIomAM mAMsa ane lohI rahyuM na hatuM. vivecana : A sUtramAM dhanya aNagAranI bhUjAo, hAtha ane AMgaLIonuM upamA alaMkArathI varNana karavAmAM AvyuM che. tenI bhUjAo anya aMgonI samAna ja tapanA kAraNe sukAI gaI hatI ane zamI vagere vRkSonI sUkAyelI sIMgonI jema lAgatI hatI. vAhAyA :- zabdanA arthano nirNaya karavo kaThina che. A kyA vRkSanI ane kayA dezamAM pracalita saMjJA che te kahevuM muzkela che. vRttikAra zrI abhayadeva sUrie paNa Ano artha vRkSa vizeSa ja lakhyo che. saMbhava che ke te samaye koI pratamAM A nAma loka pracalita na hoya, vartamAne garamALAnuM vRkSa jaNAya che. tattva kevaLI gamya. dhanya aNagAranA hAthanI paNa A ja dazA hatI. tenuM paNa mAMsa ane lohI sukAI gayuM hatuM. jema sukAyelAM chANAM hoya athavA sukAyelAM vaDa ane palAza-khAkharAnAM pAna hoya tema tenA hAtha pratIta thatA hatA. hAthanI AMgaLIomAM paNa kRzatA AvI gaI hatI. jema vaTANA, maga athavA aDadanI sIMgo, jene komaLa avasthAmAM ja toDIne taDakAmAM sUkavI dIdhI hoya, tevI tenI AMgaLIo thaI gaI hatI. pahelAMnA lohI ane mAMsa tenAmAM daSTigocara paNa thatAM na hatAM. koI tene oLakhI zakatuM hoya to phakta hADakAM ane cAmaDIthI ja, je tenAmAM zeSa rahI gayAM hatAM. "bAhu" zabda joke saMskRta bhASAmAM ukArAMta che, chatAM paNa prAkRta bhASAmAM strIliMganI vivakSA thavA para AkArAMta thaI jAya che. mATe sUtramAM AveluM "vAhALa" pada prAkRta vyAkaraNanI dRSTithI zuddha che. gardana, dADhI, hoTha ane jIbha : 22 dhaNNassa NaM aNagArassa gIvAe imeyArUve tavarUva lAvaNNe hotthA se Page #93 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dhanyakumAra jahANAmae karagagIvA ivA, kuMDiyAgIvA ivA, uccaTThavaNae i vA evAmeva jAva No ceva NaM maMsa soNiyattAe / 39 dhaNNassa NaM aNagArassa haNuyAe imeyArUve tavarUva lAvaNNe hotthAse jahANAmae lAuyaphale i vA, hakuvaphale i vA, aMbagaTThiyA i vA, Ayave diNNA sukkA samANI milAyamANI ciTThati, evAmeva jAva No ceva NaM maMsa soNiyattAe / dhaNNassa NaM aNagArassa uTThANaM imeyArUve tavarUva lAvaNNe hotthA- se jahANAmae sukkajaloyA i vA, silesaguliyA i vA, alattaguliyA i vA, evAmeva jAva No ceva NaM maMsa soNiyattAe / dhaNNassa NaM aNagArassa jibbhAe imeyArUve tavarUva lAvaNNe hotthAse jahANAmae vaDapatte i vA, palAsapatte i vA, sAgapatte i vA, evAmeva jAva No ceva NaM maMsa soNiyattAe / bhAvArtha : dhanya aNagAranI grIvA athavA garadana tapazcaryAne kAraNe A prakAranI thaI gaI hatI- jema kamaMDaLano kAMTho--grIvA, nAnI kUMDI(nAnA loTA)nI grIvA, surAhInI grIvA, tema yAvat dhanya aNagAranI grIvA mAMsa ane raktathI rahita thaI gaI hatI. dhanya aNagAranI dADhInuM tapojanya rUpa, lAvaNya A prakAre thaI gayuM hatuM- jema tUMbaDAnuM sukAyeluM phaLa, hakUba nAmanI eka vanaspati arthAt hiMgoTAnuM sUkuM phaLa athavA kerInI sukAI gayelI goThalI hoya tema yAvat dhanya aNagAranI dADhImAM mAMsa ane rakta dekhAtAM na hatA. dhanya aNagAranA hoThonuM tapojanya rUpa, lAvaNya A prakAre thaI gayuM hatuM- jema sukAyelI jaLo, sukAyelI zleSaguTikA (eka jAtano lepa) padArthanI goLI, aLatA nAmanI vanaspatinI goLI hoya, tema yAvat dhanya aNagAranA hoTha sukAIne mAMsa ane raktathI rahita thaI gayA hatA. dhanya aNagAranI jIbhanuM tapojanya rUpa, lAvaNya A prakAre thaI gayuM hatuM- jema vaDanA sukAyelAM pAMdaDAM, palAsanAM sukAyelAM pAMdaDAM, sAga vRkSanAM sukAyelAM pAMdaDAM hoya tema yAvat dhanya aNagAranI jIbha paNa mAMsa ane rudhira rahita thaI gaI hatI. vivecana : dhanya aNagAranI DokamAM anya avayavonI samAna mAMsa ane raktano abhAva thaI gayo hato mATe te svAbhAvika lAMbI dekhAtI hatI. sUtrakAre tenI upamA lAMbA mukhavALA surAhI Adi pAtrothI ApI che, enA mATe sUtramAM "uccasthApanaka" zabda Apela che. Page #94 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI anuttarovavAI sUtra dhanya aNagAranI dADhI paNa pahelAM mAMsa ane raktathI paripUrNa hatI. te tapazcaryAne kAraNe kRza thaI gaI hatI. je hoTha pahelAM bimbaphaLanI samAna lAla varNanA hatA te tapanA kAraNe sukAIne bilakula phikkA thaI gayA hatA. tapazcaryAne kAraNe tenI jIbha paNa sukAIne vaTavRkSanAM pAMdaDAM samAna athavA palAzanAM pAMdaDAM samAna nIrasa ane lUkhI thaI gaI hatI. 40 ukta vivecanathI spaSTa thAya che ke dhanya aNagAranuM tapaanuSThAna Atmazuddhine mATe ja hatuM. zarIranA mohathI te sarvathA mukta thaI gayA hatA. A prakAranuM utkRSTa tapa ja AtmazuddhinuM sAmarthya dAkhavI zake che ane tenAthI karmonI nirjarA paNa thaI zake che. temAM vizeSa lakSamAM levA yogya e che ke samyaktapa paNa samyajJAna ane samyagdarzana pUrvaka ja thaI zake che. samyajJAna ane samyagdarzananA abhAvamAM karavAmAM AveluM tapa bAla tapa che. kadAca tene devagati prApta thaI jAya paraMtu tene ArAdhaka jevI ucca devagati prApta thatI nathI. temaja tene sarva karmothI mukta sarvottama lokottara padanI prApti paNa thatI nathI. nA Aja jane bhasta : 23 dhaNNassa NaM aNagArassa NAsAe imeyArUve tavarUva lAvaNNe hotthAse jahANAmae aMbapesiyA i vA aMbADagapesiyA i vA, mAuliMgapesiyA i vA taruNiyA chiNNA, sukkA samANI milAyamANI ciTThati, evAmeva jAva No ceva NaM maMsa soNiyattAe / dhaNNassa NaM aNagArassa acchINaM imeyArUve tavarUva lAvaNNe hotthAse jahANAmae vINAchidde i vA, vaddhIsagachidde i vA, pabhAiyatArigA i vA e vAmeva jAva No ceva NaM maMsa soNiyattAe / dhaNNassa NaM aNagArassa kaNNANaM imeyArUve tavarUva lAvaNNe hotthAse jahANAmae mUlAchalliyA i vA, vAluMkachalliyA i vA kArellayachalliyA i vA, evAmeva jAva No ceva NaM maMsa soNiyattAe / dhaNNassa NaM aNagArassa sIsassa imeyArUve tavarUva lAvaNNe hotthAse jahANAmae taruNagalAue i vA, taruNagaelAlue i vA, siNhAlae i vA taruNae chiNNe, Ayave diNNe, sukke samANe milAyamANe ciTThai, evAmeva dhaNNassa aNagArassa sIsaM sukkaM lukkhaM NimmaMsaM aTThi - camma- chirattAe No ceva NaM maMsaM soNiyattAe / paNNAyai, Page #95 -------------------------------------------------------------------------- ________________ | dhanyakumAra, [ 41 ] evaM savvattha NavaraM uyara-bhAyaNa-kaNNa-jIhA-uTThA eesiM aTThI Na bhaNNai, camma-chirattAe paNNAyai tti bhaNNai / bhAvArtha : dhanya aNagAranA nAkanuM tapojanya rU5, lAvaNya A prakAranuM thaI gayuM hatuM jema kerInI sukAyelI cIra, AmrAtaka -AmaLAMnI sukAyelI cIra, mAtuliMga-bIjorAnI sukAyelI cIra hoya, A komaLa cIrane taDakAmAM sukavavAthI je prakAre te sUkAI jAya che, saMkocAI jAya che tema yAvatu dhanya aNagAranuM nAka paNa mAMsa ane raktathI rahita thaI sukAI gayuM hatuM. dhanya aNagAranI AMkhonuM tapojanya rUpa, lAvaNya A prakAre thaI gayuM hatuM jema vINAnuM chidra, baMsarInuM chidra tathA prabhAtika tArakA arthAt prabhAtakAlanA teja rahita tArA hoya. tema yAvat dhanya aNagAranI AMkho paNa mAMsa ane raktathI rahita thaI UMDI utarI gaI hatI. (te prakAzana, tejahIna thaI gaI hatI arthAt AMkhomAM kIkI mAtra TamaTamatI dekhAtI hatI.). dhanya aNagAranA kAnanuM tapojanya rUpa, lAvaNya A prakAranuM thaI gayuM hatuM- jema mULAnI, kAkaDI (cIbhaDA)nI kArelAnI utArelI lAMbI-pAtaLI chAla hoya, tema yAvatu dhanya aNagAranA kAna paNa mAMsa ane lohIthI rahita thaI gayA hatA. dhanya aNagAranA mastakanuM tapojanya rU5, lAvaNya A prakAranuM thaI gayuM hatuM jema sukAyelAM TUMbaDA, sukAyelAM baTATA, sukAyelA tarabUca, A komaLa phaLone kApIne taDakAmAM sUkavavAthI jema sukAI jAya che, karamAI jAya che. tevI ja rIte dhanya aNagAranuM mastaka paNa sukAI gayuM hatuM, rUkSa thaI gayuM hatuM, nirmAsa thaI gayuM hatuM. temAM hADakAM, cAmaDI ane naso ja zeSa dekhAtA paraMtu mAMsa ane lohI temAM dekhAtAM na hatA. dhanya aNagAranA tapaHpUta zarIranuM samasta aMgonuM A sAmAnya varNana che. vizeSatA e che ke peTa, kAna, jIbha ane hoTha; A avayavomAM hADakAMonuM kathana na karavuM joIe. kevaLa cAmaDI ane zirAo ja jovAtI hatI ema kathana karavuM joIe. vivecana : A sUtramAM dhanya aNagAranAM pUrvokta aMgonI samAna ja upamA alaMkArathI nAka, kAna, AMkha ane mastakanuM varNana karavAmAM AvyuM che, artha mULa pAThathI ja spaSTa che. A sUtromAM aneka prakAranAM kaMda, mULa, phaLa, ane sIMga sAthe dhanya aNagAranAM avayavonI tulanA karI che. A prakAre sUtrakAre dhanya aNagAranA pagathI laI mastaka sudhInA sarva aMgonuM varNana karyuM che temAM ghaNo pATha eka sarakho che, vizeSatA phakta eTalI ja che ke peTa, jIbha, kAna ane hoThonI sAthe hADakAM zabdano anvaya karavo na joIe, kAraNa ke temAM hADakAM hotAM nathI. Page #96 -------------------------------------------------------------------------- ________________ | 4 2 zrI anuttarovavAI sUtra dhanya aNagAranI utkRSTa tapa sAdhanAthI zuSka thayelA temanA zarIranA vistRta varNanano zAstrakArano gaMbhIra Azaya pratIta thAya che. Atmazuddhi mATe puruSArthazIla sAdhako deha prati sarvathA nirlipta hoya che, te dhanya aNagAranA dehanA varNanathI spaSTa thAya che. dhanyamuninI AMtarika tejasvitA :24 dhaNNe NaM aNagAre sukkeNaM bhukkheNaM lukkheNaM pAyajaMghoruNA, vigayataDikarAleNaM kaDikaDAheNaM, piTThimavassieNaM udarabhAyaNeNaM joijjamANehiM pAsulikaDaehiM, akkhasuttamAlA iva gaNejjamANehiM piTTikaraMDagasaMdhIhiM, gaMgAtaraMgabhUeNaM urakaDaga- desabhAeNaM, sukkasappasamANAhiM bAhAhiM, siDhi lakaDAlI viva laMbatehi ya aggahatthehiM, kaMpaNavAio vevamANIe viva sIsaghaDIe, pammANavayaNakamale, ubbhaDaghaDamaheva ucchaDaNayaNakose jIvaMjIveNaM gacchai, jIvaMjIveNaM ciTThai, bhAsaM bhAsittA gilAi, bhAsaM bhAsamANe gilAi, bhAsaM bhAsissAmi tti gilAi / se jahANAmae iMgAlasagaDiyA i vA evaM jahA khaMdao tahA jAva huyAsaNe iva bhAsarAsipalicchaNNe taveNaM teeNaM tavateyasirIe aIva aIva uvasobhemANe uvasobhemANe ciTThai / bhAvArtha : ghora tapasvI te dhanya aNagAra mAMsa AdinA abhAvanA kAraNe zuSka ane bhUkhane kAraNe atyaMta nirbaLa ane paga Adi avayavo kaza thaI javAnA kAraNe rUkSa dekhAtA hatA. temano kaTibhAga kAcabAnI pIThanI jema athavA kaDhAInI jema ane mAMsa rahita thavAnA kAraNe hADakAM upara dekhAvAthI vikRta daSTigocara thato hato. mAMsa-majjA ane raktanA abhAvamAM pIThathI saMlagna peTa, mAMsarahita hovAnA kAraNe pAMsaLIo spaSTa dekhAtI hatI ane rUdrAkSanI mALAnA maNakAnI samAna spaSTa gaNI zakAya tevI karoDa rajjunI saMdhio hatI. gaMgAnA taraMgonI jema spaSTa dekhAtAM hADakAMvALuM tenuM vakSa:sthaLa hatuM. tenI bhujAo sukAyelA sarpa samAna lAMbI ane sukAyelI hatI. ghoDAnI DhIlI lagAmanI samAna tenA AgaLanA hAtha laTakI rahyA hatA. kaMpavAgrasta rogInI jema tenuM mastaka dhrUjatuM hatuM. tenuM mukhakamaLa plAna thaI gayuM hatuM. tenI AMkho UMDI utarI gaI hatI. tethI tUTelA moDhAvALA ghaDAnI samAna vikRta daSTigocara thatI hatI arthAt UMDI kuppI samAna thaI gaI hatI. dIrgha tapathI kSINa zarIrI te dhanya aNagAra potAnA zarIranA baLathI nahIM paraMtu potAnA AtmabaLathI ja gamana karatA hatA ke potAnA AtmabaLathI ja UbhA rahetA hatA ane besatA hatA. bhASA bolatAM te thAkI jatAM hatA. bolatI vakhate tene kaSTano anubhava thato hato. tyAM sudhI ke "huM bolIza" A vicAra mAtrathI ja te kaSTano anubhava karatA hatA. jyAre cAlatA tyAre tenA zarIranAM hADakAMo kolasAthI bharelI gADInI samAna avAja karatAM hatAM. A prakAre skaMdaka aNagAranI jema dhanya aNagAranI paNa zarIranI kRzatA thaI gaI hatI yAvatuM Page #97 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dhanyakumAra to paNa te rAkhanA DhagalAthI DhAMkelI AganI samAna aMdara ne aMdara ja AtmatejathI pradIpta banI rahyA hatA. te dhanya aNagAra tapanA tejathI ane tapa tejanI zobhA--AbhAthI atyaMta suzobhita thaI rahyA hatA. vivecana : 43 ahIM eka ja sUtramAM sUtrakAre prakArAMtarathI dhanya aNagAranA sarva avayavonuM varNana karyuM che. dhanya aNagAranAM paga, jaMghA ane Uru mAMsa AdinA abhAvathI atyaMta sukAI gayAM hatAM ane haMmezAM bhUkhyA rahevAne kAraNe bilakula rUkSa thaI gayAM hatAM. temAM nAma mAtranI carabI zeSa rahI na hatI. temanuM peTa bilakula sukAI gayuM hatuM ane pAMsaLI eka--eka alaga-alaga gaNI zakAtI hatI. pIThanI paNa A ja dazA hatI. te paNa dorAmAM parovelI rUdrAkSanI mALAnA maNakAnI samAna karoDanA maNakA alaga alaga gaNI zakAtA hatA. urano pradeza evo dekhAto hato jANe gaMgAnA taraMgo hoya. bhUjAo sukAIne sukAyelA sarpanI samAna thaI gaI hatI. hAtha ghoDAnI DhIlI lagAmanI samAna laTakI gayA hatA. mastakanI sthiratA paNa cAlI gaI hatI. ati ugra tapanA kAraNe je mukha pahelAM khIlelA kamaLa samAna zobhAyamAna hatuM, te have karamAI gayuM hatuM. hoTha sukAI javAthI vikRta thaI gayA hatA. tenI banne AMkho aMdara cAlI gaI hatI tethI temanuM mukha phUTelA ghaDAnA moDhA samAna vikarALa dekhAtuM hatuM. zArIrika baLa bilakula kSINa thaI gayuM hatuM. te phakta AtmAnI ja zaktithI cAlatA hatA ane UbhA rahetA hatA. A rIte sarvathA durbaLa hovAne kAraNe tenA zarIranI e dazA thaI gaI hatI ke bhASaNa karavAmAM paNa tene atyaMta zrama paDato hato, thAka lAgato hato. atyaMta kaSTanI sAthe te kaMI paNa kahetA hatA. zarIra eTaluM khakhaDI gayuM hatuM ke jyAre te cAlatAM tyAre hADakAMo paraspara athaDAvAnA kAraNe kolasAnI bharelI gADInI jema avAja Avato hato. teno AtmA tapanA teja ane kAMtithI tathA alaukika suMdaratAthI zobhI rahyo hato. teo Atmika tejathI dedIpyamAna hatA. rAjA zreNikanI jijJAsA ane samAdhAna : 25 teNaM kAleNaM teNaM samaeNaM rAyagihe Nayare, guNasilae ceie, seNie rAyA / teNaM kAleNaM teNaM samaeNaM samaNe bhagavaM mahAvIre samosaDhe / para NiggayA / dhmmkhaa| parisA paDigayA / tae NaM se seNie rAyA samaNassa bhagavao mahAvIrassa aMtie dhammaM soccA Nisamma samaNaM bhagavaM mahAvIraM vaMdai NamaMsai, vaMdittA NamaMsittA evaM vayAsI imAsi NaM bhaMte! iMdabhUi pAmokkhANaM coddasaNhaM samaNasAhassINaM kayare aNagAre mahAdukkarakArae ceva mahANijjaratarAe ceva ? evaM khalu seNiyA ! imAsiM iMdabhUi pAmokkhANaM coddasaNhaM samaNasAhassINaM Page #98 -------------------------------------------------------------------------- ________________ | 44 / zrI anuttarovavAI sUtra dhaNNe aNagAre mahAdukkarakArae ceva mahANijjaratarAe ceva / bhAvArtha : te kALe ane te samaye rAjagRha nAmanuM nagara hatuM. guNazIlaka caitya hatuM. tyAM zreNika nAmanA rAjA hatA. te kALe ane te samaye zramaNa bhagavAna mahAvIra svAmI padhAryA. pariSada nIkaLI. rAjA zreNika paNa nIkaLyA. prabhue dharmakathA kahI. pariSada pAchI cAlI gaI. tyAra pachI zreNika rAjAe zramaNa bhagavAna mahAvIranA sAnidhyamAM dharma sAMbhaLI, vicAra karI bhagavAnane vaMdana namaskAra karIne A pramANe kahyuM - he bhaMte! ApanA A IndrabhUti pramukha cauda hajAra zramaNomAM kayA aNagAra mahAduSkarakAraka che ane mahAnirjarAkAraka che? bhagavAne uttara Apyo- he zreNika! A IndrabhUti pramukha cauda hajAra zramaNomAM dhanya aNagAra mahAduSkarakAraka che ane mahAnirjarAkAraka che. prabhunA zrImukhe dhanya aNagAranI prazaMsA :| 26 se keNaTeNaM bhaMte ! evaM vuccai- imAsiM iMdabhUi pAmokkhANaM coddasaNhaM samaNasAhassINaM dhaNNe aNagAre mahAdukkarakArae ceva mahANijjaratarAe ceva ? evaM khalu seNiyA ! teNaM kAleNaM teNaM samaeNaM kAkaMdI NAmaMNayarI jAva se dhaNNe aNagAre uppi pAsAyavaragae jAva paccaNubhavamANe viharai / tae NaM ahaM aNNayA kayAI puvvANupuvvIe caramANe gAmANugAma dUijjamANe jeNeva kAkaMdI NayarI jeNeva sahasaMbavaNe ujjANe teNeva uvAgae / uvAgamittA ahApaDirUvaM uggahaM uggiNhAmi saMjameNaM tavasA appANaM bhAvemANe viharAmi / parisA NiggayA, taheva jAva pavvaie jAva bilamiva paNNaga bhUeNaM appANeNaM AhAraM AhArei / dhaNNassa NaM aNagArassa pAdANaM ADhattaM sarIravaNNao savvo uccAreyavvo jAva tava teya sirIe aIva aIva uvasobhemANe uvasobhemANe ciTThai / se teNaTeNaM seNiyA ! evaM vuccai imAsiM cauddasaNhaM samaNasAhassINaM dhaNNe aNagAre mahAdukkarakArae mahANijjaratarAe ceva / bhAvArtha : zreNika rAjAe pUchayuM, he bhaMte ! Ape kaI daSTithI kahyuM ke A IndrabhUti pramukha cauda hajAra zramaNomAM dhanya aNagAra ja mahAduSkara kAraka che, mahAnirjarAkAraka che? he zreNika! te kALe ane te samaye kAkaMdI nAmanI nagarI hatI yAvatuM tyAM zreSTha mahelomAM uparanA mALe dhanyakumAra mAnuSika sukhomAM lIna hatA. Page #99 -------------------------------------------------------------------------- ________________ | dhanyakumAra 4 5 | pachI huM pUrvAnukramathI cAlatAM cAlatAM eka gAmathI bIjA gAmamAM vihAra karatAM karatAM jyAM kAkaMdI nagarI hatI ane jyAM sahasAmravana udyAna hatuM tyAM Avyo. tyAM AvIne sAdhujanone yogya sthAnanI yAcanA karI. saMyama tapathI AtmAne bhAvita karato rahyo hato, pariSada nIkaLI yAvatu dhanyakumAra pravrajita thayA vAva te sarpanA daramAM praveza karavAnI jema anAsakta bhAve AhAra kare che. dhanya aNagAranA pagathI laI mastaka sudhI saMpUrNa zarIranuM varNana pUrvavatu bhagavAne rAjA zreNikane kahI saMbhaLAvyuM yAvata te tapanA prakhara tejathI atyaMta suzobhita thaI rahyA che. he zreNika ! A dRSTithI huM kahuM chuM ke A IndrabhUti pramukha cauda hajAra zramaNomAM dhanya aNagAra mahAduSkarakAraka che ane mahAnirjarA kAraka che. rAjA zreNika dvArA dhanyamuninI stuti :| 27 tae NaM se seNie rAyA samaNassa bhagavao mahAvIrassa aMtie eyamaTuM soccA Nisamma haTTa tuDhe samaNaM bhagavaM mahAvIraM tikkhutto AyAhiNaM payAhiNaM karei, karittA, vaMdai NamaMsai vadittA NamasittA jeNeva dhaNNe aNagAre teNeva uvAgacchai uvAgacchittA dhaNNaM aNagAraM tikkhutto AyAhiNaM pAyAhiNaM karei karittA vaMdai NamaMsai vaMdittA NamaMsittA evaM vayAsI dhaNNe si NaM tuma devANuppiyA ! supuNNe si NaM tuma devANuppiyA, sukayatthe siNaM tumaM devANuppiyA, kayalakkhaNe siNaM tuma devANuppiyA, suladdhe NaM devANuppiyA tava mANussae jammajIviyaphale tti kaTu vaMdai NamaMsai, vaMdittA NamasittA jeNeva samaNe bhagavaM mahAvIre teNeva uvAgacchai uvAgacchittA samaNaM bhagavaM mahAvIra tikkhutto AyAhiNaM payAhiNaM karei karettA vaMdai NamaMsai vadittA NamasittA jAmeva disaM pAubbhUe, tAmeva disaM pddige| bhAvArtha : tyAra pachI zreNika rAjAe zramaNa bhagavAna mahAvIra svAmIe kahelA A arthane sAMbhaLI, tenA para vicAra karI, harSita ane saMtuSTa thaI zramaNa bhagavAna mahAvIra svAmIne traNa Avartana-pradakSiNA karI vaMdana namaskAra karyA, vaMdana-namaskAra karIne jyAM dhanya aNagAra hatA tyAM AvyA, AvIne dhanya aNagArane traNa Avartana sAthe vaMdana-namaskAra karyA, vaMdana - namaskAra karI te A pramANe kahevA lAgyA he devAnupriya! Apa dhanya cho, Apa puNyazALI cho, Apa kRtArtha cho, Apa sukRtalakSaNa cho ! he devAnupriya! tame manuSyajanma ane manuSya jIvanane saphaLa karyuM che. Page #100 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 46 zrI anuttarovavAI sUtra A pramANe kahIne teNe dhanya aNagArane pharI vaMdana, namaskAra karyA ane vaMdana, namaskAra karIne jyAM zramaNa bhagavAna mahAvIra hatA tyAM gayA, jaIne zramaNa bhagavAna mahAvIrane vaMdana namaskAra karyA, vaMdana tathA namaskAra karIne je dizAmAMthI AvyA hatA te dizA tarapha cAlyA gayA. vivecana : prastuta be sUtramAM prabhu mahAvIra ane rAjA zreNika dvArA dhanya aNagAranI prazaMsA thaI che. ucca koTinA sAdhakanI sAdhanA kevI hoya? ane kevI sAdhanA hoya tyAre te anyane mATe preraNAprada bane che te dhanya aNagAranI sAdhanAthI spaSTa thAya che. samyakatapa anaMta karmanI nirjarAnuM pradhAna sAdhana che. anaMta tIrthakaroe temaja anya sarva sAdhakoe tapano mArga apanAvyo che. saMsAranA sarva bhautika bhAvone choDyA pachI saMyama mArgane paripakva banAvavA mATe tapa sAdhanA anivArya che. dhanya aNagAre deha paranI Asaktino sarvathA tyAga karyo, ugra tapanI ArAdhanA karI, tethI tenuM zarIra atyaMta kRza thaI gayuM. tema chatAM tenI Atmazakti uttarottara vadhatI gaI hatI. zarIranI zakti karatA Atmazakti anaMtaguNI che, utsAha sAthe tapa saMyamanI sAdhanA kare tyAre ja teno anubhava thAya che. te uparAMta ahIM ullekhanIya che ke guNIjanonA guNAnuvAda niHsaMkocapaNe karavA ja joIe. temaja guNavAna vyaktine dhanyavAda, sAdhuvAda ApI teno utsAha vadhAravo joIe ane tenI anumodanA karavI joIe. sAkSAt tIrthakare potAnA ja ziSyanA ugra tapanI, utkRSTa saMyamanI ane anAsakta bhAvanI svamukhe prazaMsA karI. te prasaMga sAdhakone mATe preraka che. dhanyamuni yathArthanAmAM tathA guNA siddha thayA arthAt dhanyatAne prApta thayA. sAkSAt tIrthakara deva svamukhethI jenI prazaMsA kare tenAthI adhika dhanyatA zI hoI zake? saMkSepamAM kahIe to dhanyamunie tapa-saMyamanI utkRSTa bhAve ArAdhanA karIne manuSya janmane dhanya ane saphaLa banAvyo. dhanyamuninI aMtima ArAdhanA ane sarvArthasiddha gamana :| 28 tae NaM tassa dhaNNassa aNagArassa aNNayA kayAi puvvarattAvarattakAlasamayasi dhammajAgariyaM jAgaramANassa imeyArUve ajjhatthie jAva samuppajjitthA evaM khalu ahaM imeNaM urAleNaM tavokammeNaM kise dhamaNisaMtae jAe evaM jahA khaMdao taheva ciMtA / ApucchaNaM / therehiM saddhiM viulaM pavvayaM durUhai / mAsiyA saMlehaNA / NavamAsA pariyAo jAva kAlemAse kAlaM kiccA uDDhe caMdima sUra-gahagaNa-Nakkhatta-tArArUvANaM jAva Navagevejje vimANa patthaDe uDDe dUraM vIIvaittA savvaTThasiddhe vimANe devattAe uvavaNNe / therA taheva oyaraMti jAva ime se AyArabhaMDae / Page #101 -------------------------------------------------------------------------- ________________ | dhanyakumAra, [47] tyAra pachI kyAreka pUrvAddha rAtrinA samaye dhanya aNagAranA manamAM dharma jAgaraNa arthAt Atma vicAraNA karatAM karatAM evI bhAvanA utpanna thaI- huM A prakAranA udAra tapa karmathI zuSka-nIrasa zarIravALo thaI gayo chuM ityAdi jema skaMdaka aNagAre vicAra karyo hato tema ja ciMtana karyuM. bhagavAnanI anumati lIdhI ane sthavironI sAthe vipulagiri para caDhayA. eka mAsanI saMkhanA karI, nava mAsanI dIkSA paryAyanuM pAlana karI, kALa dharma pAmIne upara caMdra, sUrya, graha, nakSatra, tArA yAvatu nava raiveyaka vimAna praTone pAra karIne sarvArthasiddha vimAnamAM devarUpe utpanna thayA. dhanyamuninA svargagamana pachI sevA karanArA sthaviramuni vipula parvatathI nIce UtaryA yAvata "dhanyamuninAM A upakaraNo che" A prakAre bhagavAnane nivedana karyuM. vivecana : prastuta sUtramAM dhanya aNagAranI aMtima ArAdhanAnuM varNana karyuM che. sUtrakAre dhanya aNagAranI tulanA aMdaka aNagAranI ArAdhanA sAthe karI che. svAdhyAya, dhyAna, saMyama, tapamAM lIna banelA dhanya aNagArane eka samaye madhya rAtrie ciMtana karatAM karatAM vicAra utpanna thayo ke mArAmAM vartamAne utthAna, karma, bala, vIrya, puruSAkAra parAkrama vidyamAna che ane zAsanapati zramaNa bhagavAna mahAvIra paNa vidyamAna che. A sarva prakAranI suvidhAomAM ja mAre jIvananI carama sAdhanA karI levI joIe. A vicAra AvatA temaNe prAtaHkAle zramaNa bhagavaMtanI AjJA prApta karI, Atmavizuddhine mATe pAMca mahAvratonuM punaH AropaNa karyuM tathA upasthita zramaNo ane zramaNIonI sAthe kSamAyAcanA karI, tathArUpa sthavironI sAthe dhIre dhIre vipulagiri upara caDI gayA. tyAM pahoMcIne teNe kALAvarNanI pRthvI zilApaTTanI pratilekhanA karI. ghAsano saMsmAraka bichAvyo ane padmAsana lagAvIne besI gayA. pachI banne hAtha joDyA. hAtha joDIne Avartana karIne pUrva dizA tarapha mukha rAkhI ""mottha'nA pAThathI sarva siddhone namaskAra karyA. te ja rIte potAnA dharmaguru bhagavAna mahAvIrane paNa namaskAra karyA ane kahyuM he bhagavana ! tyAM birAjamAna Apa sarva bhAvone joI rahyA cho mATe mArI vaMdanAno svIkAra karajo. meM pahelAM ja ApanI samakSa aDhAra pApono tyAga karyo hato. have huM ApanI sAkSIe ja teno punaH jIvanaparyata parityAga karuM chuM. temaja anna, pANI, khAdya ane svAdharUpa cAre AhArano AjIvana parityAga karuM chuM. mArA saMyamamAM sahAyaka zarIrano paNa aMtima rUpathI tyAga karuM chuM. have pAdapopagamana nAmanuM anazanavrata dhAraNa karuM chuM. A prakAre zrI zramaNa bhagavAnane vaMdanA karI, temanI sAkSIe saMthAro grahaNa karyo ane te ja bhAvomAM lIna rahevA lAgyA. temaNe saMyama jIvanamAM sAmAyika AdithI laIne 11 aMgono abhyAsa karyo. nava mAsa paryata dIkSA paryAyanuM pAlana karyuM. eka mAsanI saMlekhanA karI, sATha bhakta AhAranuM chedana karI, AlocanA pratikramaNapUrvaka uttama samAdhi maraNane prApta karyuM. sAibhaktaH- pratyeka divasanA AhAra karavAnA be bhakta hoya che. A rIte eka mAsanA sATha bhakta thaI Page #102 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 48 ] zrI anuttarovavAI sUtra jAya che. A viSayamAM vRttikAranuM kahevuM che ke- tivana bhoganadayastha parityAvaMzatA vinaiH jhimaiAnAM tyAM mavati | A prakAre dhanya aNagAre eka mAsa paryata anazana dhAraNa karyuM. to sATha bhaktano parityAga thayo. tyAra pachI zarIrano parityAga karI dhanya aNagAra sarvotkRSTa divyaloka sarvArthasiddha vimAnamAM utpanna thayA ItyAdi kathana spaSTa che. pariNAi variya zAka :- jyAre tenI sAthe gayelA sthaviroe joyuM ke dhanya aNagAra AyuSya pUrNa karI svargavAsI banyA che tyAre temaNe parinirvANa(avasAna) saMbaMdhI kAyotsarga karyo. A zabdanI vyAkhyA-ranirvANa- mara yatra charIrazu rijhApana tapa nivameva, tava pratyaya heturtha na nivapa pratyayaH I bhAva e che ke mRtyu pachI je dhyAna karavAmAM Ave che tene parinirvANa saMbaMdhI kAyotsarga kahe che. ahIM pAse rahenArA sthaviroe dhanya aNagAranuM mRtyu joI, kAyotsarga- dhyAna karyuM. pachI tenAM vastra, pAtra Adi laIne zramaNa bhagavAna mahAvIranI pAse AvI dhanya aNagAranA samAdhi maraNanuM samasta vRtAMta saMbhaLAvyuM. tenA guNone varNavyA, upazama bhAvanI prazaMsA karI tathA tenA vastra Adi upakaraNa zrI bhagavAnane soMpI dIdhAM. prastuta sUtramAM dhanya aNagAranI aMtima ArAdhanA ane tenA phaLa svarUpa devaloka gamana, paryatanuM varNana che. sAdhaka jIvana kSaNakSaNanI jAgRtino saMdeza che. tema chatAM samagra jIvanamAM kyAreka jANatAM ke ajANatAM alanA thaI jAya, doSa sevana thaI jAya to aMtima samaye tenI AlocanA karavI atyaMta jarUrI che. doSanI paraMparA A bhavamAM ja pUrNa thaI jAya te mATe A prakAranI aMtima sAdhanA-ArAdhanA che. aMtima zuddhi ane punaH dIkSA - kSamA bhAvanI zuddhi mATe badhA sAthe kSamAyAcanA paNa jarUrI che ane pUrNa zuddha saMyamanI ArAdhanA mATe punaH mahAvratAropaNa eTale chedopasthApanIya-navI dIkSAno svIkAra karavI te paNa hitAvaha che, arthAtu dIkSA letI vakhate je aDhAra pApono tyAga karelo che, tenA punaH paccakhkhANa karavA e paNa aMtima sAdhanAnI vidhimAM samAviSTa che. punaH paccakhkhANathI tyAga bhAvonI ane saMskAronI zuddhi, smRti, utsAha ane daDhatA Adi guNonI puSTi thAya che. dhanya aNagAranuM bhaviSya ane mukti :| 29 bhaMte ! tti bhagavaM goyame taheva Apucchai jahA khaMdayassa / bhagavaM vAgarei jAva savvaTThasiddhe vimANe uvavaNNe / dhaNNassa NaM bhaMte ! devassa kevaiyaM kAlaM ThiI paNNattA ? goyamA ! tettIsaM sAgarovamAI ThiI paNNattA / se NaM bhaMte ! tAo devalogAo kahiM gacchihii ? kahiM uvavajihii ? Page #103 -------------------------------------------------------------------------- ________________ | dhanyakumAra, 4 9 | goyamA ! mahAvidehe vAse sijjhihii / he bhaMte ! A pramANe saMbodhana karIne gautama svAmIe skaMdaka aNagAranA viSayamAM prazna karyo hato ane prabhue teno uttara Apyo tema dhanya aNagAranA viSayamAM praznottara thayA yAvata dhanya aNagAra sarvArthasiddha vimAnamAM devarUpe utpanna thayA che. gautama- he bhaMte ! dhanya devanI sthiti keTalA kALanI kahI che? prabhu mahAvIra- he gautama ! tyAM tenI tetrIsa sAgaropamanI sthiti che. gautama- he te ! te dhanyadeva devalokathI cyavIne kyAM jaze? ane kyAM utpanna thaze? prabhu mahAvIra- he gautama ! mahAvideha kSetramAM utpanna thaze ane mahAvideha kSetrathI siddha thaze. nikSepa :30 evaM khalu jaMbU ! samaNeNaM bhagavayA mahAvIreNaM jAva saMpatteNaM paDhamassa ajjhayaNassa ayamaDhe paNNatte / |paDhamaM maya samatta . zrI sudharmAsvAmIe kahyuM- he jaMbU! nirvANa prApta zramaNa bhagavAna mahAvIre trIjA varganA prathama adhyayanano A pramANe artha kahyo che. II varga-3 / 1 saMpUrNa II Page #104 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 50 zrI anuttarovavAI sUtra varga 3 adhyayana-rA sunakSatra sunakSatrakumAranI samRddhi ane saMcama tapa :| 1 ukkhevao biiyassa / evaM khalu jaMbU ! teNaM kAleNaM teNaM samaeNaM kAkaMdI NayarI / jiyasattU rAyA / tattha NaM kAkaMdIe NayarIe bhaddA NAmaM satthavAhI parivasai, aDDA jAva aparibhUyA / tIse NaM bhaddAe satthavAhIe putte suNakkhatte NAmaM dArae hotthA ahINa paMciMdiya jAva surUve / paMcadhAiparikkhitte, jahA dhaNNo tahA jAva uppi pAsAyavaragae jAva paccaNubhavamANA viharai / teNaM kAleNaM teNaM samaeNaM samaNassa bhagavao mahAvIrassa samosaraNaM / jahA dhaNNo tahA suNakkhatto vi Niggao / jahA thAvaccAputtassa tahA suNakkhattassa NikkhamaNaM jAva aNagAre jAe IriyAsamie jAva baMbhayArI / tae NaM se suNakkhatte aNagAre jaM ceva divasaM samaNassa bhagavao mahAvIrassa aMtie muMDe bhavittA agArAo aNagAriyaM pavvaie taM ceva divasaM, evaM jaheva dhaNNo taheva abhiggaha abhigiNhai jAva bilamivapaNNaga bhUeNa appANeNaM AhAraM AhArei, AhArettA saMjameNaM tavasA appANaM bhAvemANe viharai / sAmI bahiyA jaNavaya-vihAraM viharai / ekkArasa aMgAI ahijjai jAva saMjameNaM tavasA appANaM bhAvemANe viharai / tae NaM se suNakkhatte aNagAre teNaM urAleNaM jAva jahA khaMdao / bhAvArtha : bIjA adhyayanano prAraMbha prathama adhyayananI jema samajavo. jaMbU aNagAre Arya sudharmAsvAmIne pUchyuM- "he bhaMte ! jo zramaNa bhagavAna mahAvIra svAmIe trIjA varganA prathama adhyayanano A (pUrvokta) artha kahyo che, to bIjA adhyayanano zuM artha kahyo che? Page #105 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nakSatra [ pa 1 | he jaMba! te kALe ane te samaye kAkaMdI nAmanI nagarI hatI. tyAM jitazatru rAjA rAjya karatA hatA. kAkaMdI nagarImAM bhadrA nAmanI eka sArthavAhI rahetI hatI. te saMpanna thAvat samAjamAM sanmAnita hatI. te bhadrA sArthavAhIne sunakSatra nAmano putra hato. te paripUrNa aMgopAMgavALo yAvatuM surUpa hato. pAMca dhAvamAtAothI tenuM pAlana poSaNa thatuM hatuM. dhanyakumAranI jema tenuM pANIgrahaNa batrIsa kanyAo sAthe thayuM lAva te zreSTha mahelamAM upara mAnuSika sukho bhogavato rahevA lAgyo. te kALe ane te samaye zramaNa bhagavAna mahAvIra svAmI tyAM padhAryA. dhanyakumAranI jema sunakSatra paNa dharmadezanA zravaNa karavA mATe nIkaLyA. thAvacca putranI jema sunakSatrakumAranuM niSkramaNa jANavuM. yAvat aNagAra thaI gayA, IryAsamitinaMta yAvata brahmacArI banI gayA. tyAra pachI te sunakSatra aNagAra je divase bhagavAna mahAvIranI pAse muMDita thaI gRhastha jIvanano tyAga karI saMyama dharmamAM pravrajita thayA te ja divase temaNe dhanya aNagAranI jema abhigraha grahaNa karyo thAvat jema sApa daramAM praveza kare tema anAsakta bhAve AhAra karatAM saMyama ane tapathI AtmAne bhAvita karavA lAgyA. tyAra pachI prabhue bahAra janapadomAM vihAra karyo. sunakSatra aNagAre agiyAra aMgono abhyAsa karyo. saMyama ane tapathI AtmAne bhAvita karI vicaraNa karavA lAgyA, tyAra pachI sunakSatra muni te udAratapathI skaMdaka aNagAranI jema kRza thaI gayA. vivecana : ahIMthI sUtrakAra trIjA varganAM zeSa adhyayanonuM varNana kare che. A sUtramAM sunakSatra aNagAranuM varNana karela che e paNa bhadrA mAtAnA putra ane dhanya aNagAranA sagA bhAI hatA. sUtrano artha mULa pAThathI ja spaSTa che. saMkSipta pATha mATe sUtrakAre thAvargAputra ane dhanya aNagArano nirdeza karela che. pAThakoe thAvarcApatranA viSayamAM jANavAne mATe "jJAtAdharmakathA sUtra"nA pAMcamA adhyayanano abhyAsa karavo joIe ane dhanya aNagAranuM varNana A varganA prathama adhyayanamAM AvI gayuM che. 33vaga:- adhyayananA prAraMbhamAM AvatA A padathI nIceno pATha grahaNa karavo joIe. jaiNaM bhaMte !samaNeNaM bhagavayA mahAvIreNaM jAvasaMpatteNaM Navamassa aMgassa aNuttarovavAiya dasANaMtaccassa vaggassa paDhamassa ajjhayaNassa ayamaDhe paNNatte, doccassaNaM bhatte ! ajjhayaNassa ke aDhe paNNatte? A prakArano pATha pratyeka adhyayananA prAraMbhamAM che. tene " vo "zabdathI saMkSipta karavAmAM Avyo che. bIjA sUtramAM paNa A ja zailInuM anusaraNa karavAmAM AvyuM che. je prakAre zramaNa bhagavAna mahAvIranI pAse dIkSita thaI dhanya aNagAre pAraNAnA divase AyaMbila abhigraha dhAraNa karyuM hatuM, te ja pramANe sunakSatra aNagAra paNa karyuM ane sunakSatra aNagAranuM zarIra paNa Page #106 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [52] zrI anuttarovavAI sUtra te tapathI kRza thaI gayuM. anazana ArAdhanA ane AgAmI bhavamAM mukti : 2 teNaM kAleNaM teNaM samaeNaM rAyagihe Nayare / guNasilae ceie / seNie rAyA / sAmI samosaDhe / parisA NiggayA / rAyA Niggao / dhammakahA / rAyA pddigo| parisA paDigayA / tae NaM tassa suNakkhattassa aNagArassa aNNayA kayAi puvvarattAvarattakAlasamayaMsi dhamma-jAgariyaM sesaM jahA khaMdayassa NavaraM bahu vAsA pariyAo jAva savvaTThasiddhe vimANe devattAe uvavaNNe / tettIsa sAgarovamAI ThiI jAva mahAvidehe sijjhihii / bhAvArtha : te kALe ane te samaye rAjagRha nAmanuM nagara hatuM. tyAM guNazIlaka nAmanuM caitya hatuM. zreNika rAjA tyAM rAjya karatA hatAM. bhagavAna mahAvIra svAmI nagarImAM padhAryA. pariSada bhagavAnanA darzana mATe nIkaLI. rAjA paNa nIkaLyA. prabhue dharmakathA kahI. rAjA pAchA cAlyA gayA. pariSada paNa pAchI pharI gaI. sunakSatra aNagAre ekadA pUrvArdharAtrinA samaye dharma jAgaraNa karatAM karatAM AtmaciMtana karyuM vagere varNana aMdhaka aNagAranI jema jANavuM. vizeSa, e che ke temaNe ghaNA varSo sudhI saMyamanuM pAlana karyuM kAvata sarvArthasiddha vimAnamAM devarUpe utpanna thayA. tyAM tenI tetrIsa sAgaropamanI sthiti che yAvata mahAvideha kSetrathI siddha thaze. vivecana :putrarattAvaravAnamayaMti :- A zabdanA be " thAya che- (1) madhyarAtri. A samaya evo che ke jyAre vAtAvaraNa ekadama zAMta hoya che mATe dharmajAgaraNa karanAranuM citta ekAgra thaI jAya che ane temAM pUrNa sthiratA AvI jAya che. vicAradhArA ghaNI svaccha rahe che ane mastakamAM ghaNA ucca vicAranI phUraNA thAya che, A kAraNathI dhanya Adi aNagAronA te samayanA vicAra tene sanmArge laI gayA (2) rAtrino pUrvabhAga ane pazcima vibhAga arthAt sUtI vakhate ane UThatI vakhate sAdhake dharma jAgaraNa karavAnuM hoya che. dazavaikAlika sUtranI bIjI cUlikAmAM te banne samaye potAnA guNonA vikAsanuM ane avaguNa zodhavAnuM ciMtana karavAnuM kahela che. I varga-3 | ra saMpUrNa II Page #107 -------------------------------------------------------------------------- ________________ IsidAsa Adi [ 53 | varga-3 adhyayana 3 thI 10 IsidAsa Adi | 1 evaM suNakkhatta gameNaM sesA vi aTTha ajjhayaNA bhANiyavvA / NavaraM ANupuvvIe doNNi rAyagihe, doNNi sAkee, doNNi vANiyaggAme / Navamo hatthiNA pure / dasamo rAyagihe / NavaNhaM bhaddAo jaNaNIo, NavaNhaM vi battIsao daao| NavaNhaM NikkhamaNaM thAvaccAputtassa sarisaM / vehallassa(NikkhamaNaM)piyA karei / chammAsA vehallae / Nava dhaNNe / sesANaM bahU vAsA / mAsaM salehaNA / savvaTThasiddhe savve / mahAvidehe sijjhissaMti / evaM dasa ajjhayaNANi / bhAvArtha A prakAre sunakSatra aNagAranA varNananI jema zeSa ATha kumAronAM ATha adhyayanonuM varNana paNa samajI levuM joIe. vizeSa e che ke anukramathI be kumAro rAjagRhamAM, be kumAro sAketamAM, be kumAro vANijyagrAmamAM, navamA kumAra hastinApuramAM ane dasamAM kumAra rAjagRhamAM utpanna thayA. navakumAranI mAtA bhadrA hatI. navakumAronuM pANigrahaNa batrIsa-batrIsa kanyAo sAthe thayuM, batrIsa batrIsa vastuo tene prItidAna rUpe ApavAmAM AvI. navakumAronuM abhiniSkramaNa thAvargAputranI jema jANavuM. vehallano dIkSA mahotsava tenA pitAe karyo. vehala aNagAranI dIkSA paryAya cha mAsanI, dhanya aNagAranI dIkSAparyAya nava mAsanI, zeSa sarvanI dIkSA paryAya ghaNA varSonI che. sarvanI eka mAsanI saMlekhanA, sarvArthasiddha vimAnamAM upapAta (janma), sarva mahAvideha kSetrathI siddha thaze. A prakAre dasa adhyayana pUrNa thayAM. vivecana : A vargamAM dasa AtmAonuM varNana che jemAM navanI mAtA bhadrA kahela che paraMtu teonI nagarI judI-judI batAvela che. navanI dIkSA bhadrAe karI hatI ane dasamAM vehalakumAranI dIkSA pitAe karI hatI ema batAvela che. jenI nagarI rAjagRhI hatI. bhadrA mAtA kAkaMdI nagarInI hatI. A badhA varNano parathI A adhyayanamAM varNita kumAro sagA bhAIo hatA ke judA judA hatA teno kaMI paNa nirNaya karI zakAya nahIM. sUtranI saMkSipta paddhatinA kAraNe A badhA khulAsA maLatA nathI. nikSepa :| 2 evaM khalu jaMbU !samaNeNaM bhagavayA mahAvIreNaM AigareNaM jAva siddhigaiNAmadheyaM Page #108 -------------------------------------------------------------------------- ________________ | 54 | zrI anuttarovavAI sUtra ThANaM saMpatteNaM aNuttarovavAiyadasANaM taccassa vaggassa ayamaDhe paNNatte / bhAvArtha : Arya sudharmAsvAmIe kahyuM- "he jaMbU! dharmano prAraMbha karanArA yAvat siddhagati nAmanA sthAnane samyak prakAre prApta karanAra zramaNa bhagavAna mahAvIre anuttaropapAtika dazAnA trIjA vargano A artha kahyo che. vivecana : prastuta sUtra upasaMhAra rUpa che. aMtima sUtramAM zrI sudharmAsvAmIe bhagavAna mahAvIranA anaMta guNAtmaka, pUrNa vizuddha vyaktittvane pragaTa karIne kahyuM che ke he jaMbU! sUtrokata bhAvo sarvajJa prabhu mahAvIre je pramANe pragaTa karyA hatA, te ja pramANe meM tamane kahyA che. arthAtu AgamanA bhAgo sarvajJa kathita che. A prakAranA kathanathI AgamanA bhAvonI prAmANikatA pragaTa thAya che, pAThakonI AgamanA bhAvo prati zraddhA daDhatama thAya che, te bhAvo sahajatayA grAhya banI jAya che. te uparAMta uparokata kathanapaddhatithI sudharmAsvAmInI paramAtmA prati zraddhA bhakita ane laghutA, nirAbhimAnatA, namratA jevA guNo pragaTa thAya che. mAre.. siddhiAmadheyaM saMpattAba... ahIM namotthaNanA saMkSipta pATha dvArA paramAtmAnA guNonuM kathana che. parizeSa :| 3 aNuttarovavAiyadasANaM ego suyakkhaMdho / tiNNi vaggA / tisuceva divasesu uddisijjati / tattha paDhame vagge dasa uddesagA / biie vagge terasa uddesgaa| taie vagge dasa uddesagA / tao suyakhadho samuddissai, tao aNuNNavijjai, dosu divasesu / anuttaropapAtika dazAno eka zrutaskaMdha che. traNa varga che. traNa divasomAM uddiSTa thAya che arthAt bhaNAvavAmAM Ave che. tenA prathama vargamAM daza uddezaka che. bIjA vargamAM tera uddezaka che. trIjA vargamAM daza uddezaka che. tyAra pachI saMpUrNa zrutaskaMdhano samudeza karAya che pachI bIjAne bhaNAvavAnI AjJA devAmAM Ave che. samudeza ane anujJA vidhi paNa be divasamAM thAya che. vivecana : prastuta AgamamAM skaMdaka aNagAranA varNanano nirdeza karavAmAM Avyo che. temaja dIkSAnA prasaMgamAM thAvarcA putranuM kathana che. temAM skaMdakamuninuM varNana pAMcamAM aMga bhagavatI sUtranA bIjA zatakamAM che ane thAvarcA putranuM varNana chaThThA aMga jJAtAdharmakathAnA pAMcamA adhyayanamAM che. A "anuttaropapAtika sUtra" Page #109 -------------------------------------------------------------------------- ________________ | IsidAsa Adi . 