________________
७ स्थानकाध्ययने सप्तधा विभङ्गज्ञानं ५४२ सूत्रे
श्री स्थानाङ्ग सूत्र सानुवाद भाग २ ગચ્છમાં રહેવાથી આચાર્યાદિકના ભયને લઈને તથા પ્રાયશ્ચિત્તના ભયથી અકૃત્યને સેવે નહિં, વળી વૈયાવૃજ્યમાં અને અધ્યયન-ભણવું તેમાં સૂત્રાર્થના ઉપયોગ વડે તત્પર રહે છે. (૪) एगो इत्थीगम्मो, तेणादिभया य अल्लिययगारे [गृहस्थान् । कोहादी च उदिन्ने, परिनिव्वावंति से अन्ने ।।५।।
[निशीथ भाष्य ५४५६ त्ति] એકાકી રહેનાર સાધુ સ્ત્રી વડે ગમ્ય થાય છે અને ચોરાદિના ભયથી ગૃહસ્થોનો આશ્રય કરે છે, પરંતુ ગુરુકુળમાં વસવાથી આ દોષો થતા નથી. વળી ક્રોધાદિનું ઉદીરણ કરતાં તેને બીજા સાધુઓ નિવારે છે-શાંત કરે છે, (૫) આ હેતુથી અન્યત્ર સંવિજ્ઞ સાધુઓને વિષે સંક્રમણ કરવું. ll૫૪૧// - એવી રીતે શ્રદ્ધાનના ચૅર્યાદિના અર્થે અથવા ગચ્છથી નીકળેલ કોઈકને વિર્ભાગજ્ઞાન પણ હોય માટે તેના ભેદોને કહે छेसत्तविहे विभंगणाणे पन्नत्ते, तंजहा–एगदिसिं लोगाभिगमे १, पंचदिसिं लोगाभिगमे २, किरियावरणे जीवे ३, मुदग्गे जीवे ४, अमुदग्गे जीवे ५, रूवी जीवे ६, सव्वमिणं जीवा ७ । तत्थ खलु इमे पढमे विभंगणाणे-जया णं तहारूवस्स समणस्स वा माहणस्स वा विभंगणाणे समुप्पज्जति, से णं तेणं विभंगणाणेणं समुप्पन्नेणं पासति पातीणं वा पडिणं वा दाहिणं वा उदीणं वा उद्यं वा जाव सोहम्मे कप्पे, तस्स णमेवं भवति-अत्थि णं मम अतिसेसे णाणदसणे समुप्पन्ने-एगदिसिं लोगाभिगमे, संतेगतिया समणा वा माहणा वा एवमाहंसु-पंचदिसिं लोगाभिगमे,जे ते एवमाहंसुमिच्छं ते एवमाहंसु, पढमे विभंगणाणे
अहावरे दोच्चे विभंगणाणे, जता णं तधारूवस्स समणस्स वा माहणस्स वा विभंगणाणे समुप्पज्जति, से णं तेणं विभंगणाणेणं समुप्पनेणं पासति पातीणं वा पडिणं वा दाहिणं वा उदीणंवा उड्जाव सोहम्मे कप्पे, तस्स णमेवं भवति-अस्थि णं मम अतिसेसे णाणदंसणे समुप्पन्ने-पंचदिसिं लोगाभिगमे, संतेगतिता समणा वा माहणा वा एवमाहंसु-एगदिसिं लोगाभिगमे, जे ते एवमाहंसु मिच्छं ते एवमाहंसु, दोच्चे विभंगणाणे २।। अधावरे तच्चे विभंगणाणे, जया णं तहारूवस्स समणस्स वा माहणस्स वा विभंगणाणे समुप्पज्जति, से णं तेणं विभंगणाणेणं समुप्पनेणं पासति पाणे अतिवातेमाणे मुसंवतमाणे अदिन्नमादितमाणे मेहुणं पडिसेवमाणे परिग्गहं परिगिण्हमाणे रातिभोयणं भुंजमाणे वा, पावं च णं कम्मं कीरमाणं णो पासति, तस्स णमेवं भवतिअस्थि णं मम अतिसेसे णाणदसणे समुप्पन्ने किरितावरणे जीवे, संतेगतिता समणा वा माहणा वा एवमाहंसुनो किरितावरणे जीवे, जे ते एवमाहंसु, मिच्छं ते एवमाहंसु, तच्चे विभंगणाणे ३ । अहावरे चउत्थे विभंगणाणे जया णं तधारूवस्स समणस्स वा माहणस्स वा जाव समुपज्जति, से णं तेणं विभंगणाणेणं समुप्पनेणं देवामेव पासति, बाहिरब्भंतरते पोग्गले परितादितित्ता पुढेगत्तंणाणत्तं फुसिता फुरित्ता फुडित्ता विकुव्वत्ताणं चिट्ठित्तते, तस्स णमेवं भवति-अत्थि णं मम अतिसेसे णाणदंसणे समुप्पन्ने, मुदग्गे जीवे, संतेगतिता समणा वा माहणा वा एवमाहंसु-अमुदग्गे जीवे, जे ते एवमाहंसु मिच्छं ते एवमाहंसु, चउत्थे विभंगनाणे ४।
अहावरे पंचमे विभंगणाणे, जया णं तधारूवस्स समणस्स जाव समुप्पज्जति, से णं तेणं विभंगणाणेणं • समुप्पन्नेणं देवामेव पासति, बाहिरब्भंतरए पोग्गलए अपरितादितित्ता पुढेगत्तं णाणत्तं जाव विकुव्वित्ताणं
155