Book Title: Ramayanma Sanskritino Sandesh Part 01
Author(s): Chandrashekharvijay, Bhanuchandravijay
Publisher: Kamal Prakashan Trust
View full book text
________________
૩૦
પ્રવચન પહેલું
માંડ્યા છે. આ રીતે વારસાગત વિશુદ્ધ બીજનો ભયંકર બગાડો થઈ રહ્યો છે. આનાથી સમગ્ર સંસ્કૃતિ જોખમમાં મુકાઈ રહી છે. શૂરવીર યુવાનો પ્રાપ્ત ન થત રાષ્ટ્રને માથે ય જોખમ છે. ધર્મ શાસનોનું અસ્તિત્વ પણ જાણે ભયમાં છે.
જે પ્રજા વિશુદ્ધ નહિ હોય; બળવાન નહિ, વીર્યવતી નહિ હોય; તો કોના ઉપર રાષ્ટ્ર ઊભશે ? કોના ઉપર ધર્મ ટકશે ? કોના ઉપર સંસ્કૃતિ જીવતી રહેશે ? આ સ્થિતિમાં ક્યારેક હતાશા
આજની ભયાનક પરિસ્થિતિ જોઈને ભલભલા હતાશ થઈ જાય તેવી દશા ઊભી થઈ છે. દરેક સંસ્કૃતિ પ્રેમી માં હતાશા વ્યાપી જાય તેવી સ્થિતિ છે. અમારી વ્યાખ્યાનસભામાં આગળ બેસનારાઓ પણ કબૂલે છે કે, “સાહેબ! અમારા દીકરાઓ ભ્રષ્ટ થઈ જવાની તૈયારીમાં છે. સાહેબ! એને બચાવો.” દારૂ અને ઈંડા આજે અનેક ઘરોમાં ઘૂસી રહ્યા છે. આ સ્થિતિમાં હવે કરવું શું? જે તમે લોકો તમારા જીવનને અર્થ કામની લખલૂટ સામગ્રીઓની પ્રાપ્તિમાં પર્યાપ્ત માની લેશો; તો સંતો પણ શું કરશે? અર્થ અને કામથી જ આ જીવન પર્યાપ્ત નથી થઈ જતું. ધર્મ જેવું તત્ત્વ પણ આ જગતમાં છે જ. આ જીવન પછી પણ પરલોક છે જ. અને ત્યાં આપણે જવાનું જ છે. તમારો જિગરજાન દોસ્ત એકાએક મસાણભેગો થઈ જાય! જેની સાથે તમે આજે જ સવારે ચા પીધી હતી. બપોરે તો હસીને વાતો કરી હતી. અને સાંજે એકાએક “હાર્ટફેઈલ થઈ જાય. આ કેટલી ગંભીર બીના છે! ગમે ત્યારે ગમે તેને કેન્સરની ગાંઠ ફાટી નીકળે? તમારી પતિવ્રતા એવી પત્નીને પણ ગળામાં ગાંઠ ફાટી નીકળે! શું આ બધી બાબતો કોઈ ચીમકી આપી જતી નથી ?
પોંડીચેરીના અરવિંદ ઘોષ જેવા આખરે કંટાળી ગયા. એમના મૃત્યુના એક જ વર્ષ પૂર્વે કોઈ મોટો જેવી એમની પાસે આવ્યો. તેણે એમના એક જ વર્ષના જીવનની આગાહી કરી. એ સાંભળીને અરવિંદે એની આગાહીને અવગણી નાંખતાં કહ્યું, “બંધુ! મારે હજી ઘણું કામ કરવું છે, હું આટલો જલદી અહીંથી વિદાય લેવાનો નથી.”
ખેર...એક વર્ષનો ઘણું સમય પસાર થઈ ગયો.
એક દી અરવિંદે નિકટના સાથીને કહ્યું, “મેં ધાર્યા કરતાં ય આ જગત વધુ દુષ્ટ નીકળ્યું. હું નહોતો ધારતો કે જગતના લોકોમાં આટલી બધી દુષ્ટતા વ્યાપી ગઇ હશે. વર્તમાન જીવનની મારી માનવીય શકિતઓથી આ દુષ્ટતાને નાથવાનું કામ ઘણું જ મુશ્કેલ છે.” •
“હા. વિશ્વનું શુદ્ધિકરણ તો ભારે કરવું જ છે. પણ ખામોશ! મારી માનવીય શકિતથી તો આ કામ હું નહિ કરી શકું. એ માટે મારે “અતિ–માનવ” [દેવ?] થવું જ પડશે.”