5 5 | navamuM aMga che, mATe sUtrakAre te varNananuM ahIM punarAvartana ucita na samajatAM phakta te bannenA nAmano ullekha karyo che. pAThakoe A viSayamAM saMpUrNa jJAna prApta karavAne mATe ukta sUtrono avazya abhyAsa karavo joIe. kAraNa ke ahIM zrI zramaNa bhagavAna mahAvIranI pAse dharmakathA sAMbhaLavA javuM, tyAM vairAgyanI utpatti, dIkSA mahotsava, parama ucca koTinuM tapakarma, zarIranuM kRza thavuM, dharma jAgaraNa, anazana vratanI bhAvanA, anazana karI sarvArthasiddha vimAnomAM utpanna thavuM, bhaviSyamAM mahAvideha kSetramAM utpanna thaI siddhagati prApta karavI ItyAdi viSayanuM saMkSepamAM kathana karavAmAM Avela che. tevuM nahIM thAyadhaNI tahIM caDyuM - keTalIka pratomAM aMtima sUtramAM zeSa varNana mATe sesa nahIM /yAyamUdAi tA evaM sUtrapATha jovA maLe che. paraMtu jJAtAsUtramAM uddezaka samuddezaka viSaya koI sUtrapATha nathI. mATe prastuta pratamAM sesa nadI gayAyamUha...vALo sUtrapATha grahaNa karyo nathI. e sUtranuM tAtparya e che ke traNa varganuM traNa divasamAM adhyayana karAvavAnuM hoya che. pachI eka divasa AkhA sutrano samudeza-parAvartana(punarAvartana) karAya che. pachI eka divasa AkhA sutranI badhI sUcanAo sAthe saMzodhana zuddhi karAvI bIjAne adhyayana karAvavAnI anujJA-AjJA ApavAmAM Ave che. II varga-3 | 3 thI 10 saMpUrNa II II anuttaropapAtika sUtra saMpUrNa II Page #110 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (krama | vyakti | mAtA | pitA | sthAna | guru | dIkSA | tapa | saMlekhanA sthAna | gati | mokSa | jAlikumAra | | dhAriNI | zreNika | rAjagRha bhagavAna mahAvIra 16 varSa | guNaratna | eka mAsa | rAjagRha vipula giri vijaya | mahAvideha vimAna 2 mayAli vaijayaMta vimAna 3| upajAli jayaMta vimAna 4 puruSasena aparAjita vimAna sarvArtha siddha vimAna 5 vArirSaNa prathama varga koSTaka dIrghadaMta laddata aparAjita vimAna 8 vehallakumAra jayaMta vimAna 9 vAyasakumAra vaijayaMta vimAna 10| abhayakumAra | naMdAdevI vijaya vimAna Page #111 -------------------------------------------------------------------------- ________________ go 5 ) 2 S | mAtA | pitA dhAriNI | zreNika sthAna rAjagRha t 19 dIkSA bhagavAna mahAvIra 16 varSa I tapa saMlekhanA sthAna guNaratna ekamAsa . : : . gRha vipula vimAna rAja vAyata vimAna T sarvArtha siddha mahAvideha zrI dvitIya varga koSTaka Page #112 -------------------------------------------------------------------------- ________________ krama | vyakti | mAtA | pitA | sthAna | guru | dIkSA | tapa | saMlekhanA sthAna | vimAna | mokSa 1| dhanya kumAra bhadrA kAkaMdI bhagavAna mahAvIra 9 mAsa | guNaratna | eka mAsa | rAja gRha sarvArtha-siddha mahAvideha vipula parvata 2| sunakSatra 3| RSidAsa rAjagRhe 4| pellaka pa| rAmaputra tRtIya varga koSTaka 6candrikakumAra 7 pRSTikumAra - vANijaya grAma 8 peDhAlaputra 9 poSTila hastinApura 10| vehalla kumAra rAjagRha 6mAsa Page #113 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pariziSTa-1 _ [ 59 ] pariziSTa-1 akArAdinA kramathI keTalAka zabdonA artha | zabdArtha zabdArtha (5) = ane bakulla = AThamAnuM eksa = aMga sUtranuM phi-va-maucharatA = hADakAM, cAmaDAM, ane mAruM = aMga sUtro (bahuvacana) naso rUpe saMta = aMta, avasAna, mRtyu madda = asthi, hADakAM gati = samIpa, pAse, najIka sa = artha tevANI = ziSya, sAthe rahenAra aDamANe = pharatAM thakAM saMvAdiyA = AMbAnI goThalI a = samRddha, aizvaryazALI vali = kerInI cIra = anaMta, aMtarahita vADAsiyA = AmrAtaka-AMbaLAnI cIra | ANaIR = aNagArano atule = krodha Adi kaSAyothI rahita anarala = aNagAranuM, mAyA mamatAne choDIne gharano tyAga karanArA sAdhunuM mahayaM = akSaya, kyAre ya nAza nahIM thanAruM mAre = aNagAra asura mAtA = rUdrAkSanI mALA govavo = viSayomAM anAsakta malviya-satiyA = agatsya vRkSanI phaLI gAvitta = anAcArlI, AyaMbila tapa rahita aTI hArdi = hAthanA paMjAthI vi7 = anikSipta, niraMtara, koI DacaNa 3chI = AMkhonuM vinA a = Arya ayya-dhambive = upayogI, rAkhavA yogya magaphayAsa = adhyayananuM aputtarovavAdyavasA = anuttaropapAtikadazA ayana = adhyayano nAmavALuM navamA aMgazAstranuM ane = adhyayanamAM mA umA viTuM = aneka seMkaDo aTTa = ATha staMbhothI yukta akko vAgo= ATha-AThanI saMkhyAmAM padArtho | maU = anyadA, koI samaya, anya dIdhA (prItidAnamAM ApyA) avIne = dInatAthI rahita adRDhuM = AThanA (viSayamAM) apaYTfiNa = aparAjita nAmanA anuttara Page #114 -------------------------------------------------------------------------- ________________ so vimAnamAM gapatitano nI = avizrAMta, niraMtara samAdhiyukta aparimUyA = atiraskRta, sanmAnita apunarAvattaye = jyAMthI pAchuM na pharavuM paDe aLahihaya-vara-bALa-vaMkSaLa-paLa = vighna- | avisAvI = viSAda(kheda) vinA bAdhAthI rahita zreSTha jJAna ane darzanane dhAraNa | annAvArda = bAdhAthI rahita avimaLe = duHkhita citta vinA karanArA akhALuM = potAnA AtmAne akhAne" = AtmAthI aNupnAr = AjJA thavA para, AjJA maLI javA para aAsthir = aMdara utpanna thayelo vicAra amuLaya-muslite = moTA ane UMcA abbhujjatAe = abhao abhayadapaNaM abhayassa = abhayakumAranuM abhaye udhamavALI, tatparatAthI yukta = abhayakumAra = abhaya denArA = abhayakumAra = abhida = abhigraha, pratijJA, AhAra Adi karavAnI maryAdA bAMdhavI amughdhik = koI paNa prakAranI lAlasAthI rahita anAsakta ambhaya = mAtAne = zrI anuttarovavAI sUtra alattA-guliyA = maheMdI--aLatAnI goLI avavRtti = cAhe che, Icche che avi = paNa ammayAo saMbodhana, mAtA-pitA, he mAtAjI ! ayaM = A anala = acala, sthira anya = Adhi vyAdhithI rahita ahaM = pUrNa asalanuM = bharelA hAthothI rahita akSi = che | ahaM(T) = huM aha = atha, pakSAMtara athavA prAraMbha sUcaka avyaya ahApajjattaM = AvazyakatA anusAra ahAhiLavuM = yathAyogya, ucita ahAsu = sukha anusAra ahingar = adhyayana kare che, ahIe = adhyayana karyuM, zIkhyuM ahIMLa = hInatA rahita, pUrA Arena = Adi-prAraMbha karanArA AillANaM = = zarUAtanA, pahelAMnA Aiva6phLa = AyuSyano kSaya thavAthI (pradeza kSaya) AbuputhvIr = anukramathI Avu-ti = pUchI rahyo che, pUchI rahI che pUjya mAtA, sanmAna yukta ApuSkaLa = pUchavuM ApucchAmi = pUchuM chuM AyaMbita = eka prakAranuM tapa Avita-pariddiphLa = AyaMbila- tapanI rItathI grahaNa kareluM Ayave = taDakAmAM Page #115 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pariziSTa-1 | 61 | samAcAra-maMDapa = saMyama pALavAnAM upakaraNo | jUduvANa = UMcA ke lAMbA gaLAvALuM vAsaNa Adipa-pAhi = jamaNI bAjuthI prAraMbha 3jJAna = udyAnathI, bagIcAthI karAvatI pradakSiNA-Avartana 3Maa = udyAna, bagIco mAraVNavupa = AraNa agiyAramo devaloka, lAyatharmiya = nirupayogI, pheMkI devA yogya azruta bAramo devaloka kRpA = UMTanA paga bAhara = lAve che 3ThThAI = hoThonI bAra = bhojana 36 = UMce A du = kare che, bhojana kare che 3E = garamImAM Arti = kahevAyeluM che 32 = peTa -ti = paricaya bodhaka athavA samAptino sUcaka 362-mAyaNa = udara bhAjana, peTarUpI pAtra avyaya che 362-mAya = udara bhAjanathI rAta sAhitya = kolasAnI gADI 312-mAyAhna = udara bhAjananI raMbhU pAmojAI = IndrabhUti AdimAM kaM = upara rUchAmi = IcchuM chuM 30maTa-13mude = ghaDAnA mukhanI jema vikarALa rUjavara paNaITS = dhanavAna zreSThionI khullA mukhavALA kanyAonuM 3muja-vanimavuM = bAlabhAvathI mukta rUmAphiM= AmAM 3thati = Utare che rUme = A 32-09-samag = vakSasthala (chAtI) rUi = AnAthI rUpI caTTAInA eka dezathI phayA = A prakAranA (7) 32- yajJa = chAtIrUpI caTTAInI sivAre = RSidAsa kumAra 3vayAni = upajAli kumAra mA = IrSA samitivALA, yatanA pUrvaka 3vavAhiti = utpanna thaze cAlanAra 3vavo = utpanna thayo 30% = utkramathI, ulaTA kramathI 3vavAmI = u5pAta, utpatti 3cva = ullepa, prAraMbha vAkya, zarUAtanA vAkyo 3vo eka = zobhAyamAna thatAM 36 = avagraha, AjJA, kSetra 3vAccha = Ave che gna-nAka-ya = uttamakuLa, madhyamakuLa | kA'18 ane nimnakuLothI 3LuDa-khayAjole = jenI AMkha aMdara ghusI Page #116 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dara | zrI anuttarovavAI sUtra gaI che kha6 = kahyuM che,khape che, yogya che rasa = sAthaLanA khe = kalpa, vaimAnikadevonAM saudharma Adi vimAna = sAthaLa vaya-vahu = suMdara lakSaNavALA saM = tene vayA = kadAcit pArasa = agiyAra 22-ftvA = mATInAM nAnAM vAsaNanI grIvA livare = eka ja divasamAM arthAt gaLuM a = A re = kare che pAve = A prakAranuM ruti = karI rahyA che parva = A prakAre reTa = karo parva = ja, nizcayArthaka bodhaka avyaya utta-saMpatti = kalAya dhAnya vizeSanI phaLa vAva = A prakAre, evI ja rIte nAgo = 72 kalAo MTS = upayogapUrvaka AhAra AdinI | jIva-= eka jAtanA dhAnya gaveSaNAthI vizeSanI sIMga, caNAnI sIMga othati Utare che ofE= kyAM vorA = udAra, pradhAna vahe = kahe che = keTalA %BkSa = kAyotsarga, dharmadhyAna vagaMdhA = kaMka nAmanA pakSInI jaMghA [ ga = kAgaDAnI jAMgha, kAkajaMghA nAmanI pA-vApho = kaMpanavAyunA rogavALI vyakti | auSadhi vizeSa du-jodva = lAkaDAnA kolaMba-pAtra vizeSa zAre = karAve che kRpADayA = lAkaDAnI pAdukA vArattaya-chatti = kArelAnI chAla vaDalAdevi = kamara rUpI kaDAI, kamarano bhAga vAta = kALa, samaya pittajJa = kamaranI vAd = mRtyu varuNa = kAna vAta-bhAte = mRtyunA samaye UTTI = kAnonI riporI = kAli nAmanI vanaspati vizeSanuM bdo = kRSNa vAsudeva parva, saMdhisthAna vacare = kayAM, koNa, keTalA vAte = kAlathI, samayathI, samayamAM vAk = kyAre, kadAcit di = karaze varupavana = kAnanAM bhUSaNonI hAra jinnA = karIne Page #117 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pariziSTa-1 _ _ iMDiyA-navA = kamaMDaLanuM mukha nayana = he gautama! che = koNa bholAvanI eka prakAranA goLa pattharonI paMkti voTTA = kyA kAraNathI va8e = caudanuM, caudamuM vayaM = keTalA kima = candra vimAna = koNika rAjA mi = candrikA kumAra ho = khaMdhaka saMnyAsI 2gust = jJAnacakSunA denArA he vattabdha = baMdhaka saMbaMdhI kathana ghammarattApa = cAmaDI ane zirAonA rUpamAM hAsa = khaMdhaka saMnyAsInuM ramANe = cAlatAM thakAM, vihAra karatAM thakAM rahalu = nizcayathI 2ifE= cAlatA thakAM, hAlatA thakAM hIrA = dUdha pIvaDAvanArI mAtA fdhataLaT = dharmaciMtana tarI bhUNa = gaMgAnA taraMgonI samAna | vitA = dharmaciMtana, ciMtA thayelAM vi6= sthita che, rahe che, rahI che Tcha = jAya che citta-vara = gAyane caravAnA kuMDanA nIceno iiha = jAze hisso jAna-mAla = gaNavAmAM AvatI mALA = caitya, udhAna, bagIco -mahiM = gaNatarI karavAthI veTUTE = celaNArANInA paNa = gayA veva = ja, ThIka ja madhuma = eka gAmathI bIjA gAma vodduM = caudanuM, codayuM pitArU = khedita thAya, dukhita thAya, bImAra che chaEcha = chaTha-chaTha tapathI chakutsava = jIvAra = gardananI, DokanuM chaTha bhakta para paNa guNAyaNa = guNaratna saMvatsara nAmanuM tapa chattavAribo = chatra ane cAmarothI gugaNita= guNazilaka nAmanuM udyAna cha mAsA = cha mahinA iva = gUDhadaMtakumAra fchaUT = toDelI niti = grahaNa kare che = = je = grahaNa karAve che baMdhAI = jaMghAonuM neve vimA pattha= grevayakadevonA nivAsa | naLIo = mAtAo sthAnanA prAntabhAga, prasta navivihAra = dezamAM vihAra nayama puchA = gautamanuM pUchavuM nadI = jevI rIte Page #118 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 64] zrI anuttarovavAI sUtra nAti = jamAli kumAra nonahiM jovAmAM AvatI namuM = janma TA = sthAnane namUnaviyane = janma ane jIvananuM phaLa di = sthiti naya = jayaMta vimAnamAM Dhebatiya-= DheNika pakSInI jaMghA nayana--govinti = jayana-(prApta tivAra = TreNika pakSInAM saMdhisthAna yogomAM udyama), ghaTana (aprApta yogonI prApti | kha = nahIM (niSedhAtmaka), nahi mATe udyama) ane yoga (mana Adi Indriyono | jayarA = nagarI khya saMyama) thI yukta cAritravALA nArIkha = nagarImAM nara-vANa = jUnA pagarakhAM = nagarIthI karAva-pA = vRddha baLadano paga lapura) are = nagara na = jema, jevI rIte misa = namaskAra kare che naraNAma = jema ke koI, jema ke pravara= vizeSatA bodhaka avyaya nA = jevI batta = alagatA, bhinnatA nAgaNa = jANanAra nAma = nAma nApUrNa = jAnuonA nAma = nAmavALA nA ghA = jANIne hiMto nIkaLyA, gRhasthapaNAne choDI dIkSita gAra = thaI gayA, thayA, jabhyA banI gayA nAmeva jevI, je foGM = niSkramaNa, dIkSA thavI gAla = jAlI aNagArane fNaTyA = nIkaLI gAnisja = jAlInI fkhAte = nIkaLyA nAvavA = jIvanaparyata fNasa = mAMsa rahita nAde = jyAre no = nahIM, niSedhAtmaka avyaya nikha = rAgadveSane sarvathA jItanArajina bhagavAne tapa = tenA pachI niyari = jitazatru rAjA to = traNa vibhANa = jIbhanI ta - te rAvaNa = jIvanI zaktithI te nahIM = te A rIte che gag = jIbha taqsa = trIjA neva= je tarapha, jyAM tapa = tenA pachI Page #119 -------------------------------------------------------------------------- ________________ | pariziSTa-1 _ _ [ 5 ] tatva = tyAM tIrthaMkarathI tA = komaLa siTLa = saMsAra-sAgarathI pAra thayelA taruNa-sADA = komaLa tuMbaDA tae = tenI, te taw = nAnI, komaLa tuomi = ApathI tava= tAruM tuma = Apa tava-teya-sirIpa = tapa ane tejanI lakSmIthI te = te tava-hava-nava = tapanA kAraNe utpanna te = tejathI thayelI tejasvItA tevuM = te tavasA = tapathI teni = A kAraNathI tave = tapathI tela = te prakAre, te ja tavo-gna = tapa kriyAne tetara = tetrIsa tavo-9a = tapakarmathI terasa = terA tarasa = tenA terasavi = tereyane tala = tenI jema terasane - teramuM tAravA = tathArUpa, zastromAM varNana kareluM che tera teranI, teremanI tevA guNothI yukta sAdhuonuM li = tenA, tene, teone, te tahevaka te prakAre to = to tApa = te tti = A pramANe to = tyAMthI thAvaqApurakSa = thAvarcA putranI, thAvarcA tameva tevI rIte, te ja nAmanI gAthA patnIno putra jeNe eka hajAra tAra = bIjAne tAranAra manuSyonI sAthe saMyama aMgIkAra karyo tAtiyaTa-pa = tADanAM pAMdaDAMno paMkho thAvavApudo = thAvarcA putra ti= Iti, samApti athavA paricaya bodhaka avyaya thAlayavana = rakAbI, tAsaka, tabakaDIonI ri DhuM = A pramANe karIne paMkti vihudo = traNavAra therA = sthavira bhagavaMtonuM tiw = traNa fhaM = sthavirothI sidaM= traNanuM tAo = dAna, prItidAna jiltha = cAra tIrthonI sthApanA karanAra | vAra = bALaka Page #120 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ s ] zrI anuttarovavAI sUtra raya = bALakane paryAya phivT = dIdhelI, dIdhI navame = navamuM siM = dizAne navamo = navamuM kuti = ArohaNa kare che, upara caDe che nAma = nAmavALA revarsa = devonI nAsA = nAkanI revattA = deva rUpathI fNasanma = dhyAnapUrvaka sAMbhaLI revano ITo = devalokathI pava= pAMca revApuSiyAga = devone priya (Apa)nuM paTTa= pAMca, pAMcanI revApuSiya = devone priya (tame) patta-thA-piiha = pAMca dhAvamAtA othI revI = rAjamaharSi, paTTarANI gherAyelA voDyUsa = bIjAnuM pava- thAridiya = pAMca dhAvamAtA othI voTuM = benuM grahaNa karAyelA vom = baMne pA-madA = prakRtithI bhadra, saumya svabhAvavALA dhaNasa = dhanyakumAranuM, dhanya aNagAranuM pAdiyANa = grahaNa karelI, svIkArelI thaum = dhanyakumAra, dhanya aNagAra payvAsarR = sevA kare che, sevAmAM bese che dhammada = dharmakathA viANa = cAlyo gayo nAriya = dharma jAgaraNa paDayA = cAlI gaI ammA = kRta ane caritra rUpa dharma denAra dhaH-vara-ra3raMta-vavadT = cAre paDade = grahaNa kare che uttama dizAo upara akhaMDa zAsana karanAra dharmanA paDA dittara = grahaNa karavAne mATe uttama cakravartI digilama = bahAra nIkaLe che thALIsu = dhAriNI devInA putra divase = dekhADe che kAraNa = nagarImAM paDavaMja = pratibaMdha, vidhva, moDuM thavuM na = nagara padama-chaThThamA -parasi = prathama chaTTa navuM = navA tapanA pAraNAmAM paTTa= navenI panna prathama pavanasa = navamAnuM padamA = pahelI va--riyAo = nava mahinAnI saMyamanuM pada = pahelA (adhyayana)mAM Page #121 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pariziSTa-1 | | 67 ] paU I-bhUkha = sarpanI samAna pAyavAra = page cAlIne paUMti = dekhAya che pAyA = paga para rIvavuM = pAtro ane vastrone pAraspati = pAraNAM karyA bAda, pAraNAmAM pacayatA = vadhAre prayatnathI, prayatnapUrvaka pAlAyavahiMsA = zreSTha mahelamAM pabliAi-vattiya = mRtyunA upalakSyamAM | fpara paNa karavAmAM AvatI ii saMhayALa = pIThanAM hADakAMonA unnata parivAbo = saMyama avasthA, dIkSAno kALa pradezonI pariva(ti) = rahe che (hatI) mislipa = pIThamAM rahelA pahelA = pariSada, zrotAno samUha ffmA = pRSThi Adi palAsapatta = palAza (DhAka)nAM pAMdaDA fpayA = pitA paSyaphA = pravrajita thayela puccha = pUche che parbayAna = pravrajita thayela chuM. dIkSA grahaNa karuM ki = poSThila kumAra pud = putra puSya-vala-maNe= jenuM mukha kamaLakaramAI puNo = puNyasenakumAra gayela che pulane = puruSasena kumAra pANitA = pAlana karI puSyarattAva22ttA samaNi = madhya rAtrinA pADabhUE = prakaTa thayela samayamAM, pahelI ane pAchalI rAtrie patuti 3 = pAMsaLIonI paMktithI puSyApupuLa = anukramathI pati vaDApa = pArzva bhAganAM hADakAMonA | pattA = pelaka kumAra kaTakAo rirIpa poSI, prahara, divasa athavA rAtano pA = pANI cotho bhAga pAvana = eka prakAranA vAsaNonI paMkti, | kafhuM = ghaNA moTA avAjathI vagADAtAM mRdaMga hAthanA paMjAnI paMkti Adi vAdyonA nAdathI yukta paNa = hAtha viMdhAvI = brahmacArI pavanapoLa = paga, jAMgha ane sAthaLothI vattai = batrIsa pAlA = pagonI vIlA = batrIsathI bhAtiya-tArikA = prAtaH kALanA tArA viralAo = batrIsa pAyotiyANa = paganI AMgaLIone nakkasa-chi = bahvIsaka nAmanA vAjAno cheda Page #122 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 68 ] zrI anuttarovavAI sUtra vadara ghaNAM mA = bhASA, vacana vAdiyA = bahAra bhArarasi bichavo = rAkhanA DhagalAthI vahU = ghaNAM DhAMkelI hAla = bAra nalimi= bolIza vAra = bALapaNa muve = bhUkhathI vAvahiM = bottera boliblyui = bhoga bhogavAmAM samartha vAdaLa = bhujAonI saMta roLiyaTV = mAMsa ane raktarUpe vAhavA-sAniyA = bAhAya nAmanA vRkSanI | ma M = mokSa mArga dekhADanArA sIMga namra = vacamAM vAhArdi = bhujAothI mane mAruM vimava= bilamAM jema, daramAM jema mayUraporA = moranuM parva (saMdhi sthAna) vINA-fcha = vINAnAM chidra madayA = ghaNuM moTuM vRddhoi = buddha, jJAnI madane = mahAbala kumAra volve - jANavuM joIe mahAniratarANa = ghaNAM karmonI nirjarA karanAra vora rije = boranI kaMpaLa mahApuravAra = atyaMta duSkara tapa karanAra noda = bIjAne bodha karAvanAra mahAnumateNamA = mahAdrumasena Adi nirNaya bogacaNA AdizekavAnI kaDAI, mahAkunA = mahAdrumasena kumAra tavo mA = nahi, nahIM, niSedhAtmaka avyaya matta = bhAta, bhojana mApurU = manuSya saMbaMdhI mad = bhadrA sArthavAhIne mAtuliyAsiyA = bIjorAnI cIra madda = bhadrA nAmavALI mAyA = mAtA mA = bhadrA sArthavAhInuM mI saMpatti = aDadanI sIMga mArdi= bhadrA sArthavAhIthI mAsiyA = eka mAsanI bApu = kahevAya che fmanAthanALo = karamAtI thakI evo = bhavana muMDAvalI = khaMbhAnI hAra, khUMTAonI paMkti mavitta = thaIne muMke = muMDita bhaNiyabdha = kahevuM joIe muja satiyA = maganI sIMga bhAvanAne = bhAvanA karatAM | muchiyA = mUrzita Page #123 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pariziSTa-1 | 9 | mUchatti = mULAnAM chilakA, chAla vA = varSa medo = megha kumAra vAsAruM = ghaNAM varSa mukha = svayaM mukta vAre = kSetramAM mayags = bIjAne saMsAra sAgarathI mukta | viDad = vipulagiri parvata karAvanAra vipata tadi pArekha = nadInA kinArA samAna RyA = rAjA bhayaMkara prAMta bhAgothI iirasthiti sani = dhana dhAnyathI yukta, | vinaE = vijaya vimAnamAM bhayarahita ane sarva prakAranA aizvaryathI yukta viSaya-nimaNe = vijaya vimAnamAM taka = laSTadaMta kumAra vipud = vipulagiri nAmano parvata tama = prApta kare che vimA = vimAnamAM sAuthane = tuMbaDAnuM phaLa vicApatta = vAMsa AdinA paMkhA tura = rUkSa vidara = vicaraNa kare che toSAgAphArga = traNa lokanA svAmI vidAma = vicaraNa karuM chuM to poyara = lokamAM udyota karanAra, 7 niritta = vihAra karavAne mATe lokamAM prakAza karanAra vaphA = ullaMdhana karIne, norgvI = lokamAM dIpaka samAna gzva = kahevAmAM Ave che vaMdu = vaMdanA kare che vRtta parivudya = savAla javAba vasa = vargano putte = kahevAI gayela che, kahevA para vA = varga vegavate vaijayaMta vimAnamAM vakRvatI = lAkha AdinA banAvelAM bALakonAM vevANa = dhrujatI ramakaDAnI paMkti vedatta verAyaNa = vehala kumAra ane vihAyasa varDapatta = vaDanAM pAMdaDA vattabA = vaktavya, viSaya vedAsa = vehallakumArane vAlI = kahevA lAgyo, bolyo vedanta = vehallakumAra vA = vikalpa arthe, bodhaka avyaya saMva = samartha hoya che vAralekhA = vArisenakumAra saMgane = saMyamamAM, sAdhu vRttimAM vanuM chatta = cIbhaDAnI chAla saMgane" = saMyamathI vAva = paNa patta = mokSane prApta thayela kumAra Page #124 -------------------------------------------------------------------------- ________________ | 70 | zrI anuttarovavAI sUtra saMjohaNa = saMlekhanA, zArIrika athavA mAnasika | zabdonuM sarva tapa dvArA kaSAya Adino nAza karavo, anazana vrata | soDava = sarva RtuomAM(haryA bharyA rahenAra) saMsadu = bhojanathI lipta(hAthI) AdithI devAmAM sahasaMva va = hajAra AMbAnAM vRkSavALo bagIco AvatuM sa = te anneva = te ja sAca-sAW = sAjetapuramAM satta = sAta sAra-pa = zAkanAM pAMdaDAM salyavAhaM = sArthavAhIne sAkArovA- sAgaropama, samayano eka vibhAga salyavAhI = sArthavAhI, vyApAramAM nipuNa strI, sAna rinta = priyaMgu vRkSanI kUMpaLa sArthavAhanI patni sAmAgha pariyA = sAdhunI paryAya, dIkSA kALa saddhi = sAthe sAmaefI-ratte = semalavRkSanI kUMpaLa samai = samayathI, samayamAM sAnA mAthA = sAmAyika Adi samaM = zramaNane nAnI = svAmI, mahAvIra svAmI samAsa = zramaNa bhagavAnano sAda = hajAromAM samam = zramaNa bhagavAna liphA = siddhi samaut = zramaNa bhagavAna dvArA siddi = siddha thaze samaLI = thavA para sidita vahAlI va adaltha = ghoDAnA moDha samAre = thavA para para bAMdhavAnI cAmaDAnI kothaLInI jema DhIlA, -sAtiyA = zamI vRkSanI sIMga laTakI gayelA hAtha sanoda = padhAryA, virAjamAna thayA fsAna = sephAlaka nAmanuM phaLa solara = padhAravuM, tIrthakaranuM padhAravuM siddhiArU gAma = siddhigati nAmavALA sarca = Apo Apa, svayaM sittera [tiyA = zleSanI goLI niyaM-savu = svayaM bodhi prApta karanAra sivaM = kalyANa svarUpa saraLa 5Na = zaraNa denAra sIla = zira sarasa = samAna rIta-ghaDapa = mastakarUpI ghaTathI sarIra vALo = zarIranuM varNana jANavuM sIlarsa = mastakanI sallA-Rttei = zalya vRkSanI kUMpaLa sIe = siMhakumAra sabbalUsiddha = sarvArtha siddha vimAnamAM raho = siMha saMvattha = sarvatra, sarvanA viSayamAM suyatve = saphaLa, sukRtArtha Page #125 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pariziSTa-1 _ [ 71 | suva = sukAyela nonasa = soLa su-chALavA = sukAyeluM chANa-sukAyeluM hakuba vanaspatinuM phaLa chANuM hatu= prasanna ane saMtuSTa suja chatta = sukAyelI chAla hayyANa = cibuka, dADhI, haDapacInI suvafvA = sukAyelI mazaka hatyaMtiyA = hAthonI AMgaLIonI su -saM-samANAMfhaM = sukAyelA sarpanI datthAI = hAthonI samAna sthiNApura = hastinApuramAM sujA = sukAyelI danta = halakumAra suhA aneka = sunakSatra aNagAranI samAna duyAso = agninI samAna supuLa = utkRSTa puNyavAna do = hoya che sumi = svapnamAM holpiA = hatI surave = suMdara rUpavAna kriyApada zabdArtha sutahe= sArI rIte prApta aDa = ghUmavuM, pharavuM sumasa = sudharmAnAmanA gaNadharanA hiw = adhyayana karavuM suhuyaduvAsa va = sArI rIte baLelI agni samAna de= kahe che te = 0, tenuM janta = kare che te = prAraMbha bodhaka avyaya redra = kara fNa = zreNika rAjA zAreda = karAva o = zreNika rAjA vAri= karaze = he zreNika! rittA = karIne te = zeSa varNana, bAkI rahela ritta = karavuM joIe tela = bAkI rahelI jivA = karIne lAI = bAkInuM vahe = kahe che sAvi = bAkInuM paNa ppa = yogya che, kalpanIya che sevaka zeSa paNa ma = ghUmavuM (ravuM) to = sAMbhaLIne fjakuma = nIkaLyA nIkaLe che khiyANa = lohInA rUpe jillamittA = nIkaLIne Page #126 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 72 | zrI anuttarovavAI sUtra DiLikrama = nIkaLyA pabimittA = nIkaLIne vi/hato = dIkSita thayA 3vA | = AvyA 3vAmittA = AvIne paDiyA = cAlyA gayA paDiyA = cAlI gaI fNaya = nIkaLI chaThThuM = jAya che chattA = jaIne Rhi = jAze, jaze chatta = jAvuM 3vA cha = Ave che = gaNe che nezvamA = gaNIne, gaNatAM padda = grahaNa karavuM, grahaNa kara 3Aini= vizeSathI grahaNa karuM chuM fjatA = glAni karavI, kheda karavo = grahaNa kare jeThThAve = grahaNa karAve padipatti = grahaNa karavo padipatti = grahaNa karIne vara = cAle che varamIne = cAlatAM, cAlIne vi6 = UbhuM rahe che, UbhA rahe che gAbaDuM = jANe che gaNittA = jANIne nophannA = jovuM voDrAmA = jotAM 3ttaraMti = Utare che avayati = pAra jAya che yAMti = pragaTa thAya che dUngamA ghUmatAM, pharatAM ophisa = uddeza karavuM,bhaNAvavuM paDile = batAvavuM, dekhADavuM = namaskAra kare che pAlittA = namaskAra karIne pavAla = sevA karavI, sevAmAM besavuM pannuvAsittA = paryApAsanA karIne pUNAMtika dekhAya che, jovAya che pattA = prApta karIne paNa = kahyuM che, kahyA che pucha = pUche che bApucchAma = pUchuM chuM bApujIttA = pUchIne baU = kahe che mALiyabaMnuM kahevuM joIe bhavAne = thatAM mavittA = thaIne mAlistAmi = bolIza minAthanA = karamAtI, khedita thatI = caDavuM namak = meLave che vaMda = vaMdanA kare che Page #127 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pariziSTa-1 vaMdittA baMdhanA rIne vAgareha se che vAgarittA = DaDIne vayo vayAsI = moTyA parivasai = 23 che = vaya = 4dhuM pavvayAmi = saMyama grahA uru chu pavvattA hIsA vardhane pavvaie = hIkSita thayA saMcAeiDarI rADe, rAjya ghAya = - sijjhai = siddha thAya che sijjhattA siddha bardhana sijjhihi = siddha thaze sijjhissaMti siddha vaze soccA Nisamma sAMbhANIne vidhArIne = = uvasobhemANe suzobhita yatAM samosaDhe = padhAryA hara = sevu AhArei = AhAra re che AhAritA = AhAra harIne viharei = viyare che viharittA = viyarIne viharittae = viyarayuM hoi = thAya che hotthA NeyavvA = sa 4, bhaerAvaM = avyayapada zabdArtha aMtaM = aMta, avasAna, mRtyu aMtie samIpa, 105, pAse aNNayA anyA, DoI samaye alaM samartha, pUrNa avipakSa aha aba pakSAMtara, AraMbha, zaAta ahApajjataM paryApta, saMpUrNa ahApaDirUvaM yathAyogya ahAsuhaM suSayI, suna bAya tebha ANupubvIe anubhavI i-iti = samApti, pU imeyArUve = | prAre ucca (thA uDDa = 52 3fiq = 642 = = = = evaM prAre = khA eva = 4, nizcaya evAmeva bhavI 4 rIte 763-32911 = kayAi = jhyAre kahi~ = yAM kevaDaya DeTA 93 khalu = nizcaya, parejara ceva = 85 4 jai = bhe jaM - 4 Page #128 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 74 ] zrI anuttarovavAI sUtra kathA = jyAre gAma = nAma garI = (yathA)jema pi = paNa gadANAmA = jema ke mA = niSedha, nahIM, nahi gAmeva = je, jyAMthI ya = ane nAva= tyAM sudhI, yAvat va = vikalpa, athavA nAvavANa = jyAM sudhI jIve tyAM sudhI, | vAva = Apa, paNa, athavA mAvajIvana saveva te ja, tevI ja rIte nA = jyAre ddha = sAthe nava = jyAM sarva = svayaM, potAnI meLe na = vAkya alaMkAra sabhya = sarvatra na = nahIM te = te, A ivara = vizeSa hu = nizcaya, kharekhara nANAM = nAnAtva, bhinnatA nAma = nAma no = nahIM taw = anaMtara (pachI) te = te A prakAre tattha = tyAM tada = tathA, te prakAra taheva- te prakAre tAva = te ja ti= samApta ti varlDaka A pramANe karIne na = te teva= te bAju, te taraphatyAM dUra = dUra ivara = vizeSa, pheraphAra Page #129 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pariziSTa-2 pariziSTa H 2 vivecita pAribhASika zabdo : -- aMga aMgasUtra = gaNadhara ricata jaina Agama sAhitya. AcArAMga sUtrathI daSTivAda sUtra sudhInA 12 aMgasUtra che. (vartamAne daSTivAda sUtrano viccheda thayo che). aMtaHDivasA :- aMtagaDadazA = AThamuM aMgasUtra, temAM te ja bhavamAM saMsArano aMta karanArA, mokSa prApta karanArA, sAdhakonAM jIvananuM varNana che. aLada :- aNagAra = jenuM AgAra eTale ghara na hoya, tyAgI sAdhu, bhikSuaparizrAMtayogI - kheda - zoka rahita yogavALA, saMyama sAdhanAmAM kheda rahita sAdhaka. abhigraha = pratijJA, paccakkhANa, bAdhA. vizeSa prakArano niyama levo, abhigraha. AyAr-bhaMDa6 :- AcAra pAlana mATenAM upakaraNo, pAtra, muhapatti, rajoharaNa Adi. AyaMbila :- tapa vizeSa, lUkho ane svAda rahita AhAra grahaNa karavo, svAdane jItavAnI sAdhanA, lUkhA padArthane pANImAM palALI niHsvAda (nirasa) banAvIne khAvuM. mAnavaya-mavanvaya-viya :- (1) AyuSyAya- AyuSya karmanA dalikono kSaya, pradezono kSaya (2) bhavakSaya- bhavano kSaya, vartamAna manuSya, nAraka Adi paryAyano aMta (3) sthitikSaya- bhogavavA yogya AyuSyakarmanI sthitinI samApti. : / iriyAsamiti :- cAlavA pharavAmAM, AvavA javAmAM upayoga (viveka) rAkhanArA, sAvadhAnIthI gamana karanArA, IrSAsamitivana kahevAya che. upapAta :- deva ane narakanA janmane athavA janma-maraNanI prakriyAne upapAta kahe che. Aiyayi :- ujhitadharmI - je choDavA yogya, pheMkavA yogya, gharamAM rAkhavAno ke khAvAno na hoya evo parizeSa AhAra. vAmsana :- kAryotsarga - kAdhika mamatvano parityAga ane zArIrika kriyAono parityAga, dhyAnanI mudrAmAM sthira rahevuM. suparavaLa tavojammu :- guNaratna saMvatsaratapa, A tapa soLa mAsanuM che, jemAM prathama mahinAmAM niraMtara eka upavAsa, bIjAmAM niraMtara be ane kramazaH vadhatAM soLamA mahinAmAM niraMtara soLa upavAsa karavAnA hoya che. puttanuMbhavArI :- guptabrahmacArI - AtmAnI sAkSIe mana vacana, kAyAno saMyama karanArA brahmacArI bizu. 75 pRSTa naM. 1 1 2 * # 9 kha 28 jI 31 C 29 5 5 27 Page #130 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 74 ] zrI anuttarovavAI sUtra - chaTha = eka sAthe be upavAsa arthAt be divasa AhArano saMpUrNa parityAga karavo. | 28 chaTha, A be upavAsanI saMjJA che. kathA-vaDA nona-varitta :- (1) yatana = yatna, yatanA, viveka, prANI rakSA karavI (2) ghaTana = prayatna, udyama, puruSArtha (3) yoga = saMbaMdha, milApa, joDAvuM, jemAM yatanA ane udyama che. A prakAranuM cAritra athavA cAritravALI vyakti. tava :- tapa = jenAthI IcchAno nirodha thAya, karmono kSaya thAya, AtmabhAvanuM poSaNa thAya che, te tapa kahevAya che. zAstramAM tenA bAra prakAra kahyAM che. vera :- sthavira = vRddha. AgamamAM sthaviranA traNa prakAra kahyAM che- 1. vaya sthavira = 60 varSanI uMmaravALA sAdhu 2. pravrajyA sthavira = 20 varSanI dIkSA paryAyavALA sAdhu 3. zruta sthavira = ThANAMgasUtra, samayAMgasUtra sudhInAM agiyAra zAstrone dhAraNa karanAra sAdhu. fdhyAvittiyaM vaDaN :- zramaNonAM (sAdhuonAM) avasAnanA nimitte thatI kAyotsarganI kriyA. porasI = eka praharano samaya, puruSa pramANa chAyAthI mApa karAya tene porasI kahe che. vitamiva paNa = sarpa daramAM praveza kare tema anAsaktabhAve AhArano mukhamAM praveza karAve. saMyama :- manano nirodha, Indriya nigraha, yatnApUrvaka jIva hiMsA Adino tyAga. 17 prakArano saMyama che. samukha :- sAmudAnika = saMpannatAnI apekSAe ucca, nimna ane madhyama kuLanA lakSya vinA sahaja bhikSA mATe pharavuM tene sAmudAnika bhikSA(gocarI) kahevAya che. sAya :- svAdhyAya, zAstravAcana, parAvartana ItyAdi. svAdhyAyanA pAMca prakAra che. tamA :- zramaNa, zramazIla muni, nigraMtha, kaSAyone ane IcchAone zamana karanArA, pAponA tyAgI. sanedaLa :- saMlekhanA, zArIrika ane mAnasika tapathI kaSAya Adi Atma vikArone tathA kAyAne kRza karavA. maraNanI pUrva anazana yukta sAdhanA, saMthAro karavo. nola8 - samavasaraNa. tIrthakaranuM padhAravuM, bAra prakAranI pariSada-sabhAnuM maLavuM, jyAM bhagavAna birAjamAna hoya che, devo dvArA karAtI viziSTa sabhAnI racanA. sarovama :- sAgaropama, kALa vizeSa. dasa kroDA kroDI palyopama parimita kALa. jenA dvArA nArakI ane devonuM AyuSya mApavAmAM Ave che. asaMkhya varSonAM kALanuM upamA sUcaka nAma che. Page #131 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pariziSTa-3 pariziSTa-3 viziSTa sthAna, vyakti ane zabdono paricaya viziSTa sthAna : 1. rAjagRha :- rAjagRha bhAratanuM eka suMdara, samRddha ane vaibhavazALI nagara hatuM. magadha janapadanI rAjadhAnI tathA jaina saMskRti ane bauddha saMskRtinuM eka mukhya kendra hatuM. A puNyazALI ane pavitra nagarImAM bhagavAne 14 cAturmAsa karyA hatA. hajAro lAkho mAnavoe A jagyAe bhagavAna mahAvIranI vANI sAMbhaLI hatI ane zrAvaka dharma tathA sAdhu dharmane svIkAryo hato. A nagara prAcIna yugamAM kSitipratiSThita nAmathI prasiddha hatuM. teno nAza thayA pachI te ja jagyAe RSabhapura nagara vasyuM. teno nAza thayA pachI kuzAgrapura nagara vasyuM. jyAre e nagara paNa baLI gayuM tyAre rAjA zreNikanA pitA rAjA prasenajite rAjagRha vasAvyuM. je vartamAnamAM rAjagRha nAmathI prasiddha che. tenuM bIjuM nAma girivraja paNa hatuM kAraNa ke tenI AsapAsa pAMca parvata che. rAjagRha bihAra prAMtamAM paTanAthI pUrva-dakSiNa ane gayAthI pUrvottara dizAmAM sthita che. bauddha graMthomAM paNa rAjagRhano vAraMvAra ullekha maLe che. 2. kAkaMdI :-jitazatru rAjAnI rAjadhAnI ane ghora tapasvI dhanya aNagAranI janmabhUmi che. A uttara bhAratanI prAcIna ane prasiddha nagarI hatI. bhagavAna mahAvIra svAmInA samayamAM A nagarImAM jitazatru rAjA rAjya karatA hatA. kAkI nagarInI bahAra 'sahasrAmavana' nAmanuM eka suMdara udyAna hatuM. bhagavAnanAM samavasaraNa ahIM thayAM hatAM. dhanya aNagAranI dIkSA paNa A ja udhAnamAM thaI hatI. vartamAnamAM gorakhapurathI dakSiNa pUrvamAM trIsa mAIla para nunakhAra sTezanathI be mAIla kyAMka kAkI nagarI haze. 3. vANijayagrAma - magadha dezanuM eka prAcIna nagara hatuM. A kauzala dezanI rAjadhAnI hatI. AcArya hemacaMdrAcArye sAketa, kozala ane ayodhyA, A traNeyane eka ja kahyuM che. 4. sAketanagara H- sAketanagaranI samIpa ja uttarakuru nAmanuM eka suMdara udhAna hatuM, temAM pAzAmRga nAmanuM eka yazAyatana hatuM. sAketa nagaranAM rAjAnuM nAma mitranaMdI ane rANInuM nAma zrIkAMtA hatuM, vartamAnamAM phaijAbAda jillAmAM, phaijAbAdathI pUrvottaramAM 6 mAIla para sarcyUnadInAM dakSiNa taTa upara sthita vartamAna ayodhyAnI najIka ja prAcIna sAketanagara hovuM joIe, evI ItihAsajJonI mAnyatA che. 77 pRSTAMka 1 15 53 53 Page #132 -------------------------------------------------------------------------- ________________ | 78 | zrI anuttarovavAI sUtra 5. hastinApura - bhAratanuM prasiddha prAcIna nagara ane mahAbhArata kALanA kurudezanuM eka suMdara ane mukhya nagara hatuM. bhAratanA prAcIna sAhityamAM A nagaranAM aneka nAma upalabdha che. 1. hastinI 2. hastinapura 3. hastinApura 4. gajapura Adi. AjakAla hastinApuranuM sthAna meraThathI rara mAIla pUrvottara ane bijanaurathI dakSiNa pazcimanA khUNAmAM bUDhI gaMgA nadInA dakSiNa khUNA para sthita che. 6. guNazilaka caitya :- rAjagRha nagaranI bahAra IzAna khUNAmAM eka caitya (udhAna) hatuM. rAjagRhanI bahAra anya ghaNAM udyAna haze paraMtu bhagavAna mahAvIra guNazilaka udhAnamAM ja virAjatA hatA. ahIM bhagavAnanI pAse seMkaDo zramaNa ane zramaNIo tathA hajAro zrAvaka-zrAvikAo banyAM hatAM. vartamAnamAM "guNAvA" je navAdA sTezanathI lagabhaga traNa mAIla dUra che, prAcInakALanuM A ja guNazilaka caitya manAya che. guNazIla e nAma pracalita che ane guNazilaka e artha paNa thAya che. 7. vipulagiri :- rAjagRha nagaranI pAseno eka parvata, AgamomAM aneka sthaLe teno ullekha maLe che. ghaNA sAdhakoe ahIM saMthAro karyo hato eTale ke sthavironI dekharekhamAM ghora tapasvI ahIM AvIne anazana karatA hatA. jaina sAhityamAM AvA pAMca parvatono ullekha maLe che- 1. vaibhAragiri 2. vipulagiri 3. udayagiri 4. suvarNagiri 5. ratnagiri. mahAbhAratamAM pAMca parvatonAM nAma A che- vaibhAra, vArAha, vRSabha, RSigiri ane caityaka. vAyupurANamAM paNa pAMca parvatono ullekha maLe che. jema ke- bhAra, vipula, ratnakuTa, girivraja ane ratnAcala. bhagavatI sUtranA zataka 2, uddezA 5 mAM rAjagRhanA vaibhAra parvatanI nIce mahAtapopatIraprabhava nAmanA uSNajalamaya prasavaNa-nirjharano ullekha che, je Aje paNa vidyamAna che. bauddha graMthomAM A nirjharanuM nAma "tapoda" maLe che, je saMbhavataH "takhodakathI banyuM haze. cInI yAtrI phAhiyAne paNa te parvatane joyo hato. 8. saharAmavana - AgamomAM A udyAnano pracura ullekha maLe che. kAMkadI nagarInI | 15 bahAra paNa A nAmanuM eka suMdara udhAna hatuM. jyAM dhanyakumAra ane sunakSatrakumAranI Page #133 -------------------------------------------------------------------------- ________________ | pariziSTa-3 _ 79 dIkSA thaI hatI. sahasAmravanano ullekha nimnalikhita nagaronI bahAra paNa Ave che- 1. kAkaMdInI bahAra 2. giranAra parvata upara 3. kAmpitya nagaranI bahAra 4. pAMDu mathurAnI bahAra 5. mithilA nagarInI bahAra 6. hastinApuranI bahAra Adi. 6 viziSTa vyakti :1. gaNadhara gautama (IndrabhUti) - gautamasvAmInuM mULa nAma IndrabhUti che paraMtu gotrataH gautama nAmathI AbAla-vRddhomAM prasiddha che. magadhadezanA govara grAmanA rahevAsI, gautama gotrIya brAhmaNa vasubhUtinA A jyeSTha putra hatA. temanI mAtAnuM nAma pRthivI hatuM. IndrabhUti vaidika dharmanA prakhara vidvAna hatA, gaMbhIra vicAraka hatA, mahAna tattvavettA hatA. ekavAra IndrabhUti somila AryanA nimaMtraNa para pAvApurImAM thanArA yajJotsavamAM gayA hatA. tyAre bhagavAna mahAvIra paNa pAvApurInI bahAra mahAsena udhAnamAM padhAryA hatA. bhagavAnano mahimA joIne IndrabhUti temane parAjita karavAnI bhAvanAthI bhagavAnanA samavasaraNamAM AvyA. paraMtu te svayaM parAjita thaI gayA. potAnA manano saMzaya dUra thaI jatAM te potAnA pAMcaso ziSya sahita bhagavAnanA ziSya thaI gayA. gautama prathama gaNadhara thayA. AgamomAM ane Agametara sAhityamAM gautamasvAmInA jIvana viSayaka aneka ullekho prApta thAya che. gautama, bhagavAna mahAvIranA paTTaziSya hatA. bhagavAnanA dharmazAsananA te kuzaLa zAstA hatA, prathama gaNadhara hatA. IndrabhUti gautama dIkSAnA samaye 50 varSanA hatA, 30 varSa sAdhu paryAyamAM ane 12 varSa kevalI paryAyamAM rahyA. aMte guNazilaka caityamAM mAsika anazana karIne bhagavAnanA nirvANanAM 12 varSa pachI 92 varSanI vaye nirvANane prApta thayA. zAstramAM gaNadhara gautamano paricaya A rIte Apyo che- teo bhagavAnanA jyeSTha ziSya hatA. sAta hAtha UMcA hatA, temanA zarIranuM saMsthAna ane saMhanana utkRSTa prakAranuM hatuM. suvarNarekhAnI samAna gauravarNanA hatA. teo ugratapasvI, mahAtapasvI, ghora tapasvI, ghora brahmacArI ane vipula tejalezyAthI saMpanna hatA. zarIramAM anAsakta Page #134 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 80 | zrI anuttarovavAI sUtra hatA; cauda pUrvadhara hatA; mati, zruta, avadhi ane mana:paryava, A cAra jJAnanA dhAraka hatA. teo sarvAkSara sannipAti labdhinA dhAraka hatA. teo bhagavAna mahAvIranI pAse ukkaDu(utkaTa) AsanathI mastaka jhukAvIne besatA hatA, dhyAna mudrAmAM sthira rahIne saMyama ane tapathI AtmAne bhAvita karatAM vicaratA hatA. gaNadhara gautamanA jIvananI eka viziSTa ghaTanAno ullekha upAsakadazAMga sUtramAM A pramANe che- AnaMda zrAvake jyAre potAne amuka maryAdA sudhInA avadhijJAna prAptinI vAta teone karI, tyAre temaNe kahyuM- ATalI maryAdA sudhInuM avadhijJAna zrAvakane na hoI zake. tyAre AnaMde kahyuM- mane ATaluM spaSTa dekhAya che, ataH mAruM kathana sadbhUta che. A sAMbhaLI gaNadhara gautama zaMkita thaI gayA ane potAnI zaMkAnuM nivAraNa karavA mATe bhagavAnanI pAse pahoMcyA, bhagavAne AnaMda zrAvakanI vAtane satya kahI ane AnaMda zrAvakanI kSamApanA karavA mATe kahyuM. gautama svAmIe AnaMda zrAvakanI pAse jaI kSamAyAcanA karI. vipAka sUtramAM mRgAputra rAjakumAranuM jIvana varNita che. te bhayaMkara rogagrasta hato. tenA zarIramAMthI asahya durgadha AvatI hatI, jethI ene talagharamAM (bhoMyarAmAM) rakhAto hato. ekavAra gaNadhara gautama mRgAputrane jovA gayA. tenI bIbhatsa ruSNa avasthA joIne cAra jJAnanA dhAraka, caturdazapUrvI ane dvAdazAMga vANInA pravAhaka gaNadhara gautame kahyuM- meM naraka to joI nathI, paraMtu A ja naraka che arthAt A vyaktinuM duHkha naraka jevuM ja dekhAya che. - vipAkasUtra gautamanA saMbaMdhamAM eka bIjI ghaTanA pracalita che- gaNadhara gautama dvArA pratibodhita ziSyone kevaLajJAna thaI jatuM hatuM. paraMtu gautamane thatuM na hatuM. ekadA gautama khinna thaI gayA hatA, tyAre bhagavAne kahyuM - gautama ! mArA zarIra tyAganA pazcAtu huM ane tuM samAna thaI jaIzuM, tuM adhIra na bana. A rIte bhagavAnanA kahevA para gautama svAmI saMtuSTa thayA. -bhagavatI sUtra | IndrabhUti gautama satyanA mahAna zodhaka hatA. potAnuM badhuM ja bhUlIne teo bhagavAnanA caraNomAM ja sarvatobhAvathI samarpita thaI gayA hatA. 2. gaNadhara sudhamasvAmI - bhagavAna mahAvIranA pAMcamA gaNadhara hatA ane jaMbusvAmInA guru hatA. teno pUrva paricaya A prakAre che-te kollAka sannivezanA rahevAsI agni vaizyAyana gotrIya brAhmaNa hatA. tenA pitAnuM nAma dhammila tathA mAtAnuM nAma bhadilA hatuM. te vedonA prakhara jJAtA ane aneka vidyAmAM pAraMgata hatA, pAMcaso ziSyonA pUjanIya, vaMdanIya ane AdaraNIya guru hatA. janmAMtara sAdezyavAdamAM tenI Page #135 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pariziSTa-3 zraddhA hatI."puruSo vai puruSatvanu pazavaH pazutvam' arthAt puruSa marIne puruSa ja thAya che ane pazu marIne pazu ja thAya che paraMtu sudharmAsvAmIne vedomAM janmAMtara vaisAdezyavAdanA samarthaka vAkya paNa prApta thatA. jema ke "zraVIo vai paNa gAyate, vaH saMpuraSo rAte'. sudhArmAsvAmI banne prakAranA paraspara viruddha vAkyothI saMzayayukta thaI gayA hatA. bhagavAna mahAvIre pUrvApara veda vAkyono samanvaya karIne janmAMtara-vaisAdazyavAdane siddha karyo. tenI zaMkAnuM samyaka samAdhAna bhagavAne veda vAkyothI karyuM, temanI bhrAMtinuM nivAraNa thayuM. 50 varSanI vaye temaNe dIkSA lIdhI. 42 varSa sudhI teo chadmastha rahyA, mahAvIra nirvANanAM 12 varSa pachI teo kevaLI thayA, ane 18varSa kevaLI avasthAmAM rahyA. gaNadharomAM sudharmAsvAmInuM pAMcamuM sthAna che. te sarva gaNadharothI dIrgha jIvI hatA. bhagavAna mahAvIra svAmInI haiyAtImAM nava gaNadhara kevaLajJAna-darzana pAmyA hatA ane prabhuvIranA nirvANa bAda gautama svAmI kevaLa jJAnadarzana pAmyA. tethI vIraprabhunI pATa paraMparA sudharmA svAmIthI cAlI hatI. prabhuvIranI vANI temanI ziSya paraMparAthI ApaNane maLela che. 3. jabusvAmI :- Arya sudharmAsvAmInA parama vinIta ziSya tathA Arya prabhAva svAmInA pratibodhaka hatA. AgamomAM ghaNI jagyAe jaMbUsvAmI eka parama jijJAsunA rUpamAM dekhAya che. jaMbUkumAra rAjagRha nagaranA samRddha vaibhavazALI Ibhya zeThanA putra hatA. temanA pitAnuM nAma RSabhadatta ane mAtAnuM nAma dhAriNI hatuM. jaMbUkumAranI mAtAe jaMbUkumAranA janma pahelAM svapnamAM jaMbUvRkSa joyuM hatuM, tethI putranuM nAma jaMbUkumAra rAkhyuM. sudharmAsvAmInI divyavANIthI jaMbUkumAranA manamAM vairAgya jAgRta thayo. anAsakta jaMbUkumArane mAtA pitAnA atyaMta AgrahathI vivAha svIkRta karavA paDyA ane ATha Imyavara zreSThI kanyAonI sAthe vivAha thayA. vivAhanI prathama rAtrie jaMbUkumAra potAnI ATha navavivAhitA patnIone pratibodha ApI rahyA hatA. te samaye eka cora corI karavA Avyo. tenuM nAma prabhava hatuM. jaMbUkumAranI vairAgya pUrNa vANI zravaNa karIne te paNa pratibaddha thayA. 501 cora, 8 patnIo, AThe patnIonAM 16 mAtA-pitA, jaMbUkumAranAM mAtA-pitA ane svayaM jaMbUkumAra; A rIte para8 vyaktioe eka sAthe sudharmAsvAmInI pAse dIkSA grahaNa Page #136 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karI. 82 zrI anuttarovavAI sUtra jaMbukumAra 16 varSa gRhasthAvAsamAM rahyA. 20 varSa chadmasthapaNe 2, 44 varSa kevaLI paryAyamAM rahyA, 80 varSanuM AyuSya bhogavIne potAnI pATa para prabhava svAmIne sthApita karI siddha, buddha ane mukta thayA. jaMbusvAmI A avasarpiNI kALanA aMtima kevaLI hatA. vartamAne upalabdha aMga Agama zAstro sudharmAsvAmI ane jaMbusvAmI, e A be guru ziSyanA saMvAdarUpa utpAnikAthI saMkaLAyela ApaNane prApta thayA che. jo ke te utthAnikAo ghaNI pAchaLathI sUtramAM joDAyela che chatAM vartamAne vidhamAna zrutajJAnamAM guru ziSyano anaMta upakAra che. te 4. zreNika rAjA :- magadha dezanA samrATa hatA. anAthI munithI pratibodhita thaIne bhagavAna mahAvIra svAmInA parama bhakta thaI gayA hatA. rAjA zreNikanuM varNana jaina graMtho tathA bauddha graMthomAM pracura mAtrAmAM maLe che. ItihAsakAra kahe che ke zreNika rAjA haihaya kuLa ane zizunAga vaMzanA hatA. bauddha graMthomAM 'seniya' ane biMbisAra' A be nAma maLe che. jainagraMthomAM sebriya biMbhAra ane bhaMbhAsAra nAma upalabdha che. biMbhasAra ane bhaMbhAsAra nAma kevI rIte paDyAM ? A saMbaMdhamAM zreNikanA jIvanano eka suMdara prasaMga che. zreNikanA pitA rAjA prasenajita kuzAgrapuramAM rAjya karatA hatA. eka divasanI vAta che- rAjamahelamAM acAnaka Aga lAgI. dareka rAjakumAra pota-potAnI priya vastu laIne bahAra bhAgyA. koI hAthI laIne, koI azva laIne, koI ratnamaNi laIne bhAgyA. paraMtu zreNika rAjA mAtra eka 'bhaMbhA' laIne ja bahAra nIkaLyA hatA. zreNikane joIne bIjA bhAIo hasI rahyA hatA. paraMtu pitA prasenajita prasanna hatA, kAraNa ke zreNike anya badhI vastu choDIne eka mAtra rAjyacihnanI rakSA karI hatI. AnA uparathI rAjA prasenajite tenuM nAma 'biMbhasAra' athavA 'bhaMbhAsAra' rAkhyuM. bhiMbhasAra zabda ja saMbhavataH AgaLa cAlIne uccAraNa bhedathI biMbasAra banI gayuM. 5. dhAriNI devI H- zreNika rAjAnI paTTarANI hatI. dhAriNIno ullekha AgamomAM pracura mAtrAmAM maLe che. saMskRta sAhityanAM nATakomAM prAyaH rAjAnI sauthI moTI rANInA nAmanI AgaLa 'devI' vizeSaNa lagADAya che. jeno artha thAya che--rANIomAM sauthI Page #137 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pariziSTa-3 moTI abhiSikta rANI arthAta paTTarANI. rAjA zreNikanI aneka rANIo hatI, temAM dhAriNI mukhya hatI. tethI dhAriNInI AgaLa 'devI' vizeSaNa prayukta thayuM che. devIno artha che- pUjyA. meghakumAra A ja dhAriNI devInA putra hatA. jemaNe bhagavAna mahAvIranI pAse dIkSA grahaNa karI hatI. 6. celaNA - rAjA zreNikanI rANI ane vaizAlInA adhipati ceTaka rAjAnI putrI hatI.cellaNA suMdarI, guNavatI, buddhimatI, dharmaparAyaNa nArI hatI. zreNika rAjAne dhArmika banAvavAmAM jainadharma prati anurakta karavAmAM callaNAnuM ghaNuM yogadAna hatuM. celANAne rAjA zreNikanA prati pragADha anurAga hato, tenuM pramANa "nirayAvati" sUtramAM maLe che. koNika, halla ane vihalla A traNeya callaNAnA putra hatA. 7. naMdA :- zreNikanI rANI hatI, teNe bhagavAna mahAvIranI pAse dIkSA grahaNa karI, 11 aMgonuM adhyayana karyuM, 20 varSa sudhI saMyamanuM pAlana karyuM, aMtamAM saMthAro karIne mokSa prApta karyo. 15 8. jitazatru rAjA :- zatrune jItanArA. je rIte bauddha jAtakomAM prAyaH brahmadatta rAjAnuM nAma Ave che te rIte jainagraMthomAM prAyaH jitazatru rAjAnuM nAma Ave che. jitazatrunI sAthe prAyaH dhAriNInuM nAma paNa Ave che. koI paNa kathAnA prAraMbhamAM koI paNa eka rAjAnuM nAma batAvavuM, A kathAkAronI purAtana paddhati rahI che. A nAmano bhale koI eka rAjA na paNa hoya. tathApi kathAkAra potAnI kathAnA prAraMbhamAM A nAmono upayoga kare che. Ama to jaina sAhityanA kathAgraMthomAM jitazatru rAjAno ullekha Ave che. nimnalikhita nagaronA rAjAnuM nAma jitazatru batAvyuM che. (1) vANijya grAma (2) caMpAnagarI (3) ujjayinI (4) sarvatobhadra nagara (5) mithilA nagarI (6) pAMcAla deza (7) AmalakalpA nagarI (8) sAvatthI nagarI(9) vANArasI nagarI (10) AlabhikA nagarI (11) polAsapura. 15 9. bhadrA sArthavAhI - kAkaMdI nagarInA dhanyakumAra ane sunakSatrakumAranI mAtA bhadrA sArthavAhI che. kAkaMdI nagarImAM bhadrA sArthavAhInuM bahumAna hatuM. bhadrAnA patino ullekha maLato nathI. bhadrAnI sAthe prayukta sArthavAhI vizeSaNa e siddha kare che ke te sAdhAraNa vyApAra ja nahIM paraMtu sArvajanika kAryomAM paNa mahatvapUrNa bhAga letI haze ane deza tathA paradezamAM moTA pAye vyApAra karatI haze athavA sArthavAhanI patnI hovAthI paNa Page #138 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI anuttarovavAI sUtra sAivAhI kahI zakAya che. 10. paMcadhAtrI :- zizunuM lAlana-pAlana karanArI pAMca prakAranI dhAva mAtAo. zizu pAlana paNa mAnavajIvananI eka kaLA che, eka mahAna dAyitva paNa che. koI zizune janma devA mAtrathI ja mAtA-pitAnuM gaurava vadhatuM nathI. mAtA pitAnuM vAstavika gaurava bALakanA lAlana pAlananI paddhatithI ja aMkAya che. prAcIna sAhityanAM adhyayanathI jANI zakAya che ke prAcIna kALamAM rAjakuTuMbomAM ane saMpanna gharomAM zizu pAlanane mATe dhAva mAtAo rakhAtI hatI, jene dhAtrI kahevAya che. ghAva mAtAo pAMca prakAranI hatI- 1. mIradhAtrI- dUdha pIvaDAvanArI 2. majjanadhAtrI- snAna karAvanArI 3. maMDanadhAtrI- sAja-zRMgAra karAvanArI 4. krIDAdhAtrI-ramata-gamata karAvanArI, manoraMjana karAvanArI 5. aMkadhAtrI- khoLAmAM rAkhanArI. = 11. mahAbala :- balarAjAno putra, sudarzana rAjAno jIva mahAbala kumAra. hastinApura nagarano rAjA bala ane tenI rANI prabhAvatI hatI. ekavAra rAtre ardhaniMdrAmAM rANIe svapna joyuM- eka siMha AkAzathI UtarIne tenA mukhamAM praveza karI rahyo che. siMhanuM svapna joIne rANI jAgI gaI ane rAjA balanA zayanakhaMDamAM jaIne svapna saMbhaLAvyuM. rAjAe madhura svaramAM kahyuM-svapna ghaNuM zreSTha che. tuM tejasvI putranI mAtA banIza. prAtaH rAjasabhAmAM rAjAe svapna pAThakone paNa svapnanuM phaLa pUchyuM. svapna pAThakoe kahyuM-rAjana ! svapna zAstramAM 42 sAmAnya ane 30 mahAsvapna che. A prakAre kula 72 svapna kahyAM che. ! tIrthaMkaronI mAtA ane cakravartInI mAtA 30 mahAsvapnomAMthI A 14 svapno jue che- (1) hAthI (gaja), (2) vRSabha (baLada), (3) siMha, (4) lakSmI, (5) puSpamALA, (6) caMdra, (7) sUrya, (8) dhvajA, (9) kaLaza (kuMbha), (10) padmasarovara, (11) samudra, (12) devimAna, (13) ratnarAzi, (14) nirdhama agni. rAjan ! prabhAvatI devIe eka mahAsvapna joyuM che. ataH tenuM phaLa arthalAbha, bhogalAbha, putralAbha ane rAjyalAbha thAya. kAlAMtaramAM putrano janma thayo, jenuM nAma mahAbalakumAra rAkhavAmAM AvyuM. kalAcAryanI pAse 72 kaLAono abhyAsa karIne mahAbalakumAra kuzaLa thaI gayA. ATha rAjakanyAonI sAthe mahAbalakumAranA vivAha karavAmAM AvyA. mahAbalakumAra bhautika sukhomAM lIna thaI gayA. 50 16 Page #139 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pariziSTa-3 [ 85 | ekadA mahAbalakumAre bhagavAnano upadeza zravaNa karI dIkSita thaI munidharma aMgIkAra karyo. tyAra pachI mahAbalamunie 14 pUrvonuM adhyayana karyuM, aneka prakAranuM tapa karyuM, 12 varSa zramaNa payoya pALIne, brahmaloka kalpamAM devarUpamAM utpanna thayA. -bhagavatI zataka 11, uddezaka 11. 23 12. koNika - rAjA zreNikanI rANI celaNAnA putra, aMga dezanI rAjadhAnI, caMpAnagarInA adhipati, bhagavAna mahAvIra svAmInA parama bhakta hatA. koNika rAjA eka prasiddha rAjA hatA. jenAgamomAM aneka sthAne aneka prakAre tenuM varNana maLe che. bhagavatI, aupapAtika ane nirayAvalikA sUtramAM koNikanuM vistRta varNana che. rAjyalobhane kAraNe eNe potAnA pitA zreNikane kedamAM nAkhI dIdhA hatA. zreNikanA mRtyu pachI koNike aMgadezamAM caMpAnagarIne potAnI rAjadhAnI banAvI hatI. potAnA sahodara bhAI halla ane vihalla pAsethI hAra ane secanaka hAthIne laI levA potAnA nAnA ceTaka rAjA sAthe bhayaMkara yuddha karyuM, te yuddha koNika-ceTakayuddha prasiddha che. 13. jamAlI :- vaizAlInA kSatriyakuMDanA eka rAjakumAra hatA. ekavAra bhagavAna kSatriyakuMDa grAmamAM padhAryA. jamAlI paNa upadeza sAMbhaLavA mATe AvyA. potAnI ATha patnIono tyAga karIne teNe pAMcaso kSatriyakumAronI sAthe bhagavAnanI pAse dIkSA lIdhI. jamAlIe bhagavAnanA siddhAMta viruddha prarUpaNA karI hatI, tethI te nihnava kahevAyA. 23 27 -bhagavatI zataka 9, uddezaka 33. 14. thAvarcApatra - dvArakA nagarInI samRddha thAvarcI gAthApatnIno putra jeNe eka hajAra puruSonI sAthe bhagavAna nemanAtha pAse dIkSA grahaNa karI. dIkSA mahotsava zrI kRSNa karyo hato. thAvargAputra aNagAre 14 pUrvonuM adhyayana karyuM, aneka prakAre tapa karyuM, aMte sarva prakAranAM duHkhono aMta karIne siddha, buddha ane mukta thaI gayA. -jJAtAsUtra, adhyayana-5. Page #140 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI anuttarovavAI sUtra 15. meghakumAra:-magadhasamrATa zreNika ane dhAriNI devInA putra hatA. jemaNe bhagavAna | mahAvIra svAmInI pAse dIkSA grahaNa karI hatI. ekavAra bhagavAna mahAvIra rAjagRhanA guNaphilaka udhAnamAM padhAryA. meghakumAre paNa upadeza sAMbhaLyo. mAtA pitA pAse anumati laIne bhagavAnanI pAse dIkSA grahaNa karI. je divase dIkSA grahaNa karI te rAtre munionAM gamanAgamanathI, paganI raja ane Thokara lAgavAthI meghamuni vyAkuLa thaI gayA. bhagavAne temane pUrvabhavonuM smaraNa karAvIne saMyamamAM dhIraja rAkhavAno upadeza Apyo, tethI meghamuni saMyamamAM sthira thayA. megha munie eka mAsanI saMlekhanA karI, sarvArthasiddha vimAnamAM devarupe utpanna thayA. mahAvideha kSetramAM janma dhAraNa karIne siddha thaze. -[jJAtA sUtra, adhyayana- 1] 16. skandaka:- skandaka saMnyAsI zrAvasti nagarInA rahevAsI, gardabhAlI parivrAjakanA ziSya ane gautama svAmInA pUrva mitra hatA. bhagavAna mahAvIranA ziSya piMgalaka nigraMthanA praznonA uttara na daI zakyA. phaLa svarUpe zrAvastinA loko pAse jyAre sAMbhaLyuM ke bhagavAna mahAvIra ahIM padhAryA che, tyAre temanI pAse gayA ane praznonuM samAdhAna maLavAthI te bhagavAna mahAvIranA ziSya thaI gayA. skandaka munie sthavironI pAse rahIne 11 aMgonuM adhyayana karyuM, bhikSunI 12 pratimAonI kramathI ArAdhanA karI, guNaratna saMvatsara tapa karyuM, temanuM zarIra durbaLa, kSINa ane azakta thaI gayuM. aMtamAM rAjagRhInI pAse vipulagiri upara jaIne teoe eka mAsanI saMkhanA karI, kALa karIne 12 mA devalokamAM gayA, mahAvideha kSetrathI siddha thaze. skandakamuninI dIkSA paryAya 12 varSanI hatI. -bhagavatI zataka - 2, uddeza 1. 17. zrI kRSNa :- zrI kRSNa vAsudeva. temanI mAtAnuM nAma devakI ane pitAnuM nAma vAsudeva hatuM. kRSNano janma potAnA mAmA kaMsanA kArAvAsamAM (jelamAM) mathurAmAM thayo hato. jarAsaMghanA upadravone kAraNe zrIkRSNa vrajabhUmine choDIne dUra saurASTramAM jaIne dvArakA nagarI vasAvI. Page #141 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pariziSTa-3 [ 87 | zrIkRSNa bhagavAna nemanAthanA parama bhakta hatA. bhaviSyamAM te "amama" nAmanA tIrthakara thaze. jaina sAhityamAM saMskRta ane prAkRta banne bhASAomAM zrIkRSNanuM jIvana vistRta rUpamAM maLe che. dvArakAno vinAza thaI gayA pachI zrIkRSNanuM mRtyu jarAkumAranA hAthe thayuM. 18. laSThadata :- A nAmano ullekha prathama vargamAM paNa AvI cUkyo che. tyAM mAtA dhAriNI tathA pitA zreNika che ane upapAta jayaMta vimAnamAM kahyo che. dvitIya vargamAM paNa lakRdaMta nAmano ullekha Ave che ane tyAM paNa mAtA dhAriNI tathA pitA zreNika ja che tathA upapAta vaijayanta vimAnamAM batAvyo che. prazna thAya che ke zuM A lakRdaMta eka ja vyaktinuM nAma che athavA bhinna vyaktionuM eka ja nAma che ? eka ja vyaktinA nAmanI zakyatA jaNAtI nathI. eka vyaktino alaga-alaga upapAta na hoI zake ane saMkhyA prathama varganI 10 ane A varganI 13 banne maLIne 23 thavI joIe. A paNa eka vyakti mAnavAthI kevI rIte thaI zake? "zramaNa bhagavAna mahAvIra" pustakanA lekhaka purAtattvavettA AcArya kalyANa vijayajIe potAnA ukta pustakanA pR.93upara tIrthakara jIvanavALA prakaraNamAM lakhyuM che-"zreNikanI upayukta ghoSaNAno ghaNo suMdara prabhAva paDyo. acAnya nAgariko sivAya jAlikumAra, mayAli, upayAli, puruSasena, vAriSeNa, dIrghadaMta, kaSTadaMta, vehalla, vehAsa, abhaya, dIrghasena, mahAsena, laSTadaMta, gUDhadaMta, zuddhadaMta, halla, Thuma, Thumasena, mahAdrumasena, siMha, siMhasena, mahAsiMhasena tathA pUrNasena vagere zreNikanA A trevIsa putro ane naMdA, naMdAmati, naMdottarA, naMdaseNiyA, marutA, sumarutA, mahAmarutA, marudevA, bhadrA, subhadrA, sujAtA, sumanA ane bhUtadattA nAmanI zreNikanI tera rANIoe pravrajita thaIne bhagavAna mahAvIranA zramaNa saMghamAM praveza karyo." astu vibhinna sthaLoe Avela ladaMta nAma koI eka vyaktinuM na hoya, bhinna vyaktinuM ja hovAthI sUtrokta ullekhanI saMgati thaI zake che. 19. dhanya aNagAra : dhanyadeva - manuSyagati athavA tiryaMcagatithI je prANI devagatimAM janma le che, tenuM tyAM navuM nAma hoya che. paraMtu tenA pUrva janmanuM ja nAma vyavahArathI kathAomAM cAle che, je ekAMta nathI. dhanyamuninuM nAma dhanyadeva paDyuM. durdara marIne deva thayo to tenuM nAma paNa durdara deva paDyuM ane pradeza rAjAnuM nAma sUryAba thayuM. 48 Page #142 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 88 | zrI anuttarovavAI sUtra viziSTa zabda :1. zleSa guTikA -"zleSa" zabdano vAstavika artha che cipakavuM - coMTavuM. jyAre koI | kAgaLanA be TukaDAne cipakAvavAnA hoya che, tyAre guda Adino upayoga karAya che. te zleSa che. 39 pratIta thAya che ke prastuta prasaMgamAM 'zleSa' zabdano artha guMda Adi cipakAvanArI vastu che. 'zleSa' arthAt guMdanI guTTikA-goLI teno artha thAya che, guMdanI lAMbI vATa. A artha ahIM saMgata bese che. tevA dhanyakumAranA hoTha thaI gayA hatA. paraMtu "zleSa" zabda kapha arthano vAcaka nathI. AcArya hemacaMdranA kathanAnusAra kapha, zleSma, valAza, snehabhU ane khara; A pAMca nAma zleSmanAM che. AmAM 'zleSa' zabda nathI Avyo. 2. vAta :- "cAuraMta" zabdano artha cAra aMta. AkhI pRthvI cAra dizAomAM AvI jAya che. jema cakravartI rAjA kSatriya dharmanuM uttama rItithI pAlana karatAM, te cAre dizAono aMta kare che, cAre ya dizAo upara vijaya meLave che, AkhI pRthvI para potAnuM prabhutva sthApita kare che. tema bhagavAna mahAvIre cAra aMtavALA manuSyagati, devagati, tiryaMcagati ane narakagati rUpa saMsAra upara, vAstavika lokottara dharmanuM pAlana karatAM vijaya prApta karyo. temaNe lokottara kSAtra dharmathI potAnA aMtaraMga vairI rAga-dveSa tathA krodha, mAna, mAyA, lobha Adine jItIne pUrNarUpathI vijaya prApta karyo. bhagavAna dharmanA cakravartI che. ataH A tenI upamA che. 28 rU. 76 chaTTa :- zAstramAM AvatAM cauttha, chaTha, aThThama vagere badhA tapasyAnAM rUDha | nAmo che arthAt cauttha, chaTha Adi upavAsa, chaTha vagerenA nAma che. nAma sArthaka, yaugika, rUDha aneka prakAranAM hoya che. tenA zabdArtha karI upavAsamAM cAra bhaktano tyAga, chaThamAM cha bhakta arthAt cha vAra bhojanano tyAga AvA arthanI kalpanA paNa karavAmAM Ave che. tenI vicAraNA A pramANe che cothA ArAmAM AhAranI IcchA eka divasamAM eka vAra thAya teno bhakta eka ja thAya che. jo ke cothA ArAnA chellA samaye be bhakta mAnI laIe to paNa gautama svAmI vagerenA jIvanabhara chaThane pAraNe chaThano baMdha besato nathI kAraNa ke divasanAM be bhakta gaNAya temAMno eka bhakta pelAnA chaThamAM gaNAI jAya ane bIjo bhakta AgaLa nA chaThamAM gaNAI jAya, to pAraNAne divase je AhAra karaze te trIjo bhakta thaze, je yogya na kahevAya. eTale eka divasanA be bhaktano tyAga mAnIne artha karatAM niraMtara Page #143 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pariziSTa-3 | 89 jIvanabhara chaThane pAraNe chaTha karanArAone cha bhaktano tyAga karavo jarUrI hoya to pachI pAraNuM kyAreya thAya nahIM. A ja rIte cautthanA pAraNe cauttha, aThThamanA pAraNe aTTama karanArane teTalA bhaktanA tyAga gaNavAthI pAraNAno koI samaya rahe ja nahIM mATe ema mAnavAmAM Ave che ke cautthabhakta, chaTha, aThThama Adi A nAma saMjJA che jeno zabdArtha ghaTavo jarUrI hoto nathI. AgamamAM AvA keTalA badhA nAmo che jeno tyAM kaMI artha ghaTita thato nathI. vyAkaraNa anusAra tathA vyavahAra anusAre paNa badhAM nAmo sArthaka ja hoya evo koI niyama thato nathI. 4. Ayabila :- "AyaMbila" zabda eka sAmAsika zabda che. temAM be zabda cheAyAma ane astu. AyAmano artha che badhA, samasta ane aslano artha che rasa. badhA rasono, svAdano pUrNa rIte tyAga karavo te AyaMbila tapa che. abhidhAna rAjendra kozamAM batAvela che ke eka ke be koI paNa rUkSa khAdyapadArtha pANImAM palALI nIrasa karI khAvA te AyaMbila che. 5. saMsRSTa:- gRhastha bhojana karI rahyA hoya ane munirAja gaucarIne mATe gRhasthanA ghare pahoMce, tyAre bhojana karatAM dAtAnA hAtha zAka, dALa, cokhA vagerethI athavA koI rasALa padArthathI lipta hoya arthAtu saMsRSTa hoya ane te dAtA te ja saMtRSTa hAthe bhikSA devA tatpara hoya, to evA bhikSAne saMskRSTa anna kahevAya che. prastutamAM dhanya aNagArane AvA saMtuSTa hAthathI devAyela anna levAno saMkalpa hato. zAstromAM tenA aneka bhaMga karIne vivecana karAyuM che. 6. ucca, nimna, madhyama kuLa :-prastutamAM ucca, nimna athavA madhyama zabda koI jAti athavA vaMzanI apekSAthI vivakSita nathI. mAtra saMpattivAna kuLane loko uccakuLa kahe che. saMpativihIna kuLane nimna kuLa kahe che ane sAdhAraNakuLa madhyamakuLa kahevAya che. jAti athavA vaMzanI vivakSA nathI. AcArAMga sUtramAM kahela che ke lokamAM je ajugupsita, agahita kula che tevA gharomAM jaina munine gocarI javAnuM hoya che. nizItha sUtramAM juguNita gahita kuLamAM gocarI javAnuM prAyazcitta kahela che mATe ahIM ucca nimna zabdaprayogathI saMpanna tathA asaMpanna artha karavo ucita che. 7. sAmAnayAhuM parasa eDuiM :- sAmAyika Adi agiyAra aMganuM adhyayana karyuM. koI paNa saMyama sAdhakane adhyayana karavAmAM sarva prathama sAmAyika Adi cha Avazyaka rUpa sAmAyika pratikramaNanuM ja adhyayana karavAmAM Ave che. tethI enA sahita agiyAra aMga athavA bAra aMganuM adhyayana karavAno pATha Ave che. AcArAMga Adino samAveza II II mAM thaI jAya che. sAmAyika vagere Avazyaka sUtra Page #144 -------------------------------------------------------------------------- ________________ | 90 | zrI anuttarovavAI sUtra che. Avazyaka sUtra AcArAMga Adi aMgasUtrothI paNa prAthamika ane Avazyaka che mATe sAmAnAruM parasa eIchuM Avo pATha upalabdha thAya che. sUtrapAThamAM jyAM nava dikSIta sAdhunA adhyayana mATe UNIT rasa IThuM pATha hoya tyAM paNa sAmAyika Adi agiyAra aMganuM adhyayana karyuM, tema samajI levuM. 8. 3ne selaH- zeSa utkamathI utpanna thayA. koIpaNa gaNanAmAM kramazaH prathamathI aMtima sudhI javuM, tene anukrama kahe che jema ke- pAMca anuttara vimAnanI gaNanAmAM vijaya, vaijayaMta, jayaMta, aparAjita, sarvArthasiddha vimAna, A anukrama che. tenAthI viparIta aMtimathI prathama sudhInI gaNanAne utkama kahe che. sarvArthasiddha vimAnathI vijaya vimAna parvatanI gaNanA utkama che. anuttaropapAtika sUtranA prathama varganA prathama adhyayanamAM daza kumAronuM devaloka saMbaMdhI upapAta = janma varNana karAyuM che. je A prakAre che- jAlI, mAli, upajAlI, puruSasena tathA vAriSaNa anukramathI vijaya, vaijayaMta jayaMta, aparAjita ane sarvArthasiddhamAM utpanna thayA. dIrghadata sarvArthasiddha mAM utpanna thayA. zeSa cAra ulkamathI utpanna thayA. jema ke aparAjitamAM laSTadaMta, jayaMtamAM vehala, vaijayaMtamAM veDAyasa ane vijayamAM abhaya. A rIte utkamathI anuttara vimAnamAM javAnuM kathana karela che. Page #145 -------------------------------------------------------------------------- ________________ e 3 ne e gara prANa Agama batrIsInA ta sahadhyogI dAtAo : prathama Agama vimocaka: mAtuzrI caMpAbena zAMtIlAla paraSottamadAsa saMghavI tathA mAtuzrI mRdulAbena navanItarAya zAMtIlAla saMghavI nA smaraNa sAthe sau. kuMdanabena jayaMtIlAla zAMtIlAla saMghavI zrI navanItarAya zAMtIlAla saMghavI zrI rAjIva jayaMtIlAla, zrI zaileza navanItarAya, zrI hirena navanItarAya saMghavI sutAdhAra muMbaI U.S.A. AkolA U.S.A. muMbaI * mAtuzrI kusumabena zAMtilAla zAha haste - suputra zrI INita - Do. nItA zAha, zrI bhASita - darzitA zAha mAtuzrI savitAbena Do. nAnAlAla zAha (hemANI) suputra zrI satISa - razmi zAha, suputrI zrImatI Do. bhAratI -Do. razmikAMta zAha sAdhvI subodhikA (bhadrA) jaina TrasTa, mAtuzrI lalitAbena popaTalAla zAha (hemANI) bahena-zrImatI latA zarada zAha, zrImatI harSA bhUpendra modI zrImatI dattA girIza zAha (pU. subodhikAbAI ma. nA bhAI-bhAbhI) suputra zrI muMjAla - vijyA, zrI bhAvina - tejala, suputrI nivizA manISa mahetA * pU. AratIbAI ma. nA baheno - zrImatI sarojabena jazavaMtarAya domaDiyA zrImatI harSAbena vasaMtarAya lAThIyA haste- zrI alakeza, zrI priyeza, zrI hemala mAtuzrI jayAbena zAMtIlAla kAmadAra, mAtuzrI ramAbena choTAlAla daphatarI haste zrImatI premilAbena kirITabhAI daphatarI Do. bharatabhAI cImanalAla mahetA suputra-cI. malaya, suputrI zrImatI virala AziSa mahetA mAtuzrI vijyAlakSmIbahena mANekacaMda zeTha suputra zrI dilasukhabhAI zeTha, zrI caMdrakAMtabhAI zeTha (zeTha bilDarsa) zrI ratiguru cerITebala TrasTa, haste TI. Ara. dozI * zrI ratiguru cerITebala TrasTa, haste TI. Ara. dozI zrI ratiguru cerITebala TrasTa, haste TI. Ara. dozI zrI ratiguru cerITebala TrasTa, haste TI. Ara. dozI * mAtuzrI hIrAgaurI harilAla dozI, zrImatI pUrNimAbena narendradozI haste-narendra-mInAdozI, ku. meghanA, ku. dezanA U.S.A. rAjakoTa rAjakoTa rAjakoTa rAjakoTa rAjakoTa rAjakoTa rAjakoTa Page #146 -------------------------------------------------------------------------- ________________ rAjakoTa muMbaI muMbaI * muMbaI rAjakoTa muMbaI muMbaI muMbaI muMbaI cembara mAtuzrI kAzmIrAbena kAMtibhAI zeTha haste - zrImatI hetala saMjaya zeTha, ku. upAsanA, ku. kIMjala * mAtuzrI jazavaMtIbena zAMtIlAla turakhIyA, zrImatI bhAvanA dilIpa turakhIyA haste - dilIpa esa. turakhIyA, suputra- zrI pArasa - riddhi turakhIyA * mAtuzrI kiraNabena pravINacaMdradozI haste suputra zrI nIrava - tejala dozI, ku. priyAMzI, ku. jhIla mAtuzrI maMjulAbena chabIladAsa cUDagara haste - suputra zrI ketana - AratI cUDagara, ku. dhruvI zrI lakSmIcaMdabhAI jasANI parivAra zrI praviNabhAI gaMbhIradAsa pArekha ku. vidhi girIza jozI, kumAra kuzAna girIza jozI haste - zrImatI nIlAbena girIzabhAI jozI zrI parezabhAI sumatIbhAI zAha * zrI kizorabhAI zAha * zrI ramezabhAI gaTulAla kAmadAra mAtuzrI lIlAvatIbena nImacaMda nathubhAI dozI, sva. kizorakumAra nImacaMda dozI, sva. mRdulA kuMdanakumAra mahetA. haste - harSada ane kumakuma dozI mAtuzrI tArAbena modI mAtuzrI madhukAMtAbena naMdalAla bhImANI haste- zrI rAjezabhAI bhImANI * mAtuzrI kIkIbena desAI, haste - zrI zailezabhAI mInAbena desAI zrI aMjalabhAI DhAMkI gurubhakta zrI hemendrabhAI pUMjANI * mAtuzrI caMpakabena zazIkAMtabhAI mahetA, haste - suputrI zrI kirITa-arUNA, zrI ajaya-nItA, zrI kamaleza - divyA, suputrI - nirUpamA - niraMjana dozI mAtuzrI narmadAbena rUganAtha dozI, haste - zrI kAMtIbhAI rUganAtha dozI * zrI hemalatAbena naTavaralAla maNIyAra mAtuzrI amRtabena bhagavAnajI avalANI parivAra haste - zrI ramaNIkabhAI bhagavAnajI avalANI * zrI kezavajIbhAI zAha parivAra kalakattA kalakattA kalakattA muMbaI muMbaI rAjakoTa muMbaI kalakattA vaDodarA kalakattA kalakattA Page #147 -------------------------------------------------------------------------- ________________ * . . * * * * * * * * . zruta anumoda zrImatI Do. bhAratIbena - DaoN. razmikAMta kAMtIlAla zAha zrImatI latAbena - zrI zaradabhAI kAMtIlAla zAha zrImatI haryA bhUpendra modI, zrImatI amitA hirena modI, zrImatI Do. zruti maheza varmA, zrImatI bhavitA jayaMta IMgaLe zrI saurASTra dazAzrImALI prANa mahilA maMDaLa, haste - adhyakSA sau. harSAbena modI . mAtRzrI nirmaLAbena lAlacaMda bharavADA zrI parezabhAI ramezacaMdra sutarIyA mAtuzrI suzIlAbena kAMtIlAla paMcamIyA zrI mInAbena harIzabhAI desAI zrI pAritoSa Ara. zAha zrImatI rAjula rajanIkAMta zAha jaina jAgRti senTara zrI mukunda Ara. zeTha zrI ketanabhAI zAha * zrI sudhIrabhAI pI. zAha zrImatI guNavaMtIbena praphulacaMdra domaDIyA zruta sadasya zrI rAjeza kalyANabhAI gAlA zrImatI mRdulAbena navanItarAya saMghavI harane - sau. hInA zaileza saMghavI, au. sonala hirena saMghavI U.S.A. U.S.A. AkolA AkolA kolhApura muMbaI muMbaI kalakattA muMbaI muMbaI vAzI (muMbaI) muMbaI muMbaI muMbaI muMbaI muMbaI kalakattA Page #148 -------------------------------------------------------------------------- Page #149 -------------------------------------------------------------------------- ________________ //////elc7/ 22/Lele ki/ kala/ mATe madaAYANa pAra HThe sa ha7 para pah! rANamANa a l mI rahI aude che //TaHelp/es/eD//toTa//es/e/za/eleke Balle/c/PR 222e/re. WWW / SLR marI 12 TH # mArI paNR dhAma dvArA dA/Na /// maNiThe FIR !! B/P A.'' Page #150 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Trepa 2ncl2 22112 211 2112 ile 201212 2 112 212 212 12lea ..KAME TRIM 72 Picle 27E dhe ne 22 10 12712 h 2 211212 212 dcl 2277212 2 h 22 Page #151 -------------------------------------------------------------------------- ________________ PARASDHAM Vallabh Baug Lane, Tilak Road, Ghatkopar (E), Mumbai - 400 077. Tel: 32043232 www.parasdham.org www.jainaagam.org